Saturday, May 27, 2017

Dorm Students Explore Nepal, Host Peers Through ResLife Cross-Cultural Exchange Program


Dorm Students Explore Nepal, Host Peers Through ResLife Cross-Cultural Exchange Program

Dorm Students Explore Nepal, Host Peers Through ResLife Cross-Cultural Exchange Program
May 24, 2017
By Ioanna Moriatis
·         AUC students travel to Nepal through ResLife Cross-Cultural Program
AUC students travel to Nepal through ResLife Cross-Cultural Program

AUC student dorm residents recently returned from a trip to Nepal as a part of the Office of Residential Life’s third ResLife Cross-Cultural Program (RCCP). The program had students from Southwestern State College in Kathmandu, Nepal visit AUC and, in turn, a group AUC students visited their peers in Nepal, immersing themselves in new country and learning firsthand about cultural exchange, international exposure and networking.
“When you visit a place, you usually use the word ‘traveling,’ but what you really mean is that you’re visiting as a tourist or touring,” said Chadi Ben Ghanam, an AUC student majoring in management of information and communication who traveled to Nepal. “When we traveled, we felt that we really engaged in a cultural experience, interacting with people, learning the language and exploring places tourists don’t typically explore.”
Cross-Cultural Exchange
The program created an opportunity for students to develop a new mindset while traveling. “The notion of cross-culture has become an increasingly important aspect of discussion.” said Lamish Hamdy, Living Learning Communities officer at the Office of Residential Life. “Through the Living Learning Communities program, dorm residents are exposed to different cultures and environments, stimulating them both intellectually and socially.”
For the students, meeting new people was an opportunity to form cherished friendships. “The most amazing part of this program was meeting the students from Nepal here in Cairo first,” said Iyed Hamadi, a sophomore majoring in business administration and an international student from Tunisia. “We were able to befriend them and get to know them very well. It was a beautiful moment landing at the airport in Nepal because we all knew each other. As soon as we arrived, we greeted each other, all hugging,”
Echoing similar sentiments, Hanin Sonbol, construction engineering major, also emphasized the value of tolerance and open-mindedness. “Everyone had a different religious belief, but we all interacted well with one another. The best part of the trip for me was the cultural exchange and being able to develop new friendships.”
Enhancing the University Experience
All dorm residents – who come from different countries, including Egypt, Tunisia and Palestine – were invited to participate in the outings and tours planned for Southwestern State students in Cairo. This not only enhanced their cross-cultural perspective, but motivated them to socialize even more within their own university and dorm community. “We didn’t know each other at the beginning but now, we don’t end our days before going to the commons [area] to see each other even for five minutes,” Sonbol said.
The trip also offered students a chance to consider what they had learned in classes in real-world situations and to see things from a different standpoint. “As a political science student,” reflected Lilia Errahaiem, economics major, “I’ve studied what might constitute an underdeveloped country. Going to Nepal and seeing things was so different; it really changed my political perceptions. In many of my classes, I’m now trying to focus my research on Nepal.”
Exposure to Networking
Students didn’t expect that their participation in the program would also open the door to beneficial networking opportunities. The students visited both the Nepali ambassador in Egypt and the Egyptian ambassador in Nepal, and were invited to meet the Saudi and Egyptian ambassadors at their residences in Nepal. In addition, the students were invited to attend a reception where they were able to meet the Qatari and Bahraini ambassadors in Nepal.
“The trip offered students a diplomatic experience,” noted Hamdy, adding that students were able to approach this experience through a variety of lenses: academic, cultural and professional.
Sharing AUC with Others
Political Science Professor at Tribhuvan University in Nepal, Dhan Prasad Pandit, was central in pushing to establish a partnership between AUC and university students in Nepal. “The idea of visiting one of the most reputable universities in Egypt one day was very exciting,” said Professor Pandit.
AUC students were also thrilled at the chance to share their campus and their lives with students from another university and country. “The Nepalese students were so impressed by AUC and loved the campus,” recalled Hamdy.
Growing the Program
The first RCCP was held during the 2014-2015 academic year, during which AUC hosted 12 students from Kelantan University in Malaysia and later had the opportunity to send 12 students to Malaysia over the summer. In the 2015-2016 academic year, the Office of Residential Life launched its second RCCP with the University of Ibn Tofail in Morocco. “The program has been a great success, resulting in an unforgettable experience for Malaysian, Moroccan, Nepalese and Egyptian students,” reflected Hamdy.
AUC recently signed an agreement with the Office of Residential Life at Pretoria University in South Africa for the 2017-2018 academic year so that the program can continue to positively impact students’ university experiences. “RCCP also allows dorm residents to enjoy an intellectually fruitful study-abroad experience at a lower cost, making it accessible to the wider dorm community,” said Hamdy, noting that this program allows students who might not have been able to travel to benefit from travel outside of their own country. “Our aim is to enhance the development of students living on their own and away from their homes and families.”

http://www.aucegypt.edu/news/stories/dorm-students-explore-nepal-host-peers-through-reslife-cross-cultural-exchange-program?utm_source=newsatauc&utm_medium=email&utm_campaign=news


Wednesday, May 17, 2017

Nepal India Relation (Blockade 2016)

नेपाल–भारत के अद्वितीय सम्बन्ध में कुछ समस्याए“
 

        नेपाल और भारत का सम्बन्ध विश्व के स्वतन्त्र राष्ट्रों में एक अनोखा द्विपक्षीय सम्बन्ध हैं । दरअसल देखा जाए तो दोनो देशों के लोग किसी भी धार्मिक कृत्य पर सङ्कल्प करते वक्त ‘भारतवर्षे’ कहते हैं । इससे यह प्रतीत होता है कि किसी लम्बे अरसे से दोनों देश एकसाथ थे । इस तरह तो राम और सीता, भगवान् गौतम बुद्ध, महाभारतकालीन पाण्डवद्वारा तप किया हुआ स्थान नेपाल होने से भी वैदिक, पौराणिक काल होते हुए आधुनिक काल तक विकसित और अनवरत निकट सम्बन्ध रहा है नेपाल भारत सम्बन्ध । पवित्र गङ्गाजल से सिञ्चित विशाल भारत और हिमालय की गोद में अवस्थित नेपाल का हिन्दुत्व का सम्बन्ध पशुपतिनाथ, मुक्तिनाथ, जानकी मन्दिर से लेकर भारत के जगन्नाथ, विश्वनाथ, सोमनाथ, मुक्तिनाथ, बद्रीनाथ, केदारनाथ, रामेश्वर, हरिद्वार, काशी का विशिष्ट सम्बन्ध है, जिसके लिए समय समय पर भारत के धर्माधिकारी शङ्काराचार्य से लेकर राजनीतिक नेता तक नेपाली महाराजा को हिन्दू सम्राट् का दर्जा देने में नहीं झिझकते । भारत जैसा विशालकाय देश, जहा“ संसार में सब से अधिक हिन्दू जनता धार्मिक आस्था से रहते हैं अपने पडोसी छोटे से हिमाली राष्ट्र नेपाल को विश्व का एक ही हिन्दू राष्ट्र है कहने में गर्व महसुस करते हैं, मगर जब नेपाल को कुछ रियायत देने की बात आती है तब भारतीय लोग अपनी सभी धार्मिक निकटताए“ भूल जाते है । वरन नेपाल को उसी दर्जे में रखने में तनिक भी तकलीफ नहीं मानते, जिसमे वे अपने दुश्मनों को रखते हैं । वरना जी.टी.भी. से लेकर इन्डिया टुडे सरिखे सञ्चार माध्यमों का विषवमन किसी भी हालमें अच्छा नहीं लगना चाहिए ।
नेपाल के वर्तमान प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइराला इस बार फिर भारत का औपचारिक भ्रमण कर रहे हैं । प्रधानमन्त्री के रूप में अपने पहले भारत भ्रमण के दौरान उन्हों ने महाकाली नदी पर बनी हुई टनकपुर परियोजना को स्वीकृति देने के हेतु भारत के साथ ‘टनकपुर सन्धि’ की थी । उसको लेकर नेपाल में काफी हङ्गामा हुआ था । सदन से लेकर सडक तक लोग उतर गए थे । इतना ही नहीं स्वयम् प्रधानमन्त्री ने भी सम्झौता को ‘समझदारी है सन्धि नहीं है’ कह कर विषय को और जटिल बना दिया था । जब नौबत मुकदमे तक पहु“ची तब नेपाल के सुप्रिम कोर्ट ने उसे ‘सन्धि ही है’ कह कर प्रधानमन्त्री को झुटला दिया । इस बार फिर गिरिजाप्रसाद कोइराला घनिष्टतम पडोसी देश भारत का औपचारिक भ्रमण करने जा रहे हैं । उनको पिछली बार की घटना भी तरोताजा होनी चाहिए और सम्भवतः प्रधानमन्त्री के रूप में यह उनकी भारत की अन्तिम यात्रा होगी । काई नहीं चाहेगा कि अपने देश का इतिहास उन्हें बूरी नजर से देखे । पहली बार तो उन्होनें जनता के सुसूचित होने का अधिकार को कुण्ठित करते हुए सन्धि के बारे में सब कुछ गुप्त रखना चाहा था । इस बार भी उन्होंने पुरानी गलती दुहराई तो नेपाली जनता उनके साथ साथ भारतीय राजनयिकों पर भी विश्वास करना छोड देगी । इससे दोनों देशों के सम्बन्धों में लम्बे अरसे तक अविश्वास पनप सकता है ।
इस बार भारत में पहली बार भाजपाबहुल सरकार दिल्ली में राज कर रही है । वर्तमान प्रधानमन्त्री बाजपेयी सन् १९७७ में तत्कालीन प्रधानमन्त्री मोराजी भाई देशाई के मन्त्रीमण्डल के विदेशमन्त्री रह चुके थे । तब उन्होनें नेपाल का भ्रमण कर पहली बार नेपाल को व्यापार तथा पारवहन सन्धि अलग अलग कर तीसरे देशों के साथ नेपाल का व्यापारिक सम्बन्ध आगे बढाने में सहयोग किया था, लेकिन उस की नवीकरण में ढिलाई होने से नेपाल भारत सम्बन्ध में सन् १९८९ में कुछ समस्याए“ पैदा हो गईं थीं । तब दिनमान (१५ मई) में भाजपा सांसद् एवम् भारत के पूर्व विदेशमन्त्री के नाते त्रिलोक दीप से बातचीत करते हुए नेपाल के प्रति हमदर्दी दिखाई थी । अभी उस को परखने का समय है । दूर से भूतपूर्व विदेशराज्यमन्त्री नटवर सिंह ने उन्हीं सम्वाददाता से टेलिफोन पर कहा था, ‘नेपाल मसले को जनता सरकार ने उलझाया है । हम उसको सुझाने का प्रयास कर रहे हैं । जिस दिन यह उलझन समाप्त हो जाएगी भारत और नेपाल के सम्बन्ध सामान्य हो जायेंगे ।’ उस वक्त भाजपा सांसद् बाजपेयीने इन तर्को को हास्यास्पद बताते हुए कहा था, ‘हमारे समय में तो नेपाल के साथ जिस तरह के सद्भावना पूर्ण सम्बन्ध थे उतने तो और किसी दौर में नहीं रहे ।’
जब बाजपेयी जी ने पूछा कि इस वक्त नेपालका मुद्दा उलझा हुआ है इसे उलझाने के लिए कौन जिम्मेवार है ? तव उन्होने कहा था कि दोनों दोषी हैं । लेकिन मैं भारत सरकारको अधिक दोष देता हु“ क्यों कि भारत बडा है । उसे ऐसी परिस्थिति पैदा नहीं होनी देनी चाहिए थी, जिस से कि नेपाली लोग आवश्यक वस्तुओं के अभाव से बहुत परेशान हो जायें । झगडा दो सरकारों में है, किन्तु नेपाल के लोग उसका दुष्परिणाम भुगत रहे हैं । बाजपेयी जी ने यह भी कहा था कि नेपाल चारों ओर से जमीन से घिरा हुआ है । अतः उसे पारगमन का मार्ग तो मिलाना ही चाहिए । पारगमन नेपाल का अधिकार है । व्यापार दोनों देशों के हितो पर निर्भर करता है । प्रश्न यह है कि नेपाल के साथ हमारा भाइचारे का सम्बन्ध चले कि न चले ?
बाजपेयीजी ने कहा था अगर भारतीय प्रधानमन्त्री यह आशा करते हैं कि नेपाल नरेश उन की अगवानी के लिए आयें तो यह गलत है । नेपाल में प्रधानमन्त्री हैं । प्रधानमन्त्री को प्रधानमन्त्री के तौर पर आदर सत्कार होनी चाहिए । बाजपेयी जी ने उस वक्त जो कुछ कहा था, उस से उनका सद्भाव नेपाल की ओर दीखता है । उन्होंने कहा था सम्बन्ध में जो कटुता आई है इस के लिए मैं भारत सरकार को दोषी मानता हु“, क्योंकि मैं भारत का नागरिक हु“ । मुझे अपनों से शिकायत करने का ज्यादा हक है । उन्होंने आगे कहा था हमारी दृष्टि में तो नेपाल का एक विशेष स्थान है । इसलिए एक दूसरे के नागरिकों के प्रति एक विशेष प्रकारका व्यवहार किया जाता है । नेपाल को यह तय करना होगा कि वह भारत के साथ विशेष सम्बन्ध चाहता है या अन्य तरह के सम्बन्ध दुसरे देशों से नेपाल अपना सम्बन्ध घना करे, हमें इस में कोई आपत्ति नहीं है, लेकिन वह घनिष्टता हमारी कीमत पर नहीं होनी चाहिए ।
१७०० किलोमिटर खुली सीमा वाले मित्र होने की बजह से हमारे बीच में छोटीमोटी उलझन होना बडी बात नहीं है । उस को खुले तौर पर बातचीत के जरिए निपटा देना चाहिए । अब वक्त आ गया हैं सांसद् बाजपेयी जी और प्रधानमन्त्री बाजपेयी जी के दृष्टिकोण और व्यवहार में कितनी समानता है, नेपाल के लोग यह जानना चाहते हैं ।
इस बार गिरिजाप्रसाद कोइराला बहुमत प्राप्त पार्टी के कमजोर प्रधानमन्त्री के रूप में भारत भ्रमण कर रहे हैं । वहीं बाजपेयी जी विशाल भारत के मिलीजुली सरकार के शक्तिशाली प्रधानमन्त्री के रूप में हैं, जिन को नेपाल के साथ सद्भाव है और नेपाल की अन्दरुनी राजनीति की भी परख है । ऐसे में नेपाल भारत के सम्बन्ध में कुछ समस्याए“ पैदा करने वाले मसले जैसे भुटानी शरणार्थियों का स्वदेश लौटने में भारत की मद्दत, लक्ष्मणपुर बा“ध के कारण जलमग्न हुए नेपाली गा“व का प्रश्न, कालापानी में भारतीय सैनिकों की उपस्थिति, महाकाली सन्धि को कार्यान्वयन, पञ्चेश्वर डी.पी.आर. एवम् वृहत् पनबिजली परियोजना में भारतीय दृष्टिकोण और रुझान, नेपाल में पनप रहे आतङ्कवाद, माओवादी कार्यकर्ताओं का दिल्ली में प्रदर्शन और पनाह जैसे कुछ मुद्दो के साथ नेपाल के प्रधानमन्त्री दिल्ली में बात करना चाहेंगे और लाजमी भी होगा । उधर भारत भी आई.एस.आई. को नेपाल में पनाह मिलने की बात करता आ रहा है । वह इस मुद्दे के साथ साथ नेपाल मे आतङ्कवादी के सम्बन्ध एवम् बृहत सुरक्षा अवधारणा के बारे में बातचीत करना चाहेगा । तभी सद्भाव आगे बढाने पर विश्व का हिन्दूबहुल भारत और एक ही हिन्दू राष्ट्र नेपाल एक दूसरे को मित्र समझकर छोटी छोटी उलझनों में उलझने की जगह मित्रवत् व्यवहार करेंगे तो बहुत कुछ समस्याओं का निदान हो सकता है । नेपाल और भारत सरकार को एक दूसरे के हित में समान दृष्टिकोण रखना चाहिए । एक का हित दूसरे का भी हित है समझ कर राजनीतिक और कूटनीतिक सम्बन्धों को आगे बढाया जाय तो छोटीमोटी समस्याए“ खुद बखुद सुलझ जायेगी ।
विहारमे आने वाला बाढ का पानी विस्थापित लोगों को नेपाल तक पहु“चाता है तो दूसरी ओर नेपाल में प्राकृतिक प्रकोप और आर्थिक मन्दी से सङ्कटग्रस्त नेपाली जनता भारत मे ही पनाह पाती है । अतः दोनो प्रजातान्त्रिक राष्ट्रों के सरकार प्रमुखों को पडोसियों के साथ आनेवाले समस्याओं को समाधार कर सन् १९५० के सन्धि के तहत सम्बन्ध प्रगाढ करना चाहिए । अन्यथा जरुरी हो तो सोच समझ कर राणा प्रधानमन्त्री मोहन शमशेर के साथ की गई ‘शान्ति और मैत्री सन्धि’ को समयानुकूल पुनरवलोकन कर अन्तर्राष्ट्रिय कायदे कानुन के मुताबिक आगे बढाना चाहिए । मेरे ख्याल में भौगोलिक, सांस्कृतिक, ऐतिहासिक और सामाजिक सभी दृष्टियों से भी इस पर विचार करना उचित होगा । नेपाल में चल रही धर्मान्तरण भी भारत और नेपाल का सरदर्द का कारण होना चाहिए । इस के लिए इसाई और इस्लाम दोनो संस्थाए“ नेपालमे सक्रिय हैं । भाजपा सरकार से नेपाली जनता सम्बन्ध सुधार की आशा करती है । भारत नेपाल के साथ के सम्बन्ध को कितना महŒव देता है वह इस बात से जाहिर होता है कि प्रजातन्त्र प्राप्ति के पचास साल बाद भारत की स्वतन्त्रता की पचासवीं वर्षगा“ठ (स्वर्ण जयन्ती) पर गणतन्त्र भारत ने नेपाल के महाराजाधिराजको २६ जनवरी के अवसर पर प्रमुख अतिथि के रूप में आमन्त्रण किया था । इस से दोनों के सम्बन्धों का उच्चतम मूल्याङ्कन होता है ।

– नवभारत टाइम्समा प्रकाशनार्थ दिइएको तर नछापिएका

पशुपति देखि पिरामिड सम्मको यात्रा (Egypt visit 2017)


मार्च ९ देखी १९ २०१७

इत्तफाक इजिष्ट ः अरव ,युरोप, अफ्रिका सहितको जक्सन भएको मुलुक हो इजिष्ट । इतिहाँसको सम्पन्नता गौरवसाली पिरामिड, ममीज, सहित अलेक जेण्डरिया भ्रमण गर्न अमेरिकी विश्व विद्यायल कायरोले निमन्त्रणा दियो । करिव दुई वर्षको हुन्छ, हुन्न विचको दुविधा तोडदै साउथ बेस्टर्न कलेज वसुन्धरा बाट नौजनाको टिम तयार भएपछि म सहित दश जना इजिप्ट भ्रमण जाने निधोभयो । सोही कार्यक्रम मा सहभागि हुन आज विहान पौने सात वजे गणेश महरा सर सुके धारा आईपुग्नु भयो । म उहाँको कारमा एअरर्पोट गएं । पौने आठ वजे सम्म सवै जना आई पुगेर सामान चेक जाँच गरायौं । २ जनाको विजनेश क्लास र ८ जनाको टुरिस्ट क्लासको टिकट थियो । हवाई जहाज डेढ दुई घण्टा ढिलो भएको जानकारी पायौं । माथि गएर फारम भरेर इमिग्रेसन चेक गरि भित्र गयौं । एकछिन आराम गरेर हामि ले भन्सार जाँच गराई भित्र तिर लाग्यौ । विजनेस क्लासका साथिहरु आराम गर्ने काठामा गए । हामी डिपाचर लाउञ्जभित्र वसेर ओमान एअर लाई पर्खदै छौ । डेढ दुई घण्टाढिला भएकोले हाम्रो पर्खाई मा सयम निकै लामो हुने भयो ।

       अहिले दश वजेर दश मिनेट तिर ओमान एअर आई पुग्यो अव तैयारी गर्न निकै समय लाग्छ होला । सायद ११ः३० वजेतिर उडान हुन सक्छ । बल्ल फ्लाई दुवईको उडान समय भएछ । फ्लाई दुवईले  गेट नंवर ३ मा सारजा जान बोलायो । १० वजेर २० मिनेट सम्म हामी चाँहि पानि खाँदै चिया, कफि विस्कुट खाँदै सयम गुजार्दै छौं । घाट हरुको कुरान त्यति रमाइलो चाँहि हुदैन । राखी म्याडमले विजनेस लाउन्जमा लञ्च गरेर आउनु भएछ । हाम्रो लागि हाडेवदाम (अलमण्ड) लिएर आउनु भयो । हामीहरुले वहाँले विजनेस क्लास को खुला राखेको वदाम खाएर गफ गर्दै छौं । घाट कुर्दाको समय फोकटिया विताउन गाह्रै हुन्छ । अहिले १२ वजेर विस मिनेट भैसक्यो अँझै उडने तैयारि भएको छैन । अँझै कति समय कुर्नुपर्छ थाहा छैन । अहिले सम्म हाम्रो हवाई जहाज वाट फ्लाई दुवई उडने तैयारिमा गएको देखियो । कतार एअर, हिमालयन एअर लाइन पार्किङ मा रहेको छन । बादल लागेको छ, हल्का घाम पनि लागि रहेको छ । १२ वजे ओमान एअर को हवाई जहाज ले उडान भ¥यो । अहिले हामी काठमाडौं उपत्यका कटेर नेपालकै पहडि बाटो नदि माथि बाट जाँदै छौं ।

       धेरै समय पाकिस्तानको सेण्डी डेर्जट माथि भएर जादैछ हवाई जाहज । वलुविस्तान, कन्दहार माथि वाट जाँदा त नेपाल को बग्ने नदी तराईका समथर भुमिका उव्जाउ फाँट के के संझना भयो हाम्रो मुलुकमा पनि किन द्धन्द चर्केको हामीले विकाश गर्न किन नसकेको आदि कुरा मनमा खोलाउदै वसेको छु । विमान परिपारिका बहुराष्टिय छन ।  मात्र एक जना पाकिस्तानी जस्तो देखिन्छन । पछाडी पट्टि खाना दिने ठाँउमा दुई जना परिचारिका फिलिपिनो रहेछन । चीनजान ग¥यौं गफ–गाफ ग¥यौं , नेपाल त साह्रै राम्रो छ भनिन, आफ्नो मुलुकको प्रशंसा कस्लाई पो मन पर्दैन होला र म पनि दंग भए । गणेश महरा सर म बसेकै लाइनमा सउदी अरवमा ८ वर्ष देखी निर्माण मजदुरको काम गर्ने भाई छ । उस्ले भन्थो जति मेहनत अरवमा गछौं त्यति नेपालमा गरे त्यो भन्दा वढि पैसा कमाउँन्थ्यौं । गोविन्द राई खोटाङ, खारतान्छा गाविस को रहेछन । खुला ठाँउमा प्रचण्ड गर्मीमा काम गर्नु पर्छ रे । जाडो याममा धेरै चिसो पनि हुन्छ उनले भने त्यतिधेरै कामदार जाने सउदीअरवमा सिधा हवाई सेवा छैन । बम्वई बाट, कतार, दुवई, ढाका ओमान बा पाकिस्तान भएर जानुपर्छ रे । के कारण होला नेपाल एअर लाइनले सिधा रुट सउदीअरव सम्म नचलाएको ? गान्धारी राजधानी शहर कन्दहार मुनि मुनि बाट दिखिदै गएको केही समय पछि समुन्द्र देखिन थाल्यो । मकरम कोष्टरेञ्ज नक्सामा देखिएपििछ तल पानि को हरियाली आयो । कर्मान भन्ने ठाँउ पनि माथि पट्टिदेखिदैछ । खैरो सुक्खा मरुभुमि नीलो  समुन्द्र प्रकृतिको बरदान कि अभिसाप क्या मज्जाको छ । ओमन सि (हिन्द महासागर) को भाग माथि उडान हुदैछ । केहिवेरमा हामी मस्कट विमान स्थलमा पुग्छौं भनेर चालक दलले घोषण ग¥यो  । गित सुन्ने हेडसेट लिन फिलिफिनो नानी आइन । सिटको पेर्टी वाहन लगायो नेपाली समयानुसार ४ वजेर १५ मिनेट भै सकेको छ, हवाई जहाज आफ्नो उचाई घटाउन थाल्यो । सायद केहिवेरमा हामी मस्कर विमान स्थलमा अवतरण गर्ने छौं ।

       नेपालमा हवाई जहाजकै कमि छ । मस्कट एअरपोट्टामा पर्किङ गरेर राखिएका हवाई जहाज हेर्दा यसको क्षमता हामी भन्दा निकै वढि भए जस्तो लाग्यो । इच्छा शाक्तिको कमी हो कि धनकै समस्या अथवा अथाहा भ्रष्टाचार किन नेपाली एअरलाइन राम्रो आकर्षक हुन सकेन ? हामीहरु स्थानिय समयानुसार दिनको ३ वजे मस्कट पुग्यौं । ट्रान्सफर लाउञ्जे तिर गयौं, हाम्रो विमान ढिला भएकोले ओमन एअरले खानको कुपन दियो । अनि लञ्च खान हामी विमान स्थल भित्र वसेर खाना कुर्दै छौं ।

       राती अवेर एअरपोर्ट बाट बाहिर आँउदा नेपाल स्वागतम भनि नेपाली र अरबी भाषमा लेखेको सानो नेपाली झण्डा सहित कोप्लेकाई बोकेका नौजवान भएतिर लाग्यौं । एकै छिन संक्षिप्त परिचय गरेर टुरेष्ट बसमा वस्यौ । बाटो मा थोरै गफ सफ भयो । जस्मीन रिभोल्युसन ट्युनिसियाको अवस्था मोरोक्को इजिप्ट, यमन को बारेमा गफ ग¥यौं । समग्रमा प्रथम भेट घाट रमाइलो भयो । टुनिसियाका वालिका सुन्दर, फरासिला, गफाडि अध्ययशील रहेछन । रात्री अमेरिकन विश्व विद्यालयको गेटमा प्रवेश गर्दा राखि शाह म्याडमले हामी त राजदरवारको गेट भित्र प्रवेश गर्न लाग्यौ भन्नु भयो । त्यति कडा सुरक्षा व्यवस्था थियो मुल गेटमा । म र गणेश महरा आज विहान ढिला उठयौं । किन भने राति मध्य रात्री पछिनै हामी अम्मानबाट काइरोइजिप्ट आई पुगेका थियौं । विहान उठेर कफि खाई अलेक्जेण्डरिया जान तैयार भयौं । टिकाराम (गणेश) महरा सर, म र विशाल न्यौपाने भाई सहित तैयार भयौ र अरु केटा, केटी र म्याडम तैयार भए नभएको हेर्न थाल्यौं । करिव आठ वजे हामी अलेकज्याण्डरीया को लागि रमाना भयौं । अमेरिकी विश्व विद्यालयका ३, ४, ५ ढोका हुदै वाहिरको सडक न्यूकाइरो स्थित अमेरिकी विश्व विद्यालय को विशाल क्षेत्र पार गरि टुरिष्ट वसमा खुल्ला करिव रित्तो सडकमा अलेक्ज्याण्डरिया तिर छौं । बाटोमा एकठाँउ बस रोकेर ब्रेकफास्ट किन्यौ । बाटोमा टिपिकल रोटी सहितको ब्रेकफास्ट खाँदै अघि बढर्दै छौं । खानाको स्वाद मिश्रीत लाग्यो केही साथीले ब्रेक फास्टको रोटि रुचाए केहि लाई त्यति स्वाद लागेन । हरेक ठाँउका मानिसलाई आफ्नै खानाको स्वद मिठो लाग्छ । बाटोमा दुई ठाँउ नायल नदीका नहरहरु र तीनका फाँटमा गरेका कृषि फर्महरु पनि देख्यौं । बाटोमा मास्टर भन्ने ठाँउमा अल्पआराम गर्न सौचालय प्रयोग गर्न १५ मिनेट वस रोकियो । चर्पिमा जाँदा न पानि थियो, न ट्वायलेट पेपर तीन ठाँउमा थिएन । चौथोमा मात्र टवायलेट पेपर उपलब्ध थियो । जे भएपनि चौथो लाई प्रयोग गरे । विशाल मरुभुमि समग्रमा निकै मेहनतका साथ निर्मित रहेछ इजिष्टको सभ्य ता । पविता कम बोल्ने खाले छात्रा रहिछन प्रतिक्षा केहि चुलवुले स्वाभावकि भए पनि दुई जना एक आपसमा मिलेर यात्रा गर्दै थिए । दूवैजना दश जोड दुई पढने भाई हरु अल्लारे भएकाले हराउने कि सुत्ने रहेछन । राखि शाह पनि म जस्तै विदेशी साथीहरु संग मस्त गफ गर्न रुचाउने रहिछन । हामी जम्मा दश जना व्यक्ति वसेका छौं ।हामीलाई गाइड गर्न साथमा अमेरिकी विश्व विद्यालयकी कर्मचारि लमिस सहित ६,७ जनामा महिला धेरै छन । सवै रमाइला गफाडि तथा मिलन सार छन । २४ घण्टा भएछ हामीले काठमाडौं छोडेको पनि । सुरुमा त खासै मनै थिएन इजिप्ट आउन तर आएपछि रमाइलो नै लाग्यो । नयाँ ठाउँ नयाँ मान्छेहरुसंग घुम्न आउँदा । साँच्चै भन्दा गणेश महरालाई मात्र जना मात्र चिनेको थिए अरुलाई त चिनेको पनि थिइन । तर रमाइलो नै भयो । विस्तारै घुम्दै जाँदा यस्तो मरुभुमि नै मरभुमि भएको ठाउँ पनि कति धेरै विकसीत भएको । एक छिन एसो सोचे नेपाल को याद आयो र नेपाल र इजिप्ट लाई तुलना गरे हाम्रो देश नेपाल पनि केहि कुरामा कमि त छैननी सवै कुरा प्रकृतिले दिएकै छ । राम्रो संग सदुपयोग गर्नु मात्र नजानेको । मान्छेहरुले धेरै मिहनेत गर्ने भएकोले नै विकसीत भएको हो संसार । जहाँजहाँ मेहनत गरिएको छ त्यहाँ विकाश भएको छ ।

       भुमध्य सागर कति निलो सुन्दर देखियो । हामी अलेक्जेण्डरीया इजिस्टको दोश्रो ठूलो शहरमा पुग्यौं । टाढै बाट बहुत सुन्दर र सफा पानि त्यसैमा स साना प्लास्टिकका (बोट) डुङ्गामा मान्छे बसेको देख्यौं । माछा जस्तै तैरिदै थिए कतिपय मान्छे । बैकक पताया विच पुगे जस्तो लाग्यो मलाई त । मौसम गर्मी जस्तै थियो क्या मज्जा ।

       रोमन थिएटर ८–११ साताव्दिको निर्माण विकास रोमन सभ्यताको इतिहाँस, ग्रिक पछिको युरोपियन चरम विकाशको उदाहरण हेर्न अलकेजेण्डरीया पुग्यौं । १ वजे दिउसो गर्मी थियो । रोमन थिएटर नाचगान हेर्नको लागि वनाईएको जमिन भित्र को संग शाला उत्खनन बाट प्राप्त प्राचिन सभ्यता को चिनारि रहेछ । हाम्रो लुम्वीनी जस्तै दोश्रो सताव्दिको रोमन थेटर १९६२ मा पत्ता लागेको रे । अलेक्जेण्डर द ग्रेटको केफिन भएको हुन सक्छ भनि खोज गरियो । धेरै पटकको भुकम्प बाट भत्केको पाइयो । दोश्रो साताव्दिमा राजालाई नाच हेर्न र नुहाउने तातो पानी, चिसो पानीबाट नुहाउने एकोबाथ क्षेत्र पनि पत्ता लाग्यो अझै उत्खनन हुदैछ भनेर गाइडले जानकारि दिइन ।

       पानि मुनिको किल्ला निर्माण गरिएको थियो रे । न्यान्सी नाम भएकी दुर गाइड थिइन । उनले भनिन बहादुर सेनालाई रक्षा गर्नको लागि र किलियो पेट्राको खुसिको लागि निर्माण गरिएको ठाँउ हो यो । यसको वारेमा डिस्कोभरि च्यानल मा हेर्न सक्नु हुन्छ । २००० वर्ष पुरानो सम्यताको महान उपलव्धि हेर्ने ठाँउ हो ।

       भुकम्पले समुन्द्रभित्र हराएका किलो पेट्राका दखार का ढुङ्गाहरु हजारौको संंख्यामा भेटीए । १९६०, १९७० को उत्खनन बाट प्राप्त समुद्रिक विशाल भण्डारहरु ७ वटा किलोपेट्राले यहाँ शासन गरे । २००० वर्षसम्म यो ठाँउ राजधानी रहयो । इतिहाँस प्रसिद्ध किलियो पेट्रा संस्कृति ग्रीक को राजकुमारी राजा भएको मुलुक को राजधानी हेर्र्ने मौका पायौं । फोटोहेर्दा साँच्चै चाख लाग्दो रहेछ, हरेक समुन्द्रबाट आउने खतरालाई सामना गर्न र समुन्द्री मार्ग नियन्त्रण गर्न महत्वपुर्ण रहेछ । दुई, तिन तलामा निर्मीत झ्याल जस्ता छिद्रको दोहोरो प्रयोजन रहेछ । एकत गर्मीको वेलामा समुन्द्र को चिसो हावा सिधै भित्र आउने रहेछ  त्यसमने किल्लालाई बातानुकुलित बनाउने रहेछ । अर्को समुन्द्री मार्गको अवलोकन गरि शत्रु को आगमन लाई रोक्ने रहेछ । किल्लाको माथिल्लो भाग तल्लो भाग र चारै तिर घुम्न करिव एक घण्टा लाग्यो । त्यसपछि लञ्च खान माटाको परिकार पाइने रेष्टुरेन्टमा पुग्यौ र रोटि, माछा, सलाद भात, केक, पेप्सी जुस आदि खायौं । खाना खाई सकेर वसमा चढदा नचढदै पानी प¥यो । कालो बादलले आकाश टम्म ढाकेको छ नीलो समून्द्र तीन तिर शहरु यो नै अलेक्जेण्डरियाको रमाइलो र विशेषता रहेछ ।

       तीन तारे होटलमा बास वस्यौं कति लाग्यो थाहा छैन, परन्तु खान वस्न गरेर एक जनालाई १०० डलर भन्दा बढी पक्यै प¥यो होला । होटलको कोठा विशाल छ, तीन वटा खाट छन, गणेश महरा सर र म दुई जना मात्र २३१ नंवर कोठामा वस्यौ । अरुहरु इजिसियनसंग एक

 एक भुमध्य सागर किनारमा पुग्यौ जहाँवाट २ घण्टाको उडानमा ग्रिस पगिन्छ रे ५० मिनेटमा साइप्रस पनि पुगिन्छ । पुर्र्वी हार्वर र पश्चिम हार्वर दूई मुख्य बन्दरगाह रहेछन यो शहरमा ३ किलो मिटर लामो समुन्द्री किनार र कोष्टल एरिया छरे हजारौं माछा मार्ने डुङ्गाहरु छन ।

       गरेर वसे हामी सवै जना एउटै तलाको कोठामा वसेका छौं । थकाई लागेकाले हामी स्थानीय समयानुसार ७ वजे साँझ नेपालको समयानुसार ११ वजे राति कोठामा आई वस्यौं । जीवनमा समयको गति आफ्नै प्रकारले चल्छ । मानिसले जीवनमा के लाई प्राथनीकतमा राख्ने, त्यो महत्वपूर्ण विषय हुनजान्छ । अरवहरुको बारेमा थोरै सुनेको थिएँ नेपालीहरुको श्रम बजार रहेको अरव संसारको भाग भन्दा केही पर एतिहाँसिक, ग्रेटको राजधानी, रोमन सभ्यताको विकास थलो हँुदै मुगल बहुल भएको ईजिप्ट को निरन्तर आकस्मिक निरन्तर यस अर्थमा कि एक जना काइरो स्थित अमेरिकी विश्व विद्यालयको इन्टरनेशनल लार्निङ लिभिङ विभागकी एक कर्मचारी लमिस ए हम्दी ले दूई वर्ष अघिदेखि मिङमा सेसी अमेरीकन पिरिकोर स्वयंसेवकमा काम नर्गे बहिनी को सिफारिस भनेर मलाई ई मेल लेखेकी थिइन । त्यस वर्षदेखि  वसन्त वा हेमन्तमा इजिष्टको भ्रमण गर्ने र अमेरिकी विश्व विद्यालयका छात्र छात्राले नेपालको अवलोकन भ्रमण गर्ने भन्ने कुरो चलेको थियो  । काठमाडौंबाट सिधा हवाई सेवा नभएको ठाँउ नेपाली हरुको त्यति आवत–जावत पनि नभएको ठाँउमा जान ठूलो रकम खर्चन पद्मकन्या क्याम्पसका विधार्थी तैयार थिएनन् । त्यसैले काठमाण्डु विश्व विद्यालयसंग कुरा गर्ने कोशिष गरे त्यो पनि सम्भव भएन । अचानक एक डव्लु सि साउथ वेस्टर्न कलेज बसुन्धराका संचालकहरु संग विचार राखे । एक महिना भित्र हुन्छ, हुन्न भन्ने शंका उप–शंकाका बीच पहिले पाँच जना विद्यार्थी तैयार देखिए केही दिनमा एक जनाले आफ्नो पासपोर्ट फिर्ता लियो रे समय निश्चित गरि सक्दा पनिजाने न जाने निधो हुन सकेन । एकजना म्याडम पनि तैयार हुनुहुन्छ भन्ने थाहा पाइयो खर्चले नपुग्ने कलेजले पनि नवेहोर्ने तर सकभर कोशिस गर्ने भन्दै उडानको ४ दिन अघि मात्र १० दिनको लागि १० जनाको टिम जाने कि भयौं । ११ कक्षा देखी स्नातक सम्म अध्ययन गर्ने हवाई टिकट सहित खर्च व्यहोर्न सक्ने विद्यार्थी लाई फागुन २६, २०७३ को दिन हामी इजिष्टको लागि प्रस्थान ग¥यौ । त्यहीनै  नियमित आकस्मिकता भयो । जे हुन्छ त्यो भई छाडछ भनेझै हाम्रो अरव संसारसंगको प्रत्यक्ष संपर्क हुन पुग्यो । धार्मीक कट्टरताका कारण यो क्षेत्र विश्व भ्रमण गर्नेहरुको लागि त्यति आकर्षक रहेनछ । थोरै चिनीयाँ पर्यटक मात्र मैले देखे पर्यटकीय क्षेत्रमा ।

       सन् १९५२ सम्म दरवारको रुपमा रहेको मुन्ताजा १९५६ सम्मको दरवार मोन्ताजा वाटर स्पोर्टस महारानीलाई गर्न दरवारको अग्रभागमा रहेको छ । फरुख अन्तिम राजाको गर्मि यामको दरवार हे¥यौ । र फोटो खिच्यौं । हाल राजाको एक जीवित छोरा, स्वीट्जर ल्याण्डण्मा वस्दैछ । बाँकी परिवारका सदस्य दफन वसेका छन् । दरवार हुञ्जेल रानीले जलक्रिडा गर्ने स्थल चाहि साह्रै रमाइलो लाग्यो । एक घण्टा जति समुन्द्रको छालको उफ्रेको दृष्यसँग रमायौं । यो समय भ्रमण को उच विन्दुको मनोरम हुनसक्छ । किन नेपालमा समुन्द्र छैन, समुन्द्री छालको वेगको उँचाई हामी मध्ये धेरै लाई थाहै थिएन । नुनीलो भुमध्य सागरको पानीले उफ्रेर छपक्क भिजाउँदा पनि हामीलाई बेजोड आननन्द आग्यो । कविखुसी कभि गम यात्राको क्षण हम तुम और वह सहित दुई देशीय भ्रमण टोली रमाउँदै अर्को गन्तव्य तिर लाग्यौं ।

       लाइवेरी अफ काँग्रेस पछिको विश्व को दोश्रो ठुलो एक साथ धेरै जनाले पढ्न सक्ने ७ तलाको खुल्ला, देखिने पुस्तकालय हेर्न गयौं । अलेज्याण्डरीया विश्व विद्यालयको अगाडी विश्व का ठूला–ठूला दातृ निकाय कष्ट युनेस्को आदिले सहयोगगरि ६० वर्ष लगाई १९६० को देशक देखि बनाएर पुरा गरिएको रहेछ । खाना खान आज धेरै केटा, केटी हरुले केएफसि खाए । हामी तिन जना टिचर र एक जना विद्यार्थीले सुर्मन भन्ने खाना खायौं । कुखुराको रोष्ट मासुको मmुररी वनाएको साथमा गोलभेडा, काकरो मिसायको मसला सहितको पाउरोटी हो सुर्मन भनेको । आज आफ्नै पैसाले खाने भएकोले फरक–फरक ठाँउमा खाना खायौं । अहिले दिउँसोको ३–४ वजिसक्यो अव हामी कायरो जानको लागि तैयार छौं । एक–दुई जना खाना खाएर आउन बाँकी भएकोले हामी उनिहरु लाई कुरेर कीनी वसेका छौं । अव अलेक्ज्याण्डरीया बाट हामी कायरोतिर जान्छौं । भोलि कायरो वरिपरि घुम्ने कार्यक्रम हुनेछ । पिरामिड हेर्ने सहितका कार्यक्रम हुन बाँकी छ की

       आज चौथो दिन विहान आठ वजे तैयार भएर पिरामिड हेर्न जाने कार्यक्रम रहेको छ । विश्वका आठ आश्चर्य मध्र्येको एक मानवनिर्मीत चतुर्भुजाकारको कस्तो कुन वेला कसरी निर्मित वा स्तम्भ वनाएको होला यो नै जान्ने इच्छा सहित उठेर स्नान गरी कफी खाने तैयारी गर्दछु । भ्रमणको उत्सुकता नयाँ नयाँ ठाँउ हेर्ने इच्छाले मलाई यहाँ पु¥याएको छ ।

       सन् १८८० मा स्पेज नहरको उद्घाटन को वेला पिरामिड नजिक वस्ती विकाश गरियो रे । विदेशी पाहुनाको स्वागत सत्कारको तैयारी गर्नेको लागि, ममिफिकेशन गर्न ७० दिन लगाउँथ्यो रे । राजा, महारानी र छोराको पिरामिड हरेक गर्मीमा जव वडि आँउथ्यो त्यो वेला साढे तीन महिना जति खानपान, रहन सहन को व्यवस्था राजाले वन्दोवस्त गरिदिऐ र जनताले पिरामिड वनाउन लगाँउथे रे ।

       एक राजाको पूरै समयमा निर्माण गरिएको ईशापुर्व ३६०० वर्ष अघि निर्मत रहेछ पिरामिड । त्यहाँ प्रयोग भएका ढुङ्गा हेर्दा त्यो जमानामा कहाँ बाट कसरि त्याएर कसरि त्यति अग्लो पिरामिड निर्माण गरे होलान अचम्मकै निर्माण रहेछ । पिरामिड वनाउन पहिले वालुवा खनेर चट्टान भेटाउने गरि जग बसालेछन त्यसपछि ठुला ठुला टुक्रा काटेर चौडा वनाइएका ढुङ्गा को प्रयोग गरि बनाइएको रहेछ । दोश्रो पिरामिडको अगाडी पटी ममीबनाउने ठाँउमा राखिएका चुन ढुङ्गा र ग्रेनाइड हेर्दा त्यसवो कसरि ल्याएको होला जस्तो लाग्छ । विशाल खम्वा शिलिङ पर्खाल सवै ठूल ठूला ग्रेनाइडबाट बनाइएका छन् । एउटा चट्टानले दोश्रो पिरामिड हेर्न केही छेकेकोले त्यो चट्टान हटाउने आदेश दिएछन् । त्यसलाई हटाउन नसकेपछि त्यही चाहानलाई राजाको टाउकोको आकार बनाएर राखेछन् ।

       पाँचौ दिन १३ मार्च २०१७

८–३० वजे विहान सांस्कृतिक शैक्षिक भ्रमणको पाँचौदिन आज पूरै धर्ममा लिप्त कायरो हेर्न जाने कार्यक्रम रहेको छ । जस्लाई स्थानीयले इस्लामिक कायरो भन्दा रहेछन । इस्लाम धर्मका प्राचिन नमध्यकालिन तथा आधुनिक गुम्वज, मसिद र अरु केके देखाउँछन् थाहा छैन । तर यहाँ अमेरिकन युनिभर्सिर्टी न्युकायरो बाट ११ वजे प्रस्थान गर्ने र ८ वजे पछि फर्कने कार्यक्रम छ भनेर हिजै बेलुका लमिश ए. हम्दीले हामी लाई जानकारि दिई सकेकी छन । किन हो कुन्नी हिजो रातिमलाई मिठो निन्द्रा लागेन र आज विहानै उठेर एक अंगे्रजीलेख तैयार पारे । अर्को आजको दिनको सुरुवात नेपाली भाषाको दैनिकी लेख्न बसेको छु ।

       धेरै मस्चीद हेर्ने काम गरेको ले मैले धेरै नोट गरिन । परन्तु आठौं सताव्दि देखि १८ औ सताब्दि सम्म वनाएका विशाल कार्य मस्चिद हे¥यौ । एक मस्चितमा सुरक्षा किल्ला सहित को सवै भन्दा अग्लो ठाँउमा निर्माण गरिएको थियों । अग्लो ठाँउ भएकोले त्यहाँवाट कायरो टावर,कायरो शहर र टाढाको पिरामिड समेत स्पष्ट देखिन्थ्यो ।

       इजिप्टको सुन्दर यात्रा

छैटौं दिनको शुक्रवार जुस खाएर दिनको सुरुवात भयो । आठ वजेर १० मिनेट मा हामी वसमा चढ्यौ र वस हिडयो फैयुम भन्ने ठाँउमा २ घण्टा जति लाग्छरे । त्यसपटि लमीस ए हम्दीको घरमा खाना खान जाने कार्य झन  रहेको छ ।

       बाटोमा नेपाली, हिन्दी, इजिप्सियन र अंग्रजी गितको बोलमा स्थानीय केटिहरु तथा हाम्रो टिमका केटा केटि नाच्दै छन । १०० किलो मिटर सम्म को बाटो रमाइलो संगै पार हुदैछ । फहयूम ईशा पूर्व ९००० वर्ष अघि विकशित ठाँउ रहेछ । इजिप्टको  उव्जाउ भुमि भएकोले अन्न भण्डार र प्राचिन सभ्यताको उद्भव स्थल पिरामिड इजिप्टमा जताततै वनाइएका रहेछन । राजाहरुले आफ्नो तागत र किर्ति राख्नको लागि हजारौं लाखौं श्रमिक लाई मारे र पनि त्यस्ता इमारत निर्माण गरिने रहेछन । आज हामी संग साथमा  गएका अमेरिकी विश्व विद्यालय विद्यार्थी निम्न छन ।

वहेया मन्सी,

वेन्तल गेव्रा,

सेरीफ जीदर,

वेसमा वलावेल,

दुई , तिन जना सुकन्या र माइला फरसिला छन । हिन्दी गितको वोलमा रमायर नाच्दछन । नेपाली भाषाको गीतमा पनि रमाएरै साथ दिन्छन । नेपाली सहभागि हरुमा केटी भन्दा केटाहरु फरासिला छन । मरुभुमिको मुटु चिरेर बनाएको सफा चिप्लो सडकमा ९० देखी १०० किलो मिटर कोे रफतारमा गुडी रहेको पर्यटक वाहनमा माइकमा गीतको आवाज घन्काउदै नाच्दै रमाइलो गर्दै जाँदै छौं । अहिले स्थानीय सयमनुसार विहान को दश वज्न लागि सक्यो । नेपालमा २ वज्न लाग्यो होला कतै वस्ति नभएको मरुभुमि भाग देखिदै छ वा विजुलिका पोल । ८५देखी ९० प्रतिशत मरुभुमि भएको मुलुक नायलनदीले नै जीवन दिएको रहेछ । नायलको किनार कि सामुन्द्रीक किनार आदि सभ्यताको विकास र वस्ति विकाश भएको रहेछ । जताहे¥यो उतै खेरो धुलो भएको मरुभुमि मात्र देखिन्छ । त्यति भएर पनि साढे नौ करोड जनसंख्या लाई पालेर विकासित जीवन दिन सकेको छ  नायल सभ्यता ले ।

       लिलिया रमाइली कुमारी छामा वसमा आर्किटेक्चुर मेकानिकल इन्जिनीयरीङ गर्ने नवोल्ने खाले केटी । हामीले मरुभुमिमा रहेको सानो झरना हे¥यौं । माथिल्लो ताल बाट तल्लो तालमा खसेको पानीको सानो झरना  पछि केहिवेर नुनीलो तालको पानीमा हिडयौं पति आधा घण्टा जति प्रति व्यक्ति १० इजिप्सियन पौण्ड तिरेर डुङ्गामा घुम्न गयौं । खाना खायौं र अव सन वोर्डिङ भनेको बालुवामा काठको बोर्ड बाट चिप्लिटी खेल्न जादै छौं । यो गेम मैले जीवनमा पहिलो पटक देखेको हो ।

       ट्युनिसियाको लिलिया स्वभावले रमाइलि छिन । नेपाल जाने टिममा परेकी छन । बालुवामा सेण्ड स्केटिङ खेल्यौं । सनवोर्ड र स्याण्ड बोर्ड भन्दा रहेछन । मैले त उभियर खेलिन वोर्डमा वसेर स्की गरे । अहिले सवा तिन वजि सक्यो आज वेलुका लामिस ए हम्दीको घरमा खाना खाने कार्यक्रम रहेको छ । लिलियाले बाटोमा रमाइलो गर्दै हिडेकी छिन । इन्जिनियरिङ पढ्ने छात्र, छात्रा त्यति वोल्ने खालका छैनन । दिउँसोको खाना मा भान्दा रोटी र फ्राई चिकेन खायौं । खाना खाई सक्दा साढे चार वजि सक्यो । अव वल्ल यहाँवाट फर्कन लागेका छौं । अव अर्को ठाँउ जान्छौं । इजिप्टको पहाडरे हेरौ कस्तो पहाड रहेछ ।

       मरुभुमिमा चिया पकाएर खायौ । अहिले साँझा को सवा छ वजि सक्यो हामी अझै धेरै टाढा एयूसी न्यूकायो जानु पर्छ । त्यहाँ पुगेर लुगा फुकालेर फरक लुगा फेरेर लामिस हाम्डी को घरमा खाना खान जाने कार्यक्रम रहेको छ ।

       आज १०–१५ वजे विश्व विद्यालय भ्रमण आज एयुसी विद्यालय भ्रमण ग¥यौ । पुस्तकालय हे¥यौं मरुभुमिको निर्मित सुन्दर शान्त विशाल अमेरिको विश्व विद्यालय भित्र लटरम्म फलाएका सुन्तला लगायत एकै कम्पाउण्ड भित्र आँप, सुन्तला, आरु आदी फलफुलका रुख रहेछन । फाउण्टेन, छहरा, हरियो दुवो किसिम किसिमका फुलहरु हेर्दा मरुभुमिमा उब्जायजस्तो लागेन । परन्तु १०÷१५ वर्षको लामो लगानि गरेर २००८ मा उतघाटन भएको यो नयाँ कायरोमा नव निर्मित भवन झण्डै अमेरिका जस्तै देखिने रहेछ ।  मैले विचार गे हराभरा अति मलिलो काठमाडौको जमिनमा मेरो विश्व विद्यालय र हाम्रो कलेज हरु मरुभुमि जस्तै छन । अमेरिकी विश्व  सरसफई देखी लिएर भित्री सुरक्ष सवै उस्तै छ ।

       सन २०११ को क्रान्तिदेखी हवाई सुरक्षा भन्दा कम रहेन छ । एयुसी को सुरक्षा व्यवस्था । व्यवस्थापन, विज्ञान, सामाजीक विज्ञान र इन्जिनियरीङ को पढाई हुने रहेछ । मध्यपूर्वका धनी मानिसका छोरा छोरी मात्र पढ्दा हुन यो विश्व विद्यायमा । २ वजे तिर लमिश ए हम्दीले पकाएको खाना खायौं । खाना खाएपछि हामीहरु एक छिन कोठामा गई आराम ग¥यौं । अनि नेपाली राजदुतको निवास मा साँझको खाना खान गयौ । त्यहाँ जान वसमा करिव २ घण्टा लाग्यो । राजदुत झवेन्द्र अर्याल, म्याडम दुर्गा अर्याल र राजदुतावासका अन्य कर्मचारिले राम्रो स्वागत सत्कार गरेर खान, पान सहित गजव को डिनर को व्यवस्था गर्नु भएको रहेछ । पिउने साथिको साहै खडेरी प¥यो । अनि थोरै भएपनि मैले साथ दिए । नेपाली र इजिप्सीयन सवै सहभागि रमाएर गफसफ गरे र खाना खायौं र रात्री १०ः१५ वजे वसमा एयुसी  फक्र्यौ । फर्केर मैले मेसीनमा लुगाधुन राखे । अहिले लुगा धुनेकाम आधा घण्टामा सिद्धियो । अव सुकाउने मेसिन खालि नभएसम्म कुरेर वस्दै छु । बाह्र वजि सक्यो सायद १ वजे सम्म सुत्छु होला । भोली विहान ८ वजे घुम्न जाने कार्यक्रम रहेको छ ।


आठौं दिन

आठौं दिन विहान साढे आठ बजे एयुसी बाट भ्यानमा काइरो म्युजियम घुम्न गयौं । बाटोमा कुनै ठाँउमा एक दिन रोकेर स्थानिय ब्रेकपगस्ट किनेर ल्याए स्थानिय ब्रेकफास्टको रोटी भित्र (वटुक) वडा तरकारि र कटुस(वडा) जस्तो राखेका रोटि र अर्को प्याक राजमा, दाल आदिको लेदो भएको अर्को किसिमको रोटी चपाउँदै काइरो तिर लाग्दै छौं । न्यू काइरो बाट कायरो जान पनि एक घण्टा भन्दा बढि लाग्दो रहेछ । आजै इजिप्सियन नेशनल म्यूजियममा चार पाँच हजार वर्ष पुराना ममिजहरु, संरक्षण गरेर राखेका मृत राजा महाराजाका लास लाई हेर्ने छौं । आज नै एयुसी को अतिथि गृहमा हाम्रो अन्तिम राति हुनेछ । भोलि सोखना भन्ने ठाँउ जाने, जहाँ लाल सागर मा केही समय विताउने छौं । आज हेर्ने संग्रहालयमा कति समय लाग्छ थाहा छैन । साँच्चै मन्दा हाम्रो टिमका साथीहरुलाई गाइडले निकै व्यारथा गरेर फर्मायस गरेको मन परेन । त्यसैले मुजियममा छिटो छिटाृ हिड्यौं । सवै तिर लासैलास रहेछन । कतै राज, रानी राजपरिवारका लुगा, गहना प्रयोका सामान आदि थिए ईशापुर्व हजारौ वर्ष देखिका भाँडा वर्तन लगायत सवै हेर्नपनि लागेनौ ।

       १२ वजेर १५ मिनेट सम्म म्युजियम हे¥यौं । अनि बजारतिर फक्यौं ।

नवौदिन

साढे आठ वजे राजदुत झविन्द्र र्याल र म्याडम दुर्गा अर्याल आई पुग्नु भयो । हामी सवै पेप्सी गेटको अगाडि पुगेपटि वसमा सामान राख्यौं । एक छिनमा वस हिडयो यति ट्रावल्सको जस्तो ठुलो वसमा हामी आज सोखुना लालसागर भएतिर हुइकिदैं छौं । आधा घण्टा शहर बाट हिडे पछि मरुभुमि क्षेत्र भएको ठाँउमा टोलगेट मा एक छिन रोकेर ट्याक्स ति¥यो । फेरि अनन्त मरुभुमि मा पूण स्पीडमा जाँदै छ हाम्रो बस । अगाडिका सिटमा राजदुत झविन्द्र अर्याल र गणेश महरा हुनु हुन्छ । राजदुत भन्दै हुनु हुन्छ हेर्नोस १०० वर्षमा हावापानी भुवनौट पनि परिवर्तन हुन्छ । ७–८ हजार वर्ष पुरानो प्रसिद्ध सभ्यता भएको यो मुलुक मा पनि त्यही भएको हुनु पर्छ । आश्वान भन्ने ठाँउ र इटालि सम्म बाट ल्याइएका विशाल काय ढुङ्गा त्यसवेला कसरि बोकेर ल्इाए होलान । पक्कै पनि हाल मरुभुमि भएकोठाँउ समुन्द्र थियो होला । अनि ढुङ्गा बाट करिव १००० किलोमिटर दुरि वाट बोकेर ल्याउन र १४० मिटर माथि चढाउन पनि कस्तो प्रविधि प्रयोग गरेहोलान । रुसको साइवरिया उर्जाउ जमिन छ तर अत्यधिक चिसो र हिउँको कारण केहि उजनि हुदैन थ्यो । अव प्रसस्त गहुँ फल्न थालेको छ । यो गहुँ उत्पादन बढ्यो भने कृषिमा आधारित अर्थ तन्त्र भएको प्रान्स संकटमा पर्नेछ । रुस गहुँ निर्यातको ठुलो श्रोत हुनेछ । विश्व उष्णिकरण को प्रभावले होला । कति पय हाम्रो हातको कुरा मात्र होइन, प्रकृतिमा परिवर्तन नियमित आकस्मिकता नै हो । हामिले मत्थर मात्र पार्न सक्छौं रोक्न सक्दैनौं । जसरि हाम्रो हिमाल पग्लदै छ । पहाड उजाड हुदैछन कुनै दिन नेपाल नै मरुभुमि हुन सक्छ । समुन्द्र भएको ठाँउ बस्ती बस्ती को समुन्द्र प्राकृतिक नियम हो । भुकम्पे, ज्वालामुखि लगायत प्राकृपतिक विपदले यो सवै गर्छ ।

       बाटो पार गर्दा गर्दै इजिप्सि यन खाजा खायौं । एक जना अमेरिकन विश्व विद्यालय की छात्रा ले आफ्नो घर बाट प्रत्यक सहभागिको लागि राम्रो केक, मिठाई फरक फरक पाकेटमा प्याक गरेर ल्याएकी रहिछेन त्यो पनि सवै जनाले खायौं । उनले मलाई दुई दुई पाकेट फुट जुस दिइन । सुन्दरी राम्रो व्यवहार र मिठो खाना पकाउन सक्ने रहिछन् । मेरो सिटको अर्को पट्टि म्याडम एमव्यासडर दुर्गा र राखि शाह आफ्नै गफमा मस्त छिन । पछाडि विद्यार्थिहरु मस्त सुतेका छन । सोखना टोलगेटलाई पुगि पैसा तिरेर भित्र लाग्यौ । किलोपेट्रा सेरामिक इन्डस्ट्रीज र इजिप्सियन स्टील फ्याक्ट्री सहित थुप्रै औधोगिक प्रतिष्ठना देखिए । कताकता टाढा टाढा केहि पहाड पनि देखिए । मरुभुमिका विचमा बनाइएका उधोगहरु लाई स्वेजनहर ले पनि दिने रहेछ । लाल सागर स्वेजक्यानल इर्कोनोमिक जोने लेखेको देखियो । लाल सागर लाई भुमध्य सागर सम्म जोडने नहरको नाम हो स्वेजनहरु र यो लेख्दा लेख्दै बस होटलको गेट होटलको गेट भित्र प्रवेश ग¥यो । स्वेज नहर बनाउन दश वर्ष लागेछ । यसको उद्धघाटन सन १८६९ नोमेम्वर १७ मा भएछ । विश्वको एतिहाँसिक नहर व्रिटिस सामाज्य कालको विशेष निर्माण हो । होटलमा पूग्दा पुग्दै मैसा स्वागतको लागि पुगि सक्नुभएको रहेछ । अमेरिकी विश्वविद्यालयकी अन्तराष्ट्रिय कार्यक्रम की संयोजक मैस मैसाको श्रीमान र लमिश ए. हम्दी को श्रीमान संग पनि भेट भयो मलाई धेरै खुसि लाग्यो । हामी क्याविनमा वस्दा वस्दै होटल म्यानेजर आएर राजदुतको सामान लिई कोठामा लग्यो । हामी भने कोठाको साँचो पर्खर्दै छौं ।

       ११ वज्यो आज जाने दिन विहानीमा हामी होटलको कोठामा वस्ने तरखरमा छौं । कोठामौ गएर नुहाई धुवाई गफ सफ ग¥यौ र केहि घण्टा राजदुत ज्यू संग विशेष गफगाफ र खेलमाल भयो । साँझ ८ः१५ वजे नेपाली इजिप्सियन गीत र नाच ग¥यौं । त्यस पछि वेले नाच हेर्न गएको त त्यो ठाँउमा केटा केटी बुढा बुढी, तरुना तरुनी सवै हुक्काको तम्वाकु खाई रहेका थिए । धुवाँले दिक्क बनायो बेले गर्ने मुख्य महिला कलाकार कुनै कारण वस आईनन रे अर्को एक केटी र केटोले इजिप्सियन गीत गाउन थाले त्यो चाही नबुझने भएकाले दिक्क लागेर हामी नेपाली सहभागी आ–आफ्नो भिल्ला तिर लाग्यौं । निकै ठुलो क्षेत्रमा फैलिएको यो होटलमा सैयौं भिल्ला रहेछन । हरेक भिल्लामा ३ छुट्टा छुट्टै आवास रहेछन् । डवल वेड को एक विशाल खाटमा गणेश महरा र म सुत्ने व्यवस्था रहेछ । नेपाली राजदुतको लागि दिएको कोठा अलिक विशेष थियो । फलफुल राखिएको टोकरी सुत्ने एक जोडी गाउनमा फुल टपक्क राखेको । मैले ठट्टा गरे हजुर को बेड हेर्दात हनिमुन कोठा जस्तो पो लाग्यो भने । केहिवेर राजदुत संग दोहोरो सम्बन्ध को वारेमा चर्चा ग¥यौं । गफसफ पनि भयो राति करिव ११ वजे तिर सुत्यौ होला ।

       लालसागर तिर घुम्न गयौं । सवै जना हाफ कटु, स्वोमिङ कस्ढुमु, चप्पल वा खाली खुट्टा घुम्दै पौडी खेल्दै बालुवा खेल्दै पौडी खेल्दै बालुवा खेल्दै थिए । त्यो देखेर हामीलाई चप्पल कट्टु चाहियो । अनि विच देखि होटल सम्म चल्ने सटल  (........ जस्तो वाहन) दश दश मिनेटमा चल्ने रेलमा निशुल्क होटलमा फक्र्यौ । होटल को गेट नजिक ३० इजिप्सियन पौण्ड पर्ने चप्फल लाई ९० पौण्ड तिर्न तैयार भयौं । आवस्यकता र समुन्द्रमा खेल्ने उत्कट इच्छाले मुल्य लाई मतलव गरेन मैले हाफ कट्टु पनि किने १५० पौण्डमा, वजारमा ५० पाउण्ड पनि नपर्ने खाले थिया राजदुत, महरा र मैले चप्पल किन्यौ । आज दशौं दिन नेपाल फर्कने दिन ६ वजे उठेर स्नान गरि डायरी लेख्न वसें । महरा सर सुत्नु भएको छ । सानो पुन्टे भाई (नाम विशाल न्यौपाने) सलाही तराई राज्यको प्रति निधित्व गर्ने एक मात्र मान्छे । आफ्नो कोठाको खाट मा सुत्नु भन्दा हाम्रो कोठाको सोफामा सुतेको छ । महंगो होटल ठूलो खाट होइन मानिस लाई माया, ममता, आफन्त, रमाइलो गर्ने सुन्ने बोल्ने मान्छे चाहिन्छ । उस्लाई दश दिनमा हामीसंग लभ परि सकेछ । आफ्नो उमेरका केटा केटी भन्दा गणेश महरा र धन प्रसाद पण्डित संग रमाउँछ केटो । अनि सोखान बाट फर्कने दिन अत्यधिक हावा हुरी आएर सेण्ड स्टोम बालुवाको आँधि आएको छ । मरुभुमि नभएको देशका मानिसलाई मरुभुमिमा हुँरी आँउदा हुने सास्ति देखाउन वा हुरिको कारण आकाश र धर्ति एउटै भए जस्तो क्षण रहयो । त्यसैले त्यो दिन इच्छा भएर पनि समुन्द्र हेर्न गएनौं । त्यसैले समुन्द्र किनारमा लञ्च खाने कार्यक्रम रद्ध गरेर हामीले होटल भित्रै आ–आफ्नो रुममै चीज पिज्जा खाजा, खाना खाई सकेपछि हामी वसमा चढ्यौं थोरै हुरि रोकिएपछि वस काइरो तिर जाँदैछ । आकाश भनै धुलाम्य छ । टाढा सम्म केही पनि देखिदैन मात्र धुलोका कणहरु भविएको आकाश छ । मेरो सिटमा विशाल गमेर वसेको छ । अर्को पट्टि नेपाली राजदुत झवेन्द्र अर्याल र गणेश महरा वस्नुभएको छ । पछाडीको सिट म्याडम एम्व्यासडर दुर्गा अर्याल एवं हामीसंगै यामा रत राखि शाह वसेका छन । वहाँहरु नेपालको विवाह मा गरिने फाल्तु फजुल खर्चको परम्परा साइपाटा दुलहन फर्काउने आदी गफ गरेर बाटो को समय पार गर्दैछन । विद्यार्थिहरु धेरै जसो सिटमा निदाई सकेका छन् । ट्युनिसियन विद्यार्थिहाँस्दै रमाइलो गर्दै छन । मैले देखेको कोरिया र चीन विचको सागर भने पहेलो सिन नै देखिन्छ । त्यस्तै सोखना को सागर को नाम लाल (रातो) सागर हो । मलाई रातो सागर मा केहिकारणले भए पनि रातै किसिमको देखिन्छ होला जस्तो लागेको थियो  । लाल सागरमा पौडी खेल्न रमाउन जाँदा त निलो नै देखा प¥यो । किन यसको नामलाल सागर राखेको होला ? अठारौं सताव्दिमै वेलायत ले वनाएको स्वेज नहरले लाल सागर लाई भुमध्य सागर सम्म जोडेको छ । विश्वकै विशाल तम नहर को नाम स्वेज नहर हो । सायद त्यसैकारण लाल सागरको पानि को रंग फेरिएको होकि ?

       रातिको पौने वाह्र वजी सक्यो हामी सुरक्षा जाँच लगेज चेकिङ्ग इम्मीग्रेशन चेकिङ सकेर डयुटिफ्रि पसल भएको तिर घुम्दै छौं । काइरो विमान स्थलको डयुटिफ्रिमा मैले नाती नातिनीको लागि एक पाकेट स्विस चकलेट किने । मिक्स नट श्रीमतीको लागि पनि कीने । पविता, प्रतिक्षा केटीहरु गणेश महरा सर संग पाउण्ड बाट डलर साटन कोशिष गर्न वाहिर तिर गएका छन कतै कतै लाल सागरका ढुङ्गा रातो रंगका दखिन्छन रे । हेरौं सुरक्षा जाँच बाट भित्र आई सकेपछि वाहिर जान दिन्छ कि दिदैंन । म र राखि शाह म्याडम प्रस्थान ३ नंवर गेट जाने वाटोको प्रतिक्षालयमा कुर्सिमा वसिरहेका छौं । राखिलाई मस्त निन्द्रा लागि सक्यो । हाते लगेज हामी संगै भएकोले म सुत्न हुन्न । लगेज हरायो भने के गर्ने भनेर म डायरी लेख्न वसेको छु । नेपाल को समयानुसार अहिले विहानको चार वज्नै आँटयो । यहाँ इजिप्टमा १२ वज्नै थाल्यो । हेरौं एक वजे सम्म प्लेन उडछ कि उड्दैन ? हामी नेपालबाट आएको आज दश दिन भै सक्यो । भोली दिउँसो २ वजे तिर काठमाडौं पुग्ने कार्यक्रम रहेको छ । ओमान मस्कटमा विलम्व नभएमा हामी निर्धारित समयमा पुग्ने छौं । आउँने वेला काठमाडौंमा २ घण्टा र मस्कटमा ४ घण्टा विलम्व भएको थियो । हेर्दा हेर्दै महरा सर र पविताहरु नजिकै देखिए सायद पैसा साटेर ल्याए होलान ।नेपाल गएपछि इजिप्सियन पाउण्ड चल्दै त्यो त कागजको खोस्टो भएर जान्छ ।  विमान स्थलको पखाई मा समय को सदुपयोग गर्न केहि लेख्न जाति नै हुन्छ ।




धन प्रसाद पण्डीत
पद्मकन्या क्याम्पस

Yatra Kutniti Book .

नेपाल–कोरिया कूटनीतिक सम्बन्ध




g]kfn sf]l/ofd}qL ;DaGw ePsf] $) jif{ eO;Sof] . o;aLr sf]l/ofsf] Oltxf;, ljsf; / cGt/f{li6«o ;DaGwsf sf/0f jfgsL d'gsf dfWodn] klg sf]l/og s"6gLltsf] ;kmntf emNsfpF5 . ;fgf] / cljsl;t /fi6«sf] ¿kdf ljZj ;+:yfdf cfa4 x'Fbf g]kfn o'Pg ;b:o /fi6«sf] ¿kdf ljZjsf] zflGt ld;gdf ;xefuL x'g] a]nf;Dd sf]l/ofn] ;+o'Qm /fi6«;+3sf] ;b:otf;d]t k|fKt u/]sf] lyPg . /f]huf/L efiff, ;flxTo, wd{ / ;+:s[ltnfO{ efiffn] c;/ kf5{ g} . ;g\ !((( df d ljZjefiff SofDk;df SofDk; k|d'vsf] ¿kdf lgo'Qm eP/ hfFbf ToxfF b'O{ hgf sf]l/og efiff lzIfssf] ¿kdf …sf]Osf :jo+;]jsÚ sfo{/t lyP . l;d p lhg / hª, l;d p lhg, kl5 g]kfn k|x/L tflnd s]Gb|df k|lzIf0f/t ljz]if1 t]SjfGbf] k|lzIfs;Fu ld:6/ Sjfª ljjfxaGwgdf afFlwO{ g]kfnd} a;f]af; ub{} l5g\ . hªrflxF tTsfnLg cj:yfdf k7gkf7gdf sfd sd ePsfn] e8\lsnf] klx/gsf sf/0f SofDk; kl/jf/sf] rrf{sf] ljifo x'lGyg\ . b'O{ hgf ljb]zL :jo+;]jsn] k9fpg bz hgf klg ljBfyL{ pknAw lyPgg\, ljZjefiff SofDk;df . To;sf/0f xfdLn] Ps hgf :jo+;]js 36fpg'k¥of] . To; a]nfsf sf]l/og /fhb"t / sf]Osf /]l;8]G6 l/k|h]G6]l6enfO{ ;+:yf k|d'vsf] lx;fan] d}n] ;'emfj lbPsf] lyPF . sf]l/og efiffk|lt cfsif{0f a9fpg efiffdf /fd|f] c+sNofO{ kf; ug{]nfO{ sf]l/of cWoogsf] cj;/sf] 5fqj[lQ lbg';\ . h;/L :k]g, rLg / hfkfgn] lbg] u/]sf 5g\ . csf{], sf]l/of cf}Bf]uLs/0f ePsf] d'n's ePsfn] cw{ bIf jf cbIf sfdbf/nfO{ sf]l/ofdf sfd ug{] cj;/ lbPsf] v08df efiff l;Sg] cfkm} a9\5g\ . To; a]nf;Dd sf]l/ofdf …Olko;Úsf] ¿kdf sfdbf/ dufpg] ul/Psf] lyPg .

geGb} xfn g]kfndf sf]l/og efiffsf] ;a}eGbf 7"nf] dfu ePsf] 5 . &))) sfdbf/sf nflu efiffof]Uotf k/LIff lbg ! nfv g]kfnLn] efiff l;Sg] sfd u/] . %),))) eGbf a9L s]Pnlk6Lsf] k/LIffdf ;fd]n eP . g]kfnn] of] jif{ sf]l/og efiff k/LIff kl5 yk sf]6f kfPsfn] !% xhf/ hgf of] jif{sf] sf]l/og efiff k/LIffdf pQL0f{ ePsf 5g\ . ljZjel/ xfn !!# b]zdf sf]l/og efiff k|lzIf0f x'G5 . efiff g} ;+:s[ltsf] d"n cfwf/ xf] . sf]l/og efiff;Fu, lsDrL ;+:s[lt klg kk'n/ x'G5 . ljZjdf sf]l/og vfgf sf]l/og, ;Eotf, ;+:s[lt, e]ife"iff klg ljZj ahf/df ;fd;'ª / x'G8fO{ sf/;Fu} k|l;4 x'g] g} eof] .

xfn sf7df8f}+df dfq} @$÷@% j6f sf]l/og /]:6'/]G6 v'n]sf 5g\ . h;/L kj{tf/f]x0f / 6]«lsªsf] ljsf;n] g]kfn, g]kfnL efiff, g]kfnL vfgf u'Gb'|s eft, l98f] / l6d'/] crf/sf] ahf/ lj:tf/ x'G5 . To:t} g]kfnL sfdbf/ ylkFbf sf]l/ofsf] /fhwfgLdf klg @%÷#) g]kfnL /]:6'/]G6 tyf g]kfnL k;n v'n]sf 5g\ . b+b]d'gjl/kl/ ;fFemkv c;gh:t} b]lvG5, g]kfnLsf] hd36 . gf]s/L kfpg]eGbf lbg]sf] k|efj a9L x'g' c:jfefljs xf]Og . To;}n] sf]l/ofsf] cfly{s ljsf;n] ljZjsf !(( b]zdf sf]l/og k|8S6sf] ahf/ lj:tf/ eof] . ;+o'Qm /fi6«;+3sf dxf;lrj jfgsL d'gsf] kf]lh;g klg sf]l/og ;kmn s"6gLlts sf/0f xf], sf]l/ofsf] 7"nf] gfs a9fpg . ut jif{ ;DkGg hL– @) cf}Bf]lus /fi6«sf] a}7ssf] cfof]hs /fi6« sf]l/of, ljZjsk km'6an, cf]nlDkssf] ;x–cfof]hs eP/ klg ljZj /+ud~rdf k|l;l4 kfPsf] b]z xf] .

cfkm\gf] vlgh geP/ klg, c:6«]lnof, ef/t / Sofg8faf6 cfoftLt sRrf kmnfdaf6 k|zf]wg / lgdf{0f u/L kf]S;f]] k'xfg l:6n sDkgLn] tof/ kf/]sf] l:6n / kmnfdn] sf]l/og Osf]df]ldnfO{ prfOdf k'¥ofPsf] 5 . ljZjel/ k|of]udf cfpg] dfOqmf]lrK; pTkfbg ug{], ;fd;'ªsf sf/0f sf]l/of xfn ljZj k|l;4 ePsf] 5 . olb, g]kfnL sfdbf/sf] ¿kdf hfg] JolQmsf] :t/f]Gglt u/L :jb]zdf pTkflbt sDKo'6/ OlGhlgo/, ;ˆ6j]o/ OlGhlgo/nfO{ klg ;fd;'ªb]lv kf]S;f];Dd sfd lbnfpg;s] g]kfndf lelqg] /]ld6\ofG; % u'0ffn] j[l4 x'g] lyof] . sf]l/og ;Lk ePsf k|fljlwsn] / sf]l/og lgdf{0f sDkgL hfkfg, cd]l/sf, o'/f]k / dWok"j{df w]/} sdfO ug{]lt/ hfG5g\ . g]kfnL k|fljlwsn] sf]l/ofdf sfd kfPdf $ xhf/ 8n/b]lv ^))) 8n/ k|ltdlxgf k|fKt ug{ ;S5g\ . o;/L sf]l/ofdf g]kfnsf] lxt x]g{] s"6gLlt1 s]xL cg'ejL, ;lqmo / rgfvf] ePdf g]kfn sf]l/of ;DaGwnfO{ wfld{s, ko{6sLo, cfly{s, j}1flgs, z}lIfs, k|fljlws ;DaGw lj:tf/ u/L cem k|efjsf/L / uf9f agfpg ;lsG5 .
sf]l/ofdf sfdbf/sf] ¿kdf sfd ug{] cg'dlt lbg] k4ltsf] ;'?cft ;g\ @))% kl5 dfq ePsf] xf] . !((( df t sf]l/of cfly{s ;+s6n] u'h|]sf] lyof] . To;a]nf y'k|} pBf]ukltn] a}+ssf] C0f ltg{ g;sL xfg gbLdf xfd kmfn]/ cfTdxTof;d]t u/]sf lyP . b]zdf cfly{s ;+s6 ePkl5 ;/sf/n] sd{rf/Lsf] tna @)Ü 36fPsf] ;d]t lyof] . ;g\ @))) ;Dd sf]l/ofdf hfg / sfd ug{ g]kfnL jf cGo gful/snfO{ cg'dlt lng'kb{}gYof] .
To;a]nf;Dd ;d'lGb|s jf xjfO{dfu{af6 sf]l/of k'u]sf g]kfnL k|yd k':tfsf j}w sfdbf/sf ¿kdf /x]sf 5g\ . ltgLx¿sf] ;+Vof eg] guGo 5 . To;dWo] s]xL sf]l/og dlxnf;Fu lax] u/L pt} a;]sf 5g\ . g]kfnL k;n / /]:6'/]G6 To;dWo] s]xL dfq kfPsf] sfddf lrQ ga'emL jf s[lif kmd{ jf df5f dfg{] sfddf ;d'Gb|df nfdf] ;do sfd ug{ g;sL 3/ kms{]sf cyjf pt} sf]l/ofdf cj}w sfdbf/sf] ¿kdf /x]sf 5g\ .
o;/L sf]l/of k'u]sf sfdbf/n] l;s]sf sltko ;Lk cf}Bf]lusLs/0f gePsf] g]kfndf k|of]udf cfpg ;Sb}gg\ . pbfx/0fsf nflu sf]l/ofdf sf/sf x]8nfO6 jf ;fO8 nfO6 agfpg] / To;df ;]tf] rlDsnf] /ª nufpg] ;fgf of demf}nf pBf]udf sfd u/]sf sltko sfdbf/ g]kfndf kms{]kl5 a]/f]huf/  eP/ a;]sf 5g\ . s]xLn] sdfPsf] k};f w]/}h;f] kl/jf/sf nflu nfpg vfgd} vr{ u/]sf 5g\  . s]xL ljnfl;tfn] a;]kl5 vrf{n' eP/ yf]/} k};f lkmS; P;]6sf] ¿kdf sf7df8f}+ jf t/fO{df hUufdf nufgL u/]sf u/]sf x'G5g\ . To;sf/0f :jb]z kms{]kl5 a]/f]huf/ eO{ a:bf hLjg emg\ lvGg ePsf pbfx/0f klg 5g\ . lk|lG6ª k|]; jf hflvdk"0f{ sfddf xftv'§f u'dfO{ ckf+u eP/ 3/ kms{]sf klg bfh'efO, lbbLalxgL g]kfndf b]Vg ;lsG5 .
g]kfnsf] n'lDagLdf hGd]sf a'4sf] k|efj rLg, hfkfg, sf]l/ofdf k|ToIf b]Vg ;lsG5 . ToxfFsf a'4 d"lt{ d+uf]lnog cg'xf/s} 5g\ . …l;Nnf 8fOg]l;6Ú sf]l/ofsf] Oltxf;sf] :j0f{ o'u dflgG5 . l;Nnf /fhfx¿sf] a]nf sf]l/ofsf] /fli6«o wd{ a'l4Hd lyof] . To; a]nfsf] sf]l/og ;Eotf ;DkGgtfsf] gd'gf Sof]h' ;x/df, a'Nu'S;f dlGb/b]lv sf]l/ofsf kxf8df lgld{t ;'Gb/td\ a'4 dlGb/ / d"lt{df b]Vg ;lsG5 . sf]l/ofn] ;g\ @)!) df a}+sdfk{mt k7fPsf] /]ld6\ofG; !) ca{ 8n/ 5 . To;sf] bzf+z dfq g]kfn leq\ofpg ;s]sf] eP g]kfnsf] cy{tGqdf 7"n} ;sf/fTds k|efj kg{] lyof] .
o; jif{sf] !% xhf/ sfdbf/ sf]6faf6 sf]l/ofdf 7"n} g]kfnL pkl:ylt x'g] b]lvG5 . 5';ssf] a]nfb]lv jiff{Gt;Dd sf]l/ofdf sfdbf/ k7fO;s]kl5 klg sf]l/ofsf] sfdbf/sf] cfjZostf k"/f x'Fb}g . clg, ;g\ @)!@ df yk $, % xhf/ sfdbf/ k7fpg sf]l/ofsf] >d dGqfnocGtu{t s]Pnlk6Ln] csf{] efiff k/LIff lng]5 . To;f] eP/ yk % xhf/ sfdbf/sf] cfk"lt{ g]kfnaf6} ePdf g]kfnn] j}b]lzs /f]huf/Laf6 k|fKt ug{] kl/jTo{ ljb]zL d'b|f cfh{g / sf]l/og ;fdfg cfoft ubf{ nfUg] nufgLnfO{ k|lt:yfkg ug{] ;Defjgf 5 . xfd|f] b]zaf6 sf]l/ofdf guGo dfqfdf ;fdfg lgof{t x'G5g\ eg] sf]l/ofaf6 PnhL, ;fd;'ª, -sf]l/og efiffdf x'Gb]_ xf]G8fO{h:tf dxTjk"0f{ pTkfbg g]kfnL pkef]Qmf / g]kfnL ;/sf/L kIf;d]tnfO{ cfsif{s pkef]Uo cf}Bf]lus pTkfbg x'g\ . eL/ dfx'/Lsf] dx, k|fs[lts dx, g]kfnL vfB kbfy{ g]kfnL /]:6'/]G6 tyf k;nsf nflu ;Lldt dfqfdf kl:dgf, s]xL of;f{ u'Daf, 3/a'gf cflb sf]l/og ahf/sf nflu hfg] g]kfnL pTkfbgsf j:t' x'g\ . k|To]s jif{ sf]l/ofaf6 g]kfndf cfoft x'g] ;fdfgsf] dfqf a9\b} uPsf] 5 . ;f]xL cg'kftdf g]kfnL j:t'sf] lgof{t gePkl5 sfdbf/sf] ¿kdf k7fPsf >ldssf] >daf6 cfh{g u/]sf] /]ld6\ofG; xfd|f] b]zdf ljnfl;tfsf ;fdfg cfoft k|lt:yfkg ug{ cfjZos k5{ . sf]l/ofsf] cy{tGq lgs} alnof] /x]sfn] ljZjdf cd]l/sL 8n/sf] cl:y/tf x'Fbf, cd]l/sL cy{tGqdf u8a9L x'Fbf sf]l/ofsf] Ps sf]l/og a}+sn] dfq Ps dlxgfcl3 @% 6g ;'g vl/b u/]kl5 ljZj ahf/df ;'gsf] d"No cfsflzPsf] lyof] . !@) c/a 8n/nfO{ sf]l/ofn] ;'g jf cGo ljb]zL d'b|fdf ;6xL ubf{ ljZj cy{tGqdf k|efj kg{ uPsf] lyof] . e"uf]ndf g]kfneGbf ;fgf] blIf0f sf]l/ofsf] PSsfO;f}F ztfAbLsf] ljZjdf pNn]Vo e"ldsf 5 . hals, g]kfnsf] ljZj cy{tGqdf guGo jf  k|efj} 5}geGbf klg x'G5 . ljZjs} ;aeGbf 7"nf sfuf{] l;k agfpg] x'Gb] l;k d]lsªb]lv x'Gb] x]eL OlSjkd]G6sf] lgdf{0fdf kf]:sf]sf] 7"nf] e"ldsf] 5 .
यात्रा वृत्तान्त, २०६६


sf+gfd, lqlj / ;gd'g ljZjljBfno eg]kl5 ;a}df lglZrt Ps¿ktf x'g'kg{] xf] . kf7zfnf, cWoog s]Gb|, :s'n, db/;f jf u'?s'nsf] dfg] klg cWoog s]Gb| eg]/ lrlgG5g\ . cfw'lgs ljZjljBfno k4ltsf] ljsf; qmdsf] rrf{ ubf{ lglZrt dfkb08 cfjZos ef}lts k"jf{wf/, pknAw bIf hgzlQm, ljBfyL{ / k|zf;g ljZjljBfnosf k"jf{wf/ x'g\ . cfhsf lbg;Dd ljZjdf sltj6f ljZjljBfno 5g\, dnfO{ yfxf 5}g . ljqmd ;Djt\ @)!^ ;fncl3;Dd xfd|f] d'n'sdf Pp6f klg ljZjljBfno lyPg . k|yd ljZjljBfnosf] ¿kdf lqe'jg ljZjljBfno :yfkgf ePkl5 g]kfndf ljZjljBfnoLo Oltxf; ;'? ePsf] b]lvG5 . xfn kf}g] # s/f]8 hg;+Vofsf nflu dfq lqlj, g];+lj, sfljlj, klZrdf~rn ljlj, k"jf{~rn ljlj / n'lDagL ljZjljBfno u/L hDdf ^ j6f ljZjljBfno ;~rfngdf 5g\ . logLx¿aLr w]/} s'/fdf ;dfgtf kfOFb}g . cem} lakL sf]O/fnf d]l8sn OlG66\Ro'6 w/fg, jL/ c:ktfn ljsf; kl/ifb\ klg ljZjljBfno;/x dflgG5g\ . of]hgf, gLlt, lg0f{osf] sfof{Gjogdf :ki6tf, k|lta4tf kSsf gePsf xfd|fh:tf /fhg]tf ePsf] d'n'sdf nx8df, ;'k, /fhlif{ hgs, s[lif ljZjljBfno /fdk'/, dk ljZjljBfno ;'v{]t klg ah]6 efif0f jf /fhg]tfsf d'vf/ljGbaf6 lgl;|t k/Gt' sfof{Gjogsf] cefjdf ¿dlnPsf] cj:yfdf 5g\ . ljZjljBfnosf] Ps ;fwf/0f k|fWofks nfdf] wfld{s labfdf k"hfkf7, vfgkfg / v]ndfn 5f]8]/ sf]l/ofsf] lghL e|d0fdf hfg kfpFbf e|d0fnfO{ b[Zofjnf]sgsf] p2]Zodf ;Lldt g/flvsg sf]l/ofsf] z}lIfs If]qsf] ;+lIfKt hfgsf/L lng] ljrf/ eof] . To;} qmddf d}n] sf]l/ofsf b'O{j6f ljZjljBfnosf] e|d0f u/]F . oL b'j} ljZjljBfno lghL:t/af6 ;~rflnt x'g\ . ;fy} sf]l/of ljZjljBfnosf k|fWofks rf]o;Fu -OG8f]_ u+uf /]:6'/]G6 UjfFxfd'gdf nGr vfFbf sl/a ;f9] Ps 3G6f ePsf] jftf{nfkn] dnfO{ b]zsf] ;a}eGbf k'/fgf] / ;aeGbf 7"nf] ljZjljBfnosf] k|fWofks ePsf]df uj{ dx;'; x'g ;s]g .
xfn sf]l/ofdf sl/a % s/f]8 hg;+Vof 5 . Tof] hg;+Vofsf nflu @@) j6f ljZjljBfno ;~rfngdf 5g\ . h;dWo] !*) k|fOe]6 ljZjljBfno, JolQm jf ;+:yfn] :yfkgf u/]sf / $) j6f ;/sf/L :6]6 ljZjljBfno 5g\ . ;gd'g ljZjljBfnosf klxn]sf cfly{s dfldnf x]g{] / xfn bz{g / ko{6g ljifosf k|fWofks of]l;g rf]o;Fu ;f]wk'5 ubf{ of] s'/f yfxf kfPF . sf]l/ofsf ljZjljBfnodf ())) eGbf a9L ljBfyL{ egf{ x'G5g\ . ljZjljBfno ljBfyL{sf] z'Nsaf6 k"0f{ ¿kdf rN5g\ . rNg] dfq xf]Og, jflif{s gfkmfdf klg x'G5 /] Û s]xL d'gfkmfsf] /sd ljZjljBfnosf] vftfdf hDdf x'G5 . sf]l/ofsf cfdfafa' cfhef]ln aRrf sd kfpg] jf gkfpg] ljrf/ ub{} 5g\ . To;sf/0f ljBfyL{ gkfP/ sltko ljZjljBfno aGb ug{'kg{] cj:yf b]lvg yfn]sf] 5 . sf]l/ofsf ljZjljBfnodf Go"gtd kfl/>ldsdf Ps¿ktf 5 . s'g} klg k|fWofksn] xfd|f] h:tf] gfd dfqsf] sfd p:t} bfd kfpFb}gg\ . ljZjljBfnodf k9fpFbf $))) 8n/eGbf dfly g} tna kfpF5g\ / sfd klg k"/f u5{g\ .
;a} :yfoL k|fWofksn] k]G;g kfpF5g\, ;/sf/L, ;+:yfut jf lghL h:tf] ljZjljBfnodf sfd u/] klg . egf{ ePsf ljBfyL{ ;fdfGotof km]n x'Fb}gg\ . g]kfnsf] lqljsf dfgljsL, Joj:yfkg, lj1fg, lzIffh:tf lgsfodf egf{ x'g], k9\g] / kf; ug{] ;+Vof sNkgf g} ug{ g;lsg] cj:yfdf km/s b]lvG5 . 8sl;g dlxnf ljZjljBfnodf e|d0f ubf{ klg ljZjljBfnosf] jftfj/0f, ;'Gb/tf, :jR5tf, nugzLntfn] ljBfyL{nfO{ ;fFRr} 1fgcfh{g ug{] :ynsf] ¿kdf b]v]F] . dlxnf ljZjljBfnodf ljBfyL{n] u/]sf] /fhgLlt jt{dfg /fi6«kltsf] gLltsf] kf]:6/, kDkn]6 / Aofg/af6 u/]sf] k|bz{gdf lzi6tf lyof] . aGb, x8tfn, rSsfhfd / 6fo/ afNg] sfd x'Fb}g . k9\g cfPsf ljBfyL{dWo] *)Ü ha dfs{]6df -gf]s/L jf Joj;fo_ ul/xfN5g\ . ljZjljBfnosf]] cfsif{0f s'g ljBfnosf slt Uo|fh'o6n] /fi6«, sDkgL / Jofkfl/s k|lti7fgsf] dxTjk"0f{ kb kfP eGg] s'/fn] lgwf{/0f u5{ /] .
ljZjljBfnodf ljBfyL{sf] z'Ns dxTjk"0f{ x'G5 . s'g ljZjljBfno slt dxTjk"0f{ 5 eGg] s'/fsf] lgwf{/0f ;f] ljZjljBfnodf ljBfyL{sf] jflif{s z'Ns slt 5 eGg] s'/fn] ;d]t lgwf{/0f ul/G5 . To;}n] t ;+o'Qm/fHo cd]l/sL ljZjljBfno xjf8{, lk|G;6g, o]n / sf]g{]nh:tf ljZjljBfnosf] :t/Lotf dfkg ug]{ cfwf/ z'Ns, dxTjk"0f{ 5fqj[lQ, k|rlnt, k|Voft ljifout k|fWofks, pTkflbt hgzlQmsf] ahf/df vkt cflb ljifo dxTjk"0f{ x'G5g\ gls ljBfyL{ ;+Vof .
sf]l/ofs} ;fgf] / gAa]sf] bzsdf :yflkt ;gd'g ljZjljBfnodf cG8/ Uo|fh'o6 -laP_ cWoog ug{] ljBfyL{sf] jflif{s z'Ns &,))),))) jg sf]l/og d'b|f sl/a &,))) 8n/ nfUg] /x]5 / -kf]:6Uofh'o6_ :gftsf]Q/ PdPdf cWoog ug{] ljBfyL{sf nflu jflif{s z'Ns (,)))$ k5{ . xfdL lqe'jg ljZjljBfnodf sfd ug{] k|fWofkssf nflu sltko s'/f a'‰g g} ufx|f] kg{] . z'Ns dfl;s $) ¿lkofFaf6 !)) agfpg vf]Hbf x8tfn, rSsfhfd, s';L{ hnfpg] / SofDk; aGb ug{] k4ltn] ljZjljBfnodf s] s;/L ;'ljwf lbg ;lsG5 < # nfv $@ xhf/ ljBfyL{ / @) xhf/ k|fWofks 5g\ lqljdf eGbf cg]sf}F k|Zg t]l;{OG5g\ . ljZjsf s'g} klg ljZjljBfno e|d0f ubf{ s;/L rnfpg'x'G5 Tof] ljZjljBfno < Pp6f ljZjljBfno ;~rfng ug{ s]slt rflxG5 < xfdLnfO{ nueu cGbfh ug{ ;lsG5, ;gd'g ljZjljBfnodf ())) hgf ljBfyL{ 5g\ . @#) hgf k"0f{sfnLg k|fWofks / !)) hgf k|zf;lgs sd{rf/L 5g\ .
sf]l/ofdf /fhtGq ;dfKt ePsf] Ps ;o jif{ gf£of] . e/v/ dfq UjfFxfd'gdf sf]l/og /fhfsf] ;flns jt{dfg /fi6«kltn] cgfj/0f u/] . sf]l/og gf]6df /fhfsf] kmf]6f] c+lst 5 . sf]l/ofn] o;} jif{ dfq} %),))) sf] gf]6 ahf/df NofPsf] 5 . !))), %))), !)))) / %),))) sf gf]6 sf]l/og a}+s gf]6 x'g\ . ! b]lv %)) ;Dd sf]l/og jg l;Ssfs} ¿kdf 5g\ . ToxfF xfd|f] h:tf] Ps ¿lkofFsf] !)) k};f x'Fb}g . jg eg]sf] cfkm}df Ps sf]l/og d'b|f xf] .

यात्रा वृत्तान्त, २०६६


@)^^ ;fn cflZjg % ut] tbg';f/ ;g\ @!, ;]K6]Da/ @))( sf lbg b;}+ labf dgfpg] ljrf/n] laxfg ;fdfg tof/ kf/]/ ;f9] P3f/ ah] w'Daf/fxL ;'s]wf/f 3/af6 6\ofS;Ldf ljdfg:yntkm{ k|:yfg u/]F . dnfO{ lqe'jg ljdfg:yn k'¥ofpg b'O{ hgf 5f]/f cfP . ljdfg:yndf k'u]kl5 5f]/fx¿ leq hfg gldn]sfn] 3/ kms{] . dnfO{ nu]h hfFr / cWofudg ;'/Iff hfFrsf] klqmof k"/f ug{ lgs} ;do nfUof] . cWofudg Sn]/]G; u/]kl5 8f]ª ljg;Fu e]6 eof] . d}n] pgsf] sf]6 lbPF . d;Fu klxn] ;fk6 lnPsf] @ ;o 8n/ 8f]ª ljgn] dnfO{ kmsf{P . d}n] w]/}k6ssf] j}b]lzs ofqfdf hfFbf cWofudgdf olt 7"nf] eL8  slxNo} b]v]sf] lyOg\ . o;n] dnfO{ yfxf eof] g]kfndf ko{6s a9]sf /x]5g\ .
kf}g] Ps ah] ljdfgleq of] 8fo/L n]Vb} 5' . sf7df8f}+df afbn nfu]sf] eP tfklg udL{ 5 . ljdfg p8fgsf] k|tLIffdf 5' . ;Fu;Fu} sf]l/og Po/, l;Ns Po/n] klg p8fg eg{] ePsfn] cfh k|:yfg sIf vrfvr / el/e/fp 5 . g]kfnsf] Ps dfq cGt/f{li6«o ljdfg:yn Jo:t / ;fgf] x'g k'u]5 . a+unfb]z ljdfg tof/Ldf 5 . kfls:tfgL xjfO{ ;]jf ev{/ cjt/0f u¥of] . xfdLnfO{ Ps yk cGt/f{li6«o ljdfg:yn cTofjZos eO;s]5 .
ljdfg:yndf s'/]sf] sl/a cfwf 3G6f eO;Sof] . aNn cfO;Lsf] ljdfg wfjgdfu{df tof/L cj:yfdf b]lvG5 . b'O{ ah]/ !# ldg]6 hfFbf;Dd ljdfg p8]sf] 5}g . uf]7f6f/kl§sf] aflx/L efudf yf]qf xjfO{hxfh y'kf/L /fv]sf /x]5g\ . b]Vbf klg g/dfOnf] nfUg] To:tf ljdfg y'kfg{'sf] ;f6f] st} 8lDkª u/] s] lau|GYof] xf]nf <
;jf b'O{ ah]kl5 aNn xfd|f] ljdfg p8fg eg{ /gj]df lj:tf/lj:tf/ cl3 a9\g yfNof] . g]kfn Po/nfOG;sf] ABO 6'Ogc6/ ljdfg ev{/} cjt/0f u¥of] . l6hL klg l:k8 -j]u_ a9fP/ p8fgsf] k"0f{ tof/Ldf b]lvof] .
d]/f] 38Ldf lbpF;f]sf] @ ah]/ @@ ldg]6df aNn yfO{ Po/j]h cfsfzdf t}/g k'Uof] . vrfvr 3/}3/n] etfe'+u d]/f] /fhwfgL vfN6f] pbf+u b]lvof] . k|s[ltnfO{ s'¿k agfPsf] Kof/f] ;x/ pkTosf 5f]8\b} PSs}l5gdf xjfO{hxfh afbn;Fu n'sfdf/L v]Ng k'Uof] . pkTosfsf] b[Zo cf]em]ndf k¥of] . km]l/ b]lvof] pkTosf t/ pkTosfsf] aflx/L efu xf]nf . kf}g] # ah]lt/ g'lgnf] abfd, h';, /S;L cflb cfof] . d}n] kfgL / jfOg dfq vfPF .
clxn] g]kfnL ;dofg';f/ % ah]/ !% ldg]6 x'g nfUof] . TG #@) sf] ljdfg a+}ss ljdfg:yn glhs k'Ug nfu]sf] PgfpG;d]G6 ljdfg kl/rfl/sfn] ul/g\ . ;a}nfO{ gp7\g / cfkm\gf] l;6a]N6 afFw]/ a:g elgg\ . a}+ssf] aflx/L tfkqmd #) l8u|L ;]lG6u|]6 5 . ;'j0f{e"ld
-:j0f{e"ld_ Po/kf]6{df k'Ug} nfUof}F . clxn] v]tLkftLsf] ufpFaf6 ;x/lt/ lah'nL ;8ssf] rds klg b]lvg yfNof] .
a}+ss hfg] /fhdfu{x¿ klg :ki6 b]lvg yfn] . d}bfgL efu ePsfn] ;Lwf nfdf / 7f8f ;8s ndtGg k/]sf 5g\ . ca xjfO{hxfhn] cjt/0fsf nflu kf+u|faflx/ tfg]sf] :ki6 ;'lgof] . a}+ss jl/kl/sf] u|fdL0f Onfsf klg ljB't\, ;8s / pBf]un] el/Psf /x]5g\ . klZrdkl§ ;"of{:tn] afbn ;'Gb/ /ftf] / sfnf] ePsf] 5 . lg:k§ cGwsf/ geO;s]sf] yfONofG8 v]tdf kfgL, ;8sdf aQL, /+uLr+uL a}+sssf] dgdf]xs b[Zo ;fFRr} ;'Gb/ b]lvof] . ;'j0f{e"ld ljdfg:ynnfO{ ;'gf}nf] /+usf] c:tfpFbf] ;"o{ ls/0fn] sfnf] afbnnfO{ ;'gf}nf] agfPsfn] ;fFRr} ;'j0f{do ePsf] 5 . olQs}df rf/n]gsf] ;8s b]lvof], ljdfg wfjgdfu{df cjt/0f u¥of] . g]kfnL ;dofg';f/ ;fFemsf] % ah]/ @) ldg]6 uPsf] lyof] .
d ^ ah]/ %) ldg]6df ;f]n ljdfg:yndf k'u]F . aflx/ lg:sg s]xL ;do nfUof] . cWofudgaf6 aflx/ hfg]lalQs} dnfO{ :jfut ug{ cfPsf ;fyL e]6 eOnfNof] . clg, ;fdfg pxfFsf] sf/df /fv]/ xfdL ;x/lt/ nfUof}F . ;f]ndf klxn] d]/f] d+uf]lnofdf ;xof]uL ePsf …h'ª ;fªÚ;Fu 3/df e]6 eof] . Ujfªj's Kofn]; glhs -Kofn]; ufpF_ eGg] 7fpFdf To;} 3/df a;]F . 3'd3fd u/]kl5 dnfO{ lng cfPsf hfg ;g\ vfgf vfO{ cfkm\gf] 3/ kms{g'eof] . d k}bn otfptf sf]l/og Do'lhod, ahf/, kfs{, 3'd]F . a]n'sf nL;Fu e]6eof] . klxn] g]kfndf d]/f] 3/df Ps dlxgfhlt a;]sf dfG5] . xfdLn] ;Fu} /fltsf] vfgf g]kfnL b'uf{ /]:6'/]G6df vfof}F . vfgf vfPkl5 km]l/ 3'd3fd u¥of}F . dnfO{ lgGb|f nflu;s]sfn] /flt ( ah] g} ;'tF] . laxfg ^M#) ah] p7]F / @# ;]K6]Da/ 8fo/Lsf] kfgfdf sf]/sf/ u/]F .
cfh ;]K6]Da/ @# tfl/v laxfg a|]skmf:6 vfP/ d ;fyL Joon h'ª
-h'g_ ;fª;Fu pxfFsf] xh'/a'afb]lv rlncfPsf] kmfpG8];gsf] clkm;df cfO{ sf]l/og ;dofg';f/ ( ah]/ !% ldg]6df of] b}lgsL n]Vg yfn]F . h'g ;fªsf] xh'/a'af !($* df Kof]ªofª pQ/ sf]l/ofdf PsLs/0fsf nflu jftf{nfk ug{ hfg'ePsf] kmf]6f] sf]7fdf e'mlG8Psf] /x]5 . blIf0f / pQ/sf]l/ofsf] jftf{ e+u ePkl5 sf]l/og u[xo'4 pQ/ blIf0fsf] n8fOF ;'?eP5 . pQ/ sf]l/of guP tfklg hf]g ;fªsf] pQ/sf]l/ofk|lt dfof /x]5 . k'Vof{}nL nufjsf sf/0f of] ePsf] xf]nf . pxfFsf] xh'/af cfls{6]Sr/ eP/ pQ/ sf]l/of hfg'ePsf] /x]5 . pxfF sf]l/ofsf] ;a}eGbf 7"nf] / k|l;4 8\ofd lgdf{0fdf ;+nUg x'g'x'Fbf] /x]5 . jt{dfg cj:yfdf of] P]ltxfl;s b/af/, xfn /fi6«klt ejg ePsf] 7fpF k'/ftflTjs / P]ltxfl;s dxTjsf] 7fpFsf] ¿kdf /x]sf] 5 . cfly{s lqmofsnfk / ljsf;sf b[li6sf]0fn] xfg gbLsf] blIf0fL / k"jL{ efult/ Dof]ª8'ª If]q ;f]nsf] dxFuf] If]q xf] . of] 7fpF k'/fgf] b/af/sf] ufpF eP klg Dof]ª8f]ª hlt dxFuf] 5}g . ;'Gb/, zfGt, P]ltxfl;s 7fpF ePsfn] a:gsf nflu eg] of] 7fpF /fd|f] 5 . of] 7fpFsf] gfd …hf]ªgf]Ú xf] . of] 7fpFdf % gDa/sf] …;aj]Ú ;x/d'lg rNg] /]n cfpF5 . of] ufpF ;f]nsf] xfªsfª gbLsf] pQ/df cjl:yt 5 .
sf]l/ofaf6 ;f+3fO{ rLgsf] ofqf sf]l/og Po/df !&)$ rf/ lbgsf] vfgf xf]6n a;fO, ;f+3fO{sf] 6fj/ r9\g], km'6d;fh, vfgf, :yfgLo e|d0f ;Dk"0f{;lxtsf] dfq !&) 8n/ kg{] cgnfOg Po/ l6s6sf] lj1fkg b]v]F . ;fy} a}+sssf] p8fg #%) 8n/ rf/ lbgsf] xf]6nsf] af;, vfgf, 6\ofS;;lxtsf] ;:tf] ofqf % 3G6fsf] xjfO{ofqf Psftkm{ cft]÷hft] u/L s;/L ;Dej x'Fbf] xf]nf < wgL dfG5]n] ;:tf]df ofqf ug{ ;S5g\ t/ ul/a dfG5]n] k"/f k};f ltg{'k5{ . g]kfnaf6 a}+ss # 3G6fsf] xjfO{ b"/Ldf 5 t/ g]kfnLx¿n] of] ofqfdf hfFbf $ ;o 8n/eGbf a9L t ljdfgsf] ef8f g} ltg{'k5{ lsg < sf]l/ofaf6 e|d0fdf hfg]x¿ rfOgf, xªsª, yfONofG8df ;d"xsf ;d"x hfg] ePsfn] ofqf ;x'lnot b/df pknAw 5 t/ g]kfn hfg Tolt ;:tf] 5}g . of] 7fpFdf sf]l/og P]ltxfl;s ;+u|xfno 5 . cfh 8s;'ª dlxnf ljZjljBfnodf MOU ug{] ljifodf s'/f ug{ uPF . ToxL ljZjljBfnosf] tkm{af6 Ps xf]6ndf nGr vfof}F . @ ah]kl5 ToxfFaf6 sf]l/ofsf] ;a}eGbf 7"nf] g]qxLgsf] ljBfno x]g{ uof}F . cTolws k|efj kfg{] lsl;dsf] ljBfno ;'ljwf ;DkGg lyof] . 8s;'g ljZjljBfnodf klg %%)) ljBfyL{, #%) k|fWofks, ^)Ü dlxnf, $)Ü k'?if k|fWofks /x]5g\ . ljBfyL{ /fhgLlt oxfF klg x'Fbf] /x]5 . k/Gt' tf]8kmf]8 rSsfhfd 5}g . ;/sf/ lj/f]wL pQ/sf]l/ofsf] ;dy{g . cd]l/sf hfkfgsf] lj/f]w ug{df ;+nUg 5g\ /] 5fqfx¿ . 8s;'g dlxnf ljZjljBfno / sf]l/ofsf] g]qxLgsf] ljBfno x]/]kl5 3/ kmSof+{} . s]xL vfg]s'/f vfof}F / ^ ah]lt/ /fltef]h vfg b'uf{ gfdsf] g]kfnL /]:6'/]G6df uof}F . tGb'/L lrsg, gfg / safa vfof}F . ToxfF cfTdxl/;Fu e]6eof] . of] xf]6n DofUbLsf] dfG5]sf] /x]5 .
vfgf vfO{ a]n'sf 5+u]5glt/ 3'Dg hfFbf af6f]df ( jif{cl3 d}n] g]kfnL efiff l;sfPsf 8fS6/ oª;s lnd;Fu crfgs e]6 eof] . lx+8\bflxF8\b} Psl5g ukm u¥of}F / 5u]5gsf] jfl/kfl/ lsgf/f 3'Dof}F . af6f]df x'Gb] ;f]gf6f gofF df]8nsf] sf/ k|bz{gdf /fv]sf] b]Vof}F . To;kl5 3'd3fd ub{} 3/lt/ kmSof{}+ . /fltsf] !) ah] d ;'Tg cfO{ 8fo/L n]Vg a;]F . 5+u]5g nfdf] ;dob]lv sf7df8f}+sf] 6's'rf / wf]jLvf]nfh:tf] kmf]xf]/L lyof] /] . xfn ;kmf kfgL aUg], jfl/kfl/ k}bnofqf ug{] dfu{, 7fpF7fpFdf ljB'tLo ls/0fn] agfpg] /] ljDasf km"n / #)) jif{ klxn] sf]l/og /fhfsf] kfnfdf agfOPsf] 9'+u] k'n;d]t x]/]F . emG8} aemfªsf] d]/f] 3/ glhs}sf] b'O{ 9'+ufn] ag]sf] df6] ;fF3'h:t} 7f8f] / t]];f]{ 9'+uf /fvL agfOPsf] . s'g} a]nf elTsP hldgd'lg x/fPsf] k'nnfO{ ;aj] agfpFbf pTvgg u/L cfw'lgs ;f]n dxfgu/n] k'/fg} ¿kdf k'glg{df{0f u/L oyfjt\ :yfgdf /fv]sf] /x]5 . To;sf/0f sf]l/ofsf] ;x/sf] aLrdf P]ltxfl;s / cfw'lgs sf]l/of;Fu} b]Vg ;lsG5 .
;]K6]Da/– @$
cfh laxfg ^ ah] p7]/ :gfg cflb u/L gjb'uf{sf] ;+lIfKt kf7sf] ;Demgf u/]F . * ah] k|ftsf] vfgf vfPF clg k}bn 3'Dg uPF . af6f]df kg]{ DofUbLsf] ljgf]b s'Fj/sf] b'uf{ /]:6'/]G6df cfTdxl/nfO{ e]6\g uPF . Ps sk lrof vfO{ ukm;km u/] . ;f]ndf klg g]kfnLsf y'k|} /]:6'/]G6 /x]5g\ .
snf ls unf g]kfndf elgG5 . dflg;nfO{ afFRg ls snf rflxG5 cyjf unf rflxG5 . g]kfnL snfsf/x¿ lht' g]kfn, c~h' kGt, gGbs[i0f hf]zL, lgdf ?Daf;lxt y'k|} g]kfnL snfsf/ b;}+nuQ} sf]l/og 5';s -lkt[kIf_ sf] 7"nf] rf8df g]kfnL uLt, gfr / k|x;g b]vfpg ;f]n k'u]sf /x]5g\ . cfh sf]l/ofsf] k'/fgf] Ujfªxfd'g -b/af/sf] 9f]sf_ sf] ufpF elgg] ;xl/of 7fpFb]lv An'xfp; -sf]l/og /fi6«klt ejg h;sf] 5fgf gLnf] 5_ x]b{} k}bn OG;fbf]ª eGg] 7fpF;Dd k'Ubf, b]v]sf cTofw'lgs dxnx¿, Jofkfl/s k|lti7fg, hldgd'lgsf] Jo:t ;x/L] ;aj] / :6];g;Fu} rf/}lt/ km}lnPsf] cG8/u|fpG8 ahf/ sf]l/og cfw'lgs lgdf{0f snfsf] gd'gf x'g\ . oxL lgdf{0f snfsf sf/0f sf]l/og lgdf{0f Joj;foL cfkm\gf] b]znfO{ dfq cfw'lgstflt/ 8f]¥ofO/x]sf 5}gg\, clkt' b'aO{, ;fpbL c/]laofh:tf d'n'sdf hxfF d?e"ldsf] pu|tfk 5, ToxfF !^) tnf;Ddsf 3/ agfO{ k};f sdfO/x]5g\ . g]kfnsf] ljdfg:yn cfhef]ln aGb} u/]sf cTofw'lgs ckf6{d]G6x¿ h;sf] Oltxf; xªsªaf6 ;'? ePsf] dflgG5 . To:tf r'/f]6sf a§fh:tf cfsfzdfu{af6 b]lvg] t/ ;'ljwf;DkGg 3/ agfpg sf]l/ogx¿n] ;g\ !(^) sf] bzskl5 ;'? u/]sf /x]5g\ . cfhef]ln ljZjdf hldg 36\b} uPsf] / dfgjsf] ;+Vof a9\b} hfg] u/]sf] dfq xf]Og, ;+o'Qm kl/jf/eGbf Psn kl/jf/k|lt ljZjsf] gofF k':tf cfslif{t ePsf sf/0fn] klg 3/sf] ;+Vof a9\bf hldg ck'u x'g' :jfefljs} xf] . To;sf/0f @÷# tnfsf] ;f6f] @)÷ #) tnfsf ejg agfO{ ;f] 7fpFnfO{ s]xL xl/ofnL If]q;d]t /fv]/ /d0fLo agfPsf] b]lvG5 . To;}sf] b]vfl;vL ljZjel/sf /fi6«n] ug{] u/]sf 5g\ . ef/tsf] /fhwfgL lbNnLsf] d]6«f] xf]; ls d+uf]lnofsf] phf8 d?e"lddf lgdf{0f ul/g] ckf6{d]G6, lgdf{0f snf / lgdf{0f ;fdu|Lsf] ljsf;s} sf/0f sf]l/ofn] dWok"j{, c:6«]lnof, blIf0f Pl;of, clk|msf, k"jL{ o'/f]k;lxt Pl;ofsf y'k|} d'n'sdf cfkm\gf] snf k|bz{g ub{} yk wgf]kfh{gdf ;+nUg 5g\ . of] sf]l/ofsf] lzIffdf ePsf] nufgL / d]xgtL kgfn] ;Dej ePsf] xf] . a"9f] dfG5] clGtd t}of/Ldf ePh:t} dxFuf] 7fpFdf k'/fgf] ;:tf] 3/df ;~rfngdf /x]sf] -b'uf{ /]:6'/]G6 ef/tLo / g]kfnL_ vfgf egL n]v]sf] ejg @÷# dlxgfleq 9Ng] t}of/Ldf /x]5 . lsgls, of] e]udf cTofw'lgs cfsfz 5'g] 3/x¿n] 9fls;s]sf /x]5g\ . k5fl8kl§ ejgx¿ eTsfO{ husf] t}of/L x'Fb} /x]5, clxn] d]/f] 38Ldf lbpF;f]sf] ;f9] !@ ah] . sfddf Jo:t sf]l/og dflg; xtf/xtf/ /]:6'/]G6df uP/ lbjfef]h -nGr_ vfO{ sfddf kms{+b} 5g\ . drflxF ;8s 5]psf] ¿vd'lg 9'+u] cf;gdf a;L of] 8fo/L sf]b{} 5' . cfhef]lnsf] df};d sl/a sf7df8f}+ h:t} /x]5 k/Gt' oxfF uf8Lx¿ w]/} eP tfklg k|b"lift xfjf b]lvFb}g . k|b"if0f ug{] uf8L ;8sdf rnfpg kfpFb}g xf]nf . zf/Ll/s ;'u7g ePsf lrl6Ss k/]sf o'jf, o'jtLsf] cg'xf/ eg] cefjdf klg k|fs[lts xfF;f] xfF;]h:tf] g]kfnLsf] h:tf] pHofnf] xFl;nf] cg'xf/ 5}g . ;fob sfdsf] af]emn] xf]nf ls k|lt:kwf{sf] lk/nf]n] . ;fob sfdsf] tgfjn] sfd af:gf klg x'Fb}g xf]nf . 7fpF ;'Gb/ 5, dfG5] vfOnfO u/]sf b]lvG5g\ t}klg c¿ s]xL cefj 5, ;fob Tof] ;dosf] xf]nf .
b;}+ labfdf k"hfkf7afx]s, tf;v]Ng] / df;'vfg] sfd ug{'eGbf sf]l/ofsf] cgf}krfl/s e|d0f d}n] /f]h]sfn], of] ;8s k]6Ldf a;L uGygdGyg n]Vbf dnfO{ cfgGb nflu /x]5 . cfh d}n] klg b'uf{d} vfgf vfPF, !!M#) ah]b]lv !M#) ah];Dd nGrsf nflu Jo:t x'g] /x]5 . a]n'sf % ah]b]lv * ah];Dd . l8g/sf] ;do x'G5 sf]l/ofdf, sf]l/ofdf k};f 5, To;eGbf klg sfd a9L 5 eg] cfTdxl/ s];Ln] . ;f]ndf hDdf tLgj6f /]:6'/]G6;lxt r}g ckm /]:6'/]G5 agfPsf /x]5g\ DoflUbsf ;fx' ljgf]bn] g]kfnLnfO{ cf}krfl/s sfdsf nflu le;f kfOg] ePsfn] oxfF sfd ug{] dfG5] ;a} g]kfnaf6 cfPsf 5g\ . s's #, $, j]6/ cfkm} ;fx"x¿ tLg hgfsf] kf6{g/l;k u/]sf ljgf]bn] :yfgLo sf]l/og dlxnf;Fu ljjfx u/]sfn] /]:6'/]G6 ;~rfng ug{, nfO;]G; lng ;lhnf] eof] xf]nf . lelh6/ le;fdf cfP/ kl5 Jofkfl/s cg'dlt;lxtsf] le;f agfO{ a;]sf 5g\ oxfFsf kf6{g/x¿ .
a]n'sf sl/s ^ ah] xfdL 5f]gfg, cf;fg ;gd'g ljZjljBfno k'Uof}F . xfdL # hgf sf/df ;f]nb]lv 5f]gfg k'Ug sl/a @ 3G6f nfUof] . ToxfF k'u]/ lkmnf];f]lk -bz{gzf:q_ k|fWofkssf] sIfdf k'Uof}F . pxfF xf/fªsf] lqmofsnfkaf/] ljBfyL{;Fu &M#) ah] /flt;Dd sIffsf]7fdf 5nkmndf Jo:t x'g'x'GYof] . Psl5g xfdL pxfFsf] clkm;df kVof}{+ . s]xLa]/d} pxfFn] xfdLnfO{ af]nfpg'eof] / lrghfg u/fpg' eof] . pxfFsf % hgf ljBfyL{n] d;Fu w]/} k|Zg u/] . g]kfnL, hLjg, 8]df]qm];L, c6f]gf]ld / zflGtsf] ljifodf nfdf] 5nkmn / lrghfg eof] . To;kl5 u'? / ljBfyL{;Fu} l8g/ vfg uof}F . ToxfF n}+lus ;dfgtf lyof] !! ah] /flt;Dd klg u'? / ljBfyL{;Fu} 5nkmn / vfgkfgdf lyP . l8g/ vfFbf klg ukm;km eof] . /flt !! ah];Dd vfgf vfPkl5 g]kfndf Xjf/fª btf{ u/L sfd yfNg] ljifodf uxg jftf{nfk eof] . To;kl5 lsd h'ª;fª …s] 6]S;Ú ;'k/ /]naf6 ;f]ntkm{ nfUg'eof] . xfdL k|fWofks cfjf;lt/ cfof}F, ;fdfg /fVof}F . cfwf 3G6f hlt SofDk; kl/;/df 3'Dof}F . sl/a !@ aHof]] /flt ;'Tof}F . laxfg Ps hgf ljBfyL{n] ;f9] ;ft ah] dnfO{ vfhfvfg lng cfpg] eg]sf] lyof], pgL cfpFbf d e/v/ p7]/ :gfg ub{} lyPF . dnfO{ tof/ x'g cfwf 3G6f hlt l9nf] eof] . cf7 ah] a|]skmf:6 vfg uof}F . a|]skmf:6 vfPkl5 xfdL sf]7fdf cfO{ cf/fd u¥of}F . ljBfyL{ k9\g uP . k|fWofks k9fpg uP . ;gd'g ljZjljBfnosf] SoflG6g, 5fqfjf;, kl/;/sf] ;/;kmfO pRr:t/sf] 5 . ;Fu} gofF cGt/f{li6«o 5fqfjf; lgdf{0f eO/x]sf] 5 . d of] ljZjljBfnoleq k|ydk6s k|j]z u/]sf] jif{ ;g\ @))% eGbf clxn] @))( df y'k|} kl/jt{g eO;s]sf] /x]5 . cfh lbpF;f] k|fWofks of]l;g rf]o;Fu ljz]if 5nkmn ug{] sfo{qmd 5 .
;gd'g ljZjljBfnodf jflif{s z'Ns &,)))$ 8n/ cG8/ Uo|fh'o]6 / (,))) 8n/ Uo|fh'o]6sf] 5 . ()$* hgf ljBfyL{ @$^ hgf k|fWofks !)) hgf hlt sd{rf/L 5g\ . cfh b'O{ ah]/ !@ ldg]6df b]hfgf] eGg] 7fpFdf k'u]F / j]s;g ldnfO{ e]6]F . e]6]kl5 Psl5g 3'Dg uof}F . 3'd3fd u/]kl5 ToxLFaf6 l8g/ vfg uof}F . %M#) ah]lt/ OG8f] /]:6'/]G6df l8g/ vfof}F . To;kl5 ;'k/dfs{]6df k'Uof}F, ;fdfg lsGof}F . 8«fOlSngdf lbPsf] n'uf ;gld j]sn] lnP/ cfOg\ . To;kl5 xfdLn] pxfFsf] 3/df cfO{ l6eL x]¥of}F / ukm;km u¥of}F . /flt !! ah]lt/ d ;'Tg uPF . cfh kfgL k/]sfn] laxfgsf] vfgf vfO{ Psl5g 6]lnlehg x]/]/ xfdL b]hf]gsf] /fli6«o ;]ldg/L lrxfg -;dflw:yn_ x]g{ uof}F . ToxfF -b;}+df >f4_ u/]sf] x]¥of}F . km/s wd{ eP klg Pl;ofnLsf] ;+:s[lt ldNbf] /x]5 . dL7f] vfgf agfP/ nfg] cyjf :6f]e nu]/ pt} ksfOjl/ lkt[nfO{ ;DemL vfgf VjfPkl5, lkt[sf] k|;fb :j¿ksf] vfgf vfg] rng /x]5 . ToxfF Ps hgf /fi6«kltsf] lrxfg klg /x]5, Head of the state …r] Uo'XjfÚ sf] ;]ldgl/ x]¥of}F . ;]gf, lghfdlt k'ln; / ;j{;fwf/0fsf lrxfgx¿ ;a} gSsnL t/ ;'Gb/ km"nx¿n] ;lhOPsf lyP . clxn] xfdL ufpFsf] af6f] -vfK;f_ eGg] ufpFdf k'Uof}F . l;nfd -lt/s'nf]_ wfg, t/sf/L ;a} /fd|f kmln/x]sf 5g\ . oxfFaf6 xfdL Ujfªh' eGg] 7fpF hfFb} 5f}F .
sf]l/ofdf h'g;'s} wd{df ljZjf; u/] tfklg x/]s sf]l/ogn] dL7f]dL7f] vfgf ksfP/ NofO{ cfkm\gf lbj+ut kl/hgx¿nfO{ k'iku'R5f r9fO{ vfgf lbO{ >f4 ug{] /x]5g\ . Tof] ;do g]kfnLsf] b;}+tfsf kg{] /x]5 . Tof] kj{sf] gfd 5';s /fli6«o labfsf] ¿kdf dgfpg] /x]5g\ .
xfdL clxn] ufK;f eGg] 7fpFdf cfOk'Uof}F rªgfd k|f]leG;sf] g];n kfs{df cfOk'Uof}F . oxfF 3'Dbf;d]t yfxf kfOof] hfkfgn] sf]l/ofdfly a]nfa]nfdf cfqmd0f u/]sf] /x]5 . cfh x]/]sf] dlGb/nfO{ klg hfkfgL ;]gfn] ;qf}F ztfAbLdf hnfP/ eid ePsf] /x]5 . kl5 hf];g\ @# cf}F /fhfn] k'glg{df{0f u/]sf] / c7f/f}F ztfAbLdf km]l/ of] 7fpFdf ;f/]/ gjlgdf{0f u/]sf /x]5g\ . oxfF cjl:yt cldtfe a'4, zfSod'lg a'4 / a'4sf d"lt{x¿ sf]l/og cg'xf/sf 5g\ . Ps k"0f{sbsf] 9'+ufsf] a'4d"lt{ 5 . ls+jblGtcg';f/ k"jL{ Pl;ofsf] dxfdfl/sf] ¿kdf km}lnPsf] /f]u lgsf] kf/]sfn] of] a'4d"lt{nfO{ k"hf ubf{ /f]u lgsf] x'g] ljZjf; /x]5 .
To;kl5 xfdL ;kmf kfgLsf] tnfp -b]5ªcf]_ x]g{ uof}F, Tof] ;fFRr} ;kmf /x]5 . jl/kl/sf kxf8df dfgj a:tL k|ltalGwt /x]5 / tfndf 8'+uf rnfpg;d]t gkfOg] /x]5 . To;kl5 ^ ah]lt/ Totfaf6 kms{]/ xfdLn] OG8f] /]:6'/]G6df vfgf vfof}F . Ps hgfsf] ;]6 vfgfsf] d"No ^),))) jg cyjf sl/a ^)$ /x]5 . vfgf dL7f] lyof], tGb'/L lrsg, tGb'/L l;|+k -lemFu]df5f_ :6«j]/L n:;L, ldS; ;nfb, ;df];f, eft / ldS; t/sf/L :jflbnf] nfUof] . vfgf vfPkl5 xfdL ld; j]ssf] 3/df cfof}F . cfh lbgel/ sf]l/ofsf 8fF8fsfF8f, ufpF, ;x/ d]/f nflu 8«fleª u/]/ ld; j]sn] 7"nf] u'g nufpg'eof] . sf]l/ofsf ufpFsf 3/x¿ yf]qf eP/ tfnfaGbL eO;s]sf klg b]Vof}F . gofF k':tf ;x/lt/ nfU5 /] a"9fa"9L d/]kl5 ufpFsf] 3/ a]jfl/;] ePsf] b]Vof}F . Pp6f 3/df PSn} a"9Lcfdf a:g] /lx5g\ . pgsf ;Gtfgx¿ ;x/lt/} a:5g\ /] .
ljZjel/sf k'/fgf ufpFsf] o:t} xfnt x'Fb} 5 . ;du|df cfhsf] b]hf]gsf] e|d0f, lemdlemd] kfgL k/]sf] lbgdf Psbd ;'Gb/ /Xof] . cfgGb;Fu r];g6 tfTtftf] vfFb} kxf8df k}bn ofqf u¥of}F . xfdLn] OG8f] /]:6'/]G6df vfgf vfof}F / /flt !) ah] ;'Tof}F . r];g6 d}n] hLjgdf klxnf]k6s ;g\ !(*( df hd{gL / :jL6h/ n}08sf] ofqf ubf{ cS6f]a/sf] hf8f]df vfPsf] lyP .
;]K6]Da/ @& cfh laxfg} p7]F, g'xfOwf]O ubf{ %M#) aHof], To;kl5 cfh k|:yfg ug{] lbg ePsfn] ;fdfg t}of/ kf/F] . l6eL sf]7fdf a;]/ s]xL n]v]F . lxhf]sf] /dfOnf] lbgsf] ;Demgf eof] . & ahf] a|]skmf:6 vfg yfNof}F . ukm ub}{ a|]skmf:6 vfFbf ;jf cf7 aHof] . a|]skmf:6df dx / hfd;Fu kfp/f]6L, bxL, ;nfb, c+u'/, s]/f, cf¿, -sf]l/og efiffdf vfd_ xn'jfa]b, lrof / cDn]6 vfof}F . d]/f nflu eP/ kf]s{ / lakm gePsf] a|]s kmf::6 t}of/ ul/g\ a]sn] . Psl5g d} pgsf] >Ldfg\n] sf/ lnP/ cfP / xfdL;Fu} /]nj] :6];glt/ nfUof}F . lsgeg] pgsf] >Ldfg\sf] clkm; b]hf]gsf] ;'Gb/td cTofw'lgs / cUnf] dWosf] Ps clkm; ljlN8ª sf]l/og /]nj]sf] clkm; :6];g;Fu} 5 . j]sn] cfkm\gf] clkm;df d cfh cln l9nf] x'g] eP eGg] ;"rgf lbOg . :6];gdf k'u]kl5 pgsf >Ldfg\sf] sf8{af6 d]/f nflu -;'k/kmf:6 /]n_ hfkfgsf] a'n]6 6«]g h:t} KTX sf] l6s6 a's ul/g\ / >Ldfg\nfO{ labf u¥of}F . pgL d;Fu d]/f] r9\g] /]nsf] l8Aaf;Dd ;Fu} cfP/ al;g\ . cfh ! ah]/ %@ ldg]6df cf;fg 5f]gfg\ 6«]g :6];gaf6 s]6]S; /]ndf b]hf]gsf nflu k|:yfg u/]F . b]hf]g / cf;fgsf] b"/L ^) lsld /x]5, s]6]S; b]hf]g h'Ubf @ ah]/ !@ ldg]6 eO;s]sf] 5 . olb, g]kfndf klg olt 5f]6f] / olt l56f] ofqf ug{ ;lsg] eP sf7df8f}+ x]6f+}8faf6 k]lgs sfd ug{ cfpghfg ;lsGYof] . To;}n] b|'tdfu{ / ;'?ª dfu{sf] ;f]r cl3 a9fOPsf] 5 x]6f}8f hf]8\g . d}n] Sofd/fsf nflu ;f]ndf @$()) jg df sl/a @% 8n/df d]df]/L sf8{ lsg]F . ;f]nsf] k'/fgf] b/af/ glhs}sf] k;ndf To;sf nflu d}n] Ps ;o 8n/ ;f6]F . !)) 8n/sf] sf]l/og jg a}+saf6 lnP/ d]df]/L sf8{ / Aof6«L lsg]F .
/]n cfpg] a]nf eP5, s]l6PS; cfOk'Uof] . % gDa/ Kn]6kmfd{df d !# gDa/sf] l8Aaf jf r9]F . 7"nf] ;fdfg /fVg r9\g]lalQs} e¥ofª glhs b/fh h:tf] 7fpF x'g] /x]5 . ToxfF j]sn] b]vfPkl5 d}n] ;fdfg /fv]F . d eg] 6f9f !@C gDa/sf] l;6df a:g uPF . ef/tsf] /]ndf ofqf u/]sf] eP ;fdfg ufoa x'GYof] xf]nf . Psl5g /]ndf lgGb|f nfu]5 . d r9]sf] bf]b]u' -k"jL{b]u'_ /]n t ( ah]/ !$ ldg]6df eGg] :6];gdf k'u]5 . d}n] ;Fu} a;]sL sf]l/og sGofnfO{ ;f]w]F . clg, t d ;'k/kmf:6 /]naf6 aflxl/g] a]nf eO;s]5 . aflx/ hfg]lalQs} Psl5g ;'Gb/ k"mnn] ;hfPsf] /]nj] :6];gsf] kmf]6f] lvr]F . To;kl5 klAns kmf]g sxfF 5 egL ;f]w]F . km]l/ ^ gDa/sf] :6];gsf] u]6leq uO{ 8f]ª ljgnfO{ kmf]g u/]F . p;sL cfdfn] d]/f nflu Ari ANA cl/cgf xf]6n a's u/]sL /lx5g\ . To;kl5 6\ofS;LnfO{ ;f]w]F Pp6fn] d hfGg eGof] . kl5Nnf]n] -sl/a b'O{ 8n/_ d hfG5' eGof] . ;fdfg 6\ofS;Ldf /fv]/ ahf/lt/ nfu]F . 6\ofS;Ldf ld6/ 8fpg ubf{ @@)) jgaf6 ;'? x'g] /x]5 . xf]6ndf k'Ubf ^ xhf/ & ;o ePsf] lyof] . d;Fu v'b|f klg lyof] t}klg slt kf] lnG5 eg]/ d}n] !),))) sf] gf]6 lbPF . 6\ofS;L 8«fOe/n] dnfO{ $ xhf/ jg lkmtf{ u¥of] . 7Ug' xfd|f] ;+:s[lt xf]Og, 7Ug' /fd|f] klg xf]Og . k/Gt' sf7df8f}+df ePsf] eP Tof] 6\ofS;L 8«fOa/n] s] k};f lkmtf{ lbGYof] < dnfO{ yfxf 5}g . k]6«f]n kfOFb}g, 6f9f 5 cflb axfgf u/L e/;s ;a} k};f /fVYof] . xf]Og eg] #))) eGbf s'g} xfntdf lkmtf{ ub{}gYof] xf]nf .
dnfO{ /dfOnf] / ;'/lIft nfUof] sf]l/ofsf] ofqf . /fx'n ;f+s[Tofogn] ofqf ub{}, efiff l;Sb} #@ b]z 3'd]sf lyP . o;kfnL d klg sf]l/ofdf /x]sf cfkm\gf ;fyL;Fu a:b}, pgLx¿;Fu 3'Db} hg:t/sf] e|d0f ul//x]sf] 5' . xf]6ndf k'u]kl5 a'lsª ePsf] yfxf kfPF . clg, l/;]K;gdf uO{ kmf/d e/]F . cfkm\gf] gfd kf;kf]6{ gDa/ 7]ufgf, pd]/ cflb . kfFrf}F tNnfdf /x]sf] %))^ gDa/ sf]7fdf ;fdfg /fv]F . xftuf]8f 3f]PF / Psl5g cf/fd u/]/ ;'t]F . p7]kl5 8fo/L n]Vg a;]F . sf]l/ofdf em/L k/]sf] ?Gr] lbg lxhf] cfh dfq} d}n] dx;'; u/]F . x'g t d sf]l/ofdf ljleGgk6s rf/ dlxgfeGbf a9L al;;s]sf 5' . t/, o;kfnLsf] h:tf] o'/f]ksf] h:t} cfsfz gb]vL 3/L l;dl;d] 3/L cln 7"nf] kfgL k/]/ k"/f lbgg} afSs / lbSs nfUbf] eg] cfh} b]v]F . sf]l/ofdf ;fj{hlgs oftfoft klg /fd|f] 5 . x/]s JolQm sf/df jf a;df hfg] ePsfn] ;d:of 5}g . sf]7fdf P;L 5 . ;8sdf df]6/ 5 . ef]s nfu]vfgf 5 . sfdsf] ;d:of 5}g . work is worship sfd g} k"hf xf] eGg] ;+:s[lt ePsf] d'n'sdf hLjg ;w}F k|ultkydf nflu /x]5 . 5';+8df]s gfd u/]sf] ;fgf] tfnsf] jl/kl/ 3'Dbf dnfO{ nfUof] sf]l/ofdf ax'tn] ckf6{d]G6 agfP/ oxfFsf] jftfj/0f arfpg sfd u/]sf 5g\ . ;fy} oxfF pknAw kfgLsf] ;|f]tn] dflg;nfO{ afFRg ;xh agfPsf] 5 . jl/kl/ xl/of 8fF8fn] 9fs]sf] …r';sdf]sÚ tfnsf] kfgL /fgL kf]v/L h:tf] kmf]xf]/ geO{ ;kmf kfgL 5 . rf/}lt/ k}bn ofqLsf nflu af6f] agfOPsf] 5 . s]xL xfF;sf] cfs[ltsf] 8'+ufdf ;d]t t}/b} 5g\ . k"j{ / pQ/df 7"n7"nf ckf6{d]G6 5g\ . blIf0flt/ ;'Gb/ xl/of] lxn 5 . klZrdkl§ klg cfjf;, ejg lgdf{0f x'Fb} 5g\ . Ps lau|]sf] xjfO{hxfhnfO{ /]:6'/]G6df kl/0ft u/L /flvPsf] 5 . jl/kl/ /dfOnf kxf8sf] aLrdf b]lvg] b]u' pkTosf dnfO{ Psbd /dfOnf] nfUof] . dw'/ ;+uLtsf] w"g tfnsf] jl/kl/ /x]sf vDafdf aHb} 5g\ . Ps hgf k|fljlws cfP/ cfk\mgf] Nofa6k sDKo'6/;Fu hf]8\b} ;a} vDafdf /x]sf Do'lhs l;:6dnfO{ b'?:t kf¥of] . ;fob Tof] dxfgu/kflnsfsf] sd{rf/L xf]nf .
dnfO{ a:gsf nflu /dfOnf] x'G5 xf]nf eg]/ xf]nf 8fS6/sL >LdtLn] ;x/aflx/ k|s[ltsf] sfvdf xf]6nsf] Joj:yf ul/5g\ . of] 7fpFsf] gfd -;';ªdt_ tfnsf] glhs} af6f]df Ps ;fgf] s's'/n] lb;f u¥of] . p;sL dflnsgLn] lb;f p7fOg / pgsf] >Ldfg\n] s's'/sf] lb;f af]s]/ nUof] . s's'/nfO{ d'v / rfs k'5\g klg l6:o'k]k/ /x]5 . ;a} ;kmf u¥of] clg kf] ;Fu} /fV5g\ xf]nf ;–;fgf ;'Gb/ s's'/nfO{ .
b]u'sf] xf]6ndf laxfg lgGb|f v'n] klg sfd gePsfn] 6]lnlehgdf Discorevy Channal x]/]/ klN6 /x]F . lj:tf/} p7]/ b"w / s]xL lkg6 vfP/ cf}iflw vfPF . km]l/ kN6]F, cf7 ah]kl5 g'xfOwf]O u/]F . ( ah]kl5 a|]skmf:6 vfg tn /]:6'/]G6df uPF . ToxfF cd]l/sg a|]skmf:6 vfPF . a|]s kmf:6sf] !#,))) jg cyjf !# 8n/ nfUof] . a|]skmf:6 vfPkl5 sf]7fdf cfO{ b}lgsL n]Vg yfn]F . cfh a]n'sflt/ 8ªljg cfpF5 xf]nf . To;kl5 p;Fu 3'Dg] / a]n'sf p;sf a'afcfdf;Fu l8g/ vfg] sfo{qmd 5 .
cfh klg hfkfgL pklgj]z ePsf] a]nfdf hfkgLåf/f lgdf{0f ul/Psf] kf]v/L jl/kl/ ;do latfpFb} 5' . ;dosf] kl/jt{g / b]z ljsf; ug{] qmddf b]u' dxfgu/kflnsfn] of] tfndf yk ;'ljwf, cfsif{0f yk]5 . k|s[ltsf] sfvdf s[ltdtfn] ;'Gb/td agfPsf] kf]v/Lsf] ;'Gb/tfnfO{ km]jf tfn / j]ugf; tfn;Fu dgdg} bfhF] . dnfO{ nfUof] g]kfndf ePsf] eP ;a}eGbf klxn] tfgfzfxL ljb]zLn] agfPsf] tfn egL eTsfpg] sfd x'GYof] . cyjf kfls:tfgsf lxGb" dlGb/ kl/;/nfO{ d'l:ndn] jl/kl/ kmf]xf]/ u/] h:t} rf/}lt/, kmf]xf]/ x'GYof] . s'g} klg d'n'sdf ljsf; Ps /ftsf] pkh x'Fb}g . ljsf;sf nflu PsPs OF6 yKb} hfg'k5{ . To;}n] t sf]l/ofsf] ld/fsn¿kL cfly{s ljsf;;Fu} ;x/L afl;Gbfsf nflu rf}la;} 3G6f lj>fd:yn pknAw u/fPsf] 5 dxfgu/n] Tolt dfq} xf]Og dgf]/~hgfTds, cfgGbbfoL ;'Gb/td tnfpsf] ¿kdf l;Fuf/k6f/ u/L gjb'nxLe}Fm ;hfPsf 5g\ . ;'ljwf ;DkGg rkL{, ljljw pd]/sf] v]Ng] 7fpF . rf/}lt/ 3'Dg rf}8f af6f] . hlxn] klg ;/;kmfOdf tNnLg /fi6«;]js . tnfpsf] dWoefudf cjl:yt nfO6 PG8 ;fpG8;lxtsf] kfgLsf] rdTsf/ ePsf] kmfpG6]g . /fhx+;sf] gd'gfsf 8+'ufx¿ . kmf§km'§ hf]8f hf]8Ln] k}bn af]l6ª u/]sf] . d]/f] cg'ejdf cfheGbf ;QfO{; jif{cl3 blIf0f ef/tsf] d};'/ ;x/df cjl:yt s[i0f /fhf;u/ 8ofdsf] blIf0f efudf cjl:yt j[Gbfjg uf8{]gsf] kmfpG6]g 8fG; ;'Gb/ / /dfOnf] nfu]sf] lyof] . Tof]eGbf klg w]/} u'gf ;'Gb/ / cfw'lgstf;fy lgdf{0f u/]sf] b]u'sf] ;'Gb/tf ;fFRr} dgdf]xs lyof] . sf]l/ofsf] /fhwfgL ;x/ ;f]nsf] d'6'df /x]sf] xfªsfª gbLdf ljZjsk km'6antfsf agfPsf] kmfpG6]geGbf klg ;'Gb/ of] tfndf lgld{t k|s[ltdfly s[ltdtfsf], cg'kd ;+of]u g} dfGg'k5{ . o;n] tfnsf] ;'Gb/tf dfq yk]sf] 5}g, clkt' sf]l/og cfls{6]Sr/ / On]S6«f]lgs lzNksf}znsf] ljsf; / ;DkGgtfnfO{ ;d]t emNsfPsf] 5 . ;Eo gful/s ljljw pd]sf o; tfnjl/kl/ ;fOsn rnfpg ;S5g\ . k}bnofqf ug{ ;S5g\ . lsgf/df agfPsf d]rdf cf/fd u/L a:g ;S5g\ . k|ft / ;fFem sfdaf6 km';{b kfPsf avt tfnjl/kl/ sl/a b'O{, tLg lsnf] ld6/sf] k}bnofqf ug{] /x]5g\ . rf}aL;} 3G6f hgtfsf] ;]jfdf /x]sf] tfnsf] kfgL ;x/sf] kfgLnfO{ l6«6d]G6 u/]/ klg /fv]sf] /x]5 . s]xL kxf8af6 d"nsf] kfgL klg ld;fOPsf] /x]5 . ;fob of] tfn agfpg] a]nfdf k|fs[lts vf]nfsf] kfgLnfO{ afFw h:tf] agfP/ agfOPsf] lyof] xf]nf .
kl5 kfgLsf] sdL eP/ ;x/sf] kfgLnfO{ ;d]t l6«6d]G6 u/L ld;fPsf] x'g ;S5 . jl/kl/sf] xl/ofnL cfFvfsf nflu slt /fd|f] ePsf] 5 . 7"n7"nf xfF;x¿sf hf]8fhf]8L otfptf lxFl8/xsf, k/]jfx¿ af6f]df lgw{Ss cfkm\g} lsl;dn] lxF8]sf] b[Zon] ;dfhdf Ps ju{n] csf{] ju{nfO{ b'Mv glbg] cfef; eof] .
a]n'sf nfO6 PG8 ;fpG8;Fu} aLr tfndf af3 bu'/]sf], dfG5]n] df5f NofPsf], a]n] gfr]sf] / vfgf kfPsf] ;a} hfb' h:t} nfO6sf] /+lugtfsf] sdfn of] tfnsf] ljz]iftf g} /x]5 . d lxhf]b]lv al;/x]sf] xf]6nsf] gfd cl/ofgf xf]6n xf] . Ps /ft ;'t]sf] !,#),))) sf]l/og jg / !#) cd]l/sL 8n/nfUbf] /x]5 . a|]s kmf:6 !# 8n/ Pp6f skmL & 8n/, nGr / l8g/ !& b]lv $) 8n/;Dd nfUg] /x]5 . cNsf]xn vfPdf c¿ yk kbf{] xf]nf . 7fpFrflxF kf]v/fsf] km"naf/L l/;f]6{ Pl/ofeGbf sd 5}g . labf dgfpg of]eGbf pQd 7fpF s] x'g ;S5 . a]n'sf sl/a ^ ah] 8f]ªljg d a;]sf] xf]6ndf cfOk'Uof] . clg, xfdL ;Fu} l8g/ vfg uof}F . /]:6'/]G6df sf]l/og /fhfn] vfg] lsl;dsf] k/Dk/fut sf]l/og vfgf vfof}F . sf]l/ogx¿ u0ftflGqs ePsf] ! ;o jif{ gf3] tfklg /fhlif{ 7fF6 dgk/fpg] /x]5g\ . xfd|f sfd|]8 / sf+u|];n] e'hf Ho'gf/ u/]h:t} . d}n] p;sf] a'afnfO{ ;'Gb/ a'4d"lt{ / kl:dgf pkxf/ lbPF . To;kl5 d / 8f]ª ljg b]u' 8fpg 6fpg 3'Dg uof}F . ToxfF 3'd]kl5 csf{] lbg a';fg hfg] lgwf] u¥of}F . b]u' 8fpg 6fpg ahf/af6 6\ofS;Ldf xf]6n kms{]kl5 d kfs{ / tfnlt/ 3'Dg uPF . /flt ;f9] !! ah] ;'Tg] t}of/L ubf{ a';fgdf l;4nfO{ kmf]g u/]F . l;4/fh hf]zL aemfËaf6 sf]l/ofdf cfP/ sfd ul//x]sf] efO{ x'g\ .
cfh laxfg l5§} p7]F . g'xfOwf]O u/]/ 6]lnlehg x]g{ yfn]F . ;f9] & ah] a|]skmf:6 vfg uPF . !# xhf/ jgdf cd]l/sL a|]skmf:6 vfPF . ( ah]lt/ a';fg hfg] sfo{qmd ePsfn] t}of/ eP/ a;]F .
( ah]lt/ 8f]ª ljgsf] kmf]g cfof] / d emf]nf af]s]/ tn em/]F . xfdL 8f]b]u' eGg] /]n :6];g;Dd 6\ofS;Ldf uof}F . ToxfF k'u]kl5 PSs}l5g kv{]sf lyof}F /]n cfOk'Uof] . clg, xfdL /]ndf a:of}F / k';fglt/ nfUof}F . af6f]df Sof]+h' pT;fg kg{] /x]5 . d}n] sf]l/ofsf u|fdL0f If]qsf] kmf]6f] lvrF] . 8f]ªljg /]ndf ;'Tof] . sl/a kf}g] # 3G6fdf xfdL r9]sf] /]n x'Gb] :6];g a';fgdf k'Uof] . ToxfFaf6 lxF8]/ xfdL ;d'Gb|L lsgf/f vf]Hb} lxF8of}F . kf}g] ! ah] Xo'Gb] lardf k'Uof}F . of] 7fpF d klxn] klg tLgk6s k'lu;s]sf] lyPF . t}klg, x]g{ dg nfUof] . d klxn] sf]l/og ;/sf/sf] lgdGq0ffdf cfpFbf a;]sf] j]:6g hf];g lar xf]6n / u|fOG8 xf]6nlt/sf] b[ZonfO{ Sofd/fdf s}b u/]F . To;kl5 h'Qf km'sfn]/ ;d'Gb|L lsgf/df k}bn lx+8]F sf]l/of hfg'sf] dHhf blIf0f ;d'Gb|df 5fnsf] cfgGb lng' klg Ps xf] . ef]s nfu]sfn] Pp6f /]:6'/]G6df vfgf vfg uof}F . hfkfgL ;'l; xf]nf sfFrf] df5f / z+v]sL/f, cS6f]k;, df5f / c¿ s]s] vfof}F yfxf 5}g . k};f ltg{] a]nf aNn yfxf eof] b'O{ hgfn] vfPsf] !^% 8n/ k'u]5 . olt dxFuf] sNkgf ug{ klg g;lsg] . uf]hLsf] k};f ;dfKt ePsfn] 8f]ª ljgn] cfkm\gf] qm]l86 sf8{;d]t lbO{ k};f lt¥of] . dnfO{ vfgdf dHhf gcfP tfklg /fd|f] 5, dL7f] 5 eg]F . vfgf vfO;s]kl5 km]l/ ;d'Gb|L lsgf/df 3'Dg uof}F . Psl5g 5fn cfPsf] x]/]/ a:ofF} / kmf]6f] lvRof}F . # ah]kl5 x'Gb] /]n :6];g ;f]Wb} lx+8\b} cfof}F / xfdLn] klxn] lsg]sf] l6s6 csf{] :6];gsf] ePsfn] /]nsf] l6s6 SoflG;n u¥of}F / gofF l6s6 lnof}F . lsgeg], lxhf] of] :6];gaf6 l6s6 lyPg, cfh s;}n] SoflG;n u/]5 / xfdLn] l6s6 kfpg] eof}F . lxhf] sf6]sf] l6s6 csf{] :6];gaf6sf] lyof] ToxfF k'Ug km]l/ ;aj]df hfg'kYof{] / sl/a $)÷$% ldg]6 nfU5 csf{] /]ndf . dnfO{ 3'dfpg] efO 8f]ª ljgnfO{ Tof] bf]xf]/f] rSs/eGbf a9L k};f k/] klg ot}af6 l6s6 sf6\g dg nfUof] . o; qmddf k};f t kSs} 3f6f nfUof] . t/, bf]xf]/f] /]n r9\g' k/]g Joj:yf ;lhnf] eof] . ca ;jf $ ah]lt/ /]n cfpF5 /] eg]/ xfdL Kn]6kmfd{sf] k|tLIffnodf klv{/x]sf 5f}F . /]naf6 b]u' kms{]kl5 xf]6ndf emf]nf /fvL d kfs{lt/ 3'Dg uPF . af6f]df Ps hgf ^@ jif{sf sf]l/og dfG5] e]6]F . Psl5g 6'6] km'6]sf] c+u|]hL / sf]l/ogdf ukm;km u¥of}F . To;kl5 pgsf] 3/df uof}F . d a;]sf] xf]6n glhs} /x]sf] pgsf] 3/ . pxfFsf] 3/df %* jifL{o >LdtL / >Ldfg\ dfq /x]5g\ . 5f]/f sf]l/og cfdL{df 5 /] 5f]/L ;f]ndf l8hfOg/ sfd u5{ /] . pgsf] 3/df kmn]sf] cgf/ / ahf/af6 NofPsf] cf¿, :ofp, ;'sfPsf] xn'jfa]b, /fO;s]s / skmL vfPF . pgnfO{ g]kfn cfPdf d]/f] 3/df cfpg'xf]nf egL lgDtf] lbPF .
pgsL >LdtL k|fOd/L :s'nsf] lzlIfsf /lx5g\ . >Ldfg\ sf]l/og oftfoft dGqfnodf sfd u/]/ e/v/ l/6fo8{ ePsf /x]5g\ . cfwf klg ga'‰g] efiffdf ukm;km u¥of}F . Ps cS6f]a/ laxfg g'xfOwf]O, ;fdfg Koflsª u/]F . /]:6'/]G6df uP/ cd]l/sg a|]skmf:6 vfPF / 6]lnlehg x]/]F clg kmf]g u/]F . OG6/g]6df s]xL d]n k7fPF / cf/fd u/]/ a;]sf] 5' . cfh !! ah] xf]6naf6 r]s cfp6 u/L 8f]ªljgsf] a'afsf] c:ktfndf hfg] sfo{qmd 5 . To;kl5 vfgf vfO{ kf}g] # ah]lt/ ;f]n hfg] sfo{qmd 5 . b]u'b]lv ;f]n;Dd hfFbf s] 6]S;df hfg] ePsfn] # 3G6f klg nfUb}g xf]nf . ;f]ndf uP/ sxfF a:g] clxn] kSsf 5}g ;fob klxn] a;]s} 3/df a:g ;S5' ls ToxfF Jo:t ePdf cGoq a:g'k5{ clxn] yfxf 5}g . sf/0f cfhef]ln sf]l/ofsf] 7"nf] kfl/jfl/s kj{ 5';ssf] a]nf /x]5 . lbpF;f] ! ah] ;fDu]yfgdf, lhG;]ª / eft e/]sf] l;Fuf] s'v'/fsf] kl/sf/ vfof}F . 8fS6/sf] kl/jf/ / d}n] . To;kl5 pgLx¿n] d]/f] :jf:Yo df]6fO, af];f] / dfgl;stfsf] hfFr u/]sf] l/kf]6{ ;'gfP . ;f]r, ljrf/ / -dfgl;s tgfj_ 5}g . Psbd /fd|f] 5 -No stress_ ( lsnf] tf}n a9L 5 . d;ndf @ lsnf] c¿ tf}n rflxG5 . Tof] a9fpg Jofofd / v]ns'b cyjf bf}8, lx+8fO ug{' hflt x'G5 eg]/ 8fS6/n] ;Nnfx lbP . b'O{ lsnf] af];f] 36fpg'k5{ To;}n] PS;/;fOh ug{' /fd|f] 5 eg] 8fS6/n] . To;kl5 dnfO{ pkxf/ lbP / 8fS6/ cfkm\gf] c:ktfnlt/ nfu] . pgsL >LdtLn] sf/ 8«fOe ul/g\ / 8f]ª ljg / d /]n s]6]S;;Dd ;Fu} uof}F . dnfO{ /]n r9fPkl5 8f]ª ljg 3/ kmSof{] . b]u'b]lv ;f]n;Dd k'Ug @ 3G6f klg nfu]g 6]«gsf] l:k8 @(* lsnf]ld6/ k|lt3G6f /x]5 . ;f]ndf k'u]/ s]xL kmf]6f] lvr]F clg …hf+u;gÚ nfO{ kmf]g u/]F . pxfFn] dnfO{ cfwf kf}g] 3G6f ToxL kv{g eGg'eof] . d}n] To;aLr tLg÷ rf/ g]kfnL / sf]l/og ;fyLnfO{ kmf]g u/]F . t/, a:g] Joj:yf x'g ufx|f] eof] . To;} a]nf hf+u;g a;af6 ;f]n :6];g cfOk'Ug'eof] .
To;kl5 xfdL ! gDa/sf] d]6«f] ;aj]df b'uf{ /]:6'/]G6lt/ nfUof}F . ToxfF k'u]/ ;'6s]; yGSofO{ kNnf] 3/df ;fOj/ Sofkm]df uof}F / OG6/g]6df a:gsf nflu xf]6n vf]Hof}F . u]:6 xfp; ls xf]6n, ;f]nsf] UjfFxfd'g If]q -k'/fgf] /fhb/af/_ df ;fgf] k'/fgf] 3/df OG6/g];gn u]:6xfp; kfPkl5 ;'Tg] ;d:of ePg . /flt *–( ah] b'uf{ /]:6'/]G6df vfgf vfof}F / Psl5g 3'd3fd u/L !@ ah]lt/ d ;'TguPF . ef]ln b'O{ 7fpFdf g]kfnLsf] ;f+:s[lts sfo{qmd 5 /] . kl;{ ;'b"/klZrdsf g]kfnLsf] ;fwf/0f;ef 5 eGg] ;'g]5' .
! tfl/s k|ft & ah] p7]F lgTolqmof ;s]/ skmL, kfp/f]6L dSvg / hfd vfPF . To;kl5 b'uf{ /]:6'/]G6lt/ uPF . t/, b'uf{sf] 9f]sf k"/f vf]n]sf lyPgg\ To;sf/0f Psl5g ;8sdf 3'd]/ Ps cUnf] 3/sf] ;Fu} /x]sf d]rdf a;]/ ;fgf] ;f]nsf] ;Demgf n]Vb} b"w vfFb} 5' . clxn] ;f9] ( alh;Sof] . P3f/ ah] sf]l/og ;fyL hfg;ª cfpF5 / d]/f] ;'6s]; h'g;fªusf] clkm;df /fVg hfG5f}F . To;kl5 xfdL k|f]km];/ rf]o, sf]l/of] ljZjljBfnosf k|fWofks;Fu lbjfef]u -nGr_ vfg] sfo{qmd 5 . lbpF;f]sf] !@ ahf] clxn] b'uf{ /]:6'/]G6df a;]/ lrof vfPF . sf]l/og k|f]km];/nfO{ lbgsf] nflu Ps Kofs]6 g]kfnL lrof / Pp6f g]kfnL sfuhsf] 8fo/L emf]nfdf /fv]F . s]xL ;fdfg xft]emf]nfaf6 ;'6s];df /fv]F . clg, !! ah] hfg;ª cfpGh]n;Dd klv+{b} 5' . ef]lnsf] g]kfnL sfo{qmdaf/] lj:t[t hfgsf/L lng] ljrf/ 5 . cfh tfdfªx¿sf] sfo{qmd 5 /] To;df klg ;s];Dd hfg] ljrf/ 5 . sf]l/ofdf cfP/ klg g]kfnLsf] hftLotfn] ;+3Lotf;Fu} /fv]sf] dnfO{ /fd|f] nfu]g . /fHo lgdf{0fdf eflifs / hftLo cfwf/ dfcf]jfbLn] /fd|} /f]k] h:tf] nfUof] .
cfh !@ ah] H.S. Choi k|f]km];/ sf]l/of ljZjljBfnosf] k|fWofksn] nGr Vjfpg'eof] . UjfFxfd'gsf] u+uf /]:6'/]G6df d / d]/f] sf]l/og ;fyLnfO{ . Ps hgfsf] vfgfsf] ;Q/L 8n/ k¥of] lgs} dxFuf] /x]5 t/ vfgf dL7f] lyof] . xfdLn] ToxfF b'O{ 3G6fhlt ukm u¥of}F . pxfF ev{/} ;fpbL c/asf] /fh s'df/sf] gfddf lgld{t gofF cAb'Nnf, cAb'Nnf k|fljlws ljZjljBfnosf] ;d'b\3f6gdf ;xefuL eP/ kms{g'ePsf] /x]5 . @@ c/a 8n/ vr{ u/]/ agfPsf] gofF ljZj ljBfnosf] ;d'b\3f6gdf !@ b]zsf /fi6«fWoIf Ps hgf gf]a]n k'/:sf/ ljh]tf / ljZjel/sf y'k|} ljZj ljBfnosf k|ltlglw / k|fWofks af]nfOPsf lyP /] . ;a} ;fpbL ;/sf/sf] vr{df Tof] pb\3f6g lgs} eJo lyof] /] . o; lsl;dn] a'l4sf] ljsfz t x'G5 ls x'Gg k/gt' 7"n} vr{df Ps gofF ljZj ljBfno d'l:nd /fHodf lgdf{0f eof] eGg'eof] .
lbjf ef]hsf] a]nf xfd|f] lgs} jftf{nfk, 5nkmn / ljrf/ cfbgk|bfg eof] . pxfFn] of] jif{ lbuf]ljsf; / ljZj pi0fLs/0f ljifodf ljleGg ljZj ljBfnosf pks'nklt tyf ;/sf/sf k|ltlglwnfO{ ;Fu} /fv]/ ef]lnsf] ljZjaf/] Ps a[xt\ uf]i7Lsf] cfof]hgf ug{ nfUg'ePsf] /x]5 . g]kfnsf] tkm{af6 sf7df8f}+ ljZjljBfnoaf6 ;'/]z/fh zdf{nfO{ af]nfOPsf] 5 /] . To; a]nf sf]l/og ljsf; r'gf}tL g]kfnsf] jt{dfg ;Defjgf ljifodf s'/f u¥of}+ . lqljaf/] ;d]t ljrf/ cfbfgk|bfg u¥of}F . xfd|f pks'nklt dfwj zdf{;Fu s'/f ug{]af/] klg s'/f] eof] . pxfFn] dnfO{ lkPr8L ug{] ljrf/ eP xfdL 5fqj[lQ lbG5fF} klg eGg'eof] . sf]l/og Pc/nfO{ ljZjsf] ! gDa/ Po/ nfOg / bf];|f] gDa/sf] sfuf{]Kn]g xf] eGg'eof] . ukmug{] qmddf pxfFn] eGg'eof] a'‰g'ef]Ú dnfO{ s]xL yfxf lyPg d}n] klg g]kfnsf] ;+ljwfg;efdf ##Ü dlxnf ;xeflutfsf] s'/f u/]F . To;f]eGbf s'g} klg Pl;ofnL d'n'ssf] Joj:yflksf jf ;+ljwfg;efdf /x]sf] 7"nf] dlxnf pkl:ylt g]kfnsf] /fd|f] /s]8{ b]lvof] . g]kfnsf] ljsf;sf] ;Defjgfaf/] klg s'/f eof] . d}n] ^)! hgf dWo !(& dlxnf 5g eGbf d]/f] gfs 7"n} eof] .
vfgf vfPkl5 pkxf/ cfbfgk|bfg eof] . To;kl5 d sf]l/ofdf g]kfnLx¿åf/f cfof]hgf ePsf] sfo{qmd x]g{ 6\ofS;Ldf uPF . sfo{qmd /fd|f] lyof] sl/a Ps xhf/ hgfsf] pkl:ylt lyof] . tfdfª ;dfhn] cfof]hgf u/]sf] ;f+:s[lts sfo{qmddf c~h' kGtsf] uLt w]/} /fd|f] lyof] . lgdf ¿Daf cGo snfsf/sf] k|:t'lt klg /fd|f] lyof] . /fO{x¿sf] sfo{qmd cs{} 7fpFdf 5 /] g]kfnaflx/ klg hft eft / ljrf/ wf/fsf] g]kfnL ljefhg oyfjt\ 5 . ;f+:s[lts sfo{qmd x]/]kl5 bªb]d'gdf l8g/ vfO{ 3/ kms{+] . u]:6 xfp;df hfkfgLx¿;Fu lgSs}a]/ ukm u/L 8fo/L n]Vg a;]F . cfhsf] lbg ;du|df /dfOnf] g} /Xof] .
;]K6]Da/ % k|ft p7]/ g'xfOwf]O u/L Kofn]; len]hdf uPF . ToxfF h'g;fªsf] clkm;df n'ufkm]/] / (M#) ah] OG6/g];gn l8nS6 6\ofS;Ldf of]+lugl:yt sfªgfd ljZjljBfnolt/ nfu]F . df};d /fd|f] ePsfn] af6f]df kmf]6f] lvRb} uPF . PsrfnL; lsnf] ld6/sf] af6f] hfFbf cfpFbf / nGrsf] a]nfdf kv{g];d]t u/]/ @,!),))) -b'O{ nfv bz xhf/_ sf]l/og jg cyjf @ ;o !) 8n/ 6\ofS;L ef8f nfUof] . dnfO{ ToxfF e]6\g], 3'Dg] / k|]l;8]G6 ;gOn l;g;Fu s'/f ug{] ;do !! ah]b]lv # ah];Ddsf] /flvPsf] lyof] . xfdL !% ldg]6cl3 g} k'u]sfn] 6\ofS;Lsf] 8«fOe/n] ;do latfpg skmL vfg';\ eGof] . xfdLn] Ps k;ndf skL vfof}F / kmf]g u¥of}F . t}klg, ljZjljBfnodf kfFr ldg]6cl3 g} k'Uof}F . ToxfF bf]ef;]sf] sfd ug{ ;f/f kfs{ a;]sL lyOg . b'O{ hgf k'?if k|fWofks b'O{ hgf dlxnfn] :jfut u/] . sfªgfdsf] af/]df lel8of] k|bz{g ug{] sf]7fdf nu] . ;j{k|yd ToxfF xfdLn] cf–cfkm\gf] kl/ro lbof}F . To;kl5 Ps 3G6fhlt sfªgfd ljZjljBfnoaf/] lel8of] b]vfOof] . d}n] klg cd]l/sL ljBfyL{ / k|fWofksx¿n] lxdfnoaf/] cWoog ug{ cGgk"0f{ a]; SofDk;Ddsf] 6«]lsª -kbofqsf]_ l8le8L b]vfPF . ;fob g]kfnL 6«]lsªsf] lel8of] k|bz{g dg k/]/ xf]nf ;a} hgfn] pT;'stfk"j{s x/] . /fd|} eof], To;kl5 ljZjljBfno e|d0f u/L lbjfef]h vfg ToxL l8nS; 6\ofS;Ldf Ps ;fgf] ;x/sf] /fd|f] /]:6'/]G6df uof}F . vfgf vfPkl5 lk|l;8]G6sf] sf]7fdf uof}F . sl/a kf}g] 3G6f bf]ef;]dfkm{t b'j} ljZjljBfnoaf/] s'/fsfgL eof] . efjL sfo{qmdaf/] / d]/f] sf]l/of e|d0faf/] klg pks'nkltn] ;f]Wg'eof] . sfªgfd / lqljsf] bz jif{] ;DaGwnfO{ k'g/fjnf]sg ug{] / efiff cyjf l/on :6]6af/] gofF ;DaGw lj:tf/ ug{]af/] s'/f eof] . lqljsf pks'nklt dfwj zdf{;Fu s'/f ug{'kg{] ljifodf klg jftf{nfk eof] . d a}+ss hfg] ePsfn] a}+ssdf /fhb't gjLg ;/;Fu e]6]/ dL7f] ;Demgf elglbg eGg'eof] . clg, sf]l/of cfpg] sfo{qmd eP xfdLsxfF kfNg'xf]nf eGg] va/ ul/lbg' eg]/ lk|l;8]G6n] dnfO{ eGg'eof] . To;kl5 ;fd"lxs kmf]6f] lvr]/ pkxf/ cfbfgk|bfg ub{} d labf ePF . l8nS; 6\ofS;Ldf UjfFxfd'g cfPF . UjfFxfd'g cfO{ d]/f] emf]nf h'g;fªsf] clkm;df /fv]/ ahf/lt/ nfu]F . hf]ªufs eGg] ;a:6];gdf hfg;ªnfO{ e]6L ;aj] / 6\ofS;Ldf u/L xfdL l8kf6{d]G6 :6f]/df 3'Dof}F . clg, ToxfF Ps ;fgf] Nofk6k -gf]6a's_ sDKo'6/ $%) 8n/df lsGof}F . a]n'sf & ah] g} l8g/ vfO{ 3/lt/ kms{+bf Do'lhod glhs ;fªld;Fu e]6 eof] . Psl5gdf h+uuGxf] efO cfOk'Uof] . Psl5g xfdL;Fu} slkm;kdf skmL vfof}F / enfs';f/L eof] . ;jf ( ah] xfdL 5'l§of}F . d d]/f] a:g] 3/df cfPF pgLx¿ cfkm\gf] 3/ uPF . 3/df cfP/ ;fdfg Kofs u/]F . 8fo/L n]vL ;f9] P3f/ ah] ;'Tg] t/v/ ub{} 5' . sfªgfddf @@) hgf k|fWofks &))) hlt ljBfyL{ 5g\ . Ps jif{sf] z'Ns :gfts txdf k9\bf jflif{s ())) 8n/ nfUg] /x]5 .
^ tfl/v cS6f]a/ Ps ah]lt/ a}+ss k'u]kl5 cWofudg / eG;f/ hfFr ug{ sl/a Ps 3G6f nfUof] . To;kl5 d kx]Fnf] 6\ofS;Ldf ;'j0f{e"ld ljdfg:ynaf6 g]kfnL /fhb"tfjf;lt/ nfu]F . Po/kf]6{df g} 6\ofS;L lnFbf gDa/sf] kfnf]af6 hfg] 6\ofS;Ldf #) ef6 yk ld6/eGbf a9L lng] /x]5 . klxn]sf] eGbf xfnsf] Po/kf]6{ g]kfnL b"tfj;af6 glhs /x]5 . ld6/df !*& ef6 cfP klg l6K; lbg';\ eg]/ clg #) ef6 Po/kf]6{df ltg{'k5{ eg]/ yk dfUof] . dnfO{ klg Tolt crfSnL nfu]g To;sf/0f @%) ef6 lt/]F . u]6 glhs 6\ofS;Laf6 cf]n{]kl5 g]kfnL b"tfjf;leq k;]F . u]6sf] rf}lsbf/n] dnfO{ s]xL g;f]lw d]/f] Aofu af]Sof] / xfdL sDkfpG8leq dfq l5/]sf lyof}F, d]/f] cufl8 Dof8d b]lvg'eof] . dnfO{ Psbd /dfOnf] nfUof] . d leq sf]7fdf a;]kl5 6]lnkmf]g cfof] . g]kfnL /fhb"t gjLg k|sfzh+u zfx ;/n] cf/fd ug{' clkm;sf] sfd ;s]/ d ToxLF cfpF5' eGg'eof] . d}n] kfFr ah];Dd sf]7fdf lrof vfO{ cf/fd u/]F . Dof8d;Fu s'/fsfgL eof] clg ;/ klg cfO{ k'Ug'eof] . Psl5g e]63f6 ukm;km u¥of}F . d]/f] k|sfz hË zfx a;fOsf] ;doaf/] s'/f ePkl5 d 3'Dg uPF . /flt (–!) ah]lt/ vfgf vfof}F / sl/a !! ah]lt/ d cltly ;bgdf ;'t]F .
^ cS6f]a/ sf]l/og OG6/ g];gn l8nS; 6\ofS;L 8«fOe/n] @))( ;]K6]Da/ % sf lbg sfªgfd ljZjljBfno hfg] a]nf af6f]df eGof] . a'‰g'eof], w]/} sf]l/og dfG5] cGo Pl;og a+unfb]zL, yfO{, lkmlnlkgf], g]kfnL, kfls:tfgLnfO{ oxfF b]v]/ l/; u5{g\ . logLx¿ cfP/ xfd|f] /f]huf/L sd eof] eG5g\ . h'g s'/f 7Ls xf]Og . cfhef]ln pgLx¿sf] >d gx'g] xf] eg] xfd|f] y'k|} sfd /f]lsG5 . Tolt dfq sxfF xf] / ;g\ ^) sf] bzsdf zf/Ll/s >d ug{ hd{g, hfkfg, o'/f]k, cd]l/sfdf sfd / k};fsf] vf]hLdf hfGYof}F . sf]l/ogx¿ cfhef]ln klg cfkm\gf] ckf6{d]G6 agfpg] ;Lk / dWok"j{sf] w]/} sdfO b]v]/, ;fpbL c/a, b'aO{, stf/, Od/]6nufot y'k|} d'n'sdf sfd u5{g\ . k]6«f]naf6 wgL ePsf d'n'sdf cfsfz 5'g] dxn agfpg xfd|f] ;Lksf] k|of]u ePsf] 5 . ckf6{d]G6, Jofkfl/s s]Gb|, xf]6n cflb agfpg %÷^ nfveGbf a9L sf]l/ogx¿ jif{]lg ljb]zLg] u/]sf 5g\ . km/s olt dfq xf] pgLx¿sf] ;Lk d]lzg/Lsf] pknAwtf / k|fljlws 1fgn] w]/} sdfpF5g\ . oxfF pgLx¿sf] 7fpFdf sfd ug{] cGo Pl;og oxfF cfkm' Plzofg ePklg Plzog eg]/ u/La /fi6« eGg vf]h]sf] >ldsnfO{ xfd|f Jofkfl/s k|lti7fgn], Jofk/Ln], df5f dfg{]x¿n] dfq dfl;s !))) 8n/ lbP/ ;:tf]df sfd nufpF5g\ . o:tf] s'/f tkfO+{ h:tf lghL e|d0f eP klg ljZjljBfnosf pks'nklt -k|]l;8]G6_ / k|fWofks;Fu e]63f6 ug{] / cfkm\gf] b]zdf uO{ ;j{;fwf/0fnfO{ hfgsf/L lbFbf jf k9fpFbf o:tf ljifosf] klg 1fg lbg'k5{ . tfls, tkfO+{lt/sf sfdbf/nfO{ Unflg gxf];\ . of] t xfdLn] sfdu/]/ u'g kf] nufPsf] /x]5 gls xfdLnfO{ s[kf u/]sf] eGg] s'/f a'‰g ;s'g\ . sfddf nufpg] dflns;Fu cfkm\gf] >dsf] d"No dfUg bfaL ug{ ;s'g\ . Ps hgf 8«fOe/n] $! lsnf]ld6/sf] af6f] kf/ ubf{ u/]sf] jf:tljs s'/fn] dnfO{ klg lgs} ;f]Rg nufof] . d}n] 3f]lTnP / ljrf/ u/]F– slt pQd ljrf/ clg -OG5g OG6/g];gn Po/kf]6{df_ Kn]g klv{+bf n]Vg dgnfUof] .
sf]l/ofsf] dfof – …;f/f+x] bf+l;l/g\ 5ªdfnf] ;f/f+x]Ú ;+;f/sf ;a} d'n'sdf dfoflk|lt ddtfsf] uLt ufOG5 . ;fob sf]l/ofsf] dflysf x/kmsf] dtna klg d dfof u5{' eGg] xf] . cfh 5}6f}Fk6s sf]l/ofsf] cTofw'lgs / k|l;4 Po/kf]6{ OG5g\af6 g]kfnsf nflu p8fg eg{ yfO{ ljdfgdf k|j]z u/]kl5 dnfO{ ;fFRr} sf]l/ofsf] dfof nfUof] . !) ah] p8fg ePsfn] UjfFxfd'g -Kofn]; len]h_ af6 OG5g cfpg sl/a ^) lsnf]ld6/ b"/L a;df ! 3G6f a9L nfU5 xf]nf eg]/ d laxfg} $M#) ah] p7]F . g'xfOwf]O u/]F / -lndf]lhg_ a;df Po/kf]6{ hfg] ljrf/ u/]sf] lyPF . d]/f] ljrf/df sl/a @)) ld6/ lx8]/ Po/kf]6{ lndfplhg a; kfOg] lyof] . To;df cfpFbf !),)))÷-bz xhf/_ jfg ef8f nfUYof] . To;}n], d}n] sl/a ##,))) jfg -sf]l/og ¿lkofF_ vNtLdf afFsL /fv]sf] lyPF . t/, d t}of/ x'Fbf lsd h'g ;f+un] a|]skmf:6 t}of/ u/L 6]andf /flv;Sg'eP5 . b'j} hgfn] a|]skmf:6 vfof}F . pxfFsL >LdtL p7\g'ePsf] lyPg . 3/ 5f]8\bf d}n] pxfFnfO{ gd:t] klg eGg kfOg . ;jf ;ft aHg yfn]sfn] d]/f] ;fdfg lgsfn]/ xfdL hfgsf nflu t}of/ eof}F . lsd h'g ;fªn] cfkm\gf] clkm;sf] 8«fOe/nfO{ af]nfO;Sg'ePsf] /x]5 . To;sf/0f pxfFn] eGg'eof] d tkfO+{nfO{ k'¥ofpg hfG5' . d}n] eg], …lsg Tolt 6f9f cf]xf]/bf]xf]/ ug{' . sf]l/ofsf] lndfplhg ;]jf /fd|f] 5, d PSn} u} xfN5' .Ú pxfFn] eGg'eof], …tkfO+{n] ;fdfg lnP/ lsg @)) ld6/ lx+8\g', d 5Fb} 5', d]/f] 8«fOe/ 5Ú clg t xfdL ;'Gb/ dxFuf] sf/df a:ofF} . Ps 3G6fleq} OG5g\ Po/kf]6{ k'Uof}F .
sf]l/of] ljZjljBfnosf k|fWofks rf]on] eg]cg';f/ ut jif{sf] cfFs8fdf sf]l/og Po/ ljZjsf] ofq' af]Sg] klxnf] / sfuf{] af]Sg] bf];|f] xjfO{ sDkgLdf k/]sf] 5 /] . To:tf] …Pl;og xjÚ df k'u]kl5 lsd h'g ;f+un] ;fdfg r]s u/fO{ dnfO{ Oldu|];g;Dd k7fpg d2t ug{'eof] / kms{g'eof] . d}n] klg cGofª 3f;]of], uD;fxflDgbf -wGojfb eg]_ / labf ePF . leq uPkl5 Psl5g l8pl6lk|mdf 3'd]F . Psl5gkl5 Po/kf]6{leq rNg] ;6n6«]gdf !@$ gDa/sf] u]6lt/ nfu]F . ToxfF b'O{ cUnf Plne]6/ -cfkm} lx+8\g] e¥ofª_ af6 tnlt/ nfdf] b"/Ldf k'u]/ cf]ln{of}F . km]l/ p:t} @ j6f P:s]n]6/af6 dfly uPkl5 d]/f] yfO{ xjfO{ ;]jfsf] xjfO{hxfhaf6 hfg] !@$ gDa/sf] u]6 glhs k'u]F . ToxfFaf6 b]hf]gdf kmf]g u/L Ps hgf ;fyL;Fu labf dfu]F . To;kl5 l8kfr{/ nfpGh eP/ ljdfglt/ nfu]F . dxFuf] sf]l/ofsf] ;:tf] ofqf ubf{ :yfgLo 5fq5fqf, k|fWofks, ;/sf/L sd{rf/L / 8fS6/ ldqx¿sf] cflTdotfn] dfof emNsfpg] …;f/fx]Ú nfO{ kSs} ;lDemg] g} eof] .
xfjfO{hxfh aNn /gj]lt/ lj:tf/} nfUb} 5 . sf]l/ofdf laxfgsf] ;jf bz alh;Sof] . df};d ;'Gb/ / ;kmf 5 . OG5gdf, lkmlg;, yfO{, Po/rfOgf, ljdfg, e]tgfd Po/nfOg / y'k|} sf]l/og / cfl;ofgf Po/sf hxfh b]lvPsf 5g\ . dn]l;og, hfn, Po/ Sofg8f, 8«]uf]g Po/ cflb cflb klg 5g\ . cfhef]ln sf]l/ofsf] df};d Psbd ;'Gb/ 5 . g w]/} udL{ 5 g hf8f] . ;f9] bz ah] xjfO{hxfhn] p8fg e¥of] . ca ;f9] kfFr 3G6fdf a}+ss yfO{ NofG8 k'U5 /] . p8\g]lalQs} ;d'b|dfly k'Uof], Ps 6fk' b]lvof] . y'k|} kfgLhxfh ;d'b|df t}l//x]sf 5g\ . OG5g\af6 ;Lwf hfFbf a}+ss / sf7df8f}+sf] b"/L p:t} kg{]/x]5 . clxn] k"j{lt/ sf]l/ofsf] hldg clncln b]lvG5, d'lg klZrd / pQ/df kfgL dfq b]lvPsf] 5 . ;fob of] rfOgf ;L -rLg / sf]l/of aLrsf] ;d'b|_ xf]nf . km]l/ 6fk' b]vfk/], 6f9f6f9f ;fgf ufpF klg k"j{kl§ b]Vg ;lsG5 . xfd|f] xjfO{hxfhd'lg c¿ hxfh p8]sf] klg b]lvFb} 5 . csf{] hldgsf] efu b]lvof] ;fob sf]l/ofsf] blIf0f klZrdsf] e"efu afFuf] eO{ rLglt/ kms{]h:tf] 5 . p8]sf] !% ldg]6df xjfO{hxfh km]l/ hldgdfly 5 . tfn ;–;fgf ;'Gb/ kxf8, aLraLrdf 6fk' j/k/ km}lnPsf] ;8ssf] ;+hfn / ;–;fgf dfgj a:tL 3gf xl/of jgx¿ x]bf{ k|ydk6s ;kmfdf};dsf] xjfO{ ;km/n] dnfO{ dGqd'Ub g} kf¥of] . olt g} a]nf :df]s8«fO{ abfd -xf8] abfd_ / sfh', jfOg lnP/ yfO{ Po/ xf]l:6; cfO{ k'lug\ . d}n] jfOg lnPF / r'l:s;Fu} Ps 7"nf] ;x/ b]v]F . sl/a @$ ldg]6df of] s'g ;x/xf]nf dnfO{ yfxf 5}g . wfg kfsL kx]Fnf] ePsf Eoflndf /x]sf v]t, y'Dsf h:tf jgn] el/Psf kxf8 wfg sf6]sf v]t . Knfl:6ssf 3/df nufPsf] v]tL x]b{} ubf{ km]l/ ;d'b| glhs cfOk'Uof] .
laxfgsf] P3f/ ah] clxn] ;fob xfdL sf]l/ofsf] k|l;4 ko{6sLo 6fk' h]h'bf]dfly 5f}F . pQ/ klZrddf xjfO{ u|fpG8 5 dWoefudf cUnf] kxf8 5 . kxf8sf] lz/df ;'s]sf] kf]v/L h:tf] vfN8f] b]lvG5 . pQ/lt/ 7"nf] gu/ 5 6fk'sf] rf/}lt/ ;8s / a:tL 5 . TolQs}df vfgf cfof] h]h'bf] uof] . km]l/ ;fd'lGb|s dfu{ ;'? eof] . d lxGb'ldn vfgfvfg yfN5' . kf}g] af/ ah] lxGb'ldn lbpF;f]sf] vfgf vfO;s]F . clxn] xjfO{hxfhsf] u|fpG8 l:k8 &%( lsld  k|lt3G6f 5 /] . prfO #*%$) lkm6 5 . xfdL ;u/dfyfsf] r'lnsf] xf/fxf/Ldf cfsfzdf TG df t}l//x]sf 5f}F . a}+ssdf ( ah]/ %$ ldg]6 eof] /] . prfO !!^$) ld6/ 5 /] Pe/]:6eGbf lgs} dfly . To;}n] t xf]nf h]h'bf] sf6]kl5 vfgf vfpGh]n / clxn] klg xfdL afbns} ;+;f/df 5f}F . afbnafx]s s]xL klg b]lvFb}g x/]s ofqLsf nflu JolQmut 6]lnlehg 5 . dg nfu]sf] sfo{qmd x]g{ ;lsG5 . xjfO{hxfhsf] ult, prfO, 7fpF, tfkqmd;lxtsf] xjfO{ P/f]af6 sxfF k'Uof] eg]/ b]vfpg] sfo{qmd . sd]8L ;f], l;g]df jf uLt . d]/f] cufl8 b'O{ hgf c;Eo hfkflgh ko{6s 5g\ . w]/} /S;L dfu]/ vfP / clxn] /fd|f] e'ld ePg eg]/ jf cGo s]xL axfgf agfO{ /fd|L ;'Gb/L Po/xf]:6]h;Fu s/fpFb} 5g\ . pgL cfO{ Pd ;/L ;/ Yof+so' kmf]/ cG8/ :6flG8ª ld eGb} xfF:b}, d':s'/fpg] gSsn ub{} l5g\ . pgsf tLg hgf ;fyL cfP/ ;Demfpg yfn] . t}klg hfkflgh d'v{ a'9fx¿ a/a/fpFb} 5g\ . leq /f]P klg ljdfg kl/rfl/sfn] xfF:g] cEof; ug{'kg{] /x]5 . ljdfg p8]sf] @ 3G6f eO;Sof], 3fd nflu/x]5, ofqf ;'Gb/ 5 .
cem} d r9]sf] ljdfg emg\ prfOdf 5 . sf]l/og ;dofg';f/ @ aHg nfUof] . sltko ;fgf] aQL afn]/ klqsf k9\b} 5g\ . s]xL sDKo'6/df u]d v]Nb} 5g\ . ;a} ‰ofn aGb u/]sfn] 6G6nfk'/ w"kdf ljdfgleq cGwfsf/ 5 . ;'t]/ dfq s] ug{] eg]/ d km]l/ ;fgf] ‰ofn vf]nL n]Vg a;]F . clxn], sDaf]l8of / leotgfd kf/ eO;s]sf] h:tf] P/f]n] b]vfpF5 . clxn] u|fpG8 l:k8 %#$ dfon k|lt3G6fsf] /km\tf/df yfO{ ljdfg ;fd'lGb|sdfu{ kf/ ub{ }5 . tTsfnLg prfO hldgaf6 -!@@$* ld6/_ $)!$$ lkm6 5 . u|fpG8 l:k8 *^% lsnf]ld6/, tfkqmd aflx/ %@ ;]lG6u|]6, xfjfsf] axfj k'R5/lt/, rf/ lsld k|lt3G6f x]8 pOG8 pGgfO; lsnf] ld6/ k|lt3G6f 5 . a}+ssdf udL{ 5 clxn] a}+sssf] tfkqmd ## l8u|L ;]lG6u|]6 5 . sf7df8f}+sf] j}zfv h]7sf] pu| tftf] lbg h:t} t/ ;f]n, a';fg, b]u', b]hf]g, 5f]gg\ -cf;fg_ df eg] /dfOnf] –gfltlztf]i0f_ sf7df8f}+hlQs} tfkqmd / ;'Gb/ ;kmf xfjf lyof] . hLjgdf :j]R5fn] b;}+sf] hd/f /fvL j}b]lzs ofqfdf lg:s]sf] b'O{ xKtf Psbd /dfOnf];Fu laTof] . cem} tLg, rf/ lbg a}+ssdf emg} /dfOnf];Fu latfpg] / ;fgf] lsgd]n ug{] of]hgf 5 . sf]l/ofsf] 7"nf] ;'Gb/ ljdfg:ynaf6 p8fg e/]sf] klg rf/ 3G6f bz ldg]6 eO;s]sf] 5 . olQs}df ljdfg kl/rfl/sfn] h';, cfO; / jf6/ lnP/ cfOg\ . d}n] b'j} vfPF / n]Vg a;]F . ca a}+ss k'Ug ;fob Ps 3G6feGbf klg sd ;do nfU5 xf]nf . w]/}h;f] hfkg / sf]l/ofaf6 kms{g] qmddf d a}+ss hfg] u/]sf] lyPF . To; a]nf sf7df8f}+–sf]l/of ;Lwf xjfO{ ;Dks{ lyPg . To;}n] sf]l/og ;/sf/sf] lgdGq0ffdf hfFbf sf]l/og Po/sf] l6s6 x'GYof] . sf7df8f}+–a}+ss -yfO{ Po/jh]_ TG / a}+ss OG5g\
-sf]l/og Po/_
KE ctM kms{g] qmddf /fltsf] xjfO{hxfhdf cfpg] ;do x'GYof] . tLgk6s hlt b'O{ tLg ah] a}+ssdf cjt/0f u/]kl5 d pHofnf]sf] kvf{Odf a}+sssf] ljdfg:yndf tLg, rf/ 3G6f s'/]sf] 5' . lsgeg], la/fgf] ;x/df /fltofqf ug{ cfkm"nfO{ Tolt ;'/lIft g7fg]/ xf]nf . x'g t a}+ssdf sf7df8f}+ h:tf] c;'/Iff 5}g / nf]8;]l8ªsf] ;d:of klg 5}g .


5ª\u]5g\ k'u]sf 6's'rfjf;L
5ªu]5g eGg] sf]l/ofsf] /fhwfgL ;x/ l;of]n -;f]n_ sf] aLrdf /x]sf] ;fgf] vf]nf] xf] . cfheGbf sl/a #) jif{ cl3;Dd 5+u]5g\ g]kfnsf] /fhwfgL ;x/ sf7df8f}+sf] larf}+FaLr /x]sf] 6's'rfh:t} lyof] . sf]l/og o'4df sf]l/ofn] y'k|} ef}lts lgdf{0f u'dfof] . …xfg sfªÚ xfg gfd u/]sf] gbLdf agfOPsf gofF k'nx¿b]lv %,& gDa/sf] ;aj];Dd lgdf{0f eP . xfg gbLd'lgaf6 6g]n 5]8]/ jf/kf/ u/]sf] cfw'lgs ljsf; b]Vg ;lsG5 . ljsf;;Fu} 6]s', z+sd"n, lqk'/]Zj/sf 3f6b]lv b]jfno, au}Frf cflbnfO{ :jR5 /fvL ;+/If0f ug{ ;s]sf] v08df sf7df8f}+sf] dfq ;fg xf]Og ls xfd|f] k|frLg ;Eotfn] klg ko{6snfO{ df]lxt ug{ ;SYof] . jfudtL, lji0f'dtL, xg'dGt], wf]jL vf]nf xfd|f ;Eotf x'g\ . 6's'rf t k|tLs dfq g xf] . ;x/df /x]sf ;–;fgf uGw] ;'s'Djf;L a:tL alg;s]sf vx/], 9n ePsf vf]N;fsf] ;kmfOlt/ :yfgLo ;/sf/ klg s]lGb|t eP5 . o:t} qmddf UjfFxfd'gb]lv b+b]d'g -d'g eg]sf] sf]l/og efiffdf 9f]sf xf]_ b/af/sf] k"jL{, pQ/L, blIf0fL, cflb k|j]z åf/nfO{ gfdb] d'g, b+b]d'g, UjfFxfd'g cflb elgG5 ;Dd km}lnPsf] vf]nf Jojl:yt cleofg rn]5 .
olb, 5ªu]5gsf] ;kmfO ug{ ;lsPg eg] cfw'lgs / ljsl;t rdTsf/ ;f]nsf] kl/sNkgf;d]t ug{ ;lsGg eGg] ;f]r ljsl;t eP5 . clg, ;'s'Djf;L a:tLaflx/ Jojl:yt ¿kdf ;f/]/ kmf]xf]/ gfnfsf] ¿k lnPsf] vf]nfsf] s]xL JolQmn] ef]urng u/L Rofk]sf] efunfO{ ;d]t vfln u/L d'Qm ug]{ sfd eP5 . To;kl5 vf]nfsf] If]qnfO{ km/flsnf] agfO{ UjfFxfd'gdf cG8/ u|fpG8 l8«lnª u/L kfgLsf] d"n / >f]t vf]Hg] sfd u/]5g\ . ;f]nsf] :yfgLo ;/sf/n] To;kl5 ;fO8df k]6L agfpg], udnf, km"n, af:gfbf/ nx/f nufpg] sfd u/]5 . Tolt dfq sxfF xf] / Tof] vf]tNg] qmddf nfdfnfdf 9'+ufaf6 #%) jif{cl3 tL;, rfln; lkm6 nfdf 9'+ufx¿af6 sf]l/og /fhfn] agfPsf] t/ eTs]/ k'l/O;s]sf] k'n klg km]nf k/]5 . clg, To; k'nnfO{ klg P]ltxfl;s w/f]x/sf] ¿kdf oyf:yfgdf p:t} /fv]/ Oltxf;sf] uj{nfO{ phfu/ ug]{ sfd u/]5g\ . xfd|f] jfUdtL ;kmfO{ cleofgsf] ;'?jft h:t} .
kmf]xf]/ 5ªu]5g glhs a:g g?rfpg] ;f]n af;L ca To;sf] jl/kl/ km';{bsf] ;do latfpg, a'9];sfnsf] ;do laxfg, a]n'sL ;':t/L k}bnofqf ug{ ?rfpF5g\ . kfgLsf kmf]x/fsf] cfgGb lng On]S6«f]lgs d]l;gn] a]n'sf agfpg] /+uLla/+uL km"n, jg:klt, hgfj/, r/fr'?+uLh:tf rfdTsfl/s s/t't x]g{ klg 5+u]5gsf] ;]/f]km]/f]df hfg rfxG5g\ . s]6fs]6LnfO{ ;Fu} af]s]/ cfdfx¿ k'/fgf] ;x/sf] dWoefudf /x]sf] 5+u]5gsf] b'j} lsgf/fdf /fltsf] afx|÷Ps ah];Dd lgz+sf]r 6xNg ;S5g\ . ljb]zL kfx'gf, ko{6s 5+u]5g\sf] k'/fgf] kmf]6f]nfO{ b]v]/ gofFnfO{ ljZjf; g} ug{ ufx|f] dfG5g\ . o;kfnL 7"nf] ;+Vofdf sf]l/of hfg] df}sf kfpg] g]kfnL sfdbf/n] of] jf:tljstf x]g{] cj;/ kfpg] g} 5g\ .
of] jif{ sf]l/ofn] leotgfdsf] sf]6f /2 u/L g]kfnnfO{ yk]sf] OlkP; sf]6faf6 sf]l/of hfg] g]kfnL sfdbf/x¿, sf]l/of e|d0f hfg]x¿ ;/sf/L sd{rf/L sfg d]Da/, cWoogdf hfg] ljBfyL{ / /fhgLlts p2]Zon] hfg] /fhgLlt sdL{n] 5ªu]5gsf] jt{dfg lrqnfO{ x]/]/ ljsf; ;Fu} xfn gf/fo0f lx6Lsf] pQ/ k"j{b]lv lqk'/]Zj/;Ddsf] 6's'rfnfO{ ;kmfO u/L, k|1f k|lti7fg, cd]l/sL /fhb"tsf] lgjf;–sdn s'~h x'Fb} kßsGof SofDk;;Dd ;'Gb/ agfpg ;s] s:tf] x'GYof] . kßsGof SofDk;sf] k"jL{ efu, dlxnf cfof]u, alUu vfgf, aG8]8 jo/ xfp;, g]D;, e[s'6Ld08k, An'a8{, If]qnfO{ ;/;kmfO u/L c¿n] Rofk]sf] hldg 6's'rfnfO{ lkmtf{ lbg nufO{, :jR5, ;'Gb/, x/fe/f, :j:y sf7df8f}+ agfpg ;s]sf] v08df OlkP;cGtu{t sfdbf/ k7fpg], / hfg]x¿sf] pkTosf jf;LnfO{ 7"n} of]ubfg x'g] lyof] . h;/L /fhf dx]Gb|n] tt\sfnLg cljsl;t sf]l/ofsf /fi6«klt kfs{ r'ª xLsf] l;df]n pNbf]ª cleofgnfO{ cfˆgf] sfo{qmd egL @)@$ ;fndf ufpFkms{ /fli6«o cleofg g]kfndf nfu" u/]sf lyP . To:t} ¿kn] eP klg b]vfl;lv u/]sf] geg]/ 5+u]5gsf] kmf]6f] skL 6's'rfnfO{ agfpg ;s] g]kfnsf] ko{6g jif{nfO{ kSs} d2t k'Ug] lyof] . sf]l/of sf]l/of eg]/ hfg] dfq xf]Og, To;n] u/]sf /fd|f sfdsf] cg's/0f klg ul/g'k¥of] clg dfq} sf]l/ofaf6 cfly{s nfe dfq xf]Og, ljsf;sf] gd'gf klg xfd|f] d'n'sdf leœofpg ;lsG5 . To;f] x'g ;s]sf] v08df g]kfnsf] ljsf; / g]kfn–sf]l/of ;DaGw cem k|uf9 x'g;S5 .
100_4857  100_4863
6's'rf, sf7df8f}+, g]kfn
SL370890  SL370895
5ªu]5g\, ;f]n, sf]l/of @) jif{ cl3 6's'rfh:t} kmf]xf]/ lyof]
6's'rfsf] pbfx/0fnfO{ k|tLs dfq dfGbf, dgf]x/f, w/x/f, gf/fo0flx6L, ljleGg tfn / kf]v/L, s'Dd]Zj/, s'n]Zj/sf kfgLsf wf/f, d7dlGb/ b]jfno, lzjfno, jfudtL lsgf/, lji0f'dtL ;Eotf, :joDe"sf] kmf]xf]/sf] 8+u'/ ;kmf /fVg ;s] emG8} jftfg's"lnt sf7df8f}+ pkTosf oxfFsf afl;Gbfsf nflu a:gnfos :j:y x'GYof] . cfuGt's ko{6snfO{ k/Dk/fut z}nLsf o'g]:sf] ;+/If0f ;"rLdf k/]sf cfo{3f6b]lv rfFu'gf/fo0f, xg'dfg 9f]sf, kf6g, eStk'/ b/af/ :jfo/ cem} ;'Gb/–dgdf]xs / ko{6snfO{ yk cfsif{0f ug{] lsl;dsf x'g] lyP .
a9\bf] ;x/Ls/0f / afSnf] a:tL ePsf uNnLdf vf]n]sf rr{n] h;/L sf7df8f}+ s'¿k aGb} 5 . To;nfO{ ;'Gb/tf lbg xfd|f] k|s[lt, e"uf]n, uf]s0f{ ;kmfl/ kfs{, /Tgkfs{nufot jfl6sf pBfg, gfufh{'g, afnfh' yfgsf]6 lqe'jg kfs{, uf]bfj/L klg ljgf;sf] af6f]df /x] eg] efjL k':tfn] sf7df8f}+df xfnsf] xl/ofnL klg kmf]6f]df dfq kfpg] 5g\ . 5+u]5g\ k'glg{df{0f ug{] ;f]n ;/sf/sf] p2]Zo / sd{nfO{ sf7df8f}+ dxfgu/kflnsfn] klg 9Nsg nfu]sf] a]nfdf klg k'gM ljrf/ ug{ ;S5 . pkTosfsf] a:tLnfO{ Jojl:yt ug{ sd;]sd cfls{6]Sr/df lkPr8L u/]sf g]kfnsf k|wfgdGqLsf] Sofljg]6n] sf7df8f}+ dxfgu/ kflnsfdf 3/ lgdf{0f ug{ !@ lkm6sf] af6f] k'u]sf] x'g'k5{, kfgLsf] >f]t jf kfOk k'Ug] / kfgL cfpg] cj:yf x'g'kg{], 9n, lah'nL, 6]lnkmf]gsf] ;'ljwf ePsf] x'g'kg{] eGg] dfq kf; u/]df hlt;'s} ;fgf] cjlwsf] ;/sf/ eP klg /fxtsf] gfddf slgsf 5g{'eGbf s]xL pNn]Vo sfd efjL k':tfn] ;Demg] lsl;dsf x'Gy] xf]nfg\ .
6's'rfnfO{ 5ªu]5g;Fu t'ngf ubf{ ;du| dfgl;stf, kl/jlt{t ;Gbe{ / ljsf;sf] kl/0ffd b]vfpg] p2]Zon] o;kfnL ;f}efUoa; leotgfdsf] cj}w cfk|jf;L ;+Vof sf]l/ofdf a9]sfn] OlkP; sf]6f /2 eof] . Tof] sf]6f g]kfnnfO{ lbP/ blIf0f sf]l/of h:tf] ldqn] u'g nufPsf] 5 . To;}n] g]kfnaf6 k7fpg] sfdbf/sf] ;+Vof j[l4 eO{ !%,))) sfdbf/ sf]l/ofdf kmfd{xfp; s[liftkm{, ;–;fgf, / d‰of}nf pTkfbgzLn pBf]u / df5f dfg{] If]q u/L k|d'v tLg If]qdf sfd ug{ hfg] ePsf 5g\ . xfn  *))) sf]l/ofdf sfd ul//x]sf j}w sfdbf/;lxt @# xhf/sf] ;+Vofdf /xg] j}w / afFsL cj}w sfdbf/;d]t u/L ;g\ @)!@ ;Dd sl/a @%, @^ xhf/ g]kfnL sf]l/ofdf sfdbf/sf] ¿kdf /xg] 5g\ . pgLx¿ ;/b/ vfglkgafx]s klg dfl;s Ps nfv sdfpg] 5g\ . o;n] g]kfnsf] /]ld6\ofG; ahf/df 7"nf] of]ubfg ug{] 5 . s[lifnfO{ cfw'lgsLs/0f u/L cfhef]ln sf7df8f}+df jiff{df uf]ne]8f ;:tf] ePsf sf/0f klg sf]l/og, hfkfgL k|ljlw -lelgn xfp;_ Knfl:6ssf] 3/leq t/sf/L v]tL ug{] k4lt ckgfPsfn] ;Dej ePsf] xf] . df5f cfotnfO{ Go"gLs/0f ug{ dT:o kfnglt/ nfuL 6«fp6nufot lr;f] kfgLsf dL7f df5f v]tL ug{ l;Sg]nufot, pBf]uwGbfdf l;s]sf] ;LknfO{ g]kfn kmls{Pkl5 oxfF klg pkof]u ug{ ;s]df g]kfnsf] lbuf] ljsf;df sf]l/ofdf sfd ug{ uPsf / hfg] JolQmsf] dxTjk"0f{ of]ubfg x'g ;SYof] .
;pnsf] dWo efudf /x]sf] xfg sfª klg klxn] kmf]xf]/sf] 8+u'/ eO;s]sf] lyof] . xfn gf}sfog, kfgLsf] @)) ld6/ cUnf] kmf]xf]/f, ljZjsk km'6an tfsf agfOPsf] lsgf/df /x]sf dgf]/d b[Zon] %# tn] o's;fd 6fj/ / ;f]n 6fj/;DdnfO{ ;'Gb/tf k|bfg ug{] ul//x]sf] 5 . yfkfynLdf h:tf] gfs y'Gg'kg{] cj:yf 5}g . xfgsfª jl/kl/ To;}n] t lsgf/sf nf]Tt] Sof;n cfjf; ejgx¿ sf]l/ofs} dxFuf ckf6{d]G6leq k5{g\ . d'Vo ;rLj lnnfdl0f kf}8]nsf] cu|;/tfdf /x]sf] afUdtL ;/;kmfO{df jt{dfg sf]l/og /fhb'tn] ;kmfO{df nufPsf] d]x]gtsf] k|z+;f ePsf] 5 g]kfnL ;dfhdf .


g]kfndf sf]Osf
g]kfn Ps ;fgf] e"kl/j]li7t ljsf;f]Gd"v /fi6« xf] . ;g\ !(%) ;Dd g]kfnsf] ;DaGw ;Lldt /fi6«;Fu dfq} lyof] . !(%) sf] qmflGtkl5 g]kfnsf] j}b]lzs ;DaGwsf] 9f]sf ;a}sf nflu v'nf eof] . To;kl5 g]kfnn] ljZj /+ud~rdf cfkm"nfO{ kl/lrt u/fpg] df}sf kfof] . ;g\ !(%% df ;+o'Qm /fi6«;+3sf] ;b:o ePkl5 g]kfnn] leGgleGg k|s[ltsf ldq/fi6«af6 ;xof]u Kofs]h k|fKt ug{ yfNof] . s'g} /fi6«n] cf}Bf]lus If]qdf ;xof]u lbgyfn] eg] s]xLn] lzIff s[lif jftfj/0f cflbdf . To; a]nf;Dd g]kfn / u0ftGq sf]l/ofsf] cfly{s cj:yf p:t}p:t} lyof] . sf]l/of / g]kfnsf] ;DaGwdf a'4Tjsf] wfdL{s ;DaGwrflxF k|frLg sfnb]lv g} lyof] . ;g\ !(() df ;+o'Qm /fi6«sf] ;b:o ePsf] blIf0f sf]l/ofn] 5f]6f] cjlwd} ;+o'Qm /fi6«;+3sf] dxf;lrj aGg] ;'j0f{ cj;/ k|fKt ul/;Sof] . g]kfn eg] ;'/Iff kl/ifb\sf] c:yfoL ;b:oeGbf cufl8 a9\g ;s]sf] 5}g .
g]kfndf hgzlQm ljsf;sf nflu cfly{s k|fljlws dfq xf]Og, bIf hgzlQmsf] dfWodaf6 a9L ;xof]uL l;4 x'G5 eg]/ ;g\ !(^@ b]lv cd]l/sg :jo+;]js ;+:yf lk;sf]/n] k~rfot ljsf; ;]jf, lzIff / cGo If]qdf :jo+;]js k7fpg yfNof] . g]kfndf ;+ul7t ¿kdf j}b]lzs bIf hgzlQmsf] lgMz'Ns kl/rfng To;} a]nfb]lv ;'? eof] .
x'g t Pshgf b'u{d /fHosf aemfªL /fhf hok[YjLaxfb'/ l;+xn] tTsfnLg clel;lgof -xfnsf] Olyof]lkof_ df uP/ /f]uL, czQm ul/asf] ;]jf u/]/ :jo+;]jL g]kfnL efjgf bf];|f] ljZjo'4cl3 g} clk|msfdf b]vfO;s]sf lyP . dfgjtfjfb eg]sf] ;Ifdn] c;IfdnfO{ ;Sg]n] h?/tdGbnfO{ d2t ug'{k5{ eGg] efjgfd} cfwfl/t s'/f xf] .
lu|s bfz{lgs Kn]6f]n] dfgjnfO{ k"0f{tflt/ n}hfg cfjZos ;fwg;|f]t pknAw u/fpg /fHosf] pTklQ ePsf] xf] eg]sf 5g\ . To;/L x]bf{;d]t /fHosf] bfloTj clwstd\ ;'v, ;'ljwf k|bfg ug'{ xf] . sNof0fsf/L /fHosf] kl/sNkgf ug]{x¿n] klg ;fwg;|f]t ePsfn] ;fwg, ;|f]t gePsf jf eP/ klg k|of]u ug{ ghfg]sfnfO{ l;sfpg', pgsf] st{Jo egL :jLsf/]sf 5g\ .
pk/f]Qm ljZjf;nfO{ v/f] ptfg{ ;f7Lsf] bzssf k|Voft cd]l/sL /fi6«klt hf]g Pkm= s]g]8Ln] leotgfd o'4af6 abgfd cd]l/sfnfO{ k'gM zflGtlk|o k|hftflGqs dxfzlQm egL lrGxfpg ;g\ !(^@ df ljleGg d'n'ssf] ljsf; sfo{df ;xof]uL aGg lk;sf]/ :jo+;]jssf] cjwf/0ff cl3 ;f/] . of] ;xof]u kfpFbf g]kfn / sf]l/of b'j} /fi6«n] lk;sf]/ :jo+;]jssf] ;]jf lnPsf lyP . g]kfndf sfd u/]sf k|yd ;d"xsf lk;sf]/ :jo+;]jsdWo] Psn] g]kfn dg k/]/} xf]nf, gS;fndf dfOs a|]skmf:6 gfdsf] /]:6'/]G6 rnfP/ cfkm"nfO{ ot} /fv]sf 5g\ .
pandit sir 1
h'g a]nf g]kfn / sf]l/ofsf] cfly{s cj:yf p:t} lyof], To; tfsf cd]l/sg lk;sf]/n] b'j} b]zdf ;]jf u/]sf] lyof] . sf]l/ofn] j}b]lzs ;xof]u / sf]l/ofnL sl7g >dsf] k|of]un] tLg bzsdf oltla£g k|ult u¥of] ls clxn] cd]l/sfn] !(^@ df ;'? u/]sf] h:t} :jo+;]js k7fpg] cj:yfdf k'u]sf] 5 . tLg bzsdf u/]sf] k|ultn] ;dfg cfly{s cj:yfsf] sf]l/of k|ltJolQm @#,))) 8n/ sdfpg] eof] eg] xfd|f] b]zsf] k|ltjif{ cfo &%) 8n/df ;Lldt 5 .
Psftkm{ cfly{s ;DkGgtf / csf{tkm{ c¿nfO{ ;xof]u u/f}F eGg] efjgfsf] ljsf;n] ubf{ sf]l/ofnLx¿n] klg sdhf]/ ljsf;f]Gd'v /fi6«nfO{ :jo+;]jsdfkm{t ;xof]usf] xftcl3 a9fP . h;/L cd]l/sfn] :jo+;]js ;]jf ;+rfng u/L cfkm\gf gful/snfO{ ljZjsf] jf:tljstfl;t kl/lrt u/fpg ;fwg / ;|f]t yfxf kfpg clg ljZjzlQm x'g cfkm\gf gful/snfO{ kl/rfng u/]sf] lyof] . ToxL cg';/0f b|'tt/ j[l4 eO/x]sf] sf]l/ofnL cfBf]lus pTkfbgnfO{ emg\ ahf/df kl/lrt u/fpg sf]l/og ;+:s[lt efiff, ;Eotf / kl/>dLkg l;sfpg s]cf]le ;]jf () sf] bzsdf ;'? ul/of] . !(() df o'y :jo+;]jsaf6 ;'? ubf{ k|yd $ j6f Pl;ofnL d'n'sn] Tof] ;]jf k|fKt u/]sf lyP– g]kfn, OG8f]g]l;of, dn]l;of / lkmlnlkG; . df]6fdf]6L ¿kdf lzIff / k|ljlwdf ;lqmo :jo+;]js ;]jf eP klg sf]Osfsf :jo+;]jsn] sf]l/og efiff tyf t]SjfGbf] b'O{ leGg If]qdf cGo d'n'seGbf km/s ;]jf k'¥ofpFb} cfPsf 5g\ .
x'g t g]kfndf j}b]lzs :jo+;]jsn] !(^@ b]lv xfn ;Dd ljljw If]qdf ;]jf k'¥ofpFb} cfPsf 5g\ . lk;sf]/ leP;cf] -la|l6; :jo+;]js_ hd{g :jo+;]js, hfklgh :jo+;]js, -h]cf]l;le_ l;+ufk'/ :jo+;]js, PdP; -8]lg; :jo+;]js_ o'PgeL, ;+o'Qm /fi6«;+3 :jo+;]js, s]cf]eL cflb g]kfndf ;lqmo ¿kdf sfo{/t :jo+;]jL ;+:yf x'g\ . sltko b]zn] of] ;]jf aGb ;d]t ul/ ;s] .
g]kfndf of] ;]jf ;'? ug]{ ;+:yf lk;sf]/n] ;g\ @))$ df dfcf]jfbLn] 1fg]Zj/l:yt cd]l/sg ;]G6/df lj:kmf]6 u/]kl5 c;'/IfLt dx;'; u/]/ cfkm\gf] ;]jf cs:dft\ :ylut u/]sf] lyof] . ^@.^# sf] hg cfGbf]ng kl5 b]zdf k'gM zflGtk"0f{ jftfj/0f ePsf]n] ;g\ @)!@ b]lv k'gM lk;sf]/ s]cf]eLn] To;} jif{b]lv cfkm\gf :jo+;]jssf] ;+Vof bf]Aa/ agfof] . g]kfndf ljBdfg zflGt ;'/Iffsf] ;d:of b]vfO{ cd]l/sfn] b]zdf ;aeGbf k'/fgf] :jo+;]js ;]jf aGb ubf{ g]kfnsf] ljsf;df kg]{ k|lts"n k|efj sd ug{ s]cf]eLsf] ;+VofTds j[l4 dxTjk"0f{ x'g]5 eGg] cf; ug{ ;lsG5 . Ps bzsdf s]cf]eL ;]jf lj:tf/ eP/ xfn of] ;]jf ljZjsf sl/a #^ b]zdf ;+rflnt 5 . g]kfn, rLg, o'qm]g, yfONofG8, dn]l;of, k]?, shfls:tfg, pHj]ls:tfg, kf/fUj], Sofdf?g cflb o;/L zlQm /fi6« rLgb]lv ;fgf ul/a /fi6« sDaf]l8of, leotgfd, nfcf];;d]tn] of] ;]jf k|fKt ub}{ cfPsf 5g\ .
sf]l/ofsf] ahf/ lj:tf/nfO{ klg o;n] kmfObf g} u5{ xf]nf . ;fd;'ª x'G8fO{, lsof, kf]:sf] cflb Jofkfl/s cf}Bf]lus k|lti7fgn] sf]l/ofsf] ahf/ ljZjsf ;a} d'n'sdf sfod u/L ;s]sf] 5 eg] sf]l/og :jo+;]jsn] To;dfly yk an k'¥ofpF5g\ xf]nf .
;Lko'Qm cfkm\gf] hgzlQmnfO{ ljZjsf] jf:tljstf lrGxfpg / sdhf]/sf] ;]jf ug{ clek|]l/t ug]{ sf]l/ofnfO{ cw{bIf / cbIf sfdbf/sf] ;d]t vfFrf] ePsfn] ;f] sdL k"lt{ ug{ g]kfn;lxt y'k|} /fi6«af6 hgzlQm cfk"lt{df ;d]t d2t k'lu/x]sf] 5 .
g]kfndf !(() b]lv ;'? ePsf] s]cf]eL ;]jfn] lgDg lnlvt If]qdf ;]jf k'¥ofpFb} cfPsf] 5 . lzIff, sDKo'6/ lzIff, :jf:Yo, ;x/L ljsf; s[lif kmnk"mn v]tL OlGhlgol/ª, /]zdv]tL sf]l/og efiff / t]SjfGbf] g]kfnsf] dfu tyf cfjZostf sf]l/ofnL bIf hgzlQm pknAwtfsf] lx;fan] eljiodf s]cf]eL ;]jf cem lj:tf/ x'g] cf; ug{ ;lsG5 .
;'?sf jif{b]lv xfn;Dd sf]l/og :jo+;]jsn] ljljw ef}uf]lns If]qdf sfd ul/;s]sf 5g\ . of] jif{ sfo{/t :jo+;]js / ltgLx¿sf] sfo{ynf] lgDgfg';f/ 5 .
;d"x :jo+;]js -u|'k ef]n]lG6P/_ s]cf]eLn] NofPsf] gjLgtd\ cjwf/0ff xf] . Ps 7fpFdf Pshgf :jo+;]jssf] ;f6f] ;a} sfddf ;+nUg x'g] u/L $÷% hgfsf] ;d"xn] ;]jf ug]{ . o;f] ubf{ vflkgsf] lx;fan] ;Fu} a:g ;lhnf] x'g] / ;d"xdf sfd ug{ /dfOnf] klg x'g] x'G5 .
g]kfnn] lng] u/]sf] cfly{s / hgzlQmsf] d2t k"0f{ ;b'kof]u gePdf afn'jfdf kfgL xfn] h:tf] x'G5 . sf]l/ofsf] Oltxf;af6 g]kfnn] klg ;sf/fTds / lgdf{0fd'vL ljrf/ l;Sg ;s]df w]/} lbg cg]sf}F b]zsf hgzlQmnfO{ cfkm\gf] b]zsf] ljsf;sf nflu u'xf/ dfUg' kb}{gYof] . To;a]nf g]kfn klg cfTd lge{/tfsf] af6f] c+ufnL ljsl;t x'Fb} uO{ cfkm"eGbf sdhf]/sf] ;xof]u / ;]jfsf nflu tTk/ eP/ cGo b]zdf :jo+;]js k7fpg ;Sg] cj:yfdf k'UYof] xf]nf . To;f] ePdf cfh;Dd xfdLn] cGo b]zaf6 lnPsf] wg hgsf] ;xof]u ;kmn ePsf] dfGg ;lsGYof] .
sf]Osf / cGo ljb]zL :jo+;]js ;+:yfdf s]xL df}lns leGgtf 5 . cGo :jo+;]jL ;+:yfn] g]kfnnfO{ rflxg] bIf hgzlQm @ jif{sf nflu pknAw u/fpF5g\ . sf]Osfn] :jo+;]js k7fpgsf cltl/Qm ;DalGwt d'n'ssf ;/sf/L, cw{–;/sf/L ;+:yfg;d]tsf sd{rf/L, k|fWofks, ljBfyL{ cflbnfO{ cfkm\gf] b]zsf] b|'t ljsf;sf] k|ltkmn b]vfpg] sfd;d]t u5{ . o; qmddf !(() b]lv xfn;Dd sf]Osfsf] 5f]6f] / nfdf] cjlwsf] tflnddf sl/a !()) eGbf a9L g]kfnLn] sf]l/ofsf] cjnf]sg cWoog e|d0f u/L ;s]sf 5g\ . o:tf] e|d0faf6 låkIfLo ;DaGw lj:tf/ ug'{sf ;fy} cfkm\gf] 1fg / ;LknfO{ cfbg k|bfg ug{ ;lsG5 . oxL g} sf]Osfsf] d"n nIo xf] . giving is living eGg] gf/fsf ;fy ;xof]u rflxPsf clk|msf, Plzof, dWok"j{, k"jL{o'/f]k / blIf0f cd]l/sfdf ;]jf k'¥ofpFb} sf]Osfn] k|l;l4 kfpFb} 5 .


k|wfgdGqLsf] rLg e|d0f /fhgLlts tLy{ofqf dfq ls pknlAwsf] ;Defjgf klg
u0ftGq g]kfnsf k|wfgdGqL dfwjs'df/ g]kfn cfufdL zlgaf/ hgjfbL u0ftGq rLgsf] e|d0fdf hfFb} x'g'x'G5 . ;fdfGotof g]kfn ;/sf/sf] k|d'vsf] x}l;otn] cf}krfl/s, /fhsLo jf cgf}krfl/s j}b]lzs e|d0f ubf{ låkIfLo ;DaGwsf] ax'cfoflds cGt/;DaGw / cGt/lge{/tfsf sf/0f ;j{k|yd ef/tsf] e|d0f x'g] rng Psk6s Tof] klg cf]nlDks v]nsf] ;dfkgsf] cj;/ kf/L tTsfnLg k|wfgdGqL dcf]jfbLaf6 k|ltlglwTj u/]sf / u0ftGq g]kfnsf] k|yd k|wfgdGqLn] rLgsf] e|d0faf6 j}b]lzs e|d0f ;'? ug{'ePsf] lyof] .
xfn g]kfnsf] d"n ;d:of ul/aL lgjf/0f, /f]huf/Lsf] l;h{gf, lzIff / ef}ltsk"jf{wf/ ljsf;;lxt ;+ljwfg lgdf{0fdf hgjfbL ;+3Lo ;+ljwfg ls, nf]stflGqs ;+3Lo ;+ljwfg ljifodf g} 7"nf /fhgLlts bn aLr ;dembf/L x'g ;s]sf] 5}g . ;/sf/sf] :j¿k / /fHosf] /fhgLlts ljefhg ;+3Lotf ;DaGwdf ;d:of /x]s} a]nf k|wfgdGqLsf] rLg e|d0fn] g]kfn–rLg ;DaGwdf yk cfofd yKg]5 .
låkIfLo /fhgLlts ;DaGwn] cfk;L ;dembf/L a9fpg] / g]kfnh:tf] cNkljsl;t /fi6«nfO{ cfly{s ¿kdf s]xL gofF If]qsf] ef}lts ljsf;df yk of]ubfg;d]t ug{] lglZrt 5 . g]kfnn] Ps rLg gLltk|lt ;dy{g hgfpg] k/Dk/fut egfO k'gM bf]xf]¥ofOg] g} 5 . To;afx]s, aflx/L l/ª/f]8sf] lgdf{0fdf rLgsf] k|lta4tfnfO{ sfo{ut ¿kdf cl3 a9fpg cg'/f]w ug{], dWo kxf8L /fhdfu{sf] lgdf{0fdf rLgsf] dxTjk"0f{ of]ubfgsf nflu cg'/f]w ug{' dfwjs'df/ g]kfnsf] csf{] sfd x'g]5 . dfcf]jfbL gfdn] g} rLg;Fu ufFl;Psf] dfq geO{ k|r08, cgGt, afbnsf] cf}krfl/s cgf}krfl/s e|d0fåf/f kf6L{ut ¿kdf rLgsf] lgs6 ;DaGwdf k'u]sf] dfcf]jfbLeGbf xfdL 6f9f 5}gf}F egL rLgsf] ljZjf; / ;dy{g h'6fpg' klg k|wfgdGqLsf] csf{] cf;o x'g ;S5 . x'g t of] s'/f sf]k]gx]ugaf6 lkmtf{ x'g] lbg g} k|wfgdGqL g]kfnn] rLg / ef/tn] dnfO{ g} ;dy{g u/L ;+ljwfg lgdf{0f u?Gh]n /fd|/L sfd ug{ z'esfdgf / ;dy{g lbPsf 5g\ elg;Sg'ePsf] 5 .
To;afx]s klg rLgn] g]kfn;Fusf] ;DaGwnfO{ ;dfg:t/df sfod u/]sf] b]vfpg h?/L 5 . To:tf] ;DaGw b'j}ldq /fi6«sf] k~rzLnsf af}4 bz{gdf cfwfl/t ;DaGw xf] eg], /fhf 1fg]Gb|sf] k|ToIf zf;gsf] a]nf /fhfsf] ;Lwf ;dy{g u/]afkt tt\sfnLg k//fi6« dGqL k|sfz rGb| nf]xgLn] lrlgofF ko{6snfO{ g]kfn e|d0f ug{ cfpFbf le;f z'Ns gnfUg] u/]sf lyP . rLgdf ePsf] cfly{s pbf/Ls/0f / rfdTsf/L ljsf; g]kfnLx¿nfO{ klg cfsif{0fsf] ¿kdf /x]sf] 5 . ;f] ljsf; b]Vg, l;Sgnfos ljifo xf] . o; cy{df l5d]sLldq /fi6«n] …/]l;k|f]snÚ b[li6n] klg g]kfnL gful/snfO{ nfUg] le;f z'Ns ldgfx lsg gug{] < blIf0f lt/sf] l5d]sL ldq /fi6« ef/t;Fu ;g\ !(%) sf] zflGt tyf d}qL ;lGwcg';f/ g} b'j} b]zsf gful/snfO{ Pscsf{] b]zdf cfjfudg ug{ k"0f{ ¿kdf ;Ldf v'nf /flvPsf] 5 . ctM To; ljifodf lrlgofF 8]:s x]g{] k//fi6« dGqfnosf] lgsfo / g]kfnL /fhb"t 6+s sfsL{, k//fi6« dGqL / k|wfgdGqLsf] e|d0f bnn] ;DalGwt lrlgofF lgsfodf plrt ;dodf cfk"mnfO{ ;dfg:t/sf] /fi6«sf] x}l;otn] Ph]G8f /fv]df g]kfnLx¿n] pQ/L leq /fi6«sf] e|d0f ubf{ nfUg] …le;f z'NsÚ 5'6 ug{' c;n ldqtfsf] k|tLs g} x'g]5 . To; ;Gb]zdfkm{t ;dfg:t/sf] ;DaGw b]vfpg;d]t cfjZos 5 . ctM o;kfnLsf] k|wfgdGqLsf] rLg e|d0fn] pQ/L l5d]sL /fi6«sf] e|d0fdf hfg] g]kfnL gful/snfO{ s]xL v's'nf] / ;dfg:t/sf] ;DaGw agfpg] 5 eGg] cfzf ug{ ;lsG5 .
jt{dfg cj:yfdf rLg ljZjd} ;jf{lws j}b]lzs d'b|f ;+lrlt ePsf] d'n'sdf k5{ . cfly{s dGbLdf u'h|]sf] cd]l/sL cy{tGqnfO{ ;d]t # ca{ 8n/eGbf a9L /sd C0f lbO{ ;xof]u ug{] dha't cfly{s xfntdf ePsf] b]z ePsfn], gofF g]kfnsf] ljsf; nIonfO{ k"/f ug{ rLgn] pNn]Vo d2t ug{ ;S5 . o;f] x'g ;s]sf] v08df cgflbsfnb]lv ;'? ePsf] c/lgsf]n] 3lgi7 agfPsf] ;DaGwnfO{ PSsfO;f}F ztfAbLsf] l5d]sL d'n'ssf] 3lgi7 ;DaGwsf] ¿kdf ljsl;t ug{ ;lsG5 . g]kfnsf] hn;|f]tdf k|ToIf nufgL u/]/ g]kfnsf] / rLgsf] cfly{s j[l4df nfdf] cjlwsf nflu dxTjk"0f{ of]ubfg ug{ klg rLgnfO{ of] cj;/ xf] . rLg o; If]qsf nflu ;DefJo Jofkfl/s ;fem]bf/L x'g ;S5 .
xfn g]kfnsf] sfk{]6sf] ahf/ v:s]sf] / ufd{]G6 Wj:t ePsf] cj:yf 5 . kl:dgf g]kfnsf] lgof{taf6 ljb]zL d'b|f cfh{g ug{] dxTjk"0f{ pBf]u xf] . ;f]sf nflu rflxg] sRrf kbfy{ kl:dgf wfuf]sf] pTkfbs rLg, d+uf]lnof eP klg sRrf kbfy{nfO{ t}of/L cj:yfdf k'¥ofO{ g]kfnsf] ahf/ lj:tf/df of]ubfg k'¥ofpg] rLg g} xf] . o:tf cGo yk If]qsf] ;d]t cf}Bf]lus k|of]hgsf nflu k|of]u ug{ ;s]sf] v08df g]kfn–rLgaLr /x]sf] Jofkf/ 3f6f sd ug{ d2t k'Ug ;S5 . xfn} lrlgofF k|fljlwsåf/f :ofª\hfsf] ;'Gtnfsf] u'0f:t/ / :jfb x]/L lrlgofF ahf/sf nflu pko'Qm 7x¥ofOPsf] b]lvG5 . c¿ klg sltko g]kfnL s[lif pTkfbgn] rLg tyf ltAatsf] ahf/df k|j]z kfPdf s[lifdf cfwfl/t cy{tGq ePsf] g]kfnnfO{ of]ubfg g} x'g]5 . ljljw If]qsf] ljsf;sf nflu rLg–g]kfn d}qL ;DaGwnfO{ bf]xf]/f] kmfObf k'Ug] agfpgsf nflu ljsf; ug{' d}qL e|d0fsf] dxTjk"0f{ pknlAw x'g ;S5 .
rLg hlxn] klg alnof] ;/sf/sf] kIfdf /x]sf] b]lvG5 . sf/0f tLglt/ v'nf, l;dfgf ePsf], ;dfg efiff, vfgf / ;+:s[lt /x]sf] ef/t h:t} hg:t/sf] ;DaGw rLg;Fu 5}g . pRr lxdfnn] rLg– g]kfn 3lgi7 l5d]sL elgP klg s]xL l;ldt ;DaGw /xg' :jfefljs} xf] . g]kfndf x'g] ;–;fgfb]lv 7"nf pyn k'ynn] g]kfnL hgtfsf] cfjfudg Pscsf{] b]zdf hg;+Vofsf] ef/ kg{] / /f]huf/Lsf] vf]hLdf hfg] cj:yf klg g]kfn–ef/t ;DaGw;Fu a9L ufFl;Psf] rLgnfO{ yfxf 5 . To;sf/0f 6+sk|;fb cfrfo{sf] kfnfdf cf}krfl/s s"6gLlts ;DaGw :yfkgf ePsf] rLgn] g]kfndf hlxn] klg alnof] ;/sf/ ePsf] x]g{ rfxG5 . g]kfnsf k|yd hglgjf{lrt k|wfgdGqL ljZj]Zj/k|;fb sf]O/fnfsf] rLgsf] cf}krfl/s e|d0fn] g]kfn–rLgaLr ;DaGwnfO{ k|uf9 agfPsf] lyof] . pxfFs} k|wfgdGqLTjdf ef/tsf] cleJolQmnfO{ /fi6«jfbL kf/fdf pQ/ lbPsfn] g]kfndf @)!& ;fnsf] /fhgLlts b'3{6gf 36]sf] lyof] . /fhf dx]Gb|sf] sbdkl5 klg rLgn] g]kfnnfO{ 3lgi7td ldqsf] kl/ro / ;dy{g ub{} cfPsf] xf] . rfx] ltAat;Fusf] ;Ldfaf6 ef/tLo r]skf]:6 x6fPsf] @)@$ ;fntfsfsf] k|wfgdGqL sLlt{lglw lji6sf] kfnfsf] 36gf xf]; ls, c/lgsf] /fhdfu{ lgdf{0f u/L sd;]sd b'O{ ldq /fi6«nfO{ ;8s dfu{n] hf]8]/ dx]Gb|kynfO{ ;dy{g hgfPsf] xf]; . /fhtGq, k~rfotL Joj:yf, k|hftGq / nf]stGq h]h:tf] tGq eP klg g]kfndf alnof] ;/sf/ xf]; eGg] rfxgf /fV5 pQ/L l5d]sL rLg .
o:tf] cj:yfdf 8an l8lh6 cfly{s j[l4df /x]sf] / hg;+Vof lgoGq0fdf dxTjk"0f{ cu|;/tf /fv]sf] b]zaf6 g]kfnn] w]/} l;Sg ;S5 . g]kfnn] of] e|d0faf6 kl/jt{gsf] ;+3f/df /x]sfn] klg w]/} d2t lng ;S5 . o; cy{df k|wfgdGqL dfwjs'df/ g]kfnsf] 6f]nLn] ;fOkfn–r}gk'/–aemfª hf]8g] ;'b"/klZrd g]kfnnfO{ ltAatsf] dfg;/f]j/ s}nfz hf]8\g] /fhdfu{ lgdf{0fdf ;xof]u dfUg ;S5 . o;} jif{ aemfªsf] ;b/d'sfd r}gk'/ k'lu;s]sf] ;8s dfu{nfO{ !)) lsnf]ld6/eGbf klg sd lgdf{0f ubf{ jif{]lg xhf/f}F–nfvf}F ef/tLo / g]kfnL wfld{s ko{6ssf] ¿kdf s}nfz–dfg;/f]j/–ltAat–rLgsf] ofqfdf hfg] lyP . ;'b"/klZrd g]kfnn] klg ltAatsf] g'g / lrlgofF j:t' ;:tf] d"Nodf vfg kfpFYof] . l5d]sL ul/a jf ef]sf] ePdf s;}nfO{ klg v';L nfUb}g . xfn rrf{df /x]sf] /;'jf–s]?ªsf] ;8s hf]8g] cleofgnfO{ rLgn] ;xof]u k'¥ofpFb} cfPsf] 5 . dWoklZrd / ;'b"/klZrdsf] lk5l8Psf] cj:yfnfO{ ;'wfg{ pQ/L dfu{sf] lgdf{0f cfjZos eO;s]sf] 5 . g]kfnsf] 7"nf] e"–v08nfO{ kmfObf x'g] ul/ r}gk'/–;fOkfn–p/}n]s–e~Hofª ;8s v08sf nflu ;xof]u dfUbf k|wfgdGqLsf] e|d0fn] lk5l8Psf] g]kfnsf] cy{tGq psf:g / nf]stflGqs g]kfnnfO{ ultzLn agfpg d2t u/]sf] dflgg]5 .
ljZj zlQmsf] ¿kdf b]lvg nfu]sf] rLg g]kfndf klg Jofks rf;f] b]vfpFb} u/]sf] s'/f ut jif{ / of] jif{ klg ePsf / x'g] u/]sf /fhgLlts, ;}lgs, s"6gLlts e|d0fsf] cfbfgk|bfgn] klg emNSofPsf] b]lvG5 . cfkm\gf] k|efj lkmhfpg hg:t/sf] ;DaGw cfjZos 5, To;sf/0f gofFlbNnLnfO{ g]kfn x'Fb} rLg;Fu hf]8g] lgs6td ;8sdfu{ klg p/}n]s–;fOkfn–r}gk'/–aemfª dfu{ ldq /fi6« rLgsf] klg rf;f]sf] ljifo agf];\ n]vssf] sfdgf 5 .



rLg e|d0f
h'g– @@
cfh tLg 3G6f u]:6 xfp;df ;'t]kl5 g'xfOw'jfO sl/a !) ah] d rLgl:yt g]kfnL b"tfjf;sf] clkm;df uPF . ToxfF k'u]/ cfˆgf] kl/ro lbPF .
k]lrªsf] b"tfjf;df ;a} sd{rf/L;Fu e]6 u/]kl5 ;a} hgfnfO{ /dfOnf] nfUof] . pgLx¿ ldng;f/ nfu] . l/;]K;gsL lrlgofF s]6L, ldlg:6/ sG;'n/, k|yd ;lrj;lxt e]6 eP hlt :6fkm;Fu Psl5g ukm;km u/L ;do laTof] . klxnf] lbgsf] ef]hg sxfF vfg] egL vf]Hbf b"tfjf;glhs} Ps OlG8og /]:6'/]G6 /x]5, Totf vfgf /fd|f] kfOG5 eg]/ ToxfF hfg] af6f]af/] dnfO{ a'emfPkl5 d cfkm} vfgf vfg uPF . …OlG8og lsrgdfÚ ;f]daf/b]lv z'qmaf/;Dd !!=#) ah]b]lv # ah];Dd ;a} lsl;dsf ef/tLo vfgf / cfO;lqmd kmnkm"n;lxtsf] …akm]Ú :6fOnsf] vfgf #* xfn lrlgofF d'b|fsf] gfd o'afg xf]Og RMB l/dljd lkg ofg]ls lszfgsf] gf]6 xf] . RMB lrlgofF d'b|fdf kfOFbf] /x]5 ToxL vfgf laxfg of ;fFem vfg] xf] eg] To;sf] bf]Aa/b]lv rf}a/;Dd kbf{] /x]5 lsgeg] c¿ ;dodf x/]s cfO6dsf] cnu cnu d"No x'Fbf] /x]5 / c8{/adf]lhd vfgf lbOg] /x]5 . b'O{ ah]lt/ Totf uP/ vfgf vfO{ #* RMB vfgfsf] d"No / @ RMB l6K; lbPF . dnfO{ yfxf lyPg of] ;fDojfbL d'n'sdf l6K;sf] rng 5 ls 5}g . l6K; lbPkl5 kfgL NofOlbg] s]6L lan lnP/ hfFbf v';L ePsf] b]v]F .
ha d vfgf vfFb} lyPF, To;a]nf Ps x'n ef/tLo ko{6s cfP / cfkm"v';L Kn]6df vfgf kl:sFb} lyP . /f]6L ;dfKt eO;s]sfn] pgLx¿n] egL xfn] s};f OlG8og /]:6'/]G6 x} /f]6L a]u/sf, To;kl5 km]l/ tfttftf] /f]6L ksfP/ /flvlbof] . o;/L rLgsf] /fhwfgL ;x/df ef/tLo gfdsf] eftn] ef]s d]6fPF .
@#– h'g
cfh laxfg} cf7 ah] lrlgofF sd{rf/Ln] b"wlrof lnP/ cfof] . d}n] lrof / bfndf]7 clg kmnkm"n vfPF . Ps 3G6f hlt g]kfnL b"tfjf; glhs 3'd3fd u/]F . ( ah]kl5 P;L nufP/ 8fo/L n]Vb} sdn nD;fnhLsf] k|tLIffdf a;]F . pxfF cln l9nf cfOk'Ug'eof] . To;kl5 xfdL b'j} hgf a;af6 3'Dg uof}F . Ps a;af6 cf]n{]kl5 d}n] Temple of Heavan hfg] ljrf/ JoQm u/]F . …xfdL cs{} 7fpFlt/ hfFb} lyof}F, tkfO+{n] 7Ls} ug{'eof] eg]/ nD;fnhLn] eGg'eof] . xfdL csf{] a;df 6]Dkn ckm x]e]glt/ nfUof}F . af6f]df Ps ahf/df skmL vfof}F / s]xL df]tLx¿ lsgd]n u¥of}F . df]tL lsGbf Ps hgf dn]l;og dlxnf;Fu e]6 eof] . pgn] lrg]sL ;fx'gL;Fu df]tL lsGof}F .
Silk market /];d ahf/sf] gfdn] k|Voft Tof] ahf/df ()Ü hlt ljb]zL u|fxs dfq lyP . tn cfP/ sf7df8f}+sf] hf8f]sf nflu Pp6f xfkm hfs]6 klg lsg]F .
ToxfFaf6 xfdL csf{] ahf/df klg uof}F . Tof] ahf/sf] gfd xf]+5ofcf] kn{ dfs{]6 /x]5 . ahf/df xfdLn] s]xL df]tLsf dfnf lsGof}F . Tof] ejgsf] e'OF tnfdf k]g8«fOe, sf8{l/8/ / b'O{ lhaLsf] kmf]6f] d]df]/L sf8{ lsGof}F . To;kl5 xfdLn] 5tdf uP/ 6]Dkn ckm x]e]gsf] kmf]6f] lvRof}F . Toltn] d]/f] lrQ a'em]g . sdn nD;fnhL 6]Dknckm x]e]gleq ghfg] d'8df x'g'x'GYof] . d}n] eg]– otf cfP/ leq k:g] l6s6sf] nf]en] of] k|l;4 7fpF x]l/P eg] 3/ uPkl5 kZrftfk xf]nf . clg, aNn nD;fnhL;Fu} Psl5g lx+8]/ 6]Dkn ckm x]e]g x]g{ uof}F .
a]n'sLkv #) o'jfgsf] k|j]z l6s6 sf6]/ xfdL 6]Dkn ckm x]e]g
-lyogyg_ lrlgofF gfd x]g{ uofF} . xfd|f] 6'Fl8v]nsf] bzf}F u'gf ljzfn If]qkmndf km}lnPsf] lrlgofF /fhf dxf/fhfx¿n] xhf/f}F jif{b]lv /fd|f] km;nsf nflu k"hf ug{] aln lbg], k|fy{gf ug{] dlGb/ x]g{ uof}F . a"9fkfsfsf nflu lgMz'Ns k|j]z kf; / ko{6ssf nflu !% o'jfg k|j]z z'Ns / #% o'jfg leqL efusf] z'Ns ePsf] 6]Dkn ckm x]e]g x]/]/ kmSof}{+ . Totfaf6 (%* gDa/sf] a;df 8]9 3G6f;Dd uPkl5 sdn
nD;fnhL a:g] 7fpF /]l8of] k]lsª glhs a;af6 cf]Nof{}+ / /]:6'/]G6df uO{ vfgf vfof}F . vfgf dL7f] lyof] . ldS; t/sf/L, eft, s'v'/fsf]
df;'[ / ljz]if lsl;dsf] ;'k . vfgf vfO;s]kl5 xfdL !* tnfdfly
/x]sf] nD;fnhLsf] ckf6{d]G6df k'uL cf/fd u¥of}{+ . d cfh /flt ot} a:5' eGg] va/ /fhb"tfjf;sf rfh{ 8] Pkm]o;{ v'; gf/fo0f >]i7hLnfO{
klg u/]F .
@$ tfl/v
laxfg cf7 ah] p7\of}F / skmL vfP/ s[i0f s];LhLsf] ckf6{d]G6df uof}F . Psl5g lrghfg ukmufkm u/]kl5 :yfgLo ahf/lt/ vfgkfgsf ;fdfg lsGg uof}F . d}n] ToxfFsf] t/sf/L ahf/df ;a} lsl;dsf t/sf/Lsf] ;fOh cfs[lt 7"nf] ePsf] b]v]F . rLgdf hg;+Vof w]/} ePsf] / ;a}sf] k]6 eg{sf nflu ;fob w]/} /f;folgs dnsf] k|of]u eP/ xf]nf eG6fb]lv n;'g, Kofh, :ofp, km;L{, ;a}sf] ;fOh g]kfnsf eGbf w]/} u'0ff 7"nf /x]5g\ . s]an sfFqmf]sf] ;fOh dfq} 36]sf] kfPF . s]xL sfFqmfx¿ sfF8]bf/ / ;k{sf] cfs[lt ePsf nfDrf nfDrf b]v]F . ahf/af6 cfPkl5 vfgf vfof}F . bfneft, df;', t/sf/L vfO{ Ps 3G6f cf/fd u¥of}F . To;} a]nf d}n] 3/df kmf]g;d]t u/]F . vfgf vfPkl5 Ps}l5g ;'Tof}F lsgeg] a]Olhªdf lbpF;f] 3'Dg hfFbf lgSs} udL{ lyof] .
@$ h'g b'O{ ah]kl5 dfq sdn nD;fnhLsf] 3/ glhsaf6 a;df r9\of}F / csf{] a; abn]/ ;]tf] :t'kf c/lgsf]n] agfPsf] dlGb/ x]g{ uof}F . ToxfF @) o'jfg RMB k|j]z z'Ns rflxg] /x]5 . t/, g]kfnL gful/ssf nflu kl/rokqsf cfwf/df lgMz'Ns k|j]z lbg] rng /x]5 . clg t sdn nD;fnhLn] g]kfnLsf] kl/ro b]vfpg'eof] . d}n] SofDk;sf] kl/rokq b]vfPF . Tolt eP k|j]z lgMz'Ns eof] . ;]tf] Kofuf]8fleq y'k|} a'4 d"lt{ lyP . To;sf] jl/kl/ /x]sf] kvf{nnfO{ hL0ff]{4f/ ul/+b} lyof] . glhssf] ;8s rf}8f agfpFb} ;g\ @))* df x'g] cf]nlDks v]nsf] tof/Lsf nflu a]Olhªn] cfˆgf] :j¿k g} kl/jt{g ug{ nfu]sf] cfef; eof] . Tof] dlGb/ b]v]/ . To;kl5 csf{] a;df r9]/ ltgfgd]g :Sjfo/lt/ cfof}F . ;+;f/s} ;a}eGbf 7"nf] :Sjfo/ x]g{ / 6]Dkn ckm x]e]g x]g{ a;af6 cf]n{]kl5 l/S;f r9]/ uof}F . Psl5g l/S;f r9]sf] kGw| RMB lt/]/ k}bn klg lx+8]/ ltgfgd]g :Sjfo/;Dd k'Uof}F . ToxfF kfgL kl//x]sf] lyof] . Psl5g j/k/ x]/]/ kmf]6f] lvRof}F . Tof] a]n'sf v';gf/fo0f >]i7hLsf] 3/df l8g/ vfPF . !*÷@) tNnfdf /x]sf] v';gf/fo0fhLsf] ckf6{d]G6 /fd|f] lyof] .


tLtf] ofqf, lrlgofF
k|j[lQn] l;sfPsf] kf7
ldq /fi6«, rLgsf] af6f] eO{ d+uf]lnof hfg d}n] sf7df8f}+ l:yt lrlgofF /fhb"tfjf;sf] le;f ;]S;g gS;fndf le;fsf nflu cfj]bg lbPF . cfj]bg ;fy d+uf]lnofsf] lgdGq0ff kq, d+uf]lnofsf] le;f ePsf] d]/f] /fxbfgL Pj+ SofDk;sf] l;kmfl/; kq;d]t k]; u/]sf] lyPF . ;f] kqdf d}n] d+uf]lnof hfg] ePsfn] ltAatsf] af6f] Nxf;f eP/ hfg'kg{] lyof] . d}n] le;f kmf/ddf bf]xf]/f] k|j]z le;f dfu u/]sf] lyPF . ;fy} d}n] pQm ;dodf d]/f] xjfO{ l6s6 lglZrt geO;s]sfn] a]Olhªb]lv pnfgaf6/ d+uf]lnof cfpghfg /]ndfu{ klg x'g ;S5 egL pNn]v u/]sf] lyPF . lrlgofF le;f zfvfsf sG;'n/n] tkfO+{nfO{ Psn k|j]z le;fdfq eP k'U5 eGof] . ;f]xLadf]lhd dnfO Psf]xf]/f] k|j]z le;f lbOof] . dnfO{ clns z+sf nfu]sf] lyof] . ha d a]Olhªdf k'u]/ g]kfnL b"tfjf;df d+uf]lnofsf nflu xjfO{ l6s6 lng nfu]F . To; a]nf klg s;}n] klg tkfO+{sf] 8an OG6«L le;f 5}g eg]g / d}n] ^^)$ ;f6]/ lrlgofF d'b|f RMB df d+uf]lnofsf] l6s6 lsg]F . ;f] l6s6 g]kfnL b"tfjf;dfkm{t lsg]F . olb, kl5 s]xL ;d:of ePdf b"tfjf;af6 sfd ubf{ ;lhnf] xf]nf eGg] d]/f] ljZjf; lyof] . kfFr lbg a]Olhªdf 3'd3fd u/L d+uf]lnof k|:yfg ug{'cl3 dnfO{ z+sf nfUof] . d;Fu Single Entry Psf]xf]/f] k|j]z le;f 5 . d t];|f] b]z hfFb} 5' . ToxfF s]xL ;d:of ePdf s] ug{] < d]/f] dgdf pAh]sf] z+sfn] d}n] g]kfnL b"tfjf;sf ldlg:6/ sG;'n/ v';gf/fo0f >]i7hL;Fu s'/fsfgL u/]F . pxfFn] eGg'eof], …rflxFb}g xf]nf .Ú t}klg, dg dfg]g a]Olhªaf6 8an OlG6« le;f lng tLg lbg nfU5 /] To;sf nflu d;Fu afFsL ;do lyPg . cflv/df dnfO{ nfUof] bf]xf]/f] k|j]z le;f rflxG5 eg] g]kfnL /fhb"tfjf;sf] kq lnP/ hfFbf klg t xf]nf . Tof] ljrf/ u/]kl5 g]kfnL /fhb"tfjf;n] Ps clwsfl/s kq lrlgofF /fhb"tfjf; pnfgaf6/ d+uf]lnofsf] gfddf n]Vof] . Tof] kqnfO{ cfˆgf] ;'/Iff sjrsf] ¿kdf 7fg]F .
ha d d+uf]lnof k'u]F . klxnf] / bf];|f] lbg ToxfFsf] b"/b/fhsf] u|fdL0f e]usf] hLjg, gf]Dofl8s /xg;xg, ;kmf jftfj/0fdf /flt tf/f x]g{] sfd u/]F . t];|f] lbg d /fhwfgL ;x/ pnfgaf6/ k'u]F . d}n] lrlgofF /fhb"tfjf; vf]Hg yfn]F . To;sf nflu Ps hgf d+uf]lnog aflnsf gf/fn] dnfO{ lgs} d2t ul/g\ . nfdf] nfOg nfu]/ lrlgofF b"tfjf;df le;f cfj]bg kmf/d e/]F / ;fydf g]kfnL /fhb"tfjf;af6 n]v]sf] kq klg ;+nUg u/]F . Tolt dfq xf]Og, ;Fu} d+uf]lnofsf] sfo{qmdsf] hfgsf/L, lgdGq0ffsf] kmf]6f]skL, d+uf]lnog / rfOlgh le;f;d]t kmf]6f]skL u/]/ gTyLul/ lbPF . lrlgofF b"tfjf;sf dflg;n] cfˆg} efiffdf s]s] s'/f u/] dnfO{ yfxf 5}g . t/, xfd|f] sfo{qmdsf] ljifo, nf]stGq, dfgjclwsf/ / zflGt;Fu ;DalGwt ePsfn] ltAatsf] af6f] o:tf dfG5] k7fpg' vt/gfs x'G5 eGg] kf] nfUof] ls s] dnfO{ yfxf 5}g, cflv/df d]/f] lr7L leq cfkm};Fu /fvL kf;kf]6{ / cfj]bg lkmtf{ u¥of] .  dnfO{ Psbd l/; p7\of] t/ s] ug{] ljb]zsf] dfdnf <
Tof] lbg d ufGwL cf>d vfbL eG8f/sf] s'tf{ kfohfdf -ef/tLo n'uf_ nufP/ uPsf] lyPF . Tolt dfq xf]Og, d;Fu dnfO{ le;f lng ;3fpg uPsL d+uf]lnog ;fyL gf/f klg ef/tLo b"tfjf;df lxGbL efiff l;Sb} u/]sL /lx5g\ . pgsf] ef/tLo /fhb"tfjf;sf] le;f ;]S;gsf sG;'n/ ld:6/ ;fx';Fu /fd|f] lrghfg /x]5 . pgn] elgg\ x]/f}F ef/tLo b"tfjf;n] d2t ug{ ;S5 ls . lrlgofF b"tfjf;af6 xfdL glhs}sf] ef/tLo b"tfjf; k'Uof}F . ToxfF k'u]/ gf/fnfO{ b]Vg]lalQs} ;fx'n] elgxfn]– cfhsn Sof]+ gxL k9\g] cftL . pgn] klg elgg xd Xjf/fªs] cGt/f{li6«o ;Dd]ngd] y] . TolQs}df d}n] klg gd:sf/ eg]F / lrghfg u/]F . d}n] eg]– P efO ;fxa cfk nf]u tf] g]kfns] a8] efO x}xL, d]/f k|f]And d s'5 s/kfo]+u] . pgn] dnfO{ clkml;oNnL d2t ug{ g;Sg] hgfP . t/, lghL:t/df d sf]l;; u5{' eg] . pgn] dnfO{ eg], …olb cfk OlG8og xf]t] tf] xf cfks] lnP kq lnvs] lrlgof]+;] afts/ ;St]y] k/Gt' cfk g]kfnL x} Sof s/]+ <Ú d}n] eg]– xfd|f] b"tfjf; d+u]flnofdf 5}g, a]Olhªsf] clkml;on l;kmfl/; kqn] klg dfg]g, oxfF xfdL g]kfnLsf nflu klg ef/tLo ldqn] d2t ug{ ;S5 eg] 7Ls x'GYof] egL cfPsf] x'F eg]kl5 pgn] klxn] t kq n]v] . t/, l8l;Pdn] Tof] kq lbg ldNb}g eg]kl5 le;f ;]S;gdf sfd ug{] nf]sn :6fkm d+uf]lnog :6fkmdfkm{t 6]lnkmf]gdf d+uf]lnog / lrlgofF efiffdf d]/f] ;a} j[tfGt eGg nufP . pgn] eg] hfg'; lrlgofF b"tfjf;df km]l/ xfdL ToxFf uof}F . t/, pxL pQ/ cfof] . tkfO+{nfO{ @$ 3G6f le;f rflxFb}g . ef/tLo b"tfjf;sf] kmf]gsf] sf/0f d]/f] g]kfnL b"tfjf;n] lbPsf] kq h;nfO{ lrlgofFx¿n] cfkm};Fu /fv]sf lyP, lkmtf{ ul/lbof] . k¥of] laTof; d km]l/ klg lrlGtt g} /x]F . cflv/df xfdL Po/ rfOgfsf] clkm;df uof}F / ;f]Wof}F . ToxfFsf] :6fkmn] eGof]– rf}aL; 3G6f tkfO{+nfO{ le;f rflxFb}g lsgeg] tkfO+{sf] sg]S6L+ ˆnfO6 5 lrGtf gug{';\ . clg, Tof] a]n'sf dnfO{ lgGb|f t nfUof] . ef]lnkN6 sf]l/og ;fyL sf]l/of kms{g] lyP . Ps hgf sf]l/og ;xefuLn] d]/f nflu s]xL l6s6sf] /sd d2t u/]sf] lyof] . p;n] olb tkfO+{n] le;f kfpg'ePg eg] tkfO{+nfO{ csf{] l6s6 sf6\g yk k};f rflxG5 eg]/ #)) 8n/ yk lbPsf] lyof] . Po/ rfOgfsf] l6s6df ;d:of gx'g] hfgsf/L kl5 dnfO{ lbPsf] #)) 8n/ d}n] pxfFnfO{ lkmtf{ ul/lbPF .
csf{] lbg d]/f] g]kfnsf nflu p8\g] sfo{qmd lyof] . g]kfnaf6 cfPs} af6f]af6 lkmtf{ hfg'kYof{] pnfgaf6/ – a]Olhª, 5]Gb', Nxf;f / sf7df8f}+ . d]/f Ps hgf ldq gfuL / d'lun] dnfO{ 6f9fsf] Po/kf]6{df k'¥ofOlbP . r+u]h vfF cGt/f{li6«o xjfO{ c8\8f pnfgaf6/ ;x/af6 lgs} 6f9f /x]5 . Po/kf]6{ k'Ug sl/a @) 8n/ 6\ofS;L ef8f nfUg] /x]5 . Po/kf]6{df ;fdfg hfFr eof], d]/f] nu]h leq uO;s]kl5 dnfO{ labf u/L d+uf]lnog ;fyL 3/ kmls{P . ha d cWofudg kf/ ug{ nfu]F ta dnfO{ /f]lsof] . bf]xf]/f] k|j]z le;f gePsf] egL dnfO{ clGtd k|j]z laGb'af6 /f]lsof] . d]/f] 7fpFdf csf{] lrlgofF Jofkf/LnfO{ p8fof] . d}n] ;'g]cg';f/, rLg / d+uf]lnofdf r/d e|i6frf/ x'G5 /] ;fob dnfO{ l8kf]6 u/]kl5 pgLx¿n] w]/} 3"; vfP/ Jofkf/LnfO{ p8fPsf] klg x'g ;S5 . d}n] hlt cg'/f]w u/]F klg s;}n] ;'g]gg\ . d]/f] leq k7fO;s]sf] ;fdfg lkmtf{ u/L dnfO{ aflx/ lgsfNof] . d]/f] hLjgdf klxnf] k6s p8fgaf6 l8kf]6 x'g] 36gf 36\of] . To;sf] ;Dk"0f{ lhDd]jf/L lrlgofF ;/sf/ jf Po/ rfOgfn] lng} kg{] xf] . olb o:tf] 36gf klZrdL k|hftflGqs d'n'sdf 36]sf] eP d]/f] cf]e/ :6] ug{'k/]sf] lbgsf] vr{;d]t Ifltk"lt{ kfpg'kg{] lyof] . d]/f] s'g} klg uNtL a]u/ a]vrL{ eO{ a;]sf] xjfO{ ofqLsf] l6s6 sfd gnfUg] u/L ca rLgsf] af6f] hfg kfOFb}g eGg' slQsf] dfgjLo Jojxf/ xf] < To; a]nf d;Fu hDdf @) 8n/ hlt d+uf]lnog k};f -6'u|v_ afFsL lyof] . To;sf] klg ;6xL rfh{ lt/L 8n/ agfO;s]sf] lyPF . ca k¥of] laTof; d Psbd b'MvL / lrlGtt ePF . ef]ln laxfg sf7df8f}+ k'Ug] v';L b'Mvdf kl/0ft eof] . ca sxfF hfg] k};f 5}g, a:g] 7fpF 5}g <
;+s6sf] a]nfdf d}n] xf]; u'dfOgF . aflx/ cfO{ 6\ofS;Ldf ;fdfg /fv]F / ljrf/ u/]F . xf]6ndf hfpF k};f 5}g clg t gf/fsf] 3/df hfg] ljrf/ u/]F . d;Fu p;sf] km]fg gDa/ ePsf] lelhl6+u sf8{rflxF lyof] . af6f]df 6\ofS;LjfnfnfO{ sf8{ b]vfO{ kmf]g ug{ nufPF . gf/f;Fu s'/f eof] . xfdL pgsf] 3/df k'Uof}F . pgnfO{ klg b'Mv nfUof] . t/, pgn] dnfO{ w]/} d2t ul/g\ . ;fdfg 3/df /fv]/ Po/ rfOgfsf] clkm;df uO{ emu8f u/]F, lgs} egfeg eof] . cflv/df bf]xf]/f] le;f gePsf sf/0f l8kf]6 u/]sf] eGg] clkml;on kq agfpg nufof}F tfls k|of]u gePsf] xjfO{ l6s6sf] /sd l/kmG8 dfu ug{ ;lsof];\ . To;kl5 Ps xf]6ndf uO{ vfgf vfof}F . ca d'Vo ;d:of eof] . rLgafx]s s'g ?6 s;/L hfg] < xfdL pnfgaf6/ xf]6ndf uof}F . ToxfF /x]sf] Po/nfOG;sf] clkm;df ;f]wk'5 u¥of}F . sf]l/og Po/sf] O–l6s6 pknAw eof] . clg, sdn nD;fnn] cfˆgf] kl/jf/sf nflu d]/f] xftdf k7fPsf] /sdn] l6s6 vl/b u/]F . d+uf]lnof–;f]n sf]l/of–sf7df8f}+ . Tof] l6s6 d]/f] xft k¥of] clg d 9'Ss ePF . ca rLgdf gl5/]/ d g]kfn k'Ug] ePF eg]/ . csf{]lbg /flt !@ ah]sf] sf]l/og Po/sf] ˆnfO6 x'/L, xfjfsf sf/0f ! ah] /flt p8]/ laxfg ^ ah] sf]l/of / @ ah] sf7df8f+} k'uL d]/f] sl7g xjfO{ ofqf k"/f eof] .
g]kfnn] /fhfsf] k|ToIf zf;gsf] a]nfdf k|sfz rGb| nf]xgLn] lrlgofF gful/ssf nflu lgMz'Ns le;f lbg] lg0f{o u/]sf] 5 . s] g]kfn e|d0f ug{ cfpg] lrlgofF ofqL le;f z'Ns ltg{ ;Sb}gg\ < lsg g]kfnL gful/snfO{ rLgdf le;f lbg klg ufx|f] ul/G5 < Pp6} d'n's dfGg] rLgn] ltAatnfO{ cs{}, xªsªnfO{ cs{} / rLgnfO{ cs{} le;f lsg dfU5 < g]kfnLn] ;of}+ jif{ /Iff u/]sf] xªsªdf ;d]t g]kfnLnfO{ le;f lbg lrlgofF clwsf/L rf/k6s ljrf/ u5{g\ . ;dfg l5d]sL ;DaGw s;/L x'g ;S5 g]kfnsf] . ef/tdf xfdL :jtGq ¿kdf ljr/0f ug{ ;S5f}F . sfdsfh u/]/ a:g ;lsG5 . pQ/tL/sf] 3lgi6td ldq dfg]sf] rLgn] t xfnsf lbgdf a]Olhªsf] ;]tf] Kofuf]8fdf ;d]t c/lgsf] g]kfnL jf:t'sf/n] agfPsf] egL n]v]/ /fv]sf] tfd|kqnfO{ d]6L gi6 u/L gofF kl/ro /f]v]sf] b]lvG5 .
dnfO{ le;f pknAw u/fpg cGTodf d+uf]lnofsf] l/ef]lnpgl/ kf6L{sL sfof{no ;lrj dlxnfn] cg'/f]w ubf{ klg lrlgofF b"tfjf;sf sd{rf/Ln] 6]/k'R5/ nufPgg\ . d+uf]lnog l/ef]lnp:g/L kf6L{sL ;lrjn] eg]sL lyOg– pxFf ;xefuL ePsf] ;Dd]ngdf xfd|f] klg ;xof]u 5 . To;}n] pxFfnfO{ xfd|f] kfx'gf dfg]/ bf]xf]/f] k|j]z le;f lbg';\ k/Gt' s]xL;Lk nfu]g . s;}nfO{ klg gk/f];\ j}b]lzs ofqfdf dnfO{, rLgsf] af6f]df k/]h:tf] ;d:of . g]kfn kms{]/ d}n] bfjf ubf{;d]t plrt Ifltk"lt{ kfPsf] 5}g . xfd|f] k//fi6« dGqfnon] ;d]t kq n]v] tfklg lrlgofF b"tfjf; / Po/ rfOgfsf] 3}+6f]df 3fd nfu]sf] 5}g . ;g\ @))& h'g, h'nfO{sf] rLgsf] af6f]sf] d+uf]lnof ofqfn] dnfO{ crDd kf¥of] .


;+u|xfno b/af/
of] ;+u|xfno P]ltxfl;s / snfTds ¿kdf ;a}eGbf /fd|/L a'‰g ;lsg] lrlgofF ;+u|xfnodWo] Ps xf] . o; ;+u|xfnosf] :yfkgf ;fd|fHojfbL b/af/sf] hudf ePsf] lyof] . o;nfO{ csf{] zAbdf …kmf]la{8g l;6LÚ klg elgG5 . of] b/af/ b'O{ j+z -[ldª -!#^*–!^$) / lsª -!^$$–!(!!_] x¿sf] ;+:sf/ / cyfx ;DklQsf] s]Gb| jf d'6'sf] ¿kdf /x]sf] lyof] .
o; ;fd|fHojfbL b/af/sf] jf:tljs lgdf{0f ;g\ !$@) df k"0f{ ePsf] lyof] . o;sf] k"/f If]qkmn !,))),))) :Sjfo/ ld6/ /x]sf] 5 h;df ejgx¿n] dfq !&),))) :Sjfo/ ld6/ If]qkmn cf]u6]sf] 5 . olb, l8hfOg x]g{] xf] eg] dWo–pQ/L–blIf0fL efudf kg{] leqL / aflx/L b/af/x¿ ;+j]bgzLn 5g\ . aflx/L b/af/sf ljz]iftfx¿df ;'lk|d–xfdf{]gL, ;]G6«n–xfdf{]gL / lk|hle{ª–xfdf{]gL k5{g\ . logsf aundf …xn ckm ln6//L la|lnoG;\ / df;{n e]n/Ú 5g\ . oxL g} ;d|f6\n] dxTjk"0f{ ;df/f]xx¿sf] ;efkltTj ug{] uy{] . leqL b/af/n] …Kofn]; ckm x]e]GnL Ko'l/6L, xn ckm o'lgog, Kofn]; ckm cy{nL 6«ofªSjfln6L / ODk]l/on uf8{gÚ nfO{ ;dfj]z u/]sf] 5 . k"j{ / klZrddf u/L hDdf Ps bh{g rf]s / 3/x¿ /x]sf 5g\ . leqL b/af/df ;d|f6\, ;fd|fuL, lelqgLx¿sf] cfjf; dfq geO{, oxfF k|zf;lgs sfo{x¿sf nflu 7fpF klg x'GYof] . cem yk, k"j{kl§sf] 6\ofªlSjn n+u]le6L–kl/;/ cjsfz k|fKt ;d|f6\sf lgldQ agfOPsf] lyof] / klZrdkl§sf] Kofn]; ckm a]gf]ef]n]G6 6\ofªlSjln6L ljwjf ;fd|fuLsf lglDt tof/ kfl/Psf] lyof] . …kmf]la{8g l;l6Ú cfhsf] ;a}eGbf 7"nf] / /fd|/L ;'/lIft b/af/ xf] . t[tLo ldª ;d|f6\ …e'm l8Ú b]lv clGtd lsª ;d|f6\ …km"O{Ú ;Dd, hDdf @$ ;d|f6\ afFr] / pgLx¿n] $(! jif{;Dd oxL b/af/af6 /fHo u/] . ;g\ !(!! df u0ftflGqs qmflGtsf] sf/0f /fh j+zsf] ktg x'g k'Uof] . …lsª u[xsf] plrt pkrf/Ú wf/fsf] cfwf/df …Ko'OÚ nfO{ cf}krfl/s ¿kdf u2L Tofu]kl5 leqL b/af/df a:g lbOPsf] lyof] . ;g\ !(!$ df aflx/L b/af/df …Gof:gn Uofn/L ckm PlG6ls6LhÚ sf] :yfkgf u/L ;j{;fwf/0fsf nflu v'nf ul/Psf] lyof] . ;g\ !(@$ df ;]gfsf sdfG8/ …km]gf o'lhofªÚ åf/f ul/Psf] ;Qf kn6df …Ko'OÚ nfO{ …kmf]lj{8g l;l6Ú af6 lgisfl;t ul/Psf] lyof] . ;g\ !(@% cS6f]a/ !) df cfP/ dfq} leqL b/af/df ;+u|xfno b/af/ :yfkgf ul/Psf] lyof] . ;g\ !($* df …Gof:gn Uofn/L ckm PlG6lsl6hÚ nfO{ ;+u|xfno b/af/df uflePsf] lyof] . ;g\ !($( df hg u0ftflGqs rLgsf] :yfkgfkl5 g}, b/af/sf] ;'/Iffsf nflu 7"nf] kl/df0fdf ;+/If0f kl/of]hgfx¿ Nffu" ul/P . ;g\ !(^! Dff /fHo ;efn] …kmf]la{8g l;l6ÚnfO{ rLgsf] ;a}eGbf klxnf] ;'/lIft :df/ssf] ¿kdf tf]Sof] / ;g\ !(*& df o;nfO{ o'g]:sf] ljZj ;Dkbf :yn agfOof] .
;+u|xfno b/af/df ! s/f]8 %) nfv eGbf a9L j:t'x¿ 5g\ . ;+u|xfno Uofn/Ldf df}lns b/af/sf] P]ltxfl;s sf]7fx¿sf ;fy} yk df6f]sf efF8fs'F8fx¿ lrqsnfx¿, ;'\Gb/ cIf/x¿ 9nf]6x¿, uxgfx¿, 38Lx¿, 9'+ufsf 8«dx¿ / xl/tdl0fx¿ k|bz{gLdf /flvPsf 5g\ . oL Uofn/Lx¿Dff, c:yfoL k|bz{gx¿df dfq} ljz]if u/L ljifout k|bz{gx¿ Ul/G5g\ .


hfkfgL k/Dk/f / g]kfnL rng
g]kfnsf lxdfnL ufp“x¿df k|foM :gfg ug]{ rng 5}g . kxf8L If]qdf b}lgs :gfg ug{' afx'g afh]sf] sfd xf] eGg] rng klg 5 . cfhef]ln lah'nL / ;f]nf/sf] k|of]un] kfgL ttfP/ b}lgs tftf] kfgLdf g'xfpg' ;xl/of ;Eo hLjgsf] k|tLs x'g nfu]sf] 5 . t/fO{df udL{ x'g] x'“bf lbgdf tLg÷rf/k6s;Dd zLtntfsf nflu g'xfpg] ul/G5 . d]/f hfkfgL ldq ;f]dfsf] elthfn] …laxfgsf] ;do l5§} a|]skmf:6 vfO{ sfddf hfg'k5{, To; a]nf g'xfpg a:of] eg] sdfpg] ;do vr{ eOxfN5 . To;sf/0f laxfg g'xfpg' cl;l4 xf] / laxfg g'xfpg] dfG5] cfk\mgf] wg–;DklQ p8fp“5 eGg] oxf“sf] rng 5 .Ú eg]sf] s'/f ;'Gbf dnfO{ pT;'stf nfUof] . o:tf] lsg elgPsf] xf]nf, egL d ud vfg k'u]“ . a'e\mb} hf“bf hfkfgdf afx'gg'xfO x'“b}g /x]5 . a]n'sf sfd l;WofO{ yfs]/ cfPsf dflg; ;aeGbf klxn] kfx'gfnfO{ g'xfpg eGbf /x]5g\ . afy 6adf 6fpsf]afx]s hLp 8'afP/ a:g] rng /x]5 . To;n] ubf{ lbgel/sf] ysfg klg d]l6g], z/L/ r+uf x'g] clg l8g/ vfP/ d:t;“u lgbfpg klg ;lsg] /x]5 . …b]zcg';f/sf] e]if, lz/cg';f/sf] s]zÚ eg]em}“ dnfO{ hf8f] 7fp“df of] tl/sf /fd|f] nfUof] .
sfl;af/f
cfh a'4 dlGb/ sfl;af/fsf] cjnf]sg–e|d0fdf lgl:sof}“ . gf/faf6 Ps 3G6feGbf a9L ;dodf k'lug] sl/a xfd|f] uf]bfj/Lh:tf] 7fp“df cjl:yt ;'Gb/ kxf8L b[ZofjnLsf] dWodfudf /x]sf] lkslgs :yn;“u} Ol;a'tfO{ skmg 6'd'n;nfO{ klg xfdLn] x]¥of}“ . cfh;Dd k|fKt hfkfgsf] k|frLg skmg egL lrlgPsf pQm skmg ;ft ;o O;fsf] ;dosf s'g} /fhfsf] lrxfg /x]5 . Toxf“ ldnfP/ /flvPsf ljzfn tLgj6f 9'+ufx¿ To; a]nf s;/L af]s]/ NofOP xf]nfg\ < ;fy} r6Ss kvf{n agfO{ ldnfpg / dflyaf6 5fgfh:tf] agfpg k|of]u ul/Psf r§fgh:tf 9'+ufx¿ x]bf{ jt{dfg ;dodf qm]gnfO{ ;d]t ufx|f] x'g] sfd tTsfnLg dflg;n] s;/L ;DkGg u/] x'g\ egL ;a} 5Ss / kSs k5{g\ . To; a]nf nfvf}“ dflg;sf] >dn] ag]sf] xf]nf Tof] ;jf{lws k'/fgf] hfkfgL lrxfg .
Toxf“af6 lx“8\b} cfp“bf af6f]df kmnsf] Pp6f k;n b]lvof] . Toxf“ dfG5] sf]xL klg lyPgg\ . 8f]sf]h:tf] 6f]s/Ldf kmnk"mn /flvPsf lyP . To;df d"No klg n]lvPsf] lyof] . ;fydf sfuhsf] v'q's]h:tf] k};fsf] afs; lyof] . dg nfu]sf dflg; Tof] kmn lnGy], cfjZos k};f /fVy] / cfk\mgf] uGtJolt/ nfUy] . ef/tsf] /]ndf of a;df ofqf ubf{ cfk"m;“usf] cfk\mgf] ;'6s]; rf]/L x'G5 ls egL kmnfdsf] l;qmLn] af“wL tfNrf nufPsf] b]v]sf] dh:tf] dfG5]nfO{ To; k;nsf] gfd …g}lts k;nÚ eGg dg nfUof] . cfh} sfl;af/f b[Zofjnf]sgsf] ;dodf blIf0f ef/taf6 NofOPsf ^^ s/f]8 o]g kg]{ u|]gfO6sf lrxfgx¿sf tof/L gd'gf /fv]sf b]Vof}“ . hfkfgdf ef/tLo dfa{n / u|]gfO6sf] 7"nf] ahf/ /x]5 . ToxL 7fp“df xfdLn] ljzfnsfo a'4 eujfg\sf b'O{j6f d"lt{x¿ Pp6f plePsf] / csf]{ ;'t]sf] b]Vof+}“ . Tolt dfq xf]Og, agf/;sf] dfg; dlGb/df c+lst /fdnLnfh:t} To; 7fp“sf] dlGb/kl/;/sf leQfdf a'4sf] hLjgLnfO{ 7"nf7"nf 9'+ufdf s'“b]/ agfPsf] /x]5 . tL dfa{n ef/tsf] sgf{6saf6 Nofp“bf /x]5g\ . sl/a kRrL; jif{b]lv Tof] dlGb/ agfpg] JolQm ef/tdf s'i7/f]uLsf] ;]jfdf klg ;+nUg /x]5g\ . Toxf“ laqmLsf nflu /flvPsf ;fdfg klg ;a} cfu/f / hok'/df lgld{t x:tsnfsf ;fdfg lyP . To; dlGb/sf] lgdf{0fn] hfkfg / ef/tsf] d}qLnfO{ d2t u5{ xf]nf . hfkfgsf] /fhwfgL klxn] o;} 7fp“df lyof] /] † kl5 gf/fdf ;/]5 . s]xL ;o jif{ gf/fdf /x]kl5 hfkfgsf /fhfnfO{ rLgsf] Ps ;x/ dg k/]5 clg Sof]6f]nfO{ ;Lwf;Lwf uNnLx¿df ljeflht u/L Jojl:yt ;x/sf ¿kdf /fhwfgL ;x/ agfPsf /x]5g\ . To;}n] gf/f / Sof]6f]df y'k|} a'4, l;Gtf] dlGb/ /fhfåf/f lgld{t 5g\ . kl5 Jofkfl/s ;x/sf ¿kdf 6f]lsof]sf] ljsf; ePkl5 ;g\ !*^* b]lv hfkfgL /fhwfgL 6f]lsof]df ;¥of], h;nfO{ hfkfgsf] cfw'lgs o'u -d]OhL o'u_ dflgG5 .
kf“r k':tfsf] Ps kl/jf/
d}n] g]kfndf 7"nf] egL b]v]sf] lrg]hfg]sf] kl/jf/ las] >]i7 w'lnv]n u]:6 xfp;jfnfsf] kl/jf/ xf] . las] >]i7sf] ;uf]nsf] kl/jf/df axQ/ hgf ;b:o lyP . hfkfgdf klg kf“r k':tf;Dd Ps;fy a:g ;S5g\ eGg] d}n] sNkgf u/]sf] lyOg“ . g]kfndf ;jf{lws d'2f c+zd'2f x'g] u/]sf] s'/fsf ;fIfL cbfnt 5g\ . c+z / j+zsf ;DaGwsf ljifodf ;dfg c+zsf] ;jfn ;a} cfcfkm\gf 7fp“df 5“b} 5g\ . d]/f] tfhf cg'ejn] kfl/jfl/s dfGotf / sfg'g slt k|an x'G5 eGg] s'/fnfO{ :ki6 kf/]sf] 5 . 6f]lsof]af6 pQ/lt/ -hfkfgsf] a'n]6 6«]g cyf{t\ l;GsfG;]gsf] ult @ ;o %) lsnf]ld6/ k|lt3G6f_ sf] tf]lruL eGg] ufp“df Ps 3/ 5 . o; 3/sf dflg; tLgrf/ ;o jif{cl3 h+unsf aLrdf st}af6 cfO{ a;]5g\ / h+unsf ¿v sf6]/ v]tLkftL u/L hLjg rnfpg yfn]5g\ .
kl5 lj:tf/} hldgsf] efuaG8fsf] ljifodf ;f]r]/ lgod agfP5g\ . of] 3/sf] ;DklQ / hldg h]7f] 5f]/fn] dfq kfpg]5 . clg, To;} a]nfb]lv sfd u/L vfg ;dy{ gx'Gh]n dfq c¿ 5f]/fx¿ ;uf]nsf] 3/df a:g], hjfg ePkl5 cGoq hfg] / h]7f]n] 3/sf] ;DklQ vfg] clg j+z rnfpg] rng a;fn] 5g\ . xfn ;f] kl/jf/df (@ jif{sL cfdf l5g\, &# jif{sf] h]7f] 5f]/f], ^*, ^@, $( jif{sf cGo 5f]/f 5g\ . b'O{ 5f]/Lsf] ljjfx eO;s]sf] 5 . h]7f] 5f]/fsf] 5f]/f / gflt clg gfltgLsf] b'O{ jif{sf] 5f]/f;lxt j+z rnfpg] / k'Vof}{nL vfg] Tof] ;fgf] afnsnfO{ ;a}n] cflwsfl/s xsbf/ :jLsf/]sf 5g\ . p;sf] afa'n] /fd|f] ljZjljBfnoaf6 PdP kf; u/]/ klg gf]s/L u/L ;x/lt/ a:g] OR5fnfO{ kfl/jfl/s Ho]i7tfsf] lgodn] k"/f ug{ lbPg . 6\ofS6/, b"w, v]t / ufO{sf] sfd ug'{ p;sf] lgTo sd{ xf] . ;of}“ la3f hldg, csf]{ ;of}“ la3fdf w'kL;Nnfsf] h+un, b"w lbg] ;Q/Lj6f ufO{ -Pp6f ufO{n] Ps lbgdf krf; ln6/;Dd b"w lbG5 _, cGo ;f“9], afR5fafR5Lx¿sf] sfdwGbf p;sf] lbgrof{ ePsf] 5 . s]xL lbg labf lng'k¥of] eg] Ps hgf sfdbf/nfO{ lbgsf] #) xhf/ o]g lbP/ /fVg'k5{ /] † pQ/flwsf/Ln] cfk"mnfO{ ufp“df ;Lldt /fv]sf] t/ cfk"mn] klg ca lrQ a'emfPsf] eGg] kgfltn] aHo};“u a;]/ vfgf vf“bf slt /fd|f] nfU5 † efu u¥of] eg] hldg 6'lqmG5 . To;}n] xfdLn] cfk"mn] arkgb]lv of] bfOsf] ;DklQ xf] egL ;'g]sfn] ;DklQdfly cf“vf uf8]gf}“ sfG5f, dflxnf, ;fO“nf efOx¿n] eg] . ;/sf/L lgodn] t ;DklQdf ;dfg clwsf/ 5, t/ xfd|f] k'Vof}{nL lgodnfO{ dfGb} d"n3/ h]7f]nfO{ lb“bf xfd|f] hGd:yn ;'/lIft ePsf] cg'ej u5f}{“ egL cGo efOx¿n] eg] . ljz]if a]nf o;} 3/df hDdf x'G5f}“ egL ;a}hgf;“u e]6 u/L vfgf vf“bf dnfO{ klg hfkfgsf] ;'Gb/ u|fdL0f hLjg cfgGbdo nfUof] . ls;fg eP klg kh]/f] / tLgj6f sf/, v]tLdf k|of]u x'g] y'k|} d]l;g 6\ofS6/ ePsf] o; kl/jf/n] ;+o'Qm kl/jf/sf] gd'gfsf] ;f]efsf] kfl/jfl/s kmf]6f] /fVg] .
cfh;Ddsf] Psdfq hfkfgL k|wfgdGqLsf] e|d0f ;g\ @))) df lqe'jg ljdfg:ynsf] lelecfOkL sIfdf .
xfdL cS6f]a/ !( tfl/v !M#) ah]lt/ t]Gb|L ljZjljBfnosf] u]:6 xfp;af6 lx“8\of}“, t/ Toxf“ emdemd kfgL kl//x]sf] lyof] . xfOj]sf] cUnf] af6f] eP/ hfkfgsf] sfG;fO{ xjfO{ d}bfg glhs /x]sf] c7f/ tnf cUnf] hfkfg kmfpG8];gsf] clkm;df k'Uof}“ / df]afOnaf6 xfdL k'u]sf] hfgsf/L lbPkl5 Ps hgf dlxnf …cf]xfof] uf]hfOdf;Ú, …sf]lGglrafÚ eg]/ cfOk'lug\ / Toxf“sf cGt/f{li6«o ;DaGw x]g]{ xflsdnfO{ va/ ul/g\ . t'?Gt} tLg rf/ hgf :6fkm;“u lrgfhfgL eof] . clg d}n] cfk"mn] nu]sf] pkxf/ / cfkm\gf] lelhl6ª sf8{ pgnfO{ lbP“ . To;kl5 d}n] lqe'jg ljZjljBfnosf] cj:yf, ;+7g, ljBfyL{ ;+Vofsf] hfgsf/L u/fP“ . To;kl5 ljZjefiff SofDk;af/] tyf hfkfgL efiff sfo{qmdsf af/]df hfgsf/L u/fP“ . To;} a]nf g]kfndf hfkfgL efiff k|f]k]ml;oG;L 6]:6sf] Joj:yf ldnfpg]af/] ;d]t lj:t[t s'/f eof] . To;kl5 hfkflgh :68L / hfkfgL efiff :gfts sfo{qmdsf] ;~rfngsf ;DaGwdf xfdLn] s'/f u¥of}“ .


a'n]6sf] hDsfe]6
hfkfgsf] t]Gb|L ljZjljBfno / ljZjefiff SofDk;sf] b'O{ bzs nfdf] ;DaGw 5 . b'O{kIfLo ;DaGwnfO{ cf}krfl/s ;DaGw cfbfg–k|bfgsf] ;Demf}tf ;DkGg ug{ cS6f]a/ @$, ;g\ @))) df dnfO{ hfkfgsf] lgDtf] k|fKt eof] . cS6f]a/ dlxgfsf] b;}“+ labfdf ;f]xL sfo{ ;DkGg ug{ hfkfg e|d0fsf] cj;/ dnfO{ k|fKt eof] . sf7df8f}+–;fª3fO{–sfG;fO{sf] ljdfg dfu{af6 d]/f] hfkfg e|d0f ;'? eof] .
hfkfgsf] k|frLg /fhwfgLsf] gfd Sof]tf] xf] . Sof]tf] clxn] klg Toxf“sf] ;f+:s[lts /fhwfgLsf ¿kdf /x]sf] 5 . cfw'lgstf / k|frLgtfsf] ;Dk"0f{ ;lDd>0f oxf“ kfOG5 . kßsGof SofDk; / Softf]sf] Sof]tf]a'sf] ljZjljBfnoaLr nfdf] ;dob]lv elugL;DaGw sfod x'“b} cfPsf] 5 . Sof]tf]sf] :j0f{ / /ht dlGb/ -ls+sfs'hL / lu+sfs'hL_ Toxf“sf] /fhgLlts Oltxf;, aF}4 cEof; hfkfgL k/Dk/f tyf hfkfgL ;+:s[lt / jf:t'snfsf hLjGt gd'gf x'g\ .
Sof]tf]b]lv tf]lsof];Ddsf] b"/L % ;o %) lsnf]ld6/ 5 . of] b"/L sf7df8f}+b]lv s}nfnL, cQl/of jf sf7df8f}+ sf“s8le§fsf] hlQs} x'G5 . xfn g]kfnsf] ;f] b"/L kf/ ug{ sDtLdf klZrdkl§ b'O{ lbg Ps /ft ;fdfGo ofq'a;df nfU5 . g]kfnsf] oftfoftsf] Psdfq ;fwg a; g} xf] . ef}uf]lns ljljwtf, dfcf]jfbL ;d:of, ;8ssf] b'/fj:yf, ;'/Iff lgsfosf] cgfjZos hf“rh:tf k|d'v sf/0fn] xfdLnfO{ kf“r ;o krf; lsnf]ld6/ kf/ ug{ b'O{ lbg Ps /ft nfUg] u5{ .
x'g t xfdL ef/t;“u ;Ldf hf]l8Psf g]kfnL xf}“ . ;Ldfsf] ;DaGwn] kmfObf a]kmfObf b'j} x'G5 . bflh{lnªdf c+u|]hn] /f]k]sf] lrof / 3/ agfpg] z}nLsf] l;sf] u/]sfn] Onfd …uof] Onfd vfof] l;nfd, kms{g] a]nf u'G6f lnnfdÚ elgg] 7fp“ geP/ g]]kfnsf] ;DkGg kxf8L lhNnfsf ¿kdf ljsl;t eof] . csf]{lt/ g]kfnn] klg /fhgLltdf laxf/L z}nL leœofpgfn] !@ jif{df s] xljut eof], ;a}nfO{ yfx} 5 .
sf]l/ofn] l5d]sL hfkfgsf] l;sf] ubf{–ubf{ hfkfg hlQs} cf}Bf]lus ljsf; ug{ ;Sof] . xfdLn] klg c+u|]hnfO{ /]n la5\ofpg lbPsf cgdf]n ;fnsf ¿v af]Sg agFPsf /]nsf k6/LnfO{ dfq klg ljsf; ub}{ u/]sf] eP cfh ;'Svf aGb/ufx hf]8\g tyf hgsk'/ hogu/nfO{ rfn' /FVg ef/ts} z/0f kg'{ kb}{gYof] xf]nf . xfdL klg ef/tsf] h:t} Ps ;o tL; lsld ultdfg\ …;'k/kmf:6Ú /]n gkfP klg sDtLdf ;Q/L÷c;L lsld ultjfg\ /]naf6 k"j{klZrd g]kfnsf] ofqf ul//x]sf x'GYof}“ xf]nf .
b]zsf] ljsf;sf] ult h:t} 5, Pl;ofnL b]zsf] /]nsf] ult . hfkfg ljZjdf g} ljsf;sf] ultdf cu|ufdL /fi6«sf ¿kdf /x]sf] 5 . pQ/ blIF0f ;f“3'/f], t/ nfdf] d'n'snfO{ pQ/sf] xf]sfO8f]b]lv blIf0fsf] So';" hf]8\g] oftfoft /]ndfu{ g} xf] . tf]lsof]b]lv Sof]tf];Ddsf] a'n]6 6«]g -l;GsfG;]gsf]_ ef8f !$ xhf/ hfkfgL o]g 5 . tbg';f/ sl/a bz xhf/ g]kfnL ?lkof“ nfU5 . pQm /]nn] % ;o %) lsnf]ld6/sf] b"/L b'O{ 3G6fleq} ;lhn} kf/ u5{ . oftfoft If]qsf] ultn] b]zljsf; / dfgl;s ljsf;nfO{ emNsfp“5 . To;}n] xfdL e[s'6Ld08ksf] g]kfn–ef/t afn/]ns} ultdf /Dg] u/]sf 5f}“ . xfd|f] b]zdf 6'Ogc6/ xjfOhxfhsf] ult klg ;fob l;GsfG;]g hlt 5}g . To;}n] xf]nf b]zdf ax'bnLo Joj:yf cfudg x'“bf;Dd d hGd]sf] lhNnf aemfª;Dd ;Lwf xjfO;Dks{ dfq lyof] . sf7df8f}+ aemfªsf] xjfO b"/L dnfO{ yfxf 5}g t/ % ;ob]lv ^ ;o lsldeGbf a9L kSs} 5}g xf]nf . @)#^ ;fntfsf sf7df8f}+ aemfªsf] # ;o #% ?lkof“ lyof] xjfOhxfhsf] l6s6 . )$^ ;fn;Dd ;f] ef8f ! xhf/ * ;o %) ?lkof“ k'u]/ aGb eof] /fhwfgL hf]8\g] ;Lwf xjfO{ ;]jf . hals lhNnf ;b/d'sfd ;8sn] 5'g ce}m slt jif{ kv{g'kg]{ xf] yfxf 5}g . To; a]nf sf7df8f}+b]lv aemfª k'Ug xjfO{hxfhdf tLg 3G6f nfUYof] . g]kfnsf] klg clt b'u{d If]qsf dfG5]nfO{ hfkfgsf] a'n]6 6«]g / kmf:6nfOkmn] crlDet gkfg]{ s'/} lyPg .
g]kfndf k|ltlsnf]ld6/sf] a;ef8f sl/a ;jf Ps ?lkof“ nfU5 eg] hfkfgsf] a'n]6df sl/a @) ?lkof“ nfUbf] /x]5 . k};f dfq xf]Og ;dosf] dxŒj / d"No klg ;f]xLadf]lhd km/s k5{ . To;}n] t hfkfgL, sf]l/og, lrlgof“x¿ o;} ztfAbLdf ;d'b| / kxf8 5]8]/ 6«fG; o'/]l;of /]ndfu{åf/f cfkm\gf] pTkfbg b'O{ lbgdf o'/f]lkog ahf/df k7fpg] ;femf /0fgLlt tof/ ub}{ 5g\ . xfdL k'n, af6f], ejg / 6fj/ eTsfpg] sfddf Jo:t 5f“} .
;g\ @))) cS6f]a/ @^ tfl/vsf lbg d, d]/f] ;fyL ljZjefiff SofDk;sf hfkfgL efiff lzIfs l;lr/f] ;f]df;“u hfkfgsf] d]OhL sfnb]lv ljsl;t cfw'lgs /fhwfgL tf]lsof]af6 Sof]tf] kms{+b} lyof}“ . l;GsfG;]gsf] ofqfdf /]nsf] ult w]/} l56f] ePsfn] glhssf] b[Zo /fd|f] b]lv“b}g . df};d 7Ls eP …k'mlh;fgÚ hfkfgsf] ;aeGbf cUnf] Hjfnfd'vL kljq kxf8 x]g]{ OR5f lyof] . t'jf“nf]sf] sf/0f ;f] OR5f k"/f x'g ;s]g . ufp“, a:tL, lrofaufg, kxf8, ;x/ emNofs e'mn's x]b}{ lyP“ . crfgs d]/f] cf“vf sf7df8f}+df sxL“ st} b]v]sf] h:tf] cg'xf/df k¥of] . hfkfgL lzIfsnfO{ eg] of] dfG5]nfO{ d}n] sf7df8f}+df b]v]h:tf] nfU5 . klxn] t pgn] xf]Og xf]nf eg] . ha 7DofP/ x]/] clg glhs uP/ hfkfgL efiffdf clejfbg ub}{ e]6] .
tL JolQm /x]5g\, d':tfªsf] ;]jfdf ;dlk{t hfkfgL gful/s sf]Gbf] . Ps bzs hfOsfdf sfd ubf{ g]kfn / g]kfnLaf/] yfxf kfP5g\ . clg, d':tfªsf] ofqfaf6 k|efljt eP5g\ / kl5 af“sL hLjg d':tfªsf] ;]jfdf ;dlk{t ug]{ OR5f eP5 . pgsL >LdtLnfO{ d':tfªdf a:g dg k/]g5 . To;kl5 d':tfªsf] dfof >LdtLsf] eGbf a9L dxŒjk"0f{ 7fgL >LdtLnfO{ 5f]8]/ d':tfªdf a;L ;]jf ug{ yfn]5g\ .
pgn] dflyNnf] d':tfªdf c:ktfn lgdf{0f u/]5g\ . d':tfªel/ cf7j6f :s'n agfpg of]ubfg u/L pgL d':tfªsf] hghLjgdf 3'nldn eP/ a;]sf /x]5g\ . pgn] eg], …d d':tfª / g]kfnsf af/]df k|jrg lbg hf“b} 5' .Ú …wfgsf] afnf nl/j/L kfgL kl/k/LÚ . kfgL gkg]{ 7fp“ d':tfªdf kmnfPsf] wfgsf] afnf pgsf] xftdf lyof] . pgn] eg] d rGbf ;+sng ug{ cfPsf] x'“ . b'O{ xKtfkl5 k]ml/ d':tfª kms{G5' . o;/L xfd|f] b]znfO{ ;f“Rr} dfof ug]{ sf]Gbf]h:tf slt ljb]zL ldq 5g\ † xfn ltgLx¿nfO{ klg dfcf]jfbL / ;}lgs cleofgn] afwf k'¥ofp“b} 5 ;]jf k|bfg ug{ . nfdf] b"/Lsf] 5f]6f] ofqfdf lrgfhfgL ePsf] km'n]sf bf8L;lxt sf]Gbf]nfO{ e]6]/ dnfO{ cfgGbsf] cg'e"lt eof] . w]/} g]kfnL j}w÷cj}w tl/sfn] hfkfgdf hfg / a:g rfxG5g\, t/ Ps hfkfgL g]kfns} ;]jfdf /dfp“5g\ . of] s:tf] ljlrqsf] ;+;f/ xf] <


dª\uf]lnof k|j]z
cfh @^ h'g, d ;Dd]ngdf ;xefuL x'g pnfgaf6/ hfg] lbg . laxfg $ ah] p7]/ k|ftM lqmof ;s]kl5 % ah] lrlgofF kfn]n] lrof lnP/ cfof] . lrof vfO{ d+uf]lnofdf 6]lnkmf]g u/]F . kmf]g ul/;s]kl5 t}of/L u/]/ aflx/ lg:s]F . %=$) ah] 6\ofS;L lnP/ Po/kf]6{lt/ nfu]F . g]kfnL b"tfjf;af6 a]Olhª Po/kf]6{lt/ nfu]F . g]kfnL b"tfjf;b]lv a]Olhª Po/kf]6{;Dd k'Ug 6\ofS;Ldf sl/a #% ldg]6 nfUof] . PS;k|]; ;8ssf] b'j}lt/ nx/] kLkn / cGo ¿v / ;hfPsf km"nx¿ lyP . 6\ofS;Lsf] ef8f !)) RMB lrlgofF o'jfg nfUof] . cfh klg lgs} udL{ 5 . laxfg} & ah] ;fdfg hfFrkf; u/]/ cWofudg kf/ u/]kl5 6ld{gnleq kl;gf, kl;gf ePF . xjfO{hxfh ( ah]kl5 dfq p8\5 /] eg]sf] t Ps 3G6f c¿ l9nf kf] eof] .


a]Olhª–dª\uf]lnof e|d0f
h'g–@^
Ps 3G6f l9nf] eP/ Po/ rfOgfsf] xjfOhxfhn] sl/a !@=!) ah] rGu]h vfF cGt/f{li6«o ljdfg:yndf cjt/0f u¥of] . Po/kf]6{af6 aflx/ hfg]lalQs} ;Dd]ngsf ;xefuL cd]l/sL, sf]l/og, d+uf]lnog k|fWofks Pj+ ljBfyL{ d]/f] k|tLIffdf aflx/ a;]sf] b]v]/ dnfO{ c;fWo} v';L nfUof] . ToxLF x\jf/fªsf ;+:yfks k|f]km];/ rf]o / x\jf/fªsf ;Dk"0f{ ;xefuL;Fu e]6 eof] . dnfO{ Tof] e]6n] w]/} v';L agfof] . Ps hgf s]6L Wofglt/ nfu]sL gd{bf gfd u/]sL d+uf]lnog aflnsf;Fu e]6 eof] . pgL lxGbL l;Sb} u/]sL /lx5g\ . Tof] b]v]/ d w]/} v';L ePF, lsgeg] o; d'n'sdf cfP/ klg Wofg, zfsfxf/L vfgf / lxGbLsf] k|of]u ug{ kfOg] eof] eg]/ . d}n] efiff tyf vfgfaf/] lrGtf lng' gkg{] eof] .
cfh} dGh'l;/ u'Daf ePsf] ko{6sLo kj{tLo xl/ofnL;d]t ePsf] aL; lsnf]ld6/ rf/}lt/ km}lnPsf] 7fpFdf 3'Dg uof}F . ToxfF k'u]/ nGr vfPkl5 a;df xfdL, jf:tljs gf]Dof8 a:g] kf/Dkl/s af6'n] 3/ -u]/_, afv|f, ufO{ / 3f]8f kfng ePsf] h]ldg, eGg] 7fpFdf k'uL lrof vfof}F, ef]6] lrof h:t}, To;kl5 xfdLn] Ps d+uf]lnog v]n v]Nof}F . a]n'sLkv sl/a ;a} hgf 3f]8f r9\g] sfd eof] . l8g/sf ¿kdf v;Lsf] pdfn]sf] df;' vfof}F . pdfn]sf] v;LnfO{ 7"nf] efF8fdf /fv]/ xftxftdf rSs' lbof] / g'g, v';f{gL /flvlbof] . clg, hlt dgnfUof] Tolt df;' / ef]6]lrof vfof}F . Ps hgf :yfgLo o'jsn] h+unL 3f]8fnfO{ d+uf]lnogn] s;/L ;dfT5f}F egL 3f]8fsf] ayfgaf6 Ps 3f]8fnfO{ nfdf] 8G8Ldf afFw]sf] 8f]/Ln] lgoGq0fdf lng] s;/t u¥of}F . 3f]8f ;dfpg] snf klg /dfOnf] / /f]df~rs x'Fbf] /x]5 .
@& h'g laxfg p7]/ d}n] PSn} 3'd3fd u/]F . To;kl5 d'v wf]O{ xn'sf g]kfnL vfhf vfP/ 3'Dbf Gofp/L d';f] jf cf]th:tf] ;fgf] hgfj/ b]v]F . ;ft ah] xfdL ;a}n] vL/ / /f]6L a]|skmf:6 vfof}F . a|]skmf:6 vfPkl5 xfdLn] /flt a;]sf] 7fpF jl/kl/sf] kmf]xf]/ ;kmf u¥of}F . sl/a !% lsnf] hlt uf/j]h hDdf u/]/ kmf]xf]/ kmfNg] 7fpFdf kmfNofF} . To;kl5 dGh'l;/ 8fF8fdf k}bn 3'Dg uof}F . sl/a tLg 3G6f lx+8]/ k'u]sf] 7fpFdf a'4sf] dfg] /x]5 . ToxfF s]xL ;'g / rfFbLsf efF8fx¿ klg lyP . ;'grfFbLsf efF8f wfld{s cf:yf x'g]n] r9fPsf] xf]nf . s;}n] klg Tof] 7fpFaf6 To:tf ax'd"No j:t' rf]/L u/]/ glng] /x]5 . ToxfFsf] lzv/df /x]sf] r§fgaf6 w]/} 6f9f;Dd rf/}lt/ w'kLsf] jg / d?e"ld¿kL ljzfn d}bfg / d+uf]lnofsf] /fhwfgL ;x/ pnfga6f]/;d]t x]¥of}F . y'k|} kmf]6f] lvRof}F . pnfga6f]/ b]lvg] u/L ;'gsf efF8fs'F8f ePsf] 7fpF / ;a} lbzflt/sf] kmf]6f] lvr]/ Kofs nGr vfof}F . Kofs nGrdf lakm ePsf] x'gfn] d}n] vfOg . d}n] cf? / g]kfnaf6 nu]sf] gdlsg, abfd / e'lhof vfPF s]xL c¿nfO{ klg lbPF . To;kl5 xfdL tLg 3G6f k}bn lx+8]/ lkmtf{ eof}F . cfpg hfg u/]/ xfdLnfO{ sl/a ^ 3G6f nfUof] . clxn] kf}g] kfFr ah]sf] 5 . sltko ;fyL cfOk'u]sf 5}gg\ . pgLx¿ k'Ug]lalQs} kfFr ah]lt/ xfdL pnfgaf6/ UB lt/ a;df hfg] ljrf/df 5f}F . ToxfF xfdL 6ls{; xf]:6ndf a:5f}F /] . of] d]/f] d+uf]lnofdf bf];|f] lbg xf] . cfh Psbd /dfOnf] eof] .
d+uf]lnofsf] uf]eL d?e"lddf h+unL pF6 x'G5g\ /] . gofF aRrf kfpg] a]nf pF6sf] y'gaf6 cfkm} b"w r'lxG5 /] . e'OFdf k/]sf] b"w t'?Gt} hDg] ePsfn] ToxfF 3'Dg hfFbf, ko{6s / d+uf]lnogn] e'OFdf ;'s]sf] pF6sf] b"wnfO{ SofG8L h:t} vfG5g\ /] Tof] ;f/} dL7f] x'G5 eg]/ gflu gfdsf d+uf]lnog k|fWofks ;fyLn] eg] . d+uf]lnofsf] xfjfkfgL jftfj/0f sd b"lift ePsfn] ToxfFaf6 /flt ;'Gb/ tf/fd08n b]Vg ;lsG5 . d+uf]lnofsf] cfsfz k|of]u u/L, /l;og, la|l6;, hd{g, 8]lg; / o'/f]lkog xjfO{hxfh p8\g] eP/ xfd|f] jftfj/0f b"lift ug{ nfu] To;}n] ut s]xL jif{b]lv jftfj/0fLo s/sf ¿kdf k|To]s xjfO{hxfh;Fu xfdLn] !)))$ xjfO{dfu{ k|of]usf] s/ lng] u/]sf 5f}+ eg] d+uf]lnog ;flyn] . Tof] /sd d+uf]lnofn] cfˆgf] jftfj/0fLo arfp ug{ vr{ ug{] u/]sf] 5 /] . g]kfndf klg kj{tf/f]x0faf6 cfPsf] /f]oN6L jftfj/0f hf]ufpg, k|b"if0f x6fpg vr{ u/]df /fd|} x'GYof] . sltko k4lt ljZj df Psn] csf]{af6 l;Sg] g} xf] .


dª\uf]lnof, @))&
6ls{; xf]:6ndf laxfg ^ ah] p7]F . g'xfpg] 7fpF vfnL gePsfn] kN6]/ a;]F . ^=$% ah]b]lv n'uf w'g] / g'xfpg] sfd u/]F . cfh cfsfz 5n{+u 5 . $ ah]b]lv g} 3fd nflu;Sof] . pnfgaf6/ ;kmf / ;'Gb/ b]lvPsf] 5 . lxhf] cln kfgL k/]sfn] xf]nf . xfdL Pp6f sf]7fdf ^ hgf 5f}F . # hgf k|fWofks k|f]= of]l;g rf]o -sf]l/of_, 8f= k|f] k|mu -xjfO{ ljZjljBfno cd]l/sf_ / d . tLg hgf sf]l/og ljBfyL{ s]6fx¿ 5g\ . cd]l/sL k|f]km];/ ;aeGbf klxn] p7\g'x'G5 / ;aeGbf klxn] ;'Tg' x'G5 . To;kl5 d p7\5' lsgeg] d klg l5§} ;'T5' . clg, k|f]= rf]o p7]/ :gfg ul/;s]kl5 Ps hgf sf]l/og ljBfyL{ p7]/ :gfg u5{g\ / To;kl5 kfn}kfnf] p7]/ g'xfpg] sfd x'G5 . cGTodf c¿ b'O{ hgf p7\5g\ . * ah];Dd b'O{ hgf 3'/]/ ;'lt/x]sf 5g\ . ;fob pgLx¿ /flt w]/} a]/;Dd aflx/ a;] xf]nfg\ .
*=#) ah] a|]skmf:6 vfO{ xfdLn] ;dfkg ;df/f]xsf nflu hfg'kg{] ePsf] 5 . d;Fu rLgsf] le;f gePsfn] cfh km]l/ (=#) ah];Dd lrlgofF /fhb"tfjf;df le;fsf nflu lgj]bg lbg Ps hgf d+uf]lnog ;fyL;Fu hfG5' . le;fsf] ljifodf  /fd|f] s'/f ePg . ( ah]b]lv !@ ah];Dd nuftf/ k|of; ubf{ klg lrlgofFsf] dg kUn]g . To;aLr ef/tLo b"tfjf;sf] d2t lng uof}F . ToxfF sG;'n/ ;]S;gsf] ld=;fx' eGg] JolQmnfO{ ;do lnP/ e]63f6 u¥of}F . pgn] d+uf]lnog :yfgLo :6fkmdfk{mt lrlgofF b"tfjf;df kmf]g ug{ nufP t}klg sG;'n/n] s]xL klg ;'g]gg\ . To;kl5 sGk|]mG; xndf cfof}F . sf]l/og / d+uf]lnog sNr/ kkm{d]G; x]/]F . g]kfnaf6 d Ps hgf dfq uPsfn] d}n] g]kfnL ;+:s[lt b]vfpg ;lsgF . sf]l/og ;xefuLn] cfˆgf] b]zsf] Oltxf;, /fhgLlt, wd{, / ;fdflhs cj:yfaf/] k|sfz kf/]/ @÷# nf]suLt ufP . TolQs}df sl/a Ps ah]  nGr vfg uof}F . nGr vfPkl5 d+uf]lnog l6dn] cfˆg} lsl;dsf] klx/gdf d+uf]lnofsf] ;f+:s[lts emfFsL b]vfof] . To;kl5 pkxf/ cfbfgk|bfg sfo{qmd eof] . $=#) ah]b]lv ^=#) ah];Dd xfd|f]] ;lkª ug{] sfo{qmd ePsfn] ahf/lt/ uof}F . ;]ldgf/ xnaf6 Ps hgf d+uf]lnog;Fu #, $ hgfsf] b/n] km/skm/s 6f]nL agfO{ ahf/df uof}F . ahf/ k'u]/ ;a}eGbf klxn] d}n] ;fDojfb ;'? ePsf] a]nf ;fob /l;og ;xof]udf a|]8 / a6/sf nflu !(@! df agfPsf] State Department Store df uO{ bf];|f] tnfdf ! ;o 8n/ / ! ;o lrlgofF o'jfgaf6 d+uf]lnog 6'u|'v ;f6]F . TolQs}df a'nug d'/gsf] kmf]g cfof] .
d]/f] ;fyLn] le;fsf nflu s]xL d2t ug{ ;S5 ls eg]/ . clg k|f]= rf]o / k|munfO{ Tot} 5f]8]/ gf/f / d 6\ofS;L lnP/ st} uof}F, lsgeg] clkm; 6fod l;l4g] a]nf eO;s]sf] lyof] . To;}df klg z'qmaf/ ePsfn] bu'b{} leq k:of}F . ToxfF kfFrf}F tnfdf l/ef]No';g/L kf6L{sf] clkm; /x]5 . l/ef]No';g/L kf6L{ eg]sf] d+uf]lnofsf] ;Qf;Lg s§/ sDo'lg:6 kf6L{ /x]5 . ToxFfaf6 Ps hgf eb| dlxnfn] lrlgofF b"tfjf;sf] sG;'n/nfO{ kmf]g ul/g\ . w]/} s'/f eof] cfˆg} efiffdf af]n]sfn] d}n] s]xL klg a'lemgF . cGTodf ToxL pQ/ cfof] rf}aL; 3G6f le;f rflxFb}g, clg tkfO+{n] le;f lng'kb{}g . ltAat hfg] ePsfn] xfdL 8]df]qm];L, zflGtsf] s'/f ug{]x¿nfO{ ltAatlt/sf] le;f lbg ufx|f] dfG5f}F .
d+uf]lnog dlxnfn] elgg\ of] ;Dd]ngdf xfd|f] ;d]t ;dy{g / ;xof]u 5 . t}klg, le;fsf nflu s'g} cf}iflw sfd nfu]g . cGtdf lg/fz eP/ xfdL ;]ldgf/ xndf kmSof{}+ . To;kl5 xfdL /flqef]hsf nflu 6\ofS;Ldf uof}F . /fd|f] 7fpFdf /flqef]h eof] . gfrufg klg eof] . To;kl5 csf{] 7fpFdf uO{ /fltsf] b'O{ ah];Dd …sf/fas]Ú sf]l/og uLt ufpg] sfo{qmddf uof}F . ;a}n] uLt ufP . dnfO{ c+u|]hL sf]l/og / d+uf]lnog s'g} klg uLt gcfpg] ePsfn] ;'g]/ dfq d:t ePF . Tof] /flt b'O{ ah]kl5 dfq} sf]7fdf cfP/ ;'Tof}F .
#) tfl/v
k|ftM ^=#) ah] p7]F . g'xfOwf]O ubf{ s]xL ;do nfUof] . To;kl5 a|]skmf:6 vfof}F . a|]skmf:6 vfPkl5 d / gf/f Po/ rfOgfsf] clkm;df uof}F . ToxfF le;f / l6s6af/] ;f]Wof}F . cGTodf ;Gt'i6 eP/ 6\ofS;Ldf u]:6 xfp; kmSof{}+ / sf]l/og ;fyLx¿nfO{ labfO u/L sf]7fdf a;L cf/fd ub{} 8fo/L n]v]F . clxn] lbpF;f]sf] !@=#) alh;Sof] . ca sxfF hfg] s] ug{] ljrf/ ug{'k5{ . lbpF;f] 3'Dg] / ;fdfg lsGg] eg]/ 6\ofS;Ldf :6]6 l8kf6{d]G6 :6f]/lt/ uof}F . ToxfF d}n] Ps kmf]6f] lvr]F . Ps l5gkl5 xfdL ;fOa/ Sofkm]lt/ nfUof}F . ToxfF 8f= k|munfO{ e]6\of}F . d}n] klg a]qfnfO{ / cfˆgf] kl/jf/nfO{ b'O{j6f Od]n k7fPF . ca ;do latfpg ufx|} eO;Sof] . ef]ln / kl;{ klg d+uf]lnofdf a:g'k5{ tLg tfl/v dfq} d]/f] lkmtf{ hfg] l6s6 5 . Od]n u/]kl5 8fS6/n] sf]7fdf hfG5' eGof] . To;sf/0f 6\ofS;L r9]/ xfdL sf]7fdf kmSof{}, tLg 3G6f hlt cf/fd u/]kl5 d / gf/f, gf/fsf] 3/ hfg a;df r9\of}F . g]kfns} h:tf] ldgLa;af6 gf/fsf] 3/df k'u]F . ;fdfg af]s]/ p;sf] ˆnf6df k'uL k':ts k9\b} lrp/f vfFb} of] 8fo/L n]lv/x]5' . cfh sf]l/og, cd]l/sg ;fyL 3/ kms{]sfn] Gof;|f] nfu]sf] 5 t} klg ef]ln / kl;{sf] lbg otflt/ latfpg} k5{ .
$ h'nfO{
rLgsf] ofqf c;Dej eof] . ha h'nfO{ tLgsf lbg dnfO{ ;fdfg hfFr u/]kl5 ;fdfg aflx/ NofO{ dnfO{ rLgsf] af6f] hfgaf6 lkmtf{ k7fOof] . h'nfO{ rf/ tfl/vsf lbg eg] dnfO{ v';L nfUof] . aNn 3/ hfg kfOg] cfzfdf clxn] ;fdfg r]s u/fO{ 8\o'l6k|mL ;kdf a;]sf] 5' . cfh rf/ tfl/v laxfg lj:tf/} p7]F, lsgeg] cfh 3/ hfg] lbg xf] . cfh t hfg kfpF5' h:tf] 5 . sf]l/og Po/sf] E-Ticket lnPsfn] 9'Ss a;]sf] 5' . laxfg (=#) ah] lrp/f / bxL vfPkl5 cf/fd u/]/ !@ ah] dfq ahf/lt/ 3'Dg uof}F . a;df ahf/df uPkl5 ge]Da/df sf]l/ofdf e]6]sf b'O{ hgf k|fWofks ;fyLn] Ps xf]6ndf nGr vfg af]nfP . vfgf dL7f] lyof] /dfOnf] eof] . xfdL hDdf rf/ hgf lyof}F . vfgf vfPkl5 a;df 3/ uPF . a]n'sf (=#) ah] gfuL / d'uL dnfO{ k'¥ofpg Po/kf]6{ cfP /ftsf] !) ah] 6f9fsf] Po/kf]6{df k'¥ofPsfn] dnfO{ Psbd v';L nfUof] . Po/kf]6{df gfuLn] dnfO{ Ps af]tn r+u]h vfF ef]8\sf lsg]/ pkxf/ lbg'eof] . gfuL / d'uL b'O{ jif{cl3 x\jf/fªsf] bf];|f] ;Dd]ngdf sf]l/ofdf e]6]sf d+uf]lnog ;fyL x'g\ .
@% h'g
cfh laxfg p7]/ g'xfOwf]O u/L Psl5g df]lg{ª jfs u/]F . To;kl5 rf}sLbf/n] NofPsf] lrof / d}n] g]kfnaf6 NofPsf] vfgf vfPF . !)=#) ah] b"tfjf;df d]/f] l6s6af/] ;f]wk'5 ug{ nufPF . ;d:of 5}g /] eg]kl5 5f]/fnfO{ O{–d]n k7fPF . To;kl5 cfh PSn} b"tfjf;;Fu}sf] /f]8 kf/ u/]/ !@) gDa/sf] a;df ltgfgd]g :Sjfo/;Dd uPF . ToxfF kmf]la{8g -lgif]lwt ;x/sf] gfdn] k|Voft_ rLgsf /fhf dxf/fhfx¿n] !$÷!% ;o jif{;Dd zf;g rnfpg] a]nfsf] b/af/, k6f+lugL, au}Frf sf]8{of8{ cflb cg]sf}F lsl;dsf 3/ ePsf] P]ltxfl;s / ljzfn /fhdxn x]/]F . dfcf]T;]t'ªsf] kmf]6f] ePsf] ltgfgd]g u]6leq k;]kl5 kmf]lj{8g l;6L k|j]zsf] l6s6 ^) MRB o'jfgdf lsg]F . leq d PSn} ePsfn] o'/f]lkog, sf]l/og / cd]l/sg;Fu d]/f] kmf]6f] lvRg nufPF . ToxfF Psl5g VIP cfPsf 5g\ eg]/ ;]gfn] xfdLnfO{ aGbL h:t} agfof] . kl5 aflx/ lg:s]/ sl/a cfwf 3G6fhlt lxF8]/ km]l/ ltgfgd]g :Sjfo/lt/ cfO{ 3'Db} !!) gDa/sf] a;df /fhb"tfjf; lkmtf{ ePF .
d+uf]lnofdf @* tfl/v !! ah] b]lv !@ ah];Dd d]/f] sfo{kqsf] k|:t'lt / k|Zgf]Q/ ;];g eof] . k|Zgf]Q/ sfo{qmd sl/a Ps 3G6f yk eof] / /dfOnf] eof] . cd]l/sL k|f]km];/ k|mu / dnfO{ d+uf]lnog ;xefuLn] y'k|} k|Zg ;f]w] . sf]l/ofdf k|hftGq :yfkgf ug{ wfld{s g]tf, /fhgLlts g]tf / ljZj ljBfnosf k|fWofkssf] dxTjk"0f{ e"ldsf ePsf] lyof] /] . g]kfnsf] af/]df s'/f ubf{ nf]stGq ;kmn agfpg ;fDojfbL ljrf/wf/fsf /fhgLlts bnx¿n] ;d:of ug{ ;S5g\ ls eg]/ pgLx¿n] k|Zg u/]sf lyP .
@* h'g
d}n] x\jf/fªsf] ultljlwaf/] k|sfz kfb{} eg]F– ;fdfGo hgtfdf hfgsf/L u/fpg ;+ljwfgsf] dtna, ;+ljwfg;ef, gful/s clwsf/, dtbfgk4lt / k|lqmof cflb ljifodf ufpFufpFdf uP/ hfgsf/L u/fpg' d]/f] / g]kfnL Xjf/fªsf] dxTjk"0f{ e"ldsf x'g ;S5 . w]/} d'n'sn] d2t u/] tfklg g]kfnL cfkm}n] nf]stflGqs k4ltsf nflu t}of/ geP;Dd b]zdf nf]stGq, zflGt / k|ult x'g ;Sb}g . xfd|f] d'n'sdf klg csf{] b]zsf af/]df hfg]sf] k|f1 x'g'k5{ . clg, dfq xfdL c¿sf] ;d:of a'em]/ d2t ug{ ;S5f}F . cfufdL hf8f]df d -of]l;g rf]o_ g]kfn hfg]5' / g]kfnsf] efjgfdf ;fy lbg] sf]l;; ug{]5' eg]/ sf]l/og k|f]km];/n] eg] .
;Qfdf a;]sfx¿ c¿nfO{ ;Qfdf cfPsf] x]g{ rfxFb}gg\ . To;}n] cd]l/sL /fhgLlt klg k};fjfnfsf] s7k'tnL -v]nf}gf_ ePsf] 5 eGg] s'/f klg u/] cd]l/sL k|f]km];/ k|mun] .
d]/f] k]k/sf] k|:t'tLs/0fkl5 nGr vfg uof}F . nGr vfPkl5 Xjf/fªsf] ljleGg b]zdf ul/g] sfo{qmdaf/] x/]s ;b:on] cf–cfˆgf] /fo ;'gfP/ Ps xKtfel/ d+uf]lnofsf] a;fO / ;Dd]ngsf] d"Nof+sg ul/of] . To;kl5 k|f]km];/x¿sf] n sn]hsf /]S6/, 8]k'6L / ljb]z ;DaGw s]Gb|sf k|d'v;Fu cfk;L ;DaGwaf/] lj:t[t 5nkmn / ljrf/ljdz{ u¥of}F . cGTodf ;xefuLx¿af6 %÷% ldg]6sf] ;'emfj;lxt cfhsf] sfo{qmd k"/f eof] . ;fFem ^ ah]b]lv &=#) ah];Dd d+uf]lnog ;f+:s[lts sfo{qmd cjnf]sg u¥of}F  To;kl5 ;d"x kmf]6f] lnof}F / /fltef]h vfg uof}F . d+uf]lnog /]:6'/]G6df v;L / e]8fsf] df;' / ;'k vfO{ (–#) ah] sf]7fdf kms{]/ 8fo/L n]Vb} 5' . d+uf]lnofdf ( ah]b]lv ^ ah];Dd clkm; nfU5 /] . !) ah] dfq cFWof/f] x'G5 . laxfg $=#) ah] pHofnf] eO;S5 . laxfg % ah]b]lv /flt !) ah];Dd 3fd x'G5 .
;g\ !@@) df r+u]h vfFn] cfˆgf] /fhwfgL xx{/L eGg] 7fpFdf agfpg nufP 5g\ . To;sf] s]xL jif{kl5 cfˆgf] /fhwfgL a]Olhªdf agfP 5g\ / !)) jif{eGbf a9L rLg, sf]l/of;lxt y'k|} klZrdL /fi6« klg d+uf]lnofsf] k|efj If]qsf] ¿kdf ljzfn ;fd|fHosf] efu ePsf] Oltxf; /x]5 . To; tfsf s'ano vfFsf] ;fd|fHo lj:tf/ ePsf] /x]5 .
b'O{ h'gsf] lbg laxfg 3/ glhs} :j]6/x¿ lsGg] sfd u/]F . s'jnovfF, aRof vfF, r+u]h vff h:tf kfFr hgf vfFsf] ljz]if of]ubfg /x]5 uf}/jdo d+uf]lnog Oltxf; lgdf{0fdf d+uf]lnofdf e]8fsf] pg eGbf h+unL pF6sf] pg lgs} dx+uf] / /fd|f] dflgbf] /x]5 . To;}n] /Ëg/]sf] k|fs[lts /+us} s]dn pnsf b'O{j6f :j]6/ lsg] . Ps xfkm cfkm\g} nflu / Ps km"n :j]6/ >LdtLsf] nflu dlGb/ x]/]/ vfgf vfPkl5 State university of Education df uP/ pNhL h/un / Tof] ljZj ljBfnosf] /]S6/;Fu d+uf]lnofsf] lzIffk4lt, k|fWofks, ljBfyL{ cg'kft,  z'Ns cflbaf/] ;f]wk'5 u/L hfgsf/L cfbfgk|bfg u¥of}F . cWoogkl5sf], /f]huf/L cflbaf/] klg s'/f u/]F . To;kl5 rf/tf/] pnfgaf6/ xf]6ndf lao/ / r+u]h vfF ef]8\sf vfof}F . a]n'sf w'dwfd u/]/ kmnkm"n lsg]/ xfdL 3/ kmSof+{} . cfh tLg h'nfO{ d+unaf/ xf] . To;}n] cfh d]/f] lgGb|f $ ah] g} v'Nof] . cfh d]/f] 3/lt/ kms{g] lbg xf] . ( ah];Dd d Po/kf]6{lt/ lx+8\5' xf]nf .




dª\uf]lnofdf dlxnf
d+uf]lnofdf dlxnf ;zQmLs/0f M– ­r+u]h vfFsf] d'n'sdf dlxnf lzIff / ;fdflhs sfo{df ;xeflutf pT;fxhgs kfOof] . x'g t xfd|f] t];|f] zflGtk|jfx Xjf/fªsf] cfof]hgf ug{] k|d'v cfof]hs g} dlxnf lyP . pgsf] k]|dL pgLeGbf ;f]emf] t/ d]xgtL /x]5g\ . lhDd]jf/LnfO{ av'aL k"/f ug{ ;Sg] Ifdtf ePsf Ps hf]8Lsf] ;lqmotfn] ;Dd]ng ;DkGg ug{ ;Dej eP5 .
d+uf]lnofsf] n sn]hsL /]S6/;Fu s'/fsfgL x'Fbf s] yfxf kfof}F eg] pgsf >Ldfg\ ToxfFsf] ;+;b\sf ;efd'v /x]5g\ . d+uf]lnog g];gn o'lgel;{6Ldf e]63f6 ubf{ / d+uf]lnog s[lif ljZjljBfnodf hfFbf k'?if kbflwsf/L / dlxnf k|fWofks Pj+ kbflwsf/Ldf p:t}p:t} ;xeflutf b]lvof] . ;Dd]ngdf ;xefuL x'gcfPsf d+uf]lnog ;xefuL klg clwstd dlxnf g} lyP .
clg, dnfO{ d+uf]lnofsf] dlxnfsf] cj:yf s] /x]5 eg]/ hfGg dgnfUof] / ;f]lwxfn]F– d+uf]lnofdf dlxnfsf] cj:yf s] 5 eg]/ . ;fob !), !% xhf/sf] ;+Vofdf /x]sf] d+uf]lnog ;]gfdf dlxnfsf] pkl:ylt / ;+Vof sd 5, ;+;b\df hDdf 5 hgf ;f+;b\ dlxnf 5g\ . hDdf &^ hgf d+uf]lnofsf] ;+f;b\ x'G5g\ .
d+uf]lnofdf a'9];sfndf ;/sf/n] k]G;g lbg] /x]5 . x/]s gful/snfO{ lbg] Tof] k]G;gdf ln+ucg';f/ geP/ slt aRrf hGdfPsf]df ;d]t km/s kg{] /x]5 .
nf]Ug] dfG5]n] ^) jif{ k'u]kl5 dfq k]G;g kfpF5 eg] dlxnfnfO{ k]G;gsf] pd]/ %% jif{ / $ aRrf hGd lbPsL cfdfsf] k]G;gsf] pd]/ %) jif{ sfod ul/Psf]n] klg d+uf]lnofdf dlxnf ;zQmLs/0fnfO{ Wofg lbPsf] b]lvG5 .
d+uf]lnofdf e"ld w]/} hg;+Vof yf]/} 5 . g]kfneGbf b;f}F u'0ff 7"nf] /x]sf] d'n'sdf hDdf @& nfv hg;+Vof 5 . To;df klg cfwf hg;+Vof /fhwfgL ;x/ pnfgaf6/d} ;d]l6Psf] 5 . ljzfn e"efusf] sf/0f ljZjel/sf sl/a @)$ /fi6«sf] t'ngfdf x]bf{ d+uf]lnof ;aeGbf sd hg3gTj ePsf] d'n'sdf k5{ . d+uf]lnofdf k|lt:Sjfo/dfon kfFr hgf dflg; a;f]af; u5{g\ . To;}n] xf]nf ljZjsf] ;jf{lws hg;+Vof ePsf] d'n's rLgdf b'O{ aRrf kfpFbf tna ;'ljwf ;/sf/n] 36fpF5 eg] d+uf]lnofdf Ps dlxnfn] w]/} aRrf hGdfPdf /fli6«o ;DDffg k'/:sf/ kfpg] /x]5 . * aRrf hGdfpg]nfO{ /fli6«o d]8n;lxt k'/:sf/sf] Joj:yf /x]5 .
d+uf]lnofsf] ;/sfn] ;fob hg;+Vof a9fpg k|f]T;fxg ug]{ p2]Zon] xf]nf ljjfx ug{]nfO{ j}jflxs vr{, aRrf kfpFbf !,)),))) Ps nfv 6'u'|v d+uf]lnog d'b|f kfOg] s'/f State Universityof Education sL k|fWofks pNhLn] elgg\ . tLg aRrf kfPsfn] d k|ltdlxgf ;/sf/af6 ())) 6'u|'v eQf kfpF5' pgn] ylkg\ . o;/L x]bf{ ;fob ljZjel/d} xf] cyjf Pl;ofdf t kSs} klg of] hg;+Vof j[l4 k'/:sf/ d+uf]lnog ljz]iftf g} nfUof] dnfO{ h] eP klg ;dfhsf] ;a} If]qdf dlxnfsf] pkl:ylt, ;+Vof / ;xeflutf Pj+ g]t[TjbfoL e"ldsf sf/0fn] klg d+uf]lnofdf dlxnf ;zQmLs/0f k|of;nfO{ ;sf/fTds / gsf/fTds b'j} b[li6n] x]g{ ;lsG5 .


rLgsf] ;ª\u|xfno b/af/
of] ;+u|xfno P]ltxfl;s / snfTds¿kdf ;a}eGbf /fd|/L a'‰g ;lsg] lrlgofF ;+u|xfnodWo] Ps xf] . of] ;+u|xfnosf] :yfkgf lrlgofF ;d|f6\x¿sf] ljutsf] b/af/df ePsf] lyof] . o;nfO{ csf{] zAbdf kmf]la{8g l;6L klg elgG5 . of] b/af/ b'O{ j+z ldª xf] -!#^*–!^$$) / lsª -!^$$–!(!!_ x¿sf] ;+:sf/ / cyfx ;DklQsf] s]Gb| jf d'6'sf ¿kdf /x]sf] lyof] . kmf]lj{8g l;6L eg]sf] g]kfnLdf eGbf ;j{;fwf/0f hgtfnfO{ k|j]z ug{ gkfOg] x'gfn] lgif]lwt ;x/ elgPsf] xf] .
lrlgofF afbzfxsf] b/af/sf] jf:tljs lgdf{0f ;g\ !$@) df k"0f{ ePsf] lyof] . o;sf] If]qkmn !) nfv ju{ ld6/ 5, hxfF b/af/x¿sf] If]qkmn dfq} ! nfv &) xhf/ ju{ld6/ If]q cf]u6]sf] 5 .
o;sf] lgdf{0fsf] ljz]iftfdf leqL / aflx/L b/af/sf rf]s, k6f+lugL, lsNnf cflbdf ljeQm u/]sf] kfOG5 . oL rf]sx¿ pQ/–blIf0f df]x8fdf km}lnPsf 5g\ . aflx/L rf]sdf clGtd d]nldnfk jf Gofo lg¿k0f ug{] a}7s sIf lyof] . aflx/L rf]sdf ;'gjfO{ ug{], d]nldnfk, dWo:ytf u/fOg] / clGtd lg0f{o ;'gfOg];d]t ul/GYof] .
o;sf cun aundf ;]gfklt / ljåfg\x¿sf] ;Nnfx / ;Ddlt lnOGYof] . oxL g} d'Vo ;df/f]x:yn lyof] . oxL b/af/sf] leqL rf]saf6 :ju{ h:t} au}Frf -/fhf dxf/fhfx¿n] k"hf ug{] dlGb/;lxtsf] ;'Gb/ kxf8Ldf cjl:yt zfxL au}Frf_ k'lug] dfu{ 5 . b/af/sf] jl/kl/ k"j{– klZrd km}lnPsf Ps bh{geGbf a9L ;'/Iff lsNnfx¿ /x]sf 5g\ . tL lsNnfdf ;/sf/L ;'/Iff sdL{ rf}aL;} 3G6f kx/]bf/sf] ¿kdf a;f]af; u5{g\ . oxL g} ;d|f6\n] dxTjk"0f{ ;df/f]xx¿ ;DkGg ug{] uy{] . leqL b/af/ b'O{j6f /fh3/fgfsf] ;+:sf/, ;+:s[lt / cyfx ;DklQsf] e08f/sf] ¿kdf /x]sf] lyof] .
leqL b/af/df ;d|f6\, ;fd|f1L, lelqgLx¿sf] cfjf; dfq geO{ oxfF k|zf;lgs sfo{x¿sf nflu 7fpF klg x'GYof] . cem yk k"j{kl§sf] b/af/sf] efu a'9];sfnsf] nflu zflGt;Fu hLjg latfpg] :ynsf] ¿kdf -6\ofªlSjn n+ule6L_ cjsf; k|fKt ;d|f6\sf lgldQ agfOPsf] lyof] . klZrdkl§sf] b/af/sf] efu ljwjf ;fd|f1Lsf lglDt tof/ kfl/Psf] lyof] . …kmf]la{8g l;l6Ú cfhsf] ;a}eGbf 7"nf] lrlgofF ;d|f6\sf] b/af/ xf] . t[tLo ldª ;d|f6\ …em' 8LÚ b]lv clGtd ;d|f6\ …km'O{Ú ;Dd, hDdf @$ ;d|f6\n] of] b/af/df /x]/ zf;g u/] . pgLx¿n] $(! jif{;Dd oxL b/af/af6 /fHo u/] . ;g\ !(!! df u0ftflGqs qmflGtsf] sf/0f /fhj+zsf] ktg x'gk'Uof] . b/af/sf] plrt ;+/If0f u/]afkt u2LRo"t ePkl5 klg km'O{ ;d|f6\nfO{ s]xL jif{ To;} b/af/df a:g lbOof] . ;g\ !(!$ df b/af/sf] aflx/L efudf k|frLg j:t'sf] /fli6«o ;+u|xfno v8f u/L ;j{;fwf/0fsf nflu cjnf]sg v'nf ul/Psf] lyof] . ;g\ !(@$ df ;]gfsf sdfG8/ …km]gf o'lhofªÚ åf/f ul/Psf] ;Qf kn6df …Ko'OÚ nfO{ …kmf]la{8g l;6LÚ af6 lgisfl;t ul/Psf] lyof] . ;g\ !(@% cS6f]a/ !) df cfP/ dfq} leqL b/af/df ;+u|xfno b/af/ :yfkgf ul/Psf] lyof] . ;g\ !($* df k|frLg j:t'sf] /fli6«o ;+u|xfno /  b/af/nfO{ ;+u|xfnodf uflePsf] lyof] . ;g\ !($( df hg u0ftflGqs rLgsf] :yfkgfkl5 g} a[xt\ ;+/If0f kl/of]hgf ;'? eof] . ;g\ !(^! Dff /fHo ;efn] …kmf]la{8g l;6LÚ nfO{ rLgsf] clt ;+/lIft :df/ssf ¿kdf 3f]if0ff u¥of] . ;g\ !(*& df o;nfO{ o'g]:sf] ljZj ;Dkbf ;"rLdf ;"rLs[t ul/of] .
;+u|xfno b/af/df !% nfveGbf a9L j:t'x¿ ;+slnt 5g\ . ;+u|xfno Uofn/Ldf df}lns b/af/sf] P]ltxfl;s sf]7fx¿sf ;fy} yk df6f]sf efF8fs'F8fx¿ lrqsnfx¿ x:tlnlvt u|Gyx¿, tfdfsf u/xgfx¿ ;';lHht u/L /flvPsf 5g\ . oxfF xl/tdl0fx¿ k|bz{gLdf /flvPsf 5g\ . oL Uofn/Lx¿Dff c:yfoL k|bz{gx¿df dfq} ljz]ifu/L ljifout k|bz{gx¿ ul/G5g\ .


dª\uf]lnof e|d0f, @))&
;/n] of] zLif{s x]l/lbg'xf]nf bf]xf]l/Psf] 5 zLif{s dfq h:tf] nfUof]
 
h'g @!, @))& sf lbg x\jf/fªsf] t];|f] cGt/f{li6«o ;Dd]ngdf efu lng d+uf]lnosf] /fhwfgL pnfgaf6/ hfg] p2]Zon] sf7df8f}+af6 k|:yfg u/]F . k|ftM ( ah] g} g'afOw'jfO bfneft vfP/ lqe'jg cGt/f{li6«o ljdfg:yntkm{ k|:yfg ug{ x]dn] 6\ofS;L lnP/ cfof] . clg, xfdL b'O{ afa'5f]/f Ps}l5gdf ljdfg:yn k'Uof}F . ljdfg:yn k'u]kl5 ;fdfg hfFr u/fO{ !!#) ?lkofF Pokf]6{ 6\ofS; lt/L d k|:yfg sIflt/ nfu]F . x]d Tolt a]nf;Dd aflx/ kv]{/ al;/x]sf] lyof] . d}n] leqaf6 O;f/f u/]kl5 x]d 3/lt/ kmSof{] . ;'6s]; !@ lsnf] tf}n ePsfn] xft] nu]hsf] ¿kdf k7fpg dfg]g . clg, nu]hsf] ¿kdf k7fPF . ;fgf] emf]nf dfq cfk"m;Fu /fv]F .
ca d]/f] af6f]sf] xjfO{ofqf ;'? eof] . Po/ rfOgfsf] ljdfgaf6 sf7df8f}+ Nxf;f, 5]Gb';Dd Pp6f ljdfgdf hfg' kg]{ lyof] . d;Fu yk b'O{ hgf ;fyL hfg] sfo{qmd lyof] . sdn lji6n] clGtddf uP/ le;f lnO;s]kl5 cfk\mgf] ofqf /2 u/] . g/]Gb| u'?ª a+nf]/ hfg] sfd k/]sfn] d+uf]lnof hfg gkfpg] eP . To;}n] g]kfnaf6 Ps dfq ;xefuLsf] ¿kdf d dfq hfg] ePF . aNntNn b/af/sf] pQ/kl§ /x]sf] Po/ rfOgfsf] clkm;af6 @) tfl/vsf lbg l6s6 vl/b u/]kl5 dfq PSn} eP klg hfg] lgwf] ubf{ d;Fu k};f klg sdL lyof] . xjfO{ l6s6 vl/b ul/;s]kl5 d}n] afFsL k};f klg hf]8\g'k¥of] .
sf7df8f}+af6 p8fg u/]kl5 @)÷@% ldg]6;Dd 8Ddk/]sf] afbnn] 9fs]sf] jiff{ Ct'sf] g]kfnL cfsfz b]lvGYof] eg] ;fob uf}/L z+s/ lxdfnaf6 pQ/lt/ kf/ u/]kl5, phf8, lg/; ltAat dfq b]lvg yfNof] . obfsbf kf]v/L, tfn / cUnf 8fF8f / st}st} dfq ;fgf gbLh:tf 7fpFx¿ b]lvGy] . lxdfnsf] Zj]tkgf blIf0fflt/ xl/ofnL / pQ/lt/ ;'Vvf d?e"ld dfu{ x'Fb} ;jf 3G6fdf xfd|f] xjfO{hxfh s]xL nx/] kLknaf6 xl/of] kfl/Psf] ;'Svf ltAatsf] cTofw'lgs xjfO{ u|fpG8 Nxf;f ljdfg:yndf cjt/0f u¥of] . Nxf;f hfg] dfG5] cf]ln{P, xfdLnfO{ klg Ps 3G6f 6«flGh6lt/ k7fO{ ;fob xjfO{hxfhleq ;/ ;kmfO eof] . dnfO{ 6f9}af6 eP klg kf]6fnf b/af/ x]g]{ OR5f lyof] . t/, Tof] ;Dej ePg . lsgeg], kf]6fnf b/af/ Po/kf]6{af6 lgs} 6f9f csf]{ pkTosfdf /x]5 . ef]6]sf ;fgf a:tL sRrL ;8s, ;'Svf 7fpF emG8} g]kfnsf] d':tfªh:t} b]lvg] ltAatsf] ljsf; lgs} r'gf}tLk"0f{ h:tf] nfUof] . t}klg, ;fEojfbL rLgn] ljZjnfO{ b]vfpg eP klg ltAatnfO{ cfkm\gf] lgoGq0fdf /fVg ;lhnf] xf]; eg]/ eP klg ljZjs} ;jf{lws cUnf] 7fpFaf6 /]n lgdf{0f u/L dxFuf] /]ndfu{n] a]OlhªnfO{ hf]8]sf] rflxF /dfOnf] nfUof] . sltko 7fpFdf t cUnf lkn/n] kxf8x¿nfO{ hf]8]/ 6fs'/f kmf]8]/ Un]l;o/nfO{ Kjfnkf/]/ e'OF;Dd lkn/ k'¥ofO{ agfPsf] /]ndfu{sf] j0f{g ;'Gbf klg dnfO{ v';L g} nfUof] . s'g} lbg a]Olhªb]lv Nxf;f;Dd /]ndfu{df hfg] ljrf/ d]/f] dgdf knfof] .
Ps 3G6fkl5 Nxf;faf6 p8]sf] ljdfg km]l/ To:t} phf8 ;''Svf / obfsbf r'r'/f]df lxpF ePsf] 7fpF / st}st} clncln xl/of] ePsf] 7fpFaf6 ;f9] @ of # 3G6f nufP/ rLgsf] blIf0f k"j{lt/sf] 5]Gb' eGg] ;x/df k'Uof}F . 5]Gb' k'u]kl5 cGt/f{li6«o ljdfg:ynaf6 cfGtl/s ljdfg:yndf hfg'kYof]{ . ToxfF pGr'n] cfˆgf] >Ldfg\ sdn nD;fnnfO{ k7fPsf] ;g\ lqmd / s]z sfnf] ug]{ uflgo/sf l;l;n] dnfO{ lgs} b'Mv lbof] . of] nfu'kbfy{ xf] ls jf s] xf] eg]/ xf]nf Ps 3G6f hlt dnfO{ eG;f/df /f]s]/ s]/sf/ u¥of] . d}n] egF]– Tof] ;g\ lqmd xf], To;n] klg ePg . l;n vf]Nof], $÷% hgfsf] l6dn] rkl:6sn] Tof] lqmd s'g} hfFr ug]{ d]l;gdf /fVof] . d}n] xftdf nufP/ cg'xf/df nufO{ b]vfPF . t}klg, dfGb} dfg]gg\ . d}n] eg]– ltd|} b]zdf sfd u/]sf] dfG5]sf] xf] . kmf]g u/]/ ;f]w . t}klg, dfg]g . cGTodf /ftf] kf;kf]6{ b]vfPF, To;kl5 rfOlgh efiffdf s]s] s'/f u¥of] . To;kl5 aNn dnfO{ 5f]8\of] . Tolt dfq xf]Og, d}n] cfkm\gf nflu nu]sf] l;tf]knflbr"0f{ klg lrlgofF si6d clkm;/sf] 6fpsf] b'vfO eof] . d}n] ;f]sf] l;n vf]n]/ vfP/ b]vfPkl5 aNn aflx/ hfg kfPF . dnfO{ a]Olhª hfg] xjfO{hxfh 5'6\g] 8/ eO;s]sf] lyof] . d'l:snn] cfGtl/s ljdfg:yn k'u]F . k|fljlws sf/0fn] xfd|f] p8fg /2 eP5 . Ps 3G6fkl5 csf]{ ljdfgdf k7fpg] lgwf] u/]5g\ . l9nf ePsfn] dnfO{ ;d:of ePg\, 5]Gb'b]lv a]Olhª;Dd sl/a #÷$ 3G6fsf] ofqf eof] . /fltsf] a]nf ePsfn] aflx/ s]xL klg b]lvPg . aNn /flt ! ah] xfdL rLgsf] /fhwfgL a]Olhªsf] cfGtl/s xjfO{ c8\8df cjt/0f u¥of}F . af6f]df @ hgf cGo g]kfnL;Fu e]63f6 eof] . Ps hgf 8f= a'nGb yfkf, csf]{ Ps jL/ c:ktfnsL jl/i7 g;{ x'g'x'GYof] . pgLx¿ :jf:Yo;DaGwL tflndsf nflu a]Olhª hfFb} lyP . af6f]df pgLx¿;Fu lrghfg, ukmufkm ePsfn] dnfO{ Po/kf]6{b]lv ahf/;Dd pxfFx¿nfO{ lng cfPsf xf]6nsf sd{rf/L;Fu} d klg ;f]xL xf]6ndf k'u]F . ToxfF xf]6ndf a:g] 7fpF /x]g5 . dnfO{ lsg ;Fu} NofPsf] eg]/ Dofg]h/ lrlgofF efiffdf l/;fof] . tL dlxnfn] dnfO{ lnˆ6 glbPsf] eP, dnfO{ 7"n} ;d:of kYof]{ . h] eP klg cflv/df Tof] xf]6nsf] d]g]h/n] d]/f] @) 8n/ ;f6]/ !^) o'jfg MRD lbof] . d}n] g]kfnL b"tfjf;sf] 7]ufgf b]vfPkl5 lrlgofF efiffdf n]v]/ 6ofS;L 8«fOe/nfO{ lbof] . clg, t sl/a @ ah] 6\ofS;L 8«fOj/n] klg ;fgnL y'g eGg] 7fpFdf /x]sf] g]kfnL b"tfjf;aflx/ ;8sdf k'¥ofOlbof] . @) o'jfg 6\ofS;L ef8f nfUof] . ;f}efUoj; Tof] ;:tf] g} k¥of] . olb, d Po/kf]6{af6 6\ofS;Ld} cfPsf] eP gfO6 6\ofS;L @)) o'jfgeGbf a9L g} nfUYof] xf]nf . g]kfnL b"tfjf; k'u]kl5 aflx/ a;]sf] lrlgofF ;]gfsf] ;'/Iffy{ vl6Psf] hjfg;Fu s'/f ug]{ sf]l;; u/]F . t/, p;nfO{ c+u|]hL af]Ng cfpFb}g /x]5 . p;n] dnfO{ ID b]vf eGof] . d}n] kf;kf]6{ b]vfpFbf dfGb} dfg]g . clg, d}n] SoflG;n ul/;]s]sf] /ftf] kf;kf]6{ klg af]s]/ uPsf] lyPF, Tof] b]vfPkl5 p;n] dnfO{ leq k:g cg'dlt lbof] . ;fob s]s] eGof] t]/f] b"tfjf; xf] hf eg]h:tf] nfUof] . leqkl§ hfFbf sf]xL klg b]lvg . kfn] ;'lt;s]sf] /x]5 . To;kl5 b"tfjf;sf] clkm;lt/sf] leq hfg] u]6sf] k|j]z dfu{df /x]sf] v'§fk'5\g] 8f]/Dof6df a;]F . dnfO{ 7"n7"nf dR58n] 6f]s] . km]l/ Pskl5 aflx/lt/ uP/ jl/kl/ 3'd]F . /ft sf6]kl5 laxfg s]xL aGbf]a:t eOxfN5 xf]nf eGg] d]/f] ljrf/ lyof] . km]l/ lgGb|f b]jLn] 5f]l8gg\ lsgeg] d nfdf] ofqfaf6 cfPsf] lyPF . clg, km]l/ %=#) ah]lt/ ;'6s];nfO{ l;/fgL u/L af6'nf] eP/ vf8Lsf] s'tf{ cf]9]/ ;'Tg k'u]5' . dnfO{ g]kfnsf] /fhb"t eP/ hfg] OR5f 5 . To;sf nflu ljut s]xL jif{b]lv jftf{;d]t rln/x]sf] 5 . rLgsf] g]kfnL b"tfjf;df @! tfl/vsf] /ft aflx/sf] kmf]xf]/ Kjfn k/]sf 8f]/Dof6df latfpg' kbf{ d}n] ;DemF]– lgo'ltm ePsf] eP d /fhb"t eO;]sf] x'Gy]F t/, clxn] PDAof;8/ 8f]/Dof6df ;'lt/x]5 . laxfg eP 5 rf}sLbf/ p7]/ cfP5 . clg, p;n] dnfO{ O;f/f u/]/ u]:6xfp; b]vfof] / Po/ slG8;g vf]lnlbof] . kfx'gf sf]7fdf d ;'Tg k'u]F . o;/L d]/f] d+uf]lnofsf nflu ul/g] ofqf rLgsf] /fhwfgL a]Olhªsf nfdv'§];Fu ldqtf ub{} ;'? eof] .




dª\uf]lnofb]lv sf]l/of;Dd
d+uf]lnof ljZjsf :jtGq /fi6«x¿df la|l6; ;fd|fHo lj:tf/ x'g'cl3 ;Dd ;aeGbf 7"nf] ;fd|fHo lj:tf/ u/]sf] /fHo lyof] . r+u]h vfFn] ;g\ !@!% df cfkm\gf] /fhwfgL xx{/L d+uf]lnofaf6 rLgsf] a]Olhªdf ;fbf{;Dd d+uf]lnofsf] cfsf/ j[l4 eO;s]sf] lyof] . Ps hgf la|l6; cg';Gwftfsf cg';f/ a]nfotn] …jf/ :6fl6lhÚ r+u]h vfFsf] o'4 z}nLaf6 l;s]sf] lyof] . xfnsf] O/fssf] aubfb;Dd k'u]sf] d+uf]lnofsf] ;}Go zlQm ck|ltd -clåtLo_ lyof] .
ToxL d+uf]lnofsf] xfnsf] cfsf/ g]kfnsf] cfsf/eGbf bz u'0ffn] 7"nf] 5 . hg;+Vof eg] bz u'0ff sd 5 . ToxfFsf] hg;+Vof hDdf #! nfv 5 . d+uf]lnofdf cem} rf}jfnL; k|ltzt hg;+Vof PSsfO;f}F ztfAbLdf klg g]kfnsf /fp6] h:t} 3'dGt] gf]d]l8s hLjg latfpF5g\ . pgLx¿ r/g ePsf] 7fpFdf b'O{b]lv $ dlxgf;Ddsf nflu cfˆgf kfNt' hgfj/ 3f]8f, pFm6, e]8f, ufO{j:t', lnP/ hfG5g\ . km/s Tolt xf], pgLx¿sf] kSsL 3/ geP klg sltkosf cfˆgf 6f]o6f, k|f8f] x'G5g\ . k|f8f]df kfnsf] 3/ 6'qmf6'qmf u/L /fv]/ csf]{ pkTosfdf n}hfG5g\ . ;fx|} vfOnfUbf uf]/f, df]6f3f6f, z/L/n] x[i6k'i6 b]lvG5g\ . ;fob pmF6sf] b"w / 3f]8fsf] df;' vfg ?rfpg] ePsfn] pgLx¿ To;af6 a9L kf}li6s tTj kfpF5g\ xf]nf .
k]6«f]n, Uof;, vgLh, h+unL hgfj/, jg, ljzfn e"efu / /0fgLlts cjl:ylt rLg / ?;sf] aLrdf ePsfn] d+uf]lnofdf g]kfndf eGbf a9L /fhb"tfjf; 5g\ . ;g\ !(@! df g} sDo'lg:6 zf;g :yfkgf ePkl5 a|]8 PG8 a6/sf nflu ;f]leot o'lgogsf] ;xof]udf lgld{t …:6]6 l8kf6{d]G6 :6f]/Ú /fhwfgL ;x/ pnfgaf6/sf] sl/a dWoefudf cem} oyfjt\ 5 . ;g\ !(@! b]lv !(() ;Dd ;f]leot ;+3sf] lgoGq0fh:t} k|efjdf /x]sf] sDo'lg:6 Joj:yf ePsf] d+uf]lnofdf xfn rLgsf] k|efj a9L] b]lvG5 . To;}n] ToxfFsf] zf;gdf !(() kl5 l/ef]lnp:g/L sDo'lg:6 kf6L{ zlQmdf /x]sf] 5 h+unL pmF6, ljzfn uf]eL d?e"ld, ;a}eGbf nfdf] 3f]8r8Lsf] ofqf d+uf]lnofsf ljz]iftf x'g\ . ljsf;] ;fem]bf/sf] ¿kdf blIf0f sf]l/of, hfkfg / rLg k|d'v ;xfof]uL d'n's x'g\ . ToxL d'n'ssf] e|d0f ug{ hfFbf ef]u]sf] ef]ufO{ pNn]vgLo 5g\ .
d;Fu k};f lyPg, sxfF a:g] < s] vfg], s;/L kms{g] ;a} ;d:ofs} ¿kdf lyP . t}klg, cfkt\ kbf{ x/]; vfg'x'Gg ;'ema'emn] sfd ug{'k5{ . d cfkm\gf] ;fdfg lkmtf{ a'em]/ Po/kf]6{aflx/ k'u]F . 6\ofS;Ldf ;fdfg /fv]F . 6\ofS;L af6f]lt/ nfu]kl5 Ps hgf d+uf]lnog ;fyLsf] d+uf]lnog efiffdf n]lvPsf] lelhl6ª sf8{ b]vfPF / ToxLF k'¥ofO lbg eg]F . To; a]nf d]/f] uf]hLdf 6\ofS;L ef8f ltg{] k};f klg lyPg . olb, d+uf]lnog ldq gf/f 3/df ge]l6Psf] eP d 6\ofS;Lsf] ef8f s;/L lty{+] < gf/fsf] 3/df k'u]kl5 9f]sfsf] 3G6L ahfPF pxfF aflx/ cfpg'eof] . 5Ss k/]/ s] ef]Ú lsg g]kfn hfg'ePg eg]/ ;f]Wg'eof] . d}n] ;a} j[QfGt atfPF / 6\ofS;L ef8fsf] k};f dfu]/ lt/]F . 3/df ;fdfg /fv]kl5 ;a} ;Defjgfaf/] ;f]rljrf/ u¥of}F / c¿ ;fyLnfO{ klg of] oyfy{ hfgsf/L 6]lnkmf]gaf6 u/fof}F . To;kl5 :6]6 o'lgel;{l6 ckm Ph's];gsf l8gn] Tof] a]n'sfsf] l8g/ cfof]hgf ug'{eof] . l8g/ vfg'cl3 lrlgofF b"tfjf; Po/ rfOgf clkm;df ;f]wk'5 u¥of}F . s]xL ;Lk gnfu]kl5 k};fsf] hf]xf] u/L sf]l/og Po/sf] l6s6 sf6\of}F .
sNkgf ug'{;\ tkfO{+ rLgsf] af6f] eP/ pnfgaf6/–a]Olhª, 5Gb'–Nxf;f xF'b} sf7df8f+}sf] p8fgsf nflu /jfgf x'g'eof] . d+uf]lnofsf] /fhwfgL pnfgaf6/df /x]sf] r+u]h vfF cGt/f{li6«o xjfO{ c8\8f k'Ug'eof] . 6\ofS;LnfO{ @) 8n/ hlt nfUg] b"/Ldf tkfO{+sf d+uf]lnog ;fyLn] ;Fu} cfP/ k'¥ofOlbP . Po/kf]6{df ;fdfg hfFr eof] . ;fdfg leq uO;Sof] clg r]s hfFr ug]{ a]nfdf tkfO{+nfO{ lagf sf/0f cWofudg kf/ ug{ jl~rt ul/of] . clg, Tolta]/;Dd cfk"m;Fu ePsf] 8n/n] d+uf]lnog pkxf/ s/d'Qm k;ndf lsg]/ afFsL ar]sf] 6'u|'v -d+uf]lnog s/]G;L_ / 8n/ l;WofO{ 3/ hfg] lbgsf] k|tLIffdf a;]sf] a]nf l8kf]6 u/]kl5 d]/f] xf];\ xjf; p8\of] . aLrdf ljzfn rLgn] 5]s]sf] x'Fbf a'4Tjsf] ;DaGw eP klg d+uf]lnof / g]kfn Tolt glhs 5}gg\ . cfk;L ;DaGw, Jojxf/, e|d0fsf] cfbfgk|bfgsf b[li6n] . xjfO{dfu{afx]s csf]{ dfu{ eP klg ;Dej 5}g, ltAatafx]s cfpg .
lrlgofF clwsf/Lsf] lgb]{zgdf dnfO{ p8fg eg{ jl~rt u/fof] /] . dnfO{ cf}lw b'Mv / kL8f eof] . ;f]wk'5 ubf{ :ki6 pQ/ cfPg . olt dfq eGof] 8]df]qm];L, dfgjclwsf/ / zflGtsf] s'/f ug]{ cGt/f{li6«o ;Dd]ngdf efu lnP/ cfPsfn] ltAatsf] af6f] hfg kfpFb}g . hals d k}bn, /]n jf cGo oftfoftsf ;fwgdf hfFb} lyOgF . xjfO{dfu{ Tof] klg Po/ rfOgf -rLgsf] xjfO{hxfh_ dfq rLgsf] ?6 6«flGh6 eP/ g]kfn hfg'kg]{ lyof] . d]/f] le;f l;+un OG6«L lyof] . lsgeg], hfFbfv]l/ d]/f] a]Olhª x]g]{, 3'Dg] /x/ lyof] . ha d}n] lrlgofF b"tjf;df dlN6kn OlG6«sf nflu le;f kmf/fd e/]sf] lyPF . lrlgofF clwsf/Ln] g} dnfO{ dlN6kn rflxFb}g, l;+un OlG6« eP eOxfN5 egL pQ/ lbPsf lyP . sNkgf ug'{;\, olt glhssf] ldq /fi6«df klg olt laWg ;f:tL v]Kg' s] s"6gLlts dof{bfsf] s'/fdf k5{ xf]nf <
ljZjljBfnosf] k|fWofks cem} rLg;Fu lgs6 ;DaGwsf sf/0f klg ePsf] ljZjefiff SofDk;df SofDk; k|d'v eO{ sfd ubf{ b'O{÷rf/ b]zsf b"tfjf;;Fu cln a9L g} 3lgi7 ;DaGw x'G5 . rLg, hfkfg, sf]l/of, k|mfG;sf /fhb"tsf] e]63f6, kf6L{ ef]hsf] pkl:ylt dfq xf]Og, cfˆgf] efiff jf ;+:s[ltnfO{ a9fjf lbg'kg]{ pgLx¿sf] bfloTj klg x'Fbf] xf]nf . To;}n] d]/f] c;n ldqkl§sf] v/fa Jojxf/ k6Ss} dg k/]g . d]/f] xjfO{ l6s6 sfd gnfUg] eof] . h'g l6s6 d}n] tTsfnLg /fhb/af/sf] pQ/lt/ /x]sf] Po/ rfOgsf] clkm;af6 cfpg]÷hfg] l6s6 vl/b u/]sf] lyPF . d+uf]lnof–sf7df8f}+ cGo s'g} klg Po/nfOG;n] p8fg eb}{g . pnfgjf6/–a]Olhª, gofFlbNnL hfg klg b'O{j6f Po/nfOg k|of]u ug'{kg]{ eof] . To;sf nflu d;Fu Joj:yf ePg . cflv/df d+uf]lnofaf6 sf]l/og Po/sf] l6s6 lng'kg]{ Ps dfq ljsNk afFsL /Xof] . d}n] d+uf]lnog ;fyLsf] k};f C0f lnP/ sf]l/og Po/sf] l6s6 sf6]F .
b'O{ lbgkl5 dfq p8\g kfOg] eOof] . tL b'O{ lbg d]/f] hLjgsf ;aeGbf nfdf lbg lyP . ljgfsf/0f a]vrL{ eP/ a:g'k/]sfn] xf]nf . t}klg, kSs} g]kfn hfg kfOPnf t eGg] z+sf lyof] . sf/0f d;Fu sf]l/ofsf] le;f klg lyPg . olb, sf]l/ofdf 7Ls ;dodf p8fg ePg eg] s] ug]{ < le;flagf ;f]n ;x/leq hfg ;lsGg eGg] s'/f] dgdf v]Nb} lyof] . eujfg\ e/f];f u/]/ a;]F . ca d]/f] c¿ s'g} pkfo lyPg . ha sf]l/og Po/sf] xjfO{hxfhdf leq k;]F, dnfO{ t lahg]; Snf;sf] l;6 kf] pknAw eof] . eujfg\nfO{ ;Dem]sf] klg sfd nfUof] . sf]l/ofdf % 3G6f kv]{kl5 csf]{ xjfO{hxfhdf sf7df8f}+sf nflu p8fg e/]kl5 t d]/f] v';Lsf] ;Ldf g} /x]g . ToxfF klg xhfO{hxfh el/Psf] x'Fbf dnfO{ t lahg]; Snf;df kf] l;6 lbOof] . Sof dHhf cfˆgf] k};fn] Tof] Snf;sf] l6s6 lsGg] k|Zg} p7\b}gYof] . 5 3G6fsf] p8fg /dfOnf] eof] . ;f]ndf sf]Osf g]kfnsf slG6« 8fO/]S6/ ld:6/ sf]ª Do'xg;Fu e]6 eof] / Po/kf]6{df ukm;km u/L ;do latfpg ;lhnf] eof] .
hLjgsf ef]ufOdf b'O{j6f P8e]Gr/; Oe]G6 ef]u]sf] 5' . klxnf] ;g\ !(() sf] j;Gt Ct'df kj{tf/f]x0f bn;Fu ;Dks{ clws[t eO{ hfFbf wf}nflul/ j]z SofDk dfly eP/ /fpG8 wf}nflul/sf] af6f] wDa'h kf;, k|m]Grsf]ndf r§fg] cfO;df lrlKnof]ls Oxlnnf ;dfKt eof] eGg] cj:yfdf rsf{] xfjf, x'/Lsf] /km\tf/n] ha d]/f] xftsf] n¶L g} p8fof] . n¶Lsf] / v|Dkdsf] lagf ;xf/f kf/ ug}{ g;lsg] Tof] 8/nfUbf] af6f]df hLjg bf];fF3df lyof] . Tof] r§fg] af6f]sf] afFsL lx:;f kf/ ug{ d;Fu ;fyL uPsf el/ofsf] xftsf] ;fyn] hLjg lbof] . ha xfdL ofs vs{ k'Uof}F ta dfkmf{ b]lvg yfNof] . clg, dnfO{ aNn hLjg afFsL /x]sf] af]w ePsf] lyof] . To; a]nf d}n] dgdg} eg]sf] lyPF… cfoGbf kj{tf/f]x0fdf slxNo} hfg] 5}g . k/Gt', cfly{s cefjn] lk/f]n]kl5 k'gM rf/k6s, dsfn', k'df]/L, cfdfbAnd lxdfndf ;Dks{ clws[tsf] ¿kdf sfd ug{ uPsf] lyPF . d+uf]lnof e|d0fdf klg ljgfsf/0f kfPsf] x¥of;d]G6 -x}/fgL_ n] ofqfdf kg{ ;Sg] csNkgLo ;d:of / ;dfwfgsf] pkfosf] vf]hL csf{] 36gf eof] . hLjg ;+3if{sf] cgGt ofqfdf cfOk/]sf 36gfx¿df d+uf]lnof–sf]l/of–rLg ofqf ;Demgf k6ndf cd/ /xg]5 .


hfkfg / sf]l/of e|d0f M @)!$
hfkfg sf]l/of ;]ldgf/ / labfsf] 3'd3fd ;du| ¿kn] /dfOnf] /Xof] . !! h'nfO{ @)!$ sf7df8f}+ 5f]8]/ @% h'nfO{ km]l/ sf7df8f}+ hfFb} 5' . kl/jf/af6 b'O{ xKtf 6f9f a;fO eof] . p4j;Fusf] ofqfdf sxLF st} klg sfnf] cg'xf/ nufpg] jf l/;fpg] cj:yf /x]g5 . ofqf ubf{ dg ldNg] a]nfa]nfdf /dfOnf] ukm ug]{ . slxn]sfxLF dxTjk"0f{ ljifodf ljrf/sf] cfbfgk|bfg klg ug'{kg]{ /x]5 . xfdLaLr /x]sf] pd]/sf] km/snfO{ ;fob 1fgsf] ;dtfn] ;fy lbof] xf]nf . Psbd ldNg] ;fyL eP/ Ps /ft t Pp6} lj?t/fdf ;'t]/ -bª\b]d'g ;f]n sf]l/of_ sf] df]6ndf latfof}F . r/}j]tL r/}j]tL e|d0fsf] dfgj hLjgdf Psbd dxTj 5, e|d0fsf] ef]ufO / l;sfO sltko a]nfdf pbfx/0f lbg, l;sfpg / cEof; ug{sf nflu klg dxTjk"0f{ x'G5g\ .
ca cfh !@M#) ah] lqe'jg cGt/f{li6«o ljdfg:yndf pq]kl5, cfpFbfv]l/ x:tfIf/ gu/]sf] kf;kf]6{ egL cWofudgn] kmsf{pFbf p7]sf] l/; klg ;dfKt x'g]5 . ;dod} Po/kf]6{ gk'u]sf] eP cWofudgaf6} kms]{/ aflx/ cfO 6\ofS;L lnP/ l;l8cf] sfof{no k'u]sf] / ToxfF lgj]bg n]vL x:tfIf/ u/fP/ km]l/ Po/kf]6{ cfpGh]n d]/f] dgdf ePsf] 9's9'sL klg l;l4of] .
@)&! – # – @&
/fxbfgLsf] x:tfIf/ cfh c;f/ @& ut] sf]l/og Po/sf] xjfO{hxfhdf hfkfgsf] of]sf]xfdf ;x/df cfof]hgf x'g] ;dfhzf:qLsf] c7f/f}F ljZj ;Dd]ngdf efu lng hfg lqe'jg cGt/f{li6«o ljdfg:yn k|:yfg u/]F .
cfwf 3G6fsf] kvf{Okl5 8f= p4j Kofs'¥ofn;Fu e]6 eof] . xfdL b'j} hgfn] ;fdfg r]s u/fof}F / ljdfg:ynsf] dflyNnf] tNnfdf cWofudg r]shfFrsf] l;nl;nfdf cWofudgsf] sd{rf/Ln] eGof] . tkfO+{sf] /fxbfgLdf x:tfIf/g} 5}g clg t k¥of] ljTof;, p4j leqlt/ uP d eg] x:ofªkm:ofª ub}{ xjfO{ c8\8faf6 aflx/ lg:s]F . 6\ofS;L lnP/ l;l8cf] sfof{nolt/ nfu]F . l;l8cf] sfof{ndf !)^ sf]7f gDa/df hfg';\ eGof] . klxn] sf]7f g+ !)% df k'u]F . d]/f] 6f]nsf sd{rf/L;Fu e]6 eof] . d}n] pxfFnfO{ xtf/xtf/ cfˆgf] oyfy{ ;'gfPF clg t pxfFn] dnfO{ d2t ug{ cfˆgf] l;6sf] Jo:t sfd 5f]8]/ !)^ sf]7fdf uO{ /fxbfgLdf x:tfIf/ ug]{ xflsdnfO{ x:tfIf/ ug{ eGg'eof] . t/, kf;kf]6{df x:tfIf/ ug]{ xflsdn] eGof] d ;?jf eO{ cfPsf] w]/} ePsf] 5}g, tkfO{++sf] kf;kf]6{ ;g\ @)!# df ag]sf] /x]5 d s;/L x:tfIf/ ug{ ;S5', clg d}n] eg] d ;]So'l/6L r]s hfFr ug]{ 7fpFaf6 kms]{sf] s] ug]{ t clg pgn] eg] lgj]bg n]Vgf];\, d}n] eg]F, …dnfO{ xtf/ 5 xjfO{hxfh 5'6\g ;S5, d lgj]bssf] x:tfIf/ ul/lbG5',Ú pxfFn] klg lgj]bg n]vL lbg'xf]nf . Toltn] sfd u¥of] . pxfFn] /fxbfgLdf x:tfIf/ ug'{eof] / d xtf/xtf/ k'/fg} 6\ofS;Laf6 Po/kf]6{ cfPF . kf}g] !@ ah] aflx/ lg:s]sf] dfG5] kf}g] ! ah] k'gM cWofudglt/ nfu]F . ;fdfg klxn] g} r]shfFr eO{ leq uO;s]sf] lyof] . xft] emf]nf dfq af]Sb} leq k'Ubf 8f= p4j;Fu e]6 eof] . v';LofnL;Fu @ sk Sofkm] NofQ] vfof}F . Psl5g\ cf/fd u/L clGtd ;'/Iff hFr kf/ u/L leq k'Uof}F / d 8fo/L n]Vg nfu]F . xfd|f] ljdfg:ynsf] k|tLIff sIfdf P;L 5}g, clt udL{ lyof] . sl/a ! ah]/ #) ldg]6df xfdL ;'/Iff kf;kl5 ljdfglt/ hfg] a;df a:of}F / sf]l/og Po/ leq k:of}F . xfdL v'§f k;fg{ ldNg] Osf]gf]ld Snf;sf] cu|efusf] l;6df a:of}F .
d}n] lxhf] kmf]g u/]/ sf]l/og Po/nfOgsf] :6];g Dofg]h/;Fu ukmufkm u/]sf] lyPF . of]ªdfg uf];Fu a;df r9\bf dfq e]6 eof] . pgn] eg] tkfO{+ / tkfO{+sf] ;fyLsf nflu cufl8sf] l;6 Joj:yf eO;s]sf] 5 . sf]l/ofsf] cf/fd sIfsf] Joj:yf clxn] ug{ ;lSbg .
h]xf];\ clxn] cf/fd;Fu sf]l/og Po/df a;L of] 6«fenu n]Vb} 5' . xfd|f] xjfO{hxfhsf] lgwf{l/t p8fg ;do !=%% ah] 5 . clxn] !=%) alh;Sof] . olb, d]/f] h:t} 36gf Ps a]lhNnfsf] j}b]lzs /f]huf/Ldf hfg] sfdbf/sf] ePsf] eP s] x'GYof] < sf] lhDd]jf/ 5 < o:tf] sl7gfOsf] nflu . clxn] b'O{ aHg nflu;Sof] xjfO{hxfh OlGhg rnfP/ p8fgsf] k|tLIffdf 5 . sf7df8f}+df laxfg kfgL k/]/ clxn] xNsf 3fd nflu/x]sf] 5 tfklg jiff{sf] sf/0f j/k/ afbn b]lvG5 . pkTosfsf kxf8x¿ a'sf{ nufPsL d'l:nd aflnsfh:t} b]lvFb}5g\ . p4j v'§f k;f/]/ d:t a;]sf 5g\ . ljdfgleq sf]l/og efiffdf s]s] pT3f]if x'Fb} 5 yfxf 5}g, sD;fldbf -wGojfb_ eg]sf] eg] d}n] a'em]sf] 5' .
b'O{ah]/ kfFr ldg]6 eO;Sof] ljdfgsf] p8fgdf ljnDa ePsf] 5 eg]/ c+u|]hLdf PgfpG; eof] .
sf7df8f}+af6 ljdfgn] p8fg e/]sf] sxL a]/d} klxn]sf] sf]Osf :jo+;]ljsf g]kfnL gfd /Lgf;Fu e]6 eof] . pgL d]/f] l;6;Fu}sf] l;6df a:g cfOg\ . Psl5g ukmufkm, enfs';f/L u¥of}F . pgL g]kfndf Jofkf/ u/]/ a;]sL /lxl5g\ . ;]p8\ldgrf sf]l/og gfd (*!*^)^^(( sf7df8f}+ / )!)$^$^&&!% sf]l/of .
/flqsf] ;dodf OG5g 6ld{gnleq cf/fd ug]{ s';L{df ;'Tg] sf]l;; u¥of}F . t/, dnfO{ lgGb|f nfu]g . p4j eg] #÷$ 3G6f ;'Tg ;kmn eP . d}n] j/k/ 3'd3fd u/]F / ;do latfPF . laxfg p7]/ bfFt dfe]m/ d'v wf]O{ tNnf] tNnfdf /x]sf] 8\o'l6lk|m k;n / l8kfr{/ u]6 ePlt/ nfUof}F . bz bz 8n/ lt/]/ Ps ;]G8lar lrs]g :jfbsf] / x6 rsn]6 vfof}F . cf/fd u/]/ a:b} 5f}F .
c;f/– @*
cfh ;Dd]ngsf] pb\3f6g sfo{qmd 5, Sof]sf] of]l;h'dL k|f]km];/ cft]d+ufs ljZjljBfno;Fu a;]sf] 5' . sGkm/]G; xn lgSs} 7"nf] /x]5 . ljZj ;dfhzf:qL ;Dd]ngdf ljZjel/af6 %))) ;xefuL cfPsf 5g\ . ;f9] % ah] PgfpG;d]G6 eof] . sfo{qmd -pb\3f6g_ ;'? x'g]a]nf eof] . xn el/Psf] 5}g, cfdlGqt ;xefuL cfpFb} 5g\ . k|f]km];/ dfOsn a'/a] ;Dd]ngsf] af/]df k|sfz kfg'{x'g]5 – :jfutd\ . km]l/ eGg'xf];\ of]sf]xfdfdf olt 7"nf] dfqfdf klxnf]k6s k"jL{ Pl;ofdf ISA sf] ;Dd]ng ug{ ;Dej eof] . ;'lh/f] hfkfgL k|fWofks xfdL !@) b]zaf6 ^ xhf/ JolQm cfPsf 5f}F . of] ljZjJofkL ;dfhzf:qLsf] ljZjsk xf] . hxfF a|flhlnog ;xefuL klg xfg]{ 5}gg\ / ?g] 5}gg\, kl5sf jif{;Dd . hfkfgsf] ;lqmo ;xeflutfdf of] ljZj ;Dd]ng ug{ ;Defjgf eof] . of] ;Dd]ng el/ hDdf !(() ;];g x'g]5 5g\ . ;fob ljZjJofkL ;d"xsf] ;xeflutf x'g]5 . csf]{ sfo{;ldltsf] u7g x'g]5 . #) jif{b]lv dxf;lrj eP/ sfd u/]sfn] of] ;Dd]ng tLg bzsb]lv ljsl;t ePsf] 5 . cGTodf afFsL ^ lbgsf] sfd ;fdfg, JolQmut d2t td t}of/Ldf hfkflgh :yfgLo sld6Lsf] cd"No of]ubfg /xg]5 . sf]OrL–k|f]km];/ o;sf nflu wGojfbsf kfq x'g'x'G5 . sf]OrL xfl;ufjf tf]lxsL ljZjljBfnosf k|fWofks x'g\ .
!(*^df Go' lbNnLdf of] ;Dd]ng ePsf] lyof] . @)!$ of]sf]xfdf tof/Lsf] nflu xfdLn] @@ j6f /fli6«o t}of/L sfo{qmd u/]sf lyof}F . hfkfg ;'gfdL / Go'lSnon l8hf:6/af6 k|efljt eP/ dGb cfly{s ultljlwdf uPsf] 5, of]sf]xfdf k'n ljZjsf] Ps ;kgfsf] k'n xf] . ;fdflhs ;Ghfn klg ;dfh ;dfhaLrsf] k'n xf] . cfcf}F PsLs[t ;dfh agfpg nfuf}F .
Osf]k|mfOG8nL ;x/ xf], of]sf]xfdf ef]ln gofF sDKo'6/ x]g'{x'g]5 . ljZjsksf] cGTo;Fu} xfd|f] ;dfhzf:qL sk ;DkGg x'g]5, o;df sf]xL klg xfg]{ 5}g . oxfF tkf   gofF ;fyL agfpg ;Sg'x'g]5 / gofF ljrf/ lng / lbg ;Sg'x'g]5 .
k|f]km];/ tf]/]uf]O– xfd|f] ;dfh !)) jif{cl3 :yfkgf ePsf] xf] . cfh;Dd xfdLn] o;/L ljZjJofkL ;xefuL af]nfpg ;s]sf lyPgf}F . k|f]km];/ xfl;ufjfn] eg]em}F hfkfgn] km'lhl;df Go'lSno/ b'3{6gfn] @)!# df @),))) dfG5]sf] k|ToIf Hofg lnof] o:tf] /fli6«o ljklQsf] a]nfdf o:tf] cfof]hgf cfkm} ;lhnf] lyPg . xfdL hfkfgL d]xgtL 5f}F, k|ltJolQm cfo 36]sf] 5 . cg';Gwfgdf ul/g] vr{ 36]sf] 5 .
;'vsf] dfkb08 s] xf] < d OGef/d]G6n ;dfhzf:qL x'F . ;dfh zf:qsf k|fWofkssf] vf]hLsf] ljifo xf] . xfdL ;dfhsf] ;'vsf] vf]hLdf 5f}F . c¿ dfG5]sf] ;'vsf] nflu sfd ug]{ xf}F . of]sf] xfdf sf+u|];n] ;dfg ;+;f/sf] kl/sNkgf ug]{5 . d tkfO{+sf] aLrdf cfpg kfPsf]df v';L 5' . tkfO{+nfO{ wGojfb .
d]o/ xfofl;– ;a}nfO{ d]/f] :jfut 5,  :yfgLo cfof]hs / ljZj ;+u7gsf cWoIfnfO{ d]/f] d'/Ld'/L wGojfb 5, of] ;x/df oqf] sfo{qmd cfof]hgf ug'{ePsf]df k'gM wGojfb lbG5' . d]o/ xfofl;sf] ;Gb]z . #) j6f ;dfhzf:qLo ;+u7g 5g\ / hfkfgdf !(@$ df hfkfg ;f]l;of]nflhsn ;dfhsf] :yfkgf ePsf] xf] . xfd|f] sfd efiffsf] sf/0f hfkfgLhdf dfq lyof] . o;k6sb]lv xfdL c+u|]hLdf ;dfhzf:qsf] ;fdfg pTkfbg ug{ ;Sg]eof}F .
km's';Ldf ;d:ofn] hfkfgnf  ;+s6df kf/]sf] lyof] . u|fdL0f If]qdf lgh{g x'g] cj:yf cfof] . d'Vo ;x/df OGwgsf] ;d:of eof] . xfdLn] k|fl1s ;+u7gsf] aGw'Tj ug'{k5{ . ljZjnfO{ ;dfg agfpg ;dfh zf:qLsf] dxTjk"0f{ e"ldsf x'g]5 . ufpF, :yfgLo ;d:of dfgjtfsf] ;d:of / ;Defjgfaf/] xfdLn] sfd ug]{5f}F . x/]s b]zdf ;dfhsf] ljsf;df ;dfhzf:qL ldnf}F .
of]l;ldlr ;ftf]– ;dfhzf:qsf] k|fWofks – 6f]lsof] ljZjljBfno, ef/taf6 dfq @ ;oeGbf a9L ;xefuL ePsf 5g\ . csf]{ ;Dd]ng @)!^ df cl:6«of leogfdf x'g]5 . !)–!& h'nfO{ leogf cl:6ofdf cfof]hgf ul/g]5 . !#& b]zaf6 @)) Po/kf]6{af6 cl:6lnof cfpg ;Sg'x'g]5 . ToxfF tkfO{x? l;UdG8 k|mfO8 Do'lhod x]g{ kfpg'x'g]5 . c:6«]lnog Po/df cfPdf !%Ü l6s6df 5'6 kfpg'x'g]5 . leogf ljZj ljBfno !^ cf}F ztfAbLsf] :yflkt ljZj ljBfno xf] . xfdL ^%) jflif{sf]T;j csf]{ jif{ dgfpFb} 5f}F .
tkfO{+ d]/f] ljZj ljBfnodf cfpFbf /dfpx'g]5 . k/Gt' ^))) ;xefuLsf] nflu eg] xfdL tof/L ug{ ;Sg]5f}gf}F h;/L hfkfgn] cfof]hgf ug{ ;Sof] . Sofg]l8og 6f/f]G6f] ljlj df @)!* jN8{ sf+u|]; cfof]hgf x'g]5 . Sofg]l8og ;dfhzf:qL c¿ b]z h:t} 5g\ / s]xL leGg ljrf/wf/f lnPsf 5g\ . Sofg8]ln ;dfh b]vfpFbf ;f/Lsf] k|bz{gb]lv b]jtf ef/tLo, g]kfnL r'/fk;n klg b]vfOg Sofg]l8og k|fWofksn] .
-dfOsn a'/fj]_ cWoIf js{n] ljZjljBfno USA Public Sociology
of]sf];f]– of] ;x/df cfof]hgf ug{ kfPsf]df d v';L 5' . /f]dflG6s 7fpF xf], hfkfgsf] ;aeGbf a9L ldl>t ;x/ xf] . of]sf]xfdfdf !*^%df klxnf] cfO;lqmd kfn{/ v'n]sf] lyof] . !**$ df k|yd ;fa'g ˆofS6«L ag]sf] lyof] .
of]sf]xfdf k'glg{df{0fsf] r/0fdf 5 . xfdL sf] xf}F < c;dfgtfaf/] rrf{ ug{ cg'ej ;f6f;f6 ug{ cfPsf 5f}F . !(%# b]lv @)!$ ;Dd xfd|f] ;+u7g slt 7"nf] ePsf] 5 . w]/} ;xefuL ljleGg b]zaf6 cfPsf 5f}F . ^# /fli6«o ;+u7g ;b:o ;+u7g 5g\, !(%) df %dfq lyP . lkPr8L ljBfyL{sf nflu xfdL;Fu dxTjk"0f{ ;fdu|L pknAw 5 . cfufdL k':tfnfO{ xfdL ;fFrf] cy{df ljZjJofkL agfpg rfxG5f}F . c;dfg ;dfhnfO{ ;dfgtflt/ s;/L n}hfg] xfd|f] ;f]r x'G5 / x'g'k5{ .
!=      cy{tGq ;a}sf nflu x'g'k5{, ;a}sf nflu ;dfg cj;/ rflxG5 .
@=      cy{tGq l6«sn 8fpg x'g} ;Sb}g .
#=      wg k};fsf] gofF ljrf/ wf/f cfjZos 5}g .
$=      kmfObfsf] tfgzfxL 7Ls 5}g .
%=      lx+;fsf] c;dfgtf ;a}sf nflu u|fXo 5}g .
^=      cy{tGqn] ;]jf ug'{k5{,
cy{tGqn] c¿dfly zf;g ug'{x'Gg . k};fn] ;]jf lbg'k5{ gls s;}dfly zf;g ug'{ .
c/a ck/fOlhª l8;]Da/ @)!) 6\o'lgl;ofaf6 ;'? eof] . tLg xKtfdf 6\o'lgl;ofdf ;fdflhs dfWodaf6 /fhgLlts kl/jt{g eof], lnljof, l;l/of, cufl8 a9\b} uof] .
s] kl/jt{g ;sf/fTds dfq x'G5 < km's'l;df cf0fljs e§Lsf] b'3{6gf hfkfgdf h;/L eof], o;sf] k|efj hldgdf klg k¥of] . ljZjJofkLs/0f s;/L cufl8 a9\5 <
ul/asf hldg 7"nf sDkgL jf ;/sf/n] lng] ;d:of ef/t / rLgdf eO/x]sf 5g\ . jftfj/0fLo kl/jt{gn] ljZjnfO{ Jofks c;/ u/]sf] 5 .
o'/f]lkog a}+s, Ps o'/f]ksf] cleofg Psflt/ 5 . csf]{lt/ lu|ssf] ;d:of klg 5 . lghLs/0fsf] ;d:of, ljBfyL{sf] ;d:of, 5fq, 5fqfsf] cfGbf]ng, lghL lzIff k4lt / ljBfyL{sf] lxt cflb ljZjJofkL ;d:of x'g\ .
>lds cfGbf]ng, >ldssf] cfjfhsf] bdg klg xfd|f] ;/f]sf/sf] ljifo xf] . >lds l8km]lG;a x'g yfn]sf 5g\ .
kf]:6 sDo'lg:6 b]zsf ;d:of klg plQs} 5g\ . ;fDojfb uPkl5 :jtGqtfn] s]s] unf{ eGg] efjgf lyof] . kl/jt{gn] sltko cfzf dfly t'iff/fkft ePsf] 5 . efiff klg xfd|f] ;fdflhs cfGbf]ngsf] Ps efu xf] .
!=      /fli6«o cfGbf]ng
@=      ljZj;Fu hf]l8Psf ;d:of
#=      zlQmsf] k[ysLs/0f / /fhgLlt
$=      ;xefuL /fhgLlt
%=      Direct Democracy
Public and virtual space
^= Repression and liquidity
;femf sfo{qmd
ljZjsf] af/]df hfgsf/L
ljZjJofkL ;xeflutf
/fli6«o ljz]if sfo{qmd, P]ltxfl;s km/s–;dfh,
ljZjJofkL s/0f,
1fgsf] dfWodaf6 ljZjJofkLs/0f / aGw'Tjsf] ljsf; u/f}F .
j;'w}j s'6'Dasd\, eujfg,\ j]bM .
sDKo'6/, OG6/g]6n] 1fg ;a}nfO{ pknAw u/fPsf] 5 .
ljZj ;dfhzf:qL;+u7g leq %% cg';Gwfg sld6L, $$ j6f ljleGg ljifosf sld6L 5g\ .
ljZj ;dfhzf:qL ;Dd]ng oxL c;f/ @( ut] tbg';f/ h'nfO{ !# tfl/vsf lbg hfkfgsf] of]sf]xfdf ;x/sf] of]sf] xfdf Kofl;lkms sGkm/]G; xndf pT3f6g sfo{qmd eof] . ljZjel/af6 !@@ b]zsf ^ xhf/ ;xefuL ;dfhzf:qL ;Dd]ng ljZjsk km'6ansf] ;dfkg glhs cfof]hgf ePsf] 5 . km's'l;df cf0fljs b'3{6gf ePsf] Ps jif{ dfq ePsf] 5 . hfkfgn] @) xhf/eGbf a9L hgtf u'dfPsf] 7"nf] yk wghgsf] Iflt ePsf] ;dodf  of] ljZj af}l4s ;Dd]ng cfof]hgf ul/Fb} 5 .
k"jL{ Pl;ofnL d'n'sdf cfof]hgf ePsf] c7f/f}F ;Dd]ng ljzfntd\ ;xeflutf;lxtsf] 5 . cfly{s ljklQaf6 u'lh|/x]sf] hfkfgn] o:tf] 7"nf] ljrf/ssf] ;Dd]ng ug'{ cfkm}df dxTjk"0f{ xf] .
blIf0f Pl;ofaf6 eg] ;a}eGbf a9L ef/tLo k|ltlglw ;fd]n ePsf 5g\ . ef/tn] !(*^ df ljZj;Dd]ng u/L ;s]sf] /x]5 . o;k6s ef/t ljZjs} g]t[Tj lng] ljrf/df 5 . g]kfnaf6 eg] 8f= p4j Kofs'/]n sf7df8f}+ ljZjljBfno / wgk|;fb kl08t lqe'jg ljZjljBfnoaf6 ;xefuL eP/ cfPsf 5g\ . o:tf ;Dd]ngdf ;xefuLsf] ;xefuL x'g rfxg] dfgl;stf, ;:yfut sld6d]G6 cfly{s bfloTj dxTjk"0f{ x'G5g\ .
cfˆgf] lghL vr{df ljZjdf ul/g] o:tf ;Dd]ngdf ;xefuL x'g hfg' xfd|f] h:tf] cy{tGq ePsf d'n'ssf af}l4s ju{nfO{ ;lhnf]rflxF 5}g . ;Dd]ngdf x'g] /+ula/+usf 5fnfo'Qm ;xefuLsf] ljrf/ cfbfgk|bfg dxTjk"0f{ x'g hfG5 .
;dfhnfO{ s;/L ;dtfd"ns agfpg], /fhgLlts, cfly{s, ;fdflhs ef}uf]lns, cg]stfnfO{ s;/L Go"gLs/0f ug]{ eGg] ;f]r 5 . dWok"j{df ul/aLsf] /]vfd'lgsf] c/a l:k|8 cfGbf]ng To;}sf] Ps efu xf] .
c/a hxfF dflg; k};fsf] vf]hLdf x'G5g\ . ToxfF k]6«f]nsf] e08f/ 5 . tfklg, c/a ;+;f/df ul/aLsf] /]vfd'lgsf] hg;+Vof %Ü hlt 5 . s] k};f g} ;a}yf]s xf] ls xf]Og < c;dfgtfsf] h/f] gvf]h];Dd ;dfhdf ;Gt'li6 cfpg ;Sb}g . cdTo;]gsf] n]vn] Tof] ;f]rfOnfO{ cl3 a9fPsf] 5 . hGdb/, hLjgsf] afFRg] cjlw n}+lus b"/L 36\b} 5 . k/Gt' k}t[s ;DklQ dflysf] clwsf/n] ;dfhnfO{ c;dfg agfPsf] 5 . Ps l;g]dfdf b'O{hgf clegostf{aLr ePsf] jftf{ pNn]v ug{ rfxG5' . wgLn] ul/anfO{ 3[0ff u5{g\, ul/an] wgLsf] #&) ldlnog lkk'n – c/a k|ltJolQm @,*%( l6«lnog .
lsg s'g} /fi6«n] ul/aLsf] xfntnfO{ s;/L 36fof] . ul/aL Go"gLs/0f, d[To'b/df sdL clg hLjg life exp a9\b} 5 . c/a ;+;f/df hDdf @@ b]z 5g\ . ;dfhdf /x]sf] 7"nf] wg, dfn clxn] c/asf] ;DkGgtf xf] .

h'nfO{– !%
cfh hfkfg k'u]sf] rf/ lbg eO;s]5 . b'O{ ldg]6sf] :gfg – p4j ± wg laxfg l9n} p7\of}F . sl/a &M#) ah] p7]/ h'; vfof}F / xl/of] lrof p4j / d}n] vfPF . ef/tLosf] dfG5] ;xeflu lj/]Gb| ;f]gf -x}b/fjfb_ ;'t]s} lyof] . To;kl5 rkL{sf] sfd ;DkGg u/L bfFt dfFem]kl5 xfdLn] g'xfpg] s'/f u¥of}F . xfdL a;]sf] h]g xf]:6ndf !)) Pgdf rf/ldg]6 dfq g'xfpg ;lsG5 . /dfOnf] syf agfpg cfh !)) Pgdf b'O{ hgfn] g'xfpg] ljrf/ u¥of}F . !)) ? lnP/ p4j :gfg sf]7fdf uP / g'xfO ;s]/ aflx/ cfPkl5 d leq uPF . d leq uPkl5 x]bf{ t ;f9] b'O{ ldg]6 ;do ar]sf] lyof] . d}n] Tof] ;dodf cfgGb;Fu g'xfPF / !)) Pg jrt eof] . hfkfgdf !)) Pg eg]sf] !)) k};f h:t} nfUg] /x]5 hals g]kfndf sdfpg slt ufx|f] 5 < oxfF Ps sk slkmsf] %)) o]g, !))) sf] eft slt dxFuf] dxFuf] .
g'xfO;s]kl5 cfh Kofl;lkms sGkm/]G; xn of]sf]xfdf ;Dd /]naf6 guO{ lxF8]/} hfg] ljrf/ u¥of}F . clg, p4j / d k}bn lxF8]/ ahf/ x]b}{ 3'Db} cf/fd;Fu of]sf]xfdf k'Uof}F . ;Dd]ng :yndf k'u]/ tLg 7fpFdf xfdLn] ljleGg cg';Gwfg kqsf] k|:t'lt x]¥of}F÷;'Gof}F / To;} 7fpFdf !@,)) o]gsf] skmL / kfp/f]6L vfof}F . /]:6'/]G6df kfgL dfq l;Q} lyof] . clxn] !! ah]/ #% ldg]6 eO;Sof] dfOu|];gsf] af/]df n]lvPsf o'/f]lkog kqx¿sf] k|:t'tL ;'Gb}5f}F . of] 6]a'ndf hd{g;lxt ;a} o'/f] cd]l/sg uf]/f uf]/Lx¿ 5g\ . 8f= p4j Kofs'¥ofn / d b'O{ hgf dfq ux'Fuf]/f] /+usf ;|f]tf a;]sf 5f}F .
hfkfgn] :t/Lo ;Lko'Qm ^%) xhf/ lrlgofF ljBfyL{ hfkfgdf sfof{/t 5g\ /] . lzlIft j}b]lzs 5fqsf] gfddf lzlIft of]Uo tflndk|fKt j}b]lzs 5fq, 5fqf hfkfgdf 7"nf] j}b]lzs /f]huf/sf] ¿kdf /x]sf 5g\ . logsf] pkl:ylt hfkfgsf] nflu cTofjZos eO;s]sf] 5 . a"9fa"9Lsf] hg;+Vof a9\b} uPsf] 5 . cfly{s ljklQdf k/]sf] cj:yfdf j}b]lzs /f]huf/L hfkfgsf] ;d:of klg xf] . cfˆgf] b]z kms]{kl5 nfdf] ;do hfkfgdf sfd u/L kms]{sf lrlgofF sfdbf/sf] n}+lus e"ldsf, afnaRrf kfpg] kfl/jfl/s cj:yfdf s]xL ;d:of 5 .
What is real migrant workers number in Japan, Fukusima Insident make some negative in flucence for mirrout worker. # dlxgf ;d:of eof] kl5 c¿ 7fpF kms]{ lrlgofF gful/snfO{ gful/stf kfpg ;lhnf] 5, c¿nfO{ nfdf] ;dosf] cfjf;Lo le;f kfpg] Joj:yf 5 .
;du| ¿kdf x]bf{ ljZj hg;+Vof Ps} b]zdf v';L x'Fb}g / x'g ;Sb}g To;}n] sfdsf] vf]hLdf a;fO{ ;/fO{n] b]z ;~rfngdf ljsf; ug{df dxTjk"0f{ of]ubfg u/]sf] 5 . a;fO;/fO cNksfnLg klg x'g ;S5 / bL3{sfnLg klg x'g ;S5 . ljsl;t /fi6«n] ljsf;f]Gd'v /fi6«sf sd;]sd bz, afx|| sIff k9]sfx¿nfO{ efiff l;Sg], ljZjljBfnodf k9\g] gfddf j}b]lzs /f]huf/sf] ¿kdf cfdGq0f u5{g\ .
of}jgfj:yfdf j}b]lzs /f]huf/Ldf hfFbf sltko cj:yfdf j}olQms ;DaGw, of}g clwsf/, afnaRrfsf] clwsf/df klg ;d:of kg{ hfG5 . a;fO;/fO cj;/ / cj/f]w b'j} xf] . cfhsf] ;fgf] /fpG8 6]jn ;]ldgf/ …dfOu|];g ;f]l;of]nf]hLÚ df hDdf ( hgf dlxnf & hgf k'?if ;xefuL lyP .
cfh k|ftM % ah] p7]F . ;fob aflx/ hfg] ePsfn] dnfO{ lgGb|f nfu]g . p4jn] eGof] tkfO{+ l;lr/f] ;f]df sxfF hfg] ePsfn] o:tf] ePsf] xf]nf .
p7]kl5 k|ftMsfnLg lgTolqmof u/]/ tof/L ug{ yfn]F . d lgutf hfg] l;GsfG;]g -a'n]6 6«]g_ (=@* ah]sf] lyof] . To;sf nflu ;f9] ;ft ah] dfq} ;aj]df hfFbf klg x'GYof] . t/, dnfO{ xtf/ h:tf] nfu]sfn] g]kfnL n'uf nufP/ tof/ ePF . p4j :yfgLo /]n:6];g;Dd dnfO{ k'¥ofpg cfpg'eof] . t'?Gt} d 6f]lsof] :6];g hfg] /]ndf a;]F . Ol;sfafrf] :6];g;Dd sl/a Ps 3G6f nfUof] . 6f]lsof] :6];g 7"nf]e Psfn] d}n] lguftf hfg] l;+sfG;]gdf hfg'kg]{ lyof] .
d}n] # hgf cwa}+;] k'?if;Fu ;f]wF] s;}n] klg /]ndf dtna u/]g ToxL ;dodf d}n] c¿nfO{ ;f]w]sf] b]v]/ Pshgf aflnsfn] elgg\ d klg 6f]lsof] :6];g hfG5' . d va/ u/f}Fnf Tolt;Dd xfdL p7]/ ofqf ub}{ lyof}F . Psl5gdf l;6 vfnL eof] . xfdL /]nsf] l;6df a:of}F . ;fob tLg rf/ :6];g kf/ u/]kl5 6f]lsof] :6];g k'Uof}F . d}n] tL aflnsfnfO{ eg] Could you show me how to get there ? pgn] dnfO{ lguftf hfg] :6];gsf] l6s6 d]l;gdf xfNg] 7fpF;Dd k'¥ofOlbOg / elgg\, …tkfO{+sf] l6s6 (=@* ah]sf] 5, o;nfO{ kl/jt{g ug'{;\ .Ú clg, d}n] sfpG6/df b]vfO ;do kl/jt{g ug{ cg'/f]w u/]F . ca & ah]/ $* ldg]6sf] l;sfg;]gdf lguftf hfg] ljrf/ u/]F .
ca, pgL cfˆgf] sfdlt/ hfg yflng\ . Psl5g d}n] kv{g eg]F / g]kfnsf] Ps kf]:6/ lbPF ;fy} ko{6g af]8{n] lbg] g]kfnsf] af/]df ePsf] ko{6s hfgsf/Lsf] a|f];/ pgnfO{ lbPF . pgsf] gfd ;f]w]sf] lyPF t/ la;]+{ . t/, pgn] elgg\, …;Fu} kmf]6f] lvrf}F, s;/L lvRg]eGbf pgn] elgg\, …cfpg';\ d;Fu} a:g';\ d lvlrxfN5' .Ú clg t cfˆg} df]afOnn] kmf]6f] lvlrg\ .
kmf]6f] /fVg]
d}n] pgnfO{ eg]F–…g]kfn cfpg'x'G5 < cfpg] ljrf/ 5 t/ k};f sdfP/ cfpF5' . clg, d}n] cfˆgf] lelhl6ª sf8{ lbPF . dnfO{ O–d]n u/L kmf]6f] k7fpg eg]F . pgL af6f] nfUgcl3 labfO ls; ul/g\ s:tf] kl/jlt{t ;+:s[lt .
d}n] Tof] :6];gleq uP/ /]n ;dft]F / lguftflt/ nfu]F . /]n b'O{ tnfsf] /x]5 . d]/f] l;6 d'lgsf] tnfdf A-10 gDa/sf] ePsfn] d d'lg uPF . /]n lxF8\of] d'lgsf] tNnf ePsfn] s]xL klg b]lvFb}g . /]n lxF8]sf] s]xL ;dokl5 PshgfnfO{ eg] tkfO{+ d]/f] ;fyLnfO{ kmf]g ul/lbg'x'G5 . lsgls, d]/f] kmf]6af6 3G6L g} uPg . t/, pgn] d'G6f] a6f/] . Psl5gkl5 csf]{ s]6f]nfO{ ;f]w]F . pgn] 9f]sf glhs uP/ lvlr/f] ;f]dfnfO{ kmf]g u/]5g\ ls SMS k7fP5g\ . h] eP klg ;f]dfn] Call back ug'{eof] . d}n] eg] d kf}g] * ah]sf] l;GsfG;]gdf cfpFb} 5' . pxfFn] eGg'eof] 7Ls 5 cfpg';\ d kv]{/ a:g]5' . clg b'O{ 3G6fdf /]n uGtJodf k'Uof] . d aflx/ lg:s]F / ;f]df ;/nfO{ vf]Hb} lyPF . Psl5gdf pxfFsf] kmf]g cfof] sxfF x'g'x'G5 < d}n] eg] l6s6 sfpG6/ glhs 5' . pxfFn] eGg'eof] – ToxLF a:b} ug'{;\ d tkfO{+nfO{ vf]Hg dfly k'u]sf] 5' . Ps}l5gdf ;f]df ;/ b]v]F, v';L nfUof] . ;fdfg lnP/ sf/ kfs{df uof}F, l5§} pxfFsf] 3/df k'Uof}F . 3/df ;f]df PSn} x'g'x'Fbf]/x] 5 . clg, Psl5g hfkfgL xl/of] lrof vfof}F . lxGbL / g]kfnLdf ukm;km ul/a:of}F . Psl5gdf d ;'Tg'kg]{ sf]7fdf ;fdfg /fv]/ ahf/lt/ uof}F . kfgL kl//x]sf] x'Fbf 3'Dg Tolt /dfOnf] lyPg . ahf/df 7"nf] l8kf6{d]G6 :6f]/df k'u]/ hfkfgL vfgf vfof}F . 3/ PsfGtdf /x]5 . hDdf pxfFsf] 3/ jl/kl/ !^ 3/ 5g\ . h;dWo] s'g} klg 3/df ;fgf] pd]/sf] Ps klg aRrf 5}g . Ps 3/df Ps klg aRrf gePkl5 sNkgf ug'{;\ 3/sf] zf]ef s:tf] xf]nf < hDd} a"9fa"9Lsf] ¿vf] hLjg xf] .
d}n] Ps l5g cf/fd u/]F / clxn] 8fo/L n]Vg a;]sf] 5' . Dof8d vfgf ksfpFb} x'g'x'G5 . ;f]df 6]lnlehgdf ;'df] /]l:nª / j];an kfn}kfnf] x]b}{ x'g'x'G5 . 7fpF PsfGt, ;'g;fg k|b"if0f/lxt /x]5 . k/Gt' dfgjLo hLjgdf k|s[lthlQs} dxTj kfl/jfl/s dfof, ddtf, ckgTj, ljleGg pd]/ ;d"xsf JolQmsf] kfl/jfl/s hd36 dfgjsf nflu dxTjk"0f{ x'G5 . hfkfgsf] u|fdL0f e]usf] lgh{gh:t} a'4a[4f a:tLdf To;sf] v8]/L /x]5 vf]H5g\, ;a} ;'v egL ;'v} Tof] sxfF 5, cfkm" ld6fO c¿nfO{ lbg' hxfF 5 .
oxfF lbg] / lng] dfG5] klg sd 5}gg\ . ;+;f/ crDdsf] 5, c;dfgtf, ljljwtfaLr slt 7"nf] vf8n 5 . hfkfg e|d0fsf] rf}yf]÷kfFrf}F lbg klxn] ljZjefiff SofDk;df hfkfgL efiff lzIfs l;lr/f] ;f]df;Fu hfkfgdf !$ jif{kl5 e]6 eof] . klxn] d pxfFsf] cfof]hgfdf t]Gb|L ljZj ljBfno;Fu MOU df x:tfIf/ ug{ cS6f]a/ @))) df @$ lbg pxfF;Fu} hfkfgsf] e|d0f u/]sf] lyPF .
km's'l;df cf0fljs e§L b'3{6gfsf] Ifltk"lt{ ug{ hfkfgnfO{ rfnL;, krf; jif{ nfUg ;S5 eGg'eof] ;f]dfn] . k/Gt' /]l8of] wdL{tfsf] c;/ t ;f9] @ nfv jif{kl5 ;Dd klg afFsL /xg ;S5 /] . dflg;sf] hLjgdf cg]s lsl;dsf] qf; x'G5 . clxn] xfdL ukm ub}{ d 8fo/L n]Vb} ubf{ hfkfgL 6]lnlehgn] eGof]– km]l/ $ /]S6/ :s]nsf] e"sDk cfof] . km's'l;df 7fpF xNnL/x]sf] b]vfof] . olts}df hfkfgaf6 clk|msf k"jL{ o'/f]k / blIf0f Pl;ofdf k'/fgf sf/sf] Jofkf/ ul//x]sf l;njfnhL;Fu s'/f eof] . pgn] d]/f] 7fpF x]/]/ hfg';\ eg] . ;fob ef]ln a|]skmf:6 vfPkl5 Totflt/ nfU5f}F xf]nf . h]xf];\ afbn nfu]sf] 5 . kfgL k¥of] cfh clg t df};d /dfOnf] 5 . of] 3/df P;L 5}g, ;fob cfhef]ln P;L rflxFb}g klg . P;L t /x]5, ;f]w] / x]bf{ t/ cfjZos gePsfn] gnufPsf] /x]5 .
;f9] 5 aHof], hfkfgdf /flqsf] vfgf vfg] ;do x'g} nfUof] . ca Dof8d vfgf agfpFb} x'g'x'G5 . xfdL ukm ub}{ a;]sf 5f}F / d 8fo/L klg n]Vb} 5' .
-cfhnfO{ ^M#% ah] aGb_
ukm ubf{ub}{ vfgf vfO;Sof}F / /flqsf] vfgfkl5 l6eL x]b}{ ukm u¥of}F . l8g/ kl5, xl/of] lrof vfFb} 5f}F . * ah]/ @) ldg]6 eof] cfh l5§} ;'Tg] ljrf/ 5 . cfh kfgL k/]sfn] hf8f] 5 .
cfh !& h'nfO{ d sf7df8f}+af6 k|:yfg u/]sf] klg Ps xKtf eO;s]5 . b'O{k6s kmf]g ubf{ 7"nf] dfG5];Fu 3/df e]6 ePg . @ jif{sL gfltgLn] kmf]g p7fOg\ . Od]nsf] klg 5f]/Ln] pQ/ lbPsf] 5}g . lxhf] ;f]df ;/sf] cf>ddf cfP/ a;]+ . a:g dnfO{ lbPsf] sf]7f !@×!^ sf] h:tf] 5 . df};d /dfOnf] 5, cfh laxfg ;f9] tLg ah] g} lgGb|f v'Nof] . clg n3'z+sf u/]/ km]l/ kN6]F t/ kl5 ulx/f] lgGb|f nfu]g . /flt p4jsf] kmf]g cfPsf] lyof] . d]/f] k]k/sf] k|]h]G6];gaf/] s'/f eof] /] . udL{ hf8f] 5}g laxfg} emdemd kfgL k¥of] . clxn] ^ ah]lt/ kfgL /f]lsof] . afbn 8Dd nfu]s} 5 . lxhf]sf] df};d eljiojf0fLn] cfh ^)Ü kfgL k5{ eg]sf] lyof] . xfdL cfh laxfgsf] lrof gf:tf u/]/ Pshgf g]kfnL efOsf] lguftfsf] sf/ Jofkf/ x]g{ hfG5f}F . slt ;do nfU5 yfxf 5}g . km]l/ Jofks kfgL k¥of] . xNnf ub}{ ;'g;fg 7fpFdf k/]sf] kfgLsf] cfjfh klg cln t;f{pg] lsl;dsf] x'g]/x]5 . d}n] bfFt dfF‰g], bf/L sf6\g] sfd u/L;s]F . ca g'xfpg afFsL 5 . ef]ln laxfg} km]l/ 6f]lsof] :6];glt/ kms{g] sfo{qmd 5 .
laxfgb]lv a|]skmf:6 vfP/ sf/df 3'Dg uof}F . hfkfg–g]kfn OG6/g];gn ;]s]G8x\ofG8 sf/ vl/b laqmL sDkgLdf k'Uof}F .
l;njfnhLsf] Tof] sDkgLdf sl/a $÷% ;o uf8L kfls{ª u/]/ /fv]sf] b]Vof}F . Psl5g cf/fd u¥of}F . d}n] p4jsf] Od]nsf] pQ/ n]v]F / cfˆgf] k|]h]G6];g lk|G6 u/]F . To;kl5 aGb/ufxlt/ 3'Dg uof}F .
ToxfFaf6 kms]{/ ef/tLo± kfls:tfgL /]:6'/]G6df vfgf vfof}F . vfgf vfPkl5 ;f]dfhL;Fu pxfFsf] sf/df d4ln3/ x]g{ uof}F . #)) o]gsf] l6s6 lnP/ d5nL3/ x]¥of}F .
df5f x]l/;s]kl5 8lNkmgsf] s/fdt x]g{ egL 8lNkmg :6]l8oddf a:of}F . 8lNkmgsf] v]n @ ah] dfq ;'? x'G5 eg]sf]n] d 8fo/L n]Vg a;]F . ;f]df ;/ klN6g'eof] . bz{sx¿ cfpg yfn]sf 5g\ . ;fog b'O{ ah] 8lNkmgsf] rlt{snf ;'? x'G5 xf]nf . klxn] xfdL b'O{hgf dfq lyof}F . clxn] kf}g] b'O{ ah] #)÷$) hgf t?gf t?gL, j[4j[4f, afnaRrf lnP/ cfP . lj:tf/ lj:tf/} :6]l8oddf dflg; b]lvg yfn] . of] 7fpFsf] gfd lguftf l;6L clSjl/od xf] .
hfkfgsf] klZrdkl§sf] ;d'Gb| xf] . oxfFaf6 sf]l/of, rLg, Eoflbef] :6s /l;of glhs k5{ /] . To;}n] g]kfnLsf] sf/ vl/a laqmL ug]{ l;njfnn] eg]sf lyP xfdL hfkfgdf sf/ lsg]/ hDdf u5f}{+ . /l;og dfG5] ot} cfP/ b'O{rf/ bz u/L cfjZostfg';f/ sf/, lhk, 6«s ;]s]G8x\ofG8 lsg]/ n}hfG5g\ /] . BMW gofFsf] w]/} k5{ /] k'/fgf]nfO{ !%) dfg k5{ /] kh]/f] k|f8f]sf] @) b]lv @& nfv ?lkofF kg]{/x]5 . 6f]of]6f sf/sf] d"No t %÷!) nfv leq x'g] /x]5 .
x]bf{x]b}{ :6]l8oddf cfwf dfG5] eO;s] . b'O{ aHg % ldg]6 afFsL 5 . ;a} pd]/ ;d"xsf dflg; 8lNkmg h:tf] hgfj/sf] s/t't x]/L /dfpg hDdf ePsf 5g\ . ca Do'lhs ;'? eof] . 8lNkmgsf] s/t't /dfOnf] nfUof] . sl/a #) ld6/ dfly 7f8} pk|]m/ 8f]/Ldf /fv]sf] annfO{ 5f]P/ cfpg' @) ld6/ dflysf] l/ªaf6 kf/ ug'{, gfRg', plk|mg' cflb /dfOnf sf/gfdf x]g]{ df}sf kfOof] . lguftfdf ;jf b'O{ aHof] .
h'nfO{– !* k|ftM $M#) ah] p7]+ . k|ftsfnLg lgTolqmof u/L :gfg u/]kl5 ;f]df ;/;Fu e]6 eof] . n'uf nufO{ tof/ x'Fbf pxfFn] b'O{sk lrof tof/ kfg'{eof] . lrof vfPkl5 xfdLx¿ 6f]lsof] hfg t}of/ eof}F . l;+sfg;]gsf] :6];gdf cfP/ /]n …a'n]6 6«]gÚsf] l6s6 lnof}F . cfh d]/f] l6s6 l;lr/f] ;f]df ;/n] lslglbg'eof] . !@))) Pg . sl/a !@ 8n/ / af6f]df vfgsf nflu lrsg :ofG8ljr lslglbg'eof] / ;fydf b"w lsGg] ljrf/ ubf{ d}n] c/]Ghh'; lsGg] dg u/]F . To;kl5 k}bn lx+8]/ xfdL /]n ePlt/ nfUof}F . dnfO{ labfO u/]/ ;f]df ;/ 3/ kms{g'eof] . l;+sfg;]g ^ ah]/ % ldg]6df k|:yfg u¥of] . l:k8 lgs} 5, af6f]df hfkflgh u|fdL0f Onfsf wfgv]tL, t/sf/L v]tL 6f9f 6f9f sf7df8f}+ pkTosfsf] h:t} kxf8 b]lvFb}5g\ . afbn nfu]sf] 5, kfgL knf{ h:tf] b]lvG5 . df};d emDd k/]sf] ufpF j/k/ kmfF6}kmfF6sf] v]tL Sof ;'Gb/ b]lvg] /x]5 . x/ u/fdf d];gn] hf]Tg] x'Fbf oftfofn] v]tLnfO{ k"0f{¿kn] hf]8]sf] /x]5 . cfpFbfv]l/ d'lgsf] tNnfdf ePsfn] s]xL klg b]lvPsf] lyPg . cfh cufl8kl§ Tof] klg bf];|f] tNnfdf ePsfn] ;a} b]lvG5 jl/kl/ . clxn] klxnf] :6k ;'dfg];fGhf] cfOk'Uof] . 6f]lsof] k'Ug ;fob %,^ :6];gdf dfq /f]lsg] sfo{qmd /x]5 of] l;sfg ;]gsf] . To;}n] l:k8 lgs} a9L 5 . hfkfgdf /]n lgs} dxFuf] t/ lgs} l56f] oftfoftsf] ;fwg /x]5 . hfkfgaf6 uf8L dfq xf]gOg c¿ klg k'/fgf ;fdfgx¿ w]/} d'n'sdf ;]s]G8x\ofG8 ahf/df laqmLsf nflu of pkxf/sf nflu hfg] /x]5g\ . hfkfgsf] kxf8sf] /]Gh g]kfnsf] r'/]h:tf] b]lvg] /x]5 .
csf]{ :6k gfufcf]sf cfpg} nfUof] . k"j{kl§ clxn] s]xL cUnf] kxf8 b]lvFb} 5 . sfnf]afbnn] cfsfz 8Dd 9fsL ;Sof] l5§} kfgL knf{ h:tf] 5 . ef/tsf] h:tf] /]nsf] lnsdf dfgj lji6f 5}g . /]nsf] lnsd'lg klg ;kmf 5 . Tof] ;kmfO ;fob hfkfgsf] ljz]iftf xf] . cfw'lgs ax'dlGhnn] 3/ eP klg ;fgf hfkfgL lsl;dsf 3/s} ;+Vof c;+Vo 5 . clxn] a'n]6 6«]g 6g]nleq k:of] . slt nfdf] 6g]n 5 yfxf 5}g, l;+sfg;]g klg %÷!) ldg]6 nfUg] u'kmf kSs} 7"nf] 5 xf]nf . l66L /]ndf cfpF5g\ clg ;fob 6fpsf uG5g\ xf]nf pN6} 9f]u]/ hfG5g\ . l6s6 b]vfpg';\ eg]/ dfu]sf] klg d}n] b]lvg .
Pp6f 6g]n l;l4P/ Ps ;fgf] pkTosf b]lvPsf] lyof] . t'?Gt} csf]{ 6g]n nflu xfNof] d}n] kmf]6f] lvRg Sofd/f klg lgsfNg} kfOg . /]nsf ofqL clwstd ylst b]lvG5g\ . sf]xL s;};Fu af]Nb}gg\ . l:k8 w]/} ePsfn] xf]nf d]/f] xNsf 6fpsf] b'v]sf] 5 . olt n]Vb} csf]{ t];|f] 6g]n cfof] /]n cFWof/f] af6f] kf/ ub}{ 5 . cfh p4j 5}gg\ . ;fob pgL Sof]tf] uP xf]nfg\ . d PSn} ofqf ub}{ 5' . ofqfdf efjgf ;f6f;f6 ug]{ JolQm eP ofqfsf] cs}{ /dfOnf] x'G5 . k/Gt' hfkfgsf] ofqfdf lrghfgsf] dflg;;Fu 5}g eg] ;DkGg la/fdL Tof] klg dfgl;s /f]uLh:tf dflg; b]lvG5g\ . c¿;Fu s'/f ubf{ t nufgL ug'{ knf{ ls h:tfx¿ . sf]xL lrghfg ug{ af]Ng rfxFb}gg\ . ef/tdf a? slxn]sfxLF 7u e]l6P klg ddkmln vfFb} ukm ug]{, s'Nn8df lrof dfu]/ af]Ng] ukm ug]{ dfG5]sf] sdL x'Fb}g . olQs}df rf}yf] 6g]n cfOk'Uof] . klxn] ;d'b|L lsgf/fsf] /]nsf] af6f] 6f]lsof] lguftf hfg !#÷!$ 3G6f nfUYof] /] . of] l;+sfg;]gsf] kmf:6 ?6 ag]kl5 dflg; oxL af6f] hfG5g\ . @ 3G6fdf k'lug] 5f]6f] / l56f] af6f] xf] . hfkfgsf] dflg;sf] hLjgnfO{ o;n] grflxFbf] ult lbPsf] 5 . ;DkGg 5g\ t/ tgfjdf 5g\ hfkfgLx¿ rLg;Fu / pQ/ sf]l/of;Fu ;}lga an k|of]usf] tgfj 5 . ljZjs} ;a}eGbf ulx/f] ;d'b| glhs ePsfn] e"sDksf] ;w}F qf; 5 . km's'l;df cf0fljs b'3{6gfkl5 hfkfgdf ;f]nf/ Kofgnsf] km}nfj6 Jofks a9]sf] 5 . v]t df;]/ klg xhf/f}F, nfvf}F ;f}o{Kn]6 7"nf 7"nf ;fOhsf h8fg ul/Psf 5g\ . of] n]Vbf n]Vb} kfFrf}F 6g]n klg kf/ x'g nfUof] .
Oldsf] 6f]lsof]df al:5g\ . ;ft ah]/ kfFr ldg]6 eof] csf]{ :6];g cfof] . hfkfgsf] l;+sfg;]gdf /]nsf] 3838fx6sf] cfjfh klg ;'lgFb}g, w]/} /]n cfPsf] uPsf] klg b]lvFb}g, uha 5 . b'O{tn] /]ndf b[Zofjnf]sg ug{ dflyNnf] tnfd} r9\g' j]z x'G5 x'g] /x]5 .
df};d /dfOnf] 5 . kfgL kl/;s]sf] 5}g . knf{ h:tf] rflxF b]lvG5 . a:tLsf] aLraf6 uP klg cUnf] k'n h:tf] agfPsf] / b'j}lt/ %,^ lkm6]sf] kvf{n h:t} af/ nufPsfn] :yfgLo afl;GbfnfO{ ;d:of /x]g5 . sl/a k'n} km'naf6 hf]8]h:tf] b]lvG5 . l;+sfg;]gsf] af6f] w]/} 7fpFdf u|]eof8{ b]lvFb} 5g\ . u|]e of8{df /flvg] l;+ud/d/sf s'lbFPsf jf tof/ kf/]sf 9'+ufsf] k;n klg b]lvof] . ;–;fgf ufpF a:tLsf] aLrdf klg s]6fs]6L v]Ngsf nflu 7"nf v]n d}bfg agfP/ /fv]sf /x]5g\ .
o;k6ssf] ofqfdf w]/}h;f] p4j Kofs'¥ofn;Fu} ofqf uy]{+ . cl:t laxfg & ah]b]lv cfh laxfg (,!) ah];Ddsf] b'O{ lbg d PSn} ofqf ub}{ 5' . PSn} ofqf ubf{ gofF ;fyL agfpg] cj;/ kfOg klg ;S5 k/Gt' hfkfgdf Tof] ufx|f] /x]5 . d]/f] l;6 # hgfsf] d PSn} lyPF . clxn] &M#) ah] aNn Ps s]6f cfof] .
ut jif{sf] ofqf kl5 of] d]/f] klxnf] ljb]z ofqf xf] . dnfO{ gofF 7fpF x]g{ gofF ldq agfpg dgk5{ . ef]ln klg 6f]lsof]df a:g] lgwf] eof] eg] ;fob xfdL 6f]lsof]df cf}lw ag]sf] ;a}eGbf cUnf] :sfO{ 6«L x]g{ hfg]5f}F . :sfO{ 6«L agfP/ 7"nf a'h{ agfP/, ljZjd} cUnf 3/ 6fj/ lgdf{0f u/]/ ;DkGg b]zn] cfˆgf] snf sf}zn, ;DkGgtf b]vfpg / ko{6snfO{ cfkm"lt/ tfGg] sfd u5{g\ . dn]l;of, b'jO{, 6f]lsof], s'g} a]nfsf] 6\jLg 6fj/ Go'of]s{ o:t} pbfx/0f x'g\ . /]nn] dfgja:tLnfO{ b'Mv gb]cf];\ eg]/ dfgj a:tL ePsf] 7fpFdf cfjfh /f]Sg] cUnf af/ nufPsf] b]lvG5 hfkfgL l;+sfg;]gsf] af6f]df . ljZjs} 7"nf] / 3gfcfbL ePsf] ;x/ ePsf]n] 6f]lsof] lgs} 7"nf] 5 . t}klg s]xL xl/ofnL afFsL 5 . cfh !( tfl/v laxfg l5§} p7\of}F . k|ftsfnLg lgTolqmof ;s]/ ;fdfg Kofs u¥of}F . xf]6nsf] lan lt/]kl5 ( ah]lt/ hfkfgL /]ndf xfdL 6f]lsof]lt/ nfUof}F . cflsxf/f :6];gdf cf]n]{/ csf]{ /]ndf r9\of}F . Tof] :6];gaf6 t];|f], rf}yf] :6];g vfd]Obf] -lrjf nfOgdf_ k'Uof}F . ha xfdL :6];gaf6 aflx/ lg:Sof}F . :6];gdf xfdLnfO{ l/l;e -:jfut_ ug{ Pshgf g'jfsf]6sf] alxgL cfpg'ePsf] lyof] . ;+uLtf clwsf/L ;'j]bL -k"j{ljBfyL{ kßsGof SofDk;_ ;Fu /dfOnf] e]6 eof] . pxfF;Fu 6\ofS;Ldf pxfFsf] 3/;Dd uof}F . Ps lsnf]ld6/sf] &#) o]g k5{, oxfF k'Ubf &*) o]g nfUof] . 3/df k'u]/ lnˆ6df ( tNnfdf uof}F . 3/df k'Ug]lalQs} cfO; / kfgL vfof}F . alxgLn] g]kfnL lrof agfpg yfNg'eof] . ca xfdL lrof vfFb} OG6/g]6 ;r{ ug{ yfNof}F . xfjf kfgL cfh 7Ls} 5 . aflx/ t'jfnf]h:tf] nflu/x]5 .
cfh xfd|f] sf]l/of hfg] l6s6 lyof] . k/Gt' p4jsf] ;Nnfxcg';f/ l6s6 ef]lnsf] nflu ;f/]/ cfh 6f]lsof] 3'Dg] ljrf/ u¥of}F . cleif]s sf]l/og Pc/sf] l6km6 ;fbf{ Ps hgfsf] !) xhf/ ?lkofF yk nfUof] . Tof] bz xhf/n] Ps lbg 6f]lsof] 3'd3fdsf] sfo{qmd aGof] . ;'j]bLhL ;fdfg lnP/ cfOk'Ug'eof] . Psl5gdf vfgf tof/ eof] . g]kfnL lsl;dsf] vfgf ePsfn] af:gf /dfOnf] cfPsf] 5 . vfgf vfO 6f]lsof] dxfgu/kflnsf 6fj/b]lv l;Gh's :6];g, 6f]lsof] :6];g, l;+jfl;sf] df]gf]/]n r9\of}F . To;kl5 /f]af]6 x]¥of}F . w]/} kmf]6f] lvRof}F ;du|df /dfOnf] g} eof] . af6f]df h';, kfgL, au{/ Dofs8f]gfN8df uP/ vfof}F . cfhsf] lbg lat]sf] klg kQ} ePg . cf]9fOjf cSjfl;l6df d]/f] >LdtLsf nflu !@ xhf/ o]gdf 38L lsGof}F . To;kl5 e]g; kmf]6{ gSsnL cfsfz 3'Db} ca xfdL 3/lt/ kms{g] t/v/df lyof}F .  p4jnfO{ klg 38L dg k¥of] . To;}n] p4jsf] 38L lsGg nfu]sf 5f}F . 6\ofS; k|mL agfpg d]/f] kf;kf]6{ lbPsf] 5' .
/flqsf] ef]hg hfkfgLh ;';L;lxt slt /fd|f] eof] aofg} gu/f}F . /flqsf] ef]hg ub}{ !) alh;s]5 . vfgfkl5 Dofl/h v]Ng] ljrf/ ul//x]sf 5f}F . ;du|df bf];|f]k6ssf] hfkfgsf] a;fOsf] clGtd /ft /dfOnf] eof] . dnfO{ clncln 7Ls7Ls eO;s]5 . jfOg dfq vfFbf klg . 8fS6/ p4j Kofs'¥ofn / 3/a]6L efO alxgL eg] Psbd 7Ls x'g'x'G5 .
@) h'nfO{sf] lbg laxfg %M#) ah] p7]F . k|ftMsd{ ;DkGg eof] . sl/a ;f9] & ah] p4jn] / d}n] n]dg lrof vfof}F . * ah]lt/ 3/jl/kl/ 3'Dg] ljrf/ ub}{ 5f}F . clxn] OSo'–kf; ubf{ s;/L efiff l;Sg'k5{ eGg] ljifodf ukmufkm x'Fb} 5 . 
xfdL :sfO{ 6«L ljZjsf] ;aeGbf cUnf] 6fj/;Dd 6\ofS;Ldf uof}F . ToxfF 6\ofS;L 5f]8]/ :sfO 6«L x]¥of}F, kmf]6f] lvRof}F / /]:6'/]G6df uO{ k|]mGr a|]skmf:6 vfof}F . clg gfl/tf Po/kf]6{ hfg] kmf:6 /]nsf] l6s6 lsg]/ xfdLnfO{ /]ndf a;fn]/ hfg'eof] cleif]s .
xfdL !)M@@ ah]sf] 6«]gaf6 !!@) ah] gl/tf Po/kf]6{ k'Uof}F . clg gfl/tfdf 6ld{gn ! vf]Hb} dfly uof}F . #.$ tNnf dfly k'u]kl5 aNn Ps gDa/ l8kfr{/ 6ld{gn km]nf k¥of] . ;f]Wb} hfFbf s]l/og Po/sf] r]lsª -;fdfg hfFRg]_ sfpG6/df k'Uof}F . ;fdfg hfFRbf @ lsnf] a9L eP5 . hDdf @$ lsnf] dfq :jLs[t u5{ eg] kl5 d}n] ;Dd]ngsf] hfgsf/L k':ts aflx/ lgsfnL xft] emf]nfdf xfn]F / Ps lsnf] hlt 36]kl5 aNn dfGnf h:tL eOg\ . xfdLn] eGof}F– olt yf]/} ;fdfgnfO{ klg s] ;d:of u/]sf] . pgn] elgg d}n] xf]Og cfOPd ;l/ lgodn] xf] . ;fdfg k7fO;s]kl5 xft] emf]nf af]Sb} 6ld{gndf kf}g] 3G6f ;fdfg x]¥of}F, d}n] Ps n]l8h 38L lsg]F . p4jn] klg s]xL ;fdfg lsg] . pkxf/ lbg] lsl;dsf hfkflgh 38Lx¿ 6f]lsof]eGbf gfl/tf Po/kf]6{df ;:tf /x]5g\ . Psl5gkl5 km'lhtf;Fu e]6 eof] . pkxf/ lng] / lbg] sfd u¥of}F . aNn Oldu|];g r]s u/]/ xfdL af]l8{ªlt/ nfUof}F . s]xLa]/ ;]So'l/6L hfFr Oldu|];g hfFr l;l4Pkl5 xfdL k|:yfg sIfdf k'Uof}F / @& gDa/ u]6 x]g{ yfNof}F . s/d'Qm k;ndf hfkfgdf /S;L r'/f]6 b'j} dxFuf] /x]5 . !M%% ah] xjfO{ hxfhlt/ nfUof}F . clxn] Kng]df 8fo/L n]Vb} 5' . d]/f] l;6;Fu Pshgf sf]l/of dfOt hfkfg 3/ ePsL dlxnf / pgsL 5f]/L klg ofqf ub}{ l5g\ . Ps xKtf Sofg8fsf] EofGs'e/ labf dgfpg hfFb} l5g /] .
cfzf u/f}F, xfd|f] b'O{ 3G6fsf] ofqf /dfOn};Fu laTg]5 . pgsL 5f]/Lsf] pd]/ ;ft jif{ eof] . bf];|f] sIffdf 6f]lsof]df k9\b} l5g\ /] . >Ldfg\ lbg lbg} /flq !@, ! ah] ha 3/ kms{G5g\ pgL yfls;s]sf x'G5g\ . k|foM hfkflgh kl/jf/sf dlxnf jf sfdsfhL k'?ifsf] xfnt o:t} 5 . hLjgsf] /dfOnf] xfdLnfO{ yfxf 5}g . sfd / k};f dfq 5 . dfgjLotf dfgjLo ;+j]bgfsf] ;fx|} sdL 5 . hLjgsf] :jfb dxTj, dfgjLo efjgf / ljsf; st} Ps l;Ssfsf] km/s kf6f] kf] x'g\ ls h:tf] nfUof] ljjfxsf] bzf}+ jflif{sf]T;jsf] pknIodf logLx¿ labf dgfpg Sofg8f hfFb} /x]5g\ . nf]Ug] ef]ln dfq cfpF5g\ /] . hxfF uP klg sfddf g} ;do nufpg] x'Fbf Sofg8fdf klg sDKo'6/n] dnfO{ ;do lbg ufx|f] x'G5 elgg\ . g]kfnsf] ufpFdf lbgel/ ;Fu} sfd ub}{ a]n'sf ysfg;lxt 9'lnd'nL x'g] bfDkTo hLjg;Fu Jo:t hfkflgh sf]l/og hLjg x]bf{ t ljsf; klg kfl/jfl/s d"NodfGotfsf nflu cle;fk kf] xf] ls h:tf] nfUof] . xjfO{hxfh el/e/fp 5 . ljlzi6 >]0fLafx]s vfnL l;6 5}gg\ . vfgf vfO{ ;Sof}+ . ca Ps3G6f kl5 sf]l/of k'U5f}F xf]nf .
P]ltxfl;s sf/0fn] hfkfg–sf]l/of, sf]l/of–rLg, rLg–hfkfgaLr Kof/ / 3[0ffsf] ;DaGw 5 . pklgj]zsfndf, hfkfgsf] cTofrf/ cGofo . rLg–hfkfgaLrsf] 6fk' ljjfb, ;d'b|L ;Ldf ljjfb, / sf]l/of–hfkfgaLrsf] ;Ldf ljjfb klg Ps ;d:ofs} ¿kdf /x]sf] 5 . . cd]l/sf sf]l/of / hfkfg b'j}sf] ;+/Ifs xf] . ca xjfO{hxfh s]xL tntn hfg yfNof] ;fob s]xLa]/df sf]l/ofsf] Po/kf]6{ cfpFb} 5 xf]nf . xfd|f] b'O{ 3G6fsf] ofqf /dfOnf];Fu laTof] . gAa] k|ltzt dflg; ;'t]sf 5g\ . xfdL eg] ukm ub}{ 5f}F . ;du|df gfl/tf hfkfg b]lvOG5g\ . blIf0f sf]l/of;Ddsf] d]/f] xjfO{ ;km/ w]/} /fd|f] /Xof] . #@ jif{sf] pd]/df ljjfx ePsf] lyof] /] clxn] $@ jif{ eO;Sof] . t}klg dfof nfU5, efjgf x'G5, ;DaGw /fVg km';{b 5}g /] >Ldfg\nfO{ eg]/ elgg\ tL dlxnfn] .
OG5g\ Po/kf]6{af6 aflx/ lg:sg sl/a kf}g] 3G6f nfUof] Oldu|];g / s:6d lSno/]G; u/]/ lndf]lhg a;sf] af/]df  hfgsf/L lnof}F . lndf]lhg a;sf] l6s6 sf6]/ ( gDa/sf] u]6aflx/ lg:Sof}F . !) ldg]6kl5 b]hf]g hfg] a; cfOk'Uof] . a;df ;fdfg /fVof}F . Tof]eGbf cl3 kfgL lsGof}F, @ ln6/sf] 7"nf] af]tn kfgLsf] !!)) k¥of] . cfwfln6/sf] ;fgf] af]tnnfO{ eg] !^ ;o kg]{ /x]5 . s:tf] lj8Dagf, w]/} lsGbf ;:tf] yf]/} lsGbf dxFuf] . OG5g\af6 %M#) ah] b]hf]gsf nflu a; k|:yfg u¥of] . clxn] xfdL a;df 5f}F . @ 3G6f nfdf] ;8s kf/ u/]kl5 lnplhg a; ! ldg]6sf nflu /f]lsof] . s]xL ofqL cf]ln{P a; km]l/ lxF8\of] . xfdL 7Ls *M!% ah] b]hf]g k'Uof}F .
kmf]6f] /fVg]
ueg{d]G6 sDKn]S; k'Ubf t ToxfF j]s ;g ld cfPsL lyOgg\ . a;af6 ;fdfg emf/]kl5 xfdL ;8ssf] lsgf/df pleof}F . Pshgf sf]l/ognfO{ d}n] d2t dfu]F . pgn] j]snfO{ kmf]g u/LlbPF . kmf]g u/]kl5 !% ldg]6df cfOk'U5' eg]/ j]sn] pQ/ lbOg\ . xfdLnfO{ lk;fan] Rofk]sf] lyof] . s]xL k};f lnP/ p4j lk;fa ug]{ 7fpF vf]Hb} uP d eg] ;fdfg s'/]/ a;]sf] lyPF . Tolts}df j]s sf/ lnP/ cfOk'lug\ e]6 eof] . ;fdfg sf/df /fVb} lyof}F ls p4j klg cfOk'u] . ToxfFaf6 xfdL Pshgf ;dfhzf:qsf] k|f]km];/nfO{ e]6\g oxfFsf] Ps ljZj ljBfnodf uof}F . tL k|f]km];/;Fu} ef/tLo /]:6'/]G6df vfgf vfg uof}F . rf/hgfn] vfPsf] (),))) jg k|f]km];/n] ltg'{eof] . vfgf dL7f] lyof] . vfgfkl5 skmL vfof}F . g]kfn / sf]l/ofsf] lzIff, /f]huf/L, a]/f]huf/L, ;dfgtf, c;dfgtfaf/] s'/f u¥of}F . kms{g]a]nf d}n] g]kfnaf6 NofPsf] Ps kl:dgf tL k|f]km];/nfO{ pkxf/ lbPF . /flt j]ssf] ckf6{d]G6df k'Uof}F . 9f]sf vf]Ng]lalQs} pgsf] >Ldfg\n] :jfut u/] . Psl5g xfdL ;'Tg]sf]7fdf ;fdfg /fv]/ pkxf/ lbg] sfd u/]F . l6eL sf]7fdf v/a'hf vfof}F / ;'Tof}F .
@)!$ h'nfO{ @!
laxfg p7]/ :gfg u/]F . To;kl5 p4j / d b'j} hgf 3/ k5fl8sf] kxf8 / kfs{df 3'Dg uof}F . Ps 8]9 3G6f 3'Dbf / ukm;km ubf{ /dfOnf] eof] . clxn] p4j g'xfpFb} 5g\ . d eg] b}lgsL n]Vg yfn]sf] 5' . 7fpF /dfOnf] /x]5, tLn, lt/s'nf] -l;nfd_ kmNg cfF6]sf] 5 . km;L{ kmNb} 5, v';f{gL, uf]ne]8f, sfFqmf, l;dL, eG6f, ddkmnL, ;v/v08 ;a} tof/ x'Fb} 5g\ . kfs{df z'4 lkpg]kfgLsf] k|aGw ldnfOPsf] 5 . xfdL a:g] 3/s} k5fl8 ;'Gb/ xl/ofnLo'Qm kxf8 ePsfn] a:gsf nflu ;fx|} ;'Gt/ cfjf;Lo If]qdf a:g k'u]sf 5f}F . lbpF;f] st} hfg] sfo{qmd /x]sf] 5 . cfzf u/f}F, sf]l/of e|d0f ;'Gb/ x'g]5 . d]/f] PnhLsf] gf]6a'ssf] lsjf]8{df v/flj cfPsf] lyof] . g]kfndf Tof] lsjf]8{ gkfPsf]n] sf]l/of lnP/ uPsf] lyP .
Tof] cfh d]/f] Nofk6k dd{t ug{ lbof}F / vfgfvfg k'Uof}F . af]ª h' lsdhL;Fu e]6 eof] . jxfF cfuGt's sfdbf/ sNof0f ;+:yf k|d'vsf] ?kdf b]hf]g sf]l/of . b]hf]gdf ^))) hgf j}b]lzs sfdbf/ sfd ul//x]sf 5g\ . ;a} aflx/lt/ sfd u5{g\, g]kfnL sfdbf/ !)) hgf x'g ;S5g\ . lrlgofF, ;+Vofdf a9L 5g\ t/ g]kfnLsf] :t/, d]xgt, ldng;f/kgf /fd|f] 5 . j}b]lzs sfd bf/sf] sNof0fsf nflu sfd ul//x]sf ;+:yf k|d'vsf] egfO{ lyof] .
j}B, cj}B sfdbf/sf] nflu cf}ifwf]krf/ l;Q} ul/lbg] k|fljlws 8fS6/, :jf:YosdL{ klg 5g\ . s]xL k};f lbP/ k/]sf] a]nfdf d2t u5{g\ . b]hf]g gu/sf d]o/ / s]lx Pg hL cf]n] klg s]xL ;xfotf u5{g\ . ax'/fli6«o /]:6'/]G6df vfgf vfof}F, yfO{, e]tgfd, OG8f]g]l;of, sDaf]l8ofsf vfgfsf kl/sf/ . ldl>t vfgfsf] dHhf g} cs}{ x'Fbf] /x]5 . cfOPd Pl;of /]:6'/]G6 -b]xªbf]ª_ Pl/of b] hf]g sf]l/of .
sf]l/ofsf] >d ahf/df &)÷*) k|ltzt k'?if sfdbf/ 5g\ . dlxnfsf] ;+Vof sd 5 . sfd ufx|f] ePsfn] k'?if a9L cfpF5g\ . pgLx¿ ufx|f] sfd ug{ klg ;S5g\ . j}w jf cj}w sfdbf/sf] b}lgs Hofnf sd;]sd %)÷^) 8n/ kfpF5g\ . dflg;df sfd ul/ /xg' ePsf] /x]5 . sfd;Fu} vfgf kfpF5g\ . slxn]sfxLF b'O{ km/s b]zsf k'?if / dlxnfaLr ljjfx Ot/sf] ;DaGwn] aRrf s;sf] x'g] / s;n] kl5 n}hfg] ;d:of 5 .
;g\ @)!# sf] g]zgn :6«fl6l6:6s tYof+scg';f/
!!@#)^ hDdf j}b]lzs sfdbf/ /x]sf 5g\ .
@#))) g]kfnL sfdbf/
;aeGbf a9L lrlgofF, t];|f] gDa/df leotgfdL, pHj]s, hfkflgh cflb 5g\ .
;g\ @)!# ;Ddsf] sf]l/ofsf] hg;+Vof %)@@),)))
h;dWo k'?if – @%, !##)))
n}lËs l:ylt ef/t / rLg eGbf /fd|f] ePklg sf]l/ofdf klg k'?ifg} al4 5g\ . dlxnf – @%, )*&)))
cfuGt's sfdbf/
u|fdL0f Onfsfdf dlxnfs]f pRr lzIffsf] b/ /fd|f] 5 . k'?ifsf] bfFhf]df 7"nf ;x/L Onfsfdf dlxnfsf] pRr lzIffsf] k|ltzt sd 5 . b]hf]g, a]Sh] If]qdf .
Oldu|];g – @)!@ – ^$#))( sf]l/ofdf cfpg]x?
dfOu|];g – @)!@ – ^#^$)# sf]l/ofaf6 jflx/ hfg]x?sf] tYofÍ
;/sf/L xfp;xf]N8 ;e]{cg';f/
ljb]zL sfdbf/ hDdf hDdL (*%(@# s'n @)!# sf] tYof+scg';f/ sf]l/ofdf sfd ul//x]sf hDdf klxn] cfPsf / @)!# df cfPsf ljb]zL sfdbf/sf] ;+Vof ( nfv krf;L xhf/ gf} ;o t]O; /x]5 .
a]/f]huf/ ;+Vof sf]l/ofdf hDdf -sf]l/ofdf klg a]/f]hufl/sf] cj:yf / ;d:of /x]5 . t/ h'g sfd ug{ j]/fhuf/L j}b]lzs /f]huf/Lsf >lds hfG5g\ cfhsf sf]l/og o'jf Tof] sfd ug{ clgR5f /fVg] /x]5g\ ._
*=^ k'?if -s'n &=(_
^=* dlxnf a]/f]huf/
#=! k'?if 5f]6f] ;do
#=# dlxnfsf] a]/f]huf/L
cfTdxTof k|ltzt @=(Ü
of}g c;Gt'li6 #=#Ü
/fli6«o /fhgLltdf dlxnf #))–$&      -!%Ü_
k'?if cfTdxTof !=(
dlxnf -k|of;_ #=%
! nfv hgf dWo] !!=$ k|ltzt
! nfvdWo] ^( dflg; cfTdxTof u5{g\ .
cf};t cfo' – k'?if &&=^%Ü
dlxnf *$=*%Ü
s'n *!=@)Ü
@)!! sf] ;/sf/L tYof+scg';f/ cGt/f{li6«o cfk|jf;L eP/ hfg] sf]l/og #$(*^*
sf]l/ofdf ljb]zL sfdbf/sf] ?kdf cfPsfx? ;+Vof @!&&)@
sf]l/ofdf btf{ eO{ j}wflgs sfd ug]{ j}B j}b]lzs sfdbf/ (#@(*# o; jfx]s klg j}B cjlw k'/f ePkl5 cj}B ePsf jf ko{6s eP/ cfO{ n'lsl5lk sfd ul/ /x]sf j}b]lzs sfdbf/ klg sf]l/ofdf sfo{/t 5g\ . h:sf] tYofÍ o;df ;d]l6Psf] 5}g .
-@)!@ sf] tYof+scg';f/_
a;fO;/fO
afn d[To'b/ #Ü
/]ld6\ofG; Ps jif{df
cfpg]
hfg]
sf]l/ofaf6 hfg]eGbf cfpg] a9L 5 .
j';fgdf cfFwL cfof] ;d:of eof], To;a]nf a';fgsf :yfgLo jfl;Gbfn] ;Fu} ldn]/ d2t ub}{ lyP . kfs{ r'ª xLn] To;} j]nfb]lv Go' len]h d'ed]G6 ;'? u/] . Deligent, self-hulp-co-operation tLg vDa] gLlt kfs{ r'ªxLn] cfˆgf] dGqL d08nsf] a}7s u/]/, k|fWofks dhb'/, ljBfyL{, ls;fg ;a}nfO{ Go' len]h d'ed]G6df ;+nUg u/fP . To;a]nf sf]l/og kxf8 ¿v, j[If geP/ v}/f /ª\sf lyP . sf]l/ofdf vfgf lyPg . lzIff lyPg, ;a} ug{ ;/sf/n] dfq sfd ug{ ;Sb}gYof] . ^ ah] ufpFdf 3G6L ahfPkl5 ;a} hgf p7\g'kYof]{ . ;/sf/n] of] k4lt clgjfo{ agfof] . To; cleofgn] tf; v]Ng], /S;L vfg] k'?ifsf] afgL aGb u/fof] . ;Fu} ;a} ldn]/ sfd ug]{, j[Iff/f]k0f ug]{, clzlIftnfO{ lzIff lbg] Pscsf{nfO{ d2t ug]{ sfd eof] . ufpFsf h]7f, jf lgjf{lrt eO{ sfd ug{ dg ePsf o'jfn] g]t[Tjsf] cj;/ kfof] . To; cl3 lgjf{rgsf] k4lt lyPg . g]tf tf]Sg] sfd x'GYof] .
x/]s kl/of]hgfsf] sdhf]/L kIf klg x'G5 !(*) sf] bzsdf cfP/ ;femf sfdn] ult lng 5f8\of] . ha b]zn] cf}Bf]lusLs/0fdf ult lnof] . …l;df]n pnbf]ªÚ n] ult 5f]8\of] . ;Fu} ldn]/ sfd ug]{ k4ltdf sdL cfof] . cfnf]rsx¿n] To;kl5 l;df]n pnbf]ªsf] cfnf]rgf ug{ yfn] .
!((& sf] cfly{s ;+s6af6 b]znfO{ lgsfNg sf]l/og dfG5]n] cfkm";Fu ePsf] ;'g ;/sf/nfO{ lgMz'Ns bfg lbP . o; pbfx/0fkl5 cfˆgf] vfgfaf6 s]xL 5'6\ofP/ c¿sf] enfOsf nflu /fVg] afgL a;fNof}F . !(*)–!((& ;]dfpn pb\bf]ªsf] cGwf/do ;do lyof] . cfhef]ln xfdLn] Tof] efjgfnfO{ leotgfd, sDaf]l8ofdf …;]dfpn–pNbf]ªÚ cEof; ug{ l;sfof}F .
:jf:Yo s]Gb| / lzIff s]Gb| agfpgsf nflu OG8f]g]l;ofnfO{ klg l;df]n pnbf]ª cleofg;Fu kl/lrt u/fof}F . -@))(_ ldn]lgod k|f]ld; ldn]/ UNDP ;Fu ldn]/ clk|msg ljsf;sf nflu sfd ug{ yfn]sf] 5f}F . ;a ;xf/f clk|msf If]qsf] ljsf;sf] nflu .
sf]Osf h:tf :jo+;]lj ;+:yfnfO{ ef/tdf sfd ug{ ufx|f] 5 . ef/tdf hftLotf, cfly{s c;dfgtf cflb sf/0fn] sfd ug{ d'l:sn 5 . ufpFsf] g]t[Tj ug]{ dfG5]sf] gft]bf/ dfq sf]l/of cfpF5g\ . ;fFRr} sfddf ;+nUg dfG5] sf]l/ofsf] PS;kf]h/ lelh6df klg cfpFb}g kfpFb}gg\ . 7"nfj8fsf] dfq zf;g rN5 ef/tdf .
ef/tdf dlxnf :jo+;]jssf] JolQmut ;'/Iff klg ;lhnf] 5}g . To;}n] xfdL ef/tdf sfd ug{ ;+sf]r dflg/x]sf 5f}F . gofF k':tfsf] ljrf/df of] cleofg k/Dk/fut km];g xf] . l;dfpn pNbf]ª s[lifsf] ljsf;sf nflu ufpFsf] ljsf;sf nflu xf] cfh Tolt dgdf of]Uo 5}g .
;]dfpn pnbf]ª If]qLo, u|fdL0f ljsf;;Fu ;DalGwt Ps kl/of]hgf lyof] . sltko dfG5] kfs{r'ª xLnfO{ dg k/fpFb}gg\ . lsgls plg tfgfzfxsf] ?kdf lyP . To;}n] pgsf] cleofgnfO{ klg dg k/fpFb}gg\ . cfˆgf] ljsf;sf] Kofs]h;Fu afa'sf] gfdsf] sfo{qmd aflx/ k7fpg jt{dfg /fi6«klt rfxG5g\ . ;]df8n cleofgsf] a]nf ;of]{bo x'g] ;do 306L ahfpg] sfd x'GYof] .
wGojfb ;g ld j]s, ;Dk"0f{ Joj:yfkg Ps bd Jojl:yt / /dfOnf] eof] . cfh xfdL b]hf]gaf6 vfhf vfO{ b]u'sf nflu k|:yfg u¥of}F .
xfdL ;f9] % ah] sl/a ;f9] rf/;o lsnf]ld6/ ofqf u/]/ plNhg sf]l/og ;/sf/sf] :6fl6l:6sn clkm;df k'Uof}F . of] sf]l/ofsf] b'u{d clkm;dWo] k|yd xf] oxfF xfdL hDdf bz hgf sd{rf/L 5f}F . Ps xKtfcl3 j]sn] dnfO{ e]6 ug{ eGg'eof] . dnfO{ labf lbg / ;do lbg ufx|f] lyof] . b'u{d eg]sf] s] xf] sf]l/og egfOdf < of] 7fpFaf6 ;fj{hlgs oftfoftdf ofqf ug{ ;fdfGo oftfoft 5}g . k"/f b]zsf] cj:yf x]bf{ of] 7fpF lgs} ufx|f] 5 .
k|f]km];/ ;'hg d]S8]d]M
cfly{s c;fgtf aflx/ uP/ sfd ug]{ sfdbf/sf] ;Gbe{df a9L k|of]u x'G5 . ljZjJofkL /fhgLlts zf:q 7"nf] kl/jt{gsf] qmddf 5 . kfl/jfl/s dxTj, 3/leqsf] sfdsf] kl/efiff :ofxf/ ;';f/ ug]{, / x]/ ljrf/ ug]{, sfd dfq km/s eO;s]sf] 5 . ljZjJofkL ;dfhzf:qL cfFvfn] efif0f lbP/ dfq ;dfgtfdf cfwfl/t ;dfh agfpg ;lsGg . ljZjdf x]h]df]lgs Jojxf/ ljBdfg 5Fb} 5 . dlxnf / kl5 k/]sf ju{nfO{ ;dfhsf] ;dfgtf cleofgn] sfd ug{ ;s]sf] 5}g . /a6{ sg]nsf] l;4fGtcg';f/ /fqLdf olb s's'/ e'Sb}g eg] s's'/sf] wd{ dflgFb}g . åTjsf] ;+;f/nfO{ Ps lsl;dsf] agfpg ;dfhzf:qLsf] e"ldsf x'gk¥of] .
ljZjJofkL åGbdf /x]sf dfG5]nfO{ x]/ljrf/ rflxG5 . aRrf hGdfpg], x'sf{pg], la/fdL ePsf] a]nf b]vefn ug]{, a'9f}nLsf] ;'ljwf ;a} care work df k5{g\ . of] sfdn] ;dfhnfO{ c;dfgtflt/ n}hfG5 . pklgj]zjfb, ;fd|fHojfbn] care work sf] hGd u/fPsf] xf] .
sd cfDbfgL x'g] dlxnfsf] 7"nf] >d ;Lwf cfDbfgL gx'g] If]qdf vr{ x'G5 . h;nfO{ care work elgG5 . Dof8d– ;'hftf k6]n– x}b/fjfb– ;fdflhs c;dfgtf – ef/t
Equality of opportunity cfDbfgLsf] ;dfgtf ef/t :jtGq ePb]lv ;/sf/n] sfg'g agfP/ c;dfgtfnfO{ ;Daf]wg ug]{ sf]l;; u/]sf] 5 . k/Gt' Tof] sf]lzifn] ;kmntf kfpg ;s]sf] 5}g .
c;dfgtfsf] sf/0f s] s] x'g\ < ;/sf/L tYof+sn] eG5 %)Ü ul/aLsf] sf/0f cfkm} JolQm, klg xf] . zlQmsf] ;|f]t, cfly{s kx'Fr, hflt cflbsf] klg c;dfgtf l;h{gf ug{df 7"nf] e"ldsf 5 . ljwflosfsf] dfWodaf6 clgjfo{ lgod P]g agfP/ k|of]u gu/];Dd c;dfgtf dfly JolQmsf] k|of;n] Tolt sfd ug{ ;s]sf] 5}g .
sfg'g agfP/ u/]sf] ;fdflhs kl/jt{gsf] k5fl8 klg cf}klgj]lzs dfgl;stf ljBdfg 5 . d]/f] k]k/ 7"nf k|f]h]S6sf] efu xf] . j}wflgs –sfg'gL_ dfWodaf6 ul/Psf] kl/jt{g klg Ps dxTjk"0f{ efu xf] .
ef/tdf (#Ü JolQm cgf}krfl/s If]qdf sfo{/t 5 . s[lifdf nfu]sf], cw{Hofnf, HofdL, cw{ v]tLdf nfu]sf] ju{ ef/tdf o;} ju{df k5{ . of] ju{ c:yfoL ¿kdf s'g} klg If]qdf sfd u/]sf] x'G5, p;sf] gf]s/L Uof/]G6]8 x'Fb}g . pklgj]zsf] a]nfb]lv rn]sf] sltko ;fdflhs ;+/rgf, sfdbf/sf] :j¿k :jtGq ef/tdf klg sfod /Xof] .
of] lgoldt ug{ hftLotfn] klg e"ldsf v]n]sf] 5 . hft, hflt, j0f{, ju{, hghflt klg c;dfg ljt/0f k|0ffnLsf s]xL sf/0f x'g\ .
!=      ;fwg;|f]t
@=      ;+:s[lt
oL b'j} sf/0fn] d'Vo ?kdf ;dfhdf c;dfgtf sfod /fv]sf] 5 . hftLotfsf] cEof;sf sf/0f klg ;dfhdf cfly{s c;dfgtf ljBdfg 5g\ . h;sf] sf/0f ;dfh Jofks ljefhg / c;dftfdf cfwfl/t 5 . !@ ah]b]lv ! ah];Dd xfdLn] vfgf vfof}F skmL vfof}F / ;jf ! ah] Dof8d ;g\ ld j]kmn] sf/ xflsg\ xfdL pNhLg k"jf]{Q/ ;d'b|lt/ cfh /ftL af; a:g 3'Dg hfFb} 5f}F . ch'{g, p4j, j]s / d .
af6f]df ;a} 8fF8fsfF8f xl/ofnLo'Qm b]lvG5g\ . ;a} kxf8nfO{ 5]8]/ 6g]n agfOPsf] 5 . ;a} 6g]ndf emndNn aQL an]sf] 5 . Sof ;'Gb/ sf]l/og ljsf; df]8n / k|s[lt ;+/If0f . xfOj]df uf8L xfFSbf !@) b]lv !$) lsldk|lt 3G6f xfFSg] /x]5g\ . k/Gt' 7fpF 7fpF l;l;l6eL Sofd/f h8fg ePsfn] Sofd/fsf] cfFvf 6Ng Sofd/f glhs k'Ug] rfnssf] :j;, l:k8 sd ug]{ /x]5g\ . olb, !)) eGbf a9L l:k8 /x]5 eg] klg uf8Lsf] g]leu]6/n] b]vfpF5 Sofd/f cfpFb} 5 eg]/ clg t'?Gt} uf8Lsf] l:k8 !)) lslddf emfl/xfN5g\ . gq eg] oxfF klg lgod t ldlrg] /x]5 . t/, klqmof] eg] 8«fOleª ug]{ sd{rf/Lsf] xflsdnfO{ klg sf/afxL x'g] /x]5 .
laxfg !^^ lsnf]ld6/ @ 3G6fdf b]hf]g–b]u' uof}F . clxn] b]u'b]lv k"jf]{Q/ ;d'b|L ;x/ pNhLg;Dd hfg !#@ lsnf]ld6/ ;8s kf/ ub}{ 5f}F . k"/} sf]l/of /dfOnf], xl/of] ;kmf ;8s, Kjfn} Kjfn -6g]n_ ePsf kxf8x¿ 5g\ . g]kfnsf] r'/]h:t} . ;–;fgf ;x/ klg cfpFbf ;8sdf hfd -uf8Lsf]_ n:s/ b]lvG5 .
xfOj]df eg] ;8ssf] /ˆtf/ lgs} x'g]/x]5 . ljsl;t ;dfhdf dflg; d]l;gsf] bf; eO;s]5g\ . e/v/ u+u6fsf] ;x/df k'Uof}F . clxn] ;jf tLg alh;s]5 . ljG8ldnx¿ y'k|} 5g\ . k"j{kl§ xl/of] ;kmf ;d'b| b]lvof] Sof dHhf slt ;'Gb/ .

@@ tfl/v
tYof+sljgf xfdLnfO{ sfd ug{ ufx|f] x'G5 . 6fu]{6 u|'k–;fgf] :s'nsf] ljBfyL{ ;+Vof klg x'g ;S5 / l;+uf] b]z klg x'g;S5 . sf]l/ofdf !(^) b]lv hgu0fgf ;'? eof] . hgu0fgf klg kfFr jif{df Psk6s x'G5 . 200 million vr{ u/]/ @)!) sf] hgu0fgf u/]sf lyof}F . lnË, sIffsf] tYof+scg';f/ gd'gf ;j]{If0fsf] ¿kdf xfdL u0fgf ug{ ;S5f}F .
sf]l/ofdf w]/}h;f] dWodju{sf dflg; a:5g\ . sf]l/og dfG5]sf] nufgL, lzIffdf w]/} x'G5 . To;}n] sf]l/ofn] ljsf; ug{ ;s]sf] xf] . lzIff – 1fg l;k, k|ljlw ;a}sf] hggL xf] .
cfly{s lx;fan] sf]l/og ;dfhnfO{ !) ju{df ljefhg u/]sf] 5 . pRr ju{ #, dWodju{ $, lgDg ju{ # ju{df 5g\ . xfdL pQ/k"jL{ sf]l/ofaf6 b]hf]g hfg] af6f]df hfFb} 5f}F . xfdLn] vfgf vfPsf] 7fpFaf6 !@% lsnf]ld6/ 6f9f 5 . ld; a]sn] sf/sf] l:k8 klg !@)÷!@% lsnf]ld6/df /fv]sL l5g\ . Psl5gcl3 kfgL k/]sf] lyof], xfO j] df xfdLeGbf cufl8 /x]sf] t];|f] sf/ xfd|f] cfFvf cufl8 b'3{6gf eof] ;fob 8«fOe/n] /flt /S;L vfof] xf]nf jf ;'t]g xf]nf To;}n] cufl8 hfg'kg]{ sf/ pN6f]eP/ ;fO8sf] af/df 7f]lsof] Tof] sf/ sRofss'r's eof] . a]nsf] d'6'n] 7fpF 5f]8\of] . dnfO{ klg 8/ nfUof] !@) lsnf]ld6/sf] af6f]df xfdL /f]lsg] ;Defjgf g} lyPg .
8/fP/ d}n] lj:tf/} xfFs eg]F pgn] klg 8/fP/ s]xL lj:tf/} ul/g\ . clt /ˆtf/sf] ;8sdf c¿sf] s;}n] klg lx;fa ub}{g . cfkm" dfq l56f] s;/L hfg] w'gdf x'g] /x]5 . clxn] ;f9] $ alh;Sof] . cfh xfdLn] klxnf]k6s cf0fljs e§Lsf] cjnf]sg u¥of}F . lxhf] / cfh d]/f] hLjgs} /dfOnf] sf/ofqf ;Dk"0f{ xl/ofnLo'Qm pQ/ k"jL{ sf]l/ofdf x'Fb} 5 . d w]/}k6s sf]l/of e|d0f u/]sf] eP klg plNhgl/t uPsf] /x]g5' . sl/a !))) lsnf]ld6/sf] ofqf ug{ @ nfv sf]l/og agsf] k]6«f]n nfUof] . sf]l/og ldqn] k"/} :jfut ;Tsf/ ub}{ w]/} 7fpF 3'dfOg . ;fFRr} /dfOnf] df};d 5, laxfg kfgL k/]sf] lyof] . clxn] df};d cln ;kmf 5, cfsfzdf afbn eP klg 6f9f 6f9f;Dd kxf8 b]lvG5g\ . P;L rnfpg'k/]sf] 5}g, ;'xfgf ;km/ cfh df};d xl;, lxGbL uLtsf] ofb cfof] .
@$ tfl/v w]/} kfgL kl//x]sf] lyof], t}klg bª\b]d'gdf Pe/]:6 /]:6'/]G6 leq !@–#) b]lv n~h vfFb} sf]l/ofdf /x]sf g]kfnL bfh'efO;Fu enfs';f/L eof] . b'O{ ah]/ bz ldg]6df xfdL bªb]d'g ;aj] :6];gsf] u]6g]/ sf]l/og ;fyLx¿sf] uf8Ldf a:of}F . lbgel/ pxfFx¿s} uf8Ldf 3'Dof}F . ;a}eGbf klxn] ahf/df uP/ df]afOn lsGof}F . d}n] b'O{j6f lsg] p4jn] Pp6f lsGof] . To;kl5 ;f]n 6fj/lt/ uof}F . t/, dfly sf/ hfg glbPsfn] tn} a:of}F, skmL vfof}F . a]n'sf ;'Gb/ /]:6'/]G6df xfF;sf] df;';lxt l8g/ vfof}F . vfgf /fd|f] lyof] . ToxfFaf6 k|f]km];/ pg t] o'gn] xfdLnfO{ 8s;'g dlxnf ljZj ljBfnosf] cltlyu[xdf a:g] aGbf]a:t ug'{ePsf] /x]5 . ToxfF ;fdfg /fVof}F . ;fdfg /fv]kl5 xfdLn]n] ljZj ljBfno aflx/kl§sf] skmL ;kdf skmL vfof}F . To;a]nf p4jsf] sf]l/og ;fyL klg cfOk'lug\ . skmL vfPkl5 Psl5g ukm u/]/ p4jsf] ;fyL / d]/f ;fyLx¿ xfdL;Fu labf eP/ lkmtf{ eP . To; a]nf;Dd /flqsf] ;f9] ( alh;s]sf] lyof] . p4j / d Pslt/ aflx/ 3'Dg uof}F . ToxL g} d]/f] ;fyL 8fS6/ oª ;s lnd dnfO{ e]6\g ljZjljBfnoleq cfO;Sg'ePsf] /x]5 . pxfF $) 8n/ lt/]/ 6\ofS;Ldf dnfO{ e]6\g cfpg'eof] . e]6kl5 tLg} hgf a;]/ lao/, h'; / s'v'/fsf] df;' vfof}F . pxfFn] #))))) sf]l/og jg rSn]6 lsGg eg]/ dnfO{ of] sf]l/og :6fOn xf], d}n] pkxf/ lsGg] ;do kfOg . lxhf] dfq cd]l/sfaf6 cfPsf] x'F . d]/f] >LdtLn] tkfO{nfO{ e]6]/ pkxf/ lbg' eg]/ cd]l/sfaf6 kmf]g ug'{ e|Psf] lyof] . To;}n] of] tkfO{sf] s]6fs]6Lsf] nflu l8p6L lk|maf6 rsn]6 lsGg dfq lbPsf] eg]/ d]/f] uf]hLdf /flvlbg'eof] . jxfF km]l/ 6\ofS;Ldf kmls{+bf % 8n/ nfU5 /] . %) ± #)) ± $* Ö #(* 8n/ d]/f] nflu vr{ ug'{eof] . s'g} a]nfsf] g]kfnL efiff u'?k|ltsf] dL7f] ;DaGwsf] sf/0f .
c;dfg ;dfh -!% tfl/v_
;/sf/sf tYof+sn] oyfy{ lrq b]vfpFb}g . rLgdf cfDbfgLsf] c;dfgtf Jofks 5 . rLg of] c;dfg cfodf cu|0fL /fHosf] ¿kdf /x]sf] 5 . clk|msf, cd]l/sf hfkfgh:t} . w]/} tYof+s ;/sf/L:t/s} dfq pknAw 5g\ . ;dfhzf:qL o:tf tYof+s;Fu ;xdt 5}gg\ . rLgdf w]/} ljZj ljBfno:t/Lo cWoog ePsf 5g\ . China General Social Surgery a]Olhª ljZjljBfnoaf6 xfdLn] cg';Gwfg u/]sf lyof}F .
cfhef]ln rLgdf cd]l/sfeGbf cfDgfgLdf c;dfgtf 5 . rLgsf] ;fdflhs cWoog cGt/f{li6«o:t/af6 ;d]t ug{ ;lsG5 . cfDbfgLsf] c;dfgtf 36fpg ;s] ;fdflhs ;b\efj x'g ;S5 .
c;dfg cfDbfgL lsg w]/} km/s x'g k'Uof] t < ahf/ cy{zf:qsf] cfwf/df, cy{zf:qrflxF xf]Og . rLgsf] ;Dk"0f{ cy{tGq ;/sf/ / ;/sf/L kIfaf6 lgolGqt cy{tGq xf] . cd]l/sf / rLgdf cfDbfgLsf] cj:yf b]vfpg] k|d'v sf/0f s] x'g\ t < If]q, :yfgLo ;/sf/, u|fdL0f, ;x/L, lzIffsf] :t/, hft, hflt, /+u, kfl/jfl/s Joj:yf g} d'Vo cfDbfgLsf] ;|f]tsf sf/0f x'g\ .
s[ifs u|fdL0f afl;Gbf / ;x/L hg;+Vof jf afl;Gbfdf 7"nf] b"/L 5 rLgdf . of] ;d:ofn] e|i6frf/, åGå hGdfpFb} 5 . ;/sf/L gLltnfO{ of] b"/Ln] ;d:ofdf kf/]sf] 5 . rLgsf] k|fWofksaf6 o:tf] :ki6 k|:t'lt x'g' klg rLgsf] pbf/tfsf] pbfx/0f xf] eGg] dnfO{ nfUof] .
@% tfl/v 3/ hfg] lbg, laxfg} $M#) ah] p7]F . % ah]kl5 hfg] tof/Ldf lyof}F . Psflaxfg} 8s;'g dlxnf ljZjljBfnosf lzIfs pGt]pg cfOk'Ug'eof] . xfdLn] jxfFsf] sf/df ;fdfg /fVof}F / lndf]lhg a;sf] l6s6 klg pg}n] lslglbP . !!, ))) k|ltJolQm clg xfdLnfO{ a;df /fv]/ pgn] labfO u/] . lndf]lhg a;df OG5g k'Ug sl/a Ps 3G6f nfUof] . ;fdfg r]shfFr u/fO{ xfdL ;]So'l/6L r]ssf] nfOgdf nfUof}F .
l8p6Llk|mdf k'u]kl5 /S;L, r'/f]6 rsn]6 lsGof}F . 6f]:6 / h'; lsg]/ vfof}F . TolQs}df * ah]/ $% ldg]6 eP5 . clg, k|:yfg sIfkf/ ub}{ xjfO{hxfhdf r9\of}F . clxn] d d]lS;sg 8fS6/;Fu ukm ub}{ k};f ;f6f;f6 ub}{ 5' . sf]l/og Po/ /gj]df p8\g] t/v/df 5 . af6f] kfO;s]sf] 5}g . sf]l/og ;docg';f/ ( ah]/ #% ldg]6df e'OF 5f]8\of] / rSsf 36f36 u/L ;fob leq 3';f¥of] .
hfkfg ofqf
xfdL !@ h'nfO{sf] lbg k|ftM OG5g OG6/g];gn Po/kf]6{ sf]l/ofaf6 !) ah] hfkfgsf nflu k|:yfg u¥of}F . lbpF;f] Ps ah] gf/Ltfdf k'Uof}F . gf/Ltfaf6 csf]{ /]ndf of]sf]xfdf uof}F . of]sf]xfdf cf]n]{kl5 k'gM Ps :6];gsf nflu !$) ofgk|lt ofq'sf] l6s6 lnP/ xfdLn] a's u/]sf] 6]/];, xf]6n ePsf]lt/ uof}F . xf]6ndf hfg]lalQs} kf;kf]6{ b]vfO !),))) o]g hDdf u/L sf]7fsf] ;fFrf] lnof}F clg d}n] g'xfPF, kl5 p4jn] klg g'xfP . a]n'sf ahf/lt/ 3'Dg hfg] l8g/ vfg] sfo{qmd /x]sf] 5 . hfkfgdf kfFr aHbf g]kfnL ;dofg';f/ kf}g] b'O{ ah]sf] 5 . lxhf] ;jf b'O{ah] sf7df8f}+af6 sf]l/og Po/sf] xjfO{hxfh p8]sf] lyof] . xfdL cfPsf] k|fljlws ¿kdf b'O{ lbg eP klg s'n @$ 3G6f Ps lbg dfq ePsf] 5 . df};d ;'Gb/ 5, 3fd c:tfO;Sof] clncln afbn nfu]sf] 5 .
@)&! – )# – )&
c7f/f}+ ;fob ljZjJofkL ;dfhzf:qL, dfgjzf:qL, /fhgLltzf:qL;lxt n}+luszf:qL / cGo ;fdflhszf:q ljwfsf ljZjsf ljleGg b]zsf ljåfg\, cWoogfyL{, zf]wfyL{ ;xefuL x'g] sfo{qmd 5 . hfkfgsf] of]sf]xfdf ;x/df h'nfO{ !# b]lv !( ;Dd cfof]hgf x'g] ;Dd]ng kSs} klg 7"nf] hfgklxrfgsf nflu klg dxTjk"0f{ x'g]5 . ;fy} ljZjel/sf y'k|} d'n'ssf ;fyLx¿ Tof] sfo{ qmddf ;xefuL x'g cfpg]5g\ . JolQmut ¿kdf ;xefuL x'g uP klg d lqe'jg ljZjljBfnosf] / 8f= p4j Kofs'¥ofn sf7df8f}+ ljZjljBfnosf] k|fWofks xf}F . ;fob k|ydk6s x'g] g]kfnsf] ;xeflutf klg dxTjk"0f{ g} x'G5 .
clxn] aNn sf]l/og Po/ wfjgdfu{df l:k8 lng pQ/lt/sf] lelecfOkL nfpGh ePlt/ hfFb} 5 . clxn] af}4 / xfoft xf]6n b]lvof] . uf]s0f{, d"nkfgL b]lvg] u/L wfjgdfu{df clncln ub}{ ultlnof] / 6]sckmsf] nflu bu'g{ nfUof] .
clxn] b'O{ ah]/ !% ldg]6 eO;Sof] s'n @) ldg]6 hlt p8fgdf l9nfO ePsf]n] xfdL sl/a !@M#) af !=)) ah] /flq sf]l/og ;dofg';f/ sf]l/of k'U5f}F xf]nf . h]xf];\ /flt sf]l/og cGt/f{li6«o ljdfg:yn OG5g\df s'g'{kg]{ ePsf]n] l9nf ePklg xfdLnfO{ ;d:of 5}g, b'O{ ah]/ @% ldg]6df ljdfgn] e'OF 5f]8\of] / xfjfdf pRrfO lnFb}5 . clxn] t lgSs} dfly k'lu;Sof] .
@)&! c;f/ h'nfO{ @# k|ftM
xfdL cfh laxfg} p7\of}F, :joDe"h:t} cUnf] 8fF8fdf sf7sf] l;F9L r9]/ uof}F . *M#) ah] l/;f]6{af6 ;fdfg Kofs u/L kms{g] t/v/ u¥of}F . Psl5gsf] 8«fleªkl5 ;'Gb/ kxf8Ldf cjl:yt /]:6'/]G6df sf]l/og vfhf vfof}F . vfhf vfP/ gofF af6f] xfOj] x'Fb} xfdL km]l/ pHnLg k'Uof}F . plNhgdf ;/sf/L clkm;df a;]/ vfgf vfof}F . To;kl5 ch'{gnfO{ csf]{ dfG5];Fu labf u/]/ xfdLx¿ sf]l/ofsf] cf0fljs e§L x]g{ hfFb} 5f}F .
kf}g] P3f/ah]b]lv sf]l/ofsf] cf0fljs e§L x]¥of}+ . ToxfF sf]l/ofsf] ljB't\ pTkfbgsf] hfgsf/L klg lnof}F . h'nfO{ @)!$ ;Dd sf]l/ofsf] ljB't\ Ifdtf %^))) d]ufjf6 /x]5 . h;dWo] sf]Onfaf6 $%Ü cf0fljs e§Laf6 !*,))) d]ufjf6 / afFsL j}slNks pmhf{af6 pTkfbg x'g] /x]5 .



hfkfg / sf]l/of e|d0f M @)!$
#) h'nfO{ @)!#
cWofudg :jLs[lt kq jf s'g} d'n'sdf k|j]z ug{sf nflu lbOg] cfudg :jLs[ltnfO{ ;qf}F c7f/f}F ztfAbLb]lv le;f elgg\ yflnPsf] x'g'k5{ . …r/}j]lt r/}j]ltÚ lx+8\b} hfpm k"jL{o bz{gdf uxg / ax'cyL{ zAb xf] . hLjgdf cfk"mnfO{ ultzLn agfpg'k5{ . :j:y, c:j:y, d:t, lgGb|f tGb|f, hfu[t ± ;'Kt–:jlKgn cj:yfdf klg dflg; rnfPdfg x'g'k5{ . hLjgsf] ;xL cy{ ultzLn x'g' / eO/xg' xf] . cfhef]ln ljZjdf Jofks ¿kdf e|d0f ug]{ ;d"x 5 . ljZj cy{ tGqdf o;sf] 7"nf] of]ubfg /x]sf] 5 .
xfn ljZjdf ljBdfg @!! j6f b]zdWo] ;a} d'n'sn] cfˆgf] b]zdf ljb]zLsf] cfudgsf nflu s]xL v'nf s]xL aGb lgod agfPsf x'G5g\ . sltko d'n'sn] t Pp6} b]zsf ljleGg efusf nflu cg]sf}F le;fsf] Joj:yf u/]sf] x'G5 . h:t} rLgsf] d'Vo e"ldsf nflu Ps lsl;dsf], ltAatnfO{ csf]{ / xªsªsf nflu t];|f] a]Un} le;f lng'kg]{ x'G5 .
le;f k4ltn] ljZj ahf/df wgL / ul/a, ;DkGg / ljkGg d'n's Pj+ JolQmnfO{ e]befj u5{ . cem} egf}F wgL /fi6«sf gful/s lk|len]H8 / ;'ljwf;DkGg x'G5g\ . pgLx¿n] l;km{ kf;kf]6{ lnP/ uP k'U5 . ljZjsf w]/} d'n'sdf le;f k|fKt ug{ cfudg ug]{ d'n'sdf cfudg le;f e|d0f cg'dlt kq ;lhn} k|fKt ul/xfN5g\ . pgLx¿sf] cfly{s x}l;otsf] dtna xF'b}g . b]zsf] ;}lgs, af}l4s, cfly{s zlQm g} pgLx¿sf] kf;kf]6{df /x]sf] /fli6«otfn] g} OHhtbf/ e|d0fsf/L gful/ssf] ¿kdf dfGotf kfpF5g\ . pgLx¿ csf]{ wgL jf ul/a h:tf];'s} d'n'sdf klg lg;+sf]r 3'dlkm/ ug{ kfpF5g\ . k/Gt' ul/a /fi6«sf ul/a jf wgL g} eP klg slxn]sfxLF /fli6«otfs} sf/0f k|j]zcf1f le;f kfpgaf6 jl~rt ul/G5g\ .
Po/kf]6{df le;f lbg] t ;Defjgf g} x'Fb}g . ljZj el/af6 ko{6s leq\ofpg] yfONofG8n] gfOh]l/of / g]kfnLafx]s Po/kf]6{d} le;f cg P/fOen lbG5 .     **,))) tfnsf] b]z :jL8]g, h+un, jg xl/ofnLn] el/Psf] d'n's xf], sf7 laqmL ug]{, d'n's, lkmgNofG8 ckm -Pl§P6_ yfph]G6 n]sÚ -:jL8]gsf] /dfOnf] b[io xhf/f}F tfn / ;'Gb/ xl/ofnL xf] .
sf7df8f}+af6 *M@) df p8]sf] stf/ Po/sf] xjfO{hxfh kf}g] Ps ah] bf]xfdf cjt/0f u¥of] . PSs}l5gdf xjfO{hxfhaf6 aflx/ uP/ a; r9\of}F . sl/a cfwf 3G6f nufP/ Po/kf]6{sf] a; 6«fG;km/ 6ld{gndf k'Uof}F . ToxfF @÷# hgf g]kfnL cg'xf/sf s]6fx¿ b]lvP . d}n] tkfO+{ g]kfnL xf] eg]sf] t oxfF ;a} ;'/Iff g]kfnL sf] xf] eGof] . To;kl5 d}n] ;f]w]F– k|mfGskmf]6{ hfg] u]6 gDa/ ## xf] eg]kl5 Tof] 6ld{gn vf]Hb}, n3'z+sf u/]/ lx+8F] . kfFr bz ldg]6 lx+8]kl5 ## gDa/ u]6 t e]l6of] t/ ToxfFsf] :6fkmn] eGof] b'O{ 3G6fkl5 cfpg';\ . clg, 8\o'l6k|mL x]b}{ gofF cg'xf/;Fu ldqtf ufF:b} a;]F . af6f]df a]nfotL lzIfs / ljBfyL{ e]6 eof] . pgLx¿ g]kfnsf] ufpFdf ;fdflhs ;]jf u/L kms{+b} u/]sf /x]5g\ .
!!÷!@ sIffdf k9\g] ljBfyL{ hLjgsf] km/s cg'ej ug{ g]kfn uPsf /x]5g\ . kfFr hgf lzIfs, lzlIfsf;Fu d}n] ;f]w]F– a]nfotdf b'O{ xKtfdf nfUg] vr{n] xjfO{ l6s6;lxt g]kfnsf] vfg a:g vr{ k'Ubf] xf]nf x} . Ps hgf lzlIfsfn] eGg'eof] kSs} xf] . xfdL Ps /ft ;f+lu|nfdf a:of} ;f+lu|nfdf slt vr{ nfUof] dnfO{ yfxf 5}g . t/, p:t} xf]6ndf a]nfotdf a:bf t #%) kfpG8 hlt nfU5 a]8 / a|]s kmf:6sf] nflu . d}n] eg] ;f+lu|nfdf ;d"xdf a:bf k|ltJolQm !)) ;o 8n/;Dd nfUbf] xf]nf . ofqfdf ldqtf bf]xfsf] 6ld{gndf s'bf{ n]Vb} 5' . Psl5g g]kfn 3'd]/ cfPsf a]nfotL lzlIfsf, lzIfs / ljBfyL{;Fu ukmufkm eof] .
->fj0f !% h'nfO{ #! tfl/v_
clxn] g]kfnL ;docg';f/ /fltsf] @ aHof] . d}n] sNkgf u/F]– ! ;o jif{cl3 stf/ s:tf] lyof] xf]nf . k]6«f]nsf] k|of]u pTkfbg cf}wf]lusLs/0fn] pu| d?e"lddf ;fgbfg ;'Gb/, dgdf]xs xjfO{ u|fpG8 / 6ld{gn agfPsf] /x]5 . of] ag]sf] w]/} jif{ ePh:tf] nfUb}g lsgls oxfF k|of]u ePsf lgdf{0f ;fdu|L l:6n, 6fon, cflb xfn}sf] pTkfbg xf] . ;kmf;'U3/ eP klg sf]l/ofsf] OG5g hlt ;'ljwf o'QmrflxF 5}g . 8o'l6k|mL gfd dfqsf] h:tf] nfUof] . vf;} ;fdfg 5}g, Tof] klg lgs} dxFuf] g} 5 . b'aO{df /fd|f] 5 /] .
/fhf dx]Gb|sf] a]nfot e|d0fdf a]nfotsL dxf/fgL leS6f]l/of /]nj] :6];gdf :jfut ug{ cfPssL lyOg, ToxL b]zdf g]kfnL ;]gfsf sfo{/t–s0f]{n s'df/ nfdfnfO{ >LdtL e]6\g uPsf] a]nfdf åGåsf] ;dosf] dfgjclwsf/ xggsf] ljifonfO{ lnP/ lu/ˆtf/ u/] . Ps 8]9 dlxgf;Dd >LdtL / sfg'g Joj;foL klg e]6g lbPsf] lyPg .
l8PkmcfO{l8n] lbg] u/]sf] elgPsf] $.% c/a ?lkofF jflif{sdWo] xfdLnfO{ s] slt rflxPsf] 5, To;n] g]kfnsf] slt ljsf;df ;3fPsf] 5 < cfPsf] /sd / To;sf] k|of]u g]kfnLx¿n] sxfF u/]sf 5g\ ;"rgfsf] xs ;a} g]kfnLsf] 5 ls 5}g < eGg] s'/fsfgL eof] la|l6;x?;Fu .
cha b'lgofF uha ;+;f/ M
cfh cu:6 ! tfl/vsf lbg laxfg ;a]/} p7]/ uy]gju{ ljZjljBfno j/k/sf] ;]/f]km]/f]df 3'd3fd u/F] . laxfg} Tolt :jLl8;x¿ p7]sf xF'b}gg\ xf]nfg\ . To;}n] nfdf nfdf a;df, 6«ddf 8«fOe/afx]s d'l:snn] Psb'O{ hgf dfq ofqL ofqf ul//x]sf] b]v]F . dnfO{ nfUof] eujfg\n] ls dfG5]n] slt cGofo u/]sf] . c;dfg ljt/0f k|0ffnLsf] r/d ¿k . wgL /fi6«df hgtfsf] ;'ljwfsf nflu /]n, 6«d, @, # j6f hf]l8Psf / leq Po/ slG8;g ePsf a;x¿ nfvf}F vr{ u/L dfgj/lxt klg ;]jf lbO/x]sf 5g\ . xfd|f]h:tf d'n'sdf aemfª hfg] a;df $) hgfsf] l;6df &).*) hgfn] ofqf ubf{ b'3{6gfsf d[tsf] ;+Vof tf]Sg} ufx|f] x'G5 .
lj8Dagf k"0f{ ;+;f/ . km]l/ 3'Db} hfFbf uy]gju{sf] 8s 7"nf 8'+uf c8\ofpg] 7fpF b]v]F . ;f]wk'5 u/]F clg yfxf eof] . sl/a !%) qmf]g/df 7"nf] 8'+ufn] 8]gdfs{;Dd 3'dfP/ lnP/ cfpF5/] . To;kl5 d cfˆgf] sf]7fdf uPF . s]xL vfg]s'/f vfP/ 8sdf cfO{ a;]F . k|ftM bz ah] :6]gn]g gfdsf] af]6 k|:yfg u¥of] . sl/a ;f9] tLg 3G6f hfg / Toltg} kmls{g nfU5 /] . a]n'sf ^ ah];Dd km]l/ uy]gju{ k'lu;S5 eg]kl5 d t}of/ eO{ l6s6 vl/b u/]/ 8'+ufdf a;]F . 8'+uf ls kfgL hxfh h] eg] klg of] lgs} 7"nf] 5 . dnfO{ t 7fpF, jftfj/0f, dfG5]sf] Jojxf/ ;a} x]g{ dg nfUof] . ljkGgtfdf dfgjLo ;DkGgtf / ;DkGgtfdf dfgl;s bl/b|tf ePh:tf] nfUof] dnfO{ t .
sf]xL klg af]Ng klg t}of/ x'Fb}gg\ . zAb lsGg knf{h:tf dflg; ;DkGgtfdf dfgl;s tgfj k|z:t b]v]F . xfdLsxfF ef]s, Kof;, cefj, b'leIf{df klg ;do, ;Dj]bgf dflg; dflg;sf] efjgfsf] cfbfg k|bfg x'G5 . bz tNnfsf] kfgL hxfh uy]gju{ xfj{/af6 8]gdfs{sf nflu k|:yfg u¥of] . sl/a @)) jif{cl3 h'ga]nf /]n, a;, xjfO{hxfh lyPgg\ To;} a]nfb]lv :jLl8; hgtf / /fhfn] oftfoftsf] ljsf; ug{ ;d'b|dfu{af6 ;x/leq;Dd cfpg ;Sg] 7"nf] gx/h:tf] agfO{ uy]gju{nfO{ ;'ud agfPsf /x]5g\ . ;'Gb/ k|s[lt yf]/} :yfgLo afl;Gbf ;kmf rf}8f ;8s oxfFsf] ljz]iftf /x]5 . cf]ssf] ¿v k|z:t x'g] ePsfn] hxfh lgdf{0fdf :jL8]g k|l;4 /x]5 . To;}n] efOlsËx?sf] ;Eotf ljsf;df 7"nf 8'Ëfsf] k|of]u ePsf] Oltxf; /x]5 . a]nfot, ?;, hd{g;Dd uO{ n'6\g;Sg] alnof :s]08] g]leog efOlsË .
clxn] rf}yf] tnfdf k'u]F / aDa}b]lv uf]cf;Ddsf] d}n] cfof]hgf u/]sf] blIf0f Pl;ofnL cWoog e|d0fsf] k'g/fj[lQ ePh:tf] nfUof] . s:tf /fd|f/fd|f ;d'Gb|L lsgf/f, l5of, lbof k/]sf  . ;kmf ;d'Gb| lsgf/fdf ;'Gb/ a:tLx¿ uy]gju{ ;fFRr} dgdf]xs 7fpF /x]5 . k|zfGt dxf;fu/sf nx/Ldf nxl/Fb} hxfh cfˆgf] af6f] 8]gdfs{ nfUb} 5 . ;'Gb/ dGb 3fd nflu/x]5 . cfsfzdf afbn eP klg gLnf] cfsfzdf as'Nnfx¿ ;fob df5f vf]Hb} p8]sf 5g\ . 3'dGt]x¿ tndfly oq tq udL{ labfsf] dHhflng hxfhleq 3'Db} 5g\ . z/L/sf] ef/ w]/} ePsf eF};Lh:tf] b]lvg]x¿ Xofd au{/ / 7"nf] sf]ssf] lunf; xftdf lnO{ cem cfˆgf] z/L/nfO{ ef/L agfpFb} 5g\ . k]6df aRrf ePsL dlxnf lbSs dfGb} PSn} a;]sL l5g\ . ;fgf gfgL x'g]x¿ gfgL n]vfpFb} 5g\ . pgsf] afafn] af]tnn] b"w VjfpFb} 5g\ . cfdf hxfhdf 3'dlkm/ ub}{ l5g\ . w]/}sf] cg'xf/ dlng 5 . s]xL s]6L;fyLnfO{ v';L kfg]{ OR5fn] gSsnL xfF;f] xfF:b} 5g\ kGw| kRrL;]x¿ . ;d'Gb|sf] lsgf/df xn]G8sf] h:t} y'k|} laG8dLn klg 5g\ .
ca bzf}F tnfdf k'u]F, dflg; vfFb} 3'Db} /dfpFb} /x]5g\ . s;}s;}n] csf]{ ljk/Lt ln+lunfO{ sfvdf /fvL v]nfpFb} lyP . hxfhsf] dflyaf6 w"jfFsf] d':nf] cfO/x]sf] lyof] . l8hn jf sf]Onf s]sf] xf] yfxf 5}g . s]xL t?gLx¿ aS;/ / hd{g ;]km8{ hftsf] s's'/x¿ Tof] klg w]/} 7"n7"nf cfsf/sf lnP/ hxfhsf] Psfkl§ a;]sf 5g\ . Ps 5]plt/ s's'/sf] /]:6'/]G6 / ;'k/dfs]{6 klg /x]5 . csf]{lt/ s/d'Qm k;n . hxfhleq :jfb rvfpg ;–;fgf lunf;df l;Q} /S;L klg ljt/0f ug]{ ;'Gb/Lx¿ . sl/a &*.*) jif{sf j[4sf] ;xf/f ePsL Ps hgf Pl;og dlxnf b]v]F . b'j}sf] pd]/df cflweGbf a9Lsf] km/s 5 . pgn] dlt/ x]l/g\, a"9f dfG5] klg 3'/]/ x]/] . gh/ cklg cklg vofn ckgf ckgf . ljifdtf g} ljZjsf] ljz]iftf xf] . clxn] hxfhaf6 kfgLafx]s s]xL klg gb]lvg] eO;Sof] . P3f/ aHof] Ps 3G6fdf xfdL ;fob lgs} ;d'Gb|leq k|j]z u¥of}F
xf]nf . d}n] hxfhsf] Ps :6fkmnfO{ ;f]w]F– slt tnfsf] xf]nf . pgn] 7fpF b]vfP / eg] ToxfF hfg';\, x]g'{;\ ;a} n]lvPsf] x'G5 . pgn] t'?Gt} hfg]sf] ljifodf klg pQ/ glbO{ cfkm} vf]Hg dnfO{ afWo kf/] . g]kfndf ePsf] eP k]6 b'Vof] eg] a]/fnug vfg';\ eg]/ h;n] klg elglbg ;S5 . l;sfpg]eGbf l;Sg nufpg] afgL /x]5 . Tof] k4ltn] dflg;sf] vf]lh ug]{ afgL kbf]{ xf]nf . clg d}n] hxfhleqsf] hxfhsf] lrq / Tof] lgdf{0fsf] oyfy{ x]/]+ / k9]+ .
P6nflG6s cf]l;ogdf xfd|f] 8'+uf t}l/Fb} 5 . Ps hgf lkt[eQm 5f]/L afa'nfO{ j[4 clg c;Qm cj:yfdf ed|0f u/fpFb} l5g\ . xfG; (Hans) Berjkvast ah|sef:6 / pgsL 5f]/L cGgf;Fu s]xLa]/ ;Fu} hxfhdf 3'd]F . e|d0f ;'Gb/ /Xof], af6f]sf] ldqtf /dfOnf] x'G5 . *! jifL{o kfgL hxfhsf OlGhlgo/;Fu ukm u/L 8]sdf a;] . pgn] kGw| jif{sf] pd]/b]lv ;d'Gb|df sfd u/]sf] /] . @^ jif{ t cd]l/sfdf dfq} sfd u/]sf] lyPF . pgn] eg] sl/a ;a} ;d'Gb| ef]u]sf] / x]/]sf] 5' . clxn] d]/f] v'§f rNb}g . To;}n] lXjn r]o/sf] ;xf/f 5f]/Ln] 3'dfpFb} l5g\ /] .
bz tNnfsf] hxfhdf kfFrb]lv bz tnf;Dd tndfly 8'Nb} gofF ;fyL agfpFb} ukm ub}{ hfFbf tLg 3G6f lat]5 . Tolts}df xfd|f] 7"nf] 8'+uf ls xhfh 8]gdfs{ k'Uof] . Tof] cfFx'; zx/df hfg] /x]5 .
of] 8]lg; e"ldaf6 cfx'; eP/ /]ndf sf]a]gx]ug uOFbf]/x] 5 . cfx';df PN;fsf] 3/ 5 xf]nf, 8]lg; :jo+;]js ;+:yfdf efiff lzIfs eO{ sfd ubf{ d}n] g]kfnL efiff k9fPsL ljBfyL{ lyOg\ PN;f . ca t a"9L eO;sL xf]lng\ . 7fpF ;'Gb/ /dfOnf] k/d ;DkGgtf dflg;df g}/f:otf xtf;, lbSbfl/kgf ls r/d JolQmjfb xfaL ePsf] h:tf] nfUof] dnfO{ t . vf]H5g\ ;a} ;'v egL ;'v Tof] sxfF 5, cfk"m ld6fO{ c¿nfO{ lbg' hxfF 5 . :jL8]gdf r/d ul/aL ePsf] a]nfdf oxfFsf !)Ü dflg; cd]l/sfdf uP/ a;f]af; u/]5g\ . sltkosf] egfOdf c7f/f}F ztfAbLsf] cGtlt/ r/d ul/aLsf sf/0f $ ldlnog hg;+Vof . $) nfvdWo] sl/a cfwf hg;+Vof g} cd]l/sf k'u] eGg] klg 5g\ . h]xf];\ k|ltzteGbf klg dflg; vfgkfg / ;'v;'ljwfsf] vf]hLdf csf]{ b]z hfG5 eg] Tof] hfoh g} xf] . cd]l/sfsf] ldlgPkln; cflb 7fpFdf :jLl8; ;+:s[lt b]Vg ;lsG5 /] . dfgj 3'dGt] k|f0fL xf], ;'vsf] vf]hLdf b'Mv u/]/ o'/f]k k'u]sf slt g]kfnL e]l6P .
sf]Onf / kmnfd o'4df k|of]u ePkl5 :jL8]gdf lr;f]n] l6Sg} g;lsg] eP5 . To;kl5 w]/} dflg; ;lhnf] hLjgsf] vf]hLdf cd]l/sflt/ nfu]5g\ . lbpF;f] @ ah]lt/ 8]gdfs{ k'u]/ kGw| ldg]6 hlt 3'd] . w]/} ofqLx¿ 8]lg; pTkfbgsf] sfn{;ju{ lao/sf] r':sL lnFb} lyP . 8]lg; uLt / ;+uLt nfOe eO/x]Yof] Tolts}df km]l/ :jL8]g kms{g'kg]{ ePsfn] d t'?Gt} lkmtf{ ePF, l6s6 km]l/ r]lsª u/]/ Stena Line :6]gf nfOg km]l/df a;]F clg 8sdf a;]/ 8fo/L n]Vg a;]F . cfhsf] lbg ;d'Gb|sf] cfgGb lnFb} :jL8]g / 8]gdfs{ aLrdf cjl:yt ;d'Gb|L ;tx x]g{ d Jo:t ePF . :jL8]gsf] a;fOsf] bf];|f] lbg dxTjk"0f{ /x\of] . hxfhdf ;fgf] lunf;df :jLl8; cNsf]xn lgMz'Ns ljt/0f eO/x]sf] lyof] . 8]lg; Xof6 klxl/Psf b'O{ hgf ;'Gb/L s]6fs]6Lsf nflu nfdfnfdf a]n'g km's]/ lgMz'Ns ljt/0f ub}{ lyP . ko{6snfO{ cfslif{t ug{ o:tf 7fpFcg';f/sf ultljlw ug'{ jf~5gLo b]lvG5 .
hxfh 8]gdfs{af6 :jL8]gsf] c+u|]hL efiffdf uy]gju{ hfgsf nflu k|:yfg u¥of] . kmls+{bf 8]lg; ;adl/g -kfgLd'lg /xg] ;}lgs hxfh_ klg 8sdf b]lvof] . d}n] lrq afx]s jf:tljs ;adl/g cfˆgf] cfFvn] b]v]sf] lyPg . ;Fu} ;'Svf 8sdf Ps lgdf{0f x'Fb} u/]sf] csf]{{ kfgLhxfh klg b]lvof] . ca 8]lg; lsgf/faf6 6fl9Fb} ;d'Gb|sf] leqkl§ hfFb} 5 . xfdL uPsf] efu 8]gdfs{sf] pQ/df kg]{ /x]5 .
8]gdfs{ e|d0f
lxGbdxf;fu/b]lv k|zfGt dxf;fu/sf] ofqf M g]kfn hldg} hldgn] 3]l/Psf] d'n's xf] . ;fob NofG8 nS8 x'g' klg g]kfnsf] ljsf;sf] afws xf] . o;kfnL blIf0f Pl;of, ef/t, >Ln+sflt/ ePsf] lxGbdxf;fu/af6 o'/f]ksf] pQ/ klZrdlt/ /x]sf] P6nflG6s dxf;fu/sf] lsgf/df cjl:yt :jL8]gsf] uy]gju{ e|d0fsf] cj;/ k|fKt eof] . Ps lx;fan] x]bf{ of] cj;/n] ljsl;t / ljsf;f]Gd'v /fi6«aLrsf] b"/L -kf6g} g;lsg]_ cfly{s ljljwtf slt dfgj lgld{t x'g eg] sltko k|s[ltk|bQ x'g\ . uy]gju{d} $.% j6f g]kfnL /]:6'/]G6 /x]5g\ . tfKn]h'ªb]lv afun'ª;Ddsf dflg;n] kfl/jfl/s >dåf/f ;'? ul/Psf tL /]:6'/]G6sf dflnssf 5f]/f5f]/L :yfgLoh:t} eO;s] 5g\ . s6s dNnhLn] Ps dlxgfcl3 eg]cg';f/ :jL8]gdf sl/a ^)).&)) hgf g]kfnL xfn a:b} 5g\ /] . yfO{ /]:6'/]G6 gfd ePsf] /]:6'/]G6 klg hxfhsf] 8s glhs} /x]5 . g]kfnLsf] a'l4, Ifdtf, >d ;a}sf] ;lDd>0f b]lvof] uy]gju{sf /]:6'/]G6df .
…j;'w}j s'6'Das+Ú kl/jf/ s] xf] t, j}w a:g] cg'dlt ePkl5 s/ ltg'{ k5{ /] . s/ lt/]kl5 cfˆgf] OR5f eP ;/sf/n] g} :j]l8; efiff l;sfpg] /x]5 . :jL8]gdf a:g] x/]s pd]/ ;d"xsf dfG5] ;fgf]b]lv &) jif{;Ddsf nflu :jLl8; efiff l;sfOg] /x]5 . efiff, ;+:s[lt, ;Eotfsf] d"n xf] . cf}iflwd"nf], lgMz'Ns s]6fs]6Lsf] lzIff, lgMz'Ns a]/f]huf/L eQf c¿ s] g} rflxof] / < ljZjel/ g]kfnL klg j}w, cj}w k'u]/ cfˆgf] >d nufP/ k|ult u/]sf] b]Vbf /dfOnf] nfUof] . hf8f]df hLjg clns sl7g x'G5 /] . cufl8kl§ ;fgf] 7fpFdf k"mn km'nfPsf 5g\ . xFl;nf] ldhf;sf efOx¿ x]b}{ g]kfnL kgfsf] v';LofnL g} nfUof] . ;'/]Gb| s'df/ lnDa", :jL8]gdf s] lnDa'jfg\ s] v'Da'jfg\ oxfF t dfgjLotf ljsf; >d / ;'/Iff olt g} xf], xfdLnfO{ rflxg] Ps hgf efOn] eGof] . d]/f] 3/ x]6f}+8fsf] kbd kf]v/Ldf xf] . kbd kf]v/L eGg] lalQs} Ps k6s r]nLa]6L a]rlavg lj?4 cleofgdf dfOtL g]kfn, g]kfn k|x/L dlxnf ;+3 / kb\dsGof SofDk;sf lzIfs ljBfyL{;Fu} k'u]sf] dsjfgk'/sf] ufpFdf ;Dem]F . :jL8]g cfPsf] !* dlxgf eof] /] d]/f] ;;'/f :s'nsf] lzIfs x'g'x'GYof] . ;]ldgf/df cfO{ oxLF n'Sg'eof] . !$ jif{kl5 j}wflgs eP/ ut jif{ 3/ uP/ e/v/} kms{g'ePsf] 5 eGof] . tkfO+{ t oxfF a:g] xf]Og ls bfO k|Zg t]:of{of] . d}n] eg] efO, hfkfg, sf]l/of, cd]l/sf, :jL6\h/NofG8 sxLF n'lsgF, oxfF kf] lsg n'Sg' / efO eg]F . t}klg, cj}w ePsf g]kfnL c¿nfO{ klg p:t} cfFvfn] x]g]{ /x]5g\ . o:t} 5, g]kfnLsf] csf]{ g]kfnLk|ltsf] x]/fO . Tof] x]/fOdf p;sf] uNtL xf]Og, ljb]zLg], n'Sg], efUg], nfx'/] x'g], zf/Ll/s >dsf nflu klg :jb]zdf sfd gkfO{ aflxl/g] afWotf eP/ xf]nf < g]kfn ;/sf/n] cj;/ ljg g;s]sf] sf/0f o;f] ult ePsf] xf] .
h]xf];\ cflv/ g]kfnLdf g]kfnLkgf t x'G5 g} . d d]/f] 3/sf] /fhf em'k8L g} eP klg .
d]/f] xjfO{hxfhsf] l6s6 &%)) qmf]g/ k/]5 . u]i6 xfp;sf] ef8f $))) qmf]g/ lx;fa u/]5 uy]gju{ ljZjljBfnon] Tof] b'j} lt/]sf] /x]5 .
cfh cu:t @ tfl/vsf lbg laxfg p7]F . uy]gju{ ljZjljBfnosf] k|fWofksx¿;Fu g]kfndf ul/g] lkmN8 l/;r{af/] 5nkmn u¥of}F . lkmN8 l/;r{sf] :yfg, tl/sf, l/;r{ d]yf]8f]nf]hL, ;+Vof, k|ZgfjnL, ;f]wdf nfUg] ;do cflbaf/] rrf{ eof] . cg'dflgt vr{ cflb ljljw ljifodf 5nkmn u¥of}F . uy]gju{ ljZjljBfnosf] Unf]an :6l8h sfo{qmd ljefudf a;]/ ?jfG8fsf] Ps cg';Gwftf;Fu klg 5nkmn eof] . b'O{ ah];Dd cg';Gwfgsf] 5nkmnkl5 sf7df8f}+ /]:6'/]G6df vfgf vfof}F . ToxfF ;fx'hLn] d}n] vfPsf] vfgfsf] k};f lnPg . kf]v/f n]vgfysf efOn] ut jif{b]lv Tof] /]:6'/]G6 rnfPsf] /x]5 .
Tof] b]v]/ :jLl8; ;fyLnfO{ crDd nfUof] . s] xf] of] g]kfnL cfTdLotf glrg]sf] klxnf] e]6 ePsf] dflg;nfO{ klg lsg l;Q} vfgf lbPsf] < eg]/ dnfO{ ;f]lwg\ .
df};d lnªb]g –lnDa"_
kGw| jif{df P;Pn;L u/]kl5 cfOP kf; ePg, ljb]z hfg] Rofgn lyPg . ljb]zaf/] yfxf kfPF, o'/f]k t d lx+8]/ cfPsf] x'F . ef/t Go' lbNnL bnfnsf] kl5 nfu]F, rf]/ a'l4 l;sF], bnfn;Fu, bnfnL;Fu hf]l8g k'uF] . g]kfndf :s'ndf k9\bfv]l/ hf]8{gsf] /fhf dbf{ :s'n laFbf ePsf] ;Demgf lyof] . ef/taf6 d ToxL b]z k'u]5' . ToxfF hfsL ;x/df sl/a tLg dlxgf a;]F, n]agfg glhs} /x]5 . leq a:bf kbf{ vf]Ng gkfOg] . aflx/ uof] dlxnfsf] cg'xf/ x]g{ gkfpg] . d]/f] o'/f]k s;/L k'Ug] eGg] dfq WofpGg lyof] . xfdL !^ hgf lyofF} bnfnn] k7fpg g;Sg] l:ylt eof] $ nfv ltl/;s]sf lyof}F . a]n'sf l/; p7]/ ‰ofn vf]Nof}F . jl/kl/sf dfG5]n] 3/df 9'+ufd'8f u/] . To;kl5 xfdLdWo]sf kGw| hgf 3/ g]kfn kms]{ . d}n] bnfn;Fu s'/fu/]F / Sa'afsf] le;f kfPF . So'af hfg eg]/ :k]gdf emg]{ ljrf/ lyof] . kfOn6n] kf;kf]6{ cfk"m;Fu /fVof] . clg, So'af k'luof] tLg dlxgf a;]kl5 ef]sef]s} eOof] clg :k]g eP/ kmls{of] . ToxLF kf;kf]6{ 6jfOn]6df
Roft]F . kf;kf]6{ gePsfn] Kn]gsf] u]6df dnfO{ 5f]8\of] . xjfO{hxfh 5f]8]F / z/0ffyL{ ePF . k'ln;n] k};f dfUof] d;Fu k};f lyPg . Ps xKtf s8f k|x/L lgoGq0fdf y'Gof] . Ps xKtfkl5 ^ dlxgf vfg], a:g] efiff k9\g] Joj:yf u¥of] . t/, sfd eg] kfpg d'l:sn lyof] . ToxfFaf6 d k|mfG; k'u]F . ToxfF k+hflasf] u'?åf/fdf vfg, a:g k|mL lyof], ToxfF a;]F . kl5 :jL6\h/NofG8 k'uF], h]g]ef sl/a @).@% lbg a;]F, a]lNhoddf !$ dlxgf a;F] . ToxfF sdfO ePg clg hd{gL x'Fb} k|mfGskmf]6{ k'u]F . km]l/ a]lNhod eP/ 8]gdfs{ k'u]F . sf]k]gx]u]gdf ufFhf vfg] 7fpF k'u]F . ToxfFaf6 gj]{ uP/ tLg jif{ latfPF . lagfkl/ro kq cj}w eP/ gj]{af6 :jL8]g cfPF . sl/a bz uf8Ldf PsnfO{ r]lsª x'G5 d cfPsf] uf8L r]s ePg . kl5 kf]r'{un uP/ k]k/ t}of/ eof] . clxn] :jLl8; gful/stf / kf;kf]6{ eO;Sof] .
;g\ @))( b]lv cfkm}n] xf]6n vf]nF] . klxn] ef/tLosxfF kfFr jif{ sfd u/]F . xfn :jLl8; eP/ kl/jf/sf dfG5]nfO{ sfdbf/sf] ¿kdf af]nfPF . xfn xfdL @) hgf $ /]:6'/]G6 vf]n]/ a;]sf 5f}F . d oxfFsf] dfG5];Fu lax] u/L l8ef];{sf] ;w}F ;Defjgfdf /xGg . To;}n] g]kfnL 8f]/LnfO{ d l5gfNg] 5}g . dnfO{ d]/f] b]zsf] dfof 5 .
:jL8]gsf] ;'Gb/ bf];|f] 7"nf] gu/Lsf] gfd uy]gju{ xf] . uy]gju{sf] xfj{/ glhs} Ps efOsf] yfO{–O;fg /]:6'/]G6 5 . h;sf] d"n dflns lnª\b]g efO x'g\ . pgL klxn] t]x|y'd t?0fbnsf] cWoIf /x]5g\ . -Ps axfb'/ g]kfnLsf] wSsd wSsfsf] ;kmntf_ k|f]:tfnªutf, km6{ nª l:6«l6;\ cjl:yt, clxn] :jL8]gsf] uy]gju{df hDdf $ j6f /]:6'/]G6df hDdf @) hgf Ps} kl/jf/sf] dfG5] dflns, sfdbf/ ;a} cfkm} x'g'x'G5 . dfl;s $) xhf/ :jLl8; qmfpg /]:6'/]G6sf] axfn 5/] . ! xhf/sf] g]kfnL kGw| xhf/ x'g]/x] 5, d'b|f ;6xL ubf{ .
cfh kfFr ah] p7]/ M Slots skogen :nf]:sf]h]g kfs{df 3'Dg uPF . kfs{ cToGt ;'Gb/ lyof] . klxnf]k6s l;n df5f k|hflt w'|jLo k|b]zsf hgfj/nfO{ b]v]F . af6f]df s]xL kmf]6f] lvr]F b'O{ hgf dlxnfn] Psl5g kv]{/ d]/f] klg kmf]6f] lvRg] sfd ul/g\ . ^ ah]b]lv * ah];Dd 3'd3fd u/]kl5 d u]:6xfp;df kms]{ / g'xfOw'jfO u/]F . To;kl5 g]kfnaf6 NofPsf] jfO{jfO{ rfprfp ksfP/ vfPF .
cu:t–$
@)&).$.@)
cfh uy]gju{af6 sf]k]g x]ug hfg laxfg} t}of/ eP/ a;]F . sl/a Ps 3G6f k|l;4 kfs{df 3'Dbf Oe]G6sf] t}of/L x]/]F . 6F'8Lv]nh:tf] kfs{sf] rf}/df 8f]h/ rnfP/ klg b"af] / 3fF;nfO{ s;/L ;'/Iff ubf{ /x]5g\ To;sf nflu slt vr{ nfUbf] xf] . oxfFsf] gu/kflnsf jf kfs{ Joj:yfkgsf] t}of/L vr{ b]v]/ dnfO{ cgf}7f] nfUof] . ToxfFaf6 kms]{kl5 g'xfOw'jfO u/] / n'ufdf l:q nufpg nfpG8«/L sf]7fdf uPF k/Gt' l:q sfd u/]g . To;kl5 km]l/ sf]7fdf cfPF / vfg];fdfg lsGg ahf/ uPF . bxL, kfp/f]6L, s]/f lsg]/ lnP/ cfPF . g]kfnaf6 NofPsf] 6«]s/;{ km'8 ld;fP/ vfhf vfPF . w]/}a]/;Dd ;'zg gcfPkl5 ckmufgL;Fu– ;f]wF] :6];gdf s;/L k'Ug] p;n], …eGof] k}bn @).@% ldg]6 nfU5 .Ú t/, a; / 6«d h]df uP klg x'G5 . ToxL tndfly ub}{ lyPF, ;'zg cfOk'lug\ . pgsf] sf/df ;]G6«n :6];g uof}F / :6sxf]dsf] lk|G6 gePsf] l6s6sf] af/]df ;f]Wof}F / lk|G6 ul/dfUof}F . csf]{ sf]k]g x]ugb]lv uy]gju{ kms{g] l6s6sf] ;do kl/jt{g ug{ cg'/f]w ubf{ ;Dej ePg . /]nsf] l6s6sf] ;dodf klg kl/jt{g ug{ ufx|f] /x]5 . OG6/g]6af6 l6s6 laqmL ug]{ sDkgL cs}{ xf] /] l6s6df ;do lbPsf]nfO{ km/s gkg]{ eg]sf] 5 . To;}n] l6s6df n]v]sf] 6]lnkmf]g gDa/df kmf]g ug'{;\ eGof] . cyjf 6]«gdf a;]kl5 ;f]Wg';\ eGof] . To;kl5 xfdLn] /]nj] :6];gdf a;]/ sfk'lrgf] skmL vfof}F . xfdL b'j} hgfn] vfPsf] skmL dL7f] lyof] . tLg ah]/ $$ ldg]6df xfd|f] /]n af6f] nfUof] . Sof /dfOnf] ;'Gb/ ;kmf xl/of] d'n's . lxhf] kfgL k/]sfn] cfh cfsfz :jR5 5 . u|fdL0f b[Zofjnf]sg ub}{ :jL8]gsf] /]n 8]gdfs{lt/ nfUb} 5 . df};d Ps bd /dfOnf] 5 . emndNn 3fd nflu/x]sf] 5 . tfkqmd hDdf @@.@# l8u|L 5 . …;'xfgf ;km/ cfh df};d xl;FÚ jfnf lxGbL uLt ;Demg dg nfUof] .
Ps hgf cw{ sfnL aflnsf;Fu /]ndf e]6 eof] . pg};Fu ukm ub}{ uof}F …;]gfa'Ú pgsf] gfd xf] . Do'lhs sG;6{df :jLl8; uLt ufpg hfb}F l5g\ . rf/ cfdf / Ps af 5g\ /] pgsf . pgsf] g]kfn x]g]{ OR5f 5 . uflDaofdf ljsf;] sfd ubf{ pgsL cfdf;Fu lax] u/]5g\ . of] /]n :jL8]gaf6 8]gdfs{lt/ nfUb} 5 . af6f]df y'k|} laG8ldn lah'nL lgsfNg] kFvf b]lvFb} 5g\ . ;du| If]q xl/ofnLo'Qm 5 . ux'F, hfF} kfs]/ kx]Fnf] ePsf] 5 . ufO{a:t', e]8f, 3f]8f, rb{}5g\ . af6f]df ;–;fgf 3/, ;–;fgf ufpF b]lvG5g\ .
o'/f]ksf] /]nj] :6];gdf klxnf]k6s h+unL v/fof] b]v]F . o'/f]ksf] ljsf;sf] Pp6fsf/0f ;dy/ k/]sf] hldg /x]5 . efOlsª o'udf n'6fxfx¿sf] d'n's /x]sf] :jL8]g j}wflgs /fHo vf]Hbf afx|fF} ztfAbLb]lv /fhtGq;lxtsf] /fHo :yfkgf ePsf] b]lvFbf] /x]5 . pGgfO;f}F ztfAbLsf] ;'?b]lv dfq gj]{ 5'§} /fHo ag]sf] /x]5 . klxnf :jL8]g g} :sfG8]g]leog Ps dfq alnof] /fHosf] ¿kdf :yflkt eP5 . klxnf] 7"nf] kfgLhxfh agfO{ k"j{df ?; / klZrd blIf0fdf a]nfot, hd{gL;Dd nfO{ n'6\g] n'6fxfdfFemL 8s}t ;fgf ;d"xsf] gfd efOlsª /x]5 . cfhef]nL k]6«f]nsf] 7"nf] e08f/sf sf/0f gj]{ wlg eP5 . klxn] Tof] e"–efu Psbd clgsfn / ljkGgu|:t If]q /x]5 .  /fhf u':tfeb]lv :jL8]gsf] Jojl:yt Oltxf; ;'? ePsf] dflgFbf] /x]5 . afx|f} ztfAbLsf] dWoefunfO{ :j]l8; /fhgLlts Oltxf;;Fu hf]8] klg cfO; Phsf] cGtb]lv sl/a !),))) jif{b]lv :jL8]gdf dfgj cl:tTj /x]sf] ljZjf; ul/g] /x]5 .
dfNdf] k'Ug] a]nflt/ 6]«g el/o/ cfof] . klxn] cfwfeGbf a9L vfln lyof] . o'/f]ksf] 6]«gdf klg cfˆgf] ;fdfgsf] xf]l;of/ ug'{;\, cfkm};Fu /fVg';\ dfly /fVbf cfk"mn] lgu/fgL ug'{;\ eGbf -PgfpG; ubf{_ /x]5g\ .
;a} dfG5] cf–cfˆg} tfndf a;]sf 5g\ . cfwf 3G6fkl5 xfdL dfNdgfds ;x/df k'Ug] 5f}F . Tof] :jL8]gsf] t];|f] 7"nf] ;x/ xf] /] . k/Gt' ToxfFsf] hg;+Vof hDdf % nfv dfq 5 . dfNdaf6 8]gdfs{ hfg gofF k'n kf/ ug'{kg]{ /x]5 . Tof] k'n :jL8]gdf cfsfzdf / 8]gdfs{df ;d'Gb|d'lg ag]sf] /x]5 . To;af/]df hfgsf/L lng d}n] Ps hgf s]6f;Fu ukm u/]F .
Pontus kf]G6; gfd u/]sf] s]6f sDKo'6/ l;:6d l8enlkª ljifo k9\b} u/]sf] dfG5] . p;n] eGof]– :jL8]gaf6 hd{gL hfg] /]n 7"nf] 8'+uf -km]/Ldf_ hfG5 /] . hals xfdL s0ff{nL / sf];Ldf klg /fd|f] 8'+uf oftfoft rnfpg ;Sb}gf}F . kz'kltsf] ofqf l;b|fsf] Jofkf/ eg]em}F, d}n] yf]/} ;dosf] :jL8]gsf] z}lIfs e|d0fnfO{ clwstd pkof]u ug{ 8]gdfs{ uPF . sf]k]g x]ugdf Ps /ft latfP/ km]l/ ef]ln laxfg} :jL8]g kmls{g] 5' . /]naf6 8]gdfs{ :jL8]gsf] hldgsf] b[Zofjnf]sg xF'b} 5 . cTofw'lgs 8]lg; k'n klg kf/ ug]{ 5' .
@)!#–)*–)%
-8]gdfs{–:jL8]g_
wgL b]z dxFuf] lbzf M sf]k]g x]ugsf] ;]G6«n /]nj] :6];gdf d]/f] k]6 cln c;lhnf] eof] . tLg hgfnfO{ ;f]w]kl5 aNn rkL{ b]lvof] . k/Gt' To; a]nf;Dd d}n] cfk"m;Fu ePsf 8]lg; qmf]g/ ;f6L ;s]sf] lyPF . d;Fu hDdf Ps qmf]g/ dfq afFsL /x]5 . clg, t %) qmf]g/ glt/];Dd -rkL{_ 6\jfOn]6lt/ hfg] 9f]sf v'Ng] ePg . To;kl5 d a}+sdf uP/ :jLl8; qmf]g/af6 8]lg; qmf]g/ ;f6\g nfu]F . sfpG6/sL dlxnfn] elgg\– l;Ssf t cfwf d"Nodf dfq laS5 . t}klg, k]6 t ;kmf ug}{ lyof] . d}n] :jLl8; qmf]g/af6 8]lg;  qmf]g/ ;f6F] / rkL{ hfg]lt/sf] d]l;gdf Kjfn k/]sf] 7fpFdf kfFr qmf]g/ xfnF] . Ps lan cfof] . s]xL k/ Tof] lan b]vfPkl5 9f]sf v'Nof] . rkL{sf] sfd ;DkGg eof] . Ps qmf]g/sf] !% ?lkofFsf b/n] &% ?lkofFdf lbzf ug'{k¥of] .
Ps 3G6f hlt klxn] g} /]nj] :6];g sf]kgx]ug ;]G6«ndf k'u]kl5 otfptf ub}{ ;do laTof] . 7Ls !!M#) ah] :jL8]g hfg] /]n cfOk'Uof] . !! ah]/ #@ ldg]6df 8]gdfs{af6 k|:yfg;d]t u¥of] . Sof uhasf] ;dosf] Vofn ul/g] /x]5 . 8]gdfs{df sl/a %))) hgf g]kfnL j}w cj}w a:5g\ /] . ltgLx¿dWo] yf]/}n] dfq k|f]km];gn sfd kfPsf /x]5g\ . oxfF sfd kfpg ufx|f] 5 /] . w]/} sdfpg]nfO{ s/sf] b/ a9\g] ePsfn] dflg; w]/} sfd gug]{ /x]5g\ . b'O{ 3G6fb]lv rf/÷ kfFr 3G6f dfq sfd u5{g\ /] k|foM . gjLg Ps hgf g]kfnL cfO6L– OlGhlgo/ /x]5g\ . d h;sf] 3/df a;]F, pgL k|f]km];gn sfd ul//x]sf 5g\ . OGkm/d];g k|ljlwsf] sfd . of] sfddf tLg, rf/ nfv k|ltdlxgf k|fKt x'G5 /] . 8]gdfs{df ;fdflhs ;'/Iff, :jf:Yo pkrf/, s]6fs]6Lsf] lzIff ;a} /fd|f] 5 /] . sf]k]g x]ugdf uf8Lsf] d"No / ;fOh cg';f/ dxFuf] s/ k|0ffnL /x]5 . ;x/sf] kmf]xf]/nfO{ hnfP/ jf oyf of]Uo gi6 ug]{ k|0ffnL uhasf] /x]5 . kmf]xf]/ kmfn]kl5 w]/} 7fpFdf c6f]d]l6s d'lgsf] Kjfnaf6 Jojl:yt ug]{ s'g} 7fpFdf hfg] /x]5 . u8u8fx6sf] cfjfh ub}{ . sf]k]g x]ugdf jftfj/0f ;kmf, jfo' k|b"if0f Go"g ePsf] ;fOsnd}qL ;x/ /x]5 . s/f]8 kltb]lv /f]8 klt;Dd ;// ;fOsndf s'b\g] /x]5g\ . ;'Gb/Lx¿ j[4j[4fx¿ klg lbgel/ g} ;fOsn s'bfPs} b]lvP . :jL8]gkl§ ;d'Gb|dfly / 8]gdfs{kl§ ;d'Gb|d'lg /]nsf] k'n / 6g]n agfPsf] /x]5 . ;d'Gb|df ;of}+sf] ;+Vofdf laG8 ldn klg la5ofOPsf /x]5g\ . em'Nsf] d'Nsf] 8]gdfs{ sf]k]gx]ugsf] ofqf ;dfKt x'Fb} 5 . :jL8]gsf] u|fdL0f Onfsfdf ux'F kfs]/ kx]nf] ePsf] 5 . of] ux'Fn] dfgj tyf ufO{a:t' b'j}nfO{ vfgsf] aGbf]a:t u5{g\ xf]nf . /]ndf ofqf ul//x]sL sfnL dlxnf;Fu b'O{ lsl;dsf] aLpsf] pTkfbg /x]5 . 5f]/f] clk|msg aLp clk|msL v]t / 5f]/LrflxF :jLl8; ljh clk|msg v]tdf k/]sf] :ki6 b]lvGYof] . :SofG8]g]leofdf /+uLg dflg; agfpg clk|msg /+un] ;lhPsf] b]lvof] .
8]p8f …ux'F kfsL kx]nf e}Uof] ds}sf ad/Ú cfpFb}/o} 3'Db}/g' g]kfnL ed/ .Ú aemf+uL 8]p8fsf] no;lxtsf] uLt ufpg dg nfUof] . cfˆgf] sfd ug]{ ynf] kBsGof SofDk;, 3/, kl/jf/ ;a}nfO{ la;]{/ o'/f]lkog /]ndf /dfOnf] udL{df labf dgfpFbf cjZo cfgGbsf] cg'e"lt eO/x]5 . clxn] x]nl;jf]/ eGg] :6];g cfP5 . w]/} ofqL cf]ln{P . hLjg ofqfdo 5, pqg', r9\g', Ps lbg laFbf x'g' . st} ;fgf :6];g st} hS;g 7"nf :6];g cfpF5g\ . sltko JolQm Ps zAb klg gaf]n]/leq l55{g\ / aflx/ lg:sG5g\ . cf–cfˆg} tfnsf dfG5] x'G5g\ . h] eP klg gaf]n] klg :jL8]gsf] ;'Gb/Lx¿ x]g{nfO{ ;fFRr} /dfOnL tLvf] gfs, ;'gf}nf] ls ;]tf skfn / k"/} ;]tf] uf]/f] 5fnf / udL{df ()Ü hlt g 9flsPsf] hLp . k/Gt' pgLx¿ dfgl;s ¿kdf Tolt rGrn] rflxF 5}gg\ . g]kfndf jiff{ Ct' xf], emdemd kfgL kl//x]sf] 5 xf]nf . oxfF udL{sf] labfsf] df};d /x]5 . ;a} sn]hx¿ labfd} 5g\, oxfFsf k|fWofks ljBfyL{ labf dgfpg ;d'Gb| lsgf/df klN6g, h+undf ;fOsn rnfpg / b]z b]zfj/ 3'Dg hfg] /x]5g\ . o'/f]k cd]l/sfdf labf ;fFRr} labfsf] ¿kdf cfgGbn] dgfpg] /x]5g\ .
o'/f]ksf] /]ndf a:bf ef/tLo /]ndf ;'lgg] cfjfh rgfr6k6] d;fn] jfn], u/d k'/L, 5f]n] e6'/]sf] dL7f] cfjfhsf] ;Demgf eof] . o'/f]kdf cfˆgf] :jfbsf] vfgf ef/tLo /]:6'/]G6df klg gkfOg] /x]5 . :jL8]gdf k|s[lt wgL 5 . ¿vla?jf c;+Vo 5g\ . To;df klg cf]ssf] ¿v dxTjk"0f{ dflgg] /x]5 …efOlsªÚ * b]lv !$ ztfAbL;Dd 7"nf] cf]ssf] ¿v sf6\g /fhfnfO{ dfq clwsf/ 5 eGg] egfO /x]5 . cf]ssf] sf7n] /fd|f] hxfh agfOg] x'Fbf ljZjsf] 7"nf] hxfh To;a]nf :jLl8; /fhfs} dfq x'GYof] /] . To;}n] k"j{df /l;ofb]lv blIf0f hd{gL, k|mfG;, a]nfotnfO{ klg ;d'Gb|df n'6\g] sfd efOlsªn] ug]{ /x]5g\ . cfhsf] ;dfhjfbL Joj:yf / /fd|f] dfgjclwsf/, ;fdflhs ;'/Iff ePsf] b]z ljutdf n'6fxfsf] b]z lyof] .
/]n ;–;fgf :6];gdf klg /f]lsg] / lj:tf/} hfg] /x]5 . w]/}h;f] ;dodf rf/ l;6 ePsf] 7fpFdf d PSn} lyPF . slxn]sfxLF dfq cfwf l;6;Dd el/g] /x]5g\ . w]/} ;do /]nsf w]/} l;6 vfln g} 5g\ . sf]k]g x]u]gb]lv uy]gju{ @!^ + @* = @$$.– hDdf b'O{ ;o $$ lsnf]ld6/ /x]5 . t/, Tof] b"/Ldf /fd|f] kmf:6 6]«grflxF 5}g .  
cu:t ^ tfl/v uy]gju{af6 b'O{ lbgcl3 :6sxf]d hfg] sfo{qmd eof] . laxfg ^ ah] p7]/ bfFt dfFem] bf/L sf6]F / km]l/ s]lxa]/ kN6]F . oxfF dflg; /flt l9nf ;'Tg] /x]5g\ !@–!–@ ah]lt/ . laxfg klg l9n} p7\g] /x]5g\ . & ah]kl5 Psl5g aflx/ ;8sdf 3'Dg uPF . kms]{kl5 g'xfOwf]O u/]F lsgls lxhf] sf]k]g x]ugdf ;fx|} ;fgf] 7fpFdf a;]sfn] g'xfpg ;lsgF . cfh g'xfO;s]kl5 nG8«L -jfl;ªd]l;g_ df n'uf xfn] / jfl;ª kfp8/ /fv]F . Ps 3G6fdf n'ufw'g] sfd eP5 . km]l/ csf]{ d]l;gdf /fv]F . cfwf 3G6fleq} n'uf ;'Sof] . l:q eg] grNg] /x]5 . To;}n] wf]Psf] n'uf k6\ofP/ /fv]F / ;fdfg Kofs ug]{ ljrf/ eof] . d cfPsf] lbgb]lvsf] uf/j]hnfO{ y}nLdf Jojl:yt u/L uf/j]h /fVg] 7fpFdf uPF . d]6nsf] 7"nf] kfOkaf6 ;a} tnfaf6 /fv]sf] uf/j]h e'OF tNffdf hfg] Joj:yf u/]sf] /x]5 . kmf]xf]/ p7fP/ tn hfg'gkg]{ cfˆg} tNnfsf] s'gfdf uof] l:6nsf] 9Ssg vf]Nof] / kf]sf] kf/]sf] kmf]xf]/ leq xfnL lbof] . Tolts}df e/v/ dflyNnf] tnfdf cfPsf] :k]lg; cg';Gwftf e]l6of] . p;n] eGof] ef]snfUof] a|]skmf:6 vfg hfG5' . d}n] cfˆgf] ;fdfg Kofs u/]F . ;f9] ( ah]lt/ ;'zgsf] kmf]g cfof] d ;f9] !) ah]lt/ xfuf cfOk'U5' eg]/ . pgL sf/ lnP/ cfpg] ePkl5 dnfO{ lrGtf ePg . To;}n] sf]7fdf a;]/ of] ;'Gb/ gu/L 5f]8\g] lbgsf] s]xL ;Demgf n]Vg a;]F .
:6sxf]d :jL8]g
@–$) df k'Ug'kg]{ 6]«g #% ldg]6 l9nf k'Uof] . ToxfF k'Ug]lalQs} s6s dNnhL t'?Gt} b]lvg'eof] . clg, xfdLn] l56f]l56f] uP/ csf]{ nf]sn /]nsf] l6s6 lnof}F . Tof] l6s6 lnPkl5 l;l6 6]«gdf @ :6];gk/ dNnhLsf] 3/ uof}F . ToxfF k'Ug]lalQs} kmnkm"n cf?– :6«j]/L rLh, kfp/f]6L / dVvg, skmL vfPF . PSs}l5g g]kfnsf] /fhgLltsf] ukm u¥of}F . afa'/fd, b]pjf, k|r08, k|jf;L g]kfnL, g]kfnsf] eljio ljleGg ljifodf xfd|f] ljrf/ ljdz{ eof] . dNnhLsf] 5f]/Ln] gd:t] elgg\– pxfFn] lrGof}, eg]kl5 6fpsf] xNnfOg vfhf vfPkl5 st} 3'Dg hfg] xf]nf eGg] sfo{qmd /x]sf] 5 .
s6s dNnhLsf] :6sxf]dsf] 3/df laxfg ^ ah]/ @) ldg]6df Ao'Fem]F . cfh pxfFsf 5f]/f5f]/L aflx/ ;fyLsxfF hfg] ePsfn] ;fob l5§} p7]/ uO;s] . d}n] cw{ lgGb|fdf p7]sf] cfjfh ;'g]sf] lyPF . s6shL klg ;fob pl7;Sg'ePsf] 5 ls Sof xf] . cln vf]s]sf] ;'g]sf] lyPF . pxfF e/v/ cfˆgf] sf]7faf6 aflx/ lg:sg'eof] . eGg'eof]– d]/f 5f]/f5f]/L tkfO{+ lxhf] cfPs} 7fpF -hf]ltjl/_ :jL]gsf] af]nfpg] gfd uy]gju{ hfFb} 5g\ . ToxfF k'Ubf /]ndf sl/a ^.& 3G6f nfU5 . l56f] hfg] /]ndf $ 3G6f nfUg] /x]5 . d klg lxhf] ToxL /]ndf cfPsf] lyPF . % ;o lsnf]ld6/sf] ofqf ;'Gb/ ef}uf]lns If]qaf6 s:tf] /fd|f] . -hf]ltjl/_ uy]gju{df pxfFsf] :jLl8; ;fyLsf] kl/jf/ 5 /] . pgLx¿ klg g]kfndf a;]sf x'g\ To;}n] xfd|f] kfl/jfl/s ldqtf 5 . pgL g]kfndf 8fS6/sf] ¿kdf sfd u/]sf dfG5] x'g\ To;}n] pgsf] d]/f] kfl/jfl/s ;DaGw /fd|f] 5 . pgsf 5f]/f, 5f]/L / d]/f 5f]/f 5f]/L pgLx¿;Fu ToxfF 3'Dg uP .
cfh k|ftM * ah]b]lv !!M#) ah];Dd :6sxf]d ;x/sf] b[Zofjnf]sg ug{ s6s dNnhL;Fu k}bn 3'd]F . xfdL gofF :6sxf]daf6 k'/fgf] ;x/ sf7df8f}+sf] c;g ls 7d]n h:tf] efudf uof}F . ToxfF /fhb/af/, ;+;b\, dGqfno, cfOl8ofsf] clkm; klg x]¥of}F . :6sxf]d lgs} k'/fgf] ;x/ /x]5 tLg, rf/ ;o jif{ k'/fgf 3/x¿ b]Vof}F .
^)÷ &) xhf/ ljBfyL{
ToxfFaf6 xfdL clxn] :6sxf]d ljZjljBfnosf] dNnhLsf] clkm; sf]7fdf a;]sf 5f}F . ljZjljBfno leqsf] k':ts k;ndf :j]l8; ;+ljwfgsf] c+u|]hLdf n]lvPsf] k':ts vf]Hbf kfOPg . :j]l8; efiffdf rflxF /x]5 . xNsf kfgL k/]sf] 5 . 8Dd afbn nfu]sf] 5, aflx/ clncln hf8f] 5 sf]7fleq udL{ 5 . cfh ljZjljBfnosf] SoflG6gdf vfgf vfof}F () qmf]g/ k¥of] . To;kl5 km]l/ ljZjljBfno xftf 3'Dg nfUof}F . ljBfyL{ o'lgogsf] ejg x]¥of}F . dNnhLn] eGg'eof]– oxfF ljBfyL{ o'lgogsf] z'Ns glt/];Dd hfFrdf a:g kfOFb}g . ljZjljBfno !*&* df :yfkgf ePsf] /x]5 . ljBfyL{ o'lgogdf ;a} kf6L{sf] k|lt:kwf{ x'G5 /] oxL g} b]zsf] /fhgLltsf] d"nåf/ xf] . sfg'g -n_ k9\g] ljBfyL{n] o'lgog z'Ns ;aeGbf a9L ltg'{k5{ /] #)) Ps ;]d]:6f/sf] cGon] @%) b]lv dfly . Pp6} sDn]S;df laxfg * ah]b]lv ;fFem jf /flt ( ah];Dd sIff ;'? x'G5 /] . s'n k|fWofkgdf ;+nUg k|fWofks / sd{rf/L u/L k"0f{sfnLg cf+lzs u/L hDdf %))) ;+Vof /x]5 . ljZjsf] !)) ljZjljBfnodWo] Ps :6sxf]d ljZjljBfno ljZjsf] !)) pRr:t/sf ljZjljBfno leq k5{ eGg'eof] dNnhLn] .
dfgljsL, sfg'g / lj1fg ;fdflhs lj1fg k9fO x'G5 . sl/a &) xhf/ ljBfyL{ k9fO x'g] /fhwfgLsf] ljZjljBfno ( tnfsf] ejg eP klg Psflt/ e"ldd} gjf}F tnf lyof] . ;fob xfd|} lqe'jg ljZjljBfnosf] h:tf] cUnf]–xf]rf]sf] h:tf] 8f8f]df eP/ xf]nf . :jL8]gdf #) xhf/af6 ;]gfsf] ;+Vof 36fP/ !%,))) dfq agfpFbf ul0ft, lj1fgh:tf ljifo hfGg] ;}lgsnfO{ :s'ndf, sn]hdf k9fpg lzIfssf] ¿kdf lnP5 . To;}n] pgLx¿ klg l;len hLjgdf cfpg v';L eP5g\ . l;Gh]g le;f Joj:yf ubf{ l;Gh]g b]zdf 7"nf] Ao'/f]qm]l;sf] vr{ 36]5 . sf/0f x/]s d'n'sdf s:6ddf nfUg] sd{rf/L cfjZos k/]g . To;}n] o'/f]df geP klg gj]{ l;Gh]g le;f dfGg] d'n'ssf] ¿kdf /x]sf] 5 . :jL8]g EU df eP klg o'/f] rNg] d'n'sdf kb}{g . oxfF cfˆg} d'b|f rN5 . o'/f]ksf @^ b]z l;Gh]g le;f rNg] d'n'sdf kg]{/x]5g\ . o'/f]kleq klg cem}F a]nfot, :jL;h:tf d'n'ssf nflu cnu le;f lng'k5{ . ;+;f/ ljlrqsf] 5 . k|jL0f s'df/ k|hfklt–kf]v/f, xfn sf]k]g x]u]g, ;Fu / ls/0f lnDa"– t]x|y'd– :jL8]gdf a:g];Fu, e]6 ukmufkm dNnhLsf] 3/df vfgf vfP/ xfdL ukm ufkm ub}{ 5f}F . xfdL rf/ hgf hDdf ePsf 5f}F . d'lQm e§ 8]gdfs{sf] /fhb"tn] cd]l/sfdf kl9/x]sL 5f]/Lsf] gfddf lkPsf] tna a'‰g] u/]sf 5g\ /] . s] sf/afxL ug{ ldN5 ls ldNb}g . 5f]/f / 5f]/LnfO{ :6fkm agfO /fVg ldN5 ls ldNb}g . 8]gdfs{df a:g] g]kfnL crDddf k/]sf 5g\ /] . s:tf] dtL e|i6 ePsf] xf]nf < eg]/ eg] 8]gdfs{sf g]kfnLn] .
cfh 3/hfg] lbg ePsfn] dnfO{ /fd|f] lgGb|f nfu]g . laxfg % ah] p7]F . To;kl5 k|ftM lqmof ;dfKt u/L 8fo/L n]Vg dfq cfF6]sf] lyPF ls s6s dNnhL p7\g'eof] . clg, dnfO{ /flt Ps lsl;dsf] c;lhnf] ePsf] lyof] . d}n] ljrf/ u/]F– d uy]gju{af6 :6sxf]d cfO;s]F cfh} laxfg ( ah] ToxfFaf6 sf7df8f}+ p8\g] sfo{qmd 5 < :6sxf]ddf xjfO{hxfhdf hfg lbPg eg] s] ug]{ xf]nf < clg, d}n] ;'zgnfO{ P;PdP; k7fPsf] lyPF . t}klg, dNnhLsf] ;xfotf dfu]/ l6s6sf] OGSjfol/df :jLl8; efiffdf s'/f eof] . pQfkl§af6 nfdf] s'/fsfgLkl5 pQ/ cfof] ;Dejg} 5}g . csf]{ l6s6 lng'k5{ . kGw|÷ aL; ldg]6 eO;Sof] dNnhL cg'/f]w ub}{ x'g''x'GYof] . d}n] pxfFsf] efiff / xfjefj b]v]F 8/nfUof] To;aLr 8/fP/ tLgrf/k6s kfgL lkPF . 3fF6L ;'s]/ cfof], pkfo s]xL klg 5}g eGof] . cs}{ l6s6 lsGg'k5{ /] . s]xL klg pkfo 5}g eg]kl5 xfdL lrlGtt eof}F . d}n] dgdg} sNkgf u/]F– slt lbg dNnhLsf] kfx'gf eOg] eof] . s;/L l6s6 lsGg] < dNnhLn] klg ;f]Rg'eP5 s] ug]{ k};fsf] hf]xf] u/L l6s6 sf6L k7fOlbg'knf{ eGg] ljrf/ ug'{eP5 . slt pQd ljrf/, g]kfnL ;dfhsf] ljz]iftf g} ;fdflhs bfloTj xf] . Ps ldqn] of]eGbf slt ;f]Rg] < clg, d}n] uy]gju{ ljZjljBfnosf] cg';GwftfnfO{ kmf]g u/]F / eg]F– d ;d:ofdf k/] h:tf] 5' . pxfFn] eGg'eof] tkfO+{sf] lhd]n x]g'{;\ / af]l8{ª kf; lk|G6 ug'{;\, ;d:of gxf]nf . clg, hL d]n vf]n]F . ToxfF af]l8{ª kf; cfP5 . 8f6f s]an vf]h]/ dNnhLn] b'O{j6f af]l8{ª sf8{ lk|G6 ug'{eof] . clg, d]/f] df]afOndf stf/ Po/ nfOgaf6 klg P;PdP; cfof] . tkfO{+sf] l6s6 sGkmd{ eof] . b'O{ 3G6fcl3 cf/NofG8 6ld{gn hfg';\ . ef}Ftfl/Psf] dg 9'Ss eof] . afFsL /x]sf] skmL dHhf;Fu vfPF . To;kl5 8fo/L n]Vg a;]F .
dNnhLn] cgnfOgdf g]kfnL Go'h ;'Gg yfNg'eof] . xtf;, laTof;, va/bf/, xf]l;of/sf] dfgl;stfdf dndk§L nfUof] . clxn] * ah]/ @% ldg]6 eof] . cfh afbn nfu]sf] 5 . :6sxf]ddf cu:tdf ;dlztf]i0f xfjf kfgL 5 . xfdLn] :6«j]/L / ltgd0ff -r'y|f]_ h:tf] kmn ldnfP/ a|]skmf:6df bxL clg gf}lg oxfFsf] t}of/L /f]6L vfof}F . clxn] dNnhL g'xfpg afy?ddf hfg'ePsf] 5 . s]xLa]/df vfgf vfO{ pxfFn] dnfO{ ;]G6«n :6];g / Po/kf]6{ hfg] 7fpF;Dd ;fob ;aj]df 5f]8\g hfg'x'g] 5 . cl:tb]lv cfh;Ddsf] k"/f ;do pxfFn] dnfO{ lbg'eof] . cfhsf] ;do vfgf agfpg], 3'dfpg] / g]kfnsf] /fhgLltsf] lrGtf ug]{df laTof] . clxn] bz alh;Sof] . ca Psl5gdf nGr vfP/ xfdL /]naf6 k|:yfg ug]{5f}F . o'/f]k ofqfsf] ;+lIfKt Oltj[QfGt oxLF /f]Sb} ;dosf] k|tLIffdf 5' . dNnhLn] / d}n] g]kfnsf] /fhgLltnfO{ Ps /fli6«o ;f]rdf cl3 a9fpg k'/fgf] / gofF ;Qfsf tLg kIfnfO{ ;Fu} /fVg sf]l;; ug'{k5{ eGof}F .
wgk|;fb kl08t :6sxf]d
:jL8]g, @)!# cu:t *
cGtdf Ps ah]lt/ :6sxf]dsf] cf/nfG8 Po/kf]6{ k'u]F . ;fdfg r]shfFr u/L kf;kf]6{;d]t hfFr]kl5 u]6 gDa/ ^^ glhs uP/ a;]F . stf/ Po/j]haf6 cf–cfˆgf] b]z hfg y'k}| dflg; cfPsf 5g\ . clk|msL d'n'ssf, ef/tsL Pshgf x}b/fafbsL dlxnf /lxl5g\ . oxfFaf6 stf/ / stf/af6 Go' lbNnL, ToxfFaf6 x}b/fafb hfg] sfo{qmd 5 /] . Ps xKtfdf clkm;sf] sfdn] :jL8]g, gj]{, cf]:nf]df 3'd3fd / sfd ubf{ ysfO{ nfUof] /] . cfh aNn df};d kSsf o'/f]ksf] h:tf] eof] . l;dl;d] kfgL kl//x]5 . cfsfz afbnn] 6Dd 9flsPsf] 5 . ;"o{ gf/fo0fsf] bz{g klg kfOPsf] 5}g . xjfO{hxfhdf ;fdfg /flv;s]F t/ ofqL af]nfosf] 5}g . ;a} hgf k|tLIffsf] 38Ldf 5g\ . s'g a]nf af]nfpnf / xfdL Kn]gleq k|j]z u/f}Fnf eg]/ d]/f] cufl8 b'O{ hgf sfnL dlxnf 5g\ . ltgLx¿ d'l:nd ;d'bfosf x'g'k5{ . a'sf{ 5}g k/Gt' ;nn] cfˆgf] cg'xf/jl/kl/ 9fs]sL 5g\ . s]xL afnaflnsf 5g\ . k]lG;n s6/n] tf5\b} s]xL n]Vb} 5g\ . sltko n§ ks]sf 5g\ . lgGb|f nfUg cfF6]h:tf] jftfj/0frflxF e"m/ cN5LnfUbf] ePsf] 5 . o'/f]ksf] w]/}h;f] ;do o:t} x'G5 /] clg t 3fd nfUof] eg] o'/f]lkogx¿ v';LofnL dgfpF5g\ . cfˆgf] ;fx|} ;]tf] uf]/f] /+unfO{ clns v}/f] agfpg ;d'Gb| lsgf/sf] afn'jfdf 9lndnL u5{g\ / ;g jfy u5{g\ .
% 3G6f !) ldg]6 bf]xf;Dd
kf}g] rf/ ah] aNn xjfO{hxfhleq a:of}F . x]/f}F 7Ls ;dodf xjfO{hxfh p8\5 ls p8\b}g . ;Fu} Ps aflnsf cfˆgf] df]afOndf g]6 rnfpFb} jf s]xL u]d v]Nb} l5g\ . of] xjfOhxfhdf Ps nfOgdf gf} l;6 /x]5g\ . hDdf #^ nfOg 5g\ #^ X ( = #@$ hgf Jofkfl/s Snf;sf] cnu l;6 ubf{ sl/a #%) hgf hlt k];]Gh/ / qm' l6d af]Sg] /x]5, hDaf]h]6 xf]nf .
:6sxf]daf6 stf/ cfpg] xjfO{hxfh k"j{;f]leot o'lgog, h:t} a]nf?if, o'qm]gsf] lse eP/ cfpg] /x]5 . clxn] Ps 7"nf] ;x/ b]lvof] ;fob olxg} o'qm]gsf] /fhwfgL lse xf]nf . gS;fdf xjfO{hxfh klg lsedfly pl8/x]5 . k"jL{ o'/f]k klg ;Ddk/]sf] e"efu /x]5 . of] Kn]gdf @ hgf sf]l/og Po/ xf]:6]; /x]5g\ . d}n] cGofª3f;]of]eGbf xfp 8' o' gf] sf]l/og eg] . Ps hgf ;pnsL csL{ a';fg ls /lxl5g\ . o'/f]ksf] ljz]iftf eGg' g} ;Ddk/]sf] hldg lgs} jgIf]q xl/ofnL / v]tLkftL ug]{ 7fpF . ;fob xfd|f] xjfO{hxfh lse s6]/ blIf0flt/ nfUb} 5 . oxfFaf6 aubfb O/fs dflyaf6 aNn bf]xf k'Ug]5 . bf]xf / b'aO{ b'j} c/a vf8Lsf] b'O{ lsgf/df cjl:yt ;x/ /x]5g\ .
clxn] xfdL 6sL{, o'qm]g / ?; aLrsf] vf8Ldfly p8\b} 5f}F . o;sf] kfl/kl6 7"nf] a:tL 5 . b'O{ 3G6f;Dd t xfd|f] hxfhn] uha;Fu tndfly u/]/ afbnaLr / dfly hfg] sfd u/]sf] lyof] . clxn] 6sL{dfly p8\b} 5f}F . 6sL{sf] pQ/df 7"nf] vf8L /x]5 . Kn]gdf w]/} l;6 vfln /x]5 . stf/ Po/j]hdf sf7df8f}+ uy]gju{ slt l6s6 nfU5 dnfO{ yfxf 5}g sf7df8f}+ uP/ kQf nufpg sf]l;; ug]{ xf] . ;fob *.()) ;o 8n/ nfUof] xf]nf ls < xfdL r9]sf] xjfO{hxfh $!,))) lkm6 dflyaf6 p8]sf] 5 . o;sf] u|fpG8 l:k8 !)@& lsnf] ld6/ k|lt3G6f 5 . clN6Ro'8 $!,))) ld6/ sl/a %))) lsnf]ld6/sf] ofqf /x]5 :6sxf]db]lv bf]xf;Ddsf] b"/L . clxn] c+sf/fsf] k"j{ / afs'sf] klZrd eP/ hfFb} 5 Kn]g . :6sxf]d– $%*% lsnf]ld6/ bf]xf sf7df8f}+ ##^* lsnf]ld6/ ##^*±$#!^±@)))  Ö ())) t]n kfpg'cl3 bf]xf stf/sf] hg;+Vof hDdf @%,))) hlt lyof] / ^) jif{cl3 clxn] !( nfv hg;+Vof eO;Sof] /] . klxn] e]8f / pF6;Fusf] 3'dGt] hLjg latfpg]x¿ xfn r/d wgsf] jiff{df 5g\ . clxn] aubfb b]lvFb} 5, O/fs guP klg cfsfz dfu{af6 O/fs kf/ ul/Fb} 5 . Ps}l5gkl5 xfdL r9]sf] xjfO{hxfh stf/ k'Ug] 5 .


g]kfn–sf]l/of s"6gLlts ;DaGw
g]kfn sf]l/ofd}qL ;DaGw ePsf] $) jif{ eO;Sof] . o;aLr sf]l/ofsf] Oltxf;, ljsf; / cGt/f{li6«o ;DaGwsf sf/0f jfgsL d'gsf dfWodn] klg sf]l/og s"6gLltsf] ;kmntf emNsfpF5 . ;fgf] / cljsl;t /fi6«sf] ¿kdf ljZj ;+:yfdf cfa4 x'Fbf g]kfn o'Pg ;b:o /fi6«sf] ¿kdf ljZjsf] zflGt ld;gdf ;xefuL x'g] a]nf;Dd sf]l/ofn] ;+o'Qm /fi6«;+3sf] ;b:otf;d]t k|fKt u/]sf] lyPg . /f]huf/L efiff, ;flxTo, wd{ / ;+:s[ltnfO{ efiffn] c;/ kf5{ g} . ;g\ !((( df d ljZjefiff SofDk;df SofDk; k|d'vsf] ¿kdf lgo'Qm eP/ hfFbf ToxfF b'O{ hgf sf]l/og efiff lzIfssf] ¿kdf …sf]Osf :jo+;]jsÚ sfo{/t lyP . l;d p lhg / hª, l;d p lhg, kl5 g]kfn k|x/L tflnd s]Gb|df k|lzIf0f/t ljz]if1 t]SjfGbf] k|lzIfs;Fu ld:6/ Sjfª ljjfxaGwgdf afFlwO{ g]kfnd} a;f]af; ub{} l5g\ . hªrflxF tTsfnLg cj:yfdf k7gkf7gdf sfd sd ePsfn] e8\lsnf] klx/gsf sf/0f SofDk; kl/jf/sf] rrf{sf] ljifo x'lGyg\ . b'O{ hgf ljb]zL :jo+;]jsn] k9fpg bz hgf klg ljBfyL{ pknAw lyPgg\, ljZjefiff SofDk;df . To;sf/0f xfdLn] Ps hgf :jo+;]js 36fpg'k¥of] . To; a]nfsf sf]l/og /fhb"t / sf]Osf /]l;8]G6 l/k|h]G6]l6enfO{ ;+:yf k|d'vsf] lx;fan] d}n] ;'emfj lbPsf] lyPF . sf]l/og efiffk|lt cfsif{0f a9fpg efiffdf /fd|f] c+sNofO{ kf; ug{]nfO{ sf]l/of cWoogsf] cj;/sf] 5fqj[lQ lbg';\ . h;/L :k]g, rLg / hfkfgn] lbg] u/]sf 5g\ . csf{], sf]l/of cf}Bf]uLs/0f ePsf] d'n's ePsfn] cw{ bIf jf cbIf sfdbf/nfO{ sf]l/ofdf sfd ug{] cj;/ lbPsf] v08df efiff l;Sg] cfkm} a9\5g\ . To; a]nf;Dd sf]l/ofdf …Olko;Úsf] ¿kdf sfdbf/ dufpg] ul/Psf] lyPg .
geGb} xfn g]kfndf sf]l/og efiffsf] ;a}eGbf 7"nf] dfu ePsf] 5 . &))) sfdbf/sf nflu efiffof]Uotf k/LIff lbg ! nfv g]kfnLn] efiff l;Sg] sfd u/] . %),))) eGbf a9L s]Pnlk6Lsf] k/LIffdf ;fd]n eP . g]kfnn] of] jif{ sf]l/og efiff k/LIff kl5 yk sf]6f kfPsfn] !% xhf/ hgf of] jif{sf] sf]l/og efiff k/LIffdf pQL0f{ ePsf 5g\ . ljZjel/ xfn !!# b]zdf sf]l/og efiff k|lzIf0f x'G5 . efiff g} ;+:s[ltsf] d"n cfwf/ xf] . sf]l/og efiff;Fu, lsDrL ;+:s[lt klg kk'n/ x'G5 . ljZjdf sf]l/og vfgf sf]l/og, ;Eotf, ;+:s[lt, e]ife"iff klg ljZj ahf/df ;fd;'ª / x'G8fO{ sf/;Fu} k|l;4 x'g] g} eof] .
xfn sf7df8f}+df dfq} @$÷@% j6f sf]l/og /]:6'/]G6 v'n]sf 5g\ . h;/L kj{tf/f]x0f / 6]«lsªsf] ljsf;n] g]kfn, g]kfnL efiff, g]kfnL vfgf u'Gb'|s eft, l98f] / l6d'/] crf/sf] ahf/ lj:tf/ x'G5 . To:t} g]kfnL sfdbf/ ylkFbf sf]l/ofsf] /fhwfgLdf klg @%÷#) g]kfnL /]:6'/]G6 tyf g]kfnL k;n v'n]sf 5g\ . b+b]d'gjl/kl/ ;fFemkv c;gh:t} b]lvG5, g]kfnLsf] hd36 . gf]s/L kfpg]eGbf lbg]sf] k|efj a9L x'g' c:jfefljs xf]Og . To;}n] sf]l/ofsf] cfly{s ljsf;n] ljZjsf !(( b]zdf sf]l/og k|8S6sf] ahf/ lj:tf/ eof] . ;+o'Qm /fi6«;+3sf dxf;lrj jfgsL d'gsf] kf]lh;g klg sf]l/og ;kmn s"6gLlts sf/0f xf], sf]l/ofsf] 7"nf] gfs a9fpg . ut jif{ ;DkGg hL– @) cf}Bf]lus /fi6«sf] a}7ssf] cfof]hs /fi6« sf]l/of, ljZjsk km'6an, cf]nlDkssf] ;x–cfof]hs eP/ klg ljZj /+ud~rdf k|l;l4 kfPsf] b]z xf] .
cfkm\gf] vlgh geP/ klg, c:6«]lnof, ef/t / Sofg8faf6 cfoftLt sRrf kmnfdaf6 k|zf]wg / lgdf{0f u/L kf]S;f]] k'xfg l:6n sDkgLn] tof/ kf/]sf] l:6n / kmnfdn] sf]l/og Osf]df]ldnfO{ prfOdf k'¥ofPsf] 5 . ljZjel/ k|of]udf cfpg] dfOqmf]lrK; pTkfbg ug{], ;fd;'ªsf sf/0f sf]l/of xfn ljZj k|l;4 ePsf] 5 . olb, g]kfnL sfdbf/sf] ¿kdf hfg] JolQmsf] :t/f]Gglt u/L :jb]zdf pTkflbt sDKo'6/ OlGhlgo/, ;ˆ6j]o/ OlGhlgo/nfO{ klg ;fd;'ªb]lv kf]S;f];Dd sfd lbnfpg;s] g]kfndf lelqg] /]ld6\ofG; % u'0ffn] j[l4 x'g] lyof] . sf]l/og ;Lk ePsf k|fljlwsn] / sf]l/og lgdf{0f sDkgL hfkfg, cd]l/sf, o'/f]k / dWok"j{df w]/} sdfO ug{]lt/ hfG5g\ . g]kfnL k|fljlwsn] sf]l/ofdf sfd kfPdf $ xhf/ 8n/b]lv ^))) 8n/ k|ltdlxgf k|fKt ug{ ;S5g\ . o;/L sf]l/ofdf g]kfnsf] lxt x]g{] s"6gLlt1 s]xL cg'ejL, ;lqmo / rgfvf] ePdf g]kfn sf]l/of ;DaGwnfO{ wfld{s, ko{6sLo, cfly{s, j}1flgs, z}lIfs, k|fljlws ;DaGw lj:tf/ u/L cem k|efjsf/L / uf9f agfpg ;lsG5 .
sf]l/ofdf sfdbf/sf] ¿kdf sfd ug{] cg'dlt lbg] k4ltsf] ;'?cft ;g\ @))% kl5 dfq ePsf] xf] . !((( df t sf]l/of cfly{s ;+s6n] u'h|]sf] lyof] . To;a]nf y'k|} pBf]ukltn] a}+ssf] C0f ltg{ g;sL xfg gbLdf xfd kmfn]/ cfTdxTof;d]t u/]sf lyP . b]zdf cfly{s ;+s6 ePkl5 ;/sf/n] sd{rf/Lsf] tna @)Ü 36fPsf] ;d]t lyof] . ;g\ @))) ;Dd sf]l/ofdf hfg / sfd ug{ g]kfnL jf cGo gful/snfO{ cg'dlt lng'kb{}gYof] .
To;a]nf;Dd ;d'lGb|s jf xjfO{dfu{af6 sf]l/of k'u]sf g]kfnL k|yd k':tfsf j}w sfdbf/sf ¿kdf /x]sf 5g\ . ltgLx¿sf] ;+Vof eg] guGo 5 . To;dWo] s]xL sf]l/og dlxnf;Fu lax] u/L pt} a;]sf 5g\ . g]kfnL k;n / /]:6'/]G6 To;dWo] s]xL dfq kfPsf] sfddf lrQ ga'emL jf s[lif kmd{ jf df5f dfg{] sfddf ;d'Gb|df nfdf] ;do sfd ug{ g;sL 3/ kms{]sf cyjf pt} sf]l/ofdf cj}w sfdbf/sf] ¿kdf /x]sf 5g\ .
o;/L sf]l/of k'u]sf sfdbf/n] l;s]sf sltko ;Lk cf}Bf]lusLs/0f gePsf] g]kfndf k|of]udf cfpg ;Sb}gg\ . pbfx/0fsf nflu sf]l/ofdf sf/sf x]8nfO6 jf ;fO8 nfO6 agfpg] / To;df ;]tf] rlDsnf] /ª nufpg] ;fgf of demf}nf pBf]udf sfd u/]sf sltko sfdbf/ g]kfndf kms{]kl5 a]/f]huf/  eP/ a;]sf 5g\ . s]xLn] sdfPsf] k};f w]/}h;f] kl/jf/sf nflu nfpg vfgd} vr{ u/]sf 5g\  . s]xL ljnfl;tfn] a;]kl5 vrf{n' eP/ yf]/} k};f lkmS; P;]6sf] ¿kdf sf7df8f}+ jf t/fO{df hUufdf nufgL u/]sf u/]sf x'G5g\ . To;sf/0f :jb]z kms{]kl5 a]/f]huf/ eO{ a:bf hLjg emg\ lvGg ePsf pbfx/0f klg 5g\ . lk|lG6ª k|]; jf hflvdk"0f{ sfddf xftv'§f u'dfO{ ckf+u eP/ 3/ kms{]sf klg bfh'efO, lbbLalxgL g]kfndf b]Vg ;lsG5 .
g]kfnsf] n'lDagLdf hGd]sf a'4sf] k|efj rLg, hfkfg, sf]l/ofdf k|ToIf b]Vg ;lsG5 . ToxfFsf a'4 d"lt{ d+uf]lnog cg'xf/s} 5g\ . …l;Nnf 8fOg]l;6Ú sf]l/ofsf] Oltxf;sf] :j0f{ o'u dflgG5 . l;Nnf /fhfx¿sf] a]nf sf]l/ofsf] /fli6«o wd{ a'l4Hd lyof] . To; a]nfsf] sf]l/og ;Eotf ;DkGgtfsf] gd'gf Sof]h' ;x/df, a'Nu'S;f dlGb/b]lv sf]l/ofsf kxf8df lgld{t ;'Gb/td\ a'4 dlGb/ / d"lt{df b]Vg ;lsG5 . sf]l/ofn] ;g\ @)!) df a}+sdfk{mt k7fPsf] /]ld6\ofG; !) ca{ 8n/ 5 . To;sf] bzf+z dfq g]kfn leq\ofpg ;s]sf] eP g]kfnsf] cy{tGqdf 7"n} ;sf/fTds k|efj kg{] lyof] .
o; jif{sf] !% xhf/ sfdbf/ sf]6faf6 sf]l/ofdf 7"n} g]kfnL pkl:ylt x'g] b]lvG5 . 5';ssf] a]nfb]lv jiff{Gt;Dd sf]l/ofdf sfdbf/ k7fO;s]kl5 klg sf]l/ofsf] sfdbf/sf] cfjZostf k"/f x'Fb}g . clg, ;g\ @)!@ df yk $, % xhf/ sfdbf/ k7fpg sf]l/ofsf] >d dGqfnocGtu{t s]Pnlk6Ln] csf{] efiff k/LIff lng]5 . To;f] eP/ yk % xhf/ sfdbf/sf] cfk"lt{ g]kfnaf6} ePdf g]kfnn] j}b]lzs /f]huf/Laf6 k|fKt ug{] kl/jTo{ ljb]zL d'b|f cfh{g / sf]l/og ;fdfg cfoft ubf{ nfUg] nufgLnfO{ k|lt:yfkg ug{] ;Defjgf 5 . xfd|f] b]zaf6 sf]l/ofdf guGo dfqfdf ;fdfg lgof{t x'G5g\ eg] sf]l/ofaf6 PnhL, ;fd;'ª, -sf]l/og efiffdf x'Gb]_ xf]G8fO{h:tf dxTjk"0f{ pTkfbg g]kfnL pkef]Qmf / g]kfnL ;/sf/L kIf;d]tnfO{ cfsif{s pkef]Uo cf}Bf]lus pTkfbg x'g\ . eL/ dfx'/Lsf] dx, k|fs[lts dx, g]kfnL vfB kbfy{ g]kfnL /]:6'/]G6 tyf k;nsf nflu ;Lldt dfqfdf kl:dgf, s]xL of;f{ u'Daf, 3/a'gf cflb sf]l/og ahf/sf nflu hfg] g]kfnL pTkfbgsf j:t' x'g\ . k|To]s jif{ sf]l/ofaf6 g]kfndf cfoft x'g] ;fdfgsf] dfqf a9\b} uPsf] 5 . ;f]xL cg'kftdf g]kfnL j:t'sf] lgof{t gePkl5 sfdbf/sf] ¿kdf k7fPsf >ldssf] >daf6 cfh{g u/]sf] /]ld6\ofG; xfd|f] b]zdf ljnfl;tfsf ;fdfg cfoft k|lt:yfkg ug{ cfjZos k5{ . sf]l/ofsf] cy{tGq lgs} alnof] /x]sfn] ljZjdf cd]l/sL 8n/sf] cl:y/tf x'Fbf, cd]l/sL cy{tGqdf u8a9L x'Fbf sf]l/ofsf] Ps sf]l/og a}+sn] dfq Ps dlxgfcl3 @% 6g ;'g vl/b u/]kl5 ljZj ahf/df ;'gsf] d"No cfsflzPsf] lyof] . !@) c/a 8n/nfO{ sf]l/ofn] ;'g jf cGo ljb]zL d'b|fdf ;6xL ubf{ ljZj cy{tGqdf k|efj kg{ uPsf] lyof] . e"uf]ndf g]kfneGbf ;fgf] blIf0f sf]l/ofsf] PSsfO;f}F ztfAbLsf] ljZjdf pNn]Vo e"ldsf 5 . hals, g]kfnsf] ljZj cy{tGqdf guGo jf  k|efj} 5}geGbf klg x'G5 . ljZjs} ;aeGbf 7"nf sfuf{] l;k agfpg] x'Gb] l;k d]lsªb]lv x'Gb] x]eL OlSjkd]G6sf] lgdf{0fdf kf]:sf]sf] 7"nf] e"ldsf] 5 .


sf]l/of e|d0f, @))(
sf+gfd, lqlj / ;gd'g ljZjljBfno eg]kl5 ;a}df lglZrt Ps¿ktf x'g'kg{] xf] . kf7zfnf, cWoog s]Gb|, :s'n, db/;f jf u'?s'nsf] dfg] klg cWoog s]Gb| eg]/ lrlgG5g\ . cfw'lgs ljZjljBfno k4ltsf] ljsf; qmdsf] rrf{ ubf{ lglZrt dfkb08 cfjZos ef}lts k"jf{wf/, pknAw bIf hgzlQm, ljBfyL{ / k|zf;g ljZjljBfnosf k"jf{wf/ x'g\ . cfhsf lbg;Dd ljZjdf sltj6f ljZjljBfno 5g\, dnfO{ yfxf 5}g . ljqmd ;Djt\ @)!^ ;fncl3;Dd xfd|f] d'n'sdf Pp6f klg ljZjljBfno lyPg . k|yd ljZjljBfnosf] ¿kdf lqe'jg ljZjljBfno :yfkgf ePkl5 g]kfndf ljZjljBfnoLo Oltxf; ;'? ePsf] b]lvG5 . xfn kf}g] # s/f]8 hg;+Vofsf nflu dfq lqlj, g];+lj, sfljlj, klZrdf~rn ljlj, k"jf{~rn ljlj / n'lDagL ljZjljBfno u/L hDdf ^ j6f ljZjljBfno ;~rfngdf 5g\ . logLx¿aLr w]/} s'/fdf ;dfgtf kfOFb}g . cem} lakL sf]O/fnf d]l8sn OlG66\Ro'6 w/fg, jL/ c:ktfn ljsf; kl/ifb\ klg ljZjljBfno;/x dflgG5g\ . of]hgf, gLlt, lg0f{osf] sfof{Gjogdf :ki6tf, k|lta4tf kSsf gePsf xfd|fh:tf /fhg]tf ePsf] d'n'sdf nx8df, ;'k, /fhlif{ hgs, s[lif ljZjljBfno /fdk'/, dk ljZjljBfno ;'v{]t klg ah]6 efif0f jf /fhg]tfsf d'vf/ljGbaf6 lgl;|t k/Gt' sfof{Gjogsf] cefjdf ¿dlnPsf] cj:yfdf 5g\ . ljZjljBfnosf] Ps ;fwf/0f k|fWofks nfdf] wfld{s labfdf k"hfkf7, vfgkfg / v]ndfn 5f]8]/ sf]l/ofsf] lghL e|d0fdf hfg kfpFbf e|d0fnfO{ b[Zofjnf]sgsf] p2]Zodf ;Lldt g/flvsg sf]l/ofsf] z}lIfs If]qsf] ;+lIfKt hfgsf/L lng] ljrf/ eof] . To;} qmddf d}n] sf]l/ofsf b'O{j6f ljZjljBfnosf] e|d0f u/]F . oL b'j} ljZjljBfno lghL:t/af6 ;~rflnt x'g\ . ;fy} sf]l/of ljZjljBfnosf k|fWofks rf]o;Fu -OG8f]_ u+uf /]:6'/]G6 UjfFxfd'gdf nGr vfFbf sl/a ;f9] Ps 3G6f ePsf] jftf{nfkn] dnfO{ b]zsf] ;a}eGbf k'/fgf] / ;aeGbf 7"nf] ljZjljBfnosf] k|fWofks ePsf]df uj{ dx;'; x'g ;s]g .
xfn sf]l/ofdf sl/a % s/f]8 hg;+Vof 5 . Tof] hg;+Vofsf nflu @@) j6f ljZjljBfno ;~rfngdf 5g\ . h;dWo] !*) k|fOe]6 ljZjljBfno, JolQm jf ;+:yfn] :yfkgf u/]sf / $) j6f ;/sf/L :6]6 ljZjljBfno 5g\ . ;gd'g ljZjljBfnosf klxn]sf cfly{s dfldnf x]g{] / xfn bz{g / ko{6g ljifosf k|fWofks of]l;g rf]o;Fu ;f]wk'5 ubf{ of] s'/f yfxf kfPF . sf]l/ofsf ljZjljBfnodf ())) eGbf a9L ljBfyL{ egf{ x'G5g\ . ljZjljBfno ljBfyL{sf] z'Nsaf6 k"0f{ ¿kdf rN5g\ . rNg] dfq xf]Og, jflif{s gfkmfdf klg x'G5 /] Û s]xL d'gfkmfsf] /sd ljZjljBfnosf] vftfdf hDdf x'G5 . sf]l/ofsf cfdfafa' cfhef]ln aRrf sd kfpg] jf gkfpg] ljrf/ ub{} 5g\ . To;sf/0f ljBfyL{ gkfP/ sltko ljZjljBfno aGb ug{'kg{] cj:yf b]lvg yfn]sf] 5 . sf]l/ofsf ljZjljBfnodf Go"gtd kfl/>ldsdf Ps¿ktf 5 . s'g} klg k|fWofksn] xfd|f] h:tf] gfd dfqsf] sfd p:t} bfd kfpFb}gg\ . ljZjljBfnodf k9fpFbf $))) 8n/eGbf dfly g} tna kfpF5g\ / sfd klg k"/f u5{g\ .
;a} :yfoL k|fWofksn] k]G;g kfpF5g\, ;/sf/L, ;+:yfut jf lghL h:tf] ljZjljBfnodf sfd u/] klg . egf{ ePsf ljBfyL{ ;fdfGotof km]n x'Fb}gg\ . g]kfnsf] lqljsf dfgljsL, Joj:yfkg, lj1fg, lzIffh:tf lgsfodf egf{ x'g], k9\g] / kf; ug{] ;+Vof sNkgf g} ug{ g;lsg] cj:yfdf km/s b]lvG5 . 8sl;g dlxnf ljZjljBfnodf e|d0f ubf{ klg ljZjljBfnosf] jftfj/0f, ;'Gb/tf, :jR5tf, nugzLntfn] ljBfyL{nfO{ ;fFRr} 1fgcfh{g ug{] :ynsf] ¿kdf b]v]F] . dlxnf ljZjljBfnodf ljBfyL{n] u/]sf] /fhgLlt jt{dfg /fi6«kltsf] gLltsf] kf]:6/, kDkn]6 / Aofg/af6 u/]sf] k|bz{gdf lzi6tf lyof] . aGb, x8tfn, rSsfhfd / 6fo/ afNg] sfd x'Fb}g . k9\g cfPsf ljBfyL{dWo] *)Ü ha dfs{]6df -gf]s/L jf Joj;fo_ ul/xfN5g\ . ljZjljBfnosf]] cfsif{0f s'g ljBfnosf slt Uo|fh'o6n] /fi6«, sDkgL / Jofkfl/s k|lti7fgsf] dxTjk"0f{ kb kfP eGg] s'/fn] lgwf{/0f u5{ /] .
ljZjljBfnodf ljBfyL{sf] z'Ns dxTjk"0f{ x'G5 . s'g ljZjljBfno slt dxTjk"0f{ 5 eGg] s'/fsf] lgwf{/0f ;f] ljZjljBfnodf ljBfyL{sf] jflif{s z'Ns slt 5 eGg] s'/fn] ;d]t lgwf{/0f ul/G5 . To;}n] t ;+o'Qm/fHo cd]l/sL ljZjljBfno xjf8{, lk|G;6g, o]n / sf]g{]nh:tf ljZjljBfnosf] :t/Lotf dfkg ug]{ cfwf/ z'Ns, dxTjk"0f{ 5fqj[lQ, k|rlnt, k|Voft ljifout k|fWofks, pTkflbt hgzlQmsf] ahf/df vkt cflb ljifo dxTjk"0f{ x'G5g\ gls ljBfyL{ ;+Vof .
sf]l/ofs} ;fgf] / gAa]sf] bzsdf :yflkt ;gd'g ljZjljBfnodf cG8/ Uo|fh'o6 -laP_ cWoog ug{] ljBfyL{sf] jflif{s z'Ns &,))),))) jg sf]l/og d'b|f sl/a &,))) 8n/ nfUg] /x]5 / -kf]:6Uofh'o6_ :gftsf]Q/ PdPdf cWoog ug{] ljBfyL{sf nflu jflif{s z'Ns (,)))$ k5{ . xfdL lqe'jg ljZjljBfnodf sfd ug{] k|fWofkssf nflu sltko s'/f a'‰g g} ufx|f] kg{] . z'Ns dfl;s $) ¿lkofFaf6 !)) agfpg vf]Hbf x8tfn, rSsfhfd, s';L{ hnfpg] / SofDk; aGb ug{] k4ltn] ljZjljBfnodf s] s;/L ;'ljwf lbg ;lsG5 < # nfv $@ xhf/ ljBfyL{ / @) xhf/ k|fWofks 5g\ lqljdf eGbf cg]sf}F k|Zg t]l;{OG5g\ . ljZjsf s'g} klg ljZjljBfno e|d0f ubf{ s;/L rnfpg'x'G5 Tof] ljZjljBfno < Pp6f ljZjljBfno ;~rfng ug{ s]slt rflxG5 < xfdLnfO{ nueu cGbfh ug{ ;lsG5, ;gd'g ljZjljBfnodf ())) hgf ljBfyL{ 5g\ . @#) hgf k"0f{sfnLg k|fWofks / !)) hgf k|zf;lgs sd{rf/L 5g\ .
sf]l/ofdf /fhtGq ;dfKt ePsf] Ps ;o jif{ gf£of] . e/v/ dfq UjfFxfd'gdf sf]l/og /fhfsf] ;flns jt{dfg /fi6«kltn] cgfj/0f u/] . sf]l/og gf]6df /fhfsf] kmf]6f] c+lst 5 . sf]l/ofn] o;} jif{ dfq} %),))) sf] gf]6 ahf/df NofPsf] 5 . !))), %))), !)))) / %),))) sf gf]6 sf]l/og a}+s gf]6 x'g\ . ! b]lv %)) ;Dd sf]l/og jg l;Ssfs} ¿kdf 5g\ . ToxfF xfd|f] h:tf] Ps ¿lkofFsf] !)) k};f x'Fb}g . jg eg]sf] cfkm}df Ps sf]l/og d'b|f xf] .


ofqf j[QfGt, @)^^
@)^^ ;fn cflZjg % ut] tbg';f/ ;g\ @!, ;]K6]Da/ @))( sf lbg b;}+ labf dgfpg] ljrf/n] laxfg ;fdfg tof/ kf/]/ ;f9] P3f/ ah] w'Daf/fxL ;'s]wf/f 3/af6 6\ofS;Ldf ljdfg:yntkm{ k|:yfg u/]F . dnfO{ lqe'jg ljdfg:yn k'¥ofpg b'O{ hgf 5f]/f cfP . ljdfg:yndf k'u]kl5 5f]/fx¿ leq hfg gldn]sfn] 3/ kms{] . dnfO{ nu]h hfFr / cWofudg ;'/Iff hfFrsf] klqmof k"/f ug{ lgs} ;do nfUof] . cWofudg Sn]/]G; u/]kl5 8f]ª ljg;Fu e]6 eof] . d}n] pgsf] sf]6 lbPF . d;Fu klxn] ;fk6 lnPsf] @ ;o 8n/ 8f]ª ljgn] dnfO{ kmsf{P . d}n] w]/}k6ssf] j}b]lzs ofqfdf hfFbf cWofudgdf olt 7"nf] eL8  slxNo} b]v]sf] lyOg\ . o;n] dnfO{ yfxf eof] g]kfndf ko{6s a9]sf /x]5g\ .
kf}g] Ps ah] ljdfgleq of] 8fo/L n]Vb} 5' . sf7df8f}+df afbn nfu]sf] eP tfklg udL{ 5 . ljdfg p8fgsf] k|tLIffdf 5' . ;Fu;Fu} sf]l/og Po/, l;Ns Po/n] klg p8fg eg{] ePsfn] cfh k|:yfg sIf vrfvr / el/e/fp 5 . g]kfnsf] Ps dfq cGt/f{li6«o ljdfg:yn Jo:t / ;fgf] x'g k'u]5 . a+unfb]z ljdfg tof/Ldf 5 . kfls:tfgL xjfO{ ;]jf ev{/ cjt/0f u¥of] . xfdLnfO{ Ps yk cGt/f{li6«o ljdfg:yn cTofjZos eO;s]5 .
ljdfg:yndf s'/]sf] sl/a cfwf 3G6f eO;Sof] . aNn cfO;Lsf] ljdfg wfjgdfu{df tof/L cj:yfdf b]lvG5 . b'O{ ah]/ !# ldg]6 hfFbf;Dd ljdfg p8]sf] 5}g . uf]7f6f/kl§sf] aflx/L efudf yf]qf xjfO{hxfh y'kf/L /fv]sf /x]5g\ . b]Vbf klg g/dfOnf] nfUg] To:tf ljdfg y'kfg{'sf] ;f6f] st} 8lDkª u/] s] lau|GYof] xf]nf <
;jf b'O{ ah]kl5 aNn xfd|f] ljdfg p8fg eg{ /gj]df lj:tf/lj:tf/ cl3 a9\g yfNof] . g]kfn Po/nfOG;sf] ABO 6'Ogc6/ ljdfg ev{/} cjt/0f u¥of] . l6hL klg l:k8 -j]u_ a9fP/ p8fgsf] k"0f{ tof/Ldf b]lvof] .
d]/f] 38Ldf lbpF;f]sf] @ ah]/ @@ ldg]6df aNn yfO{ Po/j]h cfsfzdf t}/g k'Uof] . vrfvr 3/}3/n] etfe'+u d]/f] /fhwfgL vfN6f] pbf+u b]lvof] . k|s[ltnfO{ s'¿k agfPsf] Kof/f] ;x/ pkTosf 5f]8\b} PSs}l5gdf xjfO{hxfh afbn;Fu n'sfdf/L v]Ng k'Uof] . pkTosfsf] b[Zo cf]em]ndf k¥of] . km]l/ b]lvof] pkTosf t/ pkTosfsf] aflx/L efu xf]nf . kf}g] # ah]lt/ g'lgnf] abfd, h';, /S;L cflb cfof] . d}n] kfgL / jfOg dfq vfPF .
clxn] g]kfnL ;dofg';f/ % ah]/ !% ldg]6 x'g nfUof] . TG #@) sf] ljdfg a+}ss ljdfg:yn glhs k'Ug nfu]sf] PgfpG;d]G6 ljdfg kl/rfl/sfn] ul/g\ . ;a}nfO{ gp7\g / cfkm\gf] l;6a]N6 afFw]/ a:g elgg\ . a}+ssf] aflx/L tfkqmd #) l8u|L ;]lG6u|]6 5 . ;'j0f{e"ld
-:j0f{e"ld_ Po/kf]6{df k'Ug} nfUof}F . clxn] v]tLkftLsf] ufpFaf6 ;x/lt/ lah'nL ;8ssf] rds klg b]lvg yfNof] .
a}+ss hfg] /fhdfu{x¿ klg :ki6 b]lvg yfn] . d}bfgL efu ePsfn] ;Lwf nfdf / 7f8f ;8s ndtGg k/]sf 5g\ . ca xjfO{hxfhn] cjt/0fsf nflu kf+u|faflx/ tfg]sf] :ki6 ;'lgof] . a}+ss jl/kl/sf] u|fdL0f Onfsf klg ljB't\, ;8s / pBf]un] el/Psf /x]5g\ . klZrdkl§ ;"of{:tn] afbn ;'Gb/ /ftf] / sfnf] ePsf] 5 . lg:k§ cGwsf/ geO;s]sf] yfONofG8 v]tdf kfgL, ;8sdf aQL, /+uLr+uL a}+sssf] dgdf]xs b[Zo ;fFRr} ;'Gb/ b]lvof] . ;'j0f{e"ld ljdfg:ynnfO{ ;'gf}nf] /+usf] c:tfpFbf] ;"o{ ls/0fn] sfnf] afbnnfO{ ;'gf}nf] agfPsfn] ;fFRr} ;'j0f{do ePsf] 5 . olQs}df rf/n]gsf] ;8s b]lvof], ljdfg wfjgdfu{df cjt/0f u¥of] . g]kfnL ;dofg';f/ ;fFemsf] % ah]/ @) ldg]6 uPsf] lyof] .
d ^ ah]/ %) ldg]6df ;f]n ljdfg:yndf k'u]F . aflx/ lg:sg s]xL ;do nfUof] . cWofudgaf6 aflx/ hfg]lalQs} dnfO{ :jfut ug{ cfPsf ;fyL e]6 eOnfNof] . clg, ;fdfg pxfFsf] sf/df /fv]/ xfdL ;x/lt/ nfUof}F . ;f]ndf klxn] d]/f] d+uf]lnofdf ;xof]uL ePsf …h'ª ;fªÚ;Fu 3/df e]6 eof] . Ujfªj's Kofn]; glhs -Kofn]; ufpF_ eGg] 7fpFdf To;} 3/df a;]F . 3'd3fd u/]kl5 dnfO{ lng cfPsf hfg ;g\ vfgf vfO{ cfkm\gf] 3/ kms{g'eof] . d k}bn otfptf sf]l/og Do'lhod, ahf/, kfs{, 3'd]F . a]n'sf nL;Fu e]6eof] . klxn] g]kfndf d]/f] 3/df Ps dlxgfhlt a;]sf dfG5] . xfdLn] ;Fu} /fltsf] vfgf g]kfnL b'uf{ /]:6'/]G6df vfof}F . vfgf vfPkl5 km]l/ 3'd3fd u¥of}F . dnfO{ lgGb|f nflu;s]sfn] /flt ( ah] g} ;'tF] . laxfg ^M#) ah] p7]F / @# ;]K6]Da/ 8fo/Lsf] kfgfdf sf]/sf/ u/]F .
cfh ;]K6]Da/ @# tfl/v laxfg a|]skmf:6 vfP/ d ;fyL Joon h'ª
-h'g_ ;fª;Fu pxfFsf] xh'/a'afb]lv rlncfPsf] kmfpG8];gsf] clkm;df cfO{ sf]l/og ;dofg';f/ ( ah]/ !% ldg]6df of] b}lgsL n]Vg yfn]F . h'g ;fªsf] xh'/a'af !($* df Kof]ªofª pQ/ sf]l/ofdf PsLs/0fsf nflu jftf{nfk ug{ hfg'ePsf] kmf]6f] sf]7fdf e'mlG8Psf] /x]5 . blIf0f / pQ/sf]l/ofsf] jftf{ e+u ePkl5 sf]l/og u[xo'4 pQ/ blIf0fsf] n8fOF ;'?eP5 . pQ/ sf]l/of guP tfklg hf]g ;fªsf] pQ/sf]l/ofk|lt dfof /x]5 . k'Vof{}nL nufjsf sf/0f of] ePsf] xf]nf . pxfFsf] xh'/af cfls{6]Sr/ eP/ pQ/ sf]l/of hfg'ePsf] /x]5 . pxfF sf]l/ofsf] ;a}eGbf 7"nf] / k|l;4 8\ofd lgdf{0fdf ;+nUg x'g'x'Fbf] /x]5 . jt{dfg cj:yfdf of] P]ltxfl;s b/af/, xfn /fi6«klt ejg ePsf] 7fpF k'/ftflTjs / P]ltxfl;s dxTjsf] 7fpFsf] ¿kdf /x]sf] 5 . cfly{s lqmofsnfk / ljsf;sf b[li6sf]0fn] xfg gbLsf] blIf0fL / k"jL{ efult/ Dof]ª8'ª If]q ;f]nsf] dxFuf] If]q xf] . of] 7fpF k'/fgf] b/af/sf] ufpF eP klg Dof]ª8f]ª hlt dxFuf] 5}g . ;'Gb/, zfGt, P]ltxfl;s 7fpF ePsfn] a:gsf nflu eg] of] 7fpF /fd|f] 5 . of] 7fpFsf] gfd …hf]ªgf]Ú xf] . of] 7fpFdf % gDa/sf] …;aj]Ú ;x/d'lg rNg] /]n cfpF5 . of] ufpF ;f]nsf] xfªsfª gbLsf] pQ/df cjl:yt 5 .
sf]l/ofaf6 ;f+3fO{ rLgsf] ofqf sf]l/og Po/df !&)$ rf/ lbgsf] vfgf xf]6n a;fO, ;f+3fO{sf] 6fj/ r9\g], km'6d;fh, vfgf, :yfgLo e|d0f ;Dk"0f{;lxtsf] dfq !&) 8n/ kg{] cgnfOg Po/ l6s6sf] lj1fkg b]v]F . ;fy} a}+sssf] p8fg #%) 8n/ rf/ lbgsf] xf]6nsf] af;, vfgf, 6\ofS;;lxtsf] ;:tf] ofqf % 3G6fsf] xjfO{ofqf Psftkm{ cft]÷hft] u/L s;/L ;Dej x'Fbf] xf]nf < wgL dfG5]n] ;:tf]df ofqf ug{ ;S5g\ t/ ul/a dfG5]n] k"/f k};f ltg{'k5{ . g]kfnaf6 a}+ss # 3G6fsf] xjfO{ b"/Ldf 5 t/ g]kfnLx¿n] of] ofqfdf hfFbf $ ;o 8n/eGbf a9L t ljdfgsf] ef8f g} ltg{'k5{ lsg < sf]l/ofaf6 e|d0fdf hfg]x¿ rfOgf, xªsª, yfONofG8df ;d"xsf ;d"x hfg] ePsfn] ofqf ;x'lnot b/df pknAw 5 t/ g]kfn hfg Tolt ;:tf] 5}g . of] 7fpFdf sf]l/og P]ltxfl;s ;+u|xfno 5 . cfh 8s;'ª dlxnf ljZjljBfnodf MOU ug{] ljifodf s'/f ug{ uPF . ToxL ljZjljBfnosf] tkm{af6 Ps xf]6ndf nGr vfof}F . @ ah]kl5 ToxfFaf6 sf]l/ofsf] ;a}eGbf 7"nf] g]qxLgsf] ljBfno x]g{ uof}F . cTolws k|efj kfg{] lsl;dsf] ljBfno ;'ljwf ;DkGg lyof] . 8s;'g ljZjljBfnodf klg %%)) ljBfyL{, #%) k|fWofks, ^)Ü dlxnf, $)Ü k'?if k|fWofks /x]5g\ . ljBfyL{ /fhgLlt oxfF klg x'Fbf] /x]5 . k/Gt' tf]8kmf]8 rSsfhfd 5}g . ;/sf/ lj/f]wL pQ/sf]l/ofsf] ;dy{g . cd]l/sf hfkfgsf] lj/f]w ug{df ;+nUg 5g\ /] 5fqfx¿ . 8s;'g dlxnf ljZjljBfno / sf]l/ofsf] g]qxLgsf] ljBfno x]/]kl5 3/ kmSof+{} . s]xL vfg]s'/f vfof}F / ^ ah]lt/ /fltef]h vfg b'uf{ gfdsf] g]kfnL /]:6'/]G6df uof}F . tGb'/L lrsg, gfg / safa vfof}F . ToxfF cfTdxl/;Fu e]6eof] . of] xf]6n DofUbLsf] dfG5]sf] /x]5 .
vfgf vfO{ a]n'sf 5+u]5glt/ 3'Dg hfFbf af6f]df ( jif{cl3 d}n] g]kfnL efiff l;sfPsf 8fS6/ oª;s lnd;Fu crfgs e]6 eof] . lx+8\bflxF8\b} Psl5g ukm u¥of}F / 5u]5gsf] jfl/kfl/ lsgf/f 3'Dof}F . af6f]df x'Gb] ;f]gf6f gofF df]8nsf] sf/ k|bz{gdf /fv]sf] b]Vof}F . To;kl5 3'd3fd ub{} 3/lt/ kmSof{}+ . /fltsf] !) ah] d ;'Tg cfO{ 8fo/L n]Vg a;]F . 5+u]5g nfdf] ;dob]lv sf7df8f}+sf] 6's'rf / wf]jLvf]nfh:tf] kmf]xf]/L lyof] /] . xfn ;kmf kfgL aUg], jfl/kfl/ k}bnofqf ug{] dfu{, 7fpF7fpFdf ljB'tLo ls/0fn] agfpg] /] ljDasf km"n / #)) jif{ klxn] sf]l/og /fhfsf] kfnfdf agfOPsf] 9'+u] k'n;d]t x]/]F . emG8} aemfªsf] d]/f] 3/ glhs}sf] b'O{ 9'+ufn] ag]sf] df6] ;fF3'h:t} 7f8f] / t]];f]{ 9'+uf /fvL agfOPsf] . s'g} a]nf elTsP hldgd'lg x/fPsf] k'nnfO{ ;aj] agfpFbf pTvgg u/L cfw'lgs ;f]n dxfgu/n] k'/fg} ¿kdf k'glg{df{0f u/L oyfjt\ :yfgdf /fv]sf] /x]5 . To;sf/0f sf]l/ofsf] ;x/sf] aLrdf P]ltxfl;s / cfw'lgs sf]l/of;Fu} b]Vg ;lsG5 .
;]K6]Da/– @$
cfh laxfg ^ ah] p7]/ :gfg cflb u/L gjb'uf{sf] ;+lIfKt kf7sf] ;Demgf u/]F . * ah] k|ftsf] vfgf vfPF clg k}bn 3'Dg uPF . af6f]df kg]{ DofUbLsf] ljgf]b s'Fj/sf] b'uf{ /]:6'/]G6df cfTdxl/nfO{ e]6\g uPF . Ps sk lrof vfO{ ukm;km u/] . ;f]ndf klg g]kfnLsf y'k|} /]:6'/]G6 /x]5g\ .
snf ls unf g]kfndf elgG5 . dflg;nfO{ afFRg ls snf rflxG5 cyjf unf rflxG5 . g]kfnL snfsf/x¿ lht' g]kfn, c~h' kGt, gGbs[i0f hf]zL, lgdf ?Daf;lxt y'k|} g]kfnL snfsf/ b;}+nuQ} sf]l/og 5';s -lkt[kIf_ sf] 7"nf] rf8df g]kfnL uLt, gfr / k|x;g b]vfpg ;f]n k'u]sf /x]5g\ . cfh sf]l/ofsf] k'/fgf] Ujfªxfd'g -b/af/sf] 9f]sf_ sf] ufpF elgg] ;xl/of 7fpFb]lv An'xfp; -sf]l/og /fi6«klt ejg h;sf] 5fgf gLnf] 5_ x]b{} k}bn OG;fbf]ª eGg] 7fpF;Dd k'Ubf, b]v]sf cTofw'lgs dxnx¿, Jofkfl/s k|lti7fg, hldgd'lgsf] Jo:t ;x/L] ;aj] / :6];g;Fu} rf/}lt/ km}lnPsf] cG8/u|fpG8 ahf/ sf]l/og cfw'lgs lgdf{0f snfsf] gd'gf x'g\ . oxL lgdf{0f snfsf sf/0f sf]l/og lgdf{0f Joj;foL cfkm\gf] b]znfO{ dfq cfw'lgstflt/ 8f]¥ofO/x]sf 5}gg\, clkt' b'aO{, ;fpbL c/]laofh:tf d'n'sdf hxfF d?e"ldsf] pu|tfk 5, ToxfF !^) tnf;Ddsf 3/ agfO{ k};f sdfO/x]5g\ . g]kfnsf] ljdfg:yn cfhef]ln aGb} u/]sf cTofw'lgs ckf6{d]G6x¿ h;sf] Oltxf; xªsªaf6 ;'? ePsf] dflgG5 . To:tf r'/f]6sf a§fh:tf cfsfzdfu{af6 b]lvg] t/ ;'ljwf;DkGg 3/ agfpg sf]l/ogx¿n] ;g\ !(^) sf] bzskl5 ;'? u/]sf /x]5g\ . cfhef]ln ljZjdf hldg 36\b} uPsf] / dfgjsf] ;+Vof a9\b} hfg] u/]sf] dfq xf]Og, ;+o'Qm kl/jf/eGbf Psn kl/jf/k|lt ljZjsf] gofF k':tf cfslif{t ePsf sf/0fn] klg 3/sf] ;+Vof a9\bf hldg ck'u x'g' :jfefljs} xf] . To;sf/0f @÷# tnfsf] ;f6f] @)÷ #) tnfsf ejg agfO{ ;f] 7fpFnfO{ s]xL xl/ofnL If]q;d]t /fv]/ /d0fLo agfPsf] b]lvG5 . To;}sf] b]vfl;vL ljZjel/sf /fi6«n] ug{] u/]sf 5g\ . ef/tsf] /fhwfgL lbNnLsf] d]6«f] xf]; ls d+uf]lnofsf] phf8 d?e"lddf lgdf{0f ul/g] ckf6{d]G6, lgdf{0f snf / lgdf{0f ;fdu|Lsf] ljsf;s} sf/0f sf]l/ofn] dWok"j{, c:6«]lnof, blIf0f Pl;of, clk|msf, k"jL{ o'/f]k;lxt Pl;ofsf y'k|} d'n'sdf cfkm\gf] snf k|bz{g ub{} yk wgf]kfh{gdf ;+nUg 5g\ . of] sf]l/ofsf] lzIffdf ePsf] nufgL / d]xgtL kgfn] ;Dej ePsf] xf] . a"9f] dfG5] clGtd t}of/Ldf ePh:t} dxFuf] 7fpFdf k'/fgf] ;:tf] 3/df ;~rfngdf /x]sf] -b'uf{ /]:6'/]G6 ef/tLo / g]kfnL_ vfgf egL n]v]sf] ejg @÷# dlxgfleq 9Ng] t}of/Ldf /x]5 . lsgls, of] e]udf cTofw'lgs cfsfz 5'g] 3/x¿n] 9fls;s]sf /x]5g\ . k5fl8kl§ ejgx¿ eTsfO{ husf] t}of/L x'Fb} /x]5, clxn] d]/f] 38Ldf lbpF;f]sf] ;f9] !@ ah] . sfddf Jo:t sf]l/og dflg; xtf/xtf/ /]:6'/]G6df uP/ lbjfef]h -nGr_ vfO{ sfddf kms{+b} 5g\ . drflxF ;8s 5]psf] ¿vd'lg 9'+u] cf;gdf a;L of] 8fo/L sf]b{} 5' . cfhef]lnsf] df};d sl/a sf7df8f}+ h:t} /x]5 k/Gt' oxfF uf8Lx¿ w]/} eP tfklg k|b"lift xfjf b]lvFb}g . k|b"if0f ug{] uf8L ;8sdf rnfpg kfpFb}g xf]nf . zf/Ll/s ;'u7g ePsf lrl6Ss k/]sf o'jf, o'jtLsf] cg'xf/ eg] cefjdf klg k|fs[lts xfF;f] xfF;]h:tf] g]kfnLsf] h:tf] pHofnf] xFl;nf] cg'xf/ 5}g . ;fob sfdsf] af]emn] xf]nf ls k|lt:kwf{sf] lk/nf]n] . ;fob sfdsf] tgfjn] sfd af:gf klg x'Fb}g xf]nf . 7fpF ;'Gb/ 5, dfG5] vfOnfO u/]sf b]lvG5g\ t}klg c¿ s]xL cefj 5, ;fob Tof] ;dosf] xf]nf .
b;}+ labfdf k"hfkf7afx]s, tf;v]Ng] / df;'vfg] sfd ug{'eGbf sf]l/ofsf] cgf}krfl/s e|d0f d}n] /f]h]sfn], of] ;8s k]6Ldf a;L uGygdGyg n]Vbf dnfO{ cfgGb nflu /x]5 . cfh d}n] klg b'uf{d} vfgf vfPF, !!M#) ah]b]lv !M#) ah];Dd nGrsf nflu Jo:t x'g] /x]5 . a]n'sf % ah]b]lv * ah];Dd . l8g/sf] ;do x'G5 sf]l/ofdf, sf]l/ofdf k};f 5, To;eGbf klg sfd a9L 5 eg] cfTdxl/ s];Ln] . ;f]ndf hDdf tLgj6f /]:6'/]G6;lxt r}g ckm /]:6'/]G5 agfPsf /x]5g\ DoflUbsf ;fx' ljgf]bn] g]kfnLnfO{ cf}krfl/s sfdsf nflu le;f kfOg] ePsfn] oxfF sfd ug{] dfG5] ;a} g]kfnaf6 cfPsf 5g\ . s's #, $, j]6/ cfkm} ;fx"x¿ tLg hgfsf] kf6{g/l;k u/]sf ljgf]bn] :yfgLo sf]l/og dlxnf;Fu ljjfx u/]sfn] /]:6'/]G6 ;~rfng ug{, nfO;]G; lng ;lhnf] eof] xf]nf . lelh6/ le;fdf cfP/ kl5 Jofkfl/s cg'dlt;lxtsf] le;f agfO{ a;]sf 5g\ oxfFsf kf6{g/x¿ .
a]n'sf sl/s ^ ah] xfdL 5f]gfg, cf;fg ;gd'g ljZjljBfno k'Uof}F . xfdL # hgf sf/df ;f]nb]lv 5f]gfg k'Ug sl/a @ 3G6f nfUof] . ToxfF k'u]/ lkmnf];f]lk -bz{gzf:q_ k|fWofkssf] sIfdf k'Uof}F . pxfF xf/fªsf] lqmofsnfkaf/] ljBfyL{;Fu &M#) ah] /flt;Dd sIffsf]7fdf 5nkmndf Jo:t x'g'x'GYof] . Psl5g xfdL pxfFsf] clkm;df kVof}{+ . s]xLa]/d} pxfFn] xfdLnfO{ af]nfpg'eof] / lrghfg u/fpg' eof] . pxfFsf % hgf ljBfyL{n] d;Fu w]/} k|Zg u/] . g]kfnL, hLjg, 8]df]qm];L, c6f]gf]ld / zflGtsf] ljifodf nfdf] 5nkmn / lrghfg eof] . To;kl5 u'? / ljBfyL{;Fu} l8g/ vfg uof}F . ToxfF n}+lus ;dfgtf lyof] !! ah] /flt;Dd klg u'? / ljBfyL{;Fu} 5nkmn / vfgkfgdf lyP . l8g/ vfFbf klg ukm;km eof] . /flt !! ah];Dd vfgf vfPkl5 g]kfndf Xjf/fª btf{ u/L sfd yfNg] ljifodf uxg jftf{nfk eof] . To;kl5 lsd h'ª;fª …s] 6]S;Ú ;'k/ /]naf6 ;f]ntkm{ nfUg'eof] . xfdL k|fWofks cfjf;lt/ cfof}F, ;fdfg /fVof}F . cfwf 3G6f hlt SofDk; kl/;/df 3'Dof}F . sl/a !@ aHof]] /flt ;'Tof}F . laxfg Ps hgf ljBfyL{n] ;f9] ;ft ah] dnfO{ vfhfvfg lng cfpg] eg]sf] lyof], pgL cfpFbf d e/v/ p7]/ :gfg ub{} lyPF . dnfO{ tof/ x'g cfwf 3G6f hlt l9nf] eof] . cf7 ah] a|]skmf:6 vfg uof}F . a|]skmf:6 vfPkl5 xfdL sf]7fdf cfO{ cf/fd u¥of}F . ljBfyL{ k9\g uP . k|fWofks k9fpg uP . ;gd'g ljZjljBfnosf] SoflG6g, 5fqfjf;, kl/;/sf] ;/;kmfO pRr:t/sf] 5 . ;Fu} gofF cGt/f{li6«o 5fqfjf; lgdf{0f eO/x]sf] 5 . d of] ljZjljBfnoleq k|ydk6s k|j]z u/]sf] jif{ ;g\ @))% eGbf clxn] @))( df y'k|} kl/jt{g eO;s]sf] /x]5 . cfh lbpF;f] k|fWofks of]l;g rf]o;Fu ljz]if 5nkmn ug{] sfo{qmd 5 .
;gd'g ljZjljBfnodf jflif{s z'Ns &,)))$ 8n/ cG8/ Uo|fh'o]6 / (,))) 8n/ Uo|fh'o]6sf] 5 . ()$* hgf ljBfyL{ @$^ hgf k|fWofks !)) hgf hlt sd{rf/L 5g\ . cfh b'O{ ah]/ !@ ldg]6df b]hfgf] eGg] 7fpFdf k'u]F / j]s;g ldnfO{ e]6]F . e]6]kl5 Psl5g 3'Dg uof}F . 3'd3fd u/]kl5 ToxLFaf6 l8g/ vfg uof}F . %M#) ah]lt/ OG8f] /]:6'/]G6df l8g/ vfof}F . To;kl5 ;'k/dfs{]6df k'Uof}F, ;fdfg lsGof}F . 8«fOlSngdf lbPsf] n'uf ;gld j]sn] lnP/ cfOg\ . To;kl5 xfdLn] pxfFsf] 3/df cfO{ l6eL x]¥of}F / ukm;km u¥of}F . /flt !! ah]lt/ d ;'Tg uPF . cfh kfgL k/]sfn] laxfgsf] vfgf vfO{ Psl5g 6]lnlehg x]/]/ xfdL b]hf]gsf] /fli6«o ;]ldg/L lrxfg -;dflw:yn_ x]g{ uof}F . ToxfF -b;}+df >f4_ u/]sf] x]¥of}F . km/s wd{ eP klg Pl;ofnLsf] ;+:s[lt ldNbf] /x]5 . dL7f] vfgf agfP/ nfg] cyjf :6f]e nu]/ pt} ksfOjl/ lkt[nfO{ ;DemL vfgf VjfPkl5, lkt[sf] k|;fb :j¿ksf] vfgf vfg] rng /x]5 . ToxfF Ps hgf /fi6«kltsf] lrxfg klg /x]5, Head of the state …r] Uo'XjfÚ sf] ;]ldgl/ x]¥of}F . ;]gf, lghfdlt k'ln; / ;j{;fwf/0fsf lrxfgx¿ ;a} gSsnL t/ ;'Gb/ km"nx¿n] ;lhOPsf lyP . clxn] xfdL ufpFsf] af6f] -vfK;f_ eGg] ufpFdf k'Uof}F . l;nfd -lt/s'nf]_ wfg, t/sf/L ;a} /fd|f kmln/x]sf 5g\ . oxfFaf6 xfdL Ujfªh' eGg] 7fpF hfFb} 5f}F .
sf]l/ofdf h'g;'s} wd{df ljZjf; u/] tfklg x/]s sf]l/ogn] dL7f]dL7f] vfgf ksfP/ NofO{ cfkm\gf lbj+ut kl/hgx¿nfO{ k'iku'R5f r9fO{ vfgf lbO{ >f4 ug{] /x]5g\ . Tof] ;do g]kfnLsf] b;}+tfsf kg{] /x]5 . Tof] kj{sf] gfd 5';s /fli6«o labfsf] ¿kdf dgfpg] /x]5g\ .
xfdL clxn] ufK;f eGg] 7fpFdf cfOk'Uof}F rªgfd k|f]leG;sf] g];n kfs{df cfOk'Uof}F . oxfF 3'Dbf;d]t yfxf kfOof] hfkfgn] sf]l/ofdfly a]nfa]nfdf cfqmd0f u/]sf] /x]5 . cfh x]/]sf] dlGb/nfO{ klg hfkfgL ;]gfn] ;qf}F ztfAbLdf hnfP/ eid ePsf] /x]5 . kl5 hf];g\ @# cf}F /fhfn] k'glg{df{0f u/]sf] / c7f/f}F ztfAbLdf km]l/ of] 7fpFdf ;f/]/ gjlgdf{0f u/]sf /x]5g\ . oxfF cjl:yt cldtfe a'4, zfSod'lg a'4 / a'4sf d"lt{x¿ sf]l/og cg'xf/sf 5g\ . Ps k"0f{sbsf] 9'+ufsf] a'4d"lt{ 5 . ls+jblGtcg';f/ k"jL{ Pl;ofsf] dxfdfl/sf] ¿kdf km}lnPsf] /f]u lgsf] kf/]sfn] of] a'4d"lt{nfO{ k"hf ubf{ /f]u lgsf] x'g] ljZjf; /x]5 .
To;kl5 xfdL ;kmf kfgLsf] tnfp -b]5ªcf]_ x]g{ uof}F, Tof] ;fFRr} ;kmf /x]5 . jl/kl/sf kxf8df dfgj a:tL k|ltalGwt /x]5 / tfndf 8'+uf rnfpg;d]t gkfOg] /x]5 . To;kl5 ^ ah]lt/ Totfaf6 kms{]/ xfdLn] OG8f] /]:6'/]G6df vfgf vfof}F . Ps hgfsf] ;]6 vfgfsf] d"No ^),))) jg cyjf sl/a ^)$ /x]5 . vfgf dL7f] lyof], tGb'/L lrsg, tGb'/L l;|+k -lemFu]df5f_ :6«j]/L n:;L, ldS; ;nfb, ;df];f, eft / ldS; t/sf/L :jflbnf] nfUof] . vfgf vfPkl5 xfdL ld; j]ssf] 3/df cfof}F . cfh lbgel/ sf]l/ofsf 8fF8fsfF8f, ufpF, ;x/ d]/f nflu 8«fleª u/]/ ld; j]sn] 7"nf] u'g nufpg'eof] . sf]l/ofsf ufpFsf 3/x¿ yf]qf eP/ tfnfaGbL eO;s]sf klg b]Vof}F . gofF k':tf ;x/lt/ nfU5 /] a"9fa"9L d/]kl5 ufpFsf] 3/ a]jfl/;] ePsf] b]Vof}F . Pp6f 3/df PSn} a"9Lcfdf a:g] /lx5g\ . pgsf ;Gtfgx¿ ;x/lt/} a:5g\ /] .
ljZjel/sf k'/fgf ufpFsf] o:t} xfnt x'Fb} 5 . ;du|df cfhsf] b]hf]gsf] e|d0f, lemdlemd] kfgL k/]sf] lbgdf Psbd ;'Gb/ /Xof] . cfgGb;Fu r];g6 tfTtftf] vfFb} kxf8df k}bn ofqf u¥of}F . xfdLn] OG8f] /]:6'/]G6df vfgf vfof}F / /flt !) ah] ;'Tof}F . r];g6 d}n] hLjgdf klxnf]k6s ;g\ !(*( df hd{gL / :jL6h/ n}08sf] ofqf ubf{ cS6f]a/sf] hf8f]df vfPsf] lyP .
;]K6]Da/ @& cfh laxfg} p7]F, g'xfOwf]O ubf{ %M#) aHof], To;kl5 cfh k|:yfg ug{] lbg ePsfn] ;fdfg t}of/ kf/F] . l6eL sf]7fdf a;]/ s]xL n]v]F . lxhf]sf] /dfOnf] lbgsf] ;Demgf eof] . & ahf] a|]skmf:6 vfg yfNof}F . ukm ub}{ a|]skmf:6 vfFbf ;jf cf7 aHof] . a|]skmf:6df dx / hfd;Fu kfp/f]6L, bxL, ;nfb, c+u'/, s]/f, cf¿, -sf]l/og efiffdf vfd_ xn'jfa]b, lrof / cDn]6 vfof}F . d]/f nflu eP/ kf]s{ / lakm gePsf] a|]s kmf::6 t}of/ ul/g\ a]sn] . Psl5g d} pgsf] >Ldfg\n] sf/ lnP/ cfP / xfdL;Fu} /]nj] :6];glt/ nfUof}F . lsgeg] pgsf] >Ldfg\sf] clkm; b]hf]gsf] ;'Gb/td cTofw'lgs / cUnf] dWosf] Ps clkm; ljlN8ª sf]l/og /]nj]sf] clkm; :6];g;Fu} 5 . j]sn] cfkm\gf] clkm;df d cfh cln l9nf] x'g] eP eGg] ;"rgf lbOg . :6];gdf k'u]kl5 pgsf >Ldfg\sf] sf8{af6 d]/f nflu -;'k/kmf:6 /]n_ hfkfgsf] a'n]6 6«]g h:t} KTX sf] l6s6 a's ul/g\ / >Ldfg\nfO{ labf u¥of}F . pgL d;Fu d]/f] r9\g] /]nsf] l8Aaf;Dd ;Fu} cfP/ al;g\ . cfh ! ah]/ %@ ldg]6df cf;fg 5f]gfg\ 6«]g :6];gaf6 s]6]S; /]ndf b]hf]gsf nflu k|:yfg u/]F . b]hf]g / cf;fgsf] b"/L ^) lsld /x]5, s]6]S; b]hf]g h'Ubf @ ah]/ !@ ldg]6 eO;s]sf] 5 . olb, g]kfndf klg olt 5f]6f] / olt l56f] ofqf ug{ ;lsg] eP sf7df8f}+ x]6f+}8faf6 k]lgs sfd ug{ cfpghfg ;lsGYof] . To;}n] b|'tdfu{ / ;'?ª dfu{sf] ;f]r cl3 a9fOPsf] 5 x]6f}8f hf]8\g . d}n] Sofd/fsf nflu ;f]ndf @$()) jg df sl/a @% 8n/df d]df]/L sf8{ lsg]F . ;f]nsf] k'/fgf] b/af/ glhs}sf] k;ndf To;sf nflu d}n] Ps ;o 8n/ ;f6]F . !)) 8n/sf] sf]l/og jg a}+saf6 lnP/ d]df]/L sf8{ / Aof6«L lsg]F .
/]n cfpg] a]nf eP5, s]l6PS; cfOk'Uof] . % gDa/ Kn]6kmfd{df d !# gDa/sf] l8Aaf jf r9]F . 7"nf] ;fdfg /fVg r9\g]lalQs} e¥ofª glhs b/fh h:tf] 7fpF x'g] /x]5 . ToxfF j]sn] b]vfPkl5 d}n] ;fdfg /fv]F . d eg] 6f9f !@C gDa/sf] l;6df a:g uPF . ef/tsf] /]ndf ofqf u/]sf] eP ;fdfg ufoa x'GYof] xf]nf . Psl5g /]ndf lgGb|f nfu]5 . d r9]sf] bf]b]u' -k"jL{b]u'_ /]n t ( ah]/ !$ ldg]6df eGg] :6];gdf k'u]5 . d}n] ;Fu} a;]sL sf]l/og sGofnfO{ ;f]w]F . clg, t d ;'k/kmf:6 /]naf6 aflxl/g] a]nf eO;s]5 . aflx/ hfg]lalQs} Psl5g ;'Gb/ k"mnn] ;hfPsf] /]nj] :6];gsf] kmf]6f] lvr]F . To;kl5 klAns kmf]g sxfF 5 egL ;f]w]F . km]l/ ^ gDa/sf] :6];gsf] u]6leq uO{ 8f]ª ljgnfO{ kmf]g u/]F . p;sL cfdfn] d]/f nflu Ari ANA cl/cgf xf]6n a's u/]sL /lx5g\ . To;kl5 6\ofS;LnfO{ ;f]w]F Pp6fn] d hfGg eGof] . kl5Nnf]n] -sl/a b'O{ 8n/_ d hfG5' eGof] . ;fdfg 6\ofS;Ldf /fv]/ ahf/lt/ nfu]F . 6\ofS;Ldf ld6/ 8fpg ubf{ @@)) jgaf6 ;'? x'g] /x]5 . xf]6ndf k'Ubf ^ xhf/ & ;o ePsf] lyof] . d;Fu v'b|f klg lyof] t}klg slt kf] lnG5 eg]/ d}n] !),))) sf] gf]6 lbPF . 6\ofS;L 8«fOe/n] dnfO{ $ xhf/ jg lkmtf{ u¥of] . 7Ug' xfd|f] ;+:s[lt xf]Og, 7Ug' /fd|f] klg xf]Og . k/Gt' sf7df8f}+df ePsf] eP Tof] 6\ofS;L 8«fOa/n] s] k};f lkmtf{ lbGYof] < dnfO{ yfxf 5}g . k]6«f]n kfOFb}g, 6f9f 5 cflb axfgf u/L e/;s ;a} k};f /fVYof] . xf]Og eg] #))) eGbf s'g} xfntdf lkmtf{ ub{}gYof] xf]nf .
dnfO{ /dfOnf] / ;'/lIft nfUof] sf]l/ofsf] ofqf . /fx'n ;f+s[Tofogn] ofqf ub{}, efiff l;Sb} #@ b]z 3'd]sf lyP . o;kfnL d klg sf]l/ofdf /x]sf cfkm\gf ;fyL;Fu a:b}, pgLx¿;Fu 3'Db} hg:t/sf] e|d0f ul//x]sf] 5' . xf]6ndf k'u]kl5 a'lsª ePsf] yfxf kfPF . clg, l/;]K;gdf uO{ kmf/d e/]F . cfkm\gf] gfd kf;kf]6{ gDa/ 7]ufgf, pd]/ cflb . kfFrf}F tNnfdf /x]sf] %))^ gDa/ sf]7fdf ;fdfg /fv]F . xftuf]8f 3f]PF / Psl5g cf/fd u/]/ ;'t]F . p7]kl5 8fo/L n]Vg a;]F . sf]l/ofdf em/L k/]sf] ?Gr] lbg lxhf] cfh dfq} d}n] dx;'; u/]F . x'g t d sf]l/ofdf ljleGgk6s rf/ dlxgfeGbf a9L al;;s]sf 5' . t/, o;kfnLsf] h:tf] o'/f]ksf] h:t} cfsfz gb]vL 3/L l;dl;d] 3/L cln 7"nf] kfgL k/]/ k"/f lbgg} afSs / lbSs nfUbf] eg] cfh} b]v]F . sf]l/ofdf ;fj{hlgs oftfoft klg /fd|f] 5 . x/]s JolQm sf/df jf a;df hfg] ePsfn] ;d:of 5}g . sf]7fdf P;L 5 . ;8sdf df]6/ 5 . ef]s nfu]vfgf 5 . sfdsf] ;d:of 5}g . work is worship sfd g} k"hf xf] eGg] ;+:s[lt ePsf] d'n'sdf hLjg ;w}F k|ultkydf nflu /x]5 . 5';+8df]s gfd u/]sf] ;fgf] tfnsf] jl/kl/ 3'Dbf dnfO{ nfUof] sf]l/ofdf ax'tn] ckf6{d]G6 agfP/ oxfFsf] jftfj/0f arfpg sfd u/]sf 5g\ . ;fy} oxfF pknAw kfgLsf] ;|f]tn] dflg;nfO{ afFRg ;xh agfPsf] 5 . jl/kl/ xl/of 8fF8fn] 9fs]sf] …r';sdf]sÚ tfnsf] kfgL /fgL kf]v/L h:tf] kmf]xf]/ geO{ ;kmf kfgL 5 . rf/}lt/ k}bn ofqLsf nflu af6f] agfOPsf] 5 . s]xL xfF;sf] cfs[ltsf] 8'+ufdf ;d]t t}/b} 5g\ . k"j{ / pQ/df 7"n7"nf ckf6{d]G6 5g\ . blIf0flt/ ;'Gb/ xl/of] lxn 5 . klZrdkl§ klg cfjf;, ejg lgdf{0f x'Fb} 5g\ . Ps lau|]sf] xjfO{hxfhnfO{ /]:6'/]G6df kl/0ft u/L /flvPsf] 5 . jl/kl/ /dfOnf kxf8sf] aLrdf b]lvg] b]u' pkTosf dnfO{ Psbd /dfOnf] nfUof] . dw'/ ;+uLtsf] w"g tfnsf] jl/kl/ /x]sf vDafdf aHb} 5g\ . Ps hgf k|fljlws cfP/ cfk\mgf] Nofa6k sDKo'6/;Fu hf]8\b} ;a} vDafdf /x]sf Do'lhs l;:6dnfO{ b'?:t kf¥of] . ;fob Tof] dxfgu/kflnsfsf] sd{rf/L xf]nf .
dnfO{ a:gsf nflu /dfOnf] x'G5 xf]nf eg]/ xf]nf 8fS6/sL >LdtLn] ;x/aflx/ k|s[ltsf] sfvdf xf]6nsf] Joj:yf ul/5g\ . of] 7fpFsf] gfd -;';ªdt_ tfnsf] glhs} af6f]df Ps ;fgf] s's'/n] lb;f u¥of] . p;sL dflnsgLn] lb;f p7fOg / pgsf] >Ldfg\n] s's'/sf] lb;f af]s]/ nUof] . s's'/nfO{ d'v / rfs k'5\g klg l6:o'k]k/ /x]5 . ;a} ;kmf u¥of] clg kf] ;Fu} /fV5g\ xf]nf ;–;fgf ;'Gb/ s's'/nfO{ .
b]u'sf] xf]6ndf laxfg lgGb|f v'n] klg sfd gePsfn] 6]lnlehgdf Discorevy Channal x]/]/ klN6 /x]F . lj:tf/} p7]/ b"w / s]xL lkg6 vfP/ cf}iflw vfPF . km]l/ kN6]F, cf7 ah]kl5 g'xfOwf]O u/]F . ( ah]kl5 a|]skmf:6 vfg tn /]:6'/]G6df uPF . ToxfF cd]l/sg a|]skmf:6 vfPF . a|]s kmf:6sf] !#,))) jg cyjf !# 8n/ nfUof] . a|]skmf:6 vfPkl5 sf]7fdf cfO{ b}lgsL n]Vg yfn]F . cfh a]n'sflt/ 8ªljg cfpF5 xf]nf . To;kl5 p;Fu 3'Dg] / a]n'sf p;sf a'afcfdf;Fu l8g/ vfg] sfo{qmd 5 .
cfh klg hfkfgL pklgj]z ePsf] a]nfdf hfkgLåf/f lgdf{0f ul/Psf] kf]v/L jl/kl/ ;do latfpFb} 5' . ;dosf] kl/jt{g / b]z ljsf; ug{] qmddf b]u' dxfgu/kflnsfn] of] tfndf yk ;'ljwf, cfsif{0f yk]5 . k|s[ltsf] sfvdf s[ltdtfn] ;'Gb/td agfPsf] kf]v/Lsf] ;'Gb/tfnfO{ km]jf tfn / j]ugf; tfn;Fu dgdg} bfhF] . dnfO{ nfUof] g]kfndf ePsf] eP ;a}eGbf klxn] tfgfzfxL ljb]zLn] agfPsf] tfn egL eTsfpg] sfd x'GYof] . cyjf kfls:tfgsf lxGb" dlGb/ kl/;/nfO{ d'l:ndn] jl/kl/ kmf]xf]/ u/] h:t} rf/}lt/, kmf]xf]/ x'GYof] . s'g} klg d'n'sdf ljsf; Ps /ftsf] pkh x'Fb}g . ljsf;sf nflu PsPs OF6 yKb} hfg'k5{ . To;}n] t sf]l/ofsf] ld/fsn¿kL cfly{s ljsf;;Fu} ;x/L afl;Gbfsf nflu rf}la;} 3G6f lj>fd:yn pknAw u/fPsf] 5 dxfgu/n] Tolt dfq} xf]Og dgf]/~hgfTds, cfgGbbfoL ;'Gb/td tnfpsf] ¿kdf l;Fuf/k6f/ u/L gjb'nxLe}Fm ;hfPsf 5g\ . ;'ljwf ;DkGg rkL{, ljljw pd]/sf] v]Ng] 7fpF . rf/}lt/ 3'Dg rf}8f af6f] . hlxn] klg ;/;kmfOdf tNnLg /fi6«;]js . tnfpsf] dWoefudf cjl:yt nfO6 PG8 ;fpG8;lxtsf] kfgLsf] rdTsf/ ePsf] kmfpG6]g . /fhx+;sf] gd'gfsf 8+'ufx¿ . kmf§km'§ hf]8f hf]8Ln] k}bn af]l6ª u/]sf] . d]/f] cg'ejdf cfheGbf ;QfO{; jif{cl3 blIf0f ef/tsf] d};'/ ;x/df cjl:yt s[i0f /fhf;u/ 8ofdsf] blIf0f efudf cjl:yt j[Gbfjg uf8{]gsf] kmfpG6]g 8fG; ;'Gb/ / /dfOnf] nfu]sf] lyof] . Tof]eGbf klg w]/} u'gf ;'Gb/ / cfw'lgstf;fy lgdf{0f u/]sf] b]u'sf] ;'Gb/tf ;fFRr} dgdf]xs lyof] . sf]l/ofsf] /fhwfgL ;x/ ;f]nsf] d'6'df /x]sf] xfªsfª gbLdf ljZjsk km'6antfsf agfPsf] kmfpG6]geGbf klg ;'Gb/ of] tfndf lgld{t k|s[ltdfly s[ltdtfsf], cg'kd ;+of]u g} dfGg'k5{ . o;n] tfnsf] ;'Gb/tf dfq yk]sf] 5}g, clkt' sf]l/og cfls{6]Sr/ / On]S6«f]lgs lzNksf}znsf] ljsf; / ;DkGgtfnfO{ ;d]t emNsfPsf] 5 . ;Eo gful/s ljljw pd]sf o; tfnjl/kl/ ;fOsn rnfpg ;S5g\ . k}bnofqf ug{ ;S5g\ . lsgf/df agfPsf d]rdf cf/fd u/L a:g ;S5g\ . k|ft / ;fFem sfdaf6 km';{b kfPsf avt tfnjl/kl/ sl/a b'O{, tLg lsnf] ld6/sf] k}bnofqf ug{] /x]5g\ . rf}aL;} 3G6f hgtfsf] ;]jfdf /x]sf] tfnsf] kfgL ;x/sf] kfgLnfO{ l6«6d]G6 u/]/ klg /fv]sf] /x]5 . s]xL kxf8af6 d"nsf] kfgL klg ld;fOPsf] /x]5 . ;fob of] tfn agfpg] a]nfdf k|fs[lts vf]nfsf] kfgLnfO{ afFw h:tf] agfP/ agfOPsf] lyof] xf]nf .
kl5 kfgLsf] sdL eP/ ;x/sf] kfgLnfO{ ;d]t l6«6d]G6 u/L ld;fPsf] x'g ;S5 . jl/kl/sf] xl/ofnL cfFvfsf nflu slt /fd|f] ePsf] 5 . 7"n7"nf xfF;x¿sf hf]8fhf]8L otfptf lxFl8/xsf, k/]jfx¿ af6f]df lgw{Ss cfkm\g} lsl;dn] lxF8]sf] b[Zon] ;dfhdf Ps ju{n] csf{] ju{nfO{ b'Mv glbg] cfef; eof] .
a]n'sf nfO6 PG8 ;fpG8;Fu} aLr tfndf af3 bu'/]sf], dfG5]n] df5f NofPsf], a]n] gfr]sf] / vfgf kfPsf] ;a} hfb' h:t} nfO6sf] /+lugtfsf] sdfn of] tfnsf] ljz]iftf g} /x]5 . d lxhf]b]lv al;/x]sf] xf]6nsf] gfd cl/ofgf xf]6n xf] . Ps /ft ;'t]sf] !,#),))) sf]l/og jg / !#) cd]l/sL 8n/nfUbf] /x]5 . a|]s kmf:6 !# 8n/ Pp6f skmL & 8n/, nGr / l8g/ !& b]lv $) 8n/;Dd nfUg] /x]5 . cNsf]xn vfPdf c¿ yk kbf{] xf]nf . 7fpFrflxF kf]v/fsf] km"naf/L l/;f]6{ Pl/ofeGbf sd 5}g . labf dgfpg of]eGbf pQd 7fpF s] x'g ;S5 . a]n'sf sl/a ^ ah] 8f]ªljg d a;]sf] xf]6ndf cfOk'Uof] . clg, xfdL ;Fu} l8g/ vfg uof}F . /]:6'/]G6df sf]l/og /fhfn] vfg] lsl;dsf] k/Dk/fut sf]l/og vfgf vfof}F . sf]l/ogx¿ u0ftflGqs ePsf] ! ;o jif{ gf3] tfklg /fhlif{ 7fF6 dgk/fpg] /x]5g\ . xfd|f sfd|]8 / sf+u|];n] e'hf Ho'gf/ u/]h:t} . d}n] p;sf] a'afnfO{ ;'Gb/ a'4d"lt{ / kl:dgf pkxf/ lbPF . To;kl5 d / 8f]ª ljg b]u' 8fpg 6fpg 3'Dg uof}F . ToxfF 3'd]kl5 csf{] lbg a';fg hfg] lgwf] u¥of}F . b]u' 8fpg 6fpg ahf/af6 6\ofS;Ldf xf]6n kms{]kl5 d kfs{ / tfnlt/ 3'Dg uPF . /flt ;f9] !! ah] ;'Tg] t}of/L ubf{ a';fgdf l;4nfO{ kmf]g u/]F . l;4/fh hf]zL aemfËaf6 sf]l/ofdf cfP/ sfd ul//x]sf] efO{ x'g\ .
cfh laxfg l5§} p7]F . g'xfOwf]O u/]/ 6]lnlehg x]g{ yfn]F . ;f9] & ah] a|]skmf:6 vfg uPF . !# xhf/ jgdf cd]l/sL a|]skmf:6 vfPF . ( ah]lt/ a';fg hfg] sfo{qmd ePsfn] t}of/ eP/ a;]F .
( ah]lt/ 8f]ª ljgsf] kmf]g cfof] / d emf]nf af]s]/ tn em/]F . xfdL 8f]b]u' eGg] /]n :6];g;Dd 6\ofS;Ldf uof}F . ToxfF k'u]kl5 PSs}l5g kv{]sf lyof}F /]n cfOk'Uof] . clg, xfdL /]ndf a:of}F / k';fglt/ nfUof}F . af6f]df Sof]+h' pT;fg kg{] /x]5 . d}n] sf]l/ofsf u|fdL0f If]qsf] kmf]6f] lvrF] . 8f]ªljg /]ndf ;'Tof] . sl/a kf}g] # 3G6fdf xfdL r9]sf] /]n x'Gb] :6];g a';fgdf k'Uof] . ToxfFaf6 lxF8]/ xfdL ;d'Gb|L lsgf/f vf]Hb} lxF8of}F . kf}g] ! ah] Xo'Gb] lardf k'Uof}F . of] 7fpF d klxn] klg tLgk6s k'lu;s]sf] lyPF . t}klg, x]g{ dg nfUof] . d klxn] sf]l/og ;/sf/sf] lgdGq0ffdf cfpFbf a;]sf] j]:6g hf];g lar xf]6n / u|fOG8 xf]6nlt/sf] b[ZonfO{ Sofd/fdf s}b u/]F . To;kl5 h'Qf km'sfn]/ ;d'Gb|L lsgf/df k}bn lx+8]F sf]l/of hfg'sf] dHhf blIf0f ;d'Gb|df 5fnsf] cfgGb lng' klg Ps xf] . ef]s nfu]sfn] Pp6f /]:6'/]G6df vfgf vfg uof}F . hfkfgL ;'l; xf]nf sfFrf] df5f / z+v]sL/f, cS6f]k;, df5f / c¿ s]s] vfof}F yfxf 5}g . k};f ltg{] a]nf aNn yfxf eof] b'O{ hgfn] vfPsf] !^% 8n/ k'u]5 . olt dxFuf] sNkgf ug{ klg g;lsg] . uf]hLsf] k};f ;dfKt ePsfn] 8f]ª ljgn] cfkm\gf] qm]l86 sf8{;d]t lbO{ k};f lt¥of] . dnfO{ vfgdf dHhf gcfP tfklg /fd|f] 5, dL7f] 5 eg]F . vfgf vfO;s]kl5 km]l/ ;d'Gb|L lsgf/df 3'Dg uof}F . Psl5g 5fn cfPsf] x]/]/ a:ofF} / kmf]6f] lvRof}F . # ah]kl5 x'Gb] /]n :6];g ;f]Wb} lx+8\b} cfof}F / xfdLn] klxn] lsg]sf] l6s6 csf{] :6];gsf] ePsfn] /]nsf] l6s6 SoflG;n u¥of}F / gofF l6s6 lnof}F . lsgeg], lxhf] of] :6];gaf6 l6s6 lyPg, cfh s;}n] SoflG;n u/]5 / xfdLn] l6s6 kfpg] eof}F . lxhf] sf6]sf] l6s6 csf{] :6];gaf6sf] lyof] ToxfF k'Ug km]l/ ;aj]df hfg'kYof{] / sl/a $)÷$% ldg]6 nfU5 csf{] /]ndf . dnfO{ 3'dfpg] efO 8f]ª ljgnfO{ Tof] bf]xf]/f] rSs/eGbf a9L k};f k/] klg ot}af6 l6s6 sf6\g dg nfUof] . o; qmddf k};f t kSs} 3f6f nfUof] . t/, bf]xf]/f] /]n r9\g' k/]g Joj:yf ;lhnf] eof] . ca ;jf $ ah]lt/ /]n cfpF5 /] eg]/ xfdL Kn]6kmfd{sf] k|tLIffnodf klv{/x]sf 5f}F . /]naf6 b]u' kms{]kl5 xf]6ndf emf]nf /fvL d kfs{lt/ 3'Dg uPF . af6f]df Ps hgf ^@ jif{sf sf]l/og dfG5] e]6]F . Psl5g 6'6] km'6]sf] c+u|]hL / sf]l/ogdf ukm;km u¥of}F . To;kl5 pgsf] 3/df uof}F . d a;]sf] xf]6n glhs} /x]sf] pgsf] 3/ . pxfFsf] 3/df %* jifL{o >LdtL / >Ldfg\ dfq /x]5g\ . 5f]/f sf]l/og cfdL{df 5 /] 5f]/L ;f]ndf l8hfOg/ sfd u5{ /] . pgsf] 3/df kmn]sf] cgf/ / ahf/af6 NofPsf] cf¿, :ofp, ;'sfPsf] xn'jfa]b, /fO;s]s / skmL vfPF . pgnfO{ g]kfn cfPdf d]/f] 3/df cfpg'xf]nf egL lgDtf] lbPF .
pgsL >LdtL k|fOd/L :s'nsf] lzlIfsf /lx5g\ . >Ldfg\ sf]l/og oftfoft dGqfnodf sfd u/]/ e/v/ l/6fo8{ ePsf /x]5g\ . cfwf klg ga'‰g] efiffdf ukm;km u¥of}F . Ps cS6f]a/ laxfg g'xfOwf]O, ;fdfg Koflsª u/]F . /]:6'/]G6df uP/ cd]l/sg a|]skmf:6 vfPF / 6]lnlehg x]/]F clg kmf]g u/]F . OG6/g]6df s]xL d]n k7fPF / cf/fd u/]/ a;]sf] 5' . cfh !! ah] xf]6naf6 r]s cfp6 u/L 8f]ªljgsf] a'afsf] c:ktfndf hfg] sfo{qmd 5 . To;kl5 vfgf vfO{ kf}g] # ah]lt/ ;f]n hfg] sfo{qmd 5 . b]u'b]lv ;f]n;Dd hfFbf s] 6]S;df hfg] ePsfn] # 3G6f klg nfUb}g xf]nf . ;f]ndf uP/ sxfF a:g] clxn] kSsf 5}g ;fob klxn] a;]s} 3/df a:g ;S5' ls ToxfF Jo:t ePdf cGoq a:g'k5{ clxn] yfxf 5}g . sf/0f cfhef]ln sf]l/ofsf] 7"nf] kfl/jfl/s kj{ 5';ssf] a]nf /x]5 . lbpF;f] ! ah] ;fDu]yfgdf, lhG;]ª / eft e/]sf] l;Fuf] s'v'/fsf] kl/sf/ vfof}F . 8fS6/sf] kl/jf/ / d}n] . To;kl5 pgLx¿n] d]/f] :jf:Yo df]6fO, af];f] / dfgl;stfsf] hfFr u/]sf] l/kf]6{ ;'gfP . ;f]r, ljrf/ / -dfgl;s tgfj_ 5}g . Psbd /fd|f] 5 -No stress_ ( lsnf] tf}n a9L 5 . d;ndf @ lsnf] c¿ tf}n rflxG5 . Tof] a9fpg Jofofd / v]ns'b cyjf bf}8, lx+8fO ug{' hflt x'G5 eg]/ 8fS6/n] ;Nnfx lbP . b'O{ lsnf] af];f] 36fpg'k5{ To;}n] PS;/;fOh ug{' /fd|f] 5 eg] 8fS6/n] . To;kl5 dnfO{ pkxf/ lbP / 8fS6/ cfkm\gf] c:ktfnlt/ nfu] . pgsL >LdtLn] sf/ 8«fOe ul/g\ / 8f]ª ljg / d /]n s]6]S;;Dd ;Fu} uof}F . dnfO{ /]n r9fPkl5 8f]ª ljg 3/ kmSof{] . b]u'b]lv ;f]n;Dd k'Ug @ 3G6f klg nfu]g 6]«gsf] l:k8 @(* lsnf]ld6/ k|lt3G6f /x]5 . ;f]ndf k'u]/ s]xL kmf]6f] lvr]F clg …hf+u;gÚ nfO{ kmf]g u/]F . pxfFn] dnfO{ cfwf kf}g] 3G6f ToxL kv{g eGg'eof] . d}n] To;aLr tLg÷ rf/ g]kfnL / sf]l/og ;fyLnfO{ kmf]g u/]F . t/, a:g] Joj:yf x'g ufx|f] eof] . To;} a]nf hf+u;g a;af6 ;f]n :6];g cfOk'Ug'eof] .
To;kl5 xfdL ! gDa/sf] d]6«f] ;aj]df b'uf{ /]:6'/]G6lt/ nfUof}F . ToxfF k'u]/ ;'6s]; yGSofO{ kNnf] 3/df ;fOj/ Sofkm]df uof}F / OG6/g]6df a:gsf nflu xf]6n vf]Hof}F . u]:6 xfp; ls xf]6n, ;f]nsf] UjfFxfd'g If]q -k'/fgf] /fhb/af/_ df ;fgf] k'/fgf] 3/df OG6/g];gn u]:6xfp; kfPkl5 ;'Tg] ;d:of ePg . /flt *–( ah] b'uf{ /]:6'/]G6df vfgf vfof}F / Psl5g 3'd3fd u/L !@ ah]lt/ d ;'TguPF . ef]ln b'O{ 7fpFdf g]kfnLsf] ;f+:s[lts sfo{qmd 5 /] . kl;{ ;'b"/klZrdsf g]kfnLsf] ;fwf/0f;ef 5 eGg] ;'g]5' .
! tfl/s k|ft & ah] p7]F lgTolqmof ;s]/ skmL, kfp/f]6L dSvg / hfd vfPF . To;kl5 b'uf{ /]:6'/]G6lt/ uPF . t/, b'uf{sf] 9f]sf k"/f vf]n]sf lyPgg\ To;sf/0f Psl5g ;8sdf 3'd]/ Ps cUnf] 3/sf] ;Fu} /x]sf d]rdf a;]/ ;fgf] ;f]nsf] ;Demgf n]Vb} b"w vfFb} 5' . clxn] ;f9] ( alh;Sof] . P3f/ ah] sf]l/og ;fyL hfg;ª cfpF5 / d]/f] ;'6s]; h'g;fªusf] clkm;df /fVg hfG5f}F . To;kl5 xfdL k|f]km];/ rf]o, sf]l/of] ljZjljBfnosf k|fWofks;Fu lbjfef]u -nGr_ vfg] sfo{qmd 5 . lbpF;f]sf] !@ ahf] clxn] b'uf{ /]:6'/]G6df a;]/ lrof vfPF . sf]l/og k|f]km];/nfO{ lbgsf] nflu Ps Kofs]6 g]kfnL lrof / Pp6f g]kfnL sfuhsf] 8fo/L emf]nfdf /fv]F . s]xL ;fdfg xft]emf]nfaf6 ;'6s];df /fv]F . clg, !! ah] hfg;ª cfpGh]n;Dd klv+{b} 5' . ef]lnsf] g]kfnL sfo{qmdaf/] lj:t[t hfgsf/L lng] ljrf/ 5 . cfh tfdfªx¿sf] sfo{qmd 5 /] To;df klg ;s];Dd hfg] ljrf/ 5 . sf]l/ofdf cfP/ klg g]kfnLsf] hftLotfn] ;+3Lotf;Fu} /fv]sf] dnfO{ /fd|f] nfu]g . /fHo lgdf{0fdf eflifs / hftLo cfwf/ dfcf]jfbLn] /fd|} /f]k] h:tf] nfUof] .
cfh !@ ah] H.S. Choi k|f]km];/ sf]l/of ljZjljBfnosf] k|fWofksn] nGr Vjfpg'eof] . UjfFxfd'gsf] u+uf /]:6'/]G6df d / d]/f] sf]l/og ;fyLnfO{ . Ps hgfsf] vfgfsf] ;Q/L 8n/ k¥of] lgs} dxFuf] /x]5 t/ vfgf dL7f] lyof] . xfdLn] ToxfF b'O{ 3G6fhlt ukm u¥of}F . pxfF ev{/} ;fpbL c/asf] /fh s'df/sf] gfddf lgld{t gofF cAb'Nnf, cAb'Nnf k|fljlws ljZjljBfnosf] ;d'b\3f6gdf ;xefuL eP/ kms{g'ePsf] /x]5 . @@ c/a 8n/ vr{ u/]/ agfPsf] gofF ljZj ljBfnosf] ;d'b\3f6gdf !@ b]zsf /fi6«fWoIf Ps hgf gf]a]n k'/:sf/ ljh]tf / ljZjel/sf y'k|} ljZj ljBfnosf k|ltlglw / k|fWofks af]nfOPsf lyP /] . ;a} ;fpbL ;/sf/sf] vr{df Tof] pb\3f6g lgs} eJo lyof] /] . o; lsl;dn] a'l4sf] ljsfz t x'G5 ls x'Gg k/gt' 7"n} vr{df Ps gofF ljZj ljBfno d'l:nd /fHodf lgdf{0f eof] eGg'eof] .
lbjf ef]hsf] a]nf xfd|f] lgs} jftf{nfk, 5nkmn / ljrf/ cfbgk|bfg eof] . pxfFn] of] jif{ lbuf]ljsf; / ljZj pi0fLs/0f ljifodf ljleGg ljZj ljBfnosf pks'nklt tyf ;/sf/sf k|ltlglwnfO{ ;Fu} /fv]/ ef]lnsf] ljZjaf/] Ps a[xt\ uf]i7Lsf] cfof]hgf ug{ nfUg'ePsf] /x]5 . g]kfnsf] tkm{af6 sf7df8f}+ ljZjljBfnoaf6 ;'/]z/fh zdf{nfO{ af]nfOPsf] 5 /] . To; a]nf sf]l/og ljsf; r'gf}tL g]kfnsf] jt{dfg ;Defjgf ljifodf s'/f u¥of}+ . lqljaf/] ;d]t ljrf/ cfbfgk|bfg u¥of}F . xfd|f pks'nklt dfwj zdf{;Fu s'/f ug{]af/] klg s'/f] eof] . pxfFn] dnfO{ lkPr8L ug{] ljrf/ eP xfdL 5fqj[lQ lbG5fF} klg eGg'eof] . sf]l/og Pc/nfO{ ljZjsf] ! gDa/ Po/ nfOg / bf];|f] gDa/sf] sfuf{]Kn]g xf] eGg'eof] . ukmug{] qmddf pxfFn] eGg'eof] a'‰g'ef]Ú dnfO{ s]xL yfxf lyPg d}n] klg g]kfnsf] ;+ljwfg;efdf ##Ü dlxnf ;xeflutfsf] s'/f u/]F . To;f]eGbf s'g} klg Pl;ofnL d'n'ssf] Joj:yflksf jf ;+ljwfg;efdf /x]sf] 7"nf] dlxnf pkl:ylt g]kfnsf] /fd|f] /s]8{ b]lvof] . g]kfnsf] ljsf;sf] ;Defjgfaf/] klg s'/f eof] . d}n] ^)! hgf dWo !(& dlxnf 5g eGbf d]/f] gfs 7"n} eof] .
vfgf vfPkl5 pkxf/ cfbfgk|bfg eof] . To;kl5 d sf]l/ofdf g]kfnLx¿åf/f cfof]hgf ePsf] sfo{qmd x]g{ 6\ofS;Ldf uPF . sfo{qmd /fd|f] lyof] sl/a Ps xhf/ hgfsf] pkl:ylt lyof] . tfdfª ;dfhn] cfof]hgf u/]sf] ;f+:s[lts sfo{qmddf c~h' kGtsf] uLt w]/} /fd|f] lyof] . lgdf ¿Daf cGo snfsf/sf] k|:t'lt klg /fd|f] lyof] . /fO{x¿sf] sfo{qmd cs{} 7fpFdf 5 /] g]kfnaflx/ klg hft eft / ljrf/ wf/fsf] g]kfnL ljefhg oyfjt\ 5 . ;f+:s[lts sfo{qmd x]/]kl5 bªb]d'gdf l8g/ vfO{ 3/ kms{+] . u]:6 xfp;df hfkfgLx¿;Fu lgSs}a]/ ukm u/L 8fo/L n]Vg a;]F . cfhsf] lbg ;du|df /dfOnf] g} /Xof] .
;]K6]Da/ % k|ft p7]/ g'xfOwf]O u/L Kofn]; len]hdf uPF . ToxfF h'g;fªsf] clkm;df n'ufkm]/] / (M#) ah] OG6/g];gn l8nS6 6\ofS;Ldf of]+lugl:yt sfªgfd ljZjljBfnolt/ nfu]F . df};d /fd|f] ePsfn] af6f]df kmf]6f] lvRb} uPF . PsrfnL; lsnf] ld6/sf] af6f] hfFbf cfpFbf / nGrsf] a]nfdf kv{g];d]t u/]/ @,!),))) -b'O{ nfv bz xhf/_ sf]l/og jg cyjf @ ;o !) 8n/ 6\ofS;L ef8f nfUof] . dnfO{ ToxfF e]6\g], 3'Dg] / k|]l;8]G6 ;gOn l;g;Fu s'/f ug{] ;do !! ah]b]lv # ah];Ddsf] /flvPsf] lyof] . xfdL !% ldg]6cl3 g} k'u]sfn] 6\ofS;Lsf] 8«fOe/n] ;do latfpg skmL vfg';\ eGof] . xfdLn] Ps k;ndf skL vfof}F / kmf]g u¥of}F . t}klg, ljZjljBfnodf kfFr ldg]6cl3 g} k'Uof}F . ToxfF bf]ef;]sf] sfd ug{ ;f/f kfs{ a;]sL lyOg . b'O{ hgf k'?if k|fWofks b'O{ hgf dlxnfn] :jfut u/] . sfªgfdsf] af/]df lel8of] k|bz{g ug{] sf]7fdf nu] . ;j{k|yd ToxfF xfdLn] cf–cfkm\gf] kl/ro lbof}F . To;kl5 Ps 3G6fhlt sfªgfd ljZjljBfnoaf/] lel8of] b]vfOof] . d}n] klg cd]l/sL ljBfyL{ / k|fWofksx¿n] lxdfnoaf/] cWoog ug{ cGgk"0f{ a]; SofDk;Ddsf] 6«]lsª -kbofqsf]_ l8le8L b]vfPF . ;fob g]kfnL 6«]lsªsf] lel8of] k|bz{g dg k/]/ xf]nf ;a} hgfn] pT;'stfk"j{s x/] . /fd|} eof], To;kl5 ljZjljBfno e|d0f u/L lbjfef]h vfg ToxL l8nS; 6\ofS;Ldf Ps ;fgf] ;x/sf] /fd|f] /]:6'/]G6df uof}F . vfgf vfPkl5 lk|l;8]G6sf] sf]7fdf uof}F . sl/a kf}g] 3G6f bf]ef;]dfkm{t b'j} ljZjljBfnoaf/] s'/fsfgL eof] . efjL sfo{qmdaf/] / d]/f] sf]l/of e|d0faf/] klg pks'nkltn] ;f]Wg'eof] . sfªgfd / lqljsf] bz jif{] ;DaGwnfO{ k'g/fjnf]sg ug{] / efiff cyjf l/on :6]6af/] gofF ;DaGw lj:tf/ ug{]af/] s'/f eof] . lqljsf pks'nklt dfwj zdf{;Fu s'/f ug{'kg{] ljifodf klg jftf{nfk eof] . d a}+ss hfg] ePsfn] a}+ssdf /fhb't gjLg ;/;Fu e]6]/ dL7f] ;Demgf elglbg eGg'eof] . clg, sf]l/of cfpg] sfo{qmd eP xfdLsxfF kfNg'xf]nf eGg] va/ ul/lbg' eg]/ lk|l;8]G6n] dnfO{ eGg'eof] . To;kl5 ;fd"lxs kmf]6f] lvr]/ pkxf/ cfbfgk|bfg ub{} d labf ePF . l8nS; 6\ofS;Ldf UjfFxfd'g cfPF . UjfFxfd'g cfO{ d]/f] emf]nf h'g;fªsf] clkm;df /fv]/ ahf/lt/ nfu]F . hf]ªufs eGg] ;a:6];gdf hfg;ªnfO{ e]6L ;aj] / 6\ofS;Ldf u/L xfdL l8kf6{d]G6 :6f]/df 3'Dof}F . clg, ToxfF Ps ;fgf] Nofk6k -gf]6a's_ sDKo'6/ $%) 8n/df lsGof}F . a]n'sf & ah] g} l8g/ vfO{ 3/lt/ kms{+bf Do'lhod glhs ;fªld;Fu e]6 eof] . Psl5gdf h+uuGxf] efO cfOk'Uof] . Psl5g xfdL;Fu} slkm;kdf skmL vfof}F / enfs';f/L eof] . ;jf ( ah] xfdL 5'l§of}F . d d]/f] a:g] 3/df cfPF pgLx¿ cfkm\gf] 3/ uPF . 3/df cfP/ ;fdfg Kofs u/]F . 8fo/L n]vL ;f9] P3f/ ah] ;'Tg] t/v/ ub{} 5' . sfªgfddf @@) hgf k|fWofks &))) hlt ljBfyL{ 5g\ . Ps jif{sf] z'Ns :gfts txdf k9\bf jflif{s ())) 8n/ nfUg] /x]5 .
^ tfl/v cS6f]a/ Ps ah]lt/ a}+ss k'u]kl5 cWofudg / eG;f/ hfFr ug{ sl/a Ps 3G6f nfUof] . To;kl5 d kx]Fnf] 6\ofS;Ldf ;'j0f{e"ld ljdfg:ynaf6 g]kfnL /fhb"tfjf;lt/ nfu]F . Po/kf]6{df g} 6\ofS;L lnFbf gDa/sf] kfnf]af6 hfg] 6\ofS;Ldf #) ef6 yk ld6/eGbf a9L lng] /x]5 . klxn]sf] eGbf xfnsf] Po/kf]6{ g]kfnL b"tfj;af6 glhs /x]5 . ld6/df !*& ef6 cfP klg l6K; lbg';\ eg]/ clg #) ef6 Po/kf]6{df ltg{'k5{ eg]/ yk dfUof] . dnfO{ klg Tolt crfSnL nfu]g To;sf/0f @%) ef6 lt/]F . u]6 glhs 6\ofS;Laf6 cf]n{]kl5 g]kfnL b"tfjf;leq k;]F . u]6sf] rf}lsbf/n] dnfO{ s]xL g;f]lw d]/f] Aofu af]Sof] / xfdL sDkfpG8leq dfq l5/]sf lyof}F, d]/f] cufl8 Dof8d b]lvg'eof] . dnfO{ Psbd /dfOnf] nfUof] . d leq sf]7fdf a;]kl5 6]lnkmf]g cfof] . g]kfnL /fhb"t gjLg k|sfzh+u zfx ;/n] cf/fd ug{' clkm;sf] sfd ;s]/ d ToxLF cfpF5' eGg'eof] . d}n] kfFr ah];Dd sf]7fdf lrof vfO{ cf/fd u/]F . Dof8d;Fu s'/fsfgL eof] clg ;/ klg cfO{ k'Ug'eof] . Psl5g e]63f6 ukm;km u¥of}F . d]/f] k|sfz hË zfx a;fOsf] ;doaf/] s'/f ePkl5 d 3'Dg uPF . /flt (–!) ah]lt/ vfgf vfof}F / sl/a !! ah]lt/ d cltly ;bgdf ;'t]F .
^ cS6f]a/ sf]l/og OG6/ g];gn l8nS; 6\ofS;L 8«fOe/n] @))( ;]K6]Da/ % sf lbg sfªgfd ljZjljBfno hfg] a]nf af6f]df eGof] . a'‰g'eof], w]/} sf]l/og dfG5] cGo Pl;og a+unfb]zL, yfO{, lkmlnlkgf], g]kfnL, kfls:tfgLnfO{ oxfF b]v]/ l/; u5{g\ . logLx¿ cfP/ xfd|f] /f]huf/L sd eof] eG5g\ . h'g s'/f 7Ls xf]Og . cfhef]ln pgLx¿sf] >d gx'g] xf] eg] xfd|f] y'k|} sfd /f]lsG5 . Tolt dfq sxfF xf] / ;g\ ^) sf] bzsdf zf/Ll/s >d ug{ hd{g, hfkfg, o'/f]k, cd]l/sfdf sfd / k};fsf] vf]hLdf hfGYof}F . sf]l/ogx¿ cfhef]ln klg cfkm\gf] ckf6{d]G6 agfpg] ;Lk / dWok"j{sf] w]/} sdfO b]v]/, ;fpbL c/a, b'aO{, stf/, Od/]6nufot y'k|} d'n'sdf sfd u5{g\ . k]6«f]naf6 wgL ePsf d'n'sdf cfsfz 5'g] dxn agfpg xfd|f] ;Lksf] k|of]u ePsf] 5 . ckf6{d]G6, Jofkfl/s s]Gb|, xf]6n cflb agfpg %÷^ nfveGbf a9L sf]l/ogx¿ jif{]lg ljb]zLg] u/]sf 5g\ . km/s olt dfq xf] pgLx¿sf] ;Lk d]lzg/Lsf] pknAwtf / k|fljlws 1fgn] w]/} sdfpF5g\ . oxfF pgLx¿sf] 7fpFdf sfd ug{] cGo Pl;og oxfF cfkm' Plzofg ePklg Plzog eg]/ u/La /fi6« eGg vf]h]sf] >ldsnfO{ xfd|f Jofkfl/s k|lti7fgn], Jofk/Ln], df5f dfg{]x¿n] dfq dfl;s !))) 8n/ lbP/ ;:tf]df sfd nufpF5g\ . o:tf] s'/f tkfO+{ h:tf lghL e|d0f eP klg ljZjljBfnosf pks'nklt -k|]l;8]G6_ / k|fWofks;Fu e]63f6 ug{] / cfkm\gf] b]zdf uO{ ;j{;fwf/0fnfO{ hfgsf/L lbFbf jf k9fpFbf o:tf ljifosf] klg 1fg lbg'k5{ . tfls, tkfO+{lt/sf sfdbf/nfO{ Unflg gxf];\ . of] t xfdLn] sfdu/]/ u'g kf] nufPsf] /x]5 gls xfdLnfO{ s[kf u/]sf] eGg] s'/f a'‰g ;s'g\ . sfddf nufpg] dflns;Fu cfkm\gf] >dsf] d"No dfUg bfaL ug{ ;s'g\ . Ps hgf 8«fOe/n] $! lsnf]ld6/sf] af6f] kf/ ubf{ u/]sf] jf:tljs s'/fn] dnfO{ klg lgs} ;f]Rg nufof] . d}n] 3f]lTnP / ljrf/ u/]F– slt pQd ljrf/ clg -OG5g OG6/g];gn Po/kf]6{df_ Kn]g klv{+bf n]Vg dgnfUof] .
sf]l/ofsf] dfof – …;f/f+x] bf+l;l/g\ 5ªdfnf] ;f/f+x]Ú ;+;f/sf ;a} d'n'sdf dfoflk|lt ddtfsf] uLt ufOG5 . ;fob sf]l/ofsf] dflysf x/kmsf] dtna klg d dfof u5{' eGg] xf] . cfh 5}6f}Fk6s sf]l/ofsf] cTofw'lgs / k|l;4 Po/kf]6{ OG5g\af6 g]kfnsf nflu p8fg eg{ yfO{ ljdfgdf k|j]z u/]kl5 dnfO{ ;fFRr} sf]l/ofsf] dfof nfUof] . !) ah] p8fg ePsfn] UjfFxfd'g -Kofn]; len]h_ af6 OG5g cfpg sl/a ^) lsnf]ld6/ b"/L a;df ! 3G6f a9L nfU5 xf]nf eg]/ d laxfg} $M#) ah] p7]F . g'xfOwf]O u/]F / -lndf]lhg_ a;df Po/kf]6{ hfg] ljrf/ u/]sf] lyPF . d]/f] ljrf/df sl/a @)) ld6/ lx8]/ Po/kf]6{ lndfplhg a; kfOg] lyof] . To;df cfpFbf !),)))÷-bz xhf/_ jfg ef8f nfUYof] . To;}n], d}n] sl/a ##,))) jfg -sf]l/og ¿lkofF_ vNtLdf afFsL /fv]sf] lyPF . t/, d t}of/ x'Fbf lsd h'g ;f+un] a|]skmf:6 t}of/ u/L 6]andf /flv;Sg'eP5 . b'j} hgfn] a|]skmf:6 vfof}F . pxfFsL >LdtL p7\g'ePsf] lyPg . 3/ 5f]8\bf d}n] pxfFnfO{ gd:t] klg eGg kfOg . ;jf ;ft aHg yfn]sfn] d]/f] ;fdfg lgsfn]/ xfdL hfgsf nflu t}of/ eof}F . lsd h'g ;fªn] cfkm\gf] clkm;sf] 8«fOe/nfO{ af]nfO;Sg'ePsf] /x]5 . To;sf/0f pxfFn] eGg'eof] d tkfO+{nfO{ k'¥ofpg hfG5' . d}n] eg], …lsg Tolt 6f9f cf]xf]/bf]xf]/ ug{' . sf]l/ofsf] lndfplhg ;]jf /fd|f] 5, d PSn} u} xfN5' .Ú pxfFn] eGg'eof], …tkfO+{n] ;fdfg lnP/ lsg @)) ld6/ lx+8\g', d 5Fb} 5', d]/f] 8«fOe/ 5Ú clg t xfdL ;'Gb/ dxFuf] sf/df a:ofF} . Ps 3G6fleq} OG5g\ Po/kf]6{ k'Uof}F .
sf]l/of] ljZjljBfnosf k|fWofks rf]on] eg]cg';f/ ut jif{sf] cfFs8fdf sf]l/og Po/ ljZjsf] ofq' af]Sg] klxnf] / sfuf{] af]Sg] bf];|f] xjfO{ sDkgLdf k/]sf] 5 /] . To:tf] …Pl;og xjÚ df k'u]kl5 lsd h'g ;f+un] ;fdfg r]s u/fO{ dnfO{ Oldu|];g;Dd k7fpg d2t ug{'eof] / kms{g'eof] . d}n] klg cGofª 3f;]of], uD;fxflDgbf -wGojfb eg]_ / labf ePF . leq uPkl5 Psl5g l8pl6lk|mdf 3'd]F . Psl5gkl5 Po/kf]6{leq rNg] ;6n6«]gdf !@$ gDa/sf] u]6lt/ nfu]F . ToxfF b'O{ cUnf Plne]6/ -cfkm} lx+8\g] e¥ofª_ af6 tnlt/ nfdf] b"/Ldf k'u]/ cf]ln{of}F . km]l/ p:t} @ j6f P:s]n]6/af6 dfly uPkl5 d]/f] yfO{ xjfO{ ;]jfsf] xjfO{hxfhaf6 hfg] !@$ gDa/sf] u]6 glhs k'u]F . ToxfFaf6 b]hf]gdf kmf]g u/L Ps hgf ;fyL;Fu labf dfu]F . To;kl5 l8kfr{/ nfpGh eP/ ljdfglt/ nfu]F . dxFuf] sf]l/ofsf] ;:tf] ofqf ubf{ :yfgLo 5fq5fqf, k|fWofks, ;/sf/L sd{rf/L / 8fS6/ ldqx¿sf] cflTdotfn] dfof emNsfpg] …;f/fx]Ú nfO{ kSs} ;lDemg] g} eof] .
xfjfO{hxfh aNn /gj]lt/ lj:tf/} nfUb} 5 . sf]l/ofdf laxfgsf] ;jf bz alh;Sof] . df};d ;'Gb/ / ;kmf 5 . OG5gdf, lkmlg;, yfO{, Po/rfOgf, ljdfg, e]tgfd Po/nfOg / y'k|} sf]l/og / cfl;ofgf Po/sf hxfh b]lvPsf 5g\ . dn]l;og, hfn, Po/ Sofg8f, 8«]uf]g Po/ cflb cflb klg 5g\ . cfhef]ln sf]l/ofsf] df};d Psbd ;'Gb/ 5 . g w]/} udL{ 5 g hf8f] . ;f9] bz ah] xjfO{hxfhn] p8fg e¥of] . ca ;f9] kfFr 3G6fdf a}+ss yfO{ NofG8 k'U5 /] . p8\g]lalQs} ;d'b|dfly k'Uof], Ps 6fk' b]lvof] . y'k|} kfgLhxfh ;d'b|df t}l//x]sf 5g\ . OG5g\af6 ;Lwf hfFbf a}+ss / sf7df8f}+sf] b"/L p:t} kg{]/x]5 . clxn] k"j{lt/ sf]l/ofsf] hldg clncln b]lvG5, d'lg klZrd / pQ/df kfgL dfq b]lvPsf] 5 . ;fob of] rfOgf ;L -rLg / sf]l/of aLrsf] ;d'b|_ xf]nf . km]l/ 6fk' b]vfk/], 6f9f6f9f ;fgf ufpF klg k"j{kl§ b]Vg ;lsG5 . xfd|f] xjfO{hxfhd'lg c¿ hxfh p8]sf] klg b]lvFb} 5 . csf{] hldgsf] efu b]lvof] ;fob sf]l/ofsf] blIf0f klZrdsf] e"efu afFuf] eO{ rLglt/ kms{]h:tf] 5 . p8]sf] !% ldg]6df xjfO{hxfh km]l/ hldgdfly 5 . tfn ;–;fgf ;'Gb/ kxf8, aLraLrdf 6fk' j/k/ km}lnPsf] ;8ssf] ;+hfn / ;–;fgf dfgj a:tL 3gf xl/of jgx¿ x]bf{ k|ydk6s ;kmfdf};dsf] xjfO{ ;km/n] dnfO{ dGqd'Ub g} kf¥of] . olt g} a]nf :df]s8«fO{ abfd -xf8] abfd_ / sfh', jfOg lnP/ yfO{ Po/ xf]l:6; cfO{ k'lug\ . d}n] jfOg lnPF / r'l:s;Fu} Ps 7"nf] ;x/ b]v]F . sl/a @$ ldg]6df of] s'g ;x/xf]nf dnfO{ yfxf 5}g . wfg kfsL kx]Fnf] ePsf Eoflndf /x]sf v]t, y'Dsf h:tf jgn] el/Psf kxf8 wfg sf6]sf v]t . Knfl:6ssf 3/df nufPsf] v]tL x]b{} ubf{ km]l/ ;d'b| glhs cfOk'Uof] .
laxfgsf] P3f/ ah] clxn] ;fob xfdL sf]l/ofsf] k|l;4 ko{6sLo 6fk' h]h'bf]dfly 5f}F . pQ/ klZrddf xjfO{ u|fpG8 5 dWoefudf cUnf] kxf8 5 . kxf8sf] lz/df ;'s]sf] kf]v/L h:tf] vfN8f] b]lvG5 . pQ/lt/ 7"nf] gu/ 5 6fk'sf] rf/}lt/ ;8s / a:tL 5 . TolQs}df vfgf cfof] h]h'bf] uof] . km]l/ ;fd'lGb|s dfu{ ;'? eof] . d lxGb'ldn vfgfvfg yfN5' . kf}g] af/ ah] lxGb'ldn lbpF;f]sf] vfgf vfO;s]F . clxn] xjfO{hxfhsf] u|fpG8 l:k8 &%( lsld  k|lt3G6f 5 /] . prfO #*%$) lkm6 5 . xfdL ;u/dfyfsf] r'lnsf] xf/fxf/Ldf cfsfzdf TG df t}l//x]sf 5f}F . a}+ssdf ( ah]/ %$ ldg]6 eof] /] . prfO !!^$) ld6/ 5 /] Pe/]:6eGbf lgs} dfly . To;}n] t xf]nf h]h'bf] sf6]kl5 vfgf vfpGh]n / clxn] klg xfdL afbns} ;+;f/df 5f}F . afbnafx]s s]xL klg b]lvFb}g x/]s ofqLsf nflu JolQmut 6]lnlehg 5 . dg nfu]sf] sfo{qmd x]g{ ;lsG5 . xjfO{hxfhsf] ult, prfO, 7fpF, tfkqmd;lxtsf] xjfO{ P/f]af6 sxfF k'Uof] eg]/ b]vfpg] sfo{qmd . sd]8L ;f], l;g]df jf uLt . d]/f] cufl8 b'O{ hgf c;Eo hfkflgh ko{6s 5g\ . w]/} /S;L dfu]/ vfP / clxn] /fd|f] e'ld ePg eg]/ jf cGo s]xL axfgf agfO{ /fd|L ;'Gb/L Po/xf]:6]h;Fu s/fpFb} 5g\ . pgL cfO{ Pd ;/L ;/ Yof+so' kmf]/ cG8/ :6flG8ª ld eGb} xfF:b}, d':s'/fpg] gSsn ub{} l5g\ . pgsf tLg hgf ;fyL cfP/ ;Demfpg yfn] . t}klg hfkflgh d'v{ a'9fx¿ a/a/fpFb} 5g\ . leq /f]P klg ljdfg kl/rfl/sfn] xfF:g] cEof; ug{'kg{] /x]5 . ljdfg p8]sf] @ 3G6f eO;Sof], 3fd nflu/x]5, ofqf ;'Gb/ 5 .
cem} d r9]sf] ljdfg emg\ prfOdf 5 . sf]l/og ;dofg';f/ @ aHg nfUof] . sltko ;fgf] aQL afn]/ klqsf k9\b} 5g\ . s]xL sDKo'6/df u]d v]Nb} 5g\ . ;a} ‰ofn aGb u/]sfn] 6G6nfk'/ w"kdf ljdfgleq cGwfsf/ 5 . ;'t]/ dfq s] ug{] eg]/ d km]l/ ;fgf] ‰ofn vf]nL n]Vg a;]F . clxn], sDaf]l8of / leotgfd kf/ eO;s]sf] h:tf] P/f]n] b]vfpF5 . clxn] u|fpG8 l:k8 %#$ dfon k|lt3G6fsf] /km\tf/df yfO{ ljdfg ;fd'lGb|sdfu{ kf/ ub{ }5 . tTsfnLg prfO hldgaf6 -!@@$* ld6/_ $)!$$ lkm6 5 . u|fpG8 l:k8 *^% lsnf]ld6/, tfkqmd aflx/ %@ ;]lG6u|]6, xfjfsf] axfj k'R5/lt/, rf/ lsld k|lt3G6f x]8 pOG8 pGgfO; lsnf] ld6/ k|lt3G6f 5 . a}+ssdf udL{ 5 clxn] a}+sssf] tfkqmd ## l8u|L ;]lG6u|]6 5 . sf7df8f}+sf] j}zfv h]7sf] pu| tftf] lbg h:t} t/ ;f]n, a';fg, b]u', b]hf]g, 5f]gg\ -cf;fg_ df eg] /dfOnf] –gfltlztf]i0f_ sf7df8f}+hlQs} tfkqmd / ;'Gb/ ;kmf xfjf lyof] . hLjgdf :j]R5fn] b;}+sf] hd/f /fvL j}b]lzs ofqfdf lg:s]sf] b'O{ xKtf Psbd /dfOnf];Fu laTof] . cem} tLg, rf/ lbg a}+ssdf emg} /dfOnf];Fu latfpg] / ;fgf] lsgd]n ug{] of]hgf 5 . sf]l/ofsf] 7"nf] ;'Gb/ ljdfg:ynaf6 p8fg e/]sf] klg rf/ 3G6f bz ldg]6 eO;s]sf] 5 . olQs}df ljdfg kl/rfl/sfn] h';, cfO; / jf6/ lnP/ cfOg\ . d}n] b'j} vfPF / n]Vg a;]F . ca a}+ss k'Ug ;fob Ps 3G6feGbf klg sd ;do nfU5 xf]nf . w]/}h;f] hfkg / sf]l/ofaf6 kms{g] qmddf d a}+ss hfg] u/]sf] lyPF . To; a]nf sf7df8f}+–sf]l/of ;Lwf xjfO{ ;Dks{ lyPg . To;}n] sf]l/og ;/sf/sf] lgdGq0ffdf hfFbf sf]l/og Po/sf] l6s6 x'GYof] . sf7df8f}+–a}+ss -yfO{ Po/jh]_ TG / a}+ss OG5g\
-sf]l/og Po/_
KE ctM kms{g] qmddf /fltsf] xjfO{hxfhdf cfpg] ;do x'GYof] . tLgk6s hlt b'O{ tLg ah] a}+ssdf cjt/0f u/]kl5 d pHofnf]sf] kvf{Odf a}+sssf] ljdfg:yndf tLg, rf/ 3G6f s'/]sf] 5' . lsgeg], la/fgf] ;x/df /fltofqf ug{ cfkm"nfO{ Tolt ;'/lIft g7fg]/ xf]nf . x'g t a}+ssdf sf7df8f}+ h:tf] c;'/Iff 5}g / nf]8;]l8ªsf] ;d:of klg 5}g .


5ª\u]5g\ k'u]sf 6's'rfjf;L
5ªu]5g eGg] sf]l/ofsf] /fhwfgL ;x/ l;of]n -;f]n_ sf] aLrdf /x]sf] ;fgf] vf]nf] xf] . cfheGbf sl/a #) jif{ cl3;Dd 5+u]5g\ g]kfnsf] /fhwfgL ;x/ sf7df8f}+sf] larf}+FaLr /x]sf] 6's'rfh:t} lyof] . sf]l/og o'4df sf]l/ofn] y'k|} ef}lts lgdf{0f u'dfof] . …xfg sfªÚ xfg gfd u/]sf] gbLdf agfOPsf gofF k'nx¿b]lv %,& gDa/sf] ;aj];Dd lgdf{0f eP . xfg gbLd'lgaf6 6g]n 5]8]/ jf/kf/ u/]sf] cfw'lgs ljsf; b]Vg ;lsG5 . ljsf;;Fu} 6]s', z+sd"n, lqk'/]Zj/sf 3f6b]lv b]jfno, au}Frf cflbnfO{ :jR5 /fvL ;+/If0f ug{ ;s]sf] v08df sf7df8f}+sf] dfq ;fg xf]Og ls xfd|f] k|frLg ;Eotfn] klg ko{6snfO{ df]lxt ug{ ;SYof] . jfudtL, lji0f'dtL, xg'dGt], wf]jL vf]nf xfd|f ;Eotf x'g\ . 6's'rf t k|tLs dfq g xf] . ;x/df /x]sf ;–;fgf uGw] ;'s'Djf;L a:tL alg;s]sf vx/], 9n ePsf vf]N;fsf] ;kmfOlt/ :yfgLo ;/sf/ klg s]lGb|t eP5 . o:t} qmddf UjfFxfd'gb]lv b+b]d'g -d'g eg]sf] sf]l/og efiffdf 9f]sf xf]_ b/af/sf] k"jL{, pQ/L, blIf0fL, cflb k|j]z åf/nfO{ gfdb] d'g, b+b]d'g, UjfFxfd'g cflb elgG5 ;Dd km}lnPsf] vf]nf Jojl:yt cleofg rn]5 .
olb, 5ªu]5gsf] ;kmfO ug{ ;lsPg eg] cfw'lgs / ljsl;t rdTsf/ ;f]nsf] kl/sNkgf;d]t ug{ ;lsGg eGg] ;f]r ljsl;t eP5 . clg, ;'s'Djf;L a:tLaflx/ Jojl:yt ¿kdf ;f/]/ kmf]xf]/ gfnfsf] ¿k lnPsf] vf]nfsf] s]xL JolQmn] ef]urng u/L Rofk]sf] efunfO{ ;d]t vfln u/L d'Qm ug]{ sfd eP5 . To;kl5 vf]nfsf] If]qnfO{ km/flsnf] agfO{ UjfFxfd'gdf cG8/ u|fpG8 l8«lnª u/L kfgLsf] d"n / >f]t vf]Hg] sfd u/]5g\ . ;f]nsf] :yfgLo ;/sf/n] To;kl5 ;fO8df k]6L agfpg], udnf, km"n, af:gfbf/ nx/f nufpg] sfd u/]5 . Tolt dfq sxfF xf] / Tof] vf]tNg] qmddf nfdfnfdf 9'+ufaf6 #%) jif{cl3 tL;, rfln; lkm6 nfdf 9'+ufx¿af6 sf]l/og /fhfn] agfPsf] t/ eTs]/ k'l/O;s]sf] k'n klg km]nf k/]5 . clg, To; k'nnfO{ klg P]ltxfl;s w/f]x/sf] ¿kdf oyf:yfgdf p:t} /fv]/ Oltxf;sf] uj{nfO{ phfu/ ug]{ sfd u/]5g\ . xfd|f] jfUdtL ;kmfO{ cleofgsf] ;'?jft h:t} .
kmf]xf]/ 5ªu]5g glhs a:g g?rfpg] ;f]n af;L ca To;sf] jl/kl/ km';{bsf] ;do latfpg, a'9];sfnsf] ;do laxfg, a]n'sL ;':t/L k}bnofqf ug{ ?rfpF5g\ . kfgLsf kmf]x/fsf] cfgGb lng On]S6«f]lgs d]l;gn] a]n'sf agfpg] /+uLla/+uL km"n, jg:klt, hgfj/, r/fr'?+uLh:tf rfdTsfl/s s/t't x]g{ klg 5+u]5gsf] ;]/f]km]/f]df hfg rfxG5g\ . s]6fs]6LnfO{ ;Fu} af]s]/ cfdfx¿ k'/fgf] ;x/sf] dWoefudf /x]sf] 5+u]5gsf] b'j} lsgf/fdf /fltsf] afx|÷Ps ah];Dd lgz+sf]r 6xNg ;S5g\ . ljb]zL kfx'gf, ko{6s 5+u]5g\sf] k'/fgf] kmf]6f]nfO{ b]v]/ gofFnfO{ ljZjf; g} ug{ ufx|f] dfG5g\ . o;kfnL 7"nf] ;+Vofdf sf]l/of hfg] df}sf kfpg] g]kfnL sfdbf/n] of] jf:tljstf x]g{] cj;/ kfpg] g} 5g\ .
of] jif{ sf]l/ofn] leotgfdsf] sf]6f /2 u/L g]kfnnfO{ yk]sf] OlkP; sf]6faf6 sf]l/of hfg] g]kfnL sfdbf/x¿, sf]l/of e|d0f hfg]x¿ ;/sf/L sd{rf/L sfg d]Da/, cWoogdf hfg] ljBfyL{ / /fhgLlts p2]Zon] hfg] /fhgLlt sdL{n] 5ªu]5gsf] jt{dfg lrqnfO{ x]/]/ ljsf; ;Fu} xfn gf/fo0f lx6Lsf] pQ/ k"j{b]lv lqk'/]Zj/;Ddsf] 6's'rfnfO{ ;kmfO u/L, k|1f k|lti7fg, cd]l/sL /fhb"tsf] lgjf;–sdn s'~h x'Fb} kßsGof SofDk;;Dd ;'Gb/ agfpg ;s] s:tf] x'GYof] . kßsGof SofDk;sf] k"jL{ efu, dlxnf cfof]u, alUu vfgf, aG8]8 jo/ xfp;, g]D;, e[s'6Ld08k, An'a8{, If]qnfO{ ;/;kmfO u/L c¿n] Rofk]sf] hldg 6's'rfnfO{ lkmtf{ lbg nufO{, :jR5, ;'Gb/, x/fe/f, :j:y sf7df8f}+ agfpg ;s]sf] v08df OlkP;cGtu{t sfdbf/ k7fpg], / hfg]x¿sf] pkTosf jf;LnfO{ 7"n} of]ubfg x'g] lyof] . h;/L /fhf dx]Gb|n] tt\sfnLg cljsl;t sf]l/ofsf /fi6«klt kfs{ r'ª xLsf] l;df]n pNbf]ª cleofgnfO{ cfˆgf] sfo{qmd egL @)@$ ;fndf ufpFkms{ /fli6«o cleofg g]kfndf nfu" u/]sf lyP . To:t} ¿kn] eP klg b]vfl;lv u/]sf] geg]/ 5+u]5gsf] kmf]6f] skL 6's'rfnfO{ agfpg ;s] g]kfnsf] ko{6g jif{nfO{ kSs} d2t k'Ug] lyof] . sf]l/of sf]l/of eg]/ hfg] dfq xf]Og, To;n] u/]sf /fd|f sfdsf] cg's/0f klg ul/g'k¥of] clg dfq} sf]l/ofaf6 cfly{s nfe dfq xf]Og, ljsf;sf] gd'gf klg xfd|f] d'n'sdf leœofpg ;lsG5 . To;f] x'g ;s]sf] v08df g]kfnsf] ljsf; / g]kfn–sf]l/of ;DaGw cem k|uf9 x'g;S5 .
100_4857  100_4863
6's'rf, sf7df8f}+, g]kfn
SL370890  SL370895
5ªu]5g\, ;f]n, sf]l/of @) jif{ cl3 6's'rfh:t} kmf]xf]/ lyof]
6's'rfsf] pbfx/0fnfO{ k|tLs dfq dfGbf, dgf]x/f, w/x/f, gf/fo0flx6L, ljleGg tfn / kf]v/L, s'Dd]Zj/, s'n]Zj/sf kfgLsf wf/f, d7dlGb/ b]jfno, lzjfno, jfudtL lsgf/, lji0f'dtL ;Eotf, :joDe"sf] kmf]xf]/sf] 8+u'/ ;kmf /fVg ;s] emG8} jftfg's"lnt sf7df8f}+ pkTosf oxfFsf afl;Gbfsf nflu a:gnfos :j:y x'GYof] . cfuGt's ko{6snfO{ k/Dk/fut z}nLsf o'g]:sf] ;+/If0f ;"rLdf k/]sf cfo{3f6b]lv rfFu'gf/fo0f, xg'dfg 9f]sf, kf6g, eStk'/ b/af/ :jfo/ cem} ;'Gb/–dgdf]xs / ko{6snfO{ yk cfsif{0f ug{] lsl;dsf x'g] lyP .
a9\bf] ;x/Ls/0f / afSnf] a:tL ePsf uNnLdf vf]n]sf rr{n] h;/L sf7df8f}+ s'¿k aGb} 5 . To;nfO{ ;'Gb/tf lbg xfd|f] k|s[lt, e"uf]n, uf]s0f{ ;kmfl/ kfs{, /Tgkfs{nufot jfl6sf pBfg, gfufh{'g, afnfh' yfgsf]6 lqe'jg kfs{, uf]bfj/L klg ljgf;sf] af6f]df /x] eg] efjL k':tfn] sf7df8f}+df xfnsf] xl/ofnL klg kmf]6f]df dfq kfpg] 5g\ . 5+u]5g\ k'glg{df{0f ug{] ;f]n ;/sf/sf] p2]Zo / sd{nfO{ sf7df8f}+ dxfgu/kflnsfn] klg 9Nsg nfu]sf] a]nfdf klg k'gM ljrf/ ug{ ;S5 . pkTosfsf] a:tLnfO{ Jojl:yt ug{ sd;]sd cfls{6]Sr/df lkPr8L u/]sf g]kfnsf k|wfgdGqLsf] Sofljg]6n] sf7df8f}+ dxfgu/ kflnsfdf 3/ lgdf{0f ug{ !@ lkm6sf] af6f] k'u]sf] x'g'k5{, kfgLsf] >f]t jf kfOk k'Ug] / kfgL cfpg] cj:yf x'g'kg{], 9n, lah'nL, 6]lnkmf]gsf] ;'ljwf ePsf] x'g'kg{] eGg] dfq kf; u/]df hlt;'s} ;fgf] cjlwsf] ;/sf/ eP klg /fxtsf] gfddf slgsf 5g{'eGbf s]xL pNn]Vo sfd efjL k':tfn] ;Demg] lsl;dsf x'Gy] xf]nfg\ .
6's'rfnfO{ 5ªu]5g;Fu t'ngf ubf{ ;du| dfgl;stf, kl/jlt{t ;Gbe{ / ljsf;sf] kl/0ffd b]vfpg] p2]Zon] o;kfnL ;f}efUoa; leotgfdsf] cj}w cfk|jf;L ;+Vof sf]l/ofdf a9]sfn] OlkP; sf]6f /2 eof] . Tof] sf]6f g]kfnnfO{ lbP/ blIf0f sf]l/of h:tf] ldqn] u'g nufPsf] 5 . To;}n] g]kfnaf6 k7fpg] sfdbf/sf] ;+Vof j[l4 eO{ !%,))) sfdbf/ sf]l/ofdf kmfd{xfp; s[liftkm{, ;–;fgf, / d‰of}nf pTkfbgzLn pBf]u / df5f dfg{] If]q u/L k|d'v tLg If]qdf sfd ug{ hfg] ePsf 5g\ . xfn  *))) sf]l/ofdf sfd ul//x]sf j}w sfdbf/;lxt @# xhf/sf] ;+Vofdf /xg] j}w / afFsL cj}w sfdbf/;d]t u/L ;g\ @)!@ ;Dd sl/a @%, @^ xhf/ g]kfnL sf]l/ofdf sfdbf/sf] ¿kdf /xg] 5g\ . pgLx¿ ;/b/ vfglkgafx]s klg dfl;s Ps nfv sdfpg] 5g\ . o;n] g]kfnsf] /]ld6\ofG; ahf/df 7"nf] of]ubfg ug{] 5 . s[lifnfO{ cfw'lgsLs/0f u/L cfhef]ln sf7df8f}+df jiff{df uf]ne]8f ;:tf] ePsf sf/0f klg sf]l/og, hfkfgL k|ljlw -lelgn xfp;_ Knfl:6ssf] 3/leq t/sf/L v]tL ug{] k4lt ckgfPsfn] ;Dej ePsf] xf] . df5f cfotnfO{ Go"gLs/0f ug{ dT:o kfnglt/ nfuL 6«fp6nufot lr;f] kfgLsf dL7f df5f v]tL ug{ l;Sg]nufot, pBf]uwGbfdf l;s]sf] ;LknfO{ g]kfn kmls{Pkl5 oxfF klg pkof]u ug{ ;s]df g]kfnsf] lbuf] ljsf;df sf]l/ofdf sfd ug{ uPsf / hfg] JolQmsf] dxTjk"0f{ of]ubfg x'g ;SYof] .
;pnsf] dWo efudf /x]sf] xfg sfª klg klxn] kmf]xf]/sf] 8+u'/ eO;s]sf] lyof] . xfn gf}sfog, kfgLsf] @)) ld6/ cUnf] kmf]xf]/f, ljZjsk km'6an tfsf agfOPsf] lsgf/df /x]sf dgf]/d b[Zon] %# tn] o's;fd 6fj/ / ;f]n 6fj/;DdnfO{ ;'Gb/tf k|bfg ug{] ul//x]sf] 5 . yfkfynLdf h:tf] gfs y'Gg'kg{] cj:yf 5}g . xfgsfª jl/kl/ To;}n] t lsgf/sf nf]Tt] Sof;n cfjf; ejgx¿ sf]l/ofs} dxFuf ckf6{d]G6leq k5{g\ . d'Vo ;rLj lnnfdl0f kf}8]nsf] cu|;/tfdf /x]sf] afUdtL ;/;kmfO{df jt{dfg sf]l/og /fhb'tn] ;kmfO{df nufPsf] d]x]gtsf] k|z+;f ePsf] 5 g]kfnL ;dfhdf .


g]kfndf sf]Osf
g]kfn Ps ;fgf] e"kl/j]li7t ljsf;f]Gd"v /fi6« xf] . ;g\ !(%) ;Dd g]kfnsf] ;DaGw ;Lldt /fi6«;Fu dfq} lyof] . !(%) sf] qmflGtkl5 g]kfnsf] j}b]lzs ;DaGwsf] 9f]sf ;a}sf nflu v'nf eof] . To;kl5 g]kfnn] ljZj /+ud~rdf cfkm"nfO{ kl/lrt u/fpg] df}sf kfof] . ;g\ !(%% df ;+o'Qm /fi6«;+3sf] ;b:o ePkl5 g]kfnn] leGgleGg k|s[ltsf ldq/fi6«af6 ;xof]u Kofs]h k|fKt ug{ yfNof] . s'g} /fi6«n] cf}Bf]lus If]qdf ;xof]u lbgyfn] eg] s]xLn] lzIff s[lif jftfj/0f cflbdf . To; a]nf;Dd g]kfn / u0ftGq sf]l/ofsf] cfly{s cj:yf p:t}p:t} lyof] . sf]l/of / g]kfnsf] ;DaGwdf a'4Tjsf] wfdL{s ;DaGwrflxF k|frLg sfnb]lv g} lyof] . ;g\ !(() df ;+o'Qm /fi6«sf] ;b:o ePsf] blIf0f sf]l/ofn] 5f]6f] cjlwd} ;+o'Qm /fi6«;+3sf] dxf;lrj aGg] ;'j0f{ cj;/ k|fKt ul/;Sof] . g]kfn eg] ;'/Iff kl/ifb\sf] c:yfoL ;b:oeGbf cufl8 a9\g ;s]sf] 5}g .
g]kfndf hgzlQm ljsf;sf nflu cfly{s k|fljlws dfq xf]Og, bIf hgzlQmsf] dfWodaf6 a9L ;xof]uL l;4 x'G5 eg]/ ;g\ !(^@ b]lv cd]l/sg :jo+;]js ;+:yf lk;sf]/n] k~rfot ljsf; ;]jf, lzIff / cGo If]qdf :jo+;]js k7fpg yfNof] . g]kfndf ;+ul7t ¿kdf j}b]lzs bIf hgzlQmsf] lgMz'Ns kl/rfng To;} a]nfb]lv ;'? eof] .
x'g t Pshgf b'u{d /fHosf aemfªL /fhf hok[YjLaxfb'/ l;+xn] tTsfnLg clel;lgof -xfnsf] Olyof]lkof_ df uP/ /f]uL, czQm ul/asf] ;]jf u/]/ :jo+;]jL g]kfnL efjgf bf];|f] ljZjo'4cl3 g} clk|msfdf b]vfO;s]sf lyP . dfgjtfjfb eg]sf] ;Ifdn] c;IfdnfO{ ;Sg]n] h?/tdGbnfO{ d2t ug'{k5{ eGg] efjgfd} cfwfl/t s'/f xf] .
lu|s bfz{lgs Kn]6f]n] dfgjnfO{ k"0f{tflt/ n}hfg cfjZos ;fwg;|f]t pknAw u/fpg /fHosf] pTklQ ePsf] xf] eg]sf 5g\ . To;/L x]bf{;d]t /fHosf] bfloTj clwstd\ ;'v, ;'ljwf k|bfg ug'{ xf] . sNof0fsf/L /fHosf] kl/sNkgf ug]{x¿n] klg ;fwg;|f]t ePsfn] ;fwg, ;|f]t gePsf jf eP/ klg k|of]u ug{ ghfg]sfnfO{ l;sfpg', pgsf] st{Jo egL :jLsf/]sf 5g\ .
pk/f]Qm ljZjf;nfO{ v/f] ptfg{ ;f7Lsf] bzssf k|Voft cd]l/sL /fi6«klt hf]g Pkm= s]g]8Ln] leotgfd o'4af6 abgfd cd]l/sfnfO{ k'gM zflGtlk|o k|hftflGqs dxfzlQm egL lrGxfpg ;g\ !(^@ df ljleGg d'n'ssf] ljsf; sfo{df ;xof]uL aGg lk;sf]/ :jo+;]jssf] cjwf/0ff cl3 ;f/] . of] ;xof]u kfpFbf g]kfn / sf]l/of b'j} /fi6«n] lk;sf]/ :jo+;]jssf] ;]jf lnPsf lyP . g]kfndf sfd u/]sf k|yd ;d"xsf lk;sf]/ :jo+;]jsdWo] Psn] g]kfn dg k/]/} xf]nf, gS;fndf dfOs a|]skmf:6 gfdsf] /]:6'/]G6 rnfP/ cfkm"nfO{ ot} /fv]sf 5g\ .
pandit sir 1
h'g a]nf g]kfn / sf]l/ofsf] cfly{s cj:yf p:t} lyof], To; tfsf cd]l/sg lk;sf]/n] b'j} b]zdf ;]jf u/]sf] lyof] . sf]l/ofn] j}b]lzs ;xof]u / sf]l/ofnL sl7g >dsf] k|of]un] tLg bzsdf oltla£g k|ult u¥of] ls clxn] cd]l/sfn] !(^@ df ;'? u/]sf] h:t} :jo+;]js k7fpg] cj:yfdf k'u]sf] 5 . tLg bzsdf u/]sf] k|ultn] ;dfg cfly{s cj:yfsf] sf]l/of k|ltJolQm @#,))) 8n/ sdfpg] eof] eg] xfd|f] b]zsf] k|ltjif{ cfo &%) 8n/df ;Lldt 5 .
Psftkm{ cfly{s ;DkGgtf / csf{tkm{ c¿nfO{ ;xof]u u/f}F eGg] efjgfsf] ljsf;n] ubf{ sf]l/ofnLx¿n] klg sdhf]/ ljsf;f]Gd'v /fi6«nfO{ :jo+;]jsdfkm{t ;xof]usf] xftcl3 a9fP . h;/L cd]l/sfn] :jo+;]js ;]jf ;+rfng u/L cfkm\gf gful/snfO{ ljZjsf] jf:tljstfl;t kl/lrt u/fpg ;fwg / ;|f]t yfxf kfpg clg ljZjzlQm x'g cfkm\gf gful/snfO{ kl/rfng u/]sf] lyof] . ToxL cg';/0f b|'tt/ j[l4 eO/x]sf] sf]l/ofnL cfBf]lus pTkfbgnfO{ emg\ ahf/df kl/lrt u/fpg sf]l/og ;+:s[lt efiff, ;Eotf / kl/>dLkg l;sfpg s]cf]le ;]jf () sf] bzsdf ;'? ul/of] . !(() df o'y :jo+;]jsaf6 ;'? ubf{ k|yd $ j6f Pl;ofnL d'n'sn] Tof] ;]jf k|fKt u/]sf lyP– g]kfn, OG8f]g]l;of, dn]l;of / lkmlnlkG; . df]6fdf]6L ¿kdf lzIff / k|ljlwdf ;lqmo :jo+;]js ;]jf eP klg sf]Osfsf :jo+;]jsn] sf]l/og efiff tyf t]SjfGbf] b'O{ leGg If]qdf cGo d'n'seGbf km/s ;]jf k'¥ofpFb} cfPsf 5g\ .
x'g t g]kfndf j}b]lzs :jo+;]jsn] !(^@ b]lv xfn ;Dd ljljw If]qdf ;]jf k'¥ofpFb} cfPsf 5g\ . lk;sf]/ leP;cf] -la|l6; :jo+;]js_ hd{g :jo+;]js, hfklgh :jo+;]js, -h]cf]l;le_ l;+ufk'/ :jo+;]js, PdP; -8]lg; :jo+;]js_ o'PgeL, ;+o'Qm /fi6«;+3 :jo+;]js, s]cf]eL cflb g]kfndf ;lqmo ¿kdf sfo{/t :jo+;]jL ;+:yf x'g\ . sltko b]zn] of] ;]jf aGb ;d]t ul/ ;s] .
g]kfndf of] ;]jf ;'? ug]{ ;+:yf lk;sf]/n] ;g\ @))$ df dfcf]jfbLn] 1fg]Zj/l:yt cd]l/sg ;]G6/df lj:kmf]6 u/]kl5 c;'/IfLt dx;'; u/]/ cfkm\gf] ;]jf cs:dft\ :ylut u/]sf] lyof] . ^@.^# sf] hg cfGbf]ng kl5 b]zdf k'gM zflGtk"0f{ jftfj/0f ePsf]n] ;g\ @)!@ b]lv k'gM lk;sf]/ s]cf]eLn] To;} jif{b]lv cfkm\gf :jo+;]jssf] ;+Vof bf]Aa/ agfof] . g]kfndf ljBdfg zflGt ;'/Iffsf] ;d:of b]vfO{ cd]l/sfn] b]zdf ;aeGbf k'/fgf] :jo+;]js ;]jf aGb ubf{ g]kfnsf] ljsf;df kg]{ k|lts"n k|efj sd ug{ s]cf]eLsf] ;+VofTds j[l4 dxTjk"0f{ x'g]5 eGg] cf; ug{ ;lsG5 . Ps bzsdf s]cf]eL ;]jf lj:tf/ eP/ xfn of] ;]jf ljZjsf sl/a #^ b]zdf ;+rflnt 5 . g]kfn, rLg, o'qm]g, yfONofG8, dn]l;of, k]?, shfls:tfg, pHj]ls:tfg, kf/fUj], Sofdf?g cflb o;/L zlQm /fi6« rLgb]lv ;fgf ul/a /fi6« sDaf]l8of, leotgfd, nfcf];;d]tn] of] ;]jf k|fKt ub}{ cfPsf 5g\ .
sf]l/ofsf] ahf/ lj:tf/nfO{ klg o;n] kmfObf g} u5{ xf]nf . ;fd;'ª x'G8fO{, lsof, kf]:sf] cflb Jofkfl/s cf}Bf]lus k|lti7fgn] sf]l/ofsf] ahf/ ljZjsf ;a} d'n'sdf sfod u/L ;s]sf] 5 eg] sf]l/og :jo+;]jsn] To;dfly yk an k'¥ofpF5g\ xf]nf .
;Lko'Qm cfkm\gf] hgzlQmnfO{ ljZjsf] jf:tljstf lrGxfpg / sdhf]/sf] ;]jf ug{ clek|]l/t ug]{ sf]l/ofnfO{ cw{bIf / cbIf sfdbf/sf] ;d]t vfFrf] ePsfn] ;f] sdL k"lt{ ug{ g]kfn;lxt y'k|} /fi6«af6 hgzlQm cfk"lt{df ;d]t d2t k'lu/x]sf] 5 .
g]kfndf !(() b]lv ;'? ePsf] s]cf]eL ;]jfn] lgDg lnlvt If]qdf ;]jf k'¥ofpFb} cfPsf] 5 . lzIff, sDKo'6/ lzIff, :jf:Yo, ;x/L ljsf; s[lif kmnk"mn v]tL OlGhlgol/ª, /]zdv]tL sf]l/og efiff / t]SjfGbf] g]kfnsf] dfu tyf cfjZostf sf]l/ofnL bIf hgzlQm pknAwtfsf] lx;fan] eljiodf s]cf]eL ;]jf cem lj:tf/ x'g] cf; ug{ ;lsG5 .
;'?sf jif{b]lv xfn;Dd sf]l/og :jo+;]jsn] ljljw ef}uf]lns If]qdf sfd ul/;s]sf 5g\ . of] jif{ sfo{/t :jo+;]js / ltgLx¿sf] sfo{ynf] lgDgfg';f/ 5 .
;d"x :jo+;]js -u|'k ef]n]lG6P/_ s]cf]eLn] NofPsf] gjLgtd\ cjwf/0ff xf] . Ps 7fpFdf Pshgf :jo+;]jssf] ;f6f] ;a} sfddf ;+nUg x'g] u/L $÷% hgfsf] ;d"xn] ;]jf ug]{ . o;f] ubf{ vflkgsf] lx;fan] ;Fu} a:g ;lhnf] x'g] / ;d"xdf sfd ug{ /dfOnf] klg x'g] x'G5 .
g]kfnn] lng] u/]sf] cfly{s / hgzlQmsf] d2t k"0f{ ;b'kof]u gePdf afn'jfdf kfgL xfn] h:tf] x'G5 . sf]l/ofsf] Oltxf;af6 g]kfnn] klg ;sf/fTds / lgdf{0fd'vL ljrf/ l;Sg ;s]df w]/} lbg cg]sf}F b]zsf hgzlQmnfO{ cfkm\gf] b]zsf] ljsf;sf nflu u'xf/ dfUg' kb}{gYof] . To;a]nf g]kfn klg cfTd lge{/tfsf] af6f] c+ufnL ljsl;t x'Fb} uO{ cfkm"eGbf sdhf]/sf] ;xof]u / ;]jfsf nflu tTk/ eP/ cGo b]zdf :jo+;]js k7fpg ;Sg] cj:yfdf k'UYof] xf]nf . To;f] ePdf cfh;Dd xfdLn] cGo b]zaf6 lnPsf] wg hgsf] ;xof]u ;kmn ePsf] dfGg ;lsGYof] .
sf]Osf / cGo ljb]zL :jo+;]js ;+:yfdf s]xL df}lns leGgtf 5 . cGo :jo+;]jL ;+:yfn] g]kfnnfO{ rflxg] bIf hgzlQm @ jif{sf nflu pknAw u/fpF5g\ . sf]Osfn] :jo+;]js k7fpgsf cltl/Qm ;DalGwt d'n'ssf ;/sf/L, cw{–;/sf/L ;+:yfg;d]tsf sd{rf/L, k|fWofks, ljBfyL{ cflbnfO{ cfkm\gf] b]zsf] b|'t ljsf;sf] k|ltkmn b]vfpg] sfd;d]t u5{ . o; qmddf !(() b]lv xfn;Dd sf]Osfsf] 5f]6f] / nfdf] cjlwsf] tflnddf sl/a !()) eGbf a9L g]kfnLn] sf]l/ofsf] cjnf]sg cWoog e|d0f u/L ;s]sf 5g\ . o:tf] e|d0faf6 låkIfLo ;DaGw lj:tf/ ug'{sf ;fy} cfkm\gf] 1fg / ;LknfO{ cfbg k|bfg ug{ ;lsG5 . oxL g} sf]Osfsf] d"n nIo xf] . giving is living eGg] gf/fsf ;fy ;xof]u rflxPsf clk|msf, Plzof, dWok"j{, k"jL{o'/f]k / blIf0f cd]l/sfdf ;]jf k'¥ofpFb} sf]Osfn] k|l;l4 kfpFb} 5 .


k|wfgdGqLsf] rLg e|d0f /fhgLlts tLy{ofqf dfq ls pknlAwsf] ;Defjgf klg
u0ftGq g]kfnsf k|wfgdGqL dfwjs'df/ g]kfn cfufdL zlgaf/ hgjfbL u0ftGq rLgsf] e|d0fdf hfFb} x'g'x'G5 . ;fdfGotof g]kfn ;/sf/sf] k|d'vsf] x}l;otn] cf}krfl/s, /fhsLo jf cgf}krfl/s j}b]lzs e|d0f ubf{ låkIfLo ;DaGwsf] ax'cfoflds cGt/;DaGw / cGt/lge{/tfsf sf/0f ;j{k|yd ef/tsf] e|d0f x'g] rng Psk6s Tof] klg cf]nlDks v]nsf] ;dfkgsf] cj;/ kf/L tTsfnLg k|wfgdGqL dcf]jfbLaf6 k|ltlglwTj u/]sf / u0ftGq g]kfnsf] k|yd k|wfgdGqLn] rLgsf] e|d0faf6 j}b]lzs e|d0f ;'? ug{'ePsf] lyof] .
xfn g]kfnsf] d"n ;d:of ul/aL lgjf/0f, /f]huf/Lsf] l;h{gf, lzIff / ef}ltsk"jf{wf/ ljsf;;lxt ;+ljwfg lgdf{0fdf hgjfbL ;+3Lo ;+ljwfg ls, nf]stflGqs ;+3Lo ;+ljwfg ljifodf g} 7"nf /fhgLlts bn aLr ;dembf/L x'g ;s]sf] 5}g . ;/sf/sf] :j¿k / /fHosf] /fhgLlts ljefhg ;+3Lotf ;DaGwdf ;d:of /x]s} a]nf k|wfgdGqLsf] rLg e|d0fn] g]kfn–rLg ;DaGwdf yk cfofd yKg]5 .
låkIfLo /fhgLlts ;DaGwn] cfk;L ;dembf/L a9fpg] / g]kfnh:tf] cNkljsl;t /fi6«nfO{ cfly{s ¿kdf s]xL gofF If]qsf] ef}lts ljsf;df yk of]ubfg;d]t ug{] lglZrt 5 . g]kfnn] Ps rLg gLltk|lt ;dy{g hgfpg] k/Dk/fut egfO k'gM bf]xf]¥ofOg] g} 5 . To;afx]s, aflx/L l/ª/f]8sf] lgdf{0fdf rLgsf] k|lta4tfnfO{ sfo{ut ¿kdf cl3 a9fpg cg'/f]w ug{], dWo kxf8L /fhdfu{sf] lgdf{0fdf rLgsf] dxTjk"0f{ of]ubfgsf nflu cg'/f]w ug{' dfwjs'df/ g]kfnsf] csf{] sfd x'g]5 . dfcf]jfbL gfdn] g} rLg;Fu ufFl;Psf] dfq geO{ k|r08, cgGt, afbnsf] cf}krfl/s cgf}krfl/s e|d0fåf/f kf6L{ut ¿kdf rLgsf] lgs6 ;DaGwdf k'u]sf] dfcf]jfbLeGbf xfdL 6f9f 5}gf}F egL rLgsf] ljZjf; / ;dy{g h'6fpg' klg k|wfgdGqLsf] csf{] cf;o x'g ;S5 . x'g t of] s'/f sf]k]gx]ugaf6 lkmtf{ x'g] lbg g} k|wfgdGqL g]kfnn] rLg / ef/tn] dnfO{ g} ;dy{g u/L ;+ljwfg lgdf{0f u?Gh]n /fd|/L sfd ug{ z'esfdgf / ;dy{g lbPsf 5g\ elg;Sg'ePsf] 5 .
To;afx]s klg rLgn] g]kfn;Fusf] ;DaGwnfO{ ;dfg:t/df sfod u/]sf] b]vfpg h?/L 5 . To:tf] ;DaGw b'j}ldq /fi6«sf] k~rzLnsf af}4 bz{gdf cfwfl/t ;DaGw xf] eg], /fhf 1fg]Gb|sf] k|ToIf zf;gsf] a]nf /fhfsf] ;Lwf ;dy{g u/]afkt tt\sfnLg k//fi6« dGqL k|sfz rGb| nf]xgLn] lrlgofF ko{6snfO{ g]kfn e|d0f ug{ cfpFbf le;f z'Ns gnfUg] u/]sf lyP . rLgdf ePsf] cfly{s pbf/Ls/0f / rfdTsf/L ljsf; g]kfnLx¿nfO{ klg cfsif{0fsf] ¿kdf /x]sf] 5 . ;f] ljsf; b]Vg, l;Sgnfos ljifo xf] . o; cy{df l5d]sLldq /fi6«n] …/]l;k|f]snÚ b[li6n] klg g]kfnL gful/snfO{ nfUg] le;f z'Ns ldgfx lsg gug{] < blIf0f lt/sf] l5d]sL ldq /fi6« ef/t;Fu ;g\ !(%) sf] zflGt tyf d}qL ;lGwcg';f/ g} b'j} b]zsf gful/snfO{ Pscsf{] b]zdf cfjfudg ug{ k"0f{ ¿kdf ;Ldf v'nf /flvPsf] 5 . ctM To; ljifodf lrlgofF 8]:s x]g{] k//fi6« dGqfnosf] lgsfo / g]kfnL /fhb"t 6+s sfsL{, k//fi6« dGqL / k|wfgdGqLsf] e|d0f bnn] ;DalGwt lrlgofF lgsfodf plrt ;dodf cfk"mnfO{ ;dfg:t/sf] /fi6«sf] x}l;otn] Ph]G8f /fv]df g]kfnLx¿n] pQ/L leq /fi6«sf] e|d0f ubf{ nfUg] …le;f z'NsÚ 5'6 ug{' c;n ldqtfsf] k|tLs g} x'g]5 . To; ;Gb]zdfkm{t ;dfg:t/sf] ;DaGw b]vfpg;d]t cfjZos 5 . ctM o;kfnLsf] k|wfgdGqLsf] rLg e|d0fn] pQ/L l5d]sL /fi6«sf] e|d0fdf hfg] g]kfnL gful/snfO{ s]xL v's'nf] / ;dfg:t/sf] ;DaGw agfpg] 5 eGg] cfzf ug{ ;lsG5 .
jt{dfg cj:yfdf rLg ljZjd} ;jf{lws j}b]lzs d'b|f ;+lrlt ePsf] d'n'sdf k5{ . cfly{s dGbLdf u'h|]sf] cd]l/sL cy{tGqnfO{ ;d]t # ca{ 8n/eGbf a9L /sd C0f lbO{ ;xof]u ug{] dha't cfly{s xfntdf ePsf] b]z ePsfn], gofF g]kfnsf] ljsf; nIonfO{ k"/f ug{ rLgn] pNn]Vo d2t ug{ ;S5 . o;f] x'g ;s]sf] v08df cgflbsfnb]lv ;'? ePsf] c/lgsf]n] 3lgi7 agfPsf] ;DaGwnfO{ PSsfO;f}F ztfAbLsf] l5d]sL d'n'ssf] 3lgi7 ;DaGwsf] ¿kdf ljsl;t ug{ ;lsG5 . g]kfnsf] hn;|f]tdf k|ToIf nufgL u/]/ g]kfnsf] / rLgsf] cfly{s j[l4df nfdf] cjlwsf nflu dxTjk"0f{ of]ubfg ug{ klg rLgnfO{ of] cj;/ xf] . rLg o; If]qsf nflu ;DefJo Jofkfl/s ;fem]bf/L x'g ;S5 .
xfn g]kfnsf] sfk{]6sf] ahf/ v:s]sf] / ufd{]G6 Wj:t ePsf] cj:yf 5 . kl:dgf g]kfnsf] lgof{taf6 ljb]zL d'b|f cfh{g ug{] dxTjk"0f{ pBf]u xf] . ;f]sf nflu rflxg] sRrf kbfy{ kl:dgf wfuf]sf] pTkfbs rLg, d+uf]lnof eP klg sRrf kbfy{nfO{ t}of/L cj:yfdf k'¥ofO{ g]kfnsf] ahf/ lj:tf/df of]ubfg k'¥ofpg] rLg g} xf] . o:tf cGo yk If]qsf] ;d]t cf}Bf]lus k|of]hgsf nflu k|of]u ug{ ;s]sf] v08df g]kfn–rLgaLr /x]sf] Jofkf/ 3f6f sd ug{ d2t k'Ug ;S5 . xfn} lrlgofF k|fljlwsåf/f :ofª\hfsf] ;'Gtnfsf] u'0f:t/ / :jfb x]/L lrlgofF ahf/sf nflu pko'Qm 7x¥ofOPsf] b]lvG5 . c¿ klg sltko g]kfnL s[lif pTkfbgn] rLg tyf ltAatsf] ahf/df k|j]z kfPdf s[lifdf cfwfl/t cy{tGq ePsf] g]kfnnfO{ of]ubfg g} x'g]5 . ljljw If]qsf] ljsf;sf nflu rLg–g]kfn d}qL ;DaGwnfO{ bf]xf]/f] kmfObf k'Ug] agfpgsf nflu ljsf; ug{' d}qL e|d0fsf] dxTjk"0f{ pknlAw x'g ;S5 .
rLg hlxn] klg alnof] ;/sf/sf] kIfdf /x]sf] b]lvG5 . sf/0f tLglt/ v'nf, l;dfgf ePsf], ;dfg efiff, vfgf / ;+:s[lt /x]sf] ef/t h:t} hg:t/sf] ;DaGw rLg;Fu 5}g . pRr lxdfnn] rLg– g]kfn 3lgi7 l5d]sL elgP klg s]xL l;ldt ;DaGw /xg' :jfefljs} xf] . g]kfndf x'g] ;–;fgfb]lv 7"nf pyn k'ynn] g]kfnL hgtfsf] cfjfudg Pscsf{] b]zdf hg;+Vofsf] ef/ kg{] / /f]huf/Lsf] vf]hLdf hfg] cj:yf klg g]kfn–ef/t ;DaGw;Fu a9L ufFl;Psf] rLgnfO{ yfxf 5 . To;sf/0f 6+sk|;fb cfrfo{sf] kfnfdf cf}krfl/s s"6gLlts ;DaGw :yfkgf ePsf] rLgn] g]kfndf hlxn] klg alnof] ;/sf/ ePsf] x]g{ rfxG5 . g]kfnsf k|yd hglgjf{lrt k|wfgdGqL ljZj]Zj/k|;fb sf]O/fnfsf] rLgsf] cf}krfl/s e|d0fn] g]kfn–rLgaLr ;DaGwnfO{ k|uf9 agfPsf] lyof] . pxfFs} k|wfgdGqLTjdf ef/tsf] cleJolQmnfO{ /fi6«jfbL kf/fdf pQ/ lbPsfn] g]kfndf @)!& ;fnsf] /fhgLlts b'3{6gf 36]sf] lyof] . /fhf dx]Gb|sf] sbdkl5 klg rLgn] g]kfnnfO{ 3lgi7td ldqsf] kl/ro / ;dy{g ub{} cfPsf] xf] . rfx] ltAat;Fusf] ;Ldfaf6 ef/tLo r]skf]:6 x6fPsf] @)@$ ;fntfsfsf] k|wfgdGqL sLlt{lglw lji6sf] kfnfsf] 36gf xf]; ls, c/lgsf] /fhdfu{ lgdf{0f u/L sd;]sd b'O{ ldq /fi6«nfO{ ;8s dfu{n] hf]8]/ dx]Gb|kynfO{ ;dy{g hgfPsf] xf]; . /fhtGq, k~rfotL Joj:yf, k|hftGq / nf]stGq h]h:tf] tGq eP klg g]kfndf alnof] ;/sf/ xf]; eGg] rfxgf /fV5 pQ/L l5d]sL rLg .
o:tf] cj:yfdf 8an l8lh6 cfly{s j[l4df /x]sf] / hg;+Vof lgoGq0fdf dxTjk"0f{ cu|;/tf /fv]sf] b]zaf6 g]kfnn] w]/} l;Sg ;S5 . g]kfnn] of] e|d0faf6 kl/jt{gsf] ;+3f/df /x]sfn] klg w]/} d2t lng ;S5 . o; cy{df k|wfgdGqL dfwjs'df/ g]kfnsf] 6f]nLn] ;fOkfn–r}gk'/–aemfª hf]8g] ;'b"/klZrd g]kfnnfO{ ltAatsf] dfg;/f]j/ s}nfz hf]8\g] /fhdfu{ lgdf{0fdf ;xof]u dfUg ;S5 . o;} jif{ aemfªsf] ;b/d'sfd r}gk'/ k'lu;s]sf] ;8s dfu{nfO{ !)) lsnf]ld6/eGbf klg sd lgdf{0f ubf{ jif{]lg xhf/f}F–nfvf}F ef/tLo / g]kfnL wfld{s ko{6ssf] ¿kdf s}nfz–dfg;/f]j/–ltAat–rLgsf] ofqfdf hfg] lyP . ;'b"/klZrd g]kfnn] klg ltAatsf] g'g / lrlgofF j:t' ;:tf] d"Nodf vfg kfpFYof] . l5d]sL ul/a jf ef]sf] ePdf s;}nfO{ klg v';L nfUb}g . xfn rrf{df /x]sf] /;'jf–s]?ªsf] ;8s hf]8g] cleofgnfO{ rLgn] ;xof]u k'¥ofpFb} cfPsf] 5 . dWoklZrd / ;'b"/klZrdsf] lk5l8Psf] cj:yfnfO{ ;'wfg{ pQ/L dfu{sf] lgdf{0f cfjZos eO;s]sf] 5 . g]kfnsf] 7"nf] e"–v08nfO{ kmfObf x'g] ul/ r}gk'/–;fOkfn–p/}n]s–e~Hofª ;8s v08sf nflu ;xof]u dfUbf k|wfgdGqLsf] e|d0fn] lk5l8Psf] g]kfnsf] cy{tGq psf:g / nf]stflGqs g]kfnnfO{ ultzLn agfpg d2t u/]sf] dflgg]5 .
ljZj zlQmsf] ¿kdf b]lvg nfu]sf] rLg g]kfndf klg Jofks rf;f] b]vfpFb} u/]sf] s'/f ut jif{ / of] jif{ klg ePsf / x'g] u/]sf /fhgLlts, ;}lgs, s"6gLlts e|d0fsf] cfbfgk|bfgn] klg emNSofPsf] b]lvG5 . cfkm\gf] k|efj lkmhfpg hg:t/sf] ;DaGw cfjZos 5, To;sf/0f gofFlbNnLnfO{ g]kfn x'Fb} rLg;Fu hf]8g] lgs6td ;8sdfu{ klg p/}n]s–;fOkfn–r}gk'/–aemfª dfu{ ldq /fi6« rLgsf] klg rf;f]sf] ljifo agf];\ n]vssf] sfdgf 5 .



rLg e|d0f
h'g– @@
cfh tLg 3G6f u]:6 xfp;df ;'t]kl5 g'xfOw'jfO sl/a !) ah] d rLgl:yt g]kfnL b"tfjf;sf] clkm;df uPF . ToxfF k'u]/ cfˆgf] kl/ro lbPF .
k]lrªsf] b"tfjf;df ;a} sd{rf/L;Fu e]6 u/]kl5 ;a} hgfnfO{ /dfOnf] nfUof] . pgLx¿ ldng;f/ nfu] . l/;]K;gsL lrlgofF s]6L, ldlg:6/ sG;'n/, k|yd ;lrj;lxt e]6 eP hlt :6fkm;Fu Psl5g ukm;km u/L ;do laTof] . klxnf] lbgsf] ef]hg sxfF vfg] egL vf]Hbf b"tfjf;glhs} Ps OlG8og /]:6'/]G6 /x]5, Totf vfgf /fd|f] kfOG5 eg]/ ToxfF hfg] af6f]af/] dnfO{ a'emfPkl5 d cfkm} vfgf vfg uPF . …OlG8og lsrgdfÚ ;f]daf/b]lv z'qmaf/;Dd !!=#) ah]b]lv # ah];Dd ;a} lsl;dsf ef/tLo vfgf / cfO;lqmd kmnkm"n;lxtsf] …akm]Ú :6fOnsf] vfgf #* xfn lrlgofF d'b|fsf] gfd o'afg xf]Og RMB l/dljd lkg ofg]ls lszfgsf] gf]6 xf] . RMB lrlgofF d'b|fdf kfOFbf] /x]5 ToxL vfgf laxfg of ;fFem vfg] xf] eg] To;sf] bf]Aa/b]lv rf}a/;Dd kbf{] /x]5 lsgeg] c¿ ;dodf x/]s cfO6dsf] cnu cnu d"No x'Fbf] /x]5 / c8{/adf]lhd vfgf lbOg] /x]5 . b'O{ ah]lt/ Totf uP/ vfgf vfO{ #* RMB vfgfsf] d"No / @ RMB l6K; lbPF . dnfO{ yfxf lyPg of] ;fDojfbL d'n'sdf l6K;sf] rng 5 ls 5}g . l6K; lbPkl5 kfgL NofOlbg] s]6L lan lnP/ hfFbf v';L ePsf] b]v]F .
ha d vfgf vfFb} lyPF, To;a]nf Ps x'n ef/tLo ko{6s cfP / cfkm"v';L Kn]6df vfgf kl:sFb} lyP . /f]6L ;dfKt eO;s]sfn] pgLx¿n] egL xfn] s};f OlG8og /]:6'/]G6 x} /f]6L a]u/sf, To;kl5 km]l/ tfttftf] /f]6L ksfP/ /flvlbof] . o;/L rLgsf] /fhwfgL ;x/df ef/tLo gfdsf] eftn] ef]s d]6fPF .
@#– h'g
cfh laxfg} cf7 ah] lrlgofF sd{rf/Ln] b"wlrof lnP/ cfof] . d}n] lrof / bfndf]7 clg kmnkm"n vfPF . Ps 3G6f hlt g]kfnL b"tfjf; glhs 3'd3fd u/]F . ( ah]kl5 P;L nufP/ 8fo/L n]Vb} sdn nD;fnhLsf] k|tLIffdf a;]F . pxfF cln l9nf cfOk'Ug'eof] . To;kl5 xfdL b'j} hgf a;af6 3'Dg uof}F . Ps a;af6 cf]n{]kl5 d}n] Temple of Heavan hfg] ljrf/ JoQm u/]F . …xfdL cs{} 7fpFlt/ hfFb} lyof}F, tkfO+{n] 7Ls} ug{'eof] eg]/ nD;fnhLn] eGg'eof] . xfdL csf{] a;df 6]Dkn ckm x]e]glt/ nfUof}F . af6f]df Ps ahf/df skmL vfof}F / s]xL df]tLx¿ lsgd]n u¥of}F . df]tL lsGbf Ps hgf dn]l;og dlxnf;Fu e]6 eof] . pgn] lrg]sL ;fx'gL;Fu df]tL lsGof}F .
Silk market /];d ahf/sf] gfdn] k|Voft Tof] ahf/df ()Ü hlt ljb]zL u|fxs dfq lyP . tn cfP/ sf7df8f}+sf] hf8f]sf nflu Pp6f xfkm hfs]6 klg lsg]F .
ToxfFaf6 xfdL csf{] ahf/df klg uof}F . Tof] ahf/sf] gfd xf]+5ofcf] kn{ dfs{]6 /x]5 . ahf/df xfdLn] s]xL df]tLsf dfnf lsGof}F . Tof] ejgsf] e'OF tnfdf k]g8«fOe, sf8{l/8/ / b'O{ lhaLsf] kmf]6f] d]df]/L sf8{ lsGof}F . To;kl5 xfdLn] 5tdf uP/ 6]Dkn ckm x]e]gsf] kmf]6f] lvRof}F . Toltn] d]/f] lrQ a'em]g . sdn nD;fnhL 6]Dknckm x]e]gleq ghfg] d'8df x'g'x'GYof] . d}n] eg]– otf cfP/ leq k:g] l6s6sf] nf]en] of] k|l;4 7fpF x]l/P eg] 3/ uPkl5 kZrftfk xf]nf . clg, aNn nD;fnhL;Fu} Psl5g lx+8]/ 6]Dkn ckm x]e]g x]g{ uof}F .
a]n'sLkv #) o'jfgsf] k|j]z l6s6 sf6]/ xfdL 6]Dkn ckm x]e]g
-lyogyg_ lrlgofF gfd x]g{ uofF} . xfd|f] 6'Fl8v]nsf] bzf}F u'gf ljzfn If]qkmndf km}lnPsf] lrlgofF /fhf dxf/fhfx¿n] xhf/f}F jif{b]lv /fd|f] km;nsf nflu k"hf ug{] aln lbg], k|fy{gf ug{] dlGb/ x]g{ uof}F . a"9fkfsfsf nflu lgMz'Ns k|j]z kf; / ko{6ssf nflu !% o'jfg k|j]z z'Ns / #% o'jfg leqL efusf] z'Ns ePsf] 6]Dkn ckm x]e]g x]/]/ kmSof}{+ . Totfaf6 (%* gDa/sf] a;df 8]9 3G6f;Dd uPkl5 sdn
nD;fnhL a:g] 7fpF /]l8of] k]lsª glhs a;af6 cf]Nof{}+ / /]:6'/]G6df uO{ vfgf vfof}F . vfgf dL7f] lyof] . ldS; t/sf/L, eft, s'v'/fsf]
df;'[ / ljz]if lsl;dsf] ;'k . vfgf vfO;s]kl5 xfdL !* tnfdfly
/x]sf] nD;fnhLsf] ckf6{d]G6df k'uL cf/fd u¥of}{+ . d cfh /flt ot} a:5' eGg] va/ /fhb"tfjf;sf rfh{ 8] Pkm]o;{ v'; gf/fo0f >]i7hLnfO{
klg u/]F .
@$ tfl/v
laxfg cf7 ah] p7\of}F / skmL vfP/ s[i0f s];LhLsf] ckf6{d]G6df uof}F . Psl5g lrghfg ukmufkm u/]kl5 :yfgLo ahf/lt/ vfgkfgsf ;fdfg lsGg uof}F . d}n] ToxfFsf] t/sf/L ahf/df ;a} lsl;dsf t/sf/Lsf] ;fOh cfs[lt 7"nf] ePsf] b]v]F . rLgdf hg;+Vof w]/} ePsf] / ;a}sf] k]6 eg{sf nflu ;fob w]/} /f;folgs dnsf] k|of]u eP/ xf]nf eG6fb]lv n;'g, Kofh, :ofp, km;L{, ;a}sf] ;fOh g]kfnsf eGbf w]/} u'0ff 7"nf /x]5g\ . s]an sfFqmf]sf] ;fOh dfq} 36]sf] kfPF . s]xL sfFqmfx¿ sfF8]bf/ / ;k{sf] cfs[lt ePsf nfDrf nfDrf b]v]F . ahf/af6 cfPkl5 vfgf vfof}F . bfneft, df;', t/sf/L vfO{ Ps 3G6f cf/fd u¥of}F . To;} a]nf d}n] 3/df kmf]g;d]t u/]F . vfgf vfPkl5 Ps}l5g ;'Tof}F lsgeg] a]Olhªdf lbpF;f] 3'Dg hfFbf lgSs} udL{ lyof] .
@$ h'g b'O{ ah]kl5 dfq sdn nD;fnhLsf] 3/ glhsaf6 a;df r9\of}F / csf{] a; abn]/ ;]tf] :t'kf c/lgsf]n] agfPsf] dlGb/ x]g{ uof}F . ToxfF @) o'jfg RMB k|j]z z'Ns rflxg] /x]5 . t/, g]kfnL gful/ssf nflu kl/rokqsf cfwf/df lgMz'Ns k|j]z lbg] rng /x]5 . clg t sdn nD;fnhLn] g]kfnLsf] kl/ro b]vfpg'eof] . d}n] SofDk;sf] kl/rokq b]vfPF . Tolt eP k|j]z lgMz'Ns eof] . ;]tf] Kofuf]8fleq y'k|} a'4 d"lt{ lyP . To;sf] jl/kl/ /x]sf] kvf{nnfO{ hL0ff]{4f/ ul/+b} lyof] . glhssf] ;8s rf}8f agfpFb} ;g\ @))* df x'g] cf]nlDks v]nsf] tof/Lsf nflu a]Olhªn] cfˆgf] :j¿k g} kl/jt{g ug{ nfu]sf] cfef; eof] . Tof] dlGb/ b]v]/ . To;kl5 csf{] a;df r9]/ ltgfgd]g :Sjfo/lt/ cfof}F . ;+;f/s} ;a}eGbf 7"nf] :Sjfo/ x]g{ / 6]Dkn ckm x]e]g x]g{ a;af6 cf]n{]kl5 l/S;f r9]/ uof}F . Psl5g l/S;f r9]sf] kGw| RMB lt/]/ k}bn klg lx+8]/ ltgfgd]g :Sjfo/;Dd k'Uof}F . ToxfF kfgL kl//x]sf] lyof] . Psl5g j/k/ x]/]/ kmf]6f] lvRof}F . Tof] a]n'sf v';gf/fo0f >]i7hLsf] 3/df l8g/ vfPF . !*÷@) tNnfdf /x]sf] v';gf/fo0fhLsf] ckf6{d]G6 /fd|f] lyof] .


tLtf] ofqf, lrlgofF
k|j[lQn] l;sfPsf] kf7
ldq /fi6«, rLgsf] af6f] eO{ d+uf]lnof hfg d}n] sf7df8f}+ l:yt lrlgofF /fhb"tfjf;sf] le;f ;]S;g gS;fndf le;fsf nflu cfj]bg lbPF . cfj]bg ;fy d+uf]lnofsf] lgdGq0ff kq, d+uf]lnofsf] le;f ePsf] d]/f] /fxbfgL Pj+ SofDk;sf] l;kmfl/; kq;d]t k]; u/]sf] lyPF . ;f] kqdf d}n] d+uf]lnof hfg] ePsfn] ltAatsf] af6f] Nxf;f eP/ hfg'kg{] lyof] . d}n] le;f kmf/ddf bf]xf]/f] k|j]z le;f dfu u/]sf] lyPF . ;fy} d}n] pQm ;dodf d]/f] xjfO{ l6s6 lglZrt geO;s]sfn] a]Olhªb]lv pnfgaf6/ d+uf]lnof cfpghfg /]ndfu{ klg x'g ;S5 egL pNn]v u/]sf] lyPF . lrlgofF le;f zfvfsf sG;'n/n] tkfO+{nfO{ Psn k|j]z le;fdfq eP k'U5 eGof] . ;f]xLadf]lhd dnfO Psf]xf]/f] k|j]z le;f lbOof] . dnfO{ clns z+sf nfu]sf] lyof] . ha d a]Olhªdf k'u]/ g]kfnL b"tfjf;df d+uf]lnofsf nflu xjfO{ l6s6 lng nfu]F . To; a]nf klg s;}n] klg tkfO+{sf] 8an OG6«L le;f 5}g eg]g / d}n] ^^)$ ;f6]/ lrlgofF d'b|f RMB df d+uf]lnofsf] l6s6 lsg]F . ;f] l6s6 g]kfnL b"tfjf;dfkm{t lsg]F . olb, kl5 s]xL ;d:of ePdf b"tfjf;af6 sfd ubf{ ;lhnf] xf]nf eGg] d]/f] ljZjf; lyof] . kfFr lbg a]Olhªdf 3'd3fd u/L d+uf]lnof k|:yfg ug{'cl3 dnfO{ z+sf nfUof] . d;Fu Single Entry Psf]xf]/f] k|j]z le;f 5 . d t];|f] b]z hfFb} 5' . ToxfF s]xL ;d:of ePdf s] ug{] < d]/f] dgdf pAh]sf] z+sfn] d}n] g]kfnL b"tfjf;sf ldlg:6/ sG;'n/ v';gf/fo0f >]i7hL;Fu s'/fsfgL u/]F . pxfFn] eGg'eof], …rflxFb}g xf]nf .Ú t}klg, dg dfg]g a]Olhªaf6 8an OlG6« le;f lng tLg lbg nfU5 /] To;sf nflu d;Fu afFsL ;do lyPg . cflv/df dnfO{ nfUof] bf]xf]/f] k|j]z le;f rflxG5 eg] g]kfnL /fhb"tfjf;sf] kq lnP/ hfFbf klg t xf]nf . Tof] ljrf/ u/]kl5 g]kfnL /fhb"tfjf;n] Ps clwsfl/s kq lrlgofF /fhb"tfjf; pnfgaf6/ d+uf]lnofsf] gfddf n]Vof] . Tof] kqnfO{ cfˆgf] ;'/Iff sjrsf] ¿kdf 7fg]F .
ha d d+uf]lnof k'u]F . klxnf] / bf];|f] lbg ToxfFsf] b"/b/fhsf] u|fdL0f e]usf] hLjg, gf]Dofl8s /xg;xg, ;kmf jftfj/0fdf /flt tf/f x]g{] sfd u/]F . t];|f] lbg d /fhwfgL ;x/ pnfgaf6/ k'u]F . d}n] lrlgofF /fhb"tfjf; vf]Hg yfn]F . To;sf nflu Ps hgf d+uf]lnog aflnsf gf/fn] dnfO{ lgs} d2t ul/g\ . nfdf] nfOg nfu]/ lrlgofF b"tfjf;df le;f cfj]bg kmf/d e/]F / ;fydf g]kfnL /fhb"tfjf;af6 n]v]sf] kq klg ;+nUg u/]F . Tolt dfq xf]Og, ;Fu} d+uf]lnofsf] sfo{qmdsf] hfgsf/L, lgdGq0ffsf] kmf]6f]skL, d+uf]lnog / rfOlgh le;f;d]t kmf]6f]skL u/]/ gTyLul/ lbPF . lrlgofF b"tfjf;sf dflg;n] cfˆg} efiffdf s]s] s'/f u/] dnfO{ yfxf 5}g . t/, xfd|f] sfo{qmdsf] ljifo, nf]stGq, dfgjclwsf/ / zflGt;Fu ;DalGwt ePsfn] ltAatsf] af6f] o:tf dfG5] k7fpg' vt/gfs x'G5 eGg] kf] nfUof] ls s] dnfO{ yfxf 5}g, cflv/df d]/f] lr7L leq cfkm};Fu /fvL kf;kf]6{ / cfj]bg lkmtf{ u¥of] .  dnfO{ Psbd l/; p7\of] t/ s] ug{] ljb]zsf] dfdnf <
Tof] lbg d ufGwL cf>d vfbL eG8f/sf] s'tf{ kfohfdf -ef/tLo n'uf_ nufP/ uPsf] lyPF . Tolt dfq xf]Og, d;Fu dnfO{ le;f lng ;3fpg uPsL d+uf]lnog ;fyL gf/f klg ef/tLo b"tfjf;df lxGbL efiff l;Sb} u/]sL /lx5g\ . pgsf] ef/tLo /fhb"tfjf;sf] le;f ;]S;gsf sG;'n/ ld:6/ ;fx';Fu /fd|f] lrghfg /x]5 . pgn] elgg\ x]/f}F ef/tLo b"tfjf;n] d2t ug{ ;S5 ls . lrlgofF b"tfjf;af6 xfdL glhs}sf] ef/tLo b"tfjf; k'Uof}F . ToxfF k'u]/ gf/fnfO{ b]Vg]lalQs} ;fx'n] elgxfn]– cfhsn Sof]+ gxL k9\g] cftL . pgn] klg elgg xd Xjf/fªs] cGt/f{li6«o ;Dd]ngd] y] . TolQs}df d}n] klg gd:sf/ eg]F / lrghfg u/]F . d}n] eg]– P efO ;fxa cfk nf]u tf] g]kfns] a8] efO x}xL, d]/f k|f]And d s'5 s/kfo]+u] . pgn] dnfO{ clkml;oNnL d2t ug{ g;Sg] hgfP . t/, lghL:t/df d sf]l;; u5{' eg] . pgn] dnfO{ eg], …olb cfk OlG8og xf]t] tf] xf cfks] lnP kq lnvs] lrlgof]+;] afts/ ;St]y] k/Gt' cfk g]kfnL x} Sof s/]+ <Ú d}n] eg]– xfd|f] b"tfjf; d+u]flnofdf 5}g, a]Olhªsf] clkml;on l;kmfl/; kqn] klg dfg]g, oxfF xfdL g]kfnLsf nflu klg ef/tLo ldqn] d2t ug{ ;S5 eg] 7Ls x'GYof] egL cfPsf] x'F eg]kl5 pgn] klxn] t kq n]v] . t/, l8l;Pdn] Tof] kq lbg ldNb}g eg]kl5 le;f ;]S;gdf sfd ug{] nf]sn :6fkm d+uf]lnog :6fkmdfkm{t 6]lnkmf]gdf d+uf]lnog / lrlgofF efiffdf d]/f] ;a} j[tfGt eGg nufP . pgn] eg] hfg'; lrlgofF b"tfjf;df km]l/ xfdL ToxFf uof}F . t/, pxL pQ/ cfof] . tkfO+{nfO{ @$ 3G6f le;f rflxFb}g . ef/tLo b"tfjf;sf] kmf]gsf] sf/0f d]/f] g]kfnL b"tfjf;n] lbPsf] kq h;nfO{ lrlgofFx¿n] cfkm};Fu /fv]sf lyP, lkmtf{ ul/lbof] . k¥of] laTof; d km]l/ klg lrlGtt g} /x]F . cflv/df xfdL Po/ rfOgfsf] clkm;df uof}F / ;f]Wof}F . ToxfFsf] :6fkmn] eGof]– rf}aL; 3G6f tkfO{+nfO{ le;f rflxFb}g lsgeg] tkfO+{sf] sg]S6L+ ˆnfO6 5 lrGtf gug{';\ . clg, Tof] a]n'sf dnfO{ lgGb|f t nfUof] . ef]lnkN6 sf]l/og ;fyL sf]l/of kms{g] lyP . Ps hgf sf]l/og ;xefuLn] d]/f nflu s]xL l6s6sf] /sd d2t u/]sf] lyof] . p;n] olb tkfO+{n] le;f kfpg'ePg eg] tkfO{+nfO{ csf{] l6s6 sf6\g yk k};f rflxG5 eg]/ #)) 8n/ yk lbPsf] lyof] . Po/ rfOgfsf] l6s6df ;d:of gx'g] hfgsf/L kl5 dnfO{ lbPsf] #)) 8n/ d}n] pxfFnfO{ lkmtf{ ul/lbPF .
csf{] lbg d]/f] g]kfnsf nflu p8\g] sfo{qmd lyof] . g]kfnaf6 cfPs} af6f]af6 lkmtf{ hfg'kYof{] pnfgaf6/ – a]Olhª, 5]Gb', Nxf;f / sf7df8f}+ . d]/f Ps hgf ldq gfuL / d'lun] dnfO{ 6f9fsf] Po/kf]6{df k'¥ofOlbP . r+u]h vfF cGt/f{li6«o xjfO{ c8\8f pnfgaf6/ ;x/af6 lgs} 6f9f /x]5 . Po/kf]6{ k'Ug sl/a @) 8n/ 6\ofS;L ef8f nfUg] /x]5 . Po/kf]6{df ;fdfg hfFr eof], d]/f] nu]h leq uO;s]kl5 dnfO{ labf u/L d+uf]lnog ;fyL 3/ kmls{P . ha d cWofudg kf/ ug{ nfu]F ta dnfO{ /f]lsof] . bf]xf]/f] k|j]z le;f gePsf] egL dnfO{ clGtd k|j]z laGb'af6 /f]lsof] . d]/f] 7fpFdf csf{] lrlgofF Jofkf/LnfO{ p8fof] . d}n] ;'g]cg';f/, rLg / d+uf]lnofdf r/d e|i6frf/ x'G5 /] ;fob dnfO{ l8kf]6 u/]kl5 pgLx¿n] w]/} 3"; vfP/ Jofkf/LnfO{ p8fPsf] klg x'g ;S5 . d}n] hlt cg'/f]w u/]F klg s;}n] ;'g]gg\ . d]/f] leq k7fO;s]sf] ;fdfg lkmtf{ u/L dnfO{ aflx/ lgsfNof] . d]/f] hLjgdf klxnf] k6s p8fgaf6 l8kf]6 x'g] 36gf 36\of] . To;sf] ;Dk"0f{ lhDd]jf/L lrlgofF ;/sf/ jf Po/ rfOgfn] lng} kg{] xf] . olb o:tf] 36gf klZrdL k|hftflGqs d'n'sdf 36]sf] eP d]/f] cf]e/ :6] ug{'k/]sf] lbgsf] vr{;d]t Ifltk"lt{ kfpg'kg{] lyof] . d]/f] s'g} klg uNtL a]u/ a]vrL{ eO{ a;]sf] xjfO{ ofqLsf] l6s6 sfd gnfUg] u/L ca rLgsf] af6f] hfg kfOFb}g eGg' slQsf] dfgjLo Jojxf/ xf] < To; a]nf d;Fu hDdf @) 8n/ hlt d+uf]lnog k};f -6'u|v_ afFsL lyof] . To;sf] klg ;6xL rfh{ lt/L 8n/ agfO;s]sf] lyPF . ca k¥of] laTof; d Psbd b'MvL / lrlGtt ePF . ef]ln laxfg sf7df8f}+ k'Ug] v';L b'Mvdf kl/0ft eof] . ca sxfF hfg] k};f 5}g, a:g] 7fpF 5}g <
;+s6sf] a]nfdf d}n] xf]; u'dfOgF . aflx/ cfO{ 6\ofS;Ldf ;fdfg /fv]F / ljrf/ u/]F . xf]6ndf hfpF k};f 5}g clg t gf/fsf] 3/df hfg] ljrf/ u/]F . d;Fu p;sf] km]fg gDa/ ePsf] lelhl6+u sf8{rflxF lyof] . af6f]df 6\ofS;LjfnfnfO{ sf8{ b]vfO{ kmf]g ug{ nufPF . gf/f;Fu s'/f eof] . xfdL pgsf] 3/df k'Uof}F . pgnfO{ klg b'Mv nfUof] . t/, pgn] dnfO{ w]/} d2t ul/g\ . ;fdfg 3/df /fv]/ Po/ rfOgfsf] clkm;df uO{ emu8f u/]F, lgs} egfeg eof] . cflv/df bf]xf]/f] le;f gePsf sf/0f l8kf]6 u/]sf] eGg] clkml;on kq agfpg nufof}F tfls k|of]u gePsf] xjfO{ l6s6sf] /sd l/kmG8 dfu ug{ ;lsof];\ . To;kl5 Ps xf]6ndf uO{ vfgf vfof}F . ca d'Vo ;d:of eof] . rLgafx]s s'g ?6 s;/L hfg] < xfdL pnfgaf6/ xf]6ndf uof}F . ToxfF /x]sf] Po/nfOG;sf] clkm;df ;f]wk'5 u¥of}F . sf]l/og Po/sf] O–l6s6 pknAw eof] . clg, sdn nD;fnn] cfˆgf] kl/jf/sf nflu d]/f] xftdf k7fPsf] /sdn] l6s6 vl/b u/]F . d+uf]lnof–;f]n sf]l/of–sf7df8f}+ . Tof] l6s6 d]/f] xft k¥of] clg d 9'Ss ePF . ca rLgdf gl5/]/ d g]kfn k'Ug] ePF eg]/ . csf{]lbg /flt !@ ah]sf] sf]l/og Po/sf] ˆnfO6 x'/L, xfjfsf sf/0f ! ah] /flt p8]/ laxfg ^ ah] sf]l/of / @ ah] sf7df8f+} k'uL d]/f] sl7g xjfO{ ofqf k"/f eof] .
g]kfnn] /fhfsf] k|ToIf zf;gsf] a]nfdf k|sfz rGb| nf]xgLn] lrlgofF gful/ssf nflu lgMz'Ns le;f lbg] lg0f{o u/]sf] 5 . s] g]kfn e|d0f ug{ cfpg] lrlgofF ofqL le;f z'Ns ltg{ ;Sb}gg\ < lsg g]kfnL gful/snfO{ rLgdf le;f lbg klg ufx|f] ul/G5 < Pp6} d'n's dfGg] rLgn] ltAatnfO{ cs{}, xªsªnfO{ cs{} / rLgnfO{ cs{} le;f lsg dfU5 < g]kfnLn] ;of}+ jif{ /Iff u/]sf] xªsªdf ;d]t g]kfnLnfO{ le;f lbg lrlgofF clwsf/L rf/k6s ljrf/ u5{g\ . ;dfg l5d]sL ;DaGw s;/L x'g ;S5 g]kfnsf] . ef/tdf xfdL :jtGq ¿kdf ljr/0f ug{ ;S5f}F . sfdsfh u/]/ a:g ;lsG5 . pQ/tL/sf] 3lgi6td ldq dfg]sf] rLgn] t xfnsf lbgdf a]Olhªsf] ;]tf] Kofuf]8fdf ;d]t c/lgsf] g]kfnL jf:t'sf/n] agfPsf] egL n]v]/ /fv]sf] tfd|kqnfO{ d]6L gi6 u/L gofF kl/ro /f]v]sf] b]lvG5 .
dnfO{ le;f pknAw u/fpg cGTodf d+uf]lnofsf] l/ef]lnpgl/ kf6L{sL sfof{no ;lrj dlxnfn] cg'/f]w ubf{ klg lrlgofF b"tfjf;sf sd{rf/Ln] 6]/k'R5/ nufPgg\ . d+uf]lnog l/ef]lnp:g/L kf6L{sL ;lrjn] eg]sL lyOg– pxFf ;xefuL ePsf] ;Dd]ngdf xfd|f] klg ;xof]u 5 . To;}n] pxFfnfO{ xfd|f] kfx'gf dfg]/ bf]xf]/f] k|j]z le;f lbg';\ k/Gt' s]xL;Lk nfu]g . s;}nfO{ klg gk/f];\ j}b]lzs ofqfdf dnfO{, rLgsf] af6f]df k/]h:tf] ;d:of . g]kfn kms{]/ d}n] bfjf ubf{;d]t plrt Ifltk"lt{ kfPsf] 5}g . xfd|f] k//fi6« dGqfnon] ;d]t kq n]v] tfklg lrlgofF b"tfjf; / Po/ rfOgfsf] 3}+6f]df 3fd nfu]sf] 5}g . ;g\ @))& h'g, h'nfO{sf] rLgsf] af6f]sf] d+uf]lnof ofqfn] dnfO{ crDd kf¥of] .


;+u|xfno b/af/
of] ;+u|xfno P]ltxfl;s / snfTds ¿kdf ;a}eGbf /fd|/L a'‰g ;lsg] lrlgofF ;+u|xfnodWo] Ps xf] . o; ;+u|xfnosf] :yfkgf ;fd|fHojfbL b/af/sf] hudf ePsf] lyof] . o;nfO{ csf{] zAbdf …kmf]la{8g l;6LÚ klg elgG5 . of] b/af/ b'O{ j+z -[ldª -!#^*–!^$) / lsª -!^$$–!(!!_] x¿sf] ;+:sf/ / cyfx ;DklQsf] s]Gb| jf d'6'sf] ¿kdf /x]sf] lyof] .
o; ;fd|fHojfbL b/af/sf] jf:tljs lgdf{0f ;g\ !$@) df k"0f{ ePsf] lyof] . o;sf] k"/f If]qkmn !,))),))) :Sjfo/ ld6/ /x]sf] 5 h;df ejgx¿n] dfq !&),))) :Sjfo/ ld6/ If]qkmn cf]u6]sf] 5 . olb, l8hfOg x]g{] xf] eg] dWo–pQ/L–blIf0fL efudf kg{] leqL / aflx/L b/af/x¿ ;+j]bgzLn 5g\ . aflx/L b/af/sf ljz]iftfx¿df ;'lk|d–xfdf{]gL, ;]G6«n–xfdf{]gL / lk|hle{ª–xfdf{]gL k5{g\ . logsf aundf …xn ckm ln6//L la|lnoG;\ / df;{n e]n/Ú 5g\ . oxL g} ;d|f6\n] dxTjk"0f{ ;df/f]xx¿sf] ;efkltTj ug{] uy{] . leqL b/af/n] …Kofn]; ckm x]e]GnL Ko'l/6L, xn ckm o'lgog, Kofn]; ckm cy{nL 6«ofªSjfln6L / ODk]l/on uf8{gÚ nfO{ ;dfj]z u/]sf] 5 . k"j{ / klZrddf u/L hDdf Ps bh{g rf]s / 3/x¿ /x]sf 5g\ . leqL b/af/df ;d|f6\, ;fd|fuL, lelqgLx¿sf] cfjf; dfq geO{, oxfF k|zf;lgs sfo{x¿sf nflu 7fpF klg x'GYof] . cem yk, k"j{kl§sf] 6\ofªlSjn n+u]le6L–kl/;/ cjsfz k|fKt ;d|f6\sf lgldQ agfOPsf] lyof] / klZrdkl§sf] Kofn]; ckm a]gf]ef]n]G6 6\ofªlSjln6L ljwjf ;fd|fuLsf lglDt tof/ kfl/Psf] lyof] . …kmf]la{8g l;l6Ú cfhsf] ;a}eGbf 7"nf] / /fd|/L ;'/lIft b/af/ xf] . t[tLo ldª ;d|f6\ …e'm l8Ú b]lv clGtd lsª ;d|f6\ …km"O{Ú ;Dd, hDdf @$ ;d|f6\ afFr] / pgLx¿n] $(! jif{;Dd oxL b/af/af6 /fHo u/] . ;g\ !(!! df u0ftflGqs qmflGtsf] sf/0f /fh j+zsf] ktg x'g k'Uof] . …lsª u[xsf] plrt pkrf/Ú wf/fsf] cfwf/df …Ko'OÚ nfO{ cf}krfl/s ¿kdf u2L Tofu]kl5 leqL b/af/df a:g lbOPsf] lyof] . ;g\ !(!$ df aflx/L b/af/df …Gof:gn Uofn/L ckm PlG6ls6LhÚ sf] :yfkgf u/L ;j{;fwf/0fsf nflu v'nf ul/Psf] lyof] . ;g\ !(@$ df ;]gfsf sdfG8/ …km]gf o'lhofªÚ åf/f ul/Psf] ;Qf kn6df …Ko'OÚ nfO{ …kmf]lj{8g l;l6Ú af6 lgisfl;t ul/Psf] lyof] . ;g\ !(@% cS6f]a/ !) df cfP/ dfq} leqL b/af/df ;+u|xfno b/af/ :yfkgf ul/Psf] lyof] . ;g\ !($* df …Gof:gn Uofn/L ckm PlG6lsl6hÚ nfO{ ;+u|xfno b/af/df uflePsf] lyof] . ;g\ !($( df hg u0ftflGqs rLgsf] :yfkgfkl5 g}, b/af/sf] ;'/Iffsf nflu 7"nf] kl/df0fdf ;+/If0f kl/of]hgfx¿ Nffu" ul/P . ;g\ !(^! Dff /fHo ;efn] …kmf]la{8g l;l6ÚnfO{ rLgsf] ;a}eGbf klxnf] ;'/lIft :df/ssf] ¿kdf tf]Sof] / ;g\ !(*& df o;nfO{ o'g]:sf] ljZj ;Dkbf :yn agfOof] .
;+u|xfno b/af/df ! s/f]8 %) nfv eGbf a9L j:t'x¿ 5g\ . ;+u|xfno Uofn/Ldf df}lns b/af/sf] P]ltxfl;s sf]7fx¿sf ;fy} yk df6f]sf efF8fs'F8fx¿ lrqsnfx¿, ;'\Gb/ cIf/x¿ 9nf]6x¿, uxgfx¿, 38Lx¿, 9'+ufsf 8«dx¿ / xl/tdl0fx¿ k|bz{gLdf /flvPsf 5g\ . oL Uofn/Lx¿Dff, c:yfoL k|bz{gx¿df dfq} ljz]if u/L ljifout k|bz{gx¿ Ul/G5g\ .


hfkfgL k/Dk/f / g]kfnL rng
g]kfnsf lxdfnL ufp“x¿df k|foM :gfg ug]{ rng 5}g . kxf8L If]qdf b}lgs :gfg ug{' afx'g afh]sf] sfd xf] eGg] rng klg 5 . cfhef]ln lah'nL / ;f]nf/sf] k|of]un] kfgL ttfP/ b}lgs tftf] kfgLdf g'xfpg' ;xl/of ;Eo hLjgsf] k|tLs x'g nfu]sf] 5 . t/fO{df udL{ x'g] x'“bf lbgdf tLg÷rf/k6s;Dd zLtntfsf nflu g'xfpg] ul/G5 . d]/f hfkfgL ldq ;f]dfsf] elthfn] …laxfgsf] ;do l5§} a|]skmf:6 vfO{ sfddf hfg'k5{, To; a]nf g'xfpg a:of] eg] sdfpg] ;do vr{ eOxfN5 . To;sf/0f laxfg g'xfpg' cl;l4 xf] / laxfg g'xfpg] dfG5] cfk\mgf] wg–;DklQ p8fp“5 eGg] oxf“sf] rng 5 .Ú eg]sf] s'/f ;'Gbf dnfO{ pT;'stf nfUof] . o:tf] lsg elgPsf] xf]nf, egL d ud vfg k'u]“ . a'e\mb} hf“bf hfkfgdf afx'gg'xfO x'“b}g /x]5 . a]n'sf sfd l;WofO{ yfs]/ cfPsf dflg; ;aeGbf klxn] kfx'gfnfO{ g'xfpg eGbf /x]5g\ . afy 6adf 6fpsf]afx]s hLp 8'afP/ a:g] rng /x]5 . To;n] ubf{ lbgel/sf] ysfg klg d]l6g], z/L/ r+uf x'g] clg l8g/ vfP/ d:t;“u lgbfpg klg ;lsg] /x]5 . …b]zcg';f/sf] e]if, lz/cg';f/sf] s]zÚ eg]em}“ dnfO{ hf8f] 7fp“df of] tl/sf /fd|f] nfUof] .
sfl;af/f
cfh a'4 dlGb/ sfl;af/fsf] cjnf]sg–e|d0fdf lgl:sof}“ . gf/faf6 Ps 3G6feGbf a9L ;dodf k'lug] sl/a xfd|f] uf]bfj/Lh:tf] 7fp“df cjl:yt ;'Gb/ kxf8L b[ZofjnLsf] dWodfudf /x]sf] lkslgs :yn;“u} Ol;a'tfO{ skmg 6'd'n;nfO{ klg xfdLn] x]¥of}“ . cfh;Dd k|fKt hfkfgsf] k|frLg skmg egL lrlgPsf pQm skmg ;ft ;o O;fsf] ;dosf s'g} /fhfsf] lrxfg /x]5 . Toxf“ ldnfP/ /flvPsf ljzfn tLgj6f 9'+ufx¿ To; a]nf s;/L af]s]/ NofOP xf]nfg\ < ;fy} r6Ss kvf{n agfO{ ldnfpg / dflyaf6 5fgfh:tf] agfpg k|of]u ul/Psf r§fgh:tf 9'+ufx¿ x]bf{ jt{dfg ;dodf qm]gnfO{ ;d]t ufx|f] x'g] sfd tTsfnLg dflg;n] s;/L ;DkGg u/] x'g\ egL ;a} 5Ss / kSs k5{g\ . To; a]nf nfvf}“ dflg;sf] >dn] ag]sf] xf]nf Tof] ;jf{lws k'/fgf] hfkfgL lrxfg .
Toxf“af6 lx“8\b} cfp“bf af6f]df kmnsf] Pp6f k;n b]lvof] . Toxf“ dfG5] sf]xL klg lyPgg\ . 8f]sf]h:tf] 6f]s/Ldf kmnk"mn /flvPsf lyP . To;df d"No klg n]lvPsf] lyof] . ;fydf sfuhsf] v'q's]h:tf] k};fsf] afs; lyof] . dg nfu]sf dflg; Tof] kmn lnGy], cfjZos k};f /fVy] / cfk\mgf] uGtJolt/ nfUy] . ef/tsf] /]ndf of a;df ofqf ubf{ cfk"m;“usf] cfk\mgf] ;'6s]; rf]/L x'G5 ls egL kmnfdsf] l;qmLn] af“wL tfNrf nufPsf] b]v]sf] dh:tf] dfG5]nfO{ To; k;nsf] gfd …g}lts k;nÚ eGg dg nfUof] . cfh} sfl;af/f b[Zofjnf]sgsf] ;dodf blIf0f ef/taf6 NofOPsf ^^ s/f]8 o]g kg]{ u|]gfO6sf lrxfgx¿sf tof/L gd'gf /fv]sf b]Vof}“ . hfkfgdf ef/tLo dfa{n / u|]gfO6sf] 7"nf] ahf/ /x]5 . ToxL 7fp“df xfdLn] ljzfnsfo a'4 eujfg\sf b'O{j6f d"lt{x¿ Pp6f plePsf] / csf]{ ;'t]sf] b]Vof+}“ . Tolt dfq xf]Og, agf/;sf] dfg; dlGb/df c+lst /fdnLnfh:t} To; 7fp“sf] dlGb/kl/;/sf leQfdf a'4sf] hLjgLnfO{ 7"nf7"nf 9'+ufdf s'“b]/ agfPsf] /x]5 . tL dfa{n ef/tsf] sgf{6saf6 Nofp“bf /x]5g\ . sl/a kRrL; jif{b]lv Tof] dlGb/ agfpg] JolQm ef/tdf s'i7/f]uLsf] ;]jfdf klg ;+nUg /x]5g\ . Toxf“ laqmLsf nflu /flvPsf ;fdfg klg ;a} cfu/f / hok'/df lgld{t x:tsnfsf ;fdfg lyP . To; dlGb/sf] lgdf{0fn] hfkfg / ef/tsf] d}qLnfO{ d2t u5{ xf]nf . hfkfgsf] /fhwfgL klxn] o;} 7fp“df lyof] /] † kl5 gf/fdf ;/]5 . s]xL ;o jif{ gf/fdf /x]kl5 hfkfgsf /fhfnfO{ rLgsf] Ps ;x/ dg k/]5 clg Sof]6f]nfO{ ;Lwf;Lwf uNnLx¿df ljeflht u/L Jojl:yt ;x/sf ¿kdf /fhwfgL ;x/ agfPsf /x]5g\ . To;}n] gf/f / Sof]6f]df y'k|} a'4, l;Gtf] dlGb/ /fhfåf/f lgld{t 5g\ . kl5 Jofkfl/s ;x/sf ¿kdf 6f]lsof]sf] ljsf; ePkl5 ;g\ !*^* b]lv hfkfgL /fhwfgL 6f]lsof]df ;¥of], h;nfO{ hfkfgsf] cfw'lgs o'u -d]OhL o'u_ dflgG5 .
kf“r k':tfsf] Ps kl/jf/
d}n] g]kfndf 7"nf] egL b]v]sf] lrg]hfg]sf] kl/jf/ las] >]i7 w'lnv]n u]:6 xfp;jfnfsf] kl/jf/ xf] . las] >]i7sf] ;uf]nsf] kl/jf/df axQ/ hgf ;b:o lyP . hfkfgdf klg kf“r k':tf;Dd Ps;fy a:g ;S5g\ eGg] d}n] sNkgf u/]sf] lyOg“ . g]kfndf ;jf{lws d'2f c+zd'2f x'g] u/]sf] s'/fsf ;fIfL cbfnt 5g\ . c+z / j+zsf ;DaGwsf ljifodf ;dfg c+zsf] ;jfn ;a} cfcfkm\gf 7fp“df 5“b} 5g\ . d]/f] tfhf cg'ejn] kfl/jfl/s dfGotf / sfg'g slt k|an x'G5 eGg] s'/fnfO{ :ki6 kf/]sf] 5 . 6f]lsof]af6 pQ/lt/ -hfkfgsf] a'n]6 6«]g cyf{t\ l;GsfG;]gsf] ult @ ;o %) lsnf]ld6/ k|lt3G6f_ sf] tf]lruL eGg] ufp“df Ps 3/ 5 . o; 3/sf dflg; tLgrf/ ;o jif{cl3 h+unsf aLrdf st}af6 cfO{ a;]5g\ / h+unsf ¿v sf6]/ v]tLkftL u/L hLjg rnfpg yfn]5g\ .
kl5 lj:tf/} hldgsf] efuaG8fsf] ljifodf ;f]r]/ lgod agfP5g\ . of] 3/sf] ;DklQ / hldg h]7f] 5f]/fn] dfq kfpg]5 . clg, To;} a]nfb]lv sfd u/L vfg ;dy{ gx'Gh]n dfq c¿ 5f]/fx¿ ;uf]nsf] 3/df a:g], hjfg ePkl5 cGoq hfg] / h]7f]n] 3/sf] ;DklQ vfg] clg j+z rnfpg] rng a;fn] 5g\ . xfn ;f] kl/jf/df (@ jif{sL cfdf l5g\, &# jif{sf] h]7f] 5f]/f], ^*, ^@, $( jif{sf cGo 5f]/f 5g\ . b'O{ 5f]/Lsf] ljjfx eO;s]sf] 5 . h]7f] 5f]/fsf] 5f]/f / gflt clg gfltgLsf] b'O{ jif{sf] 5f]/f;lxt j+z rnfpg] / k'Vof}{nL vfg] Tof] ;fgf] afnsnfO{ ;a}n] cflwsfl/s xsbf/ :jLsf/]sf 5g\ . p;sf] afa'n] /fd|f] ljZjljBfnoaf6 PdP kf; u/]/ klg gf]s/L u/L ;x/lt/ a:g] OR5fnfO{ kfl/jfl/s Ho]i7tfsf] lgodn] k"/f ug{ lbPg . 6\ofS6/, b"w, v]t / ufO{sf] sfd ug'{ p;sf] lgTo sd{ xf] . ;of}“ la3f hldg, csf]{ ;of}“ la3fdf w'kL;Nnfsf] h+un, b"w lbg] ;Q/Lj6f ufO{ -Pp6f ufO{n] Ps lbgdf krf; ln6/;Dd b"w lbG5 _, cGo ;f“9], afR5fafR5Lx¿sf] sfdwGbf p;sf] lbgrof{ ePsf] 5 . s]xL lbg labf lng'k¥of] eg] Ps hgf sfdbf/nfO{ lbgsf] #) xhf/ o]g lbP/ /fVg'k5{ /] † pQ/flwsf/Ln] cfk"mnfO{ ufp“df ;Lldt /fv]sf] t/ cfk"mn] klg ca lrQ a'emfPsf] eGg] kgfltn] aHo};“u a;]/ vfgf vf“bf slt /fd|f] nfU5 † efu u¥of] eg] hldg 6'lqmG5 . To;}n] xfdLn] cfk"mn] arkgb]lv of] bfOsf] ;DklQ xf] egL ;'g]sfn] ;DklQdfly cf“vf uf8]gf}“ sfG5f, dflxnf, ;fO“nf efOx¿n] eg] . ;/sf/L lgodn] t ;DklQdf ;dfg clwsf/ 5, t/ xfd|f] k'Vof}{nL lgodnfO{ dfGb} d"n3/ h]7f]nfO{ lb“bf xfd|f] hGd:yn ;'/lIft ePsf] cg'ej u5f}{“ egL cGo efOx¿n] eg] . ljz]if a]nf o;} 3/df hDdf x'G5f}“ egL ;a}hgf;“u e]6 u/L vfgf vf“bf dnfO{ klg hfkfgsf] ;'Gb/ u|fdL0f hLjg cfgGbdo nfUof] . ls;fg eP klg kh]/f] / tLgj6f sf/, v]tLdf k|of]u x'g] y'k|} d]l;g 6\ofS6/ ePsf] o; kl/jf/n] ;+o'Qm kl/jf/sf] gd'gfsf] ;f]efsf] kfl/jfl/s kmf]6f] /fVg] .
cfh;Ddsf] Psdfq hfkfgL k|wfgdGqLsf] e|d0f ;g\ @))) df lqe'jg ljdfg:ynsf] lelecfOkL sIfdf .
xfdL cS6f]a/ !( tfl/v !M#) ah]lt/ t]Gb|L ljZjljBfnosf] u]:6 xfp;af6 lx“8\of}“, t/ Toxf“ emdemd kfgL kl//x]sf] lyof] . xfOj]sf] cUnf] af6f] eP/ hfkfgsf] sfG;fO{ xjfO{ d}bfg glhs /x]sf] c7f/ tnf cUnf] hfkfg kmfpG8];gsf] clkm;df k'Uof}“ / df]afOnaf6 xfdL k'u]sf] hfgsf/L lbPkl5 Ps hgf dlxnf …cf]xfof] uf]hfOdf;Ú, …sf]lGglrafÚ eg]/ cfOk'lug\ / Toxf“sf cGt/f{li6«o ;DaGw x]g]{ xflsdnfO{ va/ ul/g\ . t'?Gt} tLg rf/ hgf :6fkm;“u lrgfhfgL eof] . clg d}n] cfk"mn] nu]sf] pkxf/ / cfkm\gf] lelhl6ª sf8{ pgnfO{ lbP“ . To;kl5 d}n] lqe'jg ljZjljBfnosf] cj:yf, ;+7g, ljBfyL{ ;+Vofsf] hfgsf/L u/fP“ . To;kl5 ljZjefiff SofDk;af/] tyf hfkfgL efiff sfo{qmdsf af/]df hfgsf/L u/fP“ . To;} a]nf g]kfndf hfkfgL efiff k|f]k]ml;oG;L 6]:6sf] Joj:yf ldnfpg]af/] ;d]t lj:t[t s'/f eof] . To;kl5 hfkflgh :68L / hfkfgL efiff :gfts sfo{qmdsf] ;~rfngsf ;DaGwdf xfdLn] s'/f u¥of}“ .


a'n]6sf] hDsfe]6
hfkfgsf] t]Gb|L ljZjljBfno / ljZjefiff SofDk;sf] b'O{ bzs nfdf] ;DaGw 5 . b'O{kIfLo ;DaGwnfO{ cf}krfl/s ;DaGw cfbfg–k|bfgsf] ;Demf}tf ;DkGg ug{ cS6f]a/ @$, ;g\ @))) df dnfO{ hfkfgsf] lgDtf] k|fKt eof] . cS6f]a/ dlxgfsf] b;}“+ labfdf ;f]xL sfo{ ;DkGg ug{ hfkfg e|d0fsf] cj;/ dnfO{ k|fKt eof] . sf7df8f}+–;fª3fO{–sfG;fO{sf] ljdfg dfu{af6 d]/f] hfkfg e|d0f ;'? eof] .
hfkfgsf] k|frLg /fhwfgLsf] gfd Sof]tf] xf] . Sof]tf] clxn] klg Toxf“sf] ;f+:s[lts /fhwfgLsf ¿kdf /x]sf] 5 . cfw'lgstf / k|frLgtfsf] ;Dk"0f{ ;lDd>0f oxf“ kfOG5 . kßsGof SofDk; / Softf]sf] Sof]tf]a'sf] ljZjljBfnoaLr nfdf] ;dob]lv elugL;DaGw sfod x'“b} cfPsf] 5 . Sof]tf]sf] :j0f{ / /ht dlGb/ -ls+sfs'hL / lu+sfs'hL_ Toxf“sf] /fhgLlts Oltxf;, aF}4 cEof; hfkfgL k/Dk/f tyf hfkfgL ;+:s[lt / jf:t'snfsf hLjGt gd'gf x'g\ .
Sof]tf]b]lv tf]lsof];Ddsf] b"/L % ;o %) lsnf]ld6/ 5 . of] b"/L sf7df8f}+b]lv s}nfnL, cQl/of jf sf7df8f}+ sf“s8le§fsf] hlQs} x'G5 . xfn g]kfnsf] ;f] b"/L kf/ ug{ sDtLdf klZrdkl§ b'O{ lbg Ps /ft ;fdfGo ofq'a;df nfU5 . g]kfnsf] oftfoftsf] Psdfq ;fwg a; g} xf] . ef}uf]lns ljljwtf, dfcf]jfbL ;d:of, ;8ssf] b'/fj:yf, ;'/Iff lgsfosf] cgfjZos hf“rh:tf k|d'v sf/0fn] xfdLnfO{ kf“r ;o krf; lsnf]ld6/ kf/ ug{ b'O{ lbg Ps /ft nfUg] u5{ .
x'g t xfdL ef/t;“u ;Ldf hf]l8Psf g]kfnL xf}“ . ;Ldfsf] ;DaGwn] kmfObf a]kmfObf b'j} x'G5 . bflh{lnªdf c+u|]hn] /f]k]sf] lrof / 3/ agfpg] z}nLsf] l;sf] u/]sfn] Onfd …uof] Onfd vfof] l;nfd, kms{g] a]nf u'G6f lnnfdÚ elgg] 7fp“ geP/ g]]kfnsf] ;DkGg kxf8L lhNnfsf ¿kdf ljsl;t eof] . csf]{lt/ g]kfnn] klg /fhgLltdf laxf/L z}nL leœofpgfn] !@ jif{df s] xljut eof], ;a}nfO{ yfx} 5 .
sf]l/ofn] l5d]sL hfkfgsf] l;sf] ubf{–ubf{ hfkfg hlQs} cf}Bf]lus ljsf; ug{ ;Sof] . xfdLn] klg c+u|]hnfO{ /]n la5\ofpg lbPsf cgdf]n ;fnsf ¿v af]Sg agFPsf /]nsf k6/LnfO{ dfq klg ljsf; ub}{ u/]sf] eP cfh ;'Svf aGb/ufx hf]8\g tyf hgsk'/ hogu/nfO{ rfn' /FVg ef/ts} z/0f kg'{ kb}{gYof] xf]nf . xfdL klg ef/tsf] h:t} Ps ;o tL; lsld ultdfg\ …;'k/kmf:6Ú /]n gkfP klg sDtLdf ;Q/L÷c;L lsld ultjfg\ /]naf6 k"j{klZrd g]kfnsf] ofqf ul//x]sf x'GYof}“ xf]nf .
b]zsf] ljsf;sf] ult h:t} 5, Pl;ofnL b]zsf] /]nsf] ult . hfkfg ljZjdf g} ljsf;sf] ultdf cu|ufdL /fi6«sf ¿kdf /x]sf] 5 . pQ/ blIF0f ;f“3'/f], t/ nfdf] d'n'snfO{ pQ/sf] xf]sfO8f]b]lv blIf0fsf] So';" hf]8\g] oftfoft /]ndfu{ g} xf] . tf]lsof]b]lv Sof]tf];Ddsf] a'n]6 6«]g -l;GsfG;]gsf]_ ef8f !$ xhf/ hfkfgL o]g 5 . tbg';f/ sl/a bz xhf/ g]kfnL ?lkof“ nfU5 . pQm /]nn] % ;o %) lsnf]ld6/sf] b"/L b'O{ 3G6fleq} ;lhn} kf/ u5{ . oftfoft If]qsf] ultn] b]zljsf; / dfgl;s ljsf;nfO{ emNsfp“5 . To;}n] xfdL e[s'6Ld08ksf] g]kfn–ef/t afn/]ns} ultdf /Dg] u/]sf 5f}“ . xfd|f] b]zdf 6'Ogc6/ xjfOhxfhsf] ult klg ;fob l;GsfG;]g hlt 5}g . To;}n] xf]nf b]zdf ax'bnLo Joj:yf cfudg x'“bf;Dd d hGd]sf] lhNnf aemfª;Dd ;Lwf xjfO;Dks{ dfq lyof] . sf7df8f}+ aemfªsf] xjfO b"/L dnfO{ yfxf 5}g t/ % ;ob]lv ^ ;o lsldeGbf a9L kSs} 5}g xf]nf . @)#^ ;fntfsf sf7df8f}+ aemfªsf] # ;o #% ?lkof“ lyof] xjfOhxfhsf] l6s6 . )$^ ;fn;Dd ;f] ef8f ! xhf/ * ;o %) ?lkof“ k'u]/ aGb eof] /fhwfgL hf]8\g] ;Lwf xjfO{ ;]jf . hals lhNnf ;b/d'sfd ;8sn] 5'g ce}m slt jif{ kv{g'kg]{ xf] yfxf 5}g . To; a]nf sf7df8f}+b]lv aemfª k'Ug xjfO{hxfhdf tLg 3G6f nfUYof] . g]kfnsf] klg clt b'u{d If]qsf dfG5]nfO{ hfkfgsf] a'n]6 6«]g / kmf:6nfOkmn] crlDet gkfg]{ s'/} lyPg .
g]kfndf k|ltlsnf]ld6/sf] a;ef8f sl/a ;jf Ps ?lkof“ nfU5 eg] hfkfgsf] a'n]6df sl/a @) ?lkof“ nfUbf] /x]5 . k};f dfq xf]Og ;dosf] dxŒj / d"No klg ;f]xLadf]lhd km/s k5{ . To;}n] t hfkfgL, sf]l/og, lrlgof“x¿ o;} ztfAbLdf ;d'b| / kxf8 5]8]/ 6«fG; o'/]l;of /]ndfu{åf/f cfkm\gf] pTkfbg b'O{ lbgdf o'/f]lkog ahf/df k7fpg] ;femf /0fgLlt tof/ ub}{ 5g\ . xfdL k'n, af6f], ejg / 6fj/ eTsfpg] sfddf Jo:t 5f“} .
;g\ @))) cS6f]a/ @^ tfl/vsf lbg d, d]/f] ;fyL ljZjefiff SofDk;sf hfkfgL efiff lzIfs l;lr/f] ;f]df;“u hfkfgsf] d]OhL sfnb]lv ljsl;t cfw'lgs /fhwfgL tf]lsof]af6 Sof]tf] kms{+b} lyof}“ . l;GsfG;]gsf] ofqfdf /]nsf] ult w]/} l56f] ePsfn] glhssf] b[Zo /fd|f] b]lv“b}g . df};d 7Ls eP …k'mlh;fgÚ hfkfgsf] ;aeGbf cUnf] Hjfnfd'vL kljq kxf8 x]g]{ OR5f lyof] . t'jf“nf]sf] sf/0f ;f] OR5f k"/f x'g ;s]g . ufp“, a:tL, lrofaufg, kxf8, ;x/ emNofs e'mn's x]b}{ lyP“ . crfgs d]/f] cf“vf sf7df8f}+df sxL“ st} b]v]sf] h:tf] cg'xf/df k¥of] . hfkfgL lzIfsnfO{ eg] of] dfG5]nfO{ d}n] sf7df8f}+df b]v]h:tf] nfU5 . klxn] t pgn] xf]Og xf]nf eg] . ha 7DofP/ x]/] clg glhs uP/ hfkfgL efiffdf clejfbg ub}{ e]6] .
tL JolQm /x]5g\, d':tfªsf] ;]jfdf ;dlk{t hfkfgL gful/s sf]Gbf] . Ps bzs hfOsfdf sfd ubf{ g]kfn / g]kfnLaf/] yfxf kfP5g\ . clg, d':tfªsf] ofqfaf6 k|efljt eP5g\ / kl5 af“sL hLjg d':tfªsf] ;]jfdf ;dlk{t ug]{ OR5f eP5 . pgsL >LdtLnfO{ d':tfªdf a:g dg k/]g5 . To;kl5 d':tfªsf] dfof >LdtLsf] eGbf a9L dxŒjk"0f{ 7fgL >LdtLnfO{ 5f]8]/ d':tfªdf a;L ;]jf ug{ yfn]5g\ .
pgn] dflyNnf] d':tfªdf c:ktfn lgdf{0f u/]5g\ . d':tfªel/ cf7j6f :s'n agfpg of]ubfg u/L pgL d':tfªsf] hghLjgdf 3'nldn eP/ a;]sf /x]5g\ . pgn] eg], …d d':tfª / g]kfnsf af/]df k|jrg lbg hf“b} 5' .Ú …wfgsf] afnf nl/j/L kfgL kl/k/LÚ . kfgL gkg]{ 7fp“ d':tfªdf kmnfPsf] wfgsf] afnf pgsf] xftdf lyof] . pgn] eg] d rGbf ;+sng ug{ cfPsf] x'“ . b'O{ xKtfkl5 k]ml/ d':tfª kms{G5' . o;/L xfd|f] b]znfO{ ;f“Rr} dfof ug]{ sf]Gbf]h:tf slt ljb]zL ldq 5g\ † xfn ltgLx¿nfO{ klg dfcf]jfbL / ;}lgs cleofgn] afwf k'¥ofp“b} 5 ;]jf k|bfg ug{ . nfdf] b"/Lsf] 5f]6f] ofqfdf lrgfhfgL ePsf] km'n]sf bf8L;lxt sf]Gbf]nfO{ e]6]/ dnfO{ cfgGbsf] cg'e"lt eof] . w]/} g]kfnL j}w÷cj}w tl/sfn] hfkfgdf hfg / a:g rfxG5g\, t/ Ps hfkfgL g]kfns} ;]jfdf /dfp“5g\ . of] s:tf] ljlrqsf] ;+;f/ xf] <


dª\uf]lnof k|j]z
cfh @^ h'g, d ;Dd]ngdf ;xefuL x'g pnfgaf6/ hfg] lbg . laxfg $ ah] p7]/ k|ftM lqmof ;s]kl5 % ah] lrlgofF kfn]n] lrof lnP/ cfof] . lrof vfO{ d+uf]lnofdf 6]lnkmf]g u/]F . kmf]g ul/;s]kl5 t}of/L u/]/ aflx/ lg:s]F . %=$) ah] 6\ofS;L lnP/ Po/kf]6{lt/ nfu]F . g]kfnL b"tfjf;af6 a]Olhª Po/kf]6{lt/ nfu]F . g]kfnL b"tfjf;b]lv a]Olhª Po/kf]6{;Dd k'Ug 6\ofS;Ldf sl/a #% ldg]6 nfUof] . PS;k|]; ;8ssf] b'j}lt/ nx/] kLkn / cGo ¿v / ;hfPsf km"nx¿ lyP . 6\ofS;Lsf] ef8f !)) RMB lrlgofF o'jfg nfUof] . cfh klg lgs} udL{ 5 . laxfg} & ah] ;fdfg hfFrkf; u/]/ cWofudg kf/ u/]kl5 6ld{gnleq kl;gf, kl;gf ePF . xjfO{hxfh ( ah]kl5 dfq p8\5 /] eg]sf] t Ps 3G6f c¿ l9nf kf] eof] .


a]Olhª–dª\uf]lnof e|d0f
h'g–@^
Ps 3G6f l9nf] eP/ Po/ rfOgfsf] xjfOhxfhn] sl/a !@=!) ah] rGu]h vfF cGt/f{li6«o ljdfg:yndf cjt/0f u¥of] . Po/kf]6{af6 aflx/ hfg]lalQs} ;Dd]ngsf ;xefuL cd]l/sL, sf]l/og, d+uf]lnog k|fWofks Pj+ ljBfyL{ d]/f] k|tLIffdf aflx/ a;]sf] b]v]/ dnfO{ c;fWo} v';L nfUof] . ToxLF x\jf/fªsf ;+:yfks k|f]km];/ rf]o / x\jf/fªsf ;Dk"0f{ ;xefuL;Fu e]6 eof] . dnfO{ Tof] e]6n] w]/} v';L agfof] . Ps hgf s]6L Wofglt/ nfu]sL gd{bf gfd u/]sL d+uf]lnog aflnsf;Fu e]6 eof] . pgL lxGbL l;Sb} u/]sL /lx5g\ . Tof] b]v]/ d w]/} v';L ePF, lsgeg] o; d'n'sdf cfP/ klg Wofg, zfsfxf/L vfgf / lxGbLsf] k|of]u ug{ kfOg] eof] eg]/ . d}n] efiff tyf vfgfaf/] lrGtf lng' gkg{] eof] .
cfh} dGh'l;/ u'Daf ePsf] ko{6sLo kj{tLo xl/ofnL;d]t ePsf] aL; lsnf]ld6/ rf/}lt/ km}lnPsf] 7fpFdf 3'Dg uof}F . ToxfF k'u]/ nGr vfPkl5 a;df xfdL, jf:tljs gf]Dof8 a:g] kf/Dkl/s af6'n] 3/ -u]/_, afv|f, ufO{ / 3f]8f kfng ePsf] h]ldg, eGg] 7fpFdf k'uL lrof vfof}F, ef]6] lrof h:t}, To;kl5 xfdLn] Ps d+uf]lnog v]n v]Nof}F . a]n'sLkv sl/a ;a} hgf 3f]8f r9\g] sfd eof] . l8g/sf ¿kdf v;Lsf] pdfn]sf] df;' vfof}F . pdfn]sf] v;LnfO{ 7"nf] efF8fdf /fv]/ xftxftdf rSs' lbof] / g'g, v';f{gL /flvlbof] . clg, hlt dgnfUof] Tolt df;' / ef]6]lrof vfof}F . Ps hgf :yfgLo o'jsn] h+unL 3f]8fnfO{ d+uf]lnogn] s;/L ;dfT5f}F egL 3f]8fsf] ayfgaf6 Ps 3f]8fnfO{ nfdf] 8G8Ldf afFw]sf] 8f]/Ln] lgoGq0fdf lng] s;/t u¥of}F . 3f]8f ;dfpg] snf klg /dfOnf] / /f]df~rs x'Fbf] /x]5 .
@& h'g laxfg p7]/ d}n] PSn} 3'd3fd u/]F . To;kl5 d'v wf]O{ xn'sf g]kfnL vfhf vfP/ 3'Dbf Gofp/L d';f] jf cf]th:tf] ;fgf] hgfj/ b]v]F . ;ft ah] xfdL ;a}n] vL/ / /f]6L a]|skmf:6 vfof}F . a|]skmf:6 vfPkl5 xfdLn] /flt a;]sf] 7fpF jl/kl/sf] kmf]xf]/ ;kmf u¥of}F . sl/a !% lsnf] hlt uf/j]h hDdf u/]/ kmf]xf]/ kmfNg] 7fpFdf kmfNofF} . To;kl5 dGh'l;/ 8fF8fdf k}bn 3'Dg uof}F . sl/a tLg 3G6f lx+8]/ k'u]sf] 7fpFdf a'4sf] dfg] /x]5 . ToxfF s]xL ;'g / rfFbLsf efF8fx¿ klg lyP . ;'grfFbLsf efF8f wfld{s cf:yf x'g]n] r9fPsf] xf]nf . s;}n] klg Tof] 7fpFaf6 To:tf ax'd"No j:t' rf]/L u/]/ glng] /x]5 . ToxfFsf] lzv/df /x]sf] r§fgaf6 w]/} 6f9f;Dd rf/}lt/ w'kLsf] jg / d?e"ld¿kL ljzfn d}bfg / d+uf]lnofsf] /fhwfgL ;x/ pnfga6f]/;d]t x]¥of}F . y'k|} kmf]6f] lvRof}F . pnfga6f]/ b]lvg] u/L ;'gsf efF8fs'F8f ePsf] 7fpF / ;a} lbzflt/sf] kmf]6f] lvr]/ Kofs nGr vfof}F . Kofs nGrdf lakm ePsf] x'gfn] d}n] vfOg . d}n] cf? / g]kfnaf6 nu]sf] gdlsg, abfd / e'lhof vfPF s]xL c¿nfO{ klg lbPF . To;kl5 xfdL tLg 3G6f k}bn lx+8]/ lkmtf{ eof}F . cfpg hfg u/]/ xfdLnfO{ sl/a ^ 3G6f nfUof] . clxn] kf}g] kfFr ah]sf] 5 . sltko ;fyL cfOk'u]sf 5}gg\ . pgLx¿ k'Ug]lalQs} kfFr ah]lt/ xfdL pnfgaf6/ UB lt/ a;df hfg] ljrf/df 5f}F . ToxfF xfdL 6ls{; xf]:6ndf a:5f}F /] . of] d]/f] d+uf]lnofdf bf];|f] lbg xf] . cfh Psbd /dfOnf] eof] .
d+uf]lnofsf] uf]eL d?e"lddf h+unL pF6 x'G5g\ /] . gofF aRrf kfpg] a]nf pF6sf] y'gaf6 cfkm} b"w r'lxG5 /] . e'OFdf k/]sf] b"w t'?Gt} hDg] ePsfn] ToxfF 3'Dg hfFbf, ko{6s / d+uf]lnogn] e'OFdf ;'s]sf] pF6sf] b"wnfO{ SofG8L h:t} vfG5g\ /] Tof] ;f/} dL7f] x'G5 eg]/ gflu gfdsf d+uf]lnog k|fWofks ;fyLn] eg] . d+uf]lnofsf] xfjfkfgL jftfj/0f sd b"lift ePsfn] ToxfFaf6 /flt ;'Gb/ tf/fd08n b]Vg ;lsG5 . d+uf]lnofsf] cfsfz k|of]u u/L, /l;og, la|l6;, hd{g, 8]lg; / o'/f]lkog xjfO{hxfh p8\g] eP/ xfd|f] jftfj/0f b"lift ug{ nfu] To;}n] ut s]xL jif{b]lv jftfj/0fLo s/sf ¿kdf k|To]s xjfO{hxfh;Fu xfdLn] !)))$ xjfO{dfu{ k|of]usf] s/ lng] u/]sf 5f}+ eg] d+uf]lnog ;flyn] . Tof] /sd d+uf]lnofn] cfˆgf] jftfj/0fLo arfp ug{ vr{ ug{] u/]sf] 5 /] . g]kfndf klg kj{tf/f]x0faf6 cfPsf] /f]oN6L jftfj/0f hf]ufpg, k|b"if0f x6fpg vr{ u/]df /fd|} x'GYof] . sltko k4lt ljZj df Psn] csf]{af6 l;Sg] g} xf] .


dª\uf]lnof, @))&
6ls{; xf]:6ndf laxfg ^ ah] p7]F . g'xfpg] 7fpF vfnL gePsfn] kN6]/ a;]F . ^=$% ah]b]lv n'uf w'g] / g'xfpg] sfd u/]F . cfh cfsfz 5n{+u 5 . $ ah]b]lv g} 3fd nflu;Sof] . pnfgaf6/ ;kmf / ;'Gb/ b]lvPsf] 5 . lxhf] cln kfgL k/]sfn] xf]nf . xfdL Pp6f sf]7fdf ^ hgf 5f}F . # hgf k|fWofks k|f]= of]l;g rf]o -sf]l/of_, 8f= k|f] k|mu -xjfO{ ljZjljBfno cd]l/sf_ / d . tLg hgf sf]l/og ljBfyL{ s]6fx¿ 5g\ . cd]l/sL k|f]km];/ ;aeGbf klxn] p7\g'x'G5 / ;aeGbf klxn] ;'Tg' x'G5 . To;kl5 d p7\5' lsgeg] d klg l5§} ;'T5' . clg, k|f]= rf]o p7]/ :gfg ul/;s]kl5 Ps hgf sf]l/og ljBfyL{ p7]/ :gfg u5{g\ / To;kl5 kfn}kfnf] p7]/ g'xfpg] sfd x'G5 . cGTodf c¿ b'O{ hgf p7\5g\ . * ah];Dd b'O{ hgf 3'/]/ ;'lt/x]sf 5g\ . ;fob pgLx¿ /flt w]/} a]/;Dd aflx/ a;] xf]nfg\ .
*=#) ah] a|]skmf:6 vfO{ xfdLn] ;dfkg ;df/f]xsf nflu hfg'kg{] ePsf] 5 . d;Fu rLgsf] le;f gePsfn] cfh km]l/ (=#) ah];Dd lrlgofF /fhb"tfjf;df le;fsf nflu lgj]bg lbg Ps hgf d+uf]lnog ;fyL;Fu hfG5' . le;fsf] ljifodf  /fd|f] s'/f ePg . ( ah]b]lv !@ ah];Dd nuftf/ k|of; ubf{ klg lrlgofFsf] dg kUn]g . To;aLr ef/tLo b"tfjf;sf] d2t lng uof}F . ToxfF sG;'n/ ;]S;gsf] ld=;fx' eGg] JolQmnfO{ ;do lnP/ e]63f6 u¥of}F . pgn] d+uf]lnog :yfgLo :6fkmdfk{mt lrlgofF b"tfjf;df kmf]g ug{ nufP t}klg sG;'n/n] s]xL klg ;'g]gg\ . To;kl5 sGk|]mG; xndf cfof}F . sf]l/og / d+uf]lnog sNr/ kkm{d]G; x]/]F . g]kfnaf6 d Ps hgf dfq uPsfn] d}n] g]kfnL ;+:s[lt b]vfpg ;lsgF . sf]l/og ;xefuLn] cfˆgf] b]zsf] Oltxf;, /fhgLlt, wd{, / ;fdflhs cj:yfaf/] k|sfz kf/]/ @÷# nf]suLt ufP . TolQs}df sl/a Ps ah]  nGr vfg uof}F . nGr vfPkl5 d+uf]lnog l6dn] cfˆg} lsl;dsf] klx/gdf d+uf]lnofsf] ;f+:s[lts emfFsL b]vfof] . To;kl5 pkxf/ cfbfgk|bfg sfo{qmd eof] . $=#) ah]b]lv ^=#) ah];Dd xfd|f]] ;lkª ug{] sfo{qmd ePsfn] ahf/lt/ uof}F . ;]ldgf/ xnaf6 Ps hgf d+uf]lnog;Fu #, $ hgfsf] b/n] km/skm/s 6f]nL agfO{ ahf/df uof}F . ahf/ k'u]/ ;a}eGbf klxn] d}n] ;fDojfb ;'? ePsf] a]nf ;fob /l;og ;xof]udf a|]8 / a6/sf nflu !(@! df agfPsf] State Department Store df uO{ bf];|f] tnfdf ! ;o 8n/ / ! ;o lrlgofF o'jfgaf6 d+uf]lnog 6'u|'v ;f6]F . TolQs}df a'nug d'/gsf] kmf]g cfof] .
d]/f] ;fyLn] le;fsf nflu s]xL d2t ug{ ;S5 ls eg]/ . clg k|f]= rf]o / k|munfO{ Tot} 5f]8]/ gf/f / d 6\ofS;L lnP/ st} uof}F, lsgeg] clkm; 6fod l;l4g] a]nf eO;s]sf] lyof] . To;}df klg z'qmaf/ ePsfn] bu'b{} leq k:of}F . ToxfF kfFrf}F tnfdf l/ef]No';g/L kf6L{sf] clkm; /x]5 . l/ef]No';g/L kf6L{ eg]sf] d+uf]lnofsf] ;Qf;Lg s§/ sDo'lg:6 kf6L{ /x]5 . ToxFfaf6 Ps hgf eb| dlxnfn] lrlgofF b"tfjf;sf] sG;'n/nfO{ kmf]g ul/g\ . w]/} s'/f eof] cfˆg} efiffdf af]n]sfn] d}n] s]xL klg a'lemgF . cGTodf ToxL pQ/ cfof] rf}aL; 3G6f le;f rflxFb}g, clg tkfO+{n] le;f lng'kb{}g . ltAat hfg] ePsfn] xfdL 8]df]qm];L, zflGtsf] s'/f ug{]x¿nfO{ ltAatlt/sf] le;f lbg ufx|f] dfG5f}F .
d+uf]lnog dlxnfn] elgg\ of] ;Dd]ngdf xfd|f] ;d]t ;dy{g / ;xof]u 5 . t}klg, le;fsf nflu s'g} cf}iflw sfd nfu]g . cGtdf lg/fz eP/ xfdL ;]ldgf/ xndf kmSof{}+ . To;kl5 xfdL /flqef]hsf nflu 6\ofS;Ldf uof}F . /fd|f] 7fpFdf /flqef]h eof] . gfrufg klg eof] . To;kl5 csf{] 7fpFdf uO{ /fltsf] b'O{ ah];Dd …sf/fas]Ú sf]l/og uLt ufpg] sfo{qmddf uof}F . ;a}n] uLt ufP . dnfO{ c+u|]hL sf]l/og / d+uf]lnog s'g} klg uLt gcfpg] ePsfn] ;'g]/ dfq d:t ePF . Tof] /flt b'O{ ah]kl5 dfq} sf]7fdf cfP/ ;'Tof}F .
#) tfl/v
k|ftM ^=#) ah] p7]F . g'xfOwf]O ubf{ s]xL ;do nfUof] . To;kl5 a|]skmf:6 vfof}F . a|]skmf:6 vfPkl5 d / gf/f Po/ rfOgfsf] clkm;df uof}F . ToxfF le;f / l6s6af/] ;f]Wof}F . cGTodf ;Gt'i6 eP/ 6\ofS;Ldf u]:6 xfp; kmSof{}+ / sf]l/og ;fyLx¿nfO{ labfO u/L sf]7fdf a;L cf/fd ub{} 8fo/L n]v]F . clxn] lbpF;f]sf] !@=#) alh;Sof] . ca sxfF hfg] s] ug{] ljrf/ ug{'k5{ . lbpF;f] 3'Dg] / ;fdfg lsGg] eg]/ 6\ofS;Ldf :6]6 l8kf6{d]G6 :6f]/lt/ uof}F . ToxfF d}n] Ps kmf]6f] lvr]F . Ps l5gkl5 xfdL ;fOa/ Sofkm]lt/ nfUof}F . ToxfF 8f= k|munfO{ e]6\of}F . d}n] klg a]qfnfO{ / cfˆgf] kl/jf/nfO{ b'O{j6f Od]n k7fPF . ca ;do latfpg ufx|} eO;Sof] . ef]ln / kl;{ klg d+uf]lnofdf a:g'k5{ tLg tfl/v dfq} d]/f] lkmtf{ hfg] l6s6 5 . Od]n u/]kl5 8fS6/n] sf]7fdf hfG5' eGof] . To;sf/0f 6\ofS;L r9]/ xfdL sf]7fdf kmSof{}, tLg 3G6f hlt cf/fd u/]kl5 d / gf/f, gf/fsf] 3/ hfg a;df r9\of}F . g]kfns} h:tf] ldgLa;af6 gf/fsf] 3/df k'u]F . ;fdfg af]s]/ p;sf] ˆnf6df k'uL k':ts k9\b} lrp/f vfFb} of] 8fo/L n]lv/x]5' . cfh sf]l/og, cd]l/sg ;fyL 3/ kms{]sfn] Gof;|f] nfu]sf] 5 t} klg ef]ln / kl;{sf] lbg otflt/ latfpg} k5{ .
$ h'nfO{
rLgsf] ofqf c;Dej eof] . ha h'nfO{ tLgsf lbg dnfO{ ;fdfg hfFr u/]kl5 ;fdfg aflx/ NofO{ dnfO{ rLgsf] af6f] hfgaf6 lkmtf{ k7fOof] . h'nfO{ rf/ tfl/vsf lbg eg] dnfO{ v';L nfUof] . aNn 3/ hfg kfOg] cfzfdf clxn] ;fdfg r]s u/fO{ 8\o'l6k|mL ;kdf a;]sf] 5' . cfh rf/ tfl/v laxfg lj:tf/} p7]F, lsgeg] cfh 3/ hfg] lbg xf] . cfh t hfg kfpF5' h:tf] 5 . sf]l/og Po/sf] E-Ticket lnPsfn] 9'Ss a;]sf] 5' . laxfg (=#) ah] lrp/f / bxL vfPkl5 cf/fd u/]/ !@ ah] dfq ahf/lt/ 3'Dg uof}F . a;df ahf/df uPkl5 ge]Da/df sf]l/ofdf e]6]sf b'O{ hgf k|fWofks ;fyLn] Ps xf]6ndf nGr vfg af]nfP . vfgf dL7f] lyof] /dfOnf] eof] . xfdL hDdf rf/ hgf lyof}F . vfgf vfPkl5 a;df 3/ uPF . a]n'sf (=#) ah] gfuL / d'uL dnfO{ k'¥ofpg Po/kf]6{ cfP /ftsf] !) ah] 6f9fsf] Po/kf]6{df k'¥ofPsfn] dnfO{ Psbd v';L nfUof] . Po/kf]6{df gfuLn] dnfO{ Ps af]tn r+u]h vfF ef]8\sf lsg]/ pkxf/ lbg'eof] . gfuL / d'uL b'O{ jif{cl3 x\jf/fªsf] bf];|f] ;Dd]ngdf sf]l/ofdf e]6]sf d+uf]lnog ;fyL x'g\ .
@% h'g
cfh laxfg p7]/ g'xfOwf]O u/L Psl5g df]lg{ª jfs u/]F . To;kl5 rf}sLbf/n] NofPsf] lrof / d}n] g]kfnaf6 NofPsf] vfgf vfPF . !)=#) ah] b"tfjf;df d]/f] l6s6af/] ;f]wk'5 ug{ nufPF . ;d:of 5}g /] eg]kl5 5f]/fnfO{ O{–d]n k7fPF . To;kl5 cfh PSn} b"tfjf;;Fu}sf] /f]8 kf/ u/]/ !@) gDa/sf] a;df ltgfgd]g :Sjfo/;Dd uPF . ToxfF kmf]la{8g -lgif]lwt ;x/sf] gfdn] k|Voft_ rLgsf /fhf dxf/fhfx¿n] !$÷!% ;o jif{;Dd zf;g rnfpg] a]nfsf] b/af/, k6f+lugL, au}Frf sf]8{of8{ cflb cg]sf}F lsl;dsf 3/ ePsf] P]ltxfl;s / ljzfn /fhdxn x]/]F . dfcf]T;]t'ªsf] kmf]6f] ePsf] ltgfgd]g u]6leq k;]kl5 kmf]lj{8g l;6L k|j]zsf] l6s6 ^) MRB o'jfgdf lsg]F . leq d PSn} ePsfn] o'/f]lkog, sf]l/og / cd]l/sg;Fu d]/f] kmf]6f] lvRg nufPF . ToxfF Psl5g VIP cfPsf 5g\ eg]/ ;]gfn] xfdLnfO{ aGbL h:t} agfof] . kl5 aflx/ lg:s]/ sl/a cfwf 3G6fhlt lxF8]/ km]l/ ltgfgd]g :Sjfo/lt/ cfO{ 3'Db} !!) gDa/sf] a;df /fhb"tfjf; lkmtf{ ePF .
d+uf]lnofdf @* tfl/v !! ah] b]lv !@ ah];Dd d]/f] sfo{kqsf] k|:t'lt / k|Zgf]Q/ ;];g eof] . k|Zgf]Q/ sfo{qmd sl/a Ps 3G6f yk eof] / /dfOnf] eof] . cd]l/sL k|f]km];/ k|mu / dnfO{ d+uf]lnog ;xefuLn] y'k|} k|Zg ;f]w] . sf]l/ofdf k|hftGq :yfkgf ug{ wfld{s g]tf, /fhgLlts g]tf / ljZj ljBfnosf k|fWofkssf] dxTjk"0f{ e"ldsf ePsf] lyof] /] . g]kfnsf] af/]df s'/f ubf{ nf]stGq ;kmn agfpg ;fDojfbL ljrf/wf/fsf /fhgLlts bnx¿n] ;d:of ug{ ;S5g\ ls eg]/ pgLx¿n] k|Zg u/]sf lyP .
@* h'g
d}n] x\jf/fªsf] ultljlwaf/] k|sfz kfb{} eg]F– ;fdfGo hgtfdf hfgsf/L u/fpg ;+ljwfgsf] dtna, ;+ljwfg;ef, gful/s clwsf/, dtbfgk4lt / k|lqmof cflb ljifodf ufpFufpFdf uP/ hfgsf/L u/fpg' d]/f] / g]kfnL Xjf/fªsf] dxTjk"0f{ e"ldsf x'g ;S5 . w]/} d'n'sn] d2t u/] tfklg g]kfnL cfkm}n] nf]stflGqs k4ltsf nflu t}of/ geP;Dd b]zdf nf]stGq, zflGt / k|ult x'g ;Sb}g . xfd|f] d'n'sdf klg csf{] b]zsf af/]df hfg]sf] k|f1 x'g'k5{ . clg, dfq xfdL c¿sf] ;d:of a'em]/ d2t ug{ ;S5f}F . cfufdL hf8f]df d -of]l;g rf]o_ g]kfn hfg]5' / g]kfnsf] efjgfdf ;fy lbg] sf]l;; ug{]5' eg]/ sf]l/og k|f]km];/n] eg] .
;Qfdf a;]sfx¿ c¿nfO{ ;Qfdf cfPsf] x]g{ rfxFb}gg\ . To;}n] cd]l/sL /fhgLlt klg k};fjfnfsf] s7k'tnL -v]nf}gf_ ePsf] 5 eGg] s'/f klg u/] cd]l/sL k|f]km];/ k|mun] .
d]/f] k]k/sf] k|:t'tLs/0fkl5 nGr vfg uof}F . nGr vfPkl5 Xjf/fªsf] ljleGg b]zdf ul/g] sfo{qmdaf/] x/]s ;b:on] cf–cfˆgf] /fo ;'gfP/ Ps xKtfel/ d+uf]lnofsf] a;fO / ;Dd]ngsf] d"Nof+sg ul/of] . To;kl5 k|f]km];/x¿sf] n sn]hsf /]S6/, 8]k'6L / ljb]z ;DaGw s]Gb|sf k|d'v;Fu cfk;L ;DaGwaf/] lj:t[t 5nkmn / ljrf/ljdz{ u¥of}F . cGTodf ;xefuLx¿af6 %÷% ldg]6sf] ;'emfj;lxt cfhsf] sfo{qmd k"/f eof] . ;fFem ^ ah]b]lv &=#) ah];Dd d+uf]lnog ;f+:s[lts sfo{qmd cjnf]sg u¥of}F  To;kl5 ;d"x kmf]6f] lnof}F / /fltef]h vfg uof}F . d+uf]lnog /]:6'/]G6df v;L / e]8fsf] df;' / ;'k vfO{ (–#) ah] sf]7fdf kms{]/ 8fo/L n]Vb} 5' . d+uf]lnofdf ( ah]b]lv ^ ah];Dd clkm; nfU5 /] . !) ah] dfq cFWof/f] x'G5 . laxfg $=#) ah] pHofnf] eO;S5 . laxfg % ah]b]lv /flt !) ah];Dd 3fd x'G5 .
;g\ !@@) df r+u]h vfFn] cfˆgf] /fhwfgL xx{/L eGg] 7fpFdf agfpg nufP 5g\ . To;sf] s]xL jif{kl5 cfˆgf] /fhwfgL a]Olhªdf agfP 5g\ / !)) jif{eGbf a9L rLg, sf]l/of;lxt y'k|} klZrdL /fi6« klg d+uf]lnofsf] k|efj If]qsf] ¿kdf ljzfn ;fd|fHosf] efu ePsf] Oltxf; /x]5 . To; tfsf s'ano vfFsf] ;fd|fHo lj:tf/ ePsf] /x]5 .
b'O{ h'gsf] lbg laxfg 3/ glhs} :j]6/x¿ lsGg] sfd u/]F . s'jnovfF, aRof vfF, r+u]h vff h:tf kfFr hgf vfFsf] ljz]if of]ubfg /x]5 uf}/jdo d+uf]lnog Oltxf; lgdf{0fdf d+uf]lnofdf e]8fsf] pg eGbf h+unL pF6sf] pg lgs} dx+uf] / /fd|f] dflgbf] /x]5 . To;}n] /Ëg/]sf] k|fs[lts /+us} s]dn pnsf b'O{j6f :j]6/ lsg] . Ps xfkm cfkm\g} nflu / Ps km"n :j]6/ >LdtLsf] nflu dlGb/ x]/]/ vfgf vfPkl5 State university of Education df uP/ pNhL h/un / Tof] ljZj ljBfnosf] /]S6/;Fu d+uf]lnofsf] lzIffk4lt, k|fWofks, ljBfyL{ cg'kft,  z'Ns cflbaf/] ;f]wk'5 u/L hfgsf/L cfbfgk|bfg u¥of}F . cWoogkl5sf], /f]huf/L cflbaf/] klg s'/f u/]F . To;kl5 rf/tf/] pnfgaf6/ xf]6ndf lao/ / r+u]h vfF ef]8\sf vfof}F . a]n'sf w'dwfd u/]/ kmnkm"n lsg]/ xfdL 3/ kmSof+{} . cfh tLg h'nfO{ d+unaf/ xf] . To;}n] cfh d]/f] lgGb|f $ ah] g} v'Nof] . cfh d]/f] 3/lt/ kms{g] lbg xf] . ( ah];Dd d Po/kf]6{lt/ lx+8\5' xf]nf .




dª\uf]lnofdf dlxnf
d+uf]lnofdf dlxnf ;zQmLs/0f M– ­r+u]h vfFsf] d'n'sdf dlxnf lzIff / ;fdflhs sfo{df ;xeflutf pT;fxhgs kfOof] . x'g t xfd|f] t];|f] zflGtk|jfx Xjf/fªsf] cfof]hgf ug{] k|d'v cfof]hs g} dlxnf lyP . pgsf] k]|dL pgLeGbf ;f]emf] t/ d]xgtL /x]5g\ . lhDd]jf/LnfO{ av'aL k"/f ug{ ;Sg] Ifdtf ePsf Ps hf]8Lsf] ;lqmotfn] ;Dd]ng ;DkGg ug{ ;Dej eP5 .
d+uf]lnofsf] n sn]hsL /]S6/;Fu s'/fsfgL x'Fbf s] yfxf kfof}F eg] pgsf >Ldfg\ ToxfFsf] ;+;b\sf ;efd'v /x]5g\ . d+uf]lnog g];gn o'lgel;{6Ldf e]63f6 ubf{ / d+uf]lnog s[lif ljZjljBfnodf hfFbf k'?if kbflwsf/L / dlxnf k|fWofks Pj+ kbflwsf/Ldf p:t}p:t} ;xeflutf b]lvof] . ;Dd]ngdf ;xefuL x'gcfPsf d+uf]lnog ;xefuL klg clwstd dlxnf g} lyP .
clg, dnfO{ d+uf]lnofsf] dlxnfsf] cj:yf s] /x]5 eg]/ hfGg dgnfUof] / ;f]lwxfn]F– d+uf]lnofdf dlxnfsf] cj:yf s] 5 eg]/ . ;fob !), !% xhf/sf] ;+Vofdf /x]sf] d+uf]lnog ;]gfdf dlxnfsf] pkl:ylt / ;+Vof sd 5, ;+;b\df hDdf 5 hgf ;f+;b\ dlxnf 5g\ . hDdf &^ hgf d+uf]lnofsf] ;+f;b\ x'G5g\ .
d+uf]lnofdf a'9];sfndf ;/sf/n] k]G;g lbg] /x]5 . x/]s gful/snfO{ lbg] Tof] k]G;gdf ln+ucg';f/ geP/ slt aRrf hGdfPsf]df ;d]t km/s kg{] /x]5 .
nf]Ug] dfG5]n] ^) jif{ k'u]kl5 dfq k]G;g kfpF5 eg] dlxnfnfO{ k]G;gsf] pd]/ %% jif{ / $ aRrf hGd lbPsL cfdfsf] k]G;gsf] pd]/ %) jif{ sfod ul/Psf]n] klg d+uf]lnofdf dlxnf ;zQmLs/0fnfO{ Wofg lbPsf] b]lvG5 .
d+uf]lnofdf e"ld w]/} hg;+Vof yf]/} 5 . g]kfneGbf b;f}F u'0ff 7"nf] /x]sf] d'n'sdf hDdf @& nfv hg;+Vof 5 . To;df klg cfwf hg;+Vof /fhwfgL ;x/ pnfgaf6/d} ;d]l6Psf] 5 . ljzfn e"efusf] sf/0f ljZjel/sf sl/a @)$ /fi6«sf] t'ngfdf x]bf{ d+uf]lnof ;aeGbf sd hg3gTj ePsf] d'n'sdf k5{ . d+uf]lnofdf k|lt:Sjfo/dfon kfFr hgf dflg; a;f]af; u5{g\ . To;}n] xf]nf ljZjsf] ;jf{lws hg;+Vof ePsf] d'n's rLgdf b'O{ aRrf kfpFbf tna ;'ljwf ;/sf/n] 36fpF5 eg] d+uf]lnofdf Ps dlxnfn] w]/} aRrf hGdfPdf /fli6«o ;DDffg k'/:sf/ kfpg] /x]5 . * aRrf hGdfpg]nfO{ /fli6«o d]8n;lxt k'/:sf/sf] Joj:yf /x]5 .
d+uf]lnofsf] ;/sfn] ;fob hg;+Vof a9fpg k|f]T;fxg ug]{ p2]Zon] xf]nf ljjfx ug{]nfO{ j}jflxs vr{, aRrf kfpFbf !,)),))) Ps nfv 6'u'|v d+uf]lnog d'b|f kfOg] s'/f State Universityof Education sL k|fWofks pNhLn] elgg\ . tLg aRrf kfPsfn] d k|ltdlxgf ;/sf/af6 ())) 6'u|'v eQf kfpF5' pgn] ylkg\ . o;/L x]bf{ ;fob ljZjel/d} xf] cyjf Pl;ofdf t kSs} klg of] hg;+Vof j[l4 k'/:sf/ d+uf]lnog ljz]iftf g} nfUof] dnfO{ h] eP klg ;dfhsf] ;a} If]qdf dlxnfsf] pkl:ylt, ;+Vof / ;xeflutf Pj+ g]t[TjbfoL e"ldsf sf/0fn] klg d+uf]lnofdf dlxnf ;zQmLs/0f k|of;nfO{ ;sf/fTds / gsf/fTds b'j} b[li6n] x]g{ ;lsG5 .


rLgsf] ;ª\u|xfno b/af/
of] ;+u|xfno P]ltxfl;s / snfTds¿kdf ;a}eGbf /fd|/L a'‰g ;lsg] lrlgofF ;+u|xfnodWo] Ps xf] . of] ;+u|xfnosf] :yfkgf lrlgofF ;d|f6\x¿sf] ljutsf] b/af/df ePsf] lyof] . o;nfO{ csf{] zAbdf kmf]la{8g l;6L klg elgG5 . of] b/af/ b'O{ j+z ldª xf] -!#^*–!^$$) / lsª -!^$$–!(!!_ x¿sf] ;+:sf/ / cyfx ;DklQsf] s]Gb| jf d'6'sf ¿kdf /x]sf] lyof] . kmf]lj{8g l;6L eg]sf] g]kfnLdf eGbf ;j{;fwf/0f hgtfnfO{ k|j]z ug{ gkfOg] x'gfn] lgif]lwt ;x/ elgPsf] xf] .
lrlgofF afbzfxsf] b/af/sf] jf:tljs lgdf{0f ;g\ !$@) df k"0f{ ePsf] lyof] . o;sf] If]qkmn !) nfv ju{ ld6/ 5, hxfF b/af/x¿sf] If]qkmn dfq} ! nfv &) xhf/ ju{ld6/ If]q cf]u6]sf] 5 .
o;sf] lgdf{0fsf] ljz]iftfdf leqL / aflx/L b/af/sf rf]s, k6f+lugL, lsNnf cflbdf ljeQm u/]sf] kfOG5 . oL rf]sx¿ pQ/–blIf0f df]x8fdf km}lnPsf 5g\ . aflx/L rf]sdf clGtd d]nldnfk jf Gofo lg¿k0f ug{] a}7s sIf lyof] . aflx/L rf]sdf ;'gjfO{ ug{], d]nldnfk, dWo:ytf u/fOg] / clGtd lg0f{o ;'gfOg];d]t ul/GYof] .
o;sf cun aundf ;]gfklt / ljåfg\x¿sf] ;Nnfx / ;Ddlt lnOGYof] . oxL g} d'Vo ;df/f]x:yn lyof] . oxL b/af/sf] leqL rf]saf6 :ju{ h:t} au}Frf -/fhf dxf/fhfx¿n] k"hf ug{] dlGb/;lxtsf] ;'Gb/ kxf8Ldf cjl:yt zfxL au}Frf_ k'lug] dfu{ 5 . b/af/sf] jl/kl/ k"j{– klZrd km}lnPsf Ps bh{geGbf a9L ;'/Iff lsNnfx¿ /x]sf 5g\ . tL lsNnfdf ;/sf/L ;'/Iff sdL{ rf}aL;} 3G6f kx/]bf/sf] ¿kdf a;f]af; u5{g\ . oxL g} ;d|f6\n] dxTjk"0f{ ;df/f]xx¿ ;DkGg ug{] uy{] . leqL b/af/ b'O{j6f /fh3/fgfsf] ;+:sf/, ;+:s[lt / cyfx ;DklQsf] e08f/sf] ¿kdf /x]sf] lyof] .
leqL b/af/df ;d|f6\, ;fd|f1L, lelqgLx¿sf] cfjf; dfq geO{ oxfF k|zf;lgs sfo{x¿sf nflu 7fpF klg x'GYof] . cem yk k"j{kl§sf] b/af/sf] efu a'9];sfnsf] nflu zflGt;Fu hLjg latfpg] :ynsf] ¿kdf -6\ofªlSjn n+ule6L_ cjsf; k|fKt ;d|f6\sf lgldQ agfOPsf] lyof] . klZrdkl§sf] b/af/sf] efu ljwjf ;fd|f1Lsf lglDt tof/ kfl/Psf] lyof] . …kmf]la{8g l;l6Ú cfhsf] ;a}eGbf 7"nf] lrlgofF ;d|f6\sf] b/af/ xf] . t[tLo ldª ;d|f6\ …em' 8LÚ b]lv clGtd ;d|f6\ …km'O{Ú ;Dd, hDdf @$ ;d|f6\n] of] b/af/df /x]/ zf;g u/] . pgLx¿n] $(! jif{;Dd oxL b/af/af6 /fHo u/] . ;g\ !(!! df u0ftflGqs qmflGtsf] sf/0f /fhj+zsf] ktg x'gk'Uof] . b/af/sf] plrt ;+/If0f u/]afkt u2LRo"t ePkl5 klg km'O{ ;d|f6\nfO{ s]xL jif{ To;} b/af/df a:g lbOof] . ;g\ !(!$ df b/af/sf] aflx/L efudf k|frLg j:t'sf] /fli6«o ;+u|xfno v8f u/L ;j{;fwf/0fsf nflu cjnf]sg v'nf ul/Psf] lyof] . ;g\ !(@$ df ;]gfsf sdfG8/ …km]gf o'lhofªÚ åf/f ul/Psf] ;Qf kn6df …Ko'OÚ nfO{ …kmf]la{8g l;6LÚ af6 lgisfl;t ul/Psf] lyof] . ;g\ !(@% cS6f]a/ !) df cfP/ dfq} leqL b/af/df ;+u|xfno b/af/ :yfkgf ul/Psf] lyof] . ;g\ !($* df k|frLg j:t'sf] /fli6«o ;+u|xfno /  b/af/nfO{ ;+u|xfnodf uflePsf] lyof] . ;g\ !($( df hg u0ftflGqs rLgsf] :yfkgfkl5 g} a[xt\ ;+/If0f kl/of]hgf ;'? eof] . ;g\ !(^! Dff /fHo ;efn] …kmf]la{8g l;6LÚ nfO{ rLgsf] clt ;+/lIft :df/ssf ¿kdf 3f]if0ff u¥of] . ;g\ !(*& df o;nfO{ o'g]:sf] ljZj ;Dkbf ;"rLdf ;"rLs[t ul/of] .
;+u|xfno b/af/df !% nfveGbf a9L j:t'x¿ ;+slnt 5g\ . ;+u|xfno Uofn/Ldf df}lns b/af/sf] P]ltxfl;s sf]7fx¿sf ;fy} yk df6f]sf efF8fs'F8fx¿ lrqsnfx¿ x:tlnlvt u|Gyx¿, tfdfsf u/xgfx¿ ;';lHht u/L /flvPsf 5g\ . oxfF xl/tdl0fx¿ k|bz{gLdf /flvPsf 5g\ . oL Uofn/Lx¿Dff c:yfoL k|bz{gx¿df dfq} ljz]ifu/L ljifout k|bz{gx¿ ul/G5g\ .


dª\uf]lnof e|d0f, @))&
;/n] of] zLif{s x]l/lbg'xf]nf bf]xf]l/Psf] 5 zLif{s dfq h:tf] nfUof]
 
h'g @!, @))& sf lbg x\jf/fªsf] t];|f] cGt/f{li6«o ;Dd]ngdf efu lng d+uf]lnosf] /fhwfgL pnfgaf6/ hfg] p2]Zon] sf7df8f}+af6 k|:yfg u/]F . k|ftM ( ah] g} g'afOw'jfO bfneft vfP/ lqe'jg cGt/f{li6«o ljdfg:yntkm{ k|:yfg ug{ x]dn] 6\ofS;L lnP/ cfof] . clg, xfdL b'O{ afa'5f]/f Ps}l5gdf ljdfg:yn k'Uof}F . ljdfg:yn k'u]kl5 ;fdfg hfFr u/fO{ !!#) ?lkofF Pokf]6{ 6\ofS; lt/L d k|:yfg sIflt/ nfu]F . x]d Tolt a]nf;Dd aflx/ kv]{/ al;/x]sf] lyof] . d}n] leqaf6 O;f/f u/]kl5 x]d 3/lt/ kmSof{] . ;'6s]; !@ lsnf] tf}n ePsfn] xft] nu]hsf] ¿kdf k7fpg dfg]g . clg, nu]hsf] ¿kdf k7fPF . ;fgf] emf]nf dfq cfk"m;Fu /fv]F .
ca d]/f] af6f]sf] xjfO{ofqf ;'? eof] . Po/ rfOgfsf] ljdfgaf6 sf7df8f}+ Nxf;f, 5]Gb';Dd Pp6f ljdfgdf hfg' kg]{ lyof] . d;Fu yk b'O{ hgf ;fyL hfg] sfo{qmd lyof] . sdn lji6n] clGtddf uP/ le;f lnO;s]kl5 cfk\mgf] ofqf /2 u/] . g/]Gb| u'?ª a+nf]/ hfg] sfd k/]sfn] d+uf]lnof hfg gkfpg] eP . To;}n] g]kfnaf6 Ps dfq ;xefuLsf] ¿kdf d dfq hfg] ePF . aNntNn b/af/sf] pQ/kl§ /x]sf] Po/ rfOgfsf] clkm;af6 @) tfl/vsf lbg l6s6 vl/b u/]kl5 dfq PSn} eP klg hfg] lgwf] ubf{ d;Fu k};f klg sdL lyof] . xjfO{ l6s6 vl/b ul/;s]kl5 d}n] afFsL k};f klg hf]8\g'k¥of] .
sf7df8f}+af6 p8fg u/]kl5 @)÷@% ldg]6;Dd 8Ddk/]sf] afbnn] 9fs]sf] jiff{ Ct'sf] g]kfnL cfsfz b]lvGYof] eg] ;fob uf}/L z+s/ lxdfnaf6 pQ/lt/ kf/ u/]kl5, phf8, lg/; ltAat dfq b]lvg yfNof] . obfsbf kf]v/L, tfn / cUnf 8fF8f / st}st} dfq ;fgf gbLh:tf 7fpFx¿ b]lvGy] . lxdfnsf] Zj]tkgf blIf0fflt/ xl/ofnL / pQ/lt/ ;'Vvf d?e"ld dfu{ x'Fb} ;jf 3G6fdf xfd|f] xjfO{hxfh s]xL nx/] kLknaf6 xl/of] kfl/Psf] ;'Svf ltAatsf] cTofw'lgs xjfO{ u|fpG8 Nxf;f ljdfg:yndf cjt/0f u¥of] . Nxf;f hfg] dfG5] cf]ln{P, xfdLnfO{ klg Ps 3G6f 6«flGh6lt/ k7fO{ ;fob xjfO{hxfhleq ;/ ;kmfO eof] . dnfO{ 6f9}af6 eP klg kf]6fnf b/af/ x]g]{ OR5f lyof] . t/, Tof] ;Dej ePg . lsgeg], kf]6fnf b/af/ Po/kf]6{af6 lgs} 6f9f csf]{ pkTosfdf /x]5 . ef]6]sf ;fgf a:tL sRrL ;8s, ;'Svf 7fpF emG8} g]kfnsf] d':tfªh:t} b]lvg] ltAatsf] ljsf; lgs} r'gf}tLk"0f{ h:tf] nfUof] . t}klg, ;fEojfbL rLgn] ljZjnfO{ b]vfpg eP klg ltAatnfO{ cfkm\gf] lgoGq0fdf /fVg ;lhnf] xf]; eg]/ eP klg ljZjs} ;jf{lws cUnf] 7fpFaf6 /]n lgdf{0f u/L dxFuf] /]ndfu{n] a]OlhªnfO{ hf]8]sf] rflxF /dfOnf] nfUof] . sltko 7fpFdf t cUnf lkn/n] kxf8x¿nfO{ hf]8]/ 6fs'/f kmf]8]/ Un]l;o/nfO{ Kjfnkf/]/ e'OF;Dd lkn/ k'¥ofO{ agfPsf] /]ndfu{sf] j0f{g ;'Gbf klg dnfO{ v';L g} nfUof] . s'g} lbg a]Olhªb]lv Nxf;f;Dd /]ndfu{df hfg] ljrf/ d]/f] dgdf knfof] .
Ps 3G6fkl5 Nxf;faf6 p8]sf] ljdfg km]l/ To:t} phf8 ;''Svf / obfsbf r'r'/f]df lxpF ePsf] 7fpF / st}st} clncln xl/of] ePsf] 7fpFaf6 ;f9] @ of # 3G6f nufP/ rLgsf] blIf0f k"j{lt/sf] 5]Gb' eGg] ;x/df k'Uof}F . 5]Gb' k'u]kl5 cGt/f{li6«o ljdfg:ynaf6 cfGtl/s ljdfg:yndf hfg'kYof]{ . ToxfF pGr'n] cfˆgf] >Ldfg\ sdn nD;fnnfO{ k7fPsf] ;g\ lqmd / s]z sfnf] ug]{ uflgo/sf l;l;n] dnfO{ lgs} b'Mv lbof] . of] nfu'kbfy{ xf] ls jf s] xf] eg]/ xf]nf Ps 3G6f hlt dnfO{ eG;f/df /f]s]/ s]/sf/ u¥of] . d}n] egF]– Tof] ;g\ lqmd xf], To;n] klg ePg . l;n vf]Nof], $÷% hgfsf] l6dn] rkl:6sn] Tof] lqmd s'g} hfFr ug]{ d]l;gdf /fVof] . d}n] xftdf nufP/ cg'xf/df nufO{ b]vfPF . t}klg, dfGb} dfg]gg\ . d}n] eg]– ltd|} b]zdf sfd u/]sf] dfG5]sf] xf] . kmf]g u/]/ ;f]w . t}klg, dfg]g . cGTodf /ftf] kf;kf]6{ b]vfPF, To;kl5 rfOlgh efiffdf s]s] s'/f u¥of] . To;kl5 aNn dnfO{ 5f]8\of] . Tolt dfq xf]Og, d}n] cfkm\gf nflu nu]sf] l;tf]knflbr"0f{ klg lrlgofF si6d clkm;/sf] 6fpsf] b'vfO eof] . d}n] ;f]sf] l;n vf]n]/ vfP/ b]vfPkl5 aNn aflx/ hfg kfPF . dnfO{ a]Olhª hfg] xjfO{hxfh 5'6\g] 8/ eO;s]sf] lyof] . d'l:snn] cfGtl/s ljdfg:yn k'u]F . k|fljlws sf/0fn] xfd|f] p8fg /2 eP5 . Ps 3G6fkl5 csf]{ ljdfgdf k7fpg] lgwf] u/]5g\ . l9nf ePsfn] dnfO{ ;d:of ePg\, 5]Gb'b]lv a]Olhª;Dd sl/a #÷$ 3G6fsf] ofqf eof] . /fltsf] a]nf ePsfn] aflx/ s]xL klg b]lvPg . aNn /flt ! ah] xfdL rLgsf] /fhwfgL a]Olhªsf] cfGtl/s xjfO{ c8\8df cjt/0f u¥of}F . af6f]df @ hgf cGo g]kfnL;Fu e]63f6 eof] . Ps hgf 8f= a'nGb yfkf, csf]{ Ps jL/ c:ktfnsL jl/i7 g;{ x'g'x'GYof] . pgLx¿ :jf:Yo;DaGwL tflndsf nflu a]Olhª hfFb} lyP . af6f]df pgLx¿;Fu lrghfg, ukmufkm ePsfn] dnfO{ Po/kf]6{b]lv ahf/;Dd pxfFx¿nfO{ lng cfPsf xf]6nsf sd{rf/L;Fu} d klg ;f]xL xf]6ndf k'u]F . ToxfF xf]6ndf a:g] 7fpF /x]g5 . dnfO{ lsg ;Fu} NofPsf] eg]/ Dofg]h/ lrlgofF efiffdf l/;fof] . tL dlxnfn] dnfO{ lnˆ6 glbPsf] eP, dnfO{ 7"n} ;d:of kYof]{ . h] eP klg cflv/df Tof] xf]6nsf] d]g]h/n] d]/f] @) 8n/ ;f6]/ !^) o'jfg MRD lbof] . d}n] g]kfnL b"tfjf;sf] 7]ufgf b]vfPkl5 lrlgofF efiffdf n]v]/ 6ofS;L 8«fOe/nfO{ lbof] . clg, t sl/a @ ah] 6\ofS;L 8«fOj/n] klg ;fgnL y'g eGg] 7fpFdf /x]sf] g]kfnL b"tfjf;aflx/ ;8sdf k'¥ofOlbof] . @) o'jfg 6\ofS;L ef8f nfUof] . ;f}efUoj; Tof] ;:tf] g} k¥of] . olb, d Po/kf]6{af6 6\ofS;Ld} cfPsf] eP gfO6 6\ofS;L @)) o'jfgeGbf a9L g} nfUYof] xf]nf . g]kfnL b"tfjf; k'u]kl5 aflx/ a;]sf] lrlgofF ;]gfsf] ;'/Iffy{ vl6Psf] hjfg;Fu s'/f ug]{ sf]l;; u/]F . t/, p;nfO{ c+u|]hL af]Ng cfpFb}g /x]5 . p;n] dnfO{ ID b]vf eGof] . d}n] kf;kf]6{ b]vfpFbf dfGb} dfg]g . clg, d}n] SoflG;n ul/;]s]sf] /ftf] kf;kf]6{ klg af]s]/ uPsf] lyPF, Tof] b]vfPkl5 p;n] dnfO{ leq k:g cg'dlt lbof] . ;fob s]s] eGof] t]/f] b"tfjf; xf] hf eg]h:tf] nfUof] . leqkl§ hfFbf sf]xL klg b]lvg . kfn] ;'lt;s]sf] /x]5 . To;kl5 b"tfjf;sf] clkm;lt/sf] leq hfg] u]6sf] k|j]z dfu{df /x]sf] v'§fk'5\g] 8f]/Dof6df a;]F . dnfO{ 7"n7"nf dR58n] 6f]s] . km]l/ Pskl5 aflx/lt/ uP/ jl/kl/ 3'd]F . /ft sf6]kl5 laxfg s]xL aGbf]a:t eOxfN5 xf]nf eGg] d]/f] ljrf/ lyof] . km]l/ lgGb|f b]jLn] 5f]l8gg\ lsgeg] d nfdf] ofqfaf6 cfPsf] lyPF . clg, km]l/ %=#) ah]lt/ ;'6s];nfO{ l;/fgL u/L af6'nf] eP/ vf8Lsf] s'tf{ cf]9]/ ;'Tg k'u]5' . dnfO{ g]kfnsf] /fhb"t eP/ hfg] OR5f 5 . To;sf nflu ljut s]xL jif{b]lv jftf{;d]t rln/x]sf] 5 . rLgsf] g]kfnL b"tfjf;df @! tfl/vsf] /ft aflx/sf] kmf]xf]/ Kjfn k/]sf 8f]/Dof6df latfpg' kbf{ d}n] ;DemF]– lgo'ltm ePsf] eP d /fhb"t eO;]sf] x'Gy]F t/, clxn] PDAof;8/ 8f]/Dof6df ;'lt/x]5 . laxfg eP 5 rf}sLbf/ p7]/ cfP5 . clg, p;n] dnfO{ O;f/f u/]/ u]:6xfp; b]vfof] / Po/ slG8;g vf]lnlbof] . kfx'gf sf]7fdf d ;'Tg k'u]F . o;/L d]/f] d+uf]lnofsf nflu ul/g] ofqf rLgsf] /fhwfgL a]Olhªsf nfdv'§];Fu ldqtf ub{} ;'? eof] .




dª\uf]lnofb]lv sf]l/of;Dd
d+uf]lnof ljZjsf :jtGq /fi6«x¿df la|l6; ;fd|fHo lj:tf/ x'g'cl3 ;Dd ;aeGbf 7"nf] ;fd|fHo lj:tf/ u/]sf] /fHo lyof] . r+u]h vfFn] ;g\ !@!% df cfkm\gf] /fhwfgL xx{/L d+uf]lnofaf6 rLgsf] a]Olhªdf ;fbf{;Dd d+uf]lnofsf] cfsf/ j[l4 eO;s]sf] lyof] . Ps hgf la|l6; cg';Gwftfsf cg';f/ a]nfotn] …jf/ :6fl6lhÚ r+u]h vfFsf] o'4 z}nLaf6 l;s]sf] lyof] . xfnsf] O/fssf] aubfb;Dd k'u]sf] d+uf]lnofsf] ;}Go zlQm ck|ltd -clåtLo_ lyof] .
ToxL d+uf]lnofsf] xfnsf] cfsf/ g]kfnsf] cfsf/eGbf bz u'0ffn] 7"nf] 5 . hg;+Vof eg] bz u'0ff sd 5 . ToxfFsf] hg;+Vof hDdf #! nfv 5 . d+uf]lnofdf cem} rf}jfnL; k|ltzt hg;+Vof PSsfO;f}F ztfAbLdf klg g]kfnsf /fp6] h:t} 3'dGt] gf]d]l8s hLjg latfpF5g\ . pgLx¿ r/g ePsf] 7fpFdf b'O{b]lv $ dlxgf;Ddsf nflu cfˆgf kfNt' hgfj/ 3f]8f, pFm6, e]8f, ufO{j:t', lnP/ hfG5g\ . km/s Tolt xf], pgLx¿sf] kSsL 3/ geP klg sltkosf cfˆgf 6f]o6f, k|f8f] x'G5g\ . k|f8f]df kfnsf] 3/ 6'qmf6'qmf u/L /fv]/ csf]{ pkTosfdf n}hfG5g\ . ;fx|} vfOnfUbf uf]/f, df]6f3f6f, z/L/n] x[i6k'i6 b]lvG5g\ . ;fob pmF6sf] b"w / 3f]8fsf] df;' vfg ?rfpg] ePsfn] pgLx¿ To;af6 a9L kf}li6s tTj kfpF5g\ xf]nf .
k]6«f]n, Uof;, vgLh, h+unL hgfj/, jg, ljzfn e"efu / /0fgLlts cjl:ylt rLg / ?;sf] aLrdf ePsfn] d+uf]lnofdf g]kfndf eGbf a9L /fhb"tfjf; 5g\ . ;g\ !(@! df g} sDo'lg:6 zf;g :yfkgf ePkl5 a|]8 PG8 a6/sf nflu ;f]leot o'lgogsf] ;xof]udf lgld{t …:6]6 l8kf6{d]G6 :6f]/Ú /fhwfgL ;x/ pnfgaf6/sf] sl/a dWoefudf cem} oyfjt\ 5 . ;g\ !(@! b]lv !(() ;Dd ;f]leot ;+3sf] lgoGq0fh:t} k|efjdf /x]sf] sDo'lg:6 Joj:yf ePsf] d+uf]lnofdf xfn rLgsf] k|efj a9L] b]lvG5 . To;}n] ToxfFsf] zf;gdf !(() kl5 l/ef]lnp:g/L sDo'lg:6 kf6L{ zlQmdf /x]sf] 5 h+unL pmF6, ljzfn uf]eL d?e"ld, ;a}eGbf nfdf] 3f]8r8Lsf] ofqf d+uf]lnofsf ljz]iftf x'g\ . ljsf;] ;fem]bf/sf] ¿kdf blIf0f sf]l/of, hfkfg / rLg k|d'v ;xfof]uL d'n's x'g\ . ToxL d'n'ssf] e|d0f ug{ hfFbf ef]u]sf] ef]ufO{ pNn]vgLo 5g\ .
d;Fu k};f lyPg, sxfF a:g] < s] vfg], s;/L kms{g] ;a} ;d:ofs} ¿kdf lyP . t}klg, cfkt\ kbf{ x/]; vfg'x'Gg ;'ema'emn] sfd ug{'k5{ . d cfkm\gf] ;fdfg lkmtf{ a'em]/ Po/kf]6{aflx/ k'u]F . 6\ofS;Ldf ;fdfg /fv]F . 6\ofS;L af6f]lt/ nfu]kl5 Ps hgf d+uf]lnog ;fyLsf] d+uf]lnog efiffdf n]lvPsf] lelhl6ª sf8{ b]vfPF / ToxLF k'¥ofO lbg eg]F . To; a]nf d]/f] uf]hLdf 6\ofS;L ef8f ltg{] k};f klg lyPg . olb, d+uf]lnog ldq gf/f 3/df ge]l6Psf] eP d 6\ofS;Lsf] ef8f s;/L lty{+] < gf/fsf] 3/df k'u]kl5 9f]sfsf] 3G6L ahfPF pxfF aflx/ cfpg'eof] . 5Ss k/]/ s] ef]Ú lsg g]kfn hfg'ePg eg]/ ;f]Wg'eof] . d}n] ;a} j[QfGt atfPF / 6\ofS;L ef8fsf] k};f dfu]/ lt/]F . 3/df ;fdfg /fv]kl5 ;a} ;Defjgfaf/] ;f]rljrf/ u¥of}F / c¿ ;fyLnfO{ klg of] oyfy{ hfgsf/L 6]lnkmf]gaf6 u/fof}F . To;kl5 :6]6 o'lgel;{l6 ckm Ph's];gsf l8gn] Tof] a]n'sfsf] l8g/ cfof]hgf ug'{eof] . l8g/ vfg'cl3 lrlgofF b"tfjf; Po/ rfOgf clkm;df ;f]wk'5 u¥of}F . s]xL ;Lk gnfu]kl5 k};fsf] hf]xf] u/L sf]l/og Po/sf] l6s6 sf6\of}F .
sNkgf ug'{;\ tkfO{+ rLgsf] af6f] eP/ pnfgaf6/–a]Olhª, 5Gb'–Nxf;f xF'b} sf7df8f+}sf] p8fgsf nflu /jfgf x'g'eof] . d+uf]lnofsf] /fhwfgL pnfgaf6/df /x]sf] r+u]h vfF cGt/f{li6«o xjfO{ c8\8f k'Ug'eof] . 6\ofS;LnfO{ @) 8n/ hlt nfUg] b"/Ldf tkfO{+sf d+uf]lnog ;fyLn] ;Fu} cfP/ k'¥ofOlbP . Po/kf]6{df ;fdfg hfFr eof] . ;fdfg leq uO;Sof] clg r]s hfFr ug]{ a]nfdf tkfO{+nfO{ lagf sf/0f cWofudg kf/ ug{ jl~rt ul/of] . clg, Tolta]/;Dd cfk"m;Fu ePsf] 8n/n] d+uf]lnog pkxf/ s/d'Qm k;ndf lsg]/ afFsL ar]sf] 6'u|'v -d+uf]lnog s/]G;L_ / 8n/ l;WofO{ 3/ hfg] lbgsf] k|tLIffdf a;]sf] a]nf l8kf]6 u/]kl5 d]/f] xf];\ xjf; p8\of] . aLrdf ljzfn rLgn] 5]s]sf] x'Fbf a'4Tjsf] ;DaGw eP klg d+uf]lnof / g]kfn Tolt glhs 5}gg\ . cfk;L ;DaGw, Jojxf/, e|d0fsf] cfbfgk|bfgsf b[li6n] . xjfO{dfu{afx]s csf]{ dfu{ eP klg ;Dej 5}g, ltAatafx]s cfpg .
lrlgofF clwsf/Lsf] lgb]{zgdf dnfO{ p8fg eg{ jl~rt u/fof] /] . dnfO{ cf}lw b'Mv / kL8f eof] . ;f]wk'5 ubf{ :ki6 pQ/ cfPg . olt dfq eGof] 8]df]qm];L, dfgjclwsf/ / zflGtsf] s'/f ug]{ cGt/f{li6«o ;Dd]ngdf efu lnP/ cfPsfn] ltAatsf] af6f] hfg kfpFb}g . hals d k}bn, /]n jf cGo oftfoftsf ;fwgdf hfFb} lyOgF . xjfO{dfu{ Tof] klg Po/ rfOgf -rLgsf] xjfO{hxfh_ dfq rLgsf] ?6 6«flGh6 eP/ g]kfn hfg'kg]{ lyof] . d]/f] le;f l;+un OG6«L lyof] . lsgeg], hfFbfv]l/ d]/f] a]Olhª x]g]{, 3'Dg] /x/ lyof] . ha d}n] lrlgofF b"tjf;df dlN6kn OlG6«sf nflu le;f kmf/fd e/]sf] lyPF . lrlgofF clwsf/Ln] g} dnfO{ dlN6kn rflxFb}g, l;+un OlG6« eP eOxfN5 egL pQ/ lbPsf lyP . sNkgf ug'{;\, olt glhssf] ldq /fi6«df klg olt laWg ;f:tL v]Kg' s] s"6gLlts dof{bfsf] s'/fdf k5{ xf]nf <
ljZjljBfnosf] k|fWofks cem} rLg;Fu lgs6 ;DaGwsf sf/0f klg ePsf] ljZjefiff SofDk;df SofDk; k|d'v eO{ sfd ubf{ b'O{÷rf/ b]zsf b"tfjf;;Fu cln a9L g} 3lgi7 ;DaGw x'G5 . rLg, hfkfg, sf]l/of, k|mfG;sf /fhb"tsf] e]63f6, kf6L{ ef]hsf] pkl:ylt dfq xf]Og, cfˆgf] efiff jf ;+:s[ltnfO{ a9fjf lbg'kg]{ pgLx¿sf] bfloTj klg x'Fbf] xf]nf . To;}n] d]/f] c;n ldqkl§sf] v/fa Jojxf/ k6Ss} dg k/]g . d]/f] xjfO{ l6s6 sfd gnfUg] eof] . h'g l6s6 d}n] tTsfnLg /fhb/af/sf] pQ/lt/ /x]sf] Po/ rfOgsf] clkm;af6 cfpg]÷hfg] l6s6 vl/b u/]sf] lyPF . d+uf]lnof–sf7df8f}+ cGo s'g} klg Po/nfOG;n] p8fg eb}{g . pnfgjf6/–a]Olhª, gofFlbNnL hfg klg b'O{j6f Po/nfOg k|of]u ug'{kg]{ eof] . To;sf nflu d;Fu Joj:yf ePg . cflv/df d+uf]lnofaf6 sf]l/og Po/sf] l6s6 lng'kg]{ Ps dfq ljsNk afFsL /Xof] . d}n] d+uf]lnog ;fyLsf] k};f C0f lnP/ sf]l/og Po/sf] l6s6 sf6]F .
b'O{ lbgkl5 dfq p8\g kfOg] eOof] . tL b'O{ lbg d]/f] hLjgsf ;aeGbf nfdf lbg lyP . ljgfsf/0f a]vrL{ eP/ a:g'k/]sfn] xf]nf . t}klg, kSs} g]kfn hfg kfOPnf t eGg] z+sf lyof] . sf/0f d;Fu sf]l/ofsf] le;f klg lyPg . olb, sf]l/ofdf 7Ls ;dodf p8fg ePg eg] s] ug]{ < le;flagf ;f]n ;x/leq hfg ;lsGg eGg] s'/f] dgdf v]Nb} lyof] . eujfg\ e/f];f u/]/ a;]F . ca d]/f] c¿ s'g} pkfo lyPg . ha sf]l/og Po/sf] xjfO{hxfhdf leq k;]F, dnfO{ t lahg]; Snf;sf] l;6 kf] pknAw eof] . eujfg\nfO{ ;Dem]sf] klg sfd nfUof] . sf]l/ofdf % 3G6f kv]{kl5 csf]{ xjfO{hxfhdf sf7df8f}+sf nflu p8fg e/]kl5 t d]/f] v';Lsf] ;Ldf g} /x]g . ToxfF klg xhfO{hxfh el/Psf] x'Fbf dnfO{ t lahg]; Snf;df kf] l;6 lbOof] . Sof dHhf cfˆgf] k};fn] Tof] Snf;sf] l6s6 lsGg] k|Zg} p7\b}gYof] . 5 3G6fsf] p8fg /dfOnf] eof] . ;f]ndf sf]Osf g]kfnsf slG6« 8fO/]S6/ ld:6/ sf]ª Do'xg;Fu e]6 eof] / Po/kf]6{df ukm;km u/L ;do latfpg ;lhnf] eof] .
hLjgsf ef]ufOdf b'O{j6f P8e]Gr/; Oe]G6 ef]u]sf] 5' . klxnf] ;g\ !(() sf] j;Gt Ct'df kj{tf/f]x0f bn;Fu ;Dks{ clws[t eO{ hfFbf wf}nflul/ j]z SofDk dfly eP/ /fpG8 wf}nflul/sf] af6f] wDa'h kf;, k|m]Grsf]ndf r§fg] cfO;df lrlKnof]ls Oxlnnf ;dfKt eof] eGg] cj:yfdf rsf{] xfjf, x'/Lsf] /km\tf/n] ha d]/f] xftsf] n¶L g} p8fof] . n¶Lsf] / v|Dkdsf] lagf ;xf/f kf/ ug}{ g;lsg] Tof] 8/nfUbf] af6f]df hLjg bf];fF3df lyof] . Tof] r§fg] af6f]sf] afFsL lx:;f kf/ ug{ d;Fu ;fyL uPsf el/ofsf] xftsf] ;fyn] hLjg lbof] . ha xfdL ofs vs{ k'Uof}F ta dfkmf{ b]lvg yfNof] . clg, dnfO{ aNn hLjg afFsL /x]sf] af]w ePsf] lyof] . To; a]nf d}n] dgdg} eg]sf] lyPF… cfoGbf kj{tf/f]x0fdf slxNo} hfg] 5}g . k/Gt', cfly{s cefjn] lk/f]n]kl5 k'gM rf/k6s, dsfn', k'df]/L, cfdfbAnd lxdfndf ;Dks{ clws[tsf] ¿kdf sfd ug{ uPsf] lyPF . d+uf]lnof e|d0fdf klg ljgfsf/0f kfPsf] x¥of;d]G6 -x}/fgL_ n] ofqfdf kg{ ;Sg] csNkgLo ;d:of / ;dfwfgsf] pkfosf] vf]hL csf{] 36gf eof] . hLjg ;+3if{sf] cgGt ofqfdf cfOk/]sf 36gfx¿df d+uf]lnof–sf]l/of–rLg ofqf ;Demgf k6ndf cd/ /xg]5 .


hfkfg / sf]l/of e|d0f M @)!$
hfkfg sf]l/of ;]ldgf/ / labfsf] 3'd3fd ;du| ¿kn] /dfOnf] /Xof] . !! h'nfO{ @)!$ sf7df8f}+ 5f]8]/ @% h'nfO{ km]l/ sf7df8f}+ hfFb} 5' . kl/jf/af6 b'O{ xKtf 6f9f a;fO eof] . p4j;Fusf] ofqfdf sxLF st} klg sfnf] cg'xf/ nufpg] jf l/;fpg] cj:yf /x]g5 . ofqf ubf{ dg ldNg] a]nfa]nfdf /dfOnf] ukm ug]{ . slxn]sfxLF dxTjk"0f{ ljifodf ljrf/sf] cfbfgk|bfg klg ug'{kg]{ /x]5 . xfdLaLr /x]sf] pd]/sf] km/snfO{ ;fob 1fgsf] ;dtfn] ;fy lbof] xf]nf . Psbd ldNg] ;fyL eP/ Ps /ft t Pp6} lj?t/fdf ;'t]/ -bª\b]d'g ;f]n sf]l/of_ sf] df]6ndf latfof}F . r/}j]tL r/}j]tL e|d0fsf] dfgj hLjgdf Psbd dxTj 5, e|d0fsf] ef]ufO / l;sfO sltko a]nfdf pbfx/0f lbg, l;sfpg / cEof; ug{sf nflu klg dxTjk"0f{ x'G5g\ .
ca cfh !@M#) ah] lqe'jg cGt/f{li6«o ljdfg:yndf pq]kl5, cfpFbfv]l/ x:tfIf/ gu/]sf] kf;kf]6{ egL cWofudgn] kmsf{pFbf p7]sf] l/; klg ;dfKt x'g]5 . ;dod} Po/kf]6{ gk'u]sf] eP cWofudgaf6} kms]{/ aflx/ cfO 6\ofS;L lnP/ l;l8cf] sfof{no k'u]sf] / ToxfF lgj]bg n]vL x:tfIf/ u/fP/ km]l/ Po/kf]6{ cfpGh]n d]/f] dgdf ePsf] 9's9'sL klg l;l4of] .
@)&! – # – @&
/fxbfgLsf] x:tfIf/ cfh c;f/ @& ut] sf]l/og Po/sf] xjfO{hxfhdf hfkfgsf] of]sf]xfdf ;x/df cfof]hgf x'g] ;dfhzf:qLsf] c7f/f}F ljZj ;Dd]ngdf efu lng hfg lqe'jg cGt/f{li6«o ljdfg:yn k|:yfg u/]F .
cfwf 3G6fsf] kvf{Okl5 8f= p4j Kofs'¥ofn;Fu e]6 eof] . xfdL b'j} hgfn] ;fdfg r]s u/fof}F / ljdfg:ynsf] dflyNnf] tNnfdf cWofudg r]shfFrsf] l;nl;nfdf cWofudgsf] sd{rf/Ln] eGof] . tkfO+{sf] /fxbfgLdf x:tfIf/g} 5}g clg t k¥of] ljTof;, p4j leqlt/ uP d eg] x:ofªkm:ofª ub}{ xjfO{ c8\8faf6 aflx/ lg:s]F . 6\ofS;L lnP/ l;l8cf] sfof{nolt/ nfu]F . l;l8cf] sfof{ndf !)^ sf]7f gDa/df hfg';\ eGof] . klxn] sf]7f g+ !)% df k'u]F . d]/f] 6f]nsf sd{rf/L;Fu e]6 eof] . d}n] pxfFnfO{ xtf/xtf/ cfˆgf] oyfy{ ;'gfPF clg t pxfFn] dnfO{ d2t ug{ cfˆgf] l;6sf] Jo:t sfd 5f]8]/ !)^ sf]7fdf uO{ /fxbfgLdf x:tfIf/ ug]{ xflsdnfO{ x:tfIf/ ug{ eGg'eof] . t/, kf;kf]6{df x:tfIf/ ug]{ xflsdn] eGof] d ;?jf eO{ cfPsf] w]/} ePsf] 5}g, tkfO{++sf] kf;kf]6{ ;g\ @)!# df ag]sf] /x]5 d s;/L x:tfIf/ ug{ ;S5', clg d}n] eg] d ;]So'l/6L r]s hfFr ug]{ 7fpFaf6 kms]{sf] s] ug]{ t clg pgn] eg] lgj]bg n]Vgf];\, d}n] eg]F, …dnfO{ xtf/ 5 xjfO{hxfh 5'6\g ;S5, d lgj]bssf] x:tfIf/ ul/lbG5',Ú pxfFn] klg lgj]bg n]vL lbg'xf]nf . Toltn] sfd u¥of] . pxfFn] /fxbfgLdf x:tfIf/ ug'{eof] / d xtf/xtf/ k'/fg} 6\ofS;Laf6 Po/kf]6{ cfPF . kf}g] !@ ah] aflx/ lg:s]sf] dfG5] kf}g] ! ah] k'gM cWofudglt/ nfu]F . ;fdfg klxn] g} r]shfFr eO{ leq uO;s]sf] lyof] . xft] emf]nf dfq af]Sb} leq k'Ubf 8f= p4j;Fu e]6 eof] . v';LofnL;Fu @ sk Sofkm] NofQ] vfof}F . Psl5g\ cf/fd u/L clGtd ;'/Iff hFr kf/ u/L leq k'Uof}F / d 8fo/L n]Vg nfu]F . xfd|f] ljdfg:ynsf] k|tLIff sIfdf P;L 5}g, clt udL{ lyof] . sl/a ! ah]/ #) ldg]6df xfdL ;'/Iff kf;kl5 ljdfglt/ hfg] a;df a:of}F / sf]l/og Po/ leq k:of}F . xfdL v'§f k;fg{ ldNg] Osf]gf]ld Snf;sf] cu|efusf] l;6df a:of}F .
d}n] lxhf] kmf]g u/]/ sf]l/og Po/nfOgsf] :6];g Dofg]h/;Fu ukmufkm u/]sf] lyPF . of]ªdfg uf];Fu a;df r9\bf dfq e]6 eof] . pgn] eg] tkfO{+ / tkfO{+sf] ;fyLsf nflu cufl8sf] l;6 Joj:yf eO;s]sf] 5 . sf]l/ofsf] cf/fd sIfsf] Joj:yf clxn] ug{ ;lSbg .
h]xf];\ clxn] cf/fd;Fu sf]l/og Po/df a;L of] 6«fenu n]Vb} 5' . xfd|f] xjfO{hxfhsf] lgwf{l/t p8fg ;do !=%% ah] 5 . clxn] !=%) alh;Sof] . olb, d]/f] h:t} 36gf Ps a]lhNnfsf] j}b]lzs /f]huf/Ldf hfg] sfdbf/sf] ePsf] eP s] x'GYof] < sf] lhDd]jf/ 5 < o:tf] sl7gfOsf] nflu . clxn] b'O{ aHg nflu;Sof] xjfO{hxfh OlGhg rnfP/ p8fgsf] k|tLIffdf 5 . sf7df8f}+df laxfg kfgL k/]/ clxn] xNsf 3fd nflu/x]sf] 5 tfklg jiff{sf] sf/0f j/k/ afbn b]lvG5 . pkTosfsf kxf8x¿ a'sf{ nufPsL d'l:nd aflnsfh:t} b]lvFb}5g\ . p4j v'§f k;f/]/ d:t a;]sf 5g\ . ljdfgleq sf]l/og efiffdf s]s] pT3f]if x'Fb} 5 yfxf 5}g, sD;fldbf -wGojfb_ eg]sf] eg] d}n] a'em]sf] 5' .
b'O{ah]/ kfFr ldg]6 eO;Sof] ljdfgsf] p8fgdf ljnDa ePsf] 5 eg]/ c+u|]hLdf PgfpG; eof] .
sf7df8f}+af6 ljdfgn] p8fg e/]sf] sxL a]/d} klxn]sf] sf]Osf :jo+;]ljsf g]kfnL gfd /Lgf;Fu e]6 eof] . pgL d]/f] l;6;Fu}sf] l;6df a:g cfOg\ . Psl5g ukmufkm, enfs';f/L u¥of}F . pgL g]kfndf Jofkf/ u/]/ a;]sL /lxl5g\ . ;]p8\ldgrf sf]l/og gfd (*!*^)^^(( sf7df8f}+ / )!)$^$^&&!% sf]l/of .
/flqsf] ;dodf OG5g 6ld{gnleq cf/fd ug]{ s';L{df ;'Tg] sf]l;; u¥of}F . t/, dnfO{ lgGb|f nfu]g . p4j eg] #÷$ 3G6f ;'Tg ;kmn eP . d}n] j/k/ 3'd3fd u/]F / ;do latfPF . laxfg p7]/ bfFt dfe]m/ d'v wf]O{ tNnf] tNnfdf /x]sf] 8\o'l6lk|m k;n / l8kfr{/ u]6 ePlt/ nfUof}F . bz bz 8n/ lt/]/ Ps ;]G8lar lrs]g :jfbsf] / x6 rsn]6 vfof}F . cf/fd u/]/ a:b} 5f}F .
c;f/– @*
cfh ;Dd]ngsf] pb\3f6g sfo{qmd 5, Sof]sf] of]l;h'dL k|f]km];/ cft]d+ufs ljZjljBfno;Fu a;]sf] 5' . sGkm/]G; xn lgSs} 7"nf] /x]5 . ljZj ;dfhzf:qL ;Dd]ngdf ljZjel/af6 %))) ;xefuL cfPsf 5g\ . ;f9] % ah] PgfpG;d]G6 eof] . sfo{qmd -pb\3f6g_ ;'? x'g]a]nf eof] . xn el/Psf] 5}g, cfdlGqt ;xefuL cfpFb} 5g\ . k|f]km];/ dfOsn a'/a] ;Dd]ngsf] af/]df k|sfz kfg'{x'g]5 – :jfutd\ . km]l/ eGg'xf];\ of]sf]xfdfdf olt 7"nf] dfqfdf klxnf]k6s k"jL{ Pl;ofdf ISA sf] ;Dd]ng ug{ ;Dej eof] . ;'lh/f] hfkfgL k|fWofks xfdL !@) b]zaf6 ^ xhf/ JolQm cfPsf 5f}F . of] ljZjJofkL ;dfhzf:qLsf] ljZjsk xf] . hxfF a|flhlnog ;xefuL klg xfg]{ 5}gg\ / ?g] 5}gg\, kl5sf jif{;Dd . hfkfgsf] ;lqmo ;xeflutfdf of] ljZj ;Dd]ng ug{ ;Defjgf eof] . of] ;Dd]ng el/ hDdf !(() ;];g x'g]5 5g\ . ;fob ljZjJofkL ;d"xsf] ;xeflutf x'g]5 . csf]{ sfo{;ldltsf] u7g x'g]5 . #) jif{b]lv dxf;lrj eP/ sfd u/]sfn] of] ;Dd]ng tLg bzsb]lv ljsl;t ePsf] 5 . cGTodf afFsL ^ lbgsf] sfd ;fdfg, JolQmut d2t td t}of/Ldf hfkflgh :yfgLo sld6Lsf] cd"No of]ubfg /xg]5 . sf]OrL–k|f]km];/ o;sf nflu wGojfbsf kfq x'g'x'G5 . sf]OrL xfl;ufjf tf]lxsL ljZjljBfnosf k|fWofks x'g\ .
!(*^df Go' lbNnLdf of] ;Dd]ng ePsf] lyof] . @)!$ of]sf]xfdf tof/Lsf] nflu xfdLn] @@ j6f /fli6«o t}of/L sfo{qmd u/]sf lyof}F . hfkfg ;'gfdL / Go'lSnon l8hf:6/af6 k|efljt eP/ dGb cfly{s ultljlwdf uPsf] 5, of]sf]xfdf k'n ljZjsf] Ps ;kgfsf] k'n xf] . ;fdflhs ;Ghfn klg ;dfh ;dfhaLrsf] k'n xf] . cfcf}F PsLs[t ;dfh agfpg nfuf}F .
Osf]k|mfOG8nL ;x/ xf], of]sf]xfdf ef]ln gofF sDKo'6/ x]g'{x'g]5 . ljZjsksf] cGTo;Fu} xfd|f] ;dfhzf:qL sk ;DkGg x'g]5, o;df sf]xL klg xfg]{ 5}g . oxfF tkf   gofF ;fyL agfpg ;Sg'x'g]5 / gofF ljrf/ lng / lbg ;Sg'x'g]5 .
k|f]km];/ tf]/]uf]O– xfd|f] ;dfh !)) jif{cl3 :yfkgf ePsf] xf] . cfh;Dd xfdLn] o;/L ljZjJofkL ;xefuL af]nfpg ;s]sf lyPgf}F . k|f]km];/ xfl;ufjfn] eg]em}F hfkfgn] km'lhl;df Go'lSno/ b'3{6gfn] @)!# df @),))) dfG5]sf] k|ToIf Hofg lnof] o:tf] /fli6«o ljklQsf] a]nfdf o:tf] cfof]hgf cfkm} ;lhnf] lyPg . xfdL hfkfgL d]xgtL 5f}F, k|ltJolQm cfo 36]sf] 5 . cg';Gwfgdf ul/g] vr{ 36]sf] 5 .
;'vsf] dfkb08 s] xf] < d OGef/d]G6n ;dfhzf:qL x'F . ;dfh zf:qsf k|fWofkssf] vf]hLsf] ljifo xf] . xfdL ;dfhsf] ;'vsf] vf]hLdf 5f}F . c¿ dfG5]sf] ;'vsf] nflu sfd ug]{ xf}F . of]sf] xfdf sf+u|];n] ;dfg ;+;f/sf] kl/sNkgf ug]{5 . d tkfO{+sf] aLrdf cfpg kfPsf]df v';L 5' . tkfO{+nfO{ wGojfb .
d]o/ xfofl;– ;a}nfO{ d]/f] :jfut 5,  :yfgLo cfof]hs / ljZj ;+u7gsf cWoIfnfO{ d]/f] d'/Ld'/L wGojfb 5, of] ;x/df oqf] sfo{qmd cfof]hgf ug'{ePsf]df k'gM wGojfb lbG5' . d]o/ xfofl;sf] ;Gb]z . #) j6f ;dfhzf:qLo ;+u7g 5g\ / hfkfgdf !(@$ df hfkfg ;f]l;of]nflhsn ;dfhsf] :yfkgf ePsf] xf] . xfd|f] sfd efiffsf] sf/0f hfkfgLhdf dfq lyof] . o;k6sb]lv xfdL c+u|]hLdf ;dfhzf:qsf] ;fdfg pTkfbg ug{ ;Sg]eof}F .
km's';Ldf ;d:ofn] hfkfgnf  ;+s6df kf/]sf] lyof] . u|fdL0f If]qdf lgh{g x'g] cj:yf cfof] . d'Vo ;x/df OGwgsf] ;d:of eof] . xfdLn] k|fl1s ;+u7gsf] aGw'Tj ug'{k5{ . ljZjnfO{ ;dfg agfpg ;dfh zf:qLsf] dxTjk"0f{ e"ldsf x'g]5 . ufpF, :yfgLo ;d:of dfgjtfsf] ;d:of / ;Defjgfaf/] xfdLn] sfd ug]{5f}F . x/]s b]zdf ;dfhsf] ljsf;df ;dfhzf:qL ldnf}F .
of]l;ldlr ;ftf]– ;dfhzf:qsf] k|fWofks – 6f]lsof] ljZjljBfno, ef/taf6 dfq @ ;oeGbf a9L ;xefuL ePsf 5g\ . csf]{ ;Dd]ng @)!^ df cl:6«of leogfdf x'g]5 . !)–!& h'nfO{ leogf cl:6ofdf cfof]hgf ul/g]5 . !#& b]zaf6 @)) Po/kf]6{af6 cl:6lnof cfpg ;Sg'x'g]5 . ToxfF tkfO{x? l;UdG8 k|mfO8 Do'lhod x]g{ kfpg'x'g]5 . c:6«]lnog Po/df cfPdf !%Ü l6s6df 5'6 kfpg'x'g]5 . leogf ljZj ljBfno !^ cf}F ztfAbLsf] :yflkt ljZj ljBfno xf] . xfdL ^%) jflif{sf]T;j csf]{ jif{ dgfpFb} 5f}F .
tkfO{+ d]/f] ljZj ljBfnodf cfpFbf /dfpx'g]5 . k/Gt' ^))) ;xefuLsf] nflu eg] xfdL tof/L ug{ ;Sg]5f}gf}F h;/L hfkfgn] cfof]hgf ug{ ;Sof] . Sofg]l8og 6f/f]G6f] ljlj df @)!* jN8{ sf+u|]; cfof]hgf x'g]5 . Sofg]l8og ;dfhzf:qL c¿ b]z h:t} 5g\ / s]xL leGg ljrf/wf/f lnPsf 5g\ . Sofg8]ln ;dfh b]vfpFbf ;f/Lsf] k|bz{gb]lv b]jtf ef/tLo, g]kfnL r'/fk;n klg b]vfOg Sofg]l8og k|fWofksn] .
-dfOsn a'/fj]_ cWoIf js{n] ljZjljBfno USA Public Sociology
of]sf];f]– of] ;x/df cfof]hgf ug{ kfPsf]df d v';L 5' . /f]dflG6s 7fpF xf], hfkfgsf] ;aeGbf a9L ldl>t ;x/ xf] . of]sf]xfdfdf !*^%df klxnf] cfO;lqmd kfn{/ v'n]sf] lyof] . !**$ df k|yd ;fa'g ˆofS6«L ag]sf] lyof] .
of]sf]xfdf k'glg{df{0fsf] r/0fdf 5 . xfdL sf] xf}F < c;dfgtfaf/] rrf{ ug{ cg'ej ;f6f;f6 ug{ cfPsf 5f}F . !(%# b]lv @)!$ ;Dd xfd|f] ;+u7g slt 7"nf] ePsf] 5 . w]/} ;xefuL ljleGg b]zaf6 cfPsf 5f}F . ^# /fli6«o ;+u7g ;b:o ;+u7g 5g\, !(%) df %dfq lyP . lkPr8L ljBfyL{sf nflu xfdL;Fu dxTjk"0f{ ;fdu|L pknAw 5 . cfufdL k':tfnfO{ xfdL ;fFrf] cy{df ljZjJofkL agfpg rfxG5f}F . c;dfg ;dfhnfO{ ;dfgtflt/ s;/L n}hfg] xfd|f] ;f]r x'G5 / x'g'k5{ .
!=      cy{tGq ;a}sf nflu x'g'k5{, ;a}sf nflu ;dfg cj;/ rflxG5 .
@=      cy{tGq l6«sn 8fpg x'g} ;Sb}g .
#=      wg k};fsf] gofF ljrf/ wf/f cfjZos 5}g .
$=      kmfObfsf] tfgzfxL 7Ls 5}g .
%=      lx+;fsf] c;dfgtf ;a}sf nflu u|fXo 5}g .
^=      cy{tGqn] ;]jf ug'{k5{,
cy{tGqn] c¿dfly zf;g ug'{x'Gg . k};fn] ;]jf lbg'k5{ gls s;}dfly zf;g ug'{ .
c/a ck/fOlhª l8;]Da/ @)!) 6\o'lgl;ofaf6 ;'? eof] . tLg xKtfdf 6\o'lgl;ofdf ;fdflhs dfWodaf6 /fhgLlts kl/jt{g eof], lnljof, l;l/of, cufl8 a9\b} uof] .
s] kl/jt{g ;sf/fTds dfq x'G5 < km's'l;df cf0fljs e§Lsf] b'3{6gf hfkfgdf h;/L eof], o;sf] k|efj hldgdf klg k¥of] . ljZjJofkLs/0f s;/L cufl8 a9\5 <
ul/asf hldg 7"nf sDkgL jf ;/sf/n] lng] ;d:of ef/t / rLgdf eO/x]sf 5g\ . jftfj/0fLo kl/jt{gn] ljZjnfO{ Jofks c;/ u/]sf] 5 .
o'/f]lkog a}+s, Ps o'/f]ksf] cleofg Psflt/ 5 . csf]{lt/ lu|ssf] ;d:of klg 5 . lghLs/0fsf] ;d:of, ljBfyL{sf] ;d:of, 5fq, 5fqfsf] cfGbf]ng, lghL lzIff k4lt / ljBfyL{sf] lxt cflb ljZjJofkL ;d:of x'g\ .
>lds cfGbf]ng, >ldssf] cfjfhsf] bdg klg xfd|f] ;/f]sf/sf] ljifo xf] . >lds l8km]lG;a x'g yfn]sf 5g\ .
kf]:6 sDo'lg:6 b]zsf ;d:of klg plQs} 5g\ . ;fDojfb uPkl5 :jtGqtfn] s]s] unf{ eGg] efjgf lyof] . kl/jt{gn] sltko cfzf dfly t'iff/fkft ePsf] 5 . efiff klg xfd|f] ;fdflhs cfGbf]ngsf] Ps efu xf] .
!=      /fli6«o cfGbf]ng
@=      ljZj;Fu hf]l8Psf ;d:of
#=      zlQmsf] k[ysLs/0f / /fhgLlt
$=      ;xefuL /fhgLlt
%=      Direct Democracy
Public and virtual space
^= Repression and liquidity
;femf sfo{qmd
ljZjsf] af/]df hfgsf/L
ljZjJofkL ;xeflutf
/fli6«o ljz]if sfo{qmd, P]ltxfl;s km/s–;dfh,
ljZjJofkL s/0f,
1fgsf] dfWodaf6 ljZjJofkLs/0f / aGw'Tjsf] ljsf; u/f}F .
j;'w}j s'6'Dasd\, eujfg,\ j]bM .
sDKo'6/, OG6/g]6n] 1fg ;a}nfO{ pknAw u/fPsf] 5 .
ljZj ;dfhzf:qL;+u7g leq %% cg';Gwfg sld6L, $$ j6f ljleGg ljifosf sld6L 5g\ .
ljZj ;dfhzf:qL ;Dd]ng oxL c;f/ @( ut] tbg';f/ h'nfO{ !# tfl/vsf lbg hfkfgsf] of]sf]xfdf ;x/sf] of]sf] xfdf Kofl;lkms sGkm/]G; xndf pT3f6g sfo{qmd eof] . ljZjel/af6 !@@ b]zsf ^ xhf/ ;xefuL ;dfhzf:qL ;Dd]ng ljZjsk km'6ansf] ;dfkg glhs cfof]hgf ePsf] 5 . km's'l;df cf0fljs b'3{6gf ePsf] Ps jif{ dfq ePsf] 5 . hfkfgn] @) xhf/eGbf a9L hgtf u'dfPsf] 7"nf] yk wghgsf] Iflt ePsf] ;dodf  of] ljZj af}l4s ;Dd]ng cfof]hgf ul/Fb} 5 .
k"jL{ Pl;ofnL d'n'sdf cfof]hgf ePsf] c7f/f}F ;Dd]ng ljzfntd\ ;xeflutf;lxtsf] 5 . cfly{s ljklQaf6 u'lh|/x]sf] hfkfgn] o:tf] 7"nf] ljrf/ssf] ;Dd]ng ug'{ cfkm}df dxTjk"0f{ xf] .
blIf0f Pl;ofaf6 eg] ;a}eGbf a9L ef/tLo k|ltlglw ;fd]n ePsf 5g\ . ef/tn] !(*^ df ljZj;Dd]ng u/L ;s]sf] /x]5 . o;k6s ef/t ljZjs} g]t[Tj lng] ljrf/df 5 . g]kfnaf6 eg] 8f= p4j Kofs'/]n sf7df8f}+ ljZjljBfno / wgk|;fb kl08t lqe'jg ljZjljBfnoaf6 ;xefuL eP/ cfPsf 5g\ . o:tf ;Dd]ngdf ;xefuLsf] ;xefuL x'g rfxg] dfgl;stf, ;:yfut sld6d]G6 cfly{s bfloTj dxTjk"0f{ x'G5g\ .
cfˆgf] lghL vr{df ljZjdf ul/g] o:tf ;Dd]ngdf ;xefuL x'g hfg' xfd|f] h:tf] cy{tGq ePsf d'n'ssf af}l4s ju{nfO{ ;lhnf]rflxF 5}g . ;Dd]ngdf x'g] /+ula/+usf 5fnfo'Qm ;xefuLsf] ljrf/ cfbfgk|bfg dxTjk"0f{ x'g hfG5 .
;dfhnfO{ s;/L ;dtfd"ns agfpg], /fhgLlts, cfly{s, ;fdflhs ef}uf]lns, cg]stfnfO{ s;/L Go"gLs/0f ug]{ eGg] ;f]r 5 . dWok"j{df ul/aLsf] /]vfd'lgsf] c/a l:k|8 cfGbf]ng To;}sf] Ps efu xf] .
c/a hxfF dflg; k};fsf] vf]hLdf x'G5g\ . ToxfF k]6«f]nsf] e08f/ 5 . tfklg, c/a ;+;f/df ul/aLsf] /]vfd'lgsf] hg;+Vof %Ü hlt 5 . s] k};f g} ;a}yf]s xf] ls xf]Og < c;dfgtfsf] h/f] gvf]h];Dd ;dfhdf ;Gt'li6 cfpg ;Sb}g . cdTo;]gsf] n]vn] Tof] ;f]rfOnfO{ cl3 a9fPsf] 5 . hGdb/, hLjgsf] afFRg] cjlw n}+lus b"/L 36\b} 5 . k/Gt' k}t[s ;DklQ dflysf] clwsf/n] ;dfhnfO{ c;dfg agfPsf] 5 . Ps l;g]dfdf b'O{hgf clegostf{aLr ePsf] jftf{ pNn]v ug{ rfxG5' . wgLn] ul/anfO{ 3[0ff u5{g\, ul/an] wgLsf] #&) ldlnog lkk'n – c/a k|ltJolQm @,*%( l6«lnog .
lsg s'g} /fi6«n] ul/aLsf] xfntnfO{ s;/L 36fof] . ul/aL Go"gLs/0f, d[To'b/df sdL clg hLjg life exp a9\b} 5 . c/a ;+;f/df hDdf @@ b]z 5g\ . ;dfhdf /x]sf] 7"nf] wg, dfn clxn] c/asf] ;DkGgtf xf] .

h'nfO{– !%
cfh hfkfg k'u]sf] rf/ lbg eO;s]5 . b'O{ ldg]6sf] :gfg – p4j ± wg laxfg l9n} p7\of}F . sl/a &M#) ah] p7]/ h'; vfof}F / xl/of] lrof p4j / d}n] vfPF . ef/tLosf] dfG5] ;xeflu lj/]Gb| ;f]gf -x}b/fjfb_ ;'t]s} lyof] . To;kl5 rkL{sf] sfd ;DkGg u/L bfFt dfFem]kl5 xfdLn] g'xfpg] s'/f u¥of}F . xfdL a;]sf] h]g xf]:6ndf !)) Pgdf rf/ldg]6 dfq g'xfpg ;lsG5 . /dfOnf] syf agfpg cfh !)) Pgdf b'O{ hgfn] g'xfpg] ljrf/ u¥of}F . !)) ? lnP/ p4j :gfg sf]7fdf uP / g'xfO ;s]/ aflx/ cfPkl5 d leq uPF . d leq uPkl5 x]bf{ t ;f9] b'O{ ldg]6 ;do ar]sf] lyof] . d}n] Tof] ;dodf cfgGb;Fu g'xfPF / !)) Pg jrt eof] . hfkfgdf !)) Pg eg]sf] !)) k};f h:t} nfUg] /x]5 hals g]kfndf sdfpg slt ufx|f] 5 < oxfF Ps sk slkmsf] %)) o]g, !))) sf] eft slt dxFuf] dxFuf] .
g'xfO;s]kl5 cfh Kofl;lkms sGkm/]G; xn of]sf]xfdf ;Dd /]naf6 guO{ lxF8]/} hfg] ljrf/ u¥of}F . clg, p4j / d k}bn lxF8]/ ahf/ x]b}{ 3'Db} cf/fd;Fu of]sf]xfdf k'Uof}F . ;Dd]ng :yndf k'u]/ tLg 7fpFdf xfdLn] ljleGg cg';Gwfg kqsf] k|:t'lt x]¥of}F÷;'Gof}F / To;} 7fpFdf !@,)) o]gsf] skmL / kfp/f]6L vfof}F . /]:6'/]G6df kfgL dfq l;Q} lyof] . clxn] !! ah]/ #% ldg]6 eO;Sof] dfOu|];gsf] af/]df n]lvPsf o'/f]lkog kqx¿sf] k|:t'tL ;'Gb}5f}F . of] 6]a'ndf hd{g;lxt ;a} o'/f] cd]l/sg uf]/f uf]/Lx¿ 5g\ . 8f= p4j Kofs'¥ofn / d b'O{ hgf dfq ux'Fuf]/f] /+usf ;|f]tf a;]sf 5f}F .
hfkfgn] :t/Lo ;Lko'Qm ^%) xhf/ lrlgofF ljBfyL{ hfkfgdf sfof{/t 5g\ /] . lzlIft j}b]lzs 5fqsf] gfddf lzlIft of]Uo tflndk|fKt j}b]lzs 5fq, 5fqf hfkfgdf 7"nf] j}b]lzs /f]huf/sf] ¿kdf /x]sf 5g\ . logsf] pkl:ylt hfkfgsf] nflu cTofjZos eO;s]sf] 5 . a"9fa"9Lsf] hg;+Vof a9\b} uPsf] 5 . cfly{s ljklQdf k/]sf] cj:yfdf j}b]lzs /f]huf/L hfkfgsf] ;d:of klg xf] . cfˆgf] b]z kms]{kl5 nfdf] ;do hfkfgdf sfd u/L kms]{sf lrlgofF sfdbf/sf] n}+lus e"ldsf, afnaRrf kfpg] kfl/jfl/s cj:yfdf s]xL ;d:of 5 .
What is real migrant workers number in Japan, Fukusima Insident make some negative in flucence for mirrout worker. # dlxgf ;d:of eof] kl5 c¿ 7fpF kms]{ lrlgofF gful/snfO{ gful/stf kfpg ;lhnf] 5, c¿nfO{ nfdf] ;dosf] cfjf;Lo le;f kfpg] Joj:yf 5 .
;du| ¿kdf x]bf{ ljZj hg;+Vof Ps} b]zdf v';L x'Fb}g / x'g ;Sb}g To;}n] sfdsf] vf]hLdf a;fO{ ;/fO{n] b]z ;~rfngdf ljsf; ug{df dxTjk"0f{ of]ubfg u/]sf] 5 . a;fO;/fO cNksfnLg klg x'g ;S5 / bL3{sfnLg klg x'g ;S5 . ljsl;t /fi6«n] ljsf;f]Gd'v /fi6«sf sd;]sd bz, afx|| sIff k9]sfx¿nfO{ efiff l;Sg], ljZjljBfnodf k9\g] gfddf j}b]lzs /f]huf/sf] ¿kdf cfdGq0f u5{g\ .
of}jgfj:yfdf j}b]lzs /f]huf/Ldf hfFbf sltko cj:yfdf j}olQms ;DaGw, of}g clwsf/, afnaRrfsf] clwsf/df klg ;d:of kg{ hfG5 . a;fO;/fO cj;/ / cj/f]w b'j} xf] . cfhsf] ;fgf] /fpG8 6]jn ;]ldgf/ …dfOu|];g ;f]l;of]nf]hLÚ df hDdf ( hgf dlxnf & hgf k'?if ;xefuL lyP .
cfh k|ftM % ah] p7]F . ;fob aflx/ hfg] ePsfn] dnfO{ lgGb|f nfu]g . p4jn] eGof] tkfO{+ l;lr/f] ;f]df sxfF hfg] ePsfn] o:tf] ePsf] xf]nf .
p7]kl5 k|ftMsfnLg lgTolqmof u/]/ tof/L ug{ yfn]F . d lgutf hfg] l;GsfG;]g -a'n]6 6«]g_ (=@* ah]sf] lyof] . To;sf nflu ;f9] ;ft ah] dfq} ;aj]df hfFbf klg x'GYof] . t/, dnfO{ xtf/ h:tf] nfu]sfn] g]kfnL n'uf nufP/ tof/ ePF . p4j :yfgLo /]n:6];g;Dd dnfO{ k'¥ofpg cfpg'eof] . t'?Gt} d 6f]lsof] :6];g hfg] /]ndf a;]F . Ol;sfafrf] :6];g;Dd sl/a Ps 3G6f nfUof] . 6f]lsof] :6];g 7"nf]e Psfn] d}n] lguftf hfg] l;+sfG;]gdf hfg'kg]{ lyof] .
d}n] # hgf cwa}+;] k'?if;Fu ;f]wF] s;}n] klg /]ndf dtna u/]g ToxL ;dodf d}n] c¿nfO{ ;f]w]sf] b]v]/ Pshgf aflnsfn] elgg\ d klg 6f]lsof] :6];g hfG5' . d va/ u/f}Fnf Tolt;Dd xfdL p7]/ ofqf ub}{ lyof}F . Psl5gdf l;6 vfnL eof] . xfdL /]nsf] l;6df a:of}F . ;fob tLg rf/ :6];g kf/ u/]kl5 6f]lsof] :6];g k'Uof}F . d}n] tL aflnsfnfO{ eg] Could you show me how to get there ? pgn] dnfO{ lguftf hfg] :6];gsf] l6s6 d]l;gdf xfNg] 7fpF;Dd k'¥ofOlbOg / elgg\, …tkfO{+sf] l6s6 (=@* ah]sf] 5, o;nfO{ kl/jt{g ug'{;\ .Ú clg, d}n] sfpG6/df b]vfO ;do kl/jt{g ug{ cg'/f]w u/]F . ca & ah]/ $* ldg]6sf] l;sfg;]gdf lguftf hfg] ljrf/ u/]F .
ca, pgL cfˆgf] sfdlt/ hfg yflng\ . Psl5g d}n] kv{g eg]F / g]kfnsf] Ps kf]:6/ lbPF ;fy} ko{6g af]8{n] lbg] g]kfnsf] af/]df ePsf] ko{6s hfgsf/Lsf] a|f];/ pgnfO{ lbPF . pgsf] gfd ;f]w]sf] lyPF t/ la;]+{ . t/, pgn] elgg\, …;Fu} kmf]6f] lvrf}F, s;/L lvRg]eGbf pgn] elgg\, …cfpg';\ d;Fu} a:g';\ d lvlrxfN5' .Ú clg t cfˆg} df]afOnn] kmf]6f] lvlrg\ .
kmf]6f] /fVg]
d}n] pgnfO{ eg]F–…g]kfn cfpg'x'G5 < cfpg] ljrf/ 5 t/ k};f sdfP/ cfpF5' . clg, d}n] cfˆgf] lelhl6ª sf8{ lbPF . dnfO{ O–d]n u/L kmf]6f] k7fpg eg]F . pgL af6f] nfUgcl3 labfO ls; ul/g\ s:tf] kl/jlt{t ;+:s[lt .
d}n] Tof] :6];gleq uP/ /]n ;dft]F / lguftflt/ nfu]F . /]n b'O{ tnfsf] /x]5 . d]/f] l;6 d'lgsf] tnfdf A-10 gDa/sf] ePsfn] d d'lg uPF . /]n lxF8\of] d'lgsf] tNnf ePsfn] s]xL klg b]lvFb}g . /]n lxF8]sf] s]xL ;dokl5 PshgfnfO{ eg] tkfO{+ d]/f] ;fyLnfO{ kmf]g ul/lbg'x'G5 . lsgls, d]/f] kmf]6af6 3G6L g} uPg . t/, pgn] d'G6f] a6f/] . Psl5gkl5 csf]{ s]6f]nfO{ ;f]w]F . pgn] 9f]sf glhs uP/ lvlr/f] ;f]dfnfO{ kmf]g u/]5g\ ls SMS k7fP5g\ . h] eP klg ;f]dfn] Call back ug'{eof] . d}n] eg] d kf}g] * ah]sf] l;GsfG;]gdf cfpFb} 5' . pxfFn] eGg'eof] 7Ls 5 cfpg';\ d kv]{/ a:g]5' . clg b'O{ 3G6fdf /]n uGtJodf k'Uof] . d aflx/ lg:s]F / ;f]df ;/nfO{ vf]Hb} lyPF . Psl5gdf pxfFsf] kmf]g cfof] sxfF x'g'x'G5 < d}n] eg] l6s6 sfpG6/ glhs 5' . pxfFn] eGg'eof] – ToxLF a:b} ug'{;\ d tkfO{+nfO{ vf]Hg dfly k'u]sf] 5' . Ps}l5gdf ;f]df ;/ b]v]F, v';L nfUof] . ;fdfg lnP/ sf/ kfs{df uof}F, l5§} pxfFsf] 3/df k'Uof}F . 3/df ;f]df PSn} x'g'x'Fbf]/x] 5 . clg, Psl5g hfkfgL xl/of] lrof vfof}F . lxGbL / g]kfnLdf ukm;km ul/a:of}F . Psl5gdf d ;'Tg'kg]{ sf]7fdf ;fdfg /fv]/ ahf/lt/ uof}F . kfgL kl//x]sf] x'Fbf 3'Dg Tolt /dfOnf] lyPg . ahf/df 7"nf] l8kf6{d]G6 :6f]/df k'u]/ hfkfgL vfgf vfof}F . 3/ PsfGtdf /x]5 . hDdf pxfFsf] 3/ jl/kl/ !^ 3/ 5g\ . h;dWo] s'g} klg 3/df ;fgf] pd]/sf] Ps klg aRrf 5}g . Ps 3/df Ps klg aRrf gePkl5 sNkgf ug'{;\ 3/sf] zf]ef s:tf] xf]nf < hDd} a"9fa"9Lsf] ¿vf] hLjg xf] .
d}n] Ps l5g cf/fd u/]F / clxn] 8fo/L n]Vg a;]sf] 5' . Dof8d vfgf ksfpFb} x'g'x'G5 . ;f]df 6]lnlehgdf ;'df] /]l:nª / j];an kfn}kfnf] x]b}{ x'g'x'G5 . 7fpF PsfGt, ;'g;fg k|b"if0f/lxt /x]5 . k/Gt' dfgjLo hLjgdf k|s[lthlQs} dxTj kfl/jfl/s dfof, ddtf, ckgTj, ljleGg pd]/ ;d"xsf JolQmsf] kfl/jfl/s hd36 dfgjsf nflu dxTjk"0f{ x'G5 . hfkfgsf] u|fdL0f e]usf] lgh{gh:t} a'4a[4f a:tLdf To;sf] v8]/L /x]5 vf]H5g\, ;a} ;'v egL ;'v} Tof] sxfF 5, cfkm" ld6fO c¿nfO{ lbg' hxfF 5 .
oxfF lbg] / lng] dfG5] klg sd 5}gg\ . ;+;f/ crDdsf] 5, c;dfgtf, ljljwtfaLr slt 7"nf] vf8n 5 . hfkfg e|d0fsf] rf}yf]÷kfFrf}F lbg klxn] ljZjefiff SofDk;df hfkfgL efiff lzIfs l;lr/f] ;f]df;Fu hfkfgdf !$ jif{kl5 e]6 eof] . klxn] d pxfFsf] cfof]hgfdf t]Gb|L ljZj ljBfno;Fu MOU df x:tfIf/ ug{ cS6f]a/ @))) df @$ lbg pxfF;Fu} hfkfgsf] e|d0f u/]sf] lyPF .
km's'l;df cf0fljs e§L b'3{6gfsf] Ifltk"lt{ ug{ hfkfgnfO{ rfnL;, krf; jif{ nfUg ;S5 eGg'eof] ;f]dfn] . k/Gt' /]l8of] wdL{tfsf] c;/ t ;f9] @ nfv jif{kl5 ;Dd klg afFsL /xg ;S5 /] . dflg;sf] hLjgdf cg]s lsl;dsf] qf; x'G5 . clxn] xfdL ukm ub}{ d 8fo/L n]Vb} ubf{ hfkfgL 6]lnlehgn] eGof]– km]l/ $ /]S6/ :s]nsf] e"sDk cfof] . km's'l;df 7fpF xNnL/x]sf] b]vfof] . olts}df hfkfgaf6 clk|msf k"jL{ o'/f]k / blIf0f Pl;ofdf k'/fgf sf/sf] Jofkf/ ul//x]sf l;njfnhL;Fu s'/f eof] . pgn] d]/f] 7fpF x]/]/ hfg';\ eg] . ;fob ef]ln a|]skmf:6 vfPkl5 Totflt/ nfU5f}F xf]nf . h]xf];\ afbn nfu]sf] 5 . kfgL k¥of] cfh clg t df};d /dfOnf] 5 . of] 3/df P;L 5}g, ;fob cfhef]ln P;L rflxFb}g klg . P;L t /x]5, ;f]w] / x]bf{ t/ cfjZos gePsfn] gnufPsf] /x]5 .
;f9] 5 aHof], hfkfgdf /flqsf] vfgf vfg] ;do x'g} nfUof] . ca Dof8d vfgf agfpFb} x'g'x'G5 . xfdL ukm ub}{ a;]sf 5f}F / d 8fo/L klg n]Vb} 5' .
-cfhnfO{ ^M#% ah] aGb_
ukm ubf{ub}{ vfgf vfO;Sof}F / /flqsf] vfgfkl5 l6eL x]b}{ ukm u¥of}F . l8g/ kl5, xl/of] lrof vfFb} 5f}F . * ah]/ @) ldg]6 eof] cfh l5§} ;'Tg] ljrf/ 5 . cfh kfgL k/]sfn] hf8f] 5 .
cfh !& h'nfO{ d sf7df8f}+af6 k|:yfg u/]sf] klg Ps xKtf eO;s]5 . b'O{k6s kmf]g ubf{ 7"nf] dfG5];Fu 3/df e]6 ePg . @ jif{sL gfltgLn] kmf]g p7fOg\ . Od]nsf] klg 5f]/Ln] pQ/ lbPsf] 5}g . lxhf] ;f]df ;/sf] cf>ddf cfP/ a;]+ . a:g dnfO{ lbPsf] sf]7f !@×!^ sf] h:tf] 5 . df};d /dfOnf] 5, cfh laxfg ;f9] tLg ah] g} lgGb|f v'Nof] . clg n3'z+sf u/]/ km]l/ kN6]F t/ kl5 ulx/f] lgGb|f nfu]g . /flt p4jsf] kmf]g cfPsf] lyof] . d]/f] k]k/sf] k|]h]G6];gaf/] s'/f eof] /] . udL{ hf8f] 5}g laxfg} emdemd kfgL k¥of] . clxn] ^ ah]lt/ kfgL /f]lsof] . afbn 8Dd nfu]s} 5 . lxhf]sf] df};d eljiojf0fLn] cfh ^)Ü kfgL k5{ eg]sf] lyof] . xfdL cfh laxfgsf] lrof gf:tf u/]/ Pshgf g]kfnL efOsf] lguftfsf] sf/ Jofkf/ x]g{ hfG5f}F . slt ;do nfU5 yfxf 5}g . km]l/ Jofks kfgL k¥of] . xNnf ub}{ ;'g;fg 7fpFdf k/]sf] kfgLsf] cfjfh klg cln t;f{pg] lsl;dsf] x'g]/x]5 . d}n] bfFt dfF‰g], bf/L sf6\g] sfd u/L;s]F . ca g'xfpg afFsL 5 . ef]ln laxfg} km]l/ 6f]lsof] :6];glt/ kms{g] sfo{qmd 5 .
laxfgb]lv a|]skmf:6 vfP/ sf/df 3'Dg uof}F . hfkfg–g]kfn OG6/g];gn ;]s]G8x\ofG8 sf/ vl/b laqmL sDkgLdf k'Uof}F .
l;njfnhLsf] Tof] sDkgLdf sl/a $÷% ;o uf8L kfls{ª u/]/ /fv]sf] b]Vof}F . Psl5g cf/fd u¥of}F . d}n] p4jsf] Od]nsf] pQ/ n]v]F / cfˆgf] k|]h]G6];g lk|G6 u/]F . To;kl5 aGb/ufxlt/ 3'Dg uof}F .
ToxfFaf6 kms]{/ ef/tLo± kfls:tfgL /]:6'/]G6df vfgf vfof}F . vfgf vfPkl5 ;f]dfhL;Fu pxfFsf] sf/df d4ln3/ x]g{ uof}F . #)) o]gsf] l6s6 lnP/ d5nL3/ x]¥of}F .
df5f x]l/;s]kl5 8lNkmgsf] s/fdt x]g{ egL 8lNkmg :6]l8oddf a:of}F . 8lNkmgsf] v]n @ ah] dfq ;'? x'G5 eg]sf]n] d 8fo/L n]Vg a;]F . ;f]df ;/ klN6g'eof] . bz{sx¿ cfpg yfn]sf 5g\ . ;fog b'O{ ah] 8lNkmgsf] rlt{snf ;'? x'G5 xf]nf . klxn] xfdL b'O{hgf dfq lyof}F . clxn] kf}g] b'O{ ah] #)÷$) hgf t?gf t?gL, j[4j[4f, afnaRrf lnP/ cfP . lj:tf/ lj:tf/} :6]l8oddf dflg; b]lvg yfn] . of] 7fpFsf] gfd lguftf l;6L clSjl/od xf] .
hfkfgsf] klZrdkl§sf] ;d'Gb| xf] . oxfFaf6 sf]l/of, rLg, Eoflbef] :6s /l;of glhs k5{ /] . To;}n] g]kfnLsf] sf/ vl/a laqmL ug]{ l;njfnn] eg]sf lyP xfdL hfkfgdf sf/ lsg]/ hDdf u5f}{+ . /l;og dfG5] ot} cfP/ b'O{rf/ bz u/L cfjZostfg';f/ sf/, lhk, 6«s ;]s]G8x\ofG8 lsg]/ n}hfG5g\ /] . BMW gofFsf] w]/} k5{ /] k'/fgf]nfO{ !%) dfg k5{ /] kh]/f] k|f8f]sf] @) b]lv @& nfv ?lkofF kg]{/x]5 . 6f]of]6f sf/sf] d"No t %÷!) nfv leq x'g] /x]5 .
x]bf{x]b}{ :6]l8oddf cfwf dfG5] eO;s] . b'O{ aHg % ldg]6 afFsL 5 . ;a} pd]/ ;d"xsf dflg; 8lNkmg h:tf] hgfj/sf] s/t't x]/L /dfpg hDdf ePsf 5g\ . ca Do'lhs ;'? eof] . 8lNkmgsf] s/t't /dfOnf] nfUof] . sl/a #) ld6/ dfly 7f8} pk|]m/ 8f]/Ldf /fv]sf] annfO{ 5f]P/ cfpg' @) ld6/ dflysf] l/ªaf6 kf/ ug'{, gfRg', plk|mg' cflb /dfOnf sf/gfdf x]g]{ df}sf kfOof] . lguftfdf ;jf b'O{ aHof] .
h'nfO{– !* k|ftM $M#) ah] p7]+ . k|ftsfnLg lgTolqmof u/L :gfg u/]kl5 ;f]df ;/;Fu e]6 eof] . n'uf nufO{ tof/ x'Fbf pxfFn] b'O{sk lrof tof/ kfg'{eof] . lrof vfPkl5 xfdLx¿ 6f]lsof] hfg t}of/ eof}F . l;+sfg;]gsf] :6];gdf cfP/ /]n …a'n]6 6«]gÚsf] l6s6 lnof}F . cfh d]/f] l6s6 l;lr/f] ;f]df ;/n] lslglbg'eof] . !@))) Pg . sl/a !@ 8n/ / af6f]df vfgsf nflu lrsg :ofG8ljr lslglbg'eof] / ;fydf b"w lsGg] ljrf/ ubf{ d}n] c/]Ghh'; lsGg] dg u/]F . To;kl5 k}bn lx+8]/ xfdL /]n ePlt/ nfUof}F . dnfO{ labfO u/]/ ;f]df ;/ 3/ kms{g'eof] . l;+sfg;]g ^ ah]/ % ldg]6df k|:yfg u¥of] . l:k8 lgs} 5, af6f]df hfkflgh u|fdL0f Onfsf wfgv]tL, t/sf/L v]tL 6f9f 6f9f sf7df8f}+ pkTosfsf] h:t} kxf8 b]lvFb}5g\ . afbn nfu]sf] 5, kfgL knf{ h:tf] b]lvG5 . df};d emDd k/]sf] ufpF j/k/ kmfF6}kmfF6sf] v]tL Sof ;'Gb/ b]lvg] /x]5 . x/ u/fdf d];gn] hf]Tg] x'Fbf oftfofn] v]tLnfO{ k"0f{¿kn] hf]8]sf] /x]5 . cfpFbfv]l/ d'lgsf] tNnfdf ePsfn] s]xL klg b]lvPsf] lyPg . cfh cufl8kl§ Tof] klg bf];|f] tNnfdf ePsfn] ;a} b]lvG5 jl/kl/ . clxn] klxnf] :6k ;'dfg];fGhf] cfOk'Uof] . 6f]lsof] k'Ug ;fob %,^ :6];gdf dfq /f]lsg] sfo{qmd /x]5 of] l;sfg ;]gsf] . To;}n] l:k8 lgs} a9L 5 . hfkfgdf /]n lgs} dxFuf] t/ lgs} l56f] oftfoftsf] ;fwg /x]5 . hfkfgaf6 uf8L dfq xf]gOg c¿ klg k'/fgf ;fdfgx¿ w]/} d'n'sdf ;]s]G8x\ofG8 ahf/df laqmLsf nflu of pkxf/sf nflu hfg] /x]5g\ . hfkfgsf] kxf8sf] /]Gh g]kfnsf] r'/]h:tf] b]lvg] /x]5 .
csf]{ :6k gfufcf]sf cfpg} nfUof] . k"j{kl§ clxn] s]xL cUnf] kxf8 b]lvFb} 5 . sfnf]afbnn] cfsfz 8Dd 9fsL ;Sof] l5§} kfgL knf{ h:tf] 5 . ef/tsf] h:tf] /]nsf] lnsdf dfgj lji6f 5}g . /]nsf] lnsd'lg klg ;kmf 5 . Tof] ;kmfO ;fob hfkfgsf] ljz]iftf xf] . cfw'lgs ax'dlGhnn] 3/ eP klg ;fgf hfkfgL lsl;dsf 3/s} ;+Vof c;+Vo 5 . clxn] a'n]6 6«]g 6g]nleq k:of] . slt nfdf] 6g]n 5 yfxf 5}g, l;+sfg;]g klg %÷!) ldg]6 nfUg] u'kmf kSs} 7"nf] 5 xf]nf . l66L /]ndf cfpF5g\ clg ;fob 6fpsf uG5g\ xf]nf pN6} 9f]u]/ hfG5g\ . l6s6 b]vfpg';\ eg]/ dfu]sf] klg d}n] b]lvg .
Pp6f 6g]n l;l4P/ Ps ;fgf] pkTosf b]lvPsf] lyof] . t'?Gt} csf]{ 6g]n nflu xfNof] d}n] kmf]6f] lvRg Sofd/f klg lgsfNg} kfOg . /]nsf ofqL clwstd ylst b]lvG5g\ . sf]xL s;};Fu af]Nb}gg\ . l:k8 w]/} ePsfn] xf]nf d]/f] xNsf 6fpsf] b'v]sf] 5 . olt n]Vb} csf]{ t];|f] 6g]n cfof] /]n cFWof/f] af6f] kf/ ub}{ 5 . cfh p4j 5}gg\ . ;fob pgL Sof]tf] uP xf]nfg\ . d PSn} ofqf ub}{ 5' . ofqfdf efjgf ;f6f;f6 ug]{ JolQm eP ofqfsf] cs}{ /dfOnf] x'G5 . k/Gt' hfkfgsf] ofqfdf lrghfgsf] dflg;;Fu 5}g eg] ;DkGg la/fdL Tof] klg dfgl;s /f]uLh:tf dflg; b]lvG5g\ . c¿;Fu s'/f ubf{ t nufgL ug'{ knf{ ls h:tfx¿ . sf]xL lrghfg ug{ af]Ng rfxFb}gg\ . ef/tdf a? slxn]sfxLF 7u e]l6P klg ddkmln vfFb} ukm ug]{, s'Nn8df lrof dfu]/ af]Ng] ukm ug]{ dfG5]sf] sdL x'Fb}g . olQs}df rf}yf] 6g]n cfOk'Uof] . klxn] ;d'b|L lsgf/fsf] /]nsf] af6f] 6f]lsof] lguftf hfg !#÷!$ 3G6f nfUYof] /] . of] l;+sfg;]gsf] kmf:6 ?6 ag]kl5 dflg; oxL af6f] hfG5g\ . @ 3G6fdf k'lug] 5f]6f] / l56f] af6f] xf] . hfkfgsf] dflg;sf] hLjgnfO{ o;n] grflxFbf] ult lbPsf] 5 . ;DkGg 5g\ t/ tgfjdf 5g\ hfkfgLx¿ rLg;Fu / pQ/ sf]l/of;Fu ;}lga an k|of]usf] tgfj 5 . ljZjs} ;a}eGbf ulx/f] ;d'b| glhs ePsfn] e"sDksf] ;w}F qf; 5 . km's'l;df cf0fljs b'3{6gfkl5 hfkfgdf ;f]nf/ Kofgnsf] km}nfj6 Jofks a9]sf] 5 . v]t df;]/ klg xhf/f}F, nfvf}F ;f}o{Kn]6 7"nf 7"nf ;fOhsf h8fg ul/Psf 5g\ . of] n]Vbf n]Vb} kfFrf}F 6g]n klg kf/ x'g nfUof] .
Oldsf] 6f]lsof]df al:5g\ . ;ft ah]/ kfFr ldg]6 eof] csf]{ :6];g cfof] . hfkfgsf] l;+sfg;]gdf /]nsf] 3838fx6sf] cfjfh klg ;'lgFb}g, w]/} /]n cfPsf] uPsf] klg b]lvFb}g, uha 5 . b'O{tn] /]ndf b[Zofjnf]sg ug{ dflyNnf] tnfd} r9\g' j]z x'G5 x'g] /x]5 .
df};d /dfOnf] 5 . kfgL kl/;s]sf] 5}g . knf{ h:tf] rflxF b]lvG5 . a:tLsf] aLraf6 uP klg cUnf] k'n h:tf] agfPsf] / b'j}lt/ %,^ lkm6]sf] kvf{n h:t} af/ nufPsfn] :yfgLo afl;GbfnfO{ ;d:of /x]g5 . sl/a k'n} km'naf6 hf]8]h:tf] b]lvG5 . l;+sfg;]gsf] af6f] w]/} 7fpFdf u|]eof8{ b]lvFb} 5g\ . u|]e of8{df /flvg] l;+ud/d/sf s'lbFPsf jf tof/ kf/]sf 9'+ufsf] k;n klg b]lvof] . ;–;fgf ufpF a:tLsf] aLrdf klg s]6fs]6L v]Ngsf nflu 7"nf v]n d}bfg agfP/ /fv]sf /x]5g\ .
o;k6ssf] ofqfdf w]/}h;f] p4j Kofs'¥ofn;Fu} ofqf uy]{+ . cl:t laxfg & ah]b]lv cfh laxfg (,!) ah];Ddsf] b'O{ lbg d PSn} ofqf ub}{ 5' . PSn} ofqf ubf{ gofF ;fyL agfpg] cj;/ kfOg klg ;S5 k/Gt' hfkfgdf Tof] ufx|f] /x]5 . d]/f] l;6 # hgfsf] d PSn} lyPF . clxn] &M#) ah] aNn Ps s]6f cfof] .
ut jif{sf] ofqf kl5 of] d]/f] klxnf] ljb]z ofqf xf] . dnfO{ gofF 7fpF x]g{ gofF ldq agfpg dgk5{ . ef]ln klg 6f]lsof]df a:g] lgwf] eof] eg] ;fob xfdL 6f]lsof]df cf}lw ag]sf] ;a}eGbf cUnf] :sfO{ 6«L x]g{ hfg]5f}F . :sfO{ 6«L agfP/ 7"nf a'h{ agfP/, ljZjd} cUnf 3/ 6fj/ lgdf{0f u/]/ ;DkGg b]zn] cfˆgf] snf sf}zn, ;DkGgtf b]vfpg / ko{6snfO{ cfkm"lt/ tfGg] sfd u5{g\ . dn]l;of, b'jO{, 6f]lsof], s'g} a]nfsf] 6\jLg 6fj/ Go'of]s{ o:t} pbfx/0f x'g\ . /]nn] dfgja:tLnfO{ b'Mv gb]cf];\ eg]/ dfgj a:tL ePsf] 7fpFdf cfjfh /f]Sg] cUnf af/ nufPsf] b]lvG5 hfkfgL l;+sfg;]gsf] af6f]df . ljZjs} 7"nf] / 3gfcfbL ePsf] ;x/ ePsf]n] 6f]lsof] lgs} 7"nf] 5 . t}klg s]xL xl/ofnL afFsL 5 . cfh !( tfl/v laxfg l5§} p7\of}F . k|ftsfnLg lgTolqmof ;s]/ ;fdfg Kofs u¥of}F . xf]6nsf] lan lt/]kl5 ( ah]lt/ hfkfgL /]ndf xfdL 6f]lsof]lt/ nfUof}F . cflsxf/f :6];gdf cf]n]{/ csf]{ /]ndf r9\of}F . Tof] :6];gaf6 t];|f], rf}yf] :6];g vfd]Obf] -lrjf nfOgdf_ k'Uof}F . ha xfdL :6];gaf6 aflx/ lg:Sof}F . :6];gdf xfdLnfO{ l/l;e -:jfut_ ug{ Pshgf g'jfsf]6sf] alxgL cfpg'ePsf] lyof] . ;+uLtf clwsf/L ;'j]bL -k"j{ljBfyL{ kßsGof SofDk;_ ;Fu /dfOnf] e]6 eof] . pxfF;Fu 6\ofS;Ldf pxfFsf] 3/;Dd uof}F . Ps lsnf]ld6/sf] &#) o]g k5{, oxfF k'Ubf &*) o]g nfUof] . 3/df k'u]/ lnˆ6df ( tNnfdf uof}F . 3/df k'Ug]lalQs} cfO; / kfgL vfof}F . alxgLn] g]kfnL lrof agfpg yfNg'eof] . ca xfdL lrof vfFb} OG6/g]6 ;r{ ug{ yfNof}F . xfjf kfgL cfh 7Ls} 5 . aflx/ t'jfnf]h:tf] nflu/x]5 .
cfh xfd|f] sf]l/of hfg] l6s6 lyof] . k/Gt' p4jsf] ;Nnfxcg';f/ l6s6 ef]lnsf] nflu ;f/]/ cfh 6f]lsof] 3'Dg] ljrf/ u¥of}F . cleif]s sf]l/og Pc/sf] l6km6 ;fbf{ Ps hgfsf] !) xhf/ ?lkofF yk nfUof] . Tof] bz xhf/n] Ps lbg 6f]lsof] 3'd3fdsf] sfo{qmd aGof] . ;'j]bLhL ;fdfg lnP/ cfOk'Ug'eof] . Psl5gdf vfgf tof/ eof] . g]kfnL lsl;dsf] vfgf ePsfn] af:gf /dfOnf] cfPsf] 5 . vfgf vfO 6f]lsof] dxfgu/kflnsf 6fj/b]lv l;Gh's :6];g, 6f]lsof] :6];g, l;+jfl;sf] df]gf]/]n r9\of}F . To;kl5 /f]af]6 x]¥of}F . w]/} kmf]6f] lvRof}F ;du|df /dfOnf] g} eof] . af6f]df h';, kfgL, au{/ Dofs8f]gfN8df uP/ vfof}F . cfhsf] lbg lat]sf] klg kQ} ePg . cf]9fOjf cSjfl;l6df d]/f] >LdtLsf nflu !@ xhf/ o]gdf 38L lsGof}F . To;kl5 e]g; kmf]6{ gSsnL cfsfz 3'Db} ca xfdL 3/lt/ kms{g] t/v/df lyof}F .  p4jnfO{ klg 38L dg k¥of] . To;}n] p4jsf] 38L lsGg nfu]sf 5f}F . 6\ofS; k|mL agfpg d]/f] kf;kf]6{ lbPsf] 5' .
/flqsf] ef]hg hfkfgLh ;';L;lxt slt /fd|f] eof] aofg} gu/f}F . /flqsf] ef]hg ub}{ !) alh;s]5 . vfgfkl5 Dofl/h v]Ng] ljrf/ ul//x]sf 5f}F . ;du|df bf];|f]k6ssf] hfkfgsf] a;fOsf] clGtd /ft /dfOnf] eof] . dnfO{ clncln 7Ls7Ls eO;s]5 . jfOg dfq vfFbf klg . 8fS6/ p4j Kofs'¥ofn / 3/a]6L efO alxgL eg] Psbd 7Ls x'g'x'G5 .
@) h'nfO{sf] lbg laxfg %M#) ah] p7]F . k|ftMsd{ ;DkGg eof] . sl/a ;f9] & ah] p4jn] / d}n] n]dg lrof vfof}F . * ah]lt/ 3/jl/kl/ 3'Dg] ljrf/ ub}{ 5f}F . clxn] OSo'–kf; ubf{ s;/L efiff l;Sg'k5{ eGg] ljifodf ukmufkm x'Fb} 5 . 
xfdL :sfO{ 6«L ljZjsf] ;aeGbf cUnf] 6fj/;Dd 6\ofS;Ldf uof}F . ToxfF 6\ofS;L 5f]8]/ :sfO 6«L x]¥of}F, kmf]6f] lvRof}F / /]:6'/]G6df uO{ k|]mGr a|]skmf:6 vfof}F . clg gfl/tf Po/kf]6{ hfg] kmf:6 /]nsf] l6s6 lsg]/ xfdLnfO{ /]ndf a;fn]/ hfg'eof] cleif]s .
xfdL !)M@@ ah]sf] 6«]gaf6 !!@) ah] gl/tf Po/kf]6{ k'Uof}F . clg gfl/tfdf 6ld{gn ! vf]Hb} dfly uof}F . #.$ tNnf dfly k'u]kl5 aNn Ps gDa/ l8kfr{/ 6ld{gn km]nf k¥of] . ;f]Wb} hfFbf s]l/og Po/sf] r]lsª -;fdfg hfFRg]_ sfpG6/df k'Uof}F . ;fdfg hfFRbf @ lsnf] a9L eP5 . hDdf @$ lsnf] dfq :jLs[t u5{ eg] kl5 d}n] ;Dd]ngsf] hfgsf/L k':ts aflx/ lgsfnL xft] emf]nfdf xfn]F / Ps lsnf] hlt 36]kl5 aNn dfGnf h:tL eOg\ . xfdLn] eGof}F– olt yf]/} ;fdfgnfO{ klg s] ;d:of u/]sf] . pgn] elgg d}n] xf]Og cfOPd ;l/ lgodn] xf] . ;fdfg k7fO;s]kl5 xft] emf]nf af]Sb} 6ld{gndf kf}g] 3G6f ;fdfg x]¥of}F, d}n] Ps n]l8h 38L lsg]F . p4jn] klg s]xL ;fdfg lsg] . pkxf/ lbg] lsl;dsf hfkflgh 38Lx¿ 6f]lsof]eGbf gfl/tf Po/kf]6{df ;:tf /x]5g\ . Psl5gkl5 km'lhtf;Fu e]6 eof] . pkxf/ lng] / lbg] sfd u¥of}F . aNn Oldu|];g r]s u/]/ xfdL af]l8{ªlt/ nfUof}F . s]xLa]/ ;]So'l/6L hfFr Oldu|];g hfFr l;l4Pkl5 xfdL k|:yfg sIfdf k'Uof}F / @& gDa/ u]6 x]g{ yfNof}F . s/d'Qm k;ndf hfkfgdf /S;L r'/f]6 b'j} dxFuf] /x]5 . !M%% ah] xjfO{ hxfhlt/ nfUof}F . clxn] Kng]df 8fo/L n]Vb} 5' . d]/f] l;6;Fu Pshgf sf]l/of dfOt hfkfg 3/ ePsL dlxnf / pgsL 5f]/L klg ofqf ub}{ l5g\ . Ps xKtf Sofg8fsf] EofGs'e/ labf dgfpg hfFb} l5g /] .
cfzf u/f}F, xfd|f] b'O{ 3G6fsf] ofqf /dfOn};Fu laTg]5 . pgsL 5f]/Lsf] pd]/ ;ft jif{ eof] . bf];|f] sIffdf 6f]lsof]df k9\b} l5g\ /] . >Ldfg\ lbg lbg} /flq !@, ! ah] ha 3/ kms{G5g\ pgL yfls;s]sf x'G5g\ . k|foM hfkflgh kl/jf/sf dlxnf jf sfdsfhL k'?ifsf] xfnt o:t} 5 . hLjgsf] /dfOnf] xfdLnfO{ yfxf 5}g . sfd / k};f dfq 5 . dfgjLotf dfgjLo ;+j]bgfsf] ;fx|} sdL 5 . hLjgsf] :jfb dxTj, dfgjLo efjgf / ljsf; st} Ps l;Ssfsf] km/s kf6f] kf] x'g\ ls h:tf] nfUof] ljjfxsf] bzf}+ jflif{sf]T;jsf] pknIodf logLx¿ labf dgfpg Sofg8f hfFb} /x]5g\ . nf]Ug] ef]ln dfq cfpF5g\ /] . hxfF uP klg sfddf g} ;do nufpg] x'Fbf Sofg8fdf klg sDKo'6/n] dnfO{ ;do lbg ufx|f] x'G5 elgg\ . g]kfnsf] ufpFdf lbgel/ ;Fu} sfd ub}{ a]n'sf ysfg;lxt 9'lnd'nL x'g] bfDkTo hLjg;Fu Jo:t hfkflgh sf]l/og hLjg x]bf{ t ljsf; klg kfl/jfl/s d"NodfGotfsf nflu cle;fk kf] xf] ls h:tf] nfUof] . xjfO{hxfh el/e/fp 5 . ljlzi6 >]0fLafx]s vfnL l;6 5}gg\ . vfgf vfO{ ;Sof}+ . ca Ps3G6f kl5 sf]l/of k'U5f}F xf]nf .
P]ltxfl;s sf/0fn] hfkfg–sf]l/of, sf]l/of–rLg, rLg–hfkfgaLr Kof/ / 3[0ffsf] ;DaGw 5 . pklgj]zsfndf, hfkfgsf] cTofrf/ cGofo . rLg–hfkfgaLrsf] 6fk' ljjfb, ;d'b|L ;Ldf ljjfb, / sf]l/of–hfkfgaLrsf] ;Ldf ljjfb klg Ps ;d:ofs} ¿kdf /x]sf] 5 . . cd]l/sf sf]l/of / hfkfg b'j}sf] ;+/Ifs xf] . ca xjfO{hxfh s]xL tntn hfg yfNof] ;fob s]xLa]/df sf]l/ofsf] Po/kf]6{ cfpFb} 5 xf]nf . xfd|f] b'O{ 3G6fsf] ofqf /dfOnf];Fu laTof] . gAa] k|ltzt dflg; ;'t]sf 5g\ . xfdL eg] ukm ub}{ 5f}F . ;du|df gfl/tf hfkfg b]lvOG5g\ . blIf0f sf]l/of;Ddsf] d]/f] xjfO{ ;km/ w]/} /fd|f] /Xof] . #@ jif{sf] pd]/df ljjfx ePsf] lyof] /] clxn] $@ jif{ eO;Sof] . t}klg dfof nfU5, efjgf x'G5, ;DaGw /fVg km';{b 5}g /] >Ldfg\nfO{ eg]/ elgg\ tL dlxnfn] .
OG5g\ Po/kf]6{af6 aflx/ lg:sg sl/a kf}g] 3G6f nfUof] Oldu|];g / s:6d lSno/]G; u/]/ lndf]lhg a;sf] af/]df  hfgsf/L lnof}F . lndf]lhg a;sf] l6s6 sf6]/ ( gDa/sf] u]6aflx/ lg:Sof}F . !) ldg]6kl5 b]hf]g hfg] a; cfOk'Uof] . a;df ;fdfg /fVof}F . Tof]eGbf cl3 kfgL lsGof}F, @ ln6/sf] 7"nf] af]tn kfgLsf] !!)) k¥of] . cfwfln6/sf] ;fgf] af]tnnfO{ eg] !^ ;o kg]{ /x]5 . s:tf] lj8Dagf, w]/} lsGbf ;:tf] yf]/} lsGbf dxFuf] . OG5g\af6 %M#) ah] b]hf]gsf nflu a; k|:yfg u¥of] . clxn] xfdL a;df 5f}F . @ 3G6f nfdf] ;8s kf/ u/]kl5 lnplhg a; ! ldg]6sf nflu /f]lsof] . s]xL ofqL cf]ln{P a; km]l/ lxF8\of] . xfdL 7Ls *M!% ah] b]hf]g k'Uof}F .
kmf]6f] /fVg]
ueg{d]G6 sDKn]S; k'Ubf t ToxfF j]s ;g ld cfPsL lyOgg\ . a;af6 ;fdfg emf/]kl5 xfdL ;8ssf] lsgf/df pleof}F . Pshgf sf]l/ognfO{ d}n] d2t dfu]F . pgn] j]snfO{ kmf]g u/LlbPF . kmf]g u/]kl5 !% ldg]6df cfOk'U5' eg]/ j]sn] pQ/ lbOg\ . xfdLnfO{ lk;fan] Rofk]sf] lyof] . s]xL k};f lnP/ p4j lk;fa ug]{ 7fpF vf]Hb} uP d eg] ;fdfg s'/]/ a;]sf] lyPF . Tolts}df j]s sf/ lnP/ cfOk'lug\ e]6 eof] . ;fdfg sf/df /fVb} lyof}F ls p4j klg cfOk'u] . ToxfFaf6 xfdL Pshgf ;dfhzf:qsf] k|f]km];/nfO{ e]6\g oxfFsf] Ps ljZj ljBfnodf uof}F . tL k|f]km];/;Fu} ef/tLo /]:6'/]G6df vfgf vfg uof}F . rf/hgfn] vfPsf] (),))) jg k|f]km];/n] ltg'{eof] . vfgf dL7f] lyof] . vfgfkl5 skmL vfof}F . g]kfn / sf]l/ofsf] lzIff, /f]huf/L, a]/f]huf/L, ;dfgtf, c;dfgtfaf/] s'/f u¥of}F . kms{g]a]nf d}n] g]kfnaf6 NofPsf] Ps kl:dgf tL k|f]km];/nfO{ pkxf/ lbPF . /flt j]ssf] ckf6{d]G6df k'Uof}F . 9f]sf vf]Ng]lalQs} pgsf] >Ldfg\n] :jfut u/] . Psl5g xfdL ;'Tg]sf]7fdf ;fdfg /fv]/ pkxf/ lbg] sfd u/]F . l6eL sf]7fdf v/a'hf vfof}F / ;'Tof}F .
@)!$ h'nfO{ @!
laxfg p7]/ :gfg u/]F . To;kl5 p4j / d b'j} hgf 3/ k5fl8sf] kxf8 / kfs{df 3'Dg uof}F . Ps 8]9 3G6f 3'Dbf / ukm;km ubf{ /dfOnf] eof] . clxn] p4j g'xfpFb} 5g\ . d eg] b}lgsL n]Vg yfn]sf] 5' . 7fpF /dfOnf] /x]5, tLn, lt/s'nf] -l;nfd_ kmNg cfF6]sf] 5 . km;L{ kmNb} 5, v';f{gL, uf]ne]8f, sfFqmf, l;dL, eG6f, ddkmnL, ;v/v08 ;a} tof/ x'Fb} 5g\ . kfs{df z'4 lkpg]kfgLsf] k|aGw ldnfOPsf] 5 . xfdL a:g] 3/s} k5fl8 ;'Gb/ xl/ofnLo'Qm kxf8 ePsfn] a:gsf nflu ;fx|} ;'Gt/ cfjf;Lo If]qdf a:g k'u]sf 5f}F . lbpF;f] st} hfg] sfo{qmd /x]sf] 5 . cfzf u/f}F, sf]l/of e|d0f ;'Gb/ x'g]5 . d]/f] PnhLsf] gf]6a'ssf] lsjf]8{df v/flj cfPsf] lyof] . g]kfndf Tof] lsjf]8{ gkfPsf]n] sf]l/of lnP/ uPsf] lyP .
Tof] cfh d]/f] Nofk6k dd{t ug{ lbof}F / vfgfvfg k'Uof}F . af]ª h' lsdhL;Fu e]6 eof] . jxfF cfuGt's sfdbf/ sNof0f ;+:yf k|d'vsf] ?kdf b]hf]g sf]l/of . b]hf]gdf ^))) hgf j}b]lzs sfdbf/ sfd ul//x]sf 5g\ . ;a} aflx/lt/ sfd u5{g\, g]kfnL sfdbf/ !)) hgf x'g ;S5g\ . lrlgofF, ;+Vofdf a9L 5g\ t/ g]kfnLsf] :t/, d]xgt, ldng;f/kgf /fd|f] 5 . j}b]lzs sfd bf/sf] sNof0fsf nflu sfd ul//x]sf ;+:yf k|d'vsf] egfO{ lyof] .
j}B, cj}B sfdbf/sf] nflu cf}ifwf]krf/ l;Q} ul/lbg] k|fljlws 8fS6/, :jf:YosdL{ klg 5g\ . s]xL k};f lbP/ k/]sf] a]nfdf d2t u5{g\ . b]hf]g gu/sf d]o/ / s]lx Pg hL cf]n] klg s]xL ;xfotf u5{g\ . ax'/fli6«o /]:6'/]G6df vfgf vfof}F, yfO{, e]tgfd, OG8f]g]l;of, sDaf]l8ofsf vfgfsf kl/sf/ . ldl>t vfgfsf] dHhf g} cs}{ x'Fbf] /x]5 . cfOPd Pl;of /]:6'/]G6 -b]xªbf]ª_ Pl/of b] hf]g sf]l/of .
sf]l/ofsf] >d ahf/df &)÷*) k|ltzt k'?if sfdbf/ 5g\ . dlxnfsf] ;+Vof sd 5 . sfd ufx|f] ePsfn] k'?if a9L cfpF5g\ . pgLx¿ ufx|f] sfd ug{ klg ;S5g\ . j}w jf cj}w sfdbf/sf] b}lgs Hofnf sd;]sd %)÷^) 8n/ kfpF5g\ . dflg;df sfd ul/ /xg' ePsf] /x]5 . sfd;Fu} vfgf kfpF5g\ . slxn]sfxLF b'O{ km/s b]zsf k'?if / dlxnfaLr ljjfx Ot/sf] ;DaGwn] aRrf s;sf] x'g] / s;n] kl5 n}hfg] ;d:of 5 .
;g\ @)!# sf] g]zgn :6«fl6l6:6s tYof+scg';f/
!!@#)^ hDdf j}b]lzs sfdbf/ /x]sf 5g\ .
@#))) g]kfnL sfdbf/
;aeGbf a9L lrlgofF, t];|f] gDa/df leotgfdL, pHj]s, hfkflgh cflb 5g\ .
;g\ @)!# ;Ddsf] sf]l/ofsf] hg;+Vof %)@@),)))
h;dWo k'?if – @%, !##)))
n}lËs l:ylt ef/t / rLg eGbf /fd|f] ePklg sf]l/ofdf klg k'?ifg} al4 5g\ . dlxnf – @%, )*&)))
cfuGt's sfdbf/
u|fdL0f Onfsfdf dlxnfs]f pRr lzIffsf] b/ /fd|f] 5 . k'?ifsf] bfFhf]df 7"nf ;x/L Onfsfdf dlxnfsf] pRr lzIffsf] k|ltzt sd 5 . b]hf]g, a]Sh] If]qdf .
Oldu|];g – @)!@ – ^$#))( sf]l/ofdf cfpg]x?
dfOu|];g – @)!@ – ^#^$)# sf]l/ofaf6 jflx/ hfg]x?sf] tYofÍ
;/sf/L xfp;xf]N8 ;e]{cg';f/
ljb]zL sfdbf/ hDdf hDdL (*%(@# s'n @)!# sf] tYof+scg';f/ sf]l/ofdf sfd ul//x]sf hDdf klxn] cfPsf / @)!# df cfPsf ljb]zL sfdbf/sf] ;+Vof ( nfv krf;L xhf/ gf} ;o t]O; /x]5 .
a]/f]huf/ ;+Vof sf]l/ofdf hDdf -sf]l/ofdf klg a]/f]hufl/sf] cj:yf / ;d:of /x]5 . t/ h'g sfd ug{ j]/fhuf/L j}b]lzs /f]huf/Lsf >lds hfG5g\ cfhsf sf]l/og o'jf Tof] sfd ug{ clgR5f /fVg] /x]5g\ ._
*=^ k'?if -s'n &=(_
^=* dlxnf a]/f]huf/
#=! k'?if 5f]6f] ;do
#=# dlxnfsf] a]/f]huf/L
cfTdxTof k|ltzt @=(Ü
of}g c;Gt'li6 #=#Ü
/fli6«o /fhgLltdf dlxnf #))–$&      -!%Ü_
k'?if cfTdxTof !=(
dlxnf -k|of;_ #=%
! nfv hgf dWo] !!=$ k|ltzt
! nfvdWo] ^( dflg; cfTdxTof u5{g\ .
cf};t cfo' – k'?if &&=^%Ü
dlxnf *$=*%Ü
s'n *!=@)Ü
@)!! sf] ;/sf/L tYof+scg';f/ cGt/f{li6«o cfk|jf;L eP/ hfg] sf]l/og #$(*^*
sf]l/ofdf ljb]zL sfdbf/sf] ?kdf cfPsfx? ;+Vof @!&&)@
sf]l/ofdf btf{ eO{ j}wflgs sfd ug]{ j}B j}b]lzs sfdbf/ (#@(*# o; jfx]s klg j}B cjlw k'/f ePkl5 cj}B ePsf jf ko{6s eP/ cfO{ n'lsl5lk sfd ul/ /x]sf j}b]lzs sfdbf/ klg sf]l/ofdf sfo{/t 5g\ . h:sf] tYofÍ o;df ;d]l6Psf] 5}g .
-@)!@ sf] tYof+scg';f/_
a;fO;/fO
afn d[To'b/ #Ü
/]ld6\ofG; Ps jif{df
cfpg]
hfg]
sf]l/ofaf6 hfg]eGbf cfpg] a9L 5 .
j';fgdf cfFwL cfof] ;d:of eof], To;a]nf a';fgsf :yfgLo jfl;Gbfn] ;Fu} ldn]/ d2t ub}{ lyP . kfs{ r'ª xLn] To;} j]nfb]lv Go' len]h d'ed]G6 ;'? u/] . Deligent, self-hulp-co-operation tLg vDa] gLlt kfs{ r'ªxLn] cfˆgf] dGqL d08nsf] a}7s u/]/, k|fWofks dhb'/, ljBfyL{, ls;fg ;a}nfO{ Go' len]h d'ed]G6df ;+nUg u/fP . To;a]nf sf]l/og kxf8 ¿v, j[If geP/ v}/f /ª\sf lyP . sf]l/ofdf vfgf lyPg . lzIff lyPg, ;a} ug{ ;/sf/n] dfq sfd ug{ ;Sb}gYof] . ^ ah] ufpFdf 3G6L ahfPkl5 ;a} hgf p7\g'kYof]{ . ;/sf/n] of] k4lt clgjfo{ agfof] . To; cleofgn] tf; v]Ng], /S;L vfg] k'?ifsf] afgL aGb u/fof] . ;Fu} ;a} ldn]/ sfd ug]{, j[Iff/f]k0f ug]{, clzlIftnfO{ lzIff lbg] Pscsf{nfO{ d2t ug]{ sfd eof] . ufpFsf h]7f, jf lgjf{lrt eO{ sfd ug{ dg ePsf o'jfn] g]t[Tjsf] cj;/ kfof] . To; cl3 lgjf{rgsf] k4lt lyPg . g]tf tf]Sg] sfd x'GYof] .
x/]s kl/of]hgfsf] sdhf]/L kIf klg x'G5 !(*) sf] bzsdf cfP/ ;femf sfdn] ult lng 5f8\of] . ha b]zn] cf}Bf]lusLs/0fdf ult lnof] . …l;df]n pnbf]ªÚ n] ult 5f]8\of] . ;Fu} ldn]/ sfd ug]{ k4ltdf sdL cfof] . cfnf]rsx¿n] To;kl5 l;df]n pnbf]ªsf] cfnf]rgf ug{ yfn] .
!((& sf] cfly{s ;+s6af6 b]znfO{ lgsfNg sf]l/og dfG5]n] cfkm";Fu ePsf] ;'g ;/sf/nfO{ lgMz'Ns bfg lbP . o; pbfx/0fkl5 cfˆgf] vfgfaf6 s]xL 5'6\ofP/ c¿sf] enfOsf nflu /fVg] afgL a;fNof}F . !(*)–!((& ;]dfpn pb\bf]ªsf] cGwf/do ;do lyof] . cfhef]ln xfdLn] Tof] efjgfnfO{ leotgfd, sDaf]l8ofdf …;]dfpn–pNbf]ªÚ cEof; ug{ l;sfof}F .
:jf:Yo s]Gb| / lzIff s]Gb| agfpgsf nflu OG8f]g]l;ofnfO{ klg l;df]n pnbf]ª cleofg;Fu kl/lrt u/fof}F . -@))(_ ldn]lgod k|f]ld; ldn]/ UNDP ;Fu ldn]/ clk|msg ljsf;sf nflu sfd ug{ yfn]sf] 5f}F . ;a ;xf/f clk|msf If]qsf] ljsf;sf] nflu .
sf]Osf h:tf :jo+;]lj ;+:yfnfO{ ef/tdf sfd ug{ ufx|f] 5 . ef/tdf hftLotf, cfly{s c;dfgtf cflb sf/0fn] sfd ug{ d'l:sn 5 . ufpFsf] g]t[Tj ug]{ dfG5]sf] gft]bf/ dfq sf]l/of cfpF5g\ . ;fFRr} sfddf ;+nUg dfG5] sf]l/ofsf] PS;kf]h/ lelh6df klg cfpFb}g kfpFb}gg\ . 7"nfj8fsf] dfq zf;g rN5 ef/tdf .
ef/tdf dlxnf :jo+;]jssf] JolQmut ;'/Iff klg ;lhnf] 5}g . To;}n] xfdL ef/tdf sfd ug{ ;+sf]r dflg/x]sf 5f}F . gofF k':tfsf] ljrf/df of] cleofg k/Dk/fut km];g xf] . l;dfpn pNbf]ª s[lifsf] ljsf;sf nflu ufpFsf] ljsf;sf nflu xf] cfh Tolt dgdf of]Uo 5}g .
;]dfpn pnbf]ª If]qLo, u|fdL0f ljsf;;Fu ;DalGwt Ps kl/of]hgf lyof] . sltko dfG5] kfs{r'ª xLnfO{ dg k/fpFb}gg\ . lsgls plg tfgfzfxsf] ?kdf lyP . To;}n] pgsf] cleofgnfO{ klg dg k/fpFb}gg\ . cfˆgf] ljsf;sf] Kofs]h;Fu afa'sf] gfdsf] sfo{qmd aflx/ k7fpg jt{dfg /fi6«klt rfxG5g\ . ;]df8n cleofgsf] a]nf ;of]{bo x'g] ;do 306L ahfpg] sfd x'GYof] .
wGojfb ;g ld j]s, ;Dk"0f{ Joj:yfkg Ps bd Jojl:yt / /dfOnf] eof] . cfh xfdL b]hf]gaf6 vfhf vfO{ b]u'sf nflu k|:yfg u¥of}F .
xfdL ;f9] % ah] sl/a ;f9] rf/;o lsnf]ld6/ ofqf u/]/ plNhg sf]l/og ;/sf/sf] :6fl6l:6sn clkm;df k'Uof}F . of] sf]l/ofsf] b'u{d clkm;dWo] k|yd xf] oxfF xfdL hDdf bz hgf sd{rf/L 5f}F . Ps xKtfcl3 j]sn] dnfO{ e]6 ug{ eGg'eof] . dnfO{ labf lbg / ;do lbg ufx|f] lyof] . b'u{d eg]sf] s] xf] sf]l/og egfOdf < of] 7fpFaf6 ;fj{hlgs oftfoftdf ofqf ug{ ;fdfGo oftfoft 5}g . k"/f b]zsf] cj:yf x]bf{ of] 7fpF lgs} ufx|f] 5 .
k|f]km];/ ;'hg d]S8]d]M
cfly{s c;fgtf aflx/ uP/ sfd ug]{ sfdbf/sf] ;Gbe{df a9L k|of]u x'G5 . ljZjJofkL /fhgLlts zf:q 7"nf] kl/jt{gsf] qmddf 5 . kfl/jfl/s dxTj, 3/leqsf] sfdsf] kl/efiff :ofxf/ ;';f/ ug]{, / x]/ ljrf/ ug]{, sfd dfq km/s eO;s]sf] 5 . ljZjJofkL ;dfhzf:qL cfFvfn] efif0f lbP/ dfq ;dfgtfdf cfwfl/t ;dfh agfpg ;lsGg . ljZjdf x]h]df]lgs Jojxf/ ljBdfg 5Fb} 5 . dlxnf / kl5 k/]sf ju{nfO{ ;dfhsf] ;dfgtf cleofgn] sfd ug{ ;s]sf] 5}g . /a6{ sg]nsf] l;4fGtcg';f/ /fqLdf olb s's'/ e'Sb}g eg] s's'/sf] wd{ dflgFb}g . åTjsf] ;+;f/nfO{ Ps lsl;dsf] agfpg ;dfhzf:qLsf] e"ldsf x'gk¥of] .
ljZjJofkL åGbdf /x]sf dfG5]nfO{ x]/ljrf/ rflxG5 . aRrf hGdfpg], x'sf{pg], la/fdL ePsf] a]nf b]vefn ug]{, a'9f}nLsf] ;'ljwf ;a} care work df k5{g\ . of] sfdn] ;dfhnfO{ c;dfgtflt/ n}hfG5 . pklgj]zjfb, ;fd|fHojfbn] care work sf] hGd u/fPsf] xf] .
sd cfDbfgL x'g] dlxnfsf] 7"nf] >d ;Lwf cfDbfgL gx'g] If]qdf vr{ x'G5 . h;nfO{ care work elgG5 . Dof8d– ;'hftf k6]n– x}b/fjfb– ;fdflhs c;dfgtf – ef/t
Equality of opportunity cfDbfgLsf] ;dfgtf ef/t :jtGq ePb]lv ;/sf/n] sfg'g agfP/ c;dfgtfnfO{ ;Daf]wg ug]{ sf]l;; u/]sf] 5 . k/Gt' Tof] sf]lzifn] ;kmntf kfpg ;s]sf] 5}g .
c;dfgtfsf] sf/0f s] s] x'g\ < ;/sf/L tYof+sn] eG5 %)Ü ul/aLsf] sf/0f cfkm} JolQm, klg xf] . zlQmsf] ;|f]t, cfly{s kx'Fr, hflt cflbsf] klg c;dfgtf l;h{gf ug{df 7"nf] e"ldsf 5 . ljwflosfsf] dfWodaf6 clgjfo{ lgod P]g agfP/ k|of]u gu/];Dd c;dfgtf dfly JolQmsf] k|of;n] Tolt sfd ug{ ;s]sf] 5}g .
sfg'g agfP/ u/]sf] ;fdflhs kl/jt{gsf] k5fl8 klg cf}klgj]lzs dfgl;stf ljBdfg 5 . d]/f] k]k/ 7"nf k|f]h]S6sf] efu xf] . j}wflgs –sfg'gL_ dfWodaf6 ul/Psf] kl/jt{g klg Ps dxTjk"0f{ efu xf] .
ef/tdf (#Ü JolQm cgf}krfl/s If]qdf sfo{/t 5 . s[lifdf nfu]sf], cw{Hofnf, HofdL, cw{ v]tLdf nfu]sf] ju{ ef/tdf o;} ju{df k5{ . of] ju{ c:yfoL ¿kdf s'g} klg If]qdf sfd u/]sf] x'G5, p;sf] gf]s/L Uof/]G6]8 x'Fb}g . pklgj]zsf] a]nfb]lv rn]sf] sltko ;fdflhs ;+/rgf, sfdbf/sf] :j¿k :jtGq ef/tdf klg sfod /Xof] .
of] lgoldt ug{ hftLotfn] klg e"ldsf v]n]sf] 5 . hft, hflt, j0f{, ju{, hghflt klg c;dfg ljt/0f k|0ffnLsf s]xL sf/0f x'g\ .
!=      ;fwg;|f]t
@=      ;+:s[lt
oL b'j} sf/0fn] d'Vo ?kdf ;dfhdf c;dfgtf sfod /fv]sf] 5 . hftLotfsf] cEof;sf sf/0f klg ;dfhdf cfly{s c;dfgtf ljBdfg 5g\ . h;sf] sf/0f ;dfh Jofks ljefhg / c;dftfdf cfwfl/t 5 . !@ ah]b]lv ! ah];Dd xfdLn] vfgf vfof}F skmL vfof}F / ;jf ! ah] Dof8d ;g\ ld j]kmn] sf/ xflsg\ xfdL pNhLg k"jf]{Q/ ;d'b|lt/ cfh /ftL af; a:g 3'Dg hfFb} 5f}F . ch'{g, p4j, j]s / d .
af6f]df ;a} 8fF8fsfF8f xl/ofnLo'Qm b]lvG5g\ . ;a} kxf8nfO{ 5]8]/ 6g]n agfOPsf] 5 . ;a} 6g]ndf emndNn aQL an]sf] 5 . Sof ;'Gb/ sf]l/og ljsf; df]8n / k|s[lt ;+/If0f . xfOj]df uf8L xfFSbf !@) b]lv !$) lsldk|lt 3G6f xfFSg] /x]5g\ . k/Gt' 7fpF 7fpF l;l;l6eL Sofd/f h8fg ePsfn] Sofd/fsf] cfFvf 6Ng Sofd/f glhs k'Ug] rfnssf] :j;, l:k8 sd ug]{ /x]5g\ . olb, !)) eGbf a9L l:k8 /x]5 eg] klg uf8Lsf] g]leu]6/n] b]vfpF5 Sofd/f cfpFb} 5 eg]/ clg t'?Gt} uf8Lsf] l:k8 !)) lslddf emfl/xfN5g\ . gq eg] oxfF klg lgod t ldlrg] /x]5 . t/, klqmof] eg] 8«fOleª ug]{ sd{rf/Lsf] xflsdnfO{ klg sf/afxL x'g] /x]5 .
laxfg !^^ lsnf]ld6/ @ 3G6fdf b]hf]g–b]u' uof}F . clxn] b]u'b]lv k"jf]{Q/ ;d'b|L ;x/ pNhLg;Dd hfg !#@ lsnf]ld6/ ;8s kf/ ub}{ 5f}F . k"/} sf]l/of /dfOnf], xl/of] ;kmf ;8s, Kjfn} Kjfn -6g]n_ ePsf kxf8x¿ 5g\ . g]kfnsf] r'/]h:t} . ;–;fgf ;x/ klg cfpFbf ;8sdf hfd -uf8Lsf]_ n:s/ b]lvG5 .
xfOj]df eg] ;8ssf] /ˆtf/ lgs} x'g]/x]5 . ljsl;t ;dfhdf dflg; d]l;gsf] bf; eO;s]5g\ . e/v/ u+u6fsf] ;x/df k'Uof}F . clxn] ;jf tLg alh;s]5 . ljG8ldnx¿ y'k|} 5g\ . k"j{kl§ xl/of] ;kmf ;d'b| b]lvof] Sof dHhf slt ;'Gb/ .

@@ tfl/v
tYof+sljgf xfdLnfO{ sfd ug{ ufx|f] x'G5 . 6fu]{6 u|'k–;fgf] :s'nsf] ljBfyL{ ;+Vof klg x'g ;S5 / l;+uf] b]z klg x'g;S5 . sf]l/ofdf !(^) b]lv hgu0fgf ;'? eof] . hgu0fgf klg kfFr jif{df Psk6s x'G5 . 200 million vr{ u/]/ @)!) sf] hgu0fgf u/]sf lyof}F . lnË, sIffsf] tYof+scg';f/ gd'gf ;j]{If0fsf] ¿kdf xfdL u0fgf ug{ ;S5f}F .
sf]l/ofdf w]/}h;f] dWodju{sf dflg; a:5g\ . sf]l/og dfG5]sf] nufgL, lzIffdf w]/} x'G5 . To;}n] sf]l/ofn] ljsf; ug{ ;s]sf] xf] . lzIff – 1fg l;k, k|ljlw ;a}sf] hggL xf] .
cfly{s lx;fan] sf]l/og ;dfhnfO{ !) ju{df ljefhg u/]sf] 5 . pRr ju{ #, dWodju{ $, lgDg ju{ # ju{df 5g\ . xfdL pQ/k"jL{ sf]l/ofaf6 b]hf]g hfg] af6f]df hfFb} 5f}F . xfdLn] vfgf vfPsf] 7fpFaf6 !@% lsnf]ld6/ 6f9f 5 . ld; a]sn] sf/sf] l:k8 klg !@)÷!@% lsnf]ld6/df /fv]sL l5g\ . Psl5gcl3 kfgL k/]sf] lyof], xfO j] df xfdLeGbf cufl8 /x]sf] t];|f] sf/ xfd|f] cfFvf cufl8 b'3{6gf eof] ;fob 8«fOe/n] /flt /S;L vfof] xf]nf jf ;'t]g xf]nf To;}n] cufl8 hfg'kg]{ sf/ pN6f]eP/ ;fO8sf] af/df 7f]lsof] Tof] sf/ sRofss'r's eof] . a]nsf] d'6'n] 7fpF 5f]8\of] . dnfO{ klg 8/ nfUof] !@) lsnf]ld6/sf] af6f]df xfdL /f]lsg] ;Defjgf g} lyPg .
8/fP/ d}n] lj:tf/} xfFs eg]F pgn] klg 8/fP/ s]xL lj:tf/} ul/g\ . clt /ˆtf/sf] ;8sdf c¿sf] s;}n] klg lx;fa ub}{g . cfkm" dfq l56f] s;/L hfg] w'gdf x'g] /x]5 . clxn] ;f9] $ alh;Sof] . cfh xfdLn] klxnf]k6s cf0fljs e§Lsf] cjnf]sg u¥of}F . lxhf] / cfh d]/f] hLjgs} /dfOnf] sf/ofqf ;Dk"0f{ xl/ofnLo'Qm pQ/ k"jL{ sf]l/ofdf x'Fb} 5 . d w]/}k6s sf]l/of e|d0f u/]sf] eP klg plNhgl/t uPsf] /x]g5' . sl/a !))) lsnf]ld6/sf] ofqf ug{ @ nfv sf]l/og agsf] k]6«f]n nfUof] . sf]l/og ldqn] k"/} :jfut ;Tsf/ ub}{ w]/} 7fpF 3'dfOg . ;fFRr} /dfOnf] df};d 5, laxfg kfgL k/]sf] lyof] . clxn] df};d cln ;kmf 5, cfsfzdf afbn eP klg 6f9f 6f9f;Dd kxf8 b]lvG5g\ . P;L rnfpg'k/]sf] 5}g, ;'xfgf ;km/ cfh df};d xl;, lxGbL uLtsf] ofb cfof] .
@$ tfl/v w]/} kfgL kl//x]sf] lyof], t}klg bª\b]d'gdf Pe/]:6 /]:6'/]G6 leq !@–#) b]lv n~h vfFb} sf]l/ofdf /x]sf g]kfnL bfh'efO;Fu enfs';f/L eof] . b'O{ ah]/ bz ldg]6df xfdL bªb]d'g ;aj] :6];gsf] u]6g]/ sf]l/og ;fyLx¿sf] uf8Ldf a:of}F . lbgel/ pxfFx¿s} uf8Ldf 3'Dof}F . ;a}eGbf klxn] ahf/df uP/ df]afOn lsGof}F . d}n] b'O{j6f lsg] p4jn] Pp6f lsGof] . To;kl5 ;f]n 6fj/lt/ uof}F . t/, dfly sf/ hfg glbPsfn] tn} a:of}F, skmL vfof}F . a]n'sf ;'Gb/ /]:6'/]G6df xfF;sf] df;';lxt l8g/ vfof}F . vfgf /fd|f] lyof] . ToxfFaf6 k|f]km];/ pg t] o'gn] xfdLnfO{ 8s;'g dlxnf ljZj ljBfnosf] cltlyu[xdf a:g] aGbf]a:t ug'{ePsf] /x]5 . ToxfF ;fdfg /fVof}F . ;fdfg /fv]kl5 xfdLn]n] ljZj ljBfno aflx/kl§sf] skmL ;kdf skmL vfof}F . To;a]nf p4jsf] sf]l/og ;fyL klg cfOk'lug\ . skmL vfPkl5 Psl5g ukm u/]/ p4jsf] ;fyL / d]/f ;fyLx¿ xfdL;Fu labf eP/ lkmtf{ eP . To; a]nf;Dd /flqsf] ;f9] ( alh;s]sf] lyof] . p4j / d Pslt/ aflx/ 3'Dg uof}F . ToxL g} d]/f] ;fyL 8fS6/ oª ;s lnd dnfO{ e]6\g ljZjljBfnoleq cfO;Sg'ePsf] /x]5 . pxfF $) 8n/ lt/]/ 6\ofS;Ldf dnfO{ e]6\g cfpg'eof] . e]6kl5 tLg} hgf a;]/ lao/, h'; / s'v'/fsf] df;' vfof}F . pxfFn] #))))) sf]l/og jg rSn]6 lsGg eg]/ dnfO{ of] sf]l/og :6fOn xf], d}n] pkxf/ lsGg] ;do kfOg . lxhf] dfq cd]l/sfaf6 cfPsf] x'F . d]/f] >LdtLn] tkfO{nfO{ e]6]/ pkxf/ lbg' eg]/ cd]l/sfaf6 kmf]g ug'{ e|Psf] lyof] . To;}n] of] tkfO{sf] s]6fs]6Lsf] nflu l8p6L lk|maf6 rsn]6 lsGg dfq lbPsf] eg]/ d]/f] uf]hLdf /flvlbg'eof] . jxfF km]l/ 6\ofS;Ldf kmls{+bf % 8n/ nfU5 /] . %) ± #)) ± $* Ö #(* 8n/ d]/f] nflu vr{ ug'{eof] . s'g} a]nfsf] g]kfnL efiff u'?k|ltsf] dL7f] ;DaGwsf] sf/0f .
c;dfg ;dfh -!% tfl/v_
;/sf/sf tYof+sn] oyfy{ lrq b]vfpFb}g . rLgdf cfDbfgLsf] c;dfgtf Jofks 5 . rLg of] c;dfg cfodf cu|0fL /fHosf] ¿kdf /x]sf] 5 . clk|msf, cd]l/sf hfkfgh:t} . w]/} tYof+s ;/sf/L:t/s} dfq pknAw 5g\ . ;dfhzf:qL o:tf tYof+s;Fu ;xdt 5}gg\ . rLgdf w]/} ljZj ljBfno:t/Lo cWoog ePsf 5g\ . China General Social Surgery a]Olhª ljZjljBfnoaf6 xfdLn] cg';Gwfg u/]sf lyof}F .
cfhef]ln rLgdf cd]l/sfeGbf cfDgfgLdf c;dfgtf 5 . rLgsf] ;fdflhs cWoog cGt/f{li6«o:t/af6 ;d]t ug{ ;lsG5 . cfDbfgLsf] c;dfgtf 36fpg ;s] ;fdflhs ;b\efj x'g ;S5 .
c;dfg cfDbfgL lsg w]/} km/s x'g k'Uof] t < ahf/ cy{zf:qsf] cfwf/df, cy{zf:qrflxF xf]Og . rLgsf] ;Dk"0f{ cy{tGq ;/sf/ / ;/sf/L kIfaf6 lgolGqt cy{tGq xf] . cd]l/sf / rLgdf cfDbfgLsf] cj:yf b]vfpg] k|d'v sf/0f s] x'g\ t < If]q, :yfgLo ;/sf/, u|fdL0f, ;x/L, lzIffsf] :t/, hft, hflt, /+u, kfl/jfl/s Joj:yf g} d'Vo cfDbfgLsf] ;|f]tsf sf/0f x'g\ .
s[ifs u|fdL0f afl;Gbf / ;x/L hg;+Vof jf afl;Gbfdf 7"nf] b"/L 5 rLgdf . of] ;d:ofn] e|i6frf/, åGå hGdfpFb} 5 . ;/sf/L gLltnfO{ of] b"/Ln] ;d:ofdf kf/]sf] 5 . rLgsf] k|fWofksaf6 o:tf] :ki6 k|:t'lt x'g' klg rLgsf] pbf/tfsf] pbfx/0f xf] eGg] dnfO{ nfUof] .
@% tfl/v 3/ hfg] lbg, laxfg} $M#) ah] p7]F . % ah]kl5 hfg] tof/Ldf lyof}F . Psflaxfg} 8s;'g dlxnf ljZjljBfnosf lzIfs pGt]pg cfOk'Ug'eof] . xfdLn] jxfFsf] sf/df ;fdfg /fVof}F / lndf]lhg a;sf] l6s6 klg pg}n] lslglbP . !!, ))) k|ltJolQm clg xfdLnfO{ a;df /fv]/ pgn] labfO u/] . lndf]lhg a;df OG5g k'Ug sl/a Ps 3G6f nfUof] . ;fdfg r]shfFr u/fO{ xfdL ;]So'l/6L r]ssf] nfOgdf nfUof}F .
l8p6Llk|mdf k'u]kl5 /S;L, r'/f]6 rsn]6 lsGof}F . 6f]:6 / h'; lsg]/ vfof}F . TolQs}df * ah]/ $% ldg]6 eP5 . clg, k|:yfg sIfkf/ ub}{ xjfO{hxfhdf r9\of}F . clxn] d d]lS;sg 8fS6/;Fu ukm ub}{ k};f ;f6f;f6 ub}{ 5' . sf]l/og Po/ /gj]df p8\g] t/v/df 5 . af6f] kfO;s]sf] 5}g . sf]l/og ;docg';f/ ( ah]/ #% ldg]6df e'OF 5f]8\of] / rSsf 36f36 u/L ;fob leq 3';f¥of] .
hfkfg ofqf
xfdL !@ h'nfO{sf] lbg k|ftM OG5g OG6/g];gn Po/kf]6{ sf]l/ofaf6 !) ah] hfkfgsf nflu k|:yfg u¥of}F . lbpF;f] Ps ah] gf/Ltfdf k'Uof}F . gf/Ltfaf6 csf]{ /]ndf of]sf]xfdf uof}F . of]sf]xfdf cf]n]{kl5 k'gM Ps :6];gsf nflu !$) ofgk|lt ofq'sf] l6s6 lnP/ xfdLn] a's u/]sf] 6]/];, xf]6n ePsf]lt/ uof}F . xf]6ndf hfg]lalQs} kf;kf]6{ b]vfO !),))) o]g hDdf u/L sf]7fsf] ;fFrf] lnof}F clg d}n] g'xfPF, kl5 p4jn] klg g'xfP . a]n'sf ahf/lt/ 3'Dg hfg] l8g/ vfg] sfo{qmd /x]sf] 5 . hfkfgdf kfFr aHbf g]kfnL ;dofg';f/ kf}g] b'O{ ah]sf] 5 . lxhf] ;jf b'O{ah] sf7df8f}+af6 sf]l/og Po/sf] xjfO{hxfh p8]sf] lyof] . xfdL cfPsf] k|fljlws ¿kdf b'O{ lbg eP klg s'n @$ 3G6f Ps lbg dfq ePsf] 5 . df};d ;'Gb/ 5, 3fd c:tfO;Sof] clncln afbn nfu]sf] 5 .
@)&! – )# – )&
c7f/f}+ ;fob ljZjJofkL ;dfhzf:qL, dfgjzf:qL, /fhgLltzf:qL;lxt n}+luszf:qL / cGo ;fdflhszf:q ljwfsf ljZjsf ljleGg b]zsf ljåfg\, cWoogfyL{, zf]wfyL{ ;xefuL x'g] sfo{qmd 5 . hfkfgsf] of]sf]xfdf ;x/df h'nfO{ !# b]lv !( ;Dd cfof]hgf x'g] ;Dd]ng kSs} klg 7"nf] hfgklxrfgsf nflu klg dxTjk"0f{ x'g]5 . ;fy} ljZjel/sf y'k|} d'n'ssf ;fyLx¿ Tof] sfo{ qmddf ;xefuL x'g cfpg]5g\ . JolQmut ¿kdf ;xefuL x'g uP klg d lqe'jg ljZjljBfnosf] / 8f= p4j Kofs'¥ofn sf7df8f}+ ljZjljBfnosf] k|fWofks xf}F . ;fob k|ydk6s x'g] g]kfnsf] ;xeflutf klg dxTjk"0f{ g} x'G5 .
clxn] aNn sf]l/og Po/ wfjgdfu{df l:k8 lng pQ/lt/sf] lelecfOkL nfpGh ePlt/ hfFb} 5 . clxn] af}4 / xfoft xf]6n b]lvof] . uf]s0f{, d"nkfgL b]lvg] u/L wfjgdfu{df clncln ub}{ ultlnof] / 6]sckmsf] nflu bu'g{ nfUof] .
clxn] b'O{ ah]/ !% ldg]6 eO;Sof] s'n @) ldg]6 hlt p8fgdf l9nfO ePsf]n] xfdL sl/a !@M#) af !=)) ah] /flq sf]l/og ;dofg';f/ sf]l/of k'U5f}F xf]nf . h]xf];\ /flt sf]l/og cGt/f{li6«o ljdfg:yn OG5g\df s'g'{kg]{ ePsf]n] l9nf ePklg xfdLnfO{ ;d:of 5}g, b'O{ ah]/ @% ldg]6df ljdfgn] e'OF 5f]8\of] / xfjfdf pRrfO lnFb}5 . clxn] t lgSs} dfly k'lu;Sof] .
@)&! c;f/ h'nfO{ @# k|ftM
xfdL cfh laxfg} p7\of}F, :joDe"h:t} cUnf] 8fF8fdf sf7sf] l;F9L r9]/ uof}F . *M#) ah] l/;f]6{af6 ;fdfg Kofs u/L kms{g] t/v/ u¥of}F . Psl5gsf] 8«fleªkl5 ;'Gb/ kxf8Ldf cjl:yt /]:6'/]G6df sf]l/og vfhf vfof}F . vfhf vfP/ gofF af6f] xfOj] x'Fb} xfdL km]l/ pHnLg k'Uof}F . plNhgdf ;/sf/L clkm;df a;]/ vfgf vfof}F . To;kl5 ch'{gnfO{ csf]{ dfG5];Fu labf u/]/ xfdLx¿ sf]l/ofsf] cf0fljs e§L x]g{ hfFb} 5f}F .
kf}g] P3f/ah]b]lv sf]l/ofsf] cf0fljs e§L x]¥of}+ . ToxfF sf]l/ofsf] ljB't\ pTkfbgsf] hfgsf/L klg lnof}F . h'nfO{ @)!$ ;Dd sf]l/ofsf] ljB't\ Ifdtf %^))) d]ufjf6 /x]5 . h;dWo] sf]Onfaf6 $%Ü cf0fljs e§Laf6 !*,))) d]ufjf6 / afFsL j}slNks pmhf{af6 pTkfbg x'g] /x]5 .



hfkfg / sf]l/of e|d0f M @)!$
#) h'nfO{ @)!#
cWofudg :jLs[lt kq jf s'g} d'n'sdf k|j]z ug{sf nflu lbOg] cfudg :jLs[ltnfO{ ;qf}F c7f/f}F ztfAbLb]lv le;f elgg\ yflnPsf] x'g'k5{ . …r/}j]lt r/}j]ltÚ lx+8\b} hfpm k"jL{o bz{gdf uxg / ax'cyL{ zAb xf] . hLjgdf cfk"mnfO{ ultzLn agfpg'k5{ . :j:y, c:j:y, d:t, lgGb|f tGb|f, hfu[t ± ;'Kt–:jlKgn cj:yfdf klg dflg; rnfPdfg x'g'k5{ . hLjgsf] ;xL cy{ ultzLn x'g' / eO/xg' xf] . cfhef]ln ljZjdf Jofks ¿kdf e|d0f ug]{ ;d"x 5 . ljZj cy{ tGqdf o;sf] 7"nf] of]ubfg /x]sf] 5 .
xfn ljZjdf ljBdfg @!! j6f b]zdWo] ;a} d'n'sn] cfˆgf] b]zdf ljb]zLsf] cfudgsf nflu s]xL v'nf s]xL aGb lgod agfPsf x'G5g\ . sltko d'n'sn] t Pp6} b]zsf ljleGg efusf nflu cg]sf}F le;fsf] Joj:yf u/]sf] x'G5 . h:t} rLgsf] d'Vo e"ldsf nflu Ps lsl;dsf], ltAatnfO{ csf]{ / xªsªsf nflu t];|f] a]Un} le;f lng'kg]{ x'G5 .
le;f k4ltn] ljZj ahf/df wgL / ul/a, ;DkGg / ljkGg d'n's Pj+ JolQmnfO{ e]befj u5{ . cem} egf}F wgL /fi6«sf gful/s lk|len]H8 / ;'ljwf;DkGg x'G5g\ . pgLx¿n] l;km{ kf;kf]6{ lnP/ uP k'U5 . ljZjsf w]/} d'n'sdf le;f k|fKt ug{ cfudg ug]{ d'n'sdf cfudg le;f e|d0f cg'dlt kq ;lhn} k|fKt ul/xfN5g\ . pgLx¿sf] cfly{s x}l;otsf] dtna xF'b}g . b]zsf] ;}lgs, af}l4s, cfly{s zlQm g} pgLx¿sf] kf;kf]6{df /x]sf] /fli6«otfn] g} OHhtbf/ e|d0fsf/L gful/ssf] ¿kdf dfGotf kfpF5g\ . pgLx¿ csf]{ wgL jf ul/a h:tf];'s} d'n'sdf klg lg;+sf]r 3'dlkm/ ug{ kfpF5g\ . k/Gt' ul/a /fi6«sf ul/a jf wgL g} eP klg slxn]sfxLF /fli6«otfs} sf/0f k|j]zcf1f le;f kfpgaf6 jl~rt ul/G5g\ .
Po/kf]6{df le;f lbg] t ;Defjgf g} x'Fb}g . ljZj el/af6 ko{6s leq\ofpg] yfONofG8n] gfOh]l/of / g]kfnLafx]s Po/kf]6{d} le;f cg P/fOen lbG5 .     **,))) tfnsf] b]z :jL8]g, h+un, jg xl/ofnLn] el/Psf] d'n's xf], sf7 laqmL ug]{, d'n's, lkmgNofG8 ckm -Pl§P6_ yfph]G6 n]sÚ -:jL8]gsf] /dfOnf] b[io xhf/f}F tfn / ;'Gb/ xl/ofnL xf] .
sf7df8f}+af6 *M@) df p8]sf] stf/ Po/sf] xjfO{hxfh kf}g] Ps ah] bf]xfdf cjt/0f u¥of] . PSs}l5gdf xjfO{hxfhaf6 aflx/ uP/ a; r9\of}F . sl/a cfwf 3G6f nufP/ Po/kf]6{sf] a; 6«fG;km/ 6ld{gndf k'Uof}F . ToxfF @÷# hgf g]kfnL cg'xf/sf s]6fx¿ b]lvP . d}n] tkfO+{ g]kfnL xf] eg]sf] t oxfF ;a} ;'/Iff g]kfnL sf] xf] eGof] . To;kl5 d}n] ;f]w]F– k|mfGskmf]6{ hfg] u]6 gDa/ ## xf] eg]kl5 Tof] 6ld{gn vf]Hb}, n3'z+sf u/]/ lx+8F] . kfFr bz ldg]6 lx+8]kl5 ## gDa/ u]6 t e]l6of] t/ ToxfFsf] :6fkmn] eGof] b'O{ 3G6fkl5 cfpg';\ . clg, 8\o'l6k|mL x]b}{ gofF cg'xf/;Fu ldqtf ufF:b} a;]F . af6f]df a]nfotL lzIfs / ljBfyL{ e]6 eof] . pgLx¿ g]kfnsf] ufpFdf ;fdflhs ;]jf u/L kms{+b} u/]sf /x]5g\ .
!!÷!@ sIffdf k9\g] ljBfyL{ hLjgsf] km/s cg'ej ug{ g]kfn uPsf /x]5g\ . kfFr hgf lzIfs, lzlIfsf;Fu d}n] ;f]w]F– a]nfotdf b'O{ xKtfdf nfUg] vr{n] xjfO{ l6s6;lxt g]kfnsf] vfg a:g vr{ k'Ubf] xf]nf x} . Ps hgf lzlIfsfn] eGg'eof] kSs} xf] . xfdL Ps /ft ;f+lu|nfdf a:of} ;f+lu|nfdf slt vr{ nfUof] dnfO{ yfxf 5}g . t/, p:t} xf]6ndf a]nfotdf a:bf t #%) kfpG8 hlt nfU5 a]8 / a|]s kmf:6sf] nflu . d}n] eg] ;f+lu|nfdf ;d"xdf a:bf k|ltJolQm !)) ;o 8n/;Dd nfUbf] xf]nf . ofqfdf ldqtf bf]xfsf] 6ld{gndf s'bf{ n]Vb} 5' . Psl5g g]kfn 3'd]/ cfPsf a]nfotL lzlIfsf, lzIfs / ljBfyL{;Fu ukmufkm eof] .
->fj0f !% h'nfO{ #! tfl/v_
clxn] g]kfnL ;docg';f/ /fltsf] @ aHof] . d}n] sNkgf u/F]– ! ;o jif{cl3 stf/ s:tf] lyof] xf]nf . k]6«f]nsf] k|of]u pTkfbg cf}wf]lusLs/0fn] pu| d?e"lddf ;fgbfg ;'Gb/, dgdf]xs xjfO{ u|fpG8 / 6ld{gn agfPsf] /x]5 . of] ag]sf] w]/} jif{ ePh:tf] nfUb}g lsgls oxfF k|of]u ePsf lgdf{0f ;fdu|L l:6n, 6fon, cflb xfn}sf] pTkfbg xf] . ;kmf;'U3/ eP klg sf]l/ofsf] OG5g hlt ;'ljwf o'QmrflxF 5}g . 8o'l6k|mL gfd dfqsf] h:tf] nfUof] . vf;} ;fdfg 5}g, Tof] klg lgs} dxFuf] g} 5 . b'aO{df /fd|f] 5 /] .
/fhf dx]Gb|sf] a]nfot e|d0fdf a]nfotsL dxf/fgL leS6f]l/of /]nj] :6];gdf :jfut ug{ cfPssL lyOg, ToxL b]zdf g]kfnL ;]gfsf sfo{/t–s0f]{n s'df/ nfdfnfO{ >LdtL e]6\g uPsf] a]nfdf åGåsf] ;dosf] dfgjclwsf/ xggsf] ljifonfO{ lnP/ lu/ˆtf/ u/] . Ps 8]9 dlxgf;Dd >LdtL / sfg'g Joj;foL klg e]6g lbPsf] lyPg .
l8PkmcfO{l8n] lbg] u/]sf] elgPsf] $.% c/a ?lkofF jflif{sdWo] xfdLnfO{ s] slt rflxPsf] 5, To;n] g]kfnsf] slt ljsf;df ;3fPsf] 5 < cfPsf] /sd / To;sf] k|of]u g]kfnLx¿n] sxfF u/]sf 5g\ ;"rgfsf] xs ;a} g]kfnLsf] 5 ls 5}g < eGg] s'/fsfgL eof] la|l6;x?;Fu .
cha b'lgofF uha ;+;f/ M
cfh cu:6 ! tfl/vsf lbg laxfg ;a]/} p7]/ uy]gju{ ljZjljBfno j/k/sf] ;]/f]km]/f]df 3'd3fd u/F] . laxfg} Tolt :jLl8;x¿ p7]sf xF'b}gg\ xf]nfg\ . To;}n] nfdf nfdf a;df, 6«ddf 8«fOe/afx]s d'l:snn] Psb'O{ hgf dfq ofqL ofqf ul//x]sf] b]v]F . dnfO{ nfUof] eujfg\n] ls dfG5]n] slt cGofo u/]sf] . c;dfg ljt/0f k|0ffnLsf] r/d ¿k . wgL /fi6«df hgtfsf] ;'ljwfsf nflu /]n, 6«d, @, # j6f hf]l8Psf / leq Po/ slG8;g ePsf a;x¿ nfvf}F vr{ u/L dfgj/lxt klg ;]jf lbO/x]sf 5g\ . xfd|f]h:tf d'n'sdf aemfª hfg] a;df $) hgfsf] l;6df &).*) hgfn] ofqf ubf{ b'3{6gfsf d[tsf] ;+Vof tf]Sg} ufx|f] x'G5 .
lj8Dagf k"0f{ ;+;f/ . km]l/ 3'Db} hfFbf uy]gju{sf] 8s 7"nf 8'+uf c8\ofpg] 7fpF b]v]F . ;f]wk'5 u/]F clg yfxf eof] . sl/a !%) qmf]g/df 7"nf] 8'+ufn] 8]gdfs{;Dd 3'dfP/ lnP/ cfpF5/] . To;kl5 d cfˆgf] sf]7fdf uPF . s]xL vfg]s'/f vfP/ 8sdf cfO{ a;]F . k|ftM bz ah] :6]gn]g gfdsf] af]6 k|:yfg u¥of] . sl/a ;f9] tLg 3G6f hfg / Toltg} kmls{g nfU5 /] . a]n'sf ^ ah];Dd km]l/ uy]gju{ k'lu;S5 eg]kl5 d t}of/ eO{ l6s6 vl/b u/]/ 8'+ufdf a;]F . 8'+uf ls kfgL hxfh h] eg] klg of] lgs} 7"nf] 5 . dnfO{ t 7fpF, jftfj/0f, dfG5]sf] Jojxf/ ;a} x]g{ dg nfUof] . ljkGgtfdf dfgjLo ;DkGgtf / ;DkGgtfdf dfgl;s bl/b|tf ePh:tf] nfUof] dnfO{ t .
sf]xL klg af]Ng klg t}of/ x'Fb}gg\ . zAb lsGg knf{h:tf dflg; ;DkGgtfdf dfgl;s tgfj k|z:t b]v]F . xfdLsxfF ef]s, Kof;, cefj, b'leIf{df klg ;do, ;Dj]bgf dflg; dflg;sf] efjgfsf] cfbfg k|bfg x'G5 . bz tNnfsf] kfgL hxfh uy]gju{ xfj{/af6 8]gdfs{sf nflu k|:yfg u¥of] . sl/a @)) jif{cl3 h'ga]nf /]n, a;, xjfO{hxfh lyPgg\ To;} a]nfb]lv :jLl8; hgtf / /fhfn] oftfoftsf] ljsf; ug{ ;d'b|dfu{af6 ;x/leq;Dd cfpg ;Sg] 7"nf] gx/h:tf] agfO{ uy]gju{nfO{ ;'ud agfPsf /x]5g\ . ;'Gb/ k|s[lt yf]/} :yfgLo afl;Gbf ;kmf rf}8f ;8s oxfFsf] ljz]iftf /x]5 . cf]ssf] ¿v k|z:t x'g] ePsfn] hxfh lgdf{0fdf :jL8]g k|l;4 /x]5 . To;}n] efOlsËx?sf] ;Eotf ljsf;df 7"nf 8'Ëfsf] k|of]u ePsf] Oltxf; /x]5 . a]nfot, ?;, hd{g;Dd uO{ n'6\g;Sg] alnof :s]08] g]leog efOlsË .
clxn] rf}yf] tnfdf k'u]F / aDa}b]lv uf]cf;Ddsf] d}n] cfof]hgf u/]sf] blIf0f Pl;ofnL cWoog e|d0fsf] k'g/fj[lQ ePh:tf] nfUof] . s:tf /fd|f/fd|f ;d'Gb|L lsgf/f, l5of, lbof k/]sf  . ;kmf ;d'Gb| lsgf/fdf ;'Gb/ a:tLx¿ uy]gju{ ;fFRr} dgdf]xs 7fpF /x]5 . k|zfGt dxf;fu/sf nx/Ldf nxl/Fb} hxfh cfˆgf] af6f] 8]gdfs{ nfUb} 5 . ;'Gb/ dGb 3fd nflu/x]5 . cfsfzdf afbn eP klg gLnf] cfsfzdf as'Nnfx¿ ;fob df5f vf]Hb} p8]sf 5g\ . 3'dGt]x¿ tndfly oq tq udL{ labfsf] dHhflng hxfhleq 3'Db} 5g\ . z/L/sf] ef/ w]/} ePsf eF};Lh:tf] b]lvg]x¿ Xofd au{/ / 7"nf] sf]ssf] lunf; xftdf lnO{ cem cfˆgf] z/L/nfO{ ef/L agfpFb} 5g\ . k]6df aRrf ePsL dlxnf lbSs dfGb} PSn} a;]sL l5g\ . ;fgf gfgL x'g]x¿ gfgL n]vfpFb} 5g\ . pgsf] afafn] af]tnn] b"w VjfpFb} 5g\ . cfdf hxfhdf 3'dlkm/ ub}{ l5g\ . w]/}sf] cg'xf/ dlng 5 . s]xL s]6L;fyLnfO{ v';L kfg]{ OR5fn] gSsnL xfF;f] xfF:b} 5g\ kGw| kRrL;]x¿ . ;d'Gb|sf] lsgf/df xn]G8sf] h:t} y'k|} laG8dLn klg 5g\ .
ca bzf}F tnfdf k'u]F, dflg; vfFb} 3'Db} /dfpFb} /x]5g\ . s;}s;}n] csf]{ ljk/Lt ln+lunfO{ sfvdf /fvL v]nfpFb} lyP . hxfhsf] dflyaf6 w"jfFsf] d':nf] cfO/x]sf] lyof] . l8hn jf sf]Onf s]sf] xf] yfxf 5}g . s]xL t?gLx¿ aS;/ / hd{g ;]km8{ hftsf] s's'/x¿ Tof] klg w]/} 7"n7"nf cfsf/sf lnP/ hxfhsf] Psfkl§ a;]sf 5g\ . Ps 5]plt/ s's'/sf] /]:6'/]G6 / ;'k/dfs]{6 klg /x]5 . csf]{lt/ s/d'Qm k;n . hxfhleq :jfb rvfpg ;–;fgf lunf;df l;Q} /S;L klg ljt/0f ug]{ ;'Gb/Lx¿ . sl/a &*.*) jif{sf j[4sf] ;xf/f ePsL Ps hgf Pl;og dlxnf b]v]F . b'j}sf] pd]/df cflweGbf a9Lsf] km/s 5 . pgn] dlt/ x]l/g\, a"9f dfG5] klg 3'/]/ x]/] . gh/ cklg cklg vofn ckgf ckgf . ljifdtf g} ljZjsf] ljz]iftf xf] . clxn] hxfhaf6 kfgLafx]s s]xL klg gb]lvg] eO;Sof] . P3f/ aHof] Ps 3G6fdf xfdL ;fob lgs} ;d'Gb|leq k|j]z u¥of}F
xf]nf . d}n] hxfhsf] Ps :6fkmnfO{ ;f]w]F– slt tnfsf] xf]nf . pgn] 7fpF b]vfP / eg] ToxfF hfg';\, x]g'{;\ ;a} n]lvPsf] x'G5 . pgn] t'?Gt} hfg]sf] ljifodf klg pQ/ glbO{ cfkm} vf]Hg dnfO{ afWo kf/] . g]kfndf ePsf] eP k]6 b'Vof] eg] a]/fnug vfg';\ eg]/ h;n] klg elglbg ;S5 . l;sfpg]eGbf l;Sg nufpg] afgL /x]5 . Tof] k4ltn] dflg;sf] vf]lh ug]{ afgL kbf]{ xf]nf . clg d}n] hxfhleqsf] hxfhsf] lrq / Tof] lgdf{0fsf] oyfy{ x]/]+ / k9]+ .
P6nflG6s cf]l;ogdf xfd|f] 8'+uf t}l/Fb} 5 . Ps hgf lkt[eQm 5f]/L afa'nfO{ j[4 clg c;Qm cj:yfdf ed|0f u/fpFb} l5g\ . xfG; (Hans) Berjkvast ah|sef:6 / pgsL 5f]/L cGgf;Fu s]xLa]/ ;Fu} hxfhdf 3'd]F . e|d0f ;'Gb/ /Xof], af6f]sf] ldqtf /dfOnf] x'G5 . *! jifL{o kfgL hxfhsf OlGhlgo/;Fu ukm u/L 8]sdf a;] . pgn] kGw| jif{sf] pd]/b]lv ;d'Gb|df sfd u/]sf] /] . @^ jif{ t cd]l/sfdf dfq} sfd u/]sf] lyPF . pgn] eg] sl/a ;a} ;d'Gb| ef]u]sf] / x]/]sf] 5' . clxn] d]/f] v'§f rNb}g . To;}n] lXjn r]o/sf] ;xf/f 5f]/Ln] 3'dfpFb} l5g\ /] .
bz tNnfsf] hxfhdf kfFrb]lv bz tnf;Dd tndfly 8'Nb} gofF ;fyL agfpFb} ukm ub}{ hfFbf tLg 3G6f lat]5 . Tolts}df xfd|f] 7"nf] 8'+uf ls xhfh 8]gdfs{ k'Uof] . Tof] cfFx'; zx/df hfg] /x]5 .
of] 8]lg; e"ldaf6 cfx'; eP/ /]ndf sf]a]gx]ug uOFbf]/x] 5 . cfx';df PN;fsf] 3/ 5 xf]nf, 8]lg; :jo+;]js ;+:yfdf efiff lzIfs eO{ sfd ubf{ d}n] g]kfnL efiff k9fPsL ljBfyL{ lyOg\ PN;f . ca t a"9L eO;sL xf]lng\ . 7fpF ;'Gb/ /dfOnf] k/d ;DkGgtf dflg;df g}/f:otf xtf;, lbSbfl/kgf ls r/d JolQmjfb xfaL ePsf] h:tf] nfUof] dnfO{ t . vf]H5g\ ;a} ;'v egL ;'v Tof] sxfF 5, cfk"m ld6fO{ c¿nfO{ lbg' hxfF 5 . :jL8]gdf r/d ul/aL ePsf] a]nfdf oxfFsf !)Ü dflg; cd]l/sfdf uP/ a;f]af; u/]5g\ . sltkosf] egfOdf c7f/f}F ztfAbLsf] cGtlt/ r/d ul/aLsf sf/0f $ ldlnog hg;+Vof . $) nfvdWo] sl/a cfwf hg;+Vof g} cd]l/sf k'u] eGg] klg 5g\ . h]xf];\ k|ltzteGbf klg dflg; vfgkfg / ;'v;'ljwfsf] vf]hLdf csf]{ b]z hfG5 eg] Tof] hfoh g} xf] . cd]l/sfsf] ldlgPkln; cflb 7fpFdf :jLl8; ;+:s[lt b]Vg ;lsG5 /] . dfgj 3'dGt] k|f0fL xf], ;'vsf] vf]hLdf b'Mv u/]/ o'/f]k k'u]sf slt g]kfnL e]l6P .
sf]Onf / kmnfd o'4df k|of]u ePkl5 :jL8]gdf lr;f]n] l6Sg} g;lsg] eP5 . To;kl5 w]/} dflg; ;lhnf] hLjgsf] vf]hLdf cd]l/sflt/ nfu]5g\ . lbpF;f] @ ah]lt/ 8]gdfs{ k'u]/ kGw| ldg]6 hlt 3'd] . w]/} ofqLx¿ 8]lg; pTkfbgsf] sfn{;ju{ lao/sf] r':sL lnFb} lyP . 8]lg; uLt / ;+uLt nfOe eO/x]Yof] Tolts}df km]l/ :jL8]g kms{g'kg]{ ePsfn] d t'?Gt} lkmtf{ ePF, l6s6 km]l/ r]lsª u/]/ Stena Line :6]gf nfOg km]l/df a;]F clg 8sdf a;]/ 8fo/L n]Vg a;]F . cfhsf] lbg ;d'Gb|sf] cfgGb lnFb} :jL8]g / 8]gdfs{ aLrdf cjl:yt ;d'Gb|L ;tx x]g{ d Jo:t ePF . :jL8]gsf] a;fOsf] bf];|f] lbg dxTjk"0f{ /x\of] . hxfhdf ;fgf] lunf;df :jLl8; cNsf]xn lgMz'Ns ljt/0f eO/x]sf] lyof] . 8]lg; Xof6 klxl/Psf b'O{ hgf ;'Gb/L s]6fs]6Lsf nflu nfdfnfdf a]n'g km's]/ lgMz'Ns ljt/0f ub}{ lyP . ko{6snfO{ cfslif{t ug{ o:tf 7fpFcg';f/sf ultljlw ug'{ jf~5gLo b]lvG5 .
hxfh 8]gdfs{af6 :jL8]gsf] c+u|]hL efiffdf uy]gju{ hfgsf nflu k|:yfg u¥of] . kmls+{bf 8]lg; ;adl/g -kfgLd'lg /xg] ;}lgs hxfh_ klg 8sdf b]lvof] . d}n] lrq afx]s jf:tljs ;adl/g cfˆgf] cfFvn] b]v]sf] lyPg . ;Fu} ;'Svf 8sdf Ps lgdf{0f x'Fb} u/]sf] csf]{{ kfgLhxfh klg b]lvof] . ca 8]lg; lsgf/faf6 6fl9Fb} ;d'Gb|sf] leqkl§ hfFb} 5 . xfdL uPsf] efu 8]gdfs{sf] pQ/df kg]{ /x]5 .
8]gdfs{ e|d0f
lxGbdxf;fu/b]lv k|zfGt dxf;fu/sf] ofqf M g]kfn hldg} hldgn] 3]l/Psf] d'n's xf] . ;fob NofG8 nS8 x'g' klg g]kfnsf] ljsf;sf] afws xf] . o;kfnL blIf0f Pl;of, ef/t, >Ln+sflt/ ePsf] lxGbdxf;fu/af6 o'/f]ksf] pQ/ klZrdlt/ /x]sf] P6nflG6s dxf;fu/sf] lsgf/df cjl:yt :jL8]gsf] uy]gju{ e|d0fsf] cj;/ k|fKt eof] . Ps lx;fan] x]bf{ of] cj;/n] ljsl;t / ljsf;f]Gd'v /fi6«aLrsf] b"/L -kf6g} g;lsg]_ cfly{s ljljwtf slt dfgj lgld{t x'g eg] sltko k|s[ltk|bQ x'g\ . uy]gju{d} $.% j6f g]kfnL /]:6'/]G6 /x]5g\ . tfKn]h'ªb]lv afun'ª;Ddsf dflg;n] kfl/jfl/s >dåf/f ;'? ul/Psf tL /]:6'/]G6sf dflnssf 5f]/f5f]/L :yfgLoh:t} eO;s] 5g\ . s6s dNnhLn] Ps dlxgfcl3 eg]cg';f/ :jL8]gdf sl/a ^)).&)) hgf g]kfnL xfn a:b} 5g\ /] . yfO{ /]:6'/]G6 gfd ePsf] /]:6'/]G6 klg hxfhsf] 8s glhs} /x]5 . g]kfnLsf] a'l4, Ifdtf, >d ;a}sf] ;lDd>0f b]lvof] uy]gju{sf /]:6'/]G6df .
…j;'w}j s'6'Das+Ú kl/jf/ s] xf] t, j}w a:g] cg'dlt ePkl5 s/ ltg'{ k5{ /] . s/ lt/]kl5 cfˆgf] OR5f eP ;/sf/n] g} :j]l8; efiff l;sfpg] /x]5 . :jL8]gdf a:g] x/]s pd]/ ;d"xsf dfG5] ;fgf]b]lv &) jif{;Ddsf nflu :jLl8; efiff l;sfOg] /x]5 . efiff, ;+:s[lt, ;Eotfsf] d"n xf] . cf}iflwd"nf], lgMz'Ns s]6fs]6Lsf] lzIff, lgMz'Ns a]/f]huf/L eQf c¿ s] g} rflxof] / < ljZjel/ g]kfnL klg j}w, cj}w k'u]/ cfˆgf] >d nufP/ k|ult u/]sf] b]Vbf /dfOnf] nfUof] . hf8f]df hLjg clns sl7g x'G5 /] . cufl8kl§ ;fgf] 7fpFdf k"mn km'nfPsf 5g\ . xFl;nf] ldhf;sf efOx¿ x]b}{ g]kfnL kgfsf] v';LofnL g} nfUof] . ;'/]Gb| s'df/ lnDa", :jL8]gdf s] lnDa'jfg\ s] v'Da'jfg\ oxfF t dfgjLotf ljsf; >d / ;'/Iff olt g} xf], xfdLnfO{ rflxg] Ps hgf efOn] eGof] . d]/f] 3/ x]6f}+8fsf] kbd kf]v/Ldf xf] . kbd kf]v/L eGg] lalQs} Ps k6s r]nLa]6L a]rlavg lj?4 cleofgdf dfOtL g]kfn, g]kfn k|x/L dlxnf ;+3 / kb\dsGof SofDk;sf lzIfs ljBfyL{;Fu} k'u]sf] dsjfgk'/sf] ufpFdf ;Dem]F . :jL8]g cfPsf] !* dlxgf eof] /] d]/f] ;;'/f :s'nsf] lzIfs x'g'x'GYof] . ;]ldgf/df cfO{ oxLF n'Sg'eof] . !$ jif{kl5 j}wflgs eP/ ut jif{ 3/ uP/ e/v/} kms{g'ePsf] 5 eGof] . tkfO+{ t oxfF a:g] xf]Og ls bfO k|Zg t]:of{of] . d}n] eg] efO, hfkfg, sf]l/of, cd]l/sf, :jL6\h/NofG8 sxLF n'lsgF, oxfF kf] lsg n'Sg' / efO eg]F . t}klg, cj}w ePsf g]kfnL c¿nfO{ klg p:t} cfFvfn] x]g]{ /x]5g\ . o:t} 5, g]kfnLsf] csf]{ g]kfnLk|ltsf] x]/fO . Tof] x]/fOdf p;sf] uNtL xf]Og, ljb]zLg], n'Sg], efUg], nfx'/] x'g], zf/Ll/s >dsf nflu klg :jb]zdf sfd gkfO{ aflxl/g] afWotf eP/ xf]nf < g]kfn ;/sf/n] cj;/ ljg g;s]sf] sf/0f o;f] ult ePsf] xf] .
h]xf];\ cflv/ g]kfnLdf g]kfnLkgf t x'G5 g} . d d]/f] 3/sf] /fhf em'k8L g} eP klg .
d]/f] xjfO{hxfhsf] l6s6 &%)) qmf]g/ k/]5 . u]i6 xfp;sf] ef8f $))) qmf]g/ lx;fa u/]5 uy]gju{ ljZjljBfnon] Tof] b'j} lt/]sf] /x]5 .
cfh cu:t @ tfl/vsf lbg laxfg p7]F . uy]gju{ ljZjljBfnosf] k|fWofksx¿;Fu g]kfndf ul/g] lkmN8 l/;r{af/] 5nkmn u¥of}F . lkmN8 l/;r{sf] :yfg, tl/sf, l/;r{ d]yf]8f]nf]hL, ;+Vof, k|ZgfjnL, ;f]wdf nfUg] ;do cflbaf/] rrf{ eof] . cg'dflgt vr{ cflb ljljw ljifodf 5nkmn u¥of}F . uy]gju{ ljZjljBfnosf] Unf]an :6l8h sfo{qmd ljefudf a;]/ ?jfG8fsf] Ps cg';Gwftf;Fu klg 5nkmn eof] . b'O{ ah];Dd cg';Gwfgsf] 5nkmnkl5 sf7df8f}+ /]:6'/]G6df vfgf vfof}F . ToxfF ;fx'hLn] d}n] vfPsf] vfgfsf] k};f lnPg . kf]v/f n]vgfysf efOn] ut jif{b]lv Tof] /]:6'/]G6 rnfPsf] /x]5 .
Tof] b]v]/ :jLl8; ;fyLnfO{ crDd nfUof] . s] xf] of] g]kfnL cfTdLotf glrg]sf] klxnf] e]6 ePsf] dflg;nfO{ klg lsg l;Q} vfgf lbPsf] < eg]/ dnfO{ ;f]lwg\ .
df};d lnªb]g –lnDa"_
kGw| jif{df P;Pn;L u/]kl5 cfOP kf; ePg, ljb]z hfg] Rofgn lyPg . ljb]zaf/] yfxf kfPF, o'/f]k t d lx+8]/ cfPsf] x'F . ef/t Go' lbNnL bnfnsf] kl5 nfu]F, rf]/ a'l4 l;sF], bnfn;Fu, bnfnL;Fu hf]l8g k'uF] . g]kfndf :s'ndf k9\bfv]l/ hf]8{gsf] /fhf dbf{ :s'n laFbf ePsf] ;Demgf lyof] . ef/taf6 d ToxL b]z k'u]5' . ToxfF hfsL ;x/df sl/a tLg dlxgf a;]F, n]agfg glhs} /x]5 . leq a:bf kbf{ vf]Ng gkfOg] . aflx/ uof] dlxnfsf] cg'xf/ x]g{ gkfpg] . d]/f] o'/f]k s;/L k'Ug] eGg] dfq WofpGg lyof] . xfdL !^ hgf lyofF} bnfnn] k7fpg g;Sg] l:ylt eof] $ nfv ltl/;s]sf lyof}F . a]n'sf l/; p7]/ ‰ofn vf]Nof}F . jl/kl/sf dfG5]n] 3/df 9'+ufd'8f u/] . To;kl5 xfdLdWo]sf kGw| hgf 3/ g]kfn kms]{ . d}n] bnfn;Fu s'/fu/]F / Sa'afsf] le;f kfPF . So'af hfg eg]/ :k]gdf emg]{ ljrf/ lyof] . kfOn6n] kf;kf]6{ cfk"m;Fu /fVof] . clg, So'af k'luof] tLg dlxgf a;]kl5 ef]sef]s} eOof] clg :k]g eP/ kmls{of] . ToxLF kf;kf]6{ 6jfOn]6df
Roft]F . kf;kf]6{ gePsfn] Kn]gsf] u]6df dnfO{ 5f]8\of] . xjfO{hxfh 5f]8]F / z/0ffyL{ ePF . k'ln;n] k};f dfUof] d;Fu k};f lyPg . Ps xKtf s8f k|x/L lgoGq0fdf y'Gof] . Ps xKtfkl5 ^ dlxgf vfg], a:g] efiff k9\g] Joj:yf u¥of] . t/, sfd eg] kfpg d'l:sn lyof] . ToxfFaf6 d k|mfG; k'u]F . ToxfF k+hflasf] u'?åf/fdf vfg, a:g k|mL lyof], ToxfF a;]F . kl5 :jL6\h/NofG8 k'uF], h]g]ef sl/a @).@% lbg a;]F, a]lNhoddf !$ dlxgf a;F] . ToxfF sdfO ePg clg hd{gL x'Fb} k|mfGskmf]6{ k'u]F . km]l/ a]lNhod eP/ 8]gdfs{ k'u]F . sf]k]gx]u]gdf ufFhf vfg] 7fpF k'u]F . ToxfFaf6 gj]{ uP/ tLg jif{ latfPF . lagfkl/ro kq cj}w eP/ gj]{af6 :jL8]g cfPF . sl/a bz uf8Ldf PsnfO{ r]lsª x'G5 d cfPsf] uf8L r]s ePg . kl5 kf]r'{un uP/ k]k/ t}of/ eof] . clxn] :jLl8; gful/stf / kf;kf]6{ eO;Sof] .
;g\ @))( b]lv cfkm}n] xf]6n vf]nF] . klxn] ef/tLosxfF kfFr jif{ sfd u/]F . xfn :jLl8; eP/ kl/jf/sf dfG5]nfO{ sfdbf/sf] ¿kdf af]nfPF . xfn xfdL @) hgf $ /]:6'/]G6 vf]n]/ a;]sf 5f}F . d oxfFsf] dfG5];Fu lax] u/L l8ef];{sf] ;w}F ;Defjgfdf /xGg . To;}n] g]kfnL 8f]/LnfO{ d l5gfNg] 5}g . dnfO{ d]/f] b]zsf] dfof 5 .
:jL8]gsf] ;'Gb/ bf];|f] 7"nf] gu/Lsf] gfd uy]gju{ xf] . uy]gju{sf] xfj{/ glhs} Ps efOsf] yfO{–O;fg /]:6'/]G6 5 . h;sf] d"n dflns lnª\b]g efO x'g\ . pgL klxn] t]x|y'd t?0fbnsf] cWoIf /x]5g\ . -Ps axfb'/ g]kfnLsf] wSsd wSsfsf] ;kmntf_ k|f]:tfnªutf, km6{ nª l:6«l6;\ cjl:yt, clxn] :jL8]gsf] uy]gju{df hDdf $ j6f /]:6'/]G6df hDdf @) hgf Ps} kl/jf/sf] dfG5] dflns, sfdbf/ ;a} cfkm} x'g'x'G5 . dfl;s $) xhf/ :jLl8; qmfpg /]:6'/]G6sf] axfn 5/] . ! xhf/sf] g]kfnL kGw| xhf/ x'g]/x] 5, d'b|f ;6xL ubf{ .
cfh kfFr ah] p7]/ M Slots skogen :nf]:sf]h]g kfs{df 3'Dg uPF . kfs{ cToGt ;'Gb/ lyof] . klxnf]k6s l;n df5f k|hflt w'|jLo k|b]zsf hgfj/nfO{ b]v]F . af6f]df s]xL kmf]6f] lvr]F b'O{ hgf dlxnfn] Psl5g kv]{/ d]/f] klg kmf]6f] lvRg] sfd ul/g\ . ^ ah]b]lv * ah];Dd 3'd3fd u/]kl5 d u]:6xfp;df kms]{ / g'xfOw'jfO u/]F . To;kl5 g]kfnaf6 NofPsf] jfO{jfO{ rfprfp ksfP/ vfPF .
cu:t–$
@)&).$.@)
cfh uy]gju{af6 sf]k]g x]ug hfg laxfg} t}of/ eP/ a;]F . sl/a Ps 3G6f k|l;4 kfs{df 3'Dbf Oe]G6sf] t}of/L x]/]F . 6F'8Lv]nh:tf] kfs{sf] rf}/df 8f]h/ rnfP/ klg b"af] / 3fF;nfO{ s;/L ;'/Iff ubf{ /x]5g\ To;sf nflu slt vr{ nfUbf] xf] . oxfFsf] gu/kflnsf jf kfs{ Joj:yfkgsf] t}of/L vr{ b]v]/ dnfO{ cgf}7f] nfUof] . ToxfFaf6 kms]{kl5 g'xfOw'jfO u/] / n'ufdf l:q nufpg nfpG8«/L sf]7fdf uPF k/Gt' l:q sfd u/]g . To;kl5 km]l/ sf]7fdf cfPF / vfg];fdfg lsGg ahf/ uPF . bxL, kfp/f]6L, s]/f lsg]/ lnP/ cfPF . g]kfnaf6 NofPsf] 6«]s/;{ km'8 ld;fP/ vfhf vfPF . w]/}a]/;Dd ;'zg gcfPkl5 ckmufgL;Fu– ;f]wF] :6];gdf s;/L k'Ug] p;n], …eGof] k}bn @).@% ldg]6 nfU5 .Ú t/, a; / 6«d h]df uP klg x'G5 . ToxL tndfly ub}{ lyPF, ;'zg cfOk'lug\ . pgsf] sf/df ;]G6«n :6];g uof}F / :6sxf]dsf] lk|G6 gePsf] l6s6sf] af/]df ;f]Wof}F / lk|G6 ul/dfUof}F . csf]{ sf]k]g x]ugb]lv uy]gju{ kms{g] l6s6sf] ;do kl/jt{g ug{ cg'/f]w ubf{ ;Dej ePg . /]nsf] l6s6sf] ;dodf klg kl/jt{g ug{ ufx|f] /x]5 . OG6/g]6af6 l6s6 laqmL ug]{ sDkgL cs}{ xf] /] l6s6df ;do lbPsf]nfO{ km/s gkg]{ eg]sf] 5 . To;}n] l6s6df n]v]sf] 6]lnkmf]g gDa/df kmf]g ug'{;\ eGof] . cyjf 6]«gdf a;]kl5 ;f]Wg';\ eGof] . To;kl5 xfdLn] /]nj] :6];gdf a;]/ sfk'lrgf] skmL vfof}F . xfdL b'j} hgfn] vfPsf] skmL dL7f] lyof] . tLg ah]/ $$ ldg]6df xfd|f] /]n af6f] nfUof] . Sof /dfOnf] ;'Gb/ ;kmf xl/of] d'n's . lxhf] kfgL k/]sfn] cfh cfsfz :jR5 5 . u|fdL0f b[Zofjnf]sg ub}{ :jL8]gsf] /]n 8]gdfs{lt/ nfUb} 5 . df};d Ps bd /dfOnf] 5 . emndNn 3fd nflu/x]sf] 5 . tfkqmd hDdf @@.@# l8u|L 5 . …;'xfgf ;km/ cfh df};d xl;FÚ jfnf lxGbL uLt ;Demg dg nfUof] .
Ps hgf cw{ sfnL aflnsf;Fu /]ndf e]6 eof] . pg};Fu ukm ub}{ uof}F …;]gfa'Ú pgsf] gfd xf] . Do'lhs sG;6{df :jLl8; uLt ufpg hfb}F l5g\ . rf/ cfdf / Ps af 5g\ /] pgsf . pgsf] g]kfn x]g]{ OR5f 5 . uflDaofdf ljsf;] sfd ubf{ pgsL cfdf;Fu lax] u/]5g\ . of] /]n :jL8]gaf6 8]gdfs{lt/ nfUb} 5 . af6f]df y'k|} laG8ldn lah'nL lgsfNg] kFvf b]lvFb} 5g\ . ;du| If]q xl/ofnLo'Qm 5 . ux'F, hfF} kfs]/ kx]Fnf] ePsf] 5 . ufO{a:t', e]8f, 3f]8f, rb{}5g\ . af6f]df ;–;fgf 3/, ;–;fgf ufpF b]lvG5g\ .
o'/f]ksf] /]nj] :6];gdf klxnf]k6s h+unL v/fof] b]v]F . o'/f]ksf] ljsf;sf] Pp6fsf/0f ;dy/ k/]sf] hldg /x]5 . efOlsª o'udf n'6fxfx¿sf] d'n's /x]sf] :jL8]g j}wflgs /fHo vf]Hbf afx|fF} ztfAbLb]lv /fhtGq;lxtsf] /fHo :yfkgf ePsf] b]lvFbf] /x]5 . pGgfO;f}F ztfAbLsf] ;'?b]lv dfq gj]{ 5'§} /fHo ag]sf] /x]5 . klxnf :jL8]g g} :sfG8]g]leog Ps dfq alnof] /fHosf] ¿kdf :yflkt eP5 . klxnf] 7"nf] kfgLhxfh agfO{ k"j{df ?; / klZrd blIf0fdf a]nfot, hd{gL;Dd nfO{ n'6\g] n'6fxfdfFemL 8s}t ;fgf ;d"xsf] gfd efOlsª /x]5 . cfhef]nL k]6«f]nsf] 7"nf] e08f/sf sf/0f gj]{ wlg eP5 . klxn] Tof] e"–efu Psbd clgsfn / ljkGgu|:t If]q /x]5 .  /fhf u':tfeb]lv :jL8]gsf] Jojl:yt Oltxf; ;'? ePsf] dflgFbf] /x]5 . afx|f} ztfAbLsf] dWoefunfO{ :j]l8; /fhgLlts Oltxf;;Fu hf]8] klg cfO; Phsf] cGtb]lv sl/a !),))) jif{b]lv :jL8]gdf dfgj cl:tTj /x]sf] ljZjf; ul/g] /x]5 .
dfNdf] k'Ug] a]nflt/ 6]«g el/o/ cfof] . klxn] cfwfeGbf a9L vfln lyof] . o'/f]ksf] 6]«gdf klg cfˆgf] ;fdfgsf] xf]l;of/ ug'{;\, cfkm};Fu /fVg';\ dfly /fVbf cfk"mn] lgu/fgL ug'{;\ eGbf -PgfpG; ubf{_ /x]5g\ .
;a} dfG5] cf–cfˆg} tfndf a;]sf 5g\ . cfwf 3G6fkl5 xfdL dfNdgfds ;x/df k'Ug] 5f}F . Tof] :jL8]gsf] t];|f] 7"nf] ;x/ xf] /] . k/Gt' ToxfFsf] hg;+Vof hDdf % nfv dfq 5 . dfNdaf6 8]gdfs{ hfg gofF k'n kf/ ug'{kg]{ /x]5 . Tof] k'n :jL8]gdf cfsfzdf / 8]gdfs{df ;d'Gb|d'lg ag]sf] /x]5 . To;af/]df hfgsf/L lng d}n] Ps hgf s]6f;Fu ukm u/]F .
Pontus kf]G6; gfd u/]sf] s]6f sDKo'6/ l;:6d l8enlkª ljifo k9\b} u/]sf] dfG5] . p;n] eGof]– :jL8]gaf6 hd{gL hfg] /]n 7"nf] 8'+uf -km]/Ldf_ hfG5 /] . hals xfdL s0ff{nL / sf];Ldf klg /fd|f] 8'+uf oftfoft rnfpg ;Sb}gf}F . kz'kltsf] ofqf l;b|fsf] Jofkf/ eg]em}F, d}n] yf]/} ;dosf] :jL8]gsf] z}lIfs e|d0fnfO{ clwstd pkof]u ug{ 8]gdfs{ uPF . sf]k]g x]ugdf Ps /ft latfP/ km]l/ ef]ln laxfg} :jL8]g kmls{g] 5' . /]naf6 8]gdfs{ :jL8]gsf] hldgsf] b[Zofjnf]sg xF'b} 5 . cTofw'lgs 8]lg; k'n klg kf/ ug]{ 5' .
@)!#–)*–)%
-8]gdfs{–:jL8]g_
wgL b]z dxFuf] lbzf M sf]k]g x]ugsf] ;]G6«n /]nj] :6];gdf d]/f] k]6 cln c;lhnf] eof] . tLg hgfnfO{ ;f]w]kl5 aNn rkL{ b]lvof] . k/Gt' To; a]nf;Dd d}n] cfk"m;Fu ePsf 8]lg; qmf]g/ ;f6L ;s]sf] lyPF . d;Fu hDdf Ps qmf]g/ dfq afFsL /x]5 . clg, t %) qmf]g/ glt/];Dd -rkL{_ 6\jfOn]6lt/ hfg] 9f]sf v'Ng] ePg . To;kl5 d a}+sdf uP/ :jLl8; qmf]g/af6 8]lg; qmf]g/ ;f6\g nfu]F . sfpG6/sL dlxnfn] elgg\– l;Ssf t cfwf d"Nodf dfq laS5 . t}klg, k]6 t ;kmf ug}{ lyof] . d}n] :jLl8; qmf]g/af6 8]lg;  qmf]g/ ;f6F] / rkL{ hfg]lt/sf] d]l;gdf Kjfn k/]sf] 7fpFdf kfFr qmf]g/ xfnF] . Ps lan cfof] . s]xL k/ Tof] lan b]vfPkl5 9f]sf v'Nof] . rkL{sf] sfd ;DkGg eof] . Ps qmf]g/sf] !% ?lkofFsf b/n] &% ?lkofFdf lbzf ug'{k¥of] .
Ps 3G6f hlt klxn] g} /]nj] :6];g sf]kgx]ug ;]G6«ndf k'u]kl5 otfptf ub}{ ;do laTof] . 7Ls !!M#) ah] :jL8]g hfg] /]n cfOk'Uof] . !! ah]/ #@ ldg]6df 8]gdfs{af6 k|:yfg;d]t u¥of] . Sof uhasf] ;dosf] Vofn ul/g] /x]5 . 8]gdfs{df sl/a %))) hgf g]kfnL j}w cj}w a:5g\ /] . ltgLx¿dWo] yf]/}n] dfq k|f]km];gn sfd kfPsf /x]5g\ . oxfF sfd kfpg ufx|f] 5 /] . w]/} sdfpg]nfO{ s/sf] b/ a9\g] ePsfn] dflg; w]/} sfd gug]{ /x]5g\ . b'O{ 3G6fb]lv rf/÷ kfFr 3G6f dfq sfd u5{g\ /] k|foM . gjLg Ps hgf g]kfnL cfO6L– OlGhlgo/ /x]5g\ . d h;sf] 3/df a;]F, pgL k|f]km];gn sfd ul//x]sf 5g\ . OGkm/d];g k|ljlwsf] sfd . of] sfddf tLg, rf/ nfv k|ltdlxgf k|fKt x'G5 /] . 8]gdfs{df ;fdflhs ;'/Iff, :jf:Yo pkrf/, s]6fs]6Lsf] lzIff ;a} /fd|f] 5 /] . sf]k]g x]ugdf uf8Lsf] d"No / ;fOh cg';f/ dxFuf] s/ k|0ffnL /x]5 . ;x/sf] kmf]xf]/nfO{ hnfP/ jf oyf of]Uo gi6 ug]{ k|0ffnL uhasf] /x]5 . kmf]xf]/ kmfn]kl5 w]/} 7fpFdf c6f]d]l6s d'lgsf] Kjfnaf6 Jojl:yt ug]{ s'g} 7fpFdf hfg] /x]5 . u8u8fx6sf] cfjfh ub}{ . sf]k]g x]ugdf jftfj/0f ;kmf, jfo' k|b"if0f Go"g ePsf] ;fOsnd}qL ;x/ /x]5 . s/f]8 kltb]lv /f]8 klt;Dd ;// ;fOsndf s'b\g] /x]5g\ . ;'Gb/Lx¿ j[4j[4fx¿ klg lbgel/ g} ;fOsn s'bfPs} b]lvP . :jL8]gkl§ ;d'Gb|dfly / 8]gdfs{kl§ ;d'Gb|d'lg /]nsf] k'n / 6g]n agfPsf] /x]5 . ;d'Gb|df ;of}+sf] ;+Vofdf laG8 ldn klg la5ofOPsf /x]5g\ . em'Nsf] d'Nsf] 8]gdfs{ sf]k]gx]ugsf] ofqf ;dfKt x'Fb} 5 . :jL8]gsf] u|fdL0f Onfsfdf ux'F kfs]/ kx]nf] ePsf] 5 . of] ux'Fn] dfgj tyf ufO{a:t' b'j}nfO{ vfgsf] aGbf]a:t u5{g\ xf]nf . /]ndf ofqf ul//x]sL sfnL dlxnf;Fu b'O{ lsl;dsf] aLpsf] pTkfbg /x]5 . 5f]/f] clk|msg aLp clk|msL v]t / 5f]/LrflxF :jLl8; ljh clk|msg v]tdf k/]sf] :ki6 b]lvGYof] . :SofG8]g]leofdf /+uLg dflg; agfpg clk|msg /+un] ;lhPsf] b]lvof] .
8]p8f …ux'F kfsL kx]nf e}Uof] ds}sf ad/Ú cfpFb}/o} 3'Db}/g' g]kfnL ed/ .Ú aemf+uL 8]p8fsf] no;lxtsf] uLt ufpg dg nfUof] . cfˆgf] sfd ug]{ ynf] kBsGof SofDk;, 3/, kl/jf/ ;a}nfO{ la;]{/ o'/f]lkog /]ndf /dfOnf] udL{df labf dgfpFbf cjZo cfgGbsf] cg'e"lt eO/x]5 . clxn] x]nl;jf]/ eGg] :6];g cfP5 . w]/} ofqL cf]ln{P . hLjg ofqfdo 5, pqg', r9\g', Ps lbg laFbf x'g' . st} ;fgf :6];g st} hS;g 7"nf :6];g cfpF5g\ . sltko JolQm Ps zAb klg gaf]n]/leq l55{g\ / aflx/ lg:sG5g\ . cf–cfˆg} tfnsf dfG5] x'G5g\ . h] eP klg gaf]n] klg :jL8]gsf] ;'Gb/Lx¿ x]g{nfO{ ;fFRr} /dfOnL tLvf] gfs, ;'gf}nf] ls ;]tf skfn / k"/} ;]tf] uf]/f] 5fnf / udL{df ()Ü hlt g 9flsPsf] hLp . k/Gt' pgLx¿ dfgl;s ¿kdf Tolt rGrn] rflxF 5}gg\ . g]kfndf jiff{ Ct' xf], emdemd kfgL kl//x]sf] 5 xf]nf . oxfF udL{sf] labfsf] df};d /x]5 . ;a} sn]hx¿ labfd} 5g\, oxfFsf k|fWofks ljBfyL{ labf dgfpg ;d'Gb| lsgf/df klN6g, h+undf ;fOsn rnfpg / b]z b]zfj/ 3'Dg hfg] /x]5g\ . o'/f]k cd]l/sfdf labf ;fFRr} labfsf] ¿kdf cfgGbn] dgfpg] /x]5g\ .
o'/f]ksf] /]ndf a:bf ef/tLo /]ndf ;'lgg] cfjfh rgfr6k6] d;fn] jfn], u/d k'/L, 5f]n] e6'/]sf] dL7f] cfjfhsf] ;Demgf eof] . o'/f]kdf cfˆgf] :jfbsf] vfgf ef/tLo /]:6'/]G6df klg gkfOg] /x]5 . :jL8]gdf k|s[lt wgL 5 . ¿vla?jf c;+Vo 5g\ . To;df klg cf]ssf] ¿v dxTjk"0f{ dflgg] /x]5 …efOlsªÚ * b]lv !$ ztfAbL;Dd 7"nf] cf]ssf] ¿v sf6\g /fhfnfO{ dfq clwsf/ 5 eGg] egfO /x]5 . cf]ssf] sf7n] /fd|f] hxfh agfOg] x'Fbf ljZjsf] 7"nf] hxfh To;a]nf :jLl8; /fhfs} dfq x'GYof] /] . To;}n] k"j{df /l;ofb]lv blIf0f hd{gL, k|mfG;, a]nfotnfO{ klg ;d'Gb|df n'6\g] sfd efOlsªn] ug]{ /x]5g\ . cfhsf] ;dfhjfbL Joj:yf / /fd|f] dfgjclwsf/, ;fdflhs ;'/Iff ePsf] b]z ljutdf n'6fxfsf] b]z lyof] .
/]n ;–;fgf :6];gdf klg /f]lsg] / lj:tf/} hfg] /x]5 . w]/}h;f] ;dodf rf/ l;6 ePsf] 7fpFdf d PSn} lyPF . slxn]sfxLF dfq cfwf l;6;Dd el/g] /x]5g\ . w]/} ;do /]nsf w]/} l;6 vfln g} 5g\ . sf]k]g x]u]gb]lv uy]gju{ @!^ + @* = @$$.– hDdf b'O{ ;o $$ lsnf]ld6/ /x]5 . t/, Tof] b"/Ldf /fd|f] kmf:6 6]«grflxF 5}g .  
cu:t ^ tfl/v uy]gju{af6 b'O{ lbgcl3 :6sxf]d hfg] sfo{qmd eof] . laxfg ^ ah] p7]/ bfFt dfFem] bf/L sf6]F / km]l/ s]lxa]/ kN6]F . oxfF dflg; /flt l9nf ;'Tg] /x]5g\ !@–!–@ ah]lt/ . laxfg klg l9n} p7\g] /x]5g\ . & ah]kl5 Psl5g aflx/ ;8sdf 3'Dg uPF . kms]{kl5 g'xfOwf]O u/]F lsgls lxhf] sf]k]g x]ugdf ;fx|} ;fgf] 7fpFdf a;]sfn] g'xfpg ;lsgF . cfh g'xfO;s]kl5 nG8«L -jfl;ªd]l;g_ df n'uf xfn] / jfl;ª kfp8/ /fv]F . Ps 3G6fdf n'ufw'g] sfd eP5 . km]l/ csf]{ d]l;gdf /fv]F . cfwf 3G6fleq} n'uf ;'Sof] . l:q eg] grNg] /x]5 . To;}n] wf]Psf] n'uf k6\ofP/ /fv]F / ;fdfg Kofs ug]{ ljrf/ eof] . d cfPsf] lbgb]lvsf] uf/j]hnfO{ y}nLdf Jojl:yt u/L uf/j]h /fVg] 7fpFdf uPF . d]6nsf] 7"nf] kfOkaf6 ;a} tnfaf6 /fv]sf] uf/j]h e'OF tNffdf hfg] Joj:yf u/]sf] /x]5 . kmf]xf]/ p7fP/ tn hfg'gkg]{ cfˆg} tNnfsf] s'gfdf uof] l:6nsf] 9Ssg vf]Nof] / kf]sf] kf/]sf] kmf]xf]/ leq xfnL lbof] . Tolts}df e/v/ dflyNnf] tnfdf cfPsf] :k]lg; cg';Gwftf e]l6of] . p;n] eGof] ef]snfUof] a|]skmf:6 vfg hfG5' . d}n] cfˆgf] ;fdfg Kofs u/]F . ;f9] ( ah]lt/ ;'zgsf] kmf]g cfof] d ;f9] !) ah]lt/ xfuf cfOk'U5' eg]/ . pgL sf/ lnP/ cfpg] ePkl5 dnfO{ lrGtf ePg . To;}n] sf]7fdf a;]/ of] ;'Gb/ gu/L 5f]8\g] lbgsf] s]xL ;Demgf n]Vg a;]F .
:6sxf]d :jL8]g
@–$) df k'Ug'kg]{ 6]«g #% ldg]6 l9nf k'Uof] . ToxfF k'Ug]lalQs} s6s dNnhL t'?Gt} b]lvg'eof] . clg, xfdLn] l56f]l56f] uP/ csf]{ nf]sn /]nsf] l6s6 lnof}F . Tof] l6s6 lnPkl5 l;l6 6]«gdf @ :6];gk/ dNnhLsf] 3/ uof}F . ToxfF k'Ug]lalQs} kmnkm"n cf?– :6«j]/L rLh, kfp/f]6L / dVvg, skmL vfPF . PSs}l5g g]kfnsf] /fhgLltsf] ukm u¥of}F . afa'/fd, b]pjf, k|r08, k|jf;L g]kfnL, g]kfnsf] eljio ljleGg ljifodf xfd|f] ljrf/ ljdz{ eof] . dNnhLsf] 5f]/Ln] gd:t] elgg\– pxfFn] lrGof}, eg]kl5 6fpsf] xNnfOg vfhf vfPkl5 st} 3'Dg hfg] xf]nf eGg] sfo{qmd /x]sf] 5 .
s6s dNnhLsf] :6sxf]dsf] 3/df laxfg ^ ah]/ @) ldg]6df Ao'Fem]F . cfh pxfFsf 5f]/f5f]/L aflx/ ;fyLsxfF hfg] ePsfn] ;fob l5§} p7]/ uO;s] . d}n] cw{ lgGb|fdf p7]sf] cfjfh ;'g]sf] lyPF . s6shL klg ;fob pl7;Sg'ePsf] 5 ls Sof xf] . cln vf]s]sf] ;'g]sf] lyPF . pxfF e/v/ cfˆgf] sf]7faf6 aflx/ lg:sg'eof] . eGg'eof]– d]/f 5f]/f5f]/L tkfO{+ lxhf] cfPs} 7fpF -hf]ltjl/_ :jL]gsf] af]nfpg] gfd uy]gju{ hfFb} 5g\ . ToxfF k'Ubf /]ndf sl/a ^.& 3G6f nfU5 . l56f] hfg] /]ndf $ 3G6f nfUg] /x]5 . d klg lxhf] ToxL /]ndf cfPsf] lyPF . % ;o lsnf]ld6/sf] ofqf ;'Gb/ ef}uf]lns If]qaf6 s:tf] /fd|f] . -hf]ltjl/_ uy]gju{df pxfFsf] :jLl8; ;fyLsf] kl/jf/ 5 /] . pgLx¿ klg g]kfndf a;]sf x'g\ To;}n] xfd|f] kfl/jfl/s ldqtf 5 . pgL g]kfndf 8fS6/sf] ¿kdf sfd u/]sf dfG5] x'g\ To;}n] pgsf] d]/f] kfl/jfl/s ;DaGw /fd|f] 5 . pgsf 5f]/f, 5f]/L / d]/f 5f]/f 5f]/L pgLx¿;Fu ToxfF 3'Dg uP .
cfh k|ftM * ah]b]lv !!M#) ah];Dd :6sxf]d ;x/sf] b[Zofjnf]sg ug{ s6s dNnhL;Fu k}bn 3'd]F . xfdL gofF :6sxf]daf6 k'/fgf] ;x/ sf7df8f}+sf] c;g ls 7d]n h:tf] efudf uof}F . ToxfF /fhb/af/, ;+;b\, dGqfno, cfOl8ofsf] clkm; klg x]¥of}F . :6sxf]d lgs} k'/fgf] ;x/ /x]5 tLg, rf/ ;o jif{ k'/fgf 3/x¿ b]Vof}F .
^)÷ &) xhf/ ljBfyL{
ToxfFaf6 xfdL clxn] :6sxf]d ljZjljBfnosf] dNnhLsf] clkm; sf]7fdf a;]sf 5f}F . ljZjljBfno leqsf] k':ts k;ndf :j]l8; ;+ljwfgsf] c+u|]hLdf n]lvPsf] k':ts vf]Hbf kfOPg . :j]l8; efiffdf rflxF /x]5 . xNsf kfgL k/]sf] 5 . 8Dd afbn nfu]sf] 5, aflx/ clncln hf8f] 5 sf]7fleq udL{ 5 . cfh ljZjljBfnosf] SoflG6gdf vfgf vfof}F () qmf]g/ k¥of] . To;kl5 km]l/ ljZjljBfno xftf 3'Dg nfUof}F . ljBfyL{ o'lgogsf] ejg x]¥of}F . dNnhLn] eGg'eof]– oxfF ljBfyL{ o'lgogsf] z'Ns glt/];Dd hfFrdf a:g kfOFb}g . ljZjljBfno !*&* df :yfkgf ePsf] /x]5 . ljBfyL{ o'lgogdf ;a} kf6L{sf] k|lt:kwf{ x'G5 /] oxL g} b]zsf] /fhgLltsf] d"nåf/ xf] . sfg'g -n_ k9\g] ljBfyL{n] o'lgog z'Ns ;aeGbf a9L ltg'{k5{ /] #)) Ps ;]d]:6f/sf] cGon] @%) b]lv dfly . Pp6} sDn]S;df laxfg * ah]b]lv ;fFem jf /flt ( ah];Dd sIff ;'? x'G5 /] . s'n k|fWofkgdf ;+nUg k|fWofks / sd{rf/L u/L k"0f{sfnLg cf+lzs u/L hDdf %))) ;+Vof /x]5 . ljZjsf] !)) ljZjljBfnodWo] Ps :6sxf]d ljZjljBfno ljZjsf] !)) pRr:t/sf ljZjljBfno leq k5{ eGg'eof] dNnhLn] .
dfgljsL, sfg'g / lj1fg ;fdflhs lj1fg k9fO x'G5 . sl/a &) xhf/ ljBfyL{ k9fO x'g] /fhwfgLsf] ljZjljBfno ( tnfsf] ejg eP klg Psflt/ e"ldd} gjf}F tnf lyof] . ;fob xfd|} lqe'jg ljZjljBfnosf] h:tf] cUnf]–xf]rf]sf] h:tf] 8f8f]df eP/ xf]nf . :jL8]gdf #) xhf/af6 ;]gfsf] ;+Vof 36fP/ !%,))) dfq agfpFbf ul0ft, lj1fgh:tf ljifo hfGg] ;}lgsnfO{ :s'ndf, sn]hdf k9fpg lzIfssf] ¿kdf lnP5 . To;}n] pgLx¿ klg l;len hLjgdf cfpg v';L eP5g\ . l;Gh]g le;f Joj:yf ubf{ l;Gh]g b]zdf 7"nf] Ao'/f]qm]l;sf] vr{ 36]5 . sf/0f x/]s d'n'sdf s:6ddf nfUg] sd{rf/L cfjZos k/]g . To;}n] o'/f]df geP klg gj]{ l;Gh]g le;f dfGg] d'n'ssf] ¿kdf /x]sf] 5 . :jL8]g EU df eP klg o'/f] rNg] d'n'sdf kb}{g . oxfF cfˆg} d'b|f rN5 . o'/f]ksf @^ b]z l;Gh]g le;f rNg] d'n'sdf kg]{/x]5g\ . o'/f]kleq klg cem}F a]nfot, :jL;h:tf d'n'ssf nflu cnu le;f lng'k5{ . ;+;f/ ljlrqsf] 5 . k|jL0f s'df/ k|hfklt–kf]v/f, xfn sf]k]g x]u]g, ;Fu / ls/0f lnDa"– t]x|y'd– :jL8]gdf a:g];Fu, e]6 ukmufkm dNnhLsf] 3/df vfgf vfP/ xfdL ukm ufkm ub}{ 5f}F . xfdL rf/ hgf hDdf ePsf 5f}F . d'lQm e§ 8]gdfs{sf] /fhb"tn] cd]l/sfdf kl9/x]sL 5f]/Lsf] gfddf lkPsf] tna a'‰g] u/]sf 5g\ /] . s] sf/afxL ug{ ldN5 ls ldNb}g . 5f]/f / 5f]/LnfO{ :6fkm agfO /fVg ldN5 ls ldNb}g . 8]gdfs{df a:g] g]kfnL crDddf k/]sf 5g\ /] . s:tf] dtL e|i6 ePsf] xf]nf < eg]/ eg] 8]gdfs{sf g]kfnLn] .
cfh 3/hfg] lbg ePsfn] dnfO{ /fd|f] lgGb|f nfu]g . laxfg % ah] p7]F . To;kl5 k|ftM lqmof ;dfKt u/L 8fo/L n]Vg dfq cfF6]sf] lyPF ls s6s dNnhL p7\g'eof] . clg, dnfO{ /flt Ps lsl;dsf] c;lhnf] ePsf] lyof] . d}n] ljrf/ u/]F– d uy]gju{af6 :6sxf]d cfO;s]F cfh} laxfg ( ah] ToxfFaf6 sf7df8f}+ p8\g] sfo{qmd 5 < :6sxf]ddf xjfO{hxfhdf hfg lbPg eg] s] ug]{ xf]nf < clg, d}n] ;'zgnfO{ P;PdP; k7fPsf] lyPF . t}klg, dNnhLsf] ;xfotf dfu]/ l6s6sf] OGSjfol/df :jLl8; efiffdf s'/f eof] . pQfkl§af6 nfdf] s'/fsfgLkl5 pQ/ cfof] ;Dejg} 5}g . csf]{ l6s6 lng'k5{ . kGw|÷ aL; ldg]6 eO;Sof] dNnhL cg'/f]w ub}{ x'g''x'GYof] . d}n] pxfFsf] efiff / xfjefj b]v]F 8/nfUof] To;aLr 8/fP/ tLgrf/k6s kfgL lkPF . 3fF6L ;'s]/ cfof], pkfo s]xL klg 5}g eGof] . cs}{ l6s6 lsGg'k5{ /] . s]xL klg pkfo 5}g eg]kl5 xfdL lrlGtt eof}F . d}n] dgdg} sNkgf u/]F– slt lbg dNnhLsf] kfx'gf eOg] eof] . s;/L l6s6 lsGg] < dNnhLn] klg ;f]Rg'eP5 s] ug]{ k};fsf] hf]xf] u/L l6s6 sf6L k7fOlbg'knf{ eGg] ljrf/ ug'{eP5 . slt pQd ljrf/, g]kfnL ;dfhsf] ljz]iftf g} ;fdflhs bfloTj xf] . Ps ldqn] of]eGbf slt ;f]Rg] < clg, d}n] uy]gju{ ljZjljBfnosf] cg';GwftfnfO{ kmf]g u/]F / eg]F– d ;d:ofdf k/] h:tf] 5' . pxfFn] eGg'eof] tkfO+{sf] lhd]n x]g'{;\ / af]l8{ª kf; lk|G6 ug'{;\, ;d:of gxf]nf . clg, hL d]n vf]n]F . ToxfF af]l8{ª kf; cfP5 . 8f6f s]an vf]h]/ dNnhLn] b'O{j6f af]l8{ª sf8{ lk|G6 ug'{eof] . clg, d]/f] df]afOndf stf/ Po/ nfOgaf6 klg P;PdP; cfof] . tkfO{+sf] l6s6 sGkmd{ eof] . b'O{ 3G6fcl3 cf/NofG8 6ld{gn hfg';\ . ef}Ftfl/Psf] dg 9'Ss eof] . afFsL /x]sf] skmL dHhf;Fu vfPF . To;kl5 8fo/L n]Vg a;]F .
dNnhLn] cgnfOgdf g]kfnL Go'h ;'Gg yfNg'eof] . xtf;, laTof;, va/bf/, xf]l;of/sf] dfgl;stfdf dndk§L nfUof] . clxn] * ah]/ @% ldg]6 eof] . cfh afbn nfu]sf] 5 . :6sxf]ddf cu:tdf ;dlztf]i0f xfjf kfgL 5 . xfdLn] :6«j]/L / ltgd0ff -r'y|f]_ h:tf] kmn ldnfP/ a|]skmf:6df bxL clg gf}lg oxfFsf] t}of/L /f]6L vfof}F . clxn] dNnhL g'xfpg afy?ddf hfg'ePsf] 5 . s]xLa]/df vfgf vfO{ pxfFn] dnfO{ ;]G6«n :6];g / Po/kf]6{ hfg] 7fpF;Dd ;fob ;aj]df 5f]8\g hfg'x'g] 5 . cl:tb]lv cfh;Ddsf] k"/f ;do pxfFn] dnfO{ lbg'eof] . cfhsf] ;do vfgf agfpg], 3'dfpg] / g]kfnsf] /fhgLltsf] lrGtf ug]{df laTof] . clxn] bz alh;Sof] . ca Psl5gdf nGr vfP/ xfdL /]naf6 k|:yfg ug]{5f}F . o'/f]k ofqfsf] ;+lIfKt Oltj[QfGt oxLF /f]Sb} ;dosf] k|tLIffdf 5' . dNnhLn] / d}n] g]kfnsf] /fhgLltnfO{ Ps /fli6«o ;f]rdf cl3 a9fpg k'/fgf] / gofF ;Qfsf tLg kIfnfO{ ;Fu} /fVg sf]l;; ug'{k5{ eGof}F .
wgk|;fb kl08t :6sxf]d
:jL8]g, @)!# cu:t *
cGtdf Ps ah]lt/ :6sxf]dsf] cf/nfG8 Po/kf]6{ k'u]F . ;fdfg r]shfFr u/L kf;kf]6{;d]t hfFr]kl5 u]6 gDa/ ^^ glhs uP/ a;]F . stf/ Po/j]haf6 cf–cfˆgf] b]z hfg y'k}| dflg; cfPsf 5g\ . clk|msL d'n'ssf, ef/tsL Pshgf x}b/fafbsL dlxnf /lxl5g\ . oxfFaf6 stf/ / stf/af6 Go' lbNnL, ToxfFaf6 x}b/fafb hfg] sfo{qmd 5 /] . Ps xKtfdf clkm;sf] sfdn] :jL8]g, gj]{, cf]:nf]df 3'd3fd / sfd ubf{ ysfO{ nfUof] /] . cfh aNn df};d kSsf o'/f]ksf] h:tf] eof] . l;dl;d] kfgL kl//x]5 . cfsfz afbnn] 6Dd 9flsPsf] 5 . ;"o{ gf/fo0fsf] bz{g klg kfOPsf] 5}g . xjfO{hxfhdf ;fdfg /flv;s]F t/ ofqL af]nfosf] 5}g . ;a} hgf k|tLIffsf] 38Ldf 5g\ . s'g a]nf af]nfpnf / xfdL Kn]gleq k|j]z u/f}Fnf eg]/ d]/f] cufl8 b'O{ hgf sfnL dlxnf 5g\ . ltgLx¿ d'l:nd ;d'bfosf x'g'k5{ . a'sf{ 5}g k/Gt' ;nn] cfˆgf] cg'xf/jl/kl/ 9fs]sL 5g\ . s]xL afnaflnsf 5g\ . k]lG;n s6/n] tf5\b} s]xL n]Vb} 5g\ . sltko n§ ks]sf 5g\ . lgGb|f nfUg cfF6]h:tf] jftfj/0frflxF e"m/ cN5LnfUbf] ePsf] 5 . o'/f]ksf] w]/}h;f] ;do o:t} x'G5 /] clg t 3fd nfUof] eg] o'/f]lkogx¿ v';LofnL dgfpF5g\ . cfˆgf] ;fx|} ;]tf] uf]/f] /+unfO{ clns v}/f] agfpg ;d'Gb| lsgf/sf] afn'jfdf 9lndnL u5{g\ / ;g jfy u5{g\ .
% 3G6f !) ldg]6 bf]xf;Dd
kf}g] rf/ ah] aNn xjfO{hxfhleq a:of}F . x]/f}F 7Ls ;dodf xjfO{hxfh p8\5 ls p8\b}g . ;Fu} Ps aflnsf cfˆgf] df]afOndf g]6 rnfpFb} jf s]xL u]d v]Nb} l5g\ . of] xjfOhxfhdf Ps nfOgdf gf} l;6 /x]5g\ . hDdf #^ nfOg 5g\ #^ X ( = #@$ hgf Jofkfl/s Snf;sf] cnu l;6 ubf{ sl/a #%) hgf hlt k];]Gh/ / qm' l6d af]Sg] /x]5, hDaf]h]6 xf]nf .
:6sxf]daf6 stf/ cfpg] xjfO{hxfh k"j{;f]leot o'lgog, h:t} a]nf?if, o'qm]gsf] lse eP/ cfpg] /x]5 . clxn] Ps 7"nf] ;x/ b]lvof] ;fob olxg} o'qm]gsf] /fhwfgL lse xf]nf . gS;fdf xjfO{hxfh klg lsedfly pl8/x]5 . k"jL{ o'/f]k klg ;Ddk/]sf] e"efu /x]5 . of] Kn]gdf @ hgf sf]l/og Po/ xf]:6]; /x]5g\ . d}n] cGofª3f;]of]eGbf xfp 8' o' gf] sf]l/og eg] . Ps hgf ;pnsL csL{ a';fg ls /lxl5g\ . o'/f]ksf] ljz]iftf eGg' g} ;Ddk/]sf] hldg lgs} jgIf]q xl/ofnL / v]tLkftL ug]{ 7fpF . ;fob xfd|f] xjfO{hxfh lse s6]/ blIf0flt/ nfUb} 5 . oxfFaf6 aubfb O/fs dflyaf6 aNn bf]xf k'Ug]5 . bf]xf / b'aO{ b'j} c/a vf8Lsf] b'O{ lsgf/df cjl:yt ;x/ /x]5g\ .
clxn] xfdL 6sL{, o'qm]g / ?; aLrsf] vf8Ldfly p8\b} 5f}F . o;sf] kfl/kl6 7"nf] a:tL 5 . b'O{ 3G6f;Dd t xfd|f] hxfhn] uha;Fu tndfly u/]/ afbnaLr / dfly hfg] sfd u/]sf] lyof] . clxn] 6sL{dfly p8\b} 5f}F . 6sL{sf] pQ/df 7"nf] vf8L /x]5 . Kn]gdf w]/} l;6 vfln /x]5 . stf/ Po/j]hdf sf7df8f}+ uy]gju{ slt l6s6 nfU5 dnfO{ yfxf 5}g sf7df8f}+ uP/ kQf nufpg sf]l;; ug]{ xf] . ;fob *.()) ;o 8n/ nfUof] xf]nf ls < xfdL r9]sf] xjfO{hxfh $!,))) lkm6 dflyaf6 p8]sf] 5 . o;sf] u|fpG8 l:k8 !)@& lsnf] ld6/ k|lt3G6f 5 . clN6Ro'8 $!,))) ld6/ sl/a %))) lsnf]ld6/sf] ofqf /x]5 :6sxf]db]lv bf]xf;Ddsf] b"/L . clxn] c+sf/fsf] k"j{ / afs'sf] klZrd eP/ hfFb} 5 Kn]g . :6sxf]d– $%*% lsnf]ld6/ bf]xf sf7df8f}+ ##^* lsnf]ld6/ ##^*±$#!^±@)))  Ö ())) t]n kfpg'cl3 bf]xf stf/sf] hg;+Vof hDdf @%,))) hlt lyof] / ^) jif{cl3 clxn] !( nfv hg;+Vof eO;Sof] /] . klxn] e]8f / pF6;Fusf] 3'dGt] hLjg latfpg]x¿ xfn r/d wgsf] jiff{df 5g\ . clxn] aubfb b]lvFb} 5, O/fs guP klg cfsfz dfu{af6 O/fs kf/ ul/Fb} 5 . Ps}l5gkl5 xfdL r9]sf] xjfO{hxfh stf/ k'Ug] 5 .